ERIC DE NOORMAN
„Bijdrage tot de genealogie van
het geslacht Van As/Van Ast"
Maandag 29 april start weer
zomeravondvoetbalcompetitie
||V
,Év>
PÉP
ONZE PUZZELRUBRIEK
Van de boekenplank
(ii)
OOSTERLAND, 24-4. In het eerste deel van de bespreking van het boek
„Bijdrage tot de genealogie van het geslacht Van As/Van Ast" (door ver
zuim zonder hoofd) opgenomen in het nummer van donderdag, werd opge
merkt hoe de schrijver C. L. van Es-van der Have te Puttershoek, twijfelt
aan de opvatting van dr. P. J. Mcertens dat de onderwerpelijke namen iets
te maken zouden hebben met de „ast" of „eest", een van onderen verwarmde
vloer van een meestoof.
SPORT
VOETBAL
Dat het geslacht Van As en Van
Ast precies dezelfde zijn moge blij
ken uit het feit dat in één gezin van
13 kinderen in de geslachtsstam
boom er 5 werden ingeschreven met
de naam Van Aast, 7 met de naam
Van As en één van Asch genoemd
werd. in de doopregisters.
Dit was dan een fout van de pre
dikant of de koster die het doopre
gister bijschreef.
Zeeuwse adel
Ook in de „Cronyck van Zeelandt"
van Smallegange (1696) lezen wij
wij over de naam en het geslacht
Van Assche, onder de beschrijving
LAND- EN TUINBOUW
Van der Stee:
wereldgraanvoorraden
angstwekkend
geslonken
UTRECHT, 25-4. De huidige han
delsvoorraden van graan in de we
reld zijn slechts voldoende voor acht
dagen als de produktie gestopt zou
werden. Door tegenvallende oogsten
in 1972 en 1973 zijn de voorraden
angstwekkend geslonken en de we
reldmarktprijzen in vele gevallen
verdriedubbeld.
De enige mogelijkheid om op kor
te termijn verbetering te brengen in
deze situatie is het zo snel mogelijk
op het noodzakelijke peil brengen
van de wereldvoorraden van het
graan. Hierin zou het World Food
Security plan van de F.A.O., de we
reldvoedselorganisatie, moeten voor
zien. Dit vertelde minister A. van
der Stee tijdens een forum over
landbouwpolitiek en het wereldvoed
selprobleem in Utrecht, organlseerd
door de studentenvereniging Veritas.
Als factoren van de sombere si
tuatie op het gebied van de voedsel
voorziening vooral in de ontwikke
lingslanden noemde minister Van
der Stee onder meer de betalingsba
lansproblemen ten gevolge van de
oliecrisis, de ongunstige mogelijkhe
den tot het verkrijgen van krediet
en de technische problemen by de
verbetering van de landbouwmetho
den.
Rundvee- en
varkensstapel
blijven toenemen
DEN HAAG, 25-4. De Nederlandse
melkveestapel is toegenomen van
2.050.000 stuks op 1 februari 1973 tot
2.213.000 op 1 februari 1974 8 pro
cent).
Ook het aantal stuks gedekt jong
vee was 1 februari 1974 belangrijk
groter dan vorig jaar (502.000 resp.
451.000 stuks). De groep „ander rund
vee, bestemd voor de fokkerij", voor
namelijk bestaande uit jong vrouwe
lijk fokvee nam toe van 1.175.000
stuks op 1 februari 1973 tot 1.333.000
stuks op 1 februari 1974 (+13 pro
cent). Ook de mestveestapel is, ten
opzichte van februari 1973, belang
rijk uitgebreid. Op 1 februari 1974
werden 740.000 mestrunderen uil
steekproeven van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek.
De varkensstapel was 1 februari
1974 bijna 450.000 stuks groter dan 1
februari 1973 1 7 procent). De pro
centueel grootste toeneming valt
waar te nemen bij de rubrieken
„mestvarkens. 50 kg en zwaarder"
11 procent) en „gedekte zeugen"
8,5 procent).
van de Zeeuwsche adel: „Die van
Assche quamen uil hoogen Zeeuw -
schen adel". De oudst bekende stam
vader van het geslacht dat woonde
in het Belgische plaatsje Lier, was
Waltherus van Asch, vermoedelijk
een zoon van Joannes van Asch. ge
doopt te Lier op 7 juli 1588. Dan
volgen er in de stamboom nog enige
leden van het katholiek geslacht,
allen woonachtig te Lier, totdat we
komen bij Gummaris van As, Wal-
terus (Wouter)zoon die op 11 oktober
1646 te Lier gedoopt werd. Omdat
11 oktober de naamdag is van Sint
Gummaris, een r.k. heilige, heeft
men ongetwijfeld naar de gewoonte
dier dagen, de kleine Gummaris
naar deze heilige vernoemd.
Sint Gummaris was schutsheilige
van de stad Lier. Hij was in de acht
ste eeuw ridder bij Pepyn de Korte
en leefde later als kluizenaar by
Lier.
In het Vlaams is de naam. Gum
maris, ook wel Gommert of Gomme.
De ouders staan bij deze doop in
geschreven als Wouter van Asch en
Anna van Camp. En het is juist deze
Gommert waarvan het Ned. geslacht
Van As en Van Ast afstamt.
Naar Stavcnissc
Op ruim twintig jarige leeftijd
verliet hij zijn geboorteplaats Lier
en vestigde zich te Stavenisse op
het eiland Tholen. Wat zijn beroep
was of waarom hij zijn geboorte
plaats verliet is nog niet gevonden.
Wilde hij zich als landbouwer vesti
gen in de in 1599 herdijkle polder
Stavenisse, of was hij ambachtsman
die het elders eens wilde proberen,
we weten het niet. Wat we wel we
ten is dat hij jaren lang in Stave
nisse heeft gewoond en'er op 5 no
vember 1672 trouwde als: Gommert
Wouterz. van Asch „jonkman van
Lier" met Aechtje Jansd. Van Leu
ven, weduwe van Leendert Witte
van Schoonhurp, afkomstig uit Hal
steren. De nog te Lier wonende ou
ders waren uit geloofsovertuiging
zeer tegen dit huwelijk van hun
Roomse zoon met een protestants
meisje gekant en weigerden hier
voor hun toestemming te verlenen.
Op 11 april 1674 werd Gommert van
Asch als lidmaat van de Herv. Kerk
te Stavenisse aangenomen. Uit het
huwelijk van Gommert en Aechtje
werden drie kinderen geboren, n.l.
1, Janneke van As, gedoopt te Stave
nisse op 7 mei 1673; 2. Wouter van
As, gedoopt op 31 maart 1675; en
Cornelis van As. gedoopt op 1 mei
1678.
Alle afstammelingen
Uit dit gezin stammen alle naam-
dragers Van As en Van Ast af, en
van hieruit worden in het boek alle
afstammelingen beschreven en zwer
ven ze over de hele provincie Zee
land en ver daarbuiten. De eerste
Van As die geboren werd te Ooster-
land, waar later talrijke afstamme
lingen kwamen wonen, was Leendert
van As (5 januari 1974).
MARKTBERICHTEN
BARNEVELD, 25-4.
Coöp. Veluwsc Eierveiling
Aanvoer: 3.667.724 stuks (volgens
veilinglijst 1.488.854 stuks). Stem
ming. grote vlot, kleine kalm.
Prijzen (in guldens per 100 stuks).
Eieren van 50 gram 8,78-8,94; 55
gram 10,70-10,91: 60 gram 12,78-13,15
65 gram 15,66-17,31.
Eierveiling
Aanvoer: 988.667 stuks. Stemming
redelijk.
Prijzen (in guldens per 100 stuks).
Eieren van 49-50 gram 8,80; 56-57
gram 11,33; 61-62 gram 13,07.
Eiermarkt
Aanvoer: ca. 1.950.000 stuks. Han
del: zware vlug, lichte traag.
Eieren van 46-48 gram 8,00-8,60 per
100 stuks, kg-prijs 1.74-1,79; 50-54
gram 9,10-10,25 per 100 stuks, kg-
prijs 1,82-1,90; 57-61 gram 12,25-14,50
per 100 stuks, kg-prijs 2,15-2,38; 64-
67 gram 16,60-18,25 per 100 stuks,
kg-prijs 2,59-2,72. Witte eieren 59-67
gram 0,10-1,50 per 100 stuks lager.
Flitsen
uit het buitenland
WASHINGTON. De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Henry Kissinger, zal eerst met zijn
Sowjet-ambtgenoot Gromiko spre
ken alvorens hij zijn nieuwe pogin
gen start om een scheiding van de
troepen tussen Israël en Syrië tot
stand te brengen.
LONDEN. President Heincmann
van West-Duitsland heeft een beroep
gedaan op koningin Elizabeth van
Engeland, op de waarnemende Fran-
sepresident, Poher en op president
Nixon van de Verenigde Staten,
stappen te doen bij de Russische au
toriteiten voor de vrijlating van
Rudolf Hess.
CAIRO. President Sadat en bonds
kanselier Brandt hebben besloten
een gemengde commissie voor ont
wikkeling en opbouw te vormen.
WASHINGTON. De juridische ad
viseurs van de commissie voor justi
tie uit het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden zouden de commis
sie willen voorstellen ongeveer de
helft van de 56 aanklachten tegen
president Nixon te willen laten val
len. Dit is in kringen van de kom
missie vernomen.
JERUZALEM. De aftredende Is
raëlische premier, mevrouw Meir,
heeft woensdag gezegd dat Israël al
het mogelijke moet doen om de vre
de te bewerkstelligen of minstens
een gedeeltelijke regeling met zijn
Arabische buren. Niettemin moet Is
raël alle voorbereidingen treffen
voor een oorlog als deze zou komen.
DACCA. Vijfhonderd mensen zijn
in het gebied van Rajsjahi, in het
noorden van Bangla Desj gestorven
aan pokken, zo meldt woensdag het
Engelstalige dagblad „The People".
De epidemie kan door gebrek aan
vaccin en medisch geschoolde krach
ten niet bedwongen worden, aldus
het blad.
Advertentie
ZIERIKZEE, 25-4. Maandag 29
april a.s, is het weer zo ver dat er
een aanvang zal worden gemaakt
met de zomeravond voctbalkompeti-
tie van het rayon Schouwen-Duive-
land. Even als vorig jaar zal hier
aan weer door acht verenigingen
worden deelgenomen. Smit Bolnes is
afgevallen maar hiervoor in de
plaats is nu een elftal van de jcugd-
sociëteit Brogum gekomen.
BRUSSEL. De Belgische schuld
aan het Europese fonds voor mone
taire samenwerking is in de afgelo
pen tien dagen met ongeveer 21 mil
joen gulden toegenomen. België staat
bij het Europese muntfonds thans
voor zo'n 399 miljoen gulden in het
krijt.
LONDEN. De Britse minister van
defensie, Roy Mason, heeft verklaard
dat de Labourregering bezig is met
een zeer strenge herziening van En
gland's militaire verplichtingen. Hij
noemde deze herziening de grootste
die ooit in vredestijd heeft plaats
gevonden.
WOODLANDS HILLS (CALIFOR-
NIE). Bud Abbott, bekend van het
filmduo Abbott en Costello, is op
75-jarige leeftijd overleden. Hij leed
al geruime tijd aan kanker. Het
tweetal kreeg internationale bekend
heid door zijn optreden in komische
films in de jaren veertig.
CAIRO. President Anwar Sadat
van Egypte heeft een nieuw kabinet
van 36 personen benoemd. Zelf blijft
hij premier.
Even als in het verleden spreekt
de rayonkommissie de hoop uit dat
de spelers waarvoor het zomer
avondvoetbal is bedoeld, dus geen
flinke jonge kerels die in een ver
eniging thuis horen die buiten het
zomeravondvoetbal staan, veel ple
zier en genoegen deze zomer aan
hun sport zullen mogen beleven,
waarbij zij dan ook hun konditie nog
wat op peil houden.
In verband met de wereldkam
pioenschappen en de vakanties is
het programma in tweeën gesplitst.
Het eerste gedeelte loopt tot 12 juni
waarna op 12 augustus een aanvang
wordt gemaakt met het afwerken
van het nog resterende deel.
De wedstrijden van de zomer
avondkompetitie zullen worden ge
speeld te Zierikzee (sportpark Ban-
nink), Serooskerke en Noordgouwe.
De monster-Molen-puzzel in de
,',Z.N"-Extra van woensdag Heeft nog
geen „kwaad" kunnen doen aan de
puzzel van vorige week, zodat er
weer een flink aantal inzendingen
binnenkwam.
De eerste prijs gaat naar:
Mevr. G. de Ruiter-Kouwen
Moermondsweg 15
RENESSE
De tweede prijs,is bestemd voor:
De heer N. de Jager
Van Brederodestraat 56
SCHEVENINGEN
De oplossing van de puzzel is de
volgende:
HORIZONTAAL: 1. hemellichaam;
4. niet fraai; 8. boom; 11. lang en
slank; 13. stof met hoge glans; 15.
klaar, gereed; 17. dwaas; 18. kloos
terzuster; 19. file; 20. kleverige lijm-
stof; 22. zonder moed; 24. landmaat:
25. zangslem; 26. deel van een schuit
dat als woning dienst doet; 28. plaats
op de Veluwe; 30. vogel; 32. tot fijn
poeder gemalen graan; 33. hemels
blauwe kleur; 35. witte plek op het
voorhoofd van donkerharige paarden
37. van geringe dichtheid (b.v. van
lucht); 38. vocht dat zich in vruchten
'bevindt: 40. zangstem; 42. militaire
rang (afk.); 43. lichaamsdeel; 44. ri
vier in Rusland; 45. eerstkomende
(afk.); 47. lange, smalle, platte
sneeuwschaats; 49. wandversiering:
51. per adres (fk.): 52. stad in Italië;
54. vorm waarover de schoenen wor
den gevormd; 57. god der liefde
(mythologie); 59. tegenslag: 61. blad
plant; 62. stoel zonder leuning; 63.
metaal; 64. zoogdier; 06. muzieknoot.
68. sehecpsvloor: 70. muzieknoot; 71.
straftoestel in vroegere jaren; 72.
lidwoord; 74. chemisch symbool; 75.
gegoten loden korrels waarmee
wordt geschoten; 77. spuit waterfles:
79. deel van een boom; 30. gezel
schapsspel; 81. voortreffelijk.
Dreischor III dui dit seizoen voor
treffelijk debuteerde, sloot de kom
petitie af met een 2-2 gelijk spel te
gen Patrijzen. Foto: de doelman van
Patrijzen onderschept een aanval
van Dreischor.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
P.T.T. kreeg een
computercentrum
LEIDSCHENDAM, 24-4. De voor
malige directeur-generaal van dc
PTT, de heer H. Reinoud, heeft in
Leidschendam het naar hem ge
noemde computercentrum van de
PTT in bedrijf gesteld.
Hij heeft dit gedaan door een ge
sprek te „voeren" mei de computer
Het apparaat heeft antwoord gege
ven op veertien gestelde vragen
waarbij de automatisering bij de
PTT is belicht. Het Hendrik Rein-
oud-qumputercentrum voor de cen
trale directie van de PTT is verre
zen aan de J.S. Bachlaan in Leid
schendam.
De bouwtijd heeft twee jaar be
dragen. Het complex is thans voor
het grootste deel opgeleverd. De kos
ten zijn, inclusief installaties en lif
ten, op het huidige prijspeil zestien
miljoen gulden.
HORIZONTAAL: 1. koppel; 6. ijs
beer; 11. las; 12. kor; 14. ram; 15.
maan; 17. koker; 19. lood; 21. man
dril; 22. duizend; 23. er; 24. toren; 26.
Se; 27. bel; 29. men; 30. laf; 32. baron
34. galon; 36. dor; 37. pachter; 38.
rat; 39. koket; 41. meter; 44. kar; 45.
neb; 47. Nijl; 49. al; 51. forel; 53. ka;
54. monster; 56. tijgerin; 58. pret; 59.
leven; 61. lama; 62. een; 64. nor; 65.
lijn; 66. terras; 67. sokkel.
VERTICAAL- 1. kummel; 2. plan:
3. pandoer; 4. es; 5. kok; 7. Sr.; 8.
balzaal; 9. emoe; 10. ridders; 12. ko
lom; 13. reden; 16, aar; 17. kit; 18.
run; 20. ons; 25. rechter; 27. barok;
98. loper; 30. Laren; 31. forel; 32. bok
33. nat; 34. gem.; 35. nar; 40. kapster;
42. tijdelijk; 43. lampet; 45. noren;
46. beter 48. kanaal; 50. lor; 51. fel;
52. lijn; 53. kim; 55. nee: 57. rank;
60. vos; 63. na; 65. L.O.
VERTIKAAL- 1. fijngekorven ta
bak voor sigaretten; 2. bijwoord; 3.
bevroren dauw; 4. kleur; 5. land
bouwwerktuig; 6. verfrissende lek
kernij; 7. rank vaartuigje; 8. drank:
9. voorzetsel; 10. kleur; 12. uitwendig
geneesmiddel; 14. omwenteling; 16.
vis; 19. losgeraakte draad van een
weefsel: 21. afgemat; 23. hoofddek
sel: 24. mannelijk dier; 25. danspartij
27. schoenmakerspriem: 29. gegraven
diepte; 31. kloosteroverste; 32.
hoofddeksel: 33. maand van hot jaar;
34. zichzelf voortstuwend projectiel;
36. oogziekte: 39. vaartuig: 41. lang.
dun cn smal stuk hout: 46. afschrift
47. wijnsoort; 48. blad papier: 50.
plaaggeest: 51. kaartspel; 53. onbe
paald voornaamwoord; 55. ralelpo-
pulicr; 56. schutsluis; 58. inhouds
maat: 60. heining van struikgewas
sen; 62. kleverig, plakkend (b.v. van
brood); 63. bloei wijze; 65. de geza
menlijke edelen; 67. staat in de VS;
69. hoofdbestanddeel der metselspe
cie; 71 mannelijk schaap; 73. hoog
ste punt; 75. uitroep; 76. soort on
derwijs (afk.); 77. sint (afk.); 78. op
het ogenblik
Accountants- en assurantiekantoor
Lindenlaan
Telefoon 01870-3477
Aliildellwrnis
tamboer
advies bij a an koot) onroerend goed of bedrijj
De nieuwe puzzel
De Witte Raaf
d ^"y -r
JU f'j
59. Even aarzelt Aithan. „Wc zullen dit ge
sprek in aanwezigheid van dc Raad voort
zetten'. zegt hij korzelig. Hij schuift het zware
gordijn opzij cn Iaat de Noorman voorgaan.
Trots weerstaat Eric de onderzoekende blik
ken van dc vijf oude Schotten, die bij zijn
binnenkomst abrupt hun gesprek afbreken.
Hij weigert de zetel die men hem aanbiedt.
„Ge wilt weten wat wij met u allen voor
hebben?" herneemt Aithan met een grimmig
lachje. „De bedoeling die dc Raad der Ouden
met u had. kunnen wij beter voor ons houden.
Luister slechts naar dc plannen die Lochlan
zijn onderaanvoerder toevertrouwde voor hij
stierf: Het volk van Glandannon is een volk
van landbouwers, jagers cn vissers. Sedert
onheugelijke tijden is er strijd tussen ons en
de krijgers van do Raaf, die groot zijn in
aantal en over vele wapens beschikken. De
mannen van Glandannon zijn geen lafaards,
doch zij hanteren hun speren en zwaarden
gelijk dorsvlegels. Tegen dc brutale aanvallen
van Scathw.vn de Raaf, wiens machtshonger
geen grenzen meer kent. zijn wij weerloos.
Meer en meer worden wij naar het noorden
gedreven cn daar huist het woeste bergvolk
der Priteni, die in strijdlust niet onderdoen
voor de Raven".
Dc oude Aithan zwijgt, en staart even som
ber voor zich uit. Dan kijkt hij Eric recht aan:
„Gij, mannen van het noorse land, hebt blijk
gegeven dappere strijders tc zijn. terwijl ook
de makelij uwer wapenen voortreffelijk is.
Lochlan meende dat gij een vete had met
Scathwyn dc Raaf. Hij zag in u een bond
genoot. Zijn voornemen was 11 tc bewegen
ons bij te staan in de strijd tegen de gezamen
lijke vijand. Doch gij zegde mij reeds, dat gij
Scathwyn niet tot uw vijanden rekent. Is dat
ook thans nog uw laatste woord?"
In spanning kijken dc ouden Eric aan. „Het
i
spijt mij, o Aithan". zegt de Noorman zacht,
„hoezeer ik ook met uw volk meevoel, toch
kan cn mag ik mij niet in uw veten mengen
Ik ben bereid voor iedere rechtvaardige zaak
tc strijden, doch ik ken de toestanden te
weinig 0111 daarnu reeds een oordcol over te
vellen. Voorts gold mijn aanwezigheid slechts
Scathwyn's zoon. Deze echter is inmiddels
door zijn aanhangers uit zijn verbanning ver
lost cn het komt mij voor dat de „Witte Ra
ven" in staat zijn om hun eigen zaken tc be
hartigen. Het enige dal mij thans nog belang
inboezemt is het straffen van Ragnar's bende
en het vinden van een goed schip, waarop ik
mijn mannen veilig huiswaarts voeren kan.
Dat is al".
Op deze woorden valt een onzekere, ge
laden stilte..
