VERGADERING LAND- EN TUINBOUW
COÖP. CENTRUM WEST-NEDERLAND
VAKCENTRALES WILLEN
WEER CENTRAAL AKKOORD
7
Wat biedt
de BEELDBUIS?
ZIER1KZEESCIIE NIEUWSBODE Dona, ïidag 28 februari 1974 Nr. 21416
„Moeilijk tot samenwerking" te komen"
Z1ER1KZEE, 25-2. Vorige week vond in „Mondragon" alhier een leden
vergadering plaats van het land- en tuinbouw Coöperatie Centrum West
Nederland. In zijn openingsrede zei de voorzitter ir. A. W. Luitjens onder
andere dat het in de wereld van vandaag kennelijk nog steeds erg moeilijk
is om tot samenwerking te komen. Samenwerking komt bepaald niet vanzelf
tot stand: ze moet meestal bevochten worden, waarbij de druk van de exter
ne omstandigheden doorslaggevend kan zijn. Ernstige tegenkamping en
crisis-situaties, als gevolg waarvan de continuïteit of zelfs de overleving op
spel staan bevorderen de samenwerking, aldus de heer Luitjens.
Wat de coöperaties betreft heet het
al lang dat ze uit de nood geboren
zijn. Indien wordt ingezien dat het
noodzakelijk is, worden de handen
ineen geslagen. Vaak is het dan laat
en zijn er al vele voordelen van een
samenwerking welke vroeger tot
stand had moeten komen verloren
gegaan. Het heeft alle schijn, al
dus de voorzitter dat de moeilijkhe
den welke gepaard gaan met het
realiseren van samenwerkingsvor
men zich ook voordoen bij de ver
dere uitbouw daarvan.
„Onze grote coöperaties merken
dit in de praktijk en worstelen daar
mee", aldus de heer Luitjens. „Ik
gelooi, dat niet geheel dezelfde oor
zaken hieraan ten grondslag liggen,
maar voor een deel andere en aan
vullende".
De omvang van de grote coöpera
ties alleen al brengt met zich mee
dat een sterk management is vereist
en een slagvaardig bestuur waaraan
grote bevoegdheden zijn toebedeeld.
Het accent van de besluitvorming
komt te liggen bij het bestuur, waar
bij een raad van. toezicht bij belang
rijke zaken van tevoren goedkeuring
moet worden gevraagd. De leden
hebben dan via de algemene verga
dering/ledenraad de mogelijkheid
om controle achteraf uit te oefenen
door het bestuursbeleid goed te keu
ren of af te keuren en op grond
daarvan het bestuur te dechargeren
voor het gevoerde beleid of dit niet
te doen.
In het algemeen kunnen de leden
begrip opbrengen voor de noodzaak
van een dergelyke verenigingsstruc
tuur. De moeilijkheden komen voor
al wanneer zo'n grote coöperatie
metterdaad gaat funktioneren en de
vleugels uitslaat. Hierby zal het bjjv.
voorkomen, dat regionale problemen
ondergeschikt worden gemaakt aan
de belangen van de totaliteit. Dit kan
weerstanden opwekken in bepaalde
regio's. Er moet echter worden ge
streefd naar een eenheid van beleid
ten behoeve van het geheel.
Ir. Luitjens schetste de omstan
digheden die er toe kunnen leiden
dat een coöperatie in een bepaald
stadium van ontwikkeling een on
derstroom van onbehagen en inci
denteel verzet ontmoet tegen verder
gaande uitbouw en noodzakelijke
groei. Dit onbehagen kan zich op
verschillende manieren uiten. Be
kende uitdrukkingen in dit verband
zijn „de afstand tussen bestuur en
leden is te groot geworden" of „ze
doen maar van onze centen, ze kun
nen ons best meer betalen". De
voorzitter vond het bijzonder goed
zorgvuldig te registreren wat er
onder dé leden leeft en bij te sturen
wanneer het belang van de onderne
ming dat eist. Aan de andere kant
is het bijzonder gevaarlijk om op
iedere windstoot te reageren en een
zig-zagkoers te varen teneinde het
iedereen naar de zin te maken.
Ir. Luitjens meende het onbehagen
terug te kunnen voeren op het feit
dat het gewone lid de gestes van de
grote coöperaties niet altijd kan
overzien en volgen, en daardoor een
zekere angst koestert dat de uitbouw
en de groei van de coöperatie niet
g.ebeurt om de belangen van de leden
te behartigen, maar op grond van
andere overwegingen die met deze
belangen niets meer te maken heb
ben of er zelfs tegenin gaan.
„Zo kan het. vermoeden ontstaan
dat het streven veeleer gericht is op
de eigen glorie, de macht of het ei
gen vooi-deel van het bestuur of van
de direktie, die de grootheid zoeken
terwille van die grootheid zelf en
niet om de belangen van de leden te
dienen."
„Dit soort vrees en vermoedens,
die kunnen ontaarden in verdacht
makingen, kunnen ook ingeblazen en
geinspireerd worden door lieden die
de coöperatie in 't algemeen of een
coöperatie in 't bijzonder niet welge
zind zijn."
Twee hoofdlijnen
Bij de beantwoording van de vraag
wat hieraan moet worden gedaan
dacht ir. Luitjens dat men zich hier
bij op twee hoofdlijnen moet richten:
1) op de struktuur van de coöperatie
en 2) op een zo ruim mogelijke in
formatie van de leden. Wat de struk
tuur betreft is het meest essentieel
dat ze zodanig wordt vastgesteld, dat
de boereninvloed op de gang van za
ken Mij vend is verzekerd, onafhan
kelijk van de zitende personen die
op bepaald moment deel uitmaken
van de beleidsorganen.
Verder dat het bestuur onafhan
kelijk is van de regio, grote bevoegd
heden heeft, en alleen voor belang
rijke beslissingen goedkeuring voor
af moet vragen aan de Raad van
Toezicht. De ledenraad oefent con
trole achteraf uit. Voor het gewone
lid betekent dit dat hij geen direkte
zeggenschap heeft. De belangrijkste
democratische bevoegdheid van het
lid is de keuze van goede vertegen
woordigers in de ledenraad, aan wie
hij zijn vertrouwen kan en ook moet
geven.
I nspraakproced ure
Daarnaast moet een inspraakpro
cedure worden ontworpen voor het
lid via kringvergaderingen, welke
tevens van groot belang zijn voor
de informatieverstrekking. Het komt
er vooral op aan dat het lid volledig
duidelijk wordt gemaakt, en dat hij
accepteert, dat een dergelijke vere-
nigingsopzet voor grote coöperaties
de enig juiste is en dat hij daarvan
ook de konsekwenties aanvaardt,
d.w.z. vertrouwen schenkt aan zijn
gekozen vertegenwoordigers, ook
wanneer er in de top wel eens be
slissingen worden genomen die hij
niet begrijpt. Wel heeft hij er dan
het volste recht op uitleg te vragen
en te krijgen. De positieve instelling
van de leden moet worden bevorderd
De informatieverstrekking zal er
in algemene zin op gericht moeten
zijn de leden ervan te overtuigen dat
het wezen en de doelstelling van de
grote groeiende coöperatie niet zijn
veranderd t.o.v. vroeger. En dat het
bestuur zijn beslissingen steeds weer
toetst aan het belang van de leden,
gezien op korte en op lange termijn.
De voorlichting vereist een grote
openheid van het bestuur in verslag
geving en in de schriftelijke en mon
delinge voorlichting.
„Er zal steeds aan moeten worden
gewerkt het ideaal zo dicht mogelijk
te benaderen. Anders zullen we af
glijden in de richting van een orga
nisatie waarin het bestuur zich ge
frustreerd en de leden zich gemani
puleerd voelen", aldus ir. Luitjens.
Paardevlees in snacks
RIJSWIJK, 26-2. Levensmiddelen
winkels e.d. mogen van dinsdag af
met paardevlees bereide snacks,
kokswaren, loempia's, nasi- en bami-
produkten, soepen en gerede maaltij
den aan hun klanten aanbieden. Tot
nu toe konden fabrikanten die dit
soort produkten met paardevlees
maken ze alleen maar kwijt aan de
horecasector. Het Produktschap voor
vee en vlees heeft die beperking nu
laten vallen.
Wat blijft is de bepaling dat de fa
brikanten het paardevlees alleen
maar mogen verwerken als ze uit
sluitend de hier genoemde soorten
produkten maken en geen „gewone"
vleeswaren.
Voor de fabrikanten van „gewo
ne" vleeswaren blijft het verwerken
van paardevlees verboden, met de al
bestaande uitzondering voor rook
vlees. Als motief voor het verbod
blijft gelden dat de belangrijke bui
tenlandse afnemers geen paarde
vlees in de vleeswaren wensen en
dat men de export niet in gevaar wil
brengen.
Geraffineerd trukje
met geld
DEN BOSCH, 27-2. Een bejaarde
inwoner (70 jaar) van Vught is by
de Rabo-bank in Den Bosch op
slinkse wijze van f 7.000,beroofd.
De man had op de balie zijn geld
gesorteerd neergelegd. Plotseling
kreeg hij een tikje op zijn schouder
en iemand die achter hem stond zei
„meneer, er liggen bankbiljetten van
u op de grond".
De man keek naar beneden en zag
inderdaad enige biljetten van vijf
gulden op de grond liggen. Hij bukte
zich om dit geld op te rapen, maar
toen hij weer omhoog kwam was zijn
geld dat op de balie lag verdwenen,
evenals de man die hem zo vriende
lijk had gewaarschuwd.
Man wordt vrouw
en trouwt
SINGAPORE, 2S-3. Een knap mo
del uit Singapore, Jacqueline Hogan,
is zaterdag in het huwelijk getreden.
Het bericht zou de krant niet halen,
ware het niet dat Jacqueline zes
maanden geleden nog een „hij" was
en Timothy heette.
Jacqueline is getrouwd met de fo
tograaf Greame Toll, met wie ze al
enkele maanden samenwerkte.
Volgens ooggetuigen herinnerde
niets in de in fraai geklede bruid
aan haar verleden.
Oosterschelde-uitslag
vrijdag 1 maart
DEN HAAG, 27-2. De commissie-
Klaasesz, die de regering van advies
zal dienen over het al dan niet af
sluiten van de Oosterschelde zal vrij
dag haar inzichten op een perscon
ferentie bekend maken. Dit gebeurt
na de aanbieding van het rapport, 's
middags om 13.45 uur, aan minister
Westerterp van verkeer en water
staat, op z(jn ministerie in Den Haag.
DONDERDAG 28 FEBRUARI
NED. IDe VPRO houdt het tus-
nes zeven en acht op fröbelwerk met
Beertje Colargol, fragmenten van
stomme films in Zwijgen is goud en
een tekenfilm van Popeye. Berich
ten uit de samenleving en een afle
vering van All in the family volgen
ha het journaal. Archie Bunker wil
er tussenuit met zijn vrouw voor een
weekend maar de veranderlijke bui
en van Edith maken hem wel ze
nuwachtig. Vanaf negen uur drie
kwartier aandacht voor de bekende
fraficus Anton Heyboer in de doku-
mentaire In kleur bij God thuis. An
ton leeft met twee vrouwen in een
kille houten schuur op een afge
schermd stuk moerasland, met drie
kleurentelevisies, 150 bontjassen en
acht honden. Een merkwaardig man
maar een bewonderenswaardig gra
ficus. Als laatste programmaonder
deel de uit 1971 daterende Westduit-
se speelfilm De fruitventer, gemaakt
onder regie van de 28 jaar oude re
gisseur Fassbinder. De film geeft de
trieste geschiedenis weer van een
man die niet tegen het leven is op
gewassen en zijn mislukken toe
schrijft aan de bemoeienissen van
vijf vrouwen. Zijn moeder, een pros
tituee, zijn grote liefde, zijn echtge
note en zijn zuster. De triestheid van
de kleine burgerman, een melodra
ma verpakt in een veredelde kitsch-
vorm.
NED. II: De EO zet om zeven uur
de deuren van de Koffiebar open.
Voor de klok van acht heeft de EO
ook nog een natuurfilm in petto, die
het licht laat schijnen over de rob
benjacht, waartegen in de wereld
grote kritiek is gerezen. In Canada
is de jacht binnen de territoriale wa
teren nu dan ook verboden maar el
ders b.v. bij de Eskimo's wordt nog
géjaagd. Uit lijfsbehoud overigens,
Na het journaal een een half durend
optreden van het Moody Koor uit
Chicago dat tijdens een tournee ons
land aandeed. Vijfenvijftig minuten
gaan op aan een programma over de
Grote of Sint Laurenskerk van Rot
terdam. Deze werd in de Tweede
Wereldoorlog zwaar verwoest en
voor kort werd de restauratie beëin
digd. Na Nader bekeken biedt de EO
de tv-film Het gapende ravijn dat
zich bezig houdt met de raadsels van
een ondergrondse route in een rots
partij. Een kwartier geestelijke lie
deren onder de titel Antillen zingt,
besluit de EO-avond. Na de parle
mentaire rubriek Den Haag vandaag
houdt de NOS de kijkers vervolgens
tot omstreeks een uur in de nacht op
de hoogte van de belangrijke parle
mentsverkiezingen in Engeland.
3
Hij bedankte de vriendelijke
vrouw en b'egon aan zijn maaltijd.
Daarna rekende hij af met de dien
ster en gaf haar een extra fooitje,
wat ze verbaasd en dankbaar aan
vaardde. Zoiets was in deze contrei
en blijkbaar niet gebruikelijk.
Na enig zoeken vond hij het „al
leenstaand herenhuisje". De naam
klopte, dus stapte hij uit zijn wa
gen en belde aan. Het huis was bij
lange na niet nieuw, maar zag er
wel goed uit. De dame, die enige
ogenblikken later opendeed, keek
hem scherp aan. Gert knikte even.
„Ik zoek voor enkele maanden een
kosthuis van maandag tot vrijdag,
mevrouw. Men heeft mij uw adres
aanbevolen".
„Wie?" vroeg de vrouw.
„In het hotel, dat ze aan het ver
bouwen zijn."
„O, het „Woelige Meer". „Komt u
even binnen." Blijkbaar maakte hij
in eerste instantie een gunstige in
druk.
De vrouw ging hem voor naar een
klein vertrekje en nodigde hem uit
te gaan zitten. Gert stelde zich voor:
„Treep. Ik ben hoofdopzichter in de
bbuw en ga hier in het dorp maan
dag beginnen. Voor de Coöperatie".
„Waar woont u?"
„In Velp, mevrouw. Dus het is te
ver om elke dag heen en weer te rij
den, begrijpt u? Ik ben nog thuis, bij
mijn ouders."
„Wat zei u ook alweer, dat u voor
werk doet?"
Op rustige toon legde de bezoe
ker uit, wat men ging bouwen:
Groot pakhuis met silo en direk-
teurswoning. „Samen met een on
dernemer uit Leiden. Enige maan
den zal de bouw zeker wel duren.
IJs en weder dienende."
DONDERDAG 28 FEBRUARI
NED. 1: 10.45 en 14.00 Schooltele
visie; 18.45 Ti-ta-tovenaar; 18.55
Nieuws; 19.05 Beertje Colargol; 19.15
Zwijgen is goud; 19.45 Popeye; 20.00
Journaal; 20.20 Berichten uit de sa
menleving; 20.35 All in the family;
21.00 In kleur bij God thuis; 21.45 De
fruitventer; 23.15 Journaal.
NED. II: 18.45 Ti-ta-tovenaar;
18.55 Nieuws; 19.05 Koffiebar; 19.25
Robbenjacht; 20.00 Journaal; 20.20
Moody chorale op tournee; 20.50 Ge
schonden door oorlogsgeweld, God
geve, in vrede hersteld; 21.45 Nader
bekeken; 22.05 De gapende ravijn;
22.55 Antillen zingt; 23.10 Den Haag
vandaag; 23.25 Journaal; 23.30 Ver
kiezingen in Groot-Brittannië.
VRIJDAG 1 MAART
NED. 1: De gemaskerde zonderling
Zorro komt om zeven uur op het
Scherm om een bedreigde jager uit
de nesten te halen. Chiel Montague
presenteert het programma Jackpot,
waarin debuterende artiesten zich
presenteren. Na het journaal loopt
de geldther mornet er van de drie
kandidaten die meespelen in de kwis
Alles of niets als het een beetje mee
zit in koortstempo op. Maar, een
paar duizend gulden kan als sneeuw
voor de zon opgaan als men het goe
de antwoord op de laatste en beslis
sende vraag schuldig blijft. Om tien
over negen brengt de TROS een
nieuwe tv-serie waarin de Ameri
kaanse James Stewart meespeelt.
Hawkins, de titel, is ook de naam
van de hoofdfiguur, de advocaat Bil
ly Jim Hawkins, die in een stadje in
West-Virginia een grote reputatie
geniet in moordzaken. In deze afle
vering pleit Billy voor een vrouw die
verdacht wordt van moord op haar
vader, stiefmoeder en zusje. In We
reld op wielen aandacht voor het
autowrakkenprobleem en voor en
kele pas uitgebrachte auto's. Na de
UTRECHT, 27-2. De drie vakcen
trales (NVV, NKV en CNV) willen
opnieuw een poging wagen om met
de werkgeversorganisaties te komen
tot een centrale overeenkomst voor
het na afloop van de machtigingswet
(vermoedelijk 1 april a.s.) te voeren
arbeidsvoorwaardenbeleid.
De eind vorig jaar vastgestelde
uitgangspunten voor een gecoördi-
„En u gaat de weekeinden naar
huis?"
Gert glimlachte. „Allicht, me
vrouw. Ik heb altijd in de omgeving
van mijn woonplaats gewerkt en
behalve in m'n militaire diensttijd
was ik nooit ver van huis."
De vrouw kwam overeind. „De ka
mer is boven. U kunt beneden bij
ons eten. We zijn met ons beiden,
mijn dochter en ik."
De zit-slaapkamer was ruim en
zonnig en behoorlijk gemeubileerd,
zij het wat ouderwets. Hij keek eens
rond en knikte. „Staat me wel aan,
mevrouw. Als we het over de kon-
dities eens kunnen worden Hij
had geen idee, wat vandaag de dag
een kosthuis vroeg, dus toen ze een
bedrag noemde, knikte hij enkel. „In
orde, mevrouw. Kan ik maandag ko
men? Misschien breng ik deze week
nog wat spullen, die ik hier nodig
heb."
Dat kon en toen hij zijn porte
feuille te voorschijn haalde en een
maand vooruit betaalde, klaarde het
gezicht van de vrouw helemaal op.
Waaarschijnlijk had hij nu wat meer
vertrouwen ingeboezemd, want zc
nam het geld in ontvangst en vroeg:
„Wilt u misschien een kopje thee?"
Hoewel hij liever meteen weer in
zijn wagen wilde stappen om naar
Velp te rijden, wilde hij niet onbe
leefd zijn en antwoordde: „Heel
graag".
Enige minuten later zaten ze aan
de straatzijde in een groot vertrek
en dronk Gert de slappe thee, die
ze hem voorgezet had. En luisterde
naar haar confidenties: „Mijn man
was beroepsofficier. In Leiden. Hij
is enige jaren geleden door een au
to-ongeluk om het leven gekomen.
Mijn dochter werkt op kantoor in dc
Donderdag 28 februari, 21.45, Neder
land 1: De fruitventer. Irm Hermann
(links) als de vrouw van de fruit
venter en rechts Hanna Schygulla
als zijn 'zuster.
TROS biedt het IKOR de dokumen-
taire Hij heet Dieco, die handelt over
een tienjarig geestelijk gehandicapt
jongetje. Dieco woont gedurende en
kele jaren op Dennendal, het door
een konflikt tussen bestuur en di
rektie in opspraak gekomen insti
tuut.
NED. II: Tussen zeven en acht legt
Gerrit den Braber een panel,,waarin
ditmaal ook Herman Kuiphof, aller
lei zaken voor die al of niet op
waarheid berusten. Na het journaal
agat de NCRV op de muzikale toer
met de Eddy Go Round Show, waar
in de volgende gasten optreden: Mac
en Katie Kissoon, Neil Sedaka, Lu
lu, Nick Mackenzie en Gilbert 'O
Sullivan. Aan het eind van de avond
brengt de NCRV nog een Ander
Nieuws Extra dat zich bezig houdt
met de Wereldgebedsdag. Na het
wekelijks gesprek met premier Den
Uyl komt de NOS op de buis met de
rubriek Uit de Kunst, met informa
tie over kunst en kuituur.
VRIJDAG 1 MAART
NED. I: 10.45 Schooltelevisie18.45
Ti-ta-tovenaar; 18.55 Nieuws; 19.05
Zorro; 19.30 Jackpot; 20.00 Jour
naal; 2020 Alles of niets; 21.10 Haw
kins; 22.25 Wereld op wielen; 22.50
Hij heet Dieco; 23.30 Journaal.
NED. U: 18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Nieuws; 19.05 Waar of niet
waar; 20.00 Journaal; 20.20 The Ed
dy Go Round Show; 21.10 Ted en de
meesterkwissers22.40Ander
nieuws extra; 22.50 Gesprek met de
minister-president; 23.00 Uit de
kunst; 23.25 Journaal
neerd arbeidsvoorwaardenbeleid
heeft de vakbeweging gehandhaafd.
Als loonsverbetering gaan de vak
centrales uit van een percentage van
2,5 procent op jaarbasis, inclusief
hetgeen in het kader van de machti
gingswet is verwezenlijkt. Het over
legorgaan van de drie vakcentrales
zal vandaag (donderdag) op een
persconferentie in Den Haag officieel
zijn standpunt bekend maken.
DOOR
CEES GIESBEEK
stad. U begrijpt het misschien: een
weduwenpensioen is niet zo groot en
dit is een iegen huis. Zelf ben ik in
dit dorp geboren: de stad trok me
nooit erg. En een eigen huis kost
geld. Als u bijvoorbeeld enkel al
weet, wat het buitenschilderwerk
kost, dan kom je geld tekort. Van
daar, dat ik wel eens iemand in huis
heb. En een man in huis, bij twee
vrouwen alleen, is misschien wel zo
prettig. Je leest tegenwoordig van
die verschrikkelijke dingen in de
krant. Ze vermoorden je rustig voor
een paar tientjes
Gert luisterde geduldig, met één
lettergrepige woorden antwoordend
en wilde maar het liefst gaan. Daar
om bedankte hij voor een tweede
kopje en slaakte een zucht van ver
lichting, toen hij weer in zijn wagen
zat en wegreed. De weg zoekend, om
uit het dorp te komen, was hij van
mening vlug geslaagd te zijn met
een kosthuis. Mevrouw Schollenberg
bleek, als zovele alleenstaande vrou
wen, een spraakzaam mens te zijn,
maar veel zou hij niet met haar te
maken hebben. Als het hem begon
te vervelen, verdween hij naar zijn
kamer en bleef daar. Of reed hij
naar de stad. In een plaats als Lei
den zou wel voldoende vertier zijn.
Tegen de avond was hij terug in
Velp en thuis belde hij zijn baas op.
„Ik heb kennis gemaakt met meneer
Diephuis en zijn zoon Piet. Lijkt me
heel geschikt, meneer. We zijn sa
men naar het bouwterrein gereden.
Ze zijn al met het grondwerk bezig.
Volgende week beginnen ze met het
heiwerk en het vlechten. Ik dacht
wel, dat we goed zullen samenwer
ken."
(wordt vervolgd)
Advertentie
SPECIAAL I!
NU OOK IN m
UPDRANK m
EN COLA m.
TORONTO. Het laatste beton wordt gestort op de top van de 44G meter hoge
„CN"-toren in Toronto. Na toevoeging van een zendmast zal een totale hoog
te van 550 m bereikt worden. De bouwkosten van het dan hoogste gebouw
ter wereld bedragen ruim f 60 miljoen. In 1975 wordt de toren voor het pu
bliek opengesteld.
