lot volgende week
dinsdag krijgt
iedere spaarder
iets aardigs bij de Rabobank.
BLIK DOOR HET WERELD
Europa, de oorlog en de olie
SONIC
SM. M®ï8!lt
Toch inpoldering
Markerwaard
Geen verlegging
van de Waalbocht
Leuke attentie
Spaarplannen uitvoeren
Prof. dr. W. H. Velema sprak over: „Achtergronden van
verschuivingen in het christelijk leven"
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Maandag 22 oktober 1972 Nr. 21373
De oliekraan is - daarvan zijn de
Arabische landen zich sterk beiuust
- hun machtigste wapen. Zij het dan
dat dit niet rechtstreeks tegen Israël
gebruikt kan worden, maar wel te
gen degenen die Israël steunen - of
tewel de VS. Nu is dit helaas ook het
land dat daarvan de minste last kan
krijgen: zes procent van de Ameri
kaanse behoeften wordt door import
uit het Nabije Oosten gedekt en er is
niet eens zo'n ingrijpend spaarpro
gramma nodig om meer dan dat te
bezuinigen. Europa daarentegen is
voor ruim de helft afhankelijk van
Arabische olie, Japan zelfs voor 85
procent. En al zeggen de Arabische
landen dan wel dat de olieboycot
zich niet tegen deze klanten zal
richten, het is duidelijk dat daarop
niet al te vast wordt gebouwd. Ten
slotte wekken betrekkelijk onschul
dige zaken als het blijven vliegen op
Israël al Arabische boosheid. Boven
dien is er - helemaal los van de Is-
raëlisch-Arabische oorlog - toch al
een ontwikkeling gaande om de olie-
produktie in het Nabije Oosten af te
remmen, wat tot gevolg moet hebben
dat de olie-zwelgende industrielan
den het steeds moeilijker krijgen.
Het dichtdraaien van de oliekraan
is ook bij de juni-oorlog van 6 jaar
geleden toegepast, maar met weinig
sukses: er waren teveel landen die de
inkomsten niet konden missen en
door de knieën gingen en bovendien
waren er andere leveranciers die
konden inspringen. Dit ligt nu an
ders: er zit geen ruimte meer in de
produktiekapaciteit. En alle landen
van het Nabije Oosten zijn thans re
delijk in staat het langer zonder de
olie-inkomsten te doen dan de in
dustrielanden het zonder olie kun
nen stellen. Libië bijvoorbeeld kan
viereneenhalf jaar met zijn uitgaven
doorgaan in het huidige tempo, zelfs
als er geen cent meer uit de olie bin
nenkomt, en het armste olieland Irak
toch altijd nog wel een maand of
acht.
Energie-politiek
Dit zijn de gevolgen ervan dat
sinds 1970 de olieprijzen af Perzische
Golf stegen van 1.80 tot over de
drie dollar per barrel. Bovendien
hebben de olielanden nu een bond
genootschap gesloten in de OPEC-
organisatie - de leden zijn samen
goed voor tachtig procent van de
olieproduktie. En deze OPEC ijvert
voor olieprijzen die tot zes dollar per
barrel gaan. Daar heeft de oorlog
verder niet mee te maken, het is ge
woon het ekonomisch niet ongewone
streven voor een zo hoog mogelijke
prijs te proberen verkopen en voor
een zo laag mogelijk probreren te ko
pen. De industrielanden mogen er
dus op rekenen dat de olie duurder
wordt en dus hun energieproduktie.
Voor een deel hebben ze dit aan
zichzelf te wijten. Het waardevolle
van hun olie is voor de Arabische
landen niet beter in de aandacht ge
bracht dan door de zogenaamde
energiekrisis in de VS, waar tekor
ten aan brandstof voor verwarming
optraden, ketens van benzinestations
nee moesten verkopen, enz. Dit is niet
zuiver een kwestie van absolute te
korten - de energiepolitiek van de
VS speelt ook mee die tot ongenoe
gen van de maatschappijen de im
port beperkt tot een zeker percen
tage van de eigen produktie die
trouwens ook op andere manieren
wordt gesteund. Voor de oliemaat
schappijen is het makkelijker en
voordeliger te importeren, trouwens
ook om rafinaderijen buiten de VS
te bouwen. Ze hebben daardoor
moedwillig iets bijgedragen tot het
gebleken tekort als pressiemiddel om
meer te importeren. Persident Nixon
heeft een energiebeleid afgekondigd
dat tegen dit streven ingaat, maar
een, twee, drie sorteert dit uiteraard
geen effekt. Daar gaat tijd in zitten.
Geldontwaarding
Een ayider punt is dat de inter
nationale oliemaatschappijen door de
nationalisaties e.d. een aanzienlijk
geringere lust hebben gehad buiten
de gemakkelijke produktiegebieden
olie te gaan zoeken waarvan mis
schien niet zijzelf maar anderen het
OOSTOEVER, SUEZKANAAL. Een
groep van 37 Israëliërs, werd - na
acht dagen strijd - gevangen geno
men op de oostelijke oever van het
Suez-kanaal. De krijgsgevangenen
wachten op transport.
profijt zouden hebben. Intussen
heeft zich, door de eisen van de
OPEC, een situatie ontwikkeld dat
bekende vindplaatsen waarvan de
exploitatie bij de geldende prijzen en
kosten ekonomisch niet aantrekke
lijk was nu wel perspektieven bie
den. Maar ook dit is weer zoiets dat
slechts na verloop van tijd is uit te
buiten.
Daarbij komt dat de OPEC-landen
door dollar-devaluaties en de alge
mene geldontwaarding ervaren dat
de bedongen automatische prijsverho
ging van 2Vz procent per jaar erop
neerkomt dat ze toch steeds minder
krijgen voor hun olie. Dit leidde niet
alleen tot de eisen van prijsverho
ging, maar ook tot het inzicht dat
olie in de grond steeds meer waard
wordt zodat ze zichzelf zouden be
roven er meer uit te halen dan strikt
nodig is om nu te betalen wat men
nu nodig heeft - geld op de bank is
geen aantrekkelijk bezit voor olie-
sjeiks noch voor regeringen.
Het is die ekonomische touwtrek
kerij om de olie die meer pressie
uitoefent op vooral Europa en Japan,
de grote importeurs. Waar ze bang
voor zijn is dat de oorlog van nu er
de oorzaak van kan zijn dat een voor
hen ongunstige ontwikkeling in tem
po aanzienlijk versnelt - zozeer dat
de tijd gaat ontbreken om andere
voorlopige oplossingen tijdig te ont
wikkelen.
Voor het electronische
tijdperk—
electronisch de juiste tijd.
Eterna vanaf f 175,—
Maat Orttmtltm
T«C (01110) 2443
HAARLEM, 20-10. Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland handha
ven hun standpunt om tot inpolde
ring van de Markerwaard over te
gaan en daar een tweede nationale
luchthaven te vestigen. Indien het
besluit valt de luchthaven niet aan
te leggen, dan achten zij het inpolde
ren toch noodzakelijk. Dat blijkt uit
de vrijdag in alle gemeenten in
Waterland ter visie gelegde toelich
ting op het ontwerp-streekplan van
dit gebied.
NIJMEGEN, 20-10. De verlegging
van de Waalbocht bij Nijmegen,
waai tegen honderden bewoners van
de Ooi- en Groenlanden zich al drie
jaar hevig verzetten, gaat waar
schijnlijk niet door.
Minister Westerterp van verkeer
en waterstaat beeft al meegedeeld,
dat hij twijfelt aan de noodzaak van
de Waalbochtverlegging.
„Flitsen,,
uit het buitenland
VENETIE. In het Venetiaanse
Porto Marghera hebben zich op
nieuw vergiftigingsgevallen voorge
daan, veroorzaakt door chemische
gassen. Porto Marghera is de indu
striële buitenwijk van Venetië waar
de lucht zo vervuild is dat het ar
beidsbureau de arbeiders opdracht
heeft gegeven tijdens het werk gas
maskers te dragen. De giftige gassen
zijn voornamelijk afkomstig van de
kunstvezel fabriek Montefibre.
PRAAG. De Praagse christelijke
vredesbeweging, die ook in Westerse
landen, waaronder Nederland, afde
lingen heeft, kant zich tegen Israël
en schaart zich achter de Arabische
landen in het huidige conflict in het
Midden-Oosten.
REYKJAVIK. De communistische
partij van IJsland, onmisbaar eler
ment in de regeringscoalitie, heeft de
Britse voorstellen fer beëindiging
van de een jaar oude kabeljauwoor
log, afgewezen en zo de regerin in
Reykjavik in een crisis gestort,
DUSSELDORF. Hoe politieamb
tenaren uit vijf Europese landen be
raden zich op een bijeenkomst van
vijf dagen in West-Duitsland over
een gemeenschappelijke aanpak van
afpersing en gijzeling.
BELGRADO. De woordvoerder
van het Zuidslavische ministerie
van buitenlandse zaken, Zupan,
heeft op een persconferentie meege
deeld dat Zuidslavië vluchten van
Sowjetrussische vrachtvliegtuigen
met bestemming het Midden-Oosten
van zijn luchruim gebruik laat ma
ken.
STOCKHOLM. De Nobelprijs voor
literatuur ter waarde van 510.000
Zweedse kronen is dit jaar toege
kend aan de Australiër Patrick
White (61). „De Zweedse academie
zegt dat hij met „een epische en
psychologische vertelkunst een
nieuw werelddeel in de literatuur
heeft geschapen''
ISTANBUL. Turkije heeft de V.S.
en de Sowjet-Unie meegedeeld dat
zijn gebied niet mag worden ge
bruikt voor een luchtbrug voor wa
pens voor een van beide partijen -ïn
de strijd in het Midden-Oosten. Dit
schrijft hef blad Cumhuriyet.
WASHINGTON. Het Amerikaanse
Congres heeft de weg vrijgemaakt
voor de aanleg van de omstreden
Trans-Alaska-oliepijpleiding.
SANTIAGO. De Chileense mili
taire junta wil het. particuliere on
dernemerschap weer invoeren bij
het „overgrote deel" van de onder
nemingen, die nu in een of andere
vorm onder staatstoezicht staan.
DEN HAAG. Het comité voor Jo
den in Arabische landen en Oosteu
ropese landen heeft bericht ontvan
gen over de gevangenneming van
Joodse mannen in Bleppo, een stad
in Syrië. Bovendien heeft het verno
men dat vrouwen en kinderen onder
huisarrest zijn.
WENEN. Verwacht mag worden
dat Nigeria en Libië het voorbeeld
van de olielanden aan de Perzische
Golf zullen volgen en hun prijzen
van ruwe olie aanzienlijk zullen
verhogen, zo heeft een woordvoerder
van de Opec, de organisatie van
olie-exporterende landen in Wenen
verklaard.
LISSABON. In Tete, de hoofdstad
van het district Cabora Bassa in
Mozambique zijn vijf mensen over
leden aan cholera. Volgens de Por
tugese gezondheidsautoriteiten zijn
30 mensen met cholera in het zieken
huis opgenomen.
WASHINGTON. De federale Ame
rikaanse rechter John Sirica heeft
het verzoek van de Amerikaanse
senaatscommissie voor de Waterga-
te-zaak tot verkrijging van de ge
luidsbanden van het Witte Huis met
gesprekken over de Watergate-affai
re, van de hand gewezen.
(Advertentie)
Omdat we 't altijd op prijs stellen als iemand op bezoek komt.
Daarom doen we nu ook eens iets aardigs terug. Met een leuke
attentie. Voor de kinderen bijvoorbeeld zo'ngrappig
'Ping'-kleurboek of 'n spannend'Ping'-stripboek.
Omdat 't deze week een beetje feest is bij de Rabob
Als u komt, kunt u meteen uw spaarplannen in
daden omzetten. Laat u maar eens vertellen
hoe u bij de Rabobank kunt sparen
volgens uw eigen wensen en omstandigheden.
Ralobank Q
noemen zich Raiffeisenbanken en Boerenleenbanken
N.C.V.B.-afdeling Kerkwerve
KERKWERVE, 19-10. De N.C.V.B.-
afdelingen van Schouwen-Duiveland
kwamen samen in de Chr. Geref.
kerk te Kerkwerve, voor het houden
van een streekvergadering. De druk
bezochte bijeenkomst werd geopend
door de presidente, verouw Viergc-
ver-Legemate. Deze streek bijeen
komst werd georganiseerd door de
afdeling Kerkwerve.
Zij sprak een welkomstwoord tot
de ongeveer tweehonderd aanwezige
dames en inzonderheid tot prof. en
mevr. Velema - de spreken - en de
gewestelijke presidente mevr. Balke
nende. De presidente las 2 Tim. 2
1-8 en mediteerde n.a.v. dit Schrift
gedeelte onder het motto „Onze op
dracht", inzonderheid toegespitst op
de opvoeding der kinderen. In dit
kader wees de presidente op de
grote verantwoordelijkheid en taak
der oudere. Na gemeenschappelijk
zingen van het bondslied sprak prof.
Velema.
Hij wilde uitgaan van drie hoofd
gedachten: de verschuivingen van de
laatste jaren, de achtergronden hier
van en de invloed van die verschui
vingen op het christelijk leven. Prof
Velema constateerde dat de ver
schuivingen zich heel snel voltrek
ken, vooral de laatste vijf jaar. Wat
vijf jaar geleden nog als iets ont
zettends ervaren werd, is nu heel
gewoon. Men went aan bepaalde ver
schijnselen in onze samenleving, zo
als b.v. de bezetting van een gebouw.
Wanneer dit nu gebeurt, laten velen
dit over zich heen komen en hoort
men vaak de leus: „Je moet er maar
mee leren leven, je verandert er toch
niets aan".
Sexualiteit
Onder het christelijk leven ver
staat men. aldus prof. Velema, het
leven dat geleefd wil worden naar
de normen van het woord van God.
We hebben dan ook gehoorzaam tc
zijn aan God en Zijn gebod, b.v. ook
t.a.v. de sexualiteit. Is het huwelijk
wel een inzetting van God? Niet ie
dereen ziet dit nog zo. Ook bij men
sen uit orthodoxe protestantse krin
gen rijst twijfel omtrent deze vraag.
De opvattingen zijn mede veran
derd t.a.v. het gedwongen huwelijk.
Men hoeft niet meer openlijk schuld
te belijden in de kerk zoals dat vroe
ger het geval was.
Sex wordt meer en meer als con
sumptiemiddel gezien, als ontspan
ningselement. zonder dat het omvan
gen is door het huwelijk.
Vervolgens ging prof. Velema even
in op het vraagstuk van de abortus,
wat bij de wet verboden is, maar in
de praktijk wordt de wet openlijk
overtreden, zonder ingrijpen van het
bevoegd gezag.
Hierbij aansluitend gaf prof. Vele
ma enkele gedachten weer over het
vraagstuk van de euthanasie, de
problemen rond het levenseinde.
Het gezag
Hierna sprak hij over „het gezag".
Volgens Romeinen 13 moeten we het
gezag zien als een gave van God.
Het ontwerp „Nieuw Jeugdrecht"
dat op het ogenblik circuleert, is fu
nest voor het gezag van de ouders
t.o.v. hun kinderen. Volgens dit ont
werp moeten kinderen meer rech
ten krijgen. Ze moeten zich kunnen
beroepen op de Jeugdrechter, wan
neer een conflictsituatie ontstaat
tussen ouders en kinderen. De
Jeugdrechter moet dan bemiddelen.
Vervolgens ging prof. Velema in op
de achtergronden van al deze ver
schuivingen. In onze samenleving
wordt het woord „vrijheid" steeds
meer gehoord. „Ik moet vrij kunnen
zijn, Er wordt gestreefd naar au
thenticiteit, écht voor de dag komen
zoals je bent. Men houdt dan geen
rekening met de zonde, als de mens
komt zoals hij is, komt er niet iets
aardigs tevoorschijn", aldus prof.
Velema.
Op zichzelf is die grotere mate
van vrijheid die ook de jeugd geniet,
niet verkeerd. Kinderen moeten de
vrijheid kunen hebben om hun ou
ders verantwoording van hun stand
punt te vragen.
Maar het soort vrijheid wat men
b.v. vindt in studentenkringen is te
veroordelen. Men wil geen binding,
geen huwelijk, alleen jezelf zijn, ge
nieten van het leven, met als ge
volg dat er geen besef van schuld
meer is.
De structuren van de samenleving
krijgen de schuld van alle ellende.
Hoe reageren?
„Hoe reageren we nu op al deze
veranderingen". Prof. Velema schet
ste drie verschillende reacties:
le. De oplossing van het oppor
tunisme. Je maakt wat er van te
maken is. je moet er maar mee leren
leven. Het bezwaar is dat men de
situatie niet genoeg peilt; dat men
eigenlijk niet weet wat er aan de
de hand is.
2e. De progressieven zeggen: de
veranderingen kunnen ons niet snel
genoeg gaan. Vanuit de kerk moeten
we voorop lopen. Ook deze groep be
seft eigenlijk niet wat er geestelijk
aan de hand is,
3e. De conservatieven houden
zonder meer vast aan het oude, aan
wat vroeger was. Dit is eigenlijk een
soort struisvogelpolitiek. Men wil de
problemen niet zien. Deze houding is
niet reëel, aldus prof. Velema. Hij
verwacht ook hier niet veel heil van.
Realistische houding
De juiste houding zou moeten zijn:
een realistische. Met open ogen in de
samenleving van vandaag staan,
proberen te peilen wat er aan de
hand is en vanuit het woord van
God zien wat je houding moet zijn,
zeggen waar en wanneer het gebod
van God overtreden wordt. Alleen
dan zal men vanuit het Evangelie
vruchtbaar kunnen zijn.
„Persoonlijke overtuiging"
Dé achtergrond waarmee we in
het leven moeten staan is wijzen op
Jezus Christus en niet eraan twijfe
len dat het werk Zijner handen
voortgaat. „Wij winnen de strijd al
leen uit waarachtig geloofsvertrou
wen, uit de hoogte en de diepte van
de liefde voor Christus en dan sa
men, ook als christenvrouwen er
voor staan", besloot prof. Velema
zijn betoog. Er volgde nog een
nabespreking, waarbij prof. Velema
verschillende vragen beantwoordde.
Hij ging o.a. in op het probleem
van het gebruik van voorbehoed
middelen. de gezinsplanning, een
vraag over het nieuw Jeugdrecht,
over de Jezusbeweging.
„Als het geloof geen duidelijke
persoonlijke overtuiging is dan hou
je het. in onze tijd niet, want met
traditie alleen kun je niet meer toe
tegenover de jeugd.".
De presidente van de afdeling
Kerkwerve dankte hierna prof. Ve
lema voor zijn boeiende betoog en
wenste allen wel thuis.
Aan de uitgang werd een collecte
gehouden ter bestrijding van de on
kosten.
TRIPOLI. Na Aboe Dhabi heeft
ook Libië besloten geen olie meer tc
leveren aan de Verenigde Staten.
Naar vrijdag werd meegedeeld ma
ken de leveranties aan Amerika on
geveer elf proeent van de Libische
produktie uit. Verdere bijzonderhe
den zijn niet meegedeeld.
