HET LAATSTE HOUVAST 7 Generaal Franco mag naar huis LICHTSCHEPEN VERDWIJNEN Spanje denkt aan de tijd zonder Franco VENSTER BLIK DOOR HET WERELD Bescherming wild in Frankrijk ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 30 juli 1974 Nr. 21529 Zolang generalissimo Francisco Franco door ziekte uitgeschakeld is, fungeert prins Juan Carlos de Bor- boil y Borbon als Spaans staats hoofd. In theorie kan Franco terug keren wanneer hij wenst, maar dit zal uiteraard ook maar zeer tijdelijk zijn. Een SI-jarige die lijdt aan thrombo-phlebitis, maagzweren en ziekte van Parkinson kan niet iwel fitte jaren meer verwachten. Juan Carlos begint dus een generale re petitie van zijn toekomstige taak als staatshoofd, waarbij hij niet ge heel en al in Franco's rol kan stap pen: de generalissimo was ook re geringschef en dit wordt de prins niet. Dit betekent al direkt dat hij zeker niet zo veel gelegenheid zal krijgen zijn persoonlijke ideeën over staat en regering door te zetten als Franco zichzelf verleende. Trou wens, niemand weet of er wel veel ideeën leven bij de kleinzoon van de laatste Spaanse koning Alfonao XIII, die 43 jaar geleden werd afge zet. Uitlatingen van enige inhoud zijn van hem niet bekend - hij zou zeker geen beweringen hebben durven doen die tegen Franco's opvattingen ingingen, want deze kon de opvol ging zeer gemakkelijk weer anders regelen. Wel wordt beweerd dat Juan Carlos demokratische struk- tuur van een konstitutionele monar chie voorstaat, waarvoor hij dan wel het één en ander zal moeten veran deren in het systeem dat Franco achterlaat. Of hij de man is om zo iets te verwezenlijken, is al even on bekend: men kent hem voornamelijk als een „schoothondje" van Franco. Voor hij iets kan gaan betekenen zal hij eerst van dit smadelijk image afmoeten. Kansen zijn er evenwel genoeg, want Franco's systeem heeft de typische kenmerken van het werk van vele diktatoren: het is zeer afhankelijk van zijn persoon. Daarop steunde het hele staats- bouwwerk, vooral de laatste jaren. Het is zeker niet meer zo dat de Fa- langistische staat kon rekenen op drie pijlers voor het gezag: de partij, de kerk en het leger. De partij zelf is officieel verdwenen om op te gaan in een Nationale Beweging, waarin ze dan wel sleutelposities bezet, maar haar eenheid niet heeft kun nen bewaren. Verdeeldheid Er zijn vele vleugels waarvan sommige een soort nasseristische ideologie lijken aan te hangen: een strikt nationalisme met socialisme gemengd. Liberale ideeën leven eveneens en dan is er de niet uit te vlakken kommunistische en socia listische politieke aktiviteit onder gronds die nimmer is uitgeroeid maar waarmee wel rekening te hou den valt. De kerk is al even ver deeld: vooral de jongere geestelijk heid iiit zich geregeld tegen het Franquistische systeem en heeft daarbij de steun van Rome. Dat bij voorbeeld de bisschop van Bilboa dit jaar niet verwijderd kon wor den hoewel zijn preken door de overheid als opruiend werden be schouwd als wat een leger zijn moet: een dienaar van de overheid. Wel zijn er geruchten over officieren met Spinolistische inslag, maar veel hier van is niet gebleken. De dragers van de macht, zo veronderstelt man, zouden alleen een coup kunnen overwegen als ze de orde en rust in de staat bedreigd zagen. Daarop is - iworzover dit aan de oppervlakte te beoordelen valt - niet veel kans. Nog daargelaten of men dit allemaal dankt aan Franco's ruim veertig jaren van onderbroken diktatorschap: de ekonomie van het land is sterk vooruit gegaan en het kan moeilijk aan de Spanjaarden voorbij zijn gegaan dat burgerstrijd niet de manier is om in beteren doen te geraken. Zelfs de kommunistische partij laat vanuit haar ondergrondse hoofdkwartier minder geluiden ho ren dieoproepen tot revolutie dan klanken om een volksfront vreed zaam aan de regering te brengen - zelfs het herstel van de republiek hoort men niet zozeer voorstaan. Maar als gezegd: Juan Carlos ivordt slechts staatshoofd, waarbij hij ech ter wel enige invloed kan hebben - zich kan toeëigenen - om een man als premier te krijgen die kans ziet het Spaanse staatsbestel om te bui gen in een richting die naar de de- mokratie leidt. Al was het alleen maar omdat eigenlijk het enige wat Spanje nu ontbreekt is dat het als diktatxiur geen aansluiting krijgt bij de rest van Europa, hoeveel belang het daarbij ook heeft. Veel van de toekomstige ontwikkeling van Span je hangt af van hoe de eerste maan den van het vernieuwde koninkrijk er dankzij Juan Carlos zullen uit zien. De langzame afgang van de diktator geeft de prins in ieder geval de tijd zijn beleid zorgvuldig uit te stippelen. MADRID. De artsen die het Spaanse staatshoofd generaal Fran cisco Franco behandelen hebben hun patient voor genezen verklaard en toestemming: gegeven nog vandaag (maandag) haar huis terug te keren. Franco heeftrdrie weken vertoefd in het naar hem genoemde zieken huis in Madrid na een aanval van aderwandontsteking aan het rech terbeen en door haar behandeling veroorzaakte inwendige bloeding. Flitsen uit het buitenland HAMBURG. In Hamburg zijn levenslange gevangenisstraffen ver oordeeld wegens moord en mede plichtigheid aan moord op Poolse Joden in dwangarbeiderskampen in het gebied van Lublin tijdens de tweede wereldoorlog. HELSINKI. In het eerste half jaar van 1974 is het aantal doden als gevolg van verkeersongelukken in Finland gedaald met 40 procent. In die periode gold nog een snel heidsbeperking tot 80 km. Deze maatregel, getroffen met het oog op de oliecrisis, is deze maand afge schaft. CAIRO. In Alexandrië zijn 17 mensen gewond toen een handgra naat werd gegooid op de dansvloer in een nachtclub. TOULOUSE. Bij een bomexplo sie voor het Spaanse consulaat in Toulouse zijn tien mensen gewond onder wie twee commissarissen van politie die er ernstig aan toe zijn. FREIBURG, DUITSLAND. De Westduitse politie heeft de aanhou ding 'bekendgemaakt van een 25-ja- rige Libanese tandarts die zich in een zigeunerkamp had gevestigd met een instrumentarium dat bestond uit hamer, soldeerbout en vijl. V ATIK A AN STAD. Paus Paulus VI heeft de Palestijnse vluchtelingen opgeroepen af te zien van geweldda dig protest nu de vredesonderhande lingen in het Midden Oosten hoop bieden op een oplossing voor hun problemen. De paus doet zijn oproep in een brief ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van de pauselijke commissie voor Palestina. LONDEN. Volgens het Britse zondagsblad „Observer" zijn de af gelopen twee weken in Loeanda, de hoofdstad van Angola, zeker 300 Af rikaanse burgers gedood. De daders zouden groepen blanken zijn, die aanslagen pleegden met handgrana ten en deel zouden uitmaken van een beweging die zich „verenigd verzet van Angola" noemt. SLEAFORD. ENGELAND. De wiskundeleraren op de middelbare school van Sleaford in Engeland hebben met rode hoofden hun ver ontschuldigingen aangeboden aan hun leerlingen. Door een foutieve optelling hebben ze een prijs aan de verkeerde groep jongens gegeven. MUNCHEN. De 'b'ekende Duitse auteur Erich Kaestner is op 75-ja rige leeftijd in een ziekenhuis te Munchen overleden. Hij schreef gedichten, proza, zo als „Emil und die detectieve" uit 1928 en „der kleine grenzverkehr" (1949), en toneel zoals het uit 1949 daterende stuk „die schule der dik tatoren". ATHENE. Veertien Griekse of ficieren zijn gearresteerd omdat ze verzet zouden hebben aangetekend tegen de overdracht van de regering aan Konstantijn Karamanlis, zo is uit welingelichte kringen in Athene vernomen. PARIJS. De oorzaak van de vliegramp met de Russiche super sonische vliegtuip Toepolew-144 blijft onopgehelderd een Russische- Franse commissie van onderzoek heeft het dossier gesloten zonder een verklaring voor het ongeluk gevon den te hebben. Het neerstorten van het toestel tijdens een luchtvaart- tentoonstelling Parijs kostte in juni vorig jaar aan 13 mensen het leven. SANTIAGO. De inflatie in Chili zal dit jaar 250 procent bedragen, zo heeft zaterdag het hoofd van de dienst voor handel en industrie, mevrouw Alicia Romo, bekendge maakt. Volgens haar bedroeg de inflatie vorig jaar meer dan 1.000 pet. Ze zei dat de prijzen dit jaar meer zul len stijgen dan de lonen om de in flatie te beteugelen. LONDEN. Een café-houder heeft zondagavond in zijn café in Londen, dat veel door militairen wordt be zocht, een niet-ontplofte bom van 4,5 kg gevonden. De bom was ver stopt onder een jas naast de jukebox Er was geen waarschuwing ontvan gen. COLOMBO. In Sri Lanka - eer tijds Ceylon - zijn in het weekeinde 45 mensen om het leven gekomen door grondverschuivingen als ge volg van de moessonregen. Ruim drieduizend gezinnen hebben hun huis verloren. PARIJS. In Pai'ijs zijn maandag ochtend vroeg twee Spaanse toeris tenbussen beschadigd door bomaan slagen. Een bom in een derde auto bus kon bijtijds onschadelijk worden gemaakt. Er deden zich geen per soonlijke ongelukken voor. PARIJS. 29-7. Het uitstervende bergwild in Frankrijk waarvoor al een jachtverbod geldt voor bepaalde soorten, zal verder worden be schermd. Met ingang van 27 augus tus geld voor drie jaar een verbod om vlees te verhandelen, vervoeren of verwerken van gemzen, auer- hoenders en allerlei soorten patrij zen. Het verbod is afkomstig van het ministerie voor milieubescherming. KORTE BERICHTEN UIT HET BINNENLAND ROTTERDAM. Op een parkeerter rein aan de Stadionweg in Rotterdam is door nog onbekende oorzaak een daar staande geladen vrachtwagen in brand geraakt en geheel vernield. In de vrachtwagen zat een partij melkpoeder, cosmetica en vloerbe dekking ter waarde van f 250.000. Daarvan kon niets meer worden ge red. De politie stelt een onderzoek in naar het ontstaan van de brand. HAMBURG. De modernste vuurtoren van de Duitse kusten werd door een werf in Bremerhaven geprefabriceerd en voor een bedrijfsbeproeving eerst op een hulpfundament opgesteld. Een drijvende kraan bracht hem daarna naar zijn standplaats, het Grote Vogelzaad in de Buiten-Elbe. Dat een sym bool van de zee in dit formaat kompleet „op het droge" ontstond, is tot nu toe zonder voorbeeld. De toren heeft een konstruktiehoogte van 82,5 meter (boven waterhoogte circa 45 m) 30 meter daarvan zitten als gebetonneerde funderingsbuis van 5 m diameter in de zeebodem. Samen met een tweede van dezelfde soort voor het Haakzand ten noorden van Cuxhaven zal de Vo gelzang-vuurtoren de Elbe-lichtschepen 2 en 3 vervangen en de verkeersvei ligheid in de Etbemonding verbeteren. De funktie van de vuurtorenwachter wordt overgenomen door een op afstand bestuurde elektronische installatie. In de aanwezige onderkomens zullen technici en wetenschapsmensen verblij ven. Met een landingsdek voor helikopters heeft de vuurtoren z\jn eigen luchthaven. 11 HENK VAN HEESWIJK De vriendschap duurde precies tot de kerstvakantie. Trots alle hulp van Truus Ranzijn, die alles tamelijk spelenderwijs leerde en dus tijd vol doende had om de trage, weinig ak- tieve Eefje te helpen, besloot Klein- bettink zijn dochter toch maar van die Amsterdamse school te halen en naar de huishoudschool in Purmerend te sturen. Kwam er misschien nog iets van terecht. Truus Ranzijn werd bedankt voor de bewezen diensten. Ze kwam in de kerstvakantie nog één keer in Ilpendam, maar daar had de hartelijkheid en vriendschappelijke bejegening opeens plaats gemaakt voor een kille begroeting. Waarna Eefje haar „vriendin" mee naar bui ten nam en zei: „Ik breng je naar de tram; die van kwart voor twaalf kun je nog wel halen. Het is ik mag niet meer met je omgaan van mien moeder. Je worre toch ook te ge leerd voor me, he?" Truus gaf niet dadelijk antwoord, al begreep ze onmiddellijk alles. Het is omdatik lelijk ben en dus teveel afsteek tegen de behoorlijk gepropor tioneerde Eef, die er met haar veer tien jaren al vrouwelijk begon uit te zien. Terwijl ze zelf meer leek op een aangeklede bonenstaak. Wel uitste kend gekleed, maar toch er uitziende als een wandelende kapstok. Met het piekerige haar. dat nooit wilde blij ven zitten, haar lange spillebenen en te grote voeten. Ze kookte inwendig van woede, toen ze uiteindelijk met een bleek, vertrokken gezicht zich naar het miesje keerde en schreeuw de: „Donder dan meteen maar op; ik kan de weg naar het tramstation zelf wel vinden!" En zonder zich verder nog de ander met een blik te ver waardigen, liep ze gedecideerd door. Nog in de tram trilde ze van ver ontwaardiging. Toen ik dat stomme schaap hielp met haar huiswerk, werd ik genadig toegelaten in huize Kleinbettink: „Truusje, wil je een kopje thee? Kijk eens, Truusje, met een lekkere, zwarte bal erbij. En gaat het wat? Eefje, je moet goed luiste ren naar je vriendin, hoor?" En zo voort. Truusje voor en Truusje na. Maar nu het mormel niet meer mee kan komen, is Truusje niet meer welkoriV Want Truusje Ranzijn is een lelijk, spichtig kind en steekt daarom teveel af tegen de nu reeds tekenende veertienjarige dochter van smid Kleinbettink. Vandaar het ver bod van ma: breng 'r maar naar de tram en zeg, dat ze niet meer hoeft te komen. Eigenlijk ben ik gek geweest om zo op te draven voor dat malle kind. Ik had vooruit op m'n tien magere vingers kunnen natellen, dat dit maar tijdelijk zou zijn. Ik val immers overal uit de toon? In de klas zit ik ook alleen in de bank. Dank zij onze geliefde klasselerares, die graag wit te voetjes haalt bij de gesitueerde ouders en wier kinderen daarom bij haar geen kwaad kunnen doen. Maar die dat „boerenkind", zoals Truusje Ranzijn werd genoemd, les geeft omdat dit haar plicht is,doch voorde rest haar links laat liggen. Van de tram af liep ze meteen door naar haar oude school en belde aan. Even later werd de deur van boven opengetrokken. Op het portaal stond mevrouw Van Zijl. Truus werd nu wel wat zenuwachtig, want ze had onmiddellijk gehoor gegeven aan een impuls, vandaar dat ze hier stond. „Ik eh ik ben Trui Ranzijn. Is de meester er ook? Ik ben hier op school geweest". „O juist. Wil je de meester ergens over spreken?" „Goed hoor, kom maar boven". „Als het kan juffrouw Even later zit ze in een klein ka mertje tegenover de vroegere onder wijzer, die haar met een blijde lach en een handdruk heeft verwelkomd. „Daar doe je nog eens goed aan, Truitje. En? Hoe gaat het op de HBS in Amsterdam. Soms moeilijkhe den?" Ze wil veel zeggen, want haar hart is vol, opstandig en bitter is ze ge stemd. Haperend begint ze, maar plotseling snikt ze het uit. Haar hoofd zakt op haar armen, voorover op het tafeltje. Meester Van Zijl is wel even ge schrokken. Rustig laat hij het kind even uithuilen. Intussen rangschikt hij zijn gedachten. Hij haalt intussen een glas water. Zachtjes dwingt hij het kind te drinken. „Zo. Dan kal meer je wel. Daarna moet je me maar eens rustig vertellen, wat er aan de hand is. he?" Het kind drinkt, waarna met hor ten en stoten het intense, al lang op gekropte verdriet wordt uitgespro ken. De negatie in Ilpendam, nu ze niet meer nodig is. En alle andere kleinigheden. In de stad, op catechi satie en op straat. Het is haar opeens allemaal teveel geworden. Instink- tief is ze de weg gegaan naar haar vroegere meester. De man. die haar misschien iets voorgetrokken heeft boven a ndere leerlingen, omdat hij met dit kind te doen had; omdat hij haar zo goed begreep. En bovendien is Trui Ranzijn ook een schaapje van Jezus' kudde. Het gekrookte riet zal Hij immers niet verbreken? Integen deel, Hij heft 't op. (wordt vervolgd) DEN HAAG. Twee wetenschappe lijke medewerkers van de Ameri kaanse bandenfabrikant Goodyear hebben na drie jaar onderzoek wa ter, alcohol en benzine op een dusda nige wijze met elkaar gecombineerd, dat volgens de fabrikant de gevon den nieuwe formule in de nabije toe komst wel eens de sleutel zou kun nen zijn tot een „schone" motor brandstof. GRONINGEN. In de nacht van zondag op maandag heeft do Gronin ger politie de 27-jarige A. K. H. uit Damwoude aangehouden. A. K. H. was zaterdagmiddag uit de halfopen inrichting te Veenhuizen ontsnapt. De politie trof de man in een auto op het kerkhof te Groningen aan. UTRECHT. In juni zijn de midde len bij de Rabobankorganisatie toe genomen met f 300 min. (f 380 min. in juni 1973). Hierdoor beliep in de eerste zes maanden van dit jaar de totale middelengroei met inbegrip van de spaargelden f 2.000 min. tegen f 2.040 min. in dezelfde periode vorig jaar. Aan spaargelden werd in juni een overschot behaald van f 15 min. (v.j. f 225 min.). DEN HAAG. Onbekenden zijn er in Den Haag vandoor gegaan met een hoeveelheid sieraden met een ver koopwaarde van f 150.000 f 200.000. De juwelier, de 50-jarige L. H. Blok, die tijdens de inbraak op een cam ping in Noord-Brabant vertoefde, heeft aangifte gedaan bij de politie. Van de daders ontbreekt tot nu toe elk spoor. Wat biedt de BEELDBUIS? WOENSDAG 31 JULI NED. I: Om vijf uur 's middags kunnen de kleintjess zich amuseren met het kinderprogramma van de VARA: De film van Ome Willem. Daarop aansluitend wordt een tien minuten durend filmpje getoond over de dolfijn. Tussen zeven en acht uur draait de KRO-Cineac op het scherm vrolijke films voor jong en oud. Voor de klok van acht uur zijn er ook nog tien minuten be schikbaar voor de Stichting Socute- ra met een filmpje over de Neder landse Vereniging voor Revalidatie. Op het journaal volgt een afleve ring van De Wrekers. Emma Peel en John Steed bemoeien zich met de dood van een jongeman, een uitge ver, die nog maar kort geleden de zaak van zijn vader heeft overgeno men. Vermoedelijk heeft de dood iets te maken met het gedrag van de man, die zomaar een werknemer op straat zet. Maar het sterfgeval kan ook niet los gezien worden van en kele moorden die eerder zijn ge pleegd. Een programma om zomaar naar te kijken is de show The Se cond Generation. De groep van jon ge zangers en dansers worden in hun show terzijde gestaan door o.a. Chi Coltrane, Ekseption en de groep Alquin. De KRO gebruikt de resterende vijftig minuten tot half elf voor de dokumentaire Wie loopt heeft eerst gekropen. Deze produktie houdt zich bezig met de Maasaieen volk van zwervende herders in Ke nia. Onder dit volk-leefde meer dan tien jaar de Nederlandse pater Jan Voshaar uit het Overijssel Vasse. NED. II: In de vooravond, tussen zeven en acht, presenteert de VARA, die het vanavond voor het zeggen heeft, het programma Nederpopzien. Na het journaal komt de tv-kijker via de beeldbuis terecht in het ver maarde Olympia theater in Parijs, op het podium waarvan de Franse zanger Charles Aznavour, zanger in hart en nieren, klaar staat voor een concert van liedjes uit zijn jeugd. Het grote Olympia Orkest onder lei ding van Tony Rallo staat Aznavour instrumentaal terzijde. Daarna iets totaal anders. Te weten een afleve ring uit de misdaadserie De Com missaris. In een pakket, dat uit een trein is gegooid, wordt het lichaam van een klein meisje gevonden. Via inschakeling van pers en radio pro beert de politie achter haar identi teit te komen. Er moet een val gezet worden om haar moordenaar achter slot en grendels te krijgen. Vanaf tien over tien zijn 25 minuten be schikbaar voor het IKOR en zijn in formatierubriek Kenmerk over Kerk en samenleving. WOENSDAG 31 JULI NED. I: 17.00 De film van Ome Wilm; 17.35 De dolfijn; 19.05 KRO- Cineac; 20.21 De Wrekers; 21.10 The Eecond Generation; 21.45 Wie loopt heeft eerst gekropen, dokumentaire. NED. II: 19.05 Nederpopzien; 20.21 Charles Aznavour; 21.10 Der Kom- missar; 22.10 Kenmerk. DONDERDAG 1 AUGUSTUS NED. I: In de vooravond brengt de VPRO een lichtvoetig program ma, dat geopend wordt met een ver haal van Beertje Colargol. De vol gende 25 minuten leveren weer zo'n merkwaardig brokje televisie op met de Van Oekels Discohoek. Vanavond ontvangt hij als gasten: Anneke Grönloh, Ciny, Pim Maas en de groep Sympathy. Tot het tijdstip van acht uur volgt daarna nog een vro lijke tekenfilm met Popeye. Aan dacht voor de verwikkelingen in de Amerikaanse familie Bunker wordt na het journaal gevraagd. Archie schijnt een weekend tegemoet te gaan waarin hij het rijk alleen heeft. Een bijzonder aardige film is de produktie Vakantie '74-Avontuur '74, die vanaf kwart voor negen op het scherm te zien is. Alledaagse, lachwekkende, tragische en ontroe rende leefgewoonten worden ge toond van diegenen, die zich gedu rende de zomermaanden terugtrek ken binnen de geborgenheid van een camping in de Bakkumse duinen. Het half uur dat de VPRO tot tien uur nog over heeft, is voor een afle vering uit de serie West, over de ge schiedenis van Amerika. Hierna neemt de EO de zender over, met het programma Dalhatu Abdul, waarin o.m. een gesprek over het verschil tussen Christendom en Mohammedanisme. De volgende der tig minuten zijn voor de zanggroep Moody Chorale en het programma wordt besloten met de film Aan de rand, over een man, die na zijn ge strande huwelijk zoveel moeilijkhe den met zichzelf krijgt, dat zijn werk er onder gaat lijden en hij ontslagen wordt. NED. 11: Tussen zeven en acht af leveringen uit de serie Black Beau ty en De Beverly Hillbillies. In de eerste serie ontmoet Kevin een oud vrouwtje, waarvan gezegd wordt dat ze een heks is. In De Beverly Hill billies draait alles om Granny, die op een gegeven moment in alle sta ten raakt. Na het journaal van acht uur volgt dan de opera Macbeth, van Giuseppe Verdi, die zijn epos ba seerde op het gelijknamige konings drama van William Shakespeare. Behalve door een keuring van ak- teurs wordt er ook aan meegewerkt door het Londens Philharmonisch Orkest en het Glyndebourne ballet. De titel van de opera is bok de naam- van de hoofdfiguur, een Schotse edelman, die hoopt ooit nog eens koning te worden. Om zijn doel te bereiken pleegt hij een aantal moor den, daarbij aangespoord door zijn vrouw en drie heksen. Als afronding van de NCRV-avond spreekt ds. Van den Bosch uit Ginniken om kwart voor elf de Dagsluiting uit. DONDERDAG 1 AUGUSTUS NED. I: 19.05 Beertje Colargol; 19.15 Van Oekels Discohoek; 19.45 Popeye; 20.21 All in the family; 20.45 Zomer in Bakkum; 21.30 West; 22.00 Dalhatu Abdul; 22.15 Moody Cho rale op tournee22.45 The Edge, film. NED. II: 19.05 Black Beauty: 19.30 Beverly Hillbillys; 20.21 Opera Mac beth; 22.45 Dagsluiting. Donderdag 1 augustus 19.20, Nederland I: Van Oekel's Discohoek met o.a. Anneke Grönloh met het liedje „Zomer".

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1974 | | pagina 7