de Welle"
In 5 jaar kunt u ruim 50% rijker worden.
Expositie in „Galerie
Werk Anton Beijsens
Het NMB
Premie Spaar Biljet
aan toonder
ZÏERÏKZEESCHE NIEUWSBODE APRIL 1974
3
gÖSiia-
:na%
Er zij nook
NMB Premie Spaar Biljetten van f 5.000,-
&Êkfi\r&
i p&Tt* -ibi,
Vervolg van pag. l
breeuws en Nederland). In de Zierik
zeese Courant van 6 september 1825
staat een uitgebreid verslag van de
plechtigheid.
Uitgebreid verslag
Het is verleidelijk uit dit verslag te
citeren: „Heden is de nieuw ge
bouwde Israëlitische synagoge inge
wijd door den alom vermaarden heer
S. H. Heilbron, voorganger bij de Is
raëlitische gemeente te Dordrecht.
Ten half drie uren in de namiddag
werden de wetboeken met versierde
koetsen uit de oude synagoge afge
haald,ten huize van den heer Zadok
Levi van Oss. opzigter bij de Hing-
synagoge".
Met alle wijdlopigheid dier dagen
en plechtige taal, wordt dan verder
vermeld dat de tocht leidde naar het
huis van de heer A. Frenk. De wet
boeken werden uit de koetsen in dat
huis gebracht, totdat ieder inmiddels
in de synagoge had plaats genomen.
Om drie uur werden de boeken toen
met alle plechtigheid naar de nieuwe
synagoge overgebracht.
Gezangen voor de plechtigheid wa
ren gemaakt door opperrabijn J. A.
Lehmans, van de Ned. Israëlitische
hoofdsynagoge te 's-Gravenhage. De
heer E. Pino, voorzanger en onder
wijzer. hield een passende redevoe
ring in het Nederduits, waarna de
plechtigheid met een dankgebed dooi
de heer Van Oss werd afgesloten.
De inwijding kreeg nog een ver
volg op 3 september, toen de heer
Pino bij het gewone gebed, nog eens
een toepasselijke redevoering hield
in het Duits, waarmede met het einde
van de Sabbath dit gedenkwaardig
feest werd gesloten.
Vijftigjarig bestaan
Op 3 september 1875 werd het vijf
tig jarig bestaan gevierd van de in
1825 gebouwde synagoge in tegen
woordigheid van talrijke autoritei
ten. Bij die gelegenheid werden
voor de ere-dienst belangrijke ge
schenken verkregen.
Ruim zestig jaar bleef de synagoge
in gebruik toen nieuwbouw noodza
kelijk bleek. De daarvoor benodigde
gelden waren cloor giften van aller
lei zijden bijeengebracht.
I)e toenmalige burgemeester mr. J.
P. Ermerins heeft zich hiervoor bij
zonder verdienstelijk gemaakt, reden
waarom hij door het Israëlitisch
kerkbestuur met een fraai geschenk
in zilver werd vereerd. Op vrijdag
24 augustus werd de hernieuwde sy
nagoge in de Meelstraat in gebruik
genomen.
De inwijdingsrede werd uitgespro
ken door de heer H. M. van Beem,
Israëlitisch godsdienstleraar te Zie-
rikzee, die tot tekst had: ,.Ik ben
verheugd naar het huis des Heren
te gaan".
Steen met inschrift
De nieuw gebouwde en ingewijde
synagoge bevatte in het benedendeel
van de voorgevel een hardsteen met
het inschrift: „De eerste steen is ge
legd door Abr. Sal Frenk. oud vijf
jaar. Het kerkbestuur: N. A. Frenk
(voorzitter), A. F. Frenk (penning
meester) en B. S. van Kloeten (se-
kretaris). 1888 1 Siwan 5648".
De nieuwe synagoge bleef 33 jaar
in gebruik en kwam in 1921 - met
enkele naast hel gebouw staande
woningen - onder de hamer. Hel
Meelstraat-pand deed sindsdien
dienst als woonhuis. In de oorlog
werden ook te Zierikzee alle sporen
van Joods leven weggewist. De gro
te droefheid kwam ook over de hier
wonende Israëlieten.
Aan hun tragische dood herinnert
het herdenkingsmonument aan de
Graehtweg, dat in 1960 werd opge
richt. Wat eenmaal was een Joodse
gemeenschap, opgenomen in de ste
delijke samenleving, zal nimmer
meer terugkeren. Het is alles ge
schiedenis geworden.
Een foto van het oude Joodse kerk
hof aan het Grachtwegterrein. De
begraafplaats ligt er zeer verzorgd
bij; ook de vaak al heel oude stenen
met de Hebreeuwse teksten, zijn
goed onderhouden.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Later dit jaar kunnen de kunstlief
hebbers ook bij de galerie terecht
om kunststukken te lenen, net zoals
bij een bibliotheek. Alleen kan men
bij een kunstwerk nog van gedach
ten veranderen en het later alsnog
kopen. Het bedrag dat betaald is
voor het lenen wordt dan op de
koopsom in mindering gebracht.
Voor de liefhebbers van kunst is er
dus de komende tijd voldoende ge
legenheid om bij galerie „De Welle"
in Sommelsdijk hun hart op te halen.
Anton Beijsens
exposeert
Omdat de maker van de kunststuk
ken die deze maand geëxposeerd
worden, wegens een werkbezoek af
wezig was, bezochten wij de heer T.
M. Verhoef te Sommelsdijk, die reeds
veertien jaar met Anton Beijsens be
vriend is en ons wel het een en an
der over hem kon vertellen.
Anton Beijsens is in Rozendaal ge
boren als banketbakkerszoon. De
banketbakkerszaak nam hij later van
zijn vader over. Daarna werd hij
achtereenvolgens leraar banketbak
ken aan de technische school in Mid-
delharnis en in Goes, waar hij nu
nog woont.
Het schilderen heeft hem eigenlek
altijd al aangetrokken. Ongeveer van
zijn twintigste jaar af heeft hjj dit
dan ook altijd (erbij) gedaan. Sinds
ongeveer vier jaar heeft hjj zich
eigenlijk pas volledig aan het schil
deren gewijd.
In Breda volgt hij nu .ondanks zijn
toch vijftig jaren, de Sint Joost-
academie.
Het is echter niet de eerste expo
sitie die van Anton Beijsens gegeven
wordt. Onder meer in Delft, Essen
(België), Middelburg, Goes en Kort-
gene gebeurde dit al eerder.
Boodschap
De schilder ziet zijn schilderijen als
een soort boodschap van zijn ge
dachten. Een voorbeeld hiervan is
het schilderij „Nieuw Jeruzalem", dat
uitbeeldt dat alle mensen gelukkig
zijn, omdat niemand meer afgunstig
is op de vrijheid van een ander.
Advertentie
u
ontvangt
2 jaar
3 jaar
4 jaar
5 jaar
f 1.123,60
f 1.191,02
f 1.262,48
f 1.338,23
f 1.143,60
f 1.241,02
f 1.362,48
f 1.538,23
Een spaarpremie die opklimt van
2% na 2 jaar tot 20% na 5 jaar. Hoe
langer u spaart, hoe hoger dus de premie.
Voor f l.ooo.- krijgt u dan na
5 jaar f 1.538,23 cash uitbetaald.Dan bent u
ruim 50% rijker geworden.
Dat betekent hoge spaarwinst met
behoud van financiële armslag. Want na de
eerste 2 jaar heeft u jaarlijks de mogelijkheid
uw Premie Spaar Biljet te laten uitbetalen
(zie tabel).
Het NMB -Premie Spaar Biljet aan
toonder is ook voor niet-klicnten onmiddel
lijk aan de balie verkrijgbaar.Yraag folder en
inlichtingen.
„KAARTEN""
Prentbriefkaarten (in massa zijn
ze de laatste jaren op ons bureau
gekomen) hebben nog het pikante
voordeel, dat er vaak iets op ge
schreven staat. Dat is dezerzijds een
bron van onuitputtelijke vreugde en
het is allemaal al zo lang geleden,
dat er best uit mag worden geci
teerd.
Losse zin op een achterkant: „En
Mien breng je dan alsjeblieft die rug
mee. als je komt?" Werd er in die
tijd met losse mensenruggen ge
sjouwd? Nee, bedoeld moet zijn een
rugpand van een japon. Het is maar
een weet. Op een Zierikzeese kaart
uit 1007: „Alles werkt mee, de sfeer,
de versieringen en we zagen de ko
ningin en de prins 1 oei driemaal. En
gisteravond leek Zierikzee wel een
toverland met de illuminatie".
Kaart uit Haamstede 1001: „Op den
laatsten dag van 't jaar kan ik niet
nalaten, U een vriendelijken groet te
zenden en met de beste wensen voor
1002".
Een kaart uit Sirjansland, ver
stuurd naar een militair in de mobi
lisatietijd 10l4-101fi: „Hier stuur ik
U maar eens een aanzicht van de
pastorie".
Een andere militair uit die tijd
stuurt teen kennelijk uit Dreischor
naar garnizoen meegenomen) kaart
aan een meisje, waaraan hij ginds
moet hebben gedacht. Hij schrijft
triomfantelijk neer: „Ik heb toch
woord gehouden Keetje, zoals je ziel
en stuur je deze kaart".
Hele mooie kommunikatiekreet op
een Zierikzeese kaart van 1000: „Je
gaat dan natuurlijk met den tram
van half drie; als je afgehaald wordt,
spreekt vanzelf. Dag hoor!"
Een kritische kaart uit Zonnemaire
(1010): „Tot op heden nog niets ont
vangen van die vent. Heb je nog
geweest of niet; ga er dan nog eens
langs. Je maakt het maar wat erger
dan het is". Een soort cri de coeur",
met een ingebouwd stuk dokumen-
tatie inzake de menselijke psyche.
Grootste mystifikatie staat op een
van Zierikzee naar Oosterland in
1003 verstuurde kaart: ..Mijn stekel
baarsje leeft nog steeds. Pukkie
heeft vanmorgen weer schoon wa
ter gekregen en heeft nu een veel
grotere fles". Het eerste wijst op een
hondje; het tweede op een baby.
Precies zullen we het nooit meer
weten.
Op een - ook naar Oosterland -
gestuurde kaart: „Daar ik morgen
overdag voor een nachtje naar tante
Jannetje moet, kan ik zondag niet
komen en moeder zal jullie met de
vakantie nog wachten".
In 1916 stuurde een mevrouw een
kaart („Gezicht bij Scharendijke")
naar zekere L. te Noordwelle: „Kun
je mij deze week nog ivat zwarte
sajet meebrengen, zoals ik ze laatst
van je heb gehad. Ik ben er om ver
legen. Heerlijk deze postale be
middeling rond de zwarte sajet.
Maar ja, nylons waren er nog niet.
Mej. D. te Zierikzee was „uitge
leend" voor een week aan een me
vrouw te Bergen op Zoom. Zij ont
ving een kaart van haar werkgeef
ster te Zierikzee, met alleen het alles
zeggende, alles verzwijgende en alle
afstand bewarende woord: „me
vrouw" er op. Begrijpt u, die kaart
was van „mevrouw".
Zo gaat dat eindeloos door: kleine
menselijke dingetjes, maar ook de
grote zaken, waar het omdraait:
verdriet dat al lang gestild is en aan
duidingen van liefde die al lang be
koeld is. Dat bewijst wel (1914) een
Noordwelle-kaart: „Nu je weg gaat
zal ik altijd aan je denken" en (toe
vallig) een kaart van dezelfde Betje:
„Willem je moet nu maar geen kaart
meer sturen; het heeft geen zin".
Dat was in 1915.
SCHIEREI LANDMAN
hoofdsom
termijn
rente
premie
f 20,-
f 50,-
f IOO,-
f 200,-
U wilt uw geld zien groeien.
U wilt de hoogste rente, maar u weet niet
vooruit of u uw geld 2,3,4 of 5 iaar
kunt missen. Koop dan nu een NMB
Premie Spaar Biljet aan toonder.
Bovenop de jaarlijkse 6% basis
rente (rente-op-rente) komt een
progressief oplopende spaarpremie over
tic hoofdsom.
Wij betalen u terug:
Afgerond heeft u zo na 2 jaar een
rente van 7%, na 3 jaar 71/z%9 na 4 jaar 8%
en na 5 jaar zelfs 9%. Deze rentepercentages
worden berekend op basis van rente op rente.
geeft loon naar sparen
NEOERIANDSCHE MIDOENSTANOSBANK
SOMMELSDIJK, april - In „Galerie «le Welle" te
Sommelsdijk zijn «leze maand schilderijen en a«pia-
rellen ter expositie gesteld van Anton Beijsens.
In november 1973 werd voor de eerste keer begonnen
met een expositie in «Ie galerie aan de Voorstraat, door
mevrouw B. Broeksema. Mevrouw Broeksenia nam «le
ruimte over van «le heer en mevrouw J. Schoonbeek,
die er heiden potten hakten.
Zij vertelde dat er volop plannen zfjn voor de galerie. Vroeger is er wel
eens een vereniging geweest „Vrienden van De Welle", om donateurs te
werven, maar nu wordt daar niet veel werk meer van gemaakt. Daarom
zijn er thans plannen om de mensen aan te schrijven of ze donateur willen
worden van de galerie.
Schilderij „Extreem". De hoofdkleur van dit schilderij is zilver.
Eén van de tentoongestelde schilderijen van Anton Beijsens: „Nieuw Jeruza
lem" Opvallend zijn de doorgaans felle kleuren van de schilderijen.
En toch staat uw geld niet
jarenlang geblokkeerd.
