BEA WINT I IET PLEIT
Vreemde franse verwijten
over duitse on-europeesheid
RESTAURATIE 500 JAAR OUDE WONING NIEUWERKERK
616de
Staatsloterij
Vlissingen krijgt weer
dagelijkse lijndienst met Engeland
BLIK DOOR HET WERELD
Wantrouwen jegens de bedoelin
gen van Frankrijk is een tweede na
tuur geworden bij de anderen in het
Europa der negen - dit dankzij eni
ge lessen uit de historie. Daarom ge
looft men zeker in Bonn niet erg dat
het toevallig^as'dal eerst de naaste
omgeving van president Pompidou
en vervolgens diens minister van
landbouw vermanende woorden
spraken oAer- de vermeende Duitse
neiging helemaal af te drijven naar
Oost-Europa. Het vreemde hierbij is
dat Frankrijk nog meer dan de an
dere westelijke geallieerden de be
nodigde steun heeft gegeven aan
Brandt, toen hij eerst als minister
van bxiitenlandse zaken en later als
bondskanselier zijn best deed om de
betrekkingen tussen de Bondsrepu
bliek en Oost-Europa te normalise
ren en liefst ook nog een beetje har
telijk te maken. Liepen de Britten,
zowel als de Amerikanen hierbij
goedkeurend mompelend achter
Brandt aan, de Fransen gaven hem
goede voorbeelden bij de vleet zoals
het afspreken met de Polen dat de
Oder-Neisse voortaan de Poolse
westgrens zou zijn, nog voor de
Duitsers dit zelf ook maar overwo
gen.
Intussen heeft Bonn op dit gebied
al aardig wat bereikt, maar het is
overdreven om te zeggen dat alles
nu al zo hartelijk loopt. Juist nu
bijvoorbeeld heeft Brandt moeilijk
heden met Praag en Boedapest over
de kwestie Berlijn. In de akkoorden
siaat weliswaar dat de Bondsrepu
bliek in de buitenlandse betrekkin
gen namens de vroegere hoofdstad
kan spreken zonder dat deze tot het
eigen grondgebied behoort, maar de
Hongaren en Tsjechen voelen er nog
niet veel voor om dit ook op papier
toe te geven. Daarvoor zal waar
schijnlijk eerst nog wat druk uit
Moskou moeten komen. Het is maar
een voorbeeld dat Bonn zijn relatie
met Oost-Europa nog lang niet koek
en ei kan noemen.
De ekonomische betrekkingen van
de Bondsrepubliek met de Sow jet-
Unie en de landen van Oost-Europa
nemen snel toe, maar hetzelfde geldt
voor die van Frankrijk zelf en van
vrijwel alle andere landen, de VS
voorop. In dit opzicht is er dus niets
bijzonders aan de hand en past het
zeker de Fransen niet om verwijten
te maken.
Reeks krises
Het verwijt is door mensen uit
Pompidous omgeving, die zeker niet
zonder diens toestemming hun
mond open deden, nog uitgebreid
met diverse kurieuze argumenten.
Juist voor het geval dat de Bonds
republiek als het ware uit de West-
Eurpese en Atlantische samenwer
king zou wegglippen moet Frankrijk
militair sterk zijn en ook zijn kern
macht uitbreiden. Als Bonn dan bij
voorbeeld belooft neutraal te zijn in
ruil voor Russische gunsten, dan
blijft West-Europa toch sterk staan,
zo gaat de redenering. De feiten zijn
dat met name Bonn herhaalde muien
aangedrongen heeft om als West-'
Europa met één stem te spreken zo
wel jegens de Russen als jegens de
Amerikanen - niet alleen op ekono-
misch, maar ook op militair en di
plomatiek terrein. De enigen die hier
eigenlijk de voet dwars zetten waren
uitgerekend de Fransen.
Wat betekent deze vreemde op
stelling van Pompidou dan? Daar
naar mag men raden. Maar logisch is
het in verband te brengen met enige
Europese potjes die op het vuur
slaan. Zo is er een Europese Unie op
stapel gezet, die in 1980 uiterlijk de
diplomatieke samenwerking en eens-
1
STERK EN DEGELIJK
Voor al
uw koffers
gezindheid der negen moet belicha
men. Zo is er een monetair samen
gaan der negen beraamd. Plus nog
enkele dingen, die na veel maren wel
de Franse instemming hebben ge
kregen, maar dan alleen omdat ze er
niet onderuit konden - van harte
ging het niet, al was het maar omdat
het allemaal in gaat legen de Franse
voorliefde om alles liever zelf te
doen.
Op kortere termijn komen al mo
netaire zaken aan de orde, gesprek
ken met d,e VS. de landbouwpolitiek
- allemaal zaken waarin het onge
veer acht tegen één staat in de EEG
en die eenling is natuurlijk Frank
rijk. Dat wordt dus zo tegen de win
ter weer een reeks krises, waarbij de
Franse verdediging misschien profijt
kan trekken van eventuele andere
twisten die in de EEG woeden. De
verwijten over Duitse on-E-uropees-
heid kunnen misschien uitgebuit
worden voor zo'n extra-krisis die de
andere debatten misschien genoeg
overschaduwt om daarin uitstel af
te dwingen of als het een beetje wil
afstel. Pompidou is niet als zijn
voorganger een generaal, maar wat
strategisch inzicht heeft hij hem wel
afgekeken.
UIT HET BINNENLAND
KORTE BERICHTEN
ROTTERDAM. Onbekenden heb
ben 13.500 gulden en een hoeveel
heid sieraden buitgemaakt bij een
inbraak in een huis in' Hoek van
Holland.
DOETINCHEMDoor de aan
houdende droogte dreigen vele tien
tallen' jonge boompjes in de Doetin-
chemse nieuwbouwwijk Overstegen
af te sterven. De gemeentelijke
plantsoenendienst ziet door drukke
werkzaamheden geen kans het jonge
groen dagelijks van water te voor
zien. Daarom trekken de wijkbewo
ners er n'Ui zelf metemmers water
op uit om de boompjes in stand te
hopden.
AMSTERDAM. Een onbekende
heeft in de nacht, met een bewerkte
steen een ruit van de ambtswoning
van Amsterdams burgemeester Sam-
kalden aan de Heregracht verbrij
zeld.
GENNEP. In het Nood-Limburg
se plaatsje Gennep is een goederen
loods van de fabriek Aincilla b.v.
(verband en celstoffen) praktisch ge
heel door brand verwoest. In de
loods lagen goederen opgeslagen, die
voor verzending' klaar lagen. De
schade wordt geraamd op een mil
joen gulden.
DEN HAAG. De continu-scholen
voor schipperskinderen zijn niet in
gang" van dit schooljaar omgezet in
scholen met een zesjarig programma.
Hiermee komt de zogenaamde derde
schooltijd voor de schipperskinderen
te vervallen.
ROTTERDAM. De Rotterdamse
recherche heeft een vrouwelijke
kantoorbediende aangehouden, die in
de afgelopen vier weken geld stal uit
kleding van het kantoorpersoneel op
de luchthaven Zestienhoven. Zij was
vroeger zelf op het vliegveld werk
zaam geweest.
AMSTERDAM. Ford Nederland
n.v. in Amsterdam heeft meegedeeld,
dat de prijzen van een aantal Ford
modellen met ingang van gisteren
(maandag) met ongeveer vier pro
cent werden verhoogd. De prijsver
hoging geldt voor alle uitvoeringen
van de Ford Capri, Consul en Gra
nada.
UTRECHT, Gedeputeerde Staten
van de provincie Utrecht hebben
Provinciale Staten voorgesteld het
tarief van de verontreinigingsheffing'
voor 1974 te handhaven op f 18,24
per inwoner equivalent. Voor 1974
rekent het provinciebestuur op een
totaal bedrag van ruim f 19,5 miljoen
dat betaald zal moeten worden aan
het beheer van de waterkwaliteit.
Dit betekent een verhoging met f 1,3
miljoen in vergelijking met de ra
ming van 1973.
AMSTERDAM. Een tramstel van
lijn 3 is maandagmiddag in Amster
dam uit de rails gevlogen, heeft een
tegemoetkomende vrachtauto ge
ramd en is tegen de gevel van het
pand op de hoek van de Ruysch-
straat en de Weesperzijde tot stil
stand gekomen. Bij deze affaire lie
pen zeven trampassagiers en de be
stuurders van de tram over het alge
meen lichte verwondingen op. De be
stuurder van de vrachtauto kwam
met de schrik vrij.
DEN HAAG. Op 5 september (na
tionale feestdag i.v.m. regeringsjubi
leum van de koningin zullen de
beurzen voor de geld- en fondsen
handel zijn gesloten. Deze dag zal
voor de geldleningen als bedoeld in
afdeling vijf der beursvoorschriften
1914, niet als werkdag worden be
schouwd, aldus het ministerie van
financiën.
DEN HAAG. De Nederlandse
parlementaire missie die op uitnodi
ging van het Chinese volkscongres
China bezoekt, 'heeft maandag een
uitstapje gemaakt naar de grote
muur en de minggraven bij Peking.
Advertentie
DAM 9
LENGKEEK LEDERWAREN ZIERIKZEE
AMSTERDAM. Het treinstel van de
Amsterdamse metro tijdens de eerste
proefrit in de Amsterdamse Venser-
polder.
Tweede klasse
20 augustus 1973
Prijzen van
f
15,-
Prijzen van
f
50,-
Prijzen van
f
50,-
Prijzen van
f
100,-
Prijzen van
f
100,-
Prijzen van
f
200,-
Prijzen van
f
400,-
Prijzen van
f
1.000,-
Een prijs van
f
2.000,t-
Een prijs van
f
2.000,
Een prijs van
f
2.000,-
Een prijs van
f
2.000,-
Een prijs van
f
2.000,-
De prijs van
f
5.000,-
De prijs van
1
50.000,-
op:
6
op:
99
op:
23
op:
188
op:
263
op:
612
op:
041
op:
8809
is gevallen op het nummer:
bn op het nummer:
jevallen op het nummer:
is gevallen op het nummer:
043667
054562
080459
029885
067626*)
016191
allen op het nummer: 032623*)
is gevallen in serie E op nummer: 076284
- op nummer: 076284
Een extra prijs van 100.000,—
en een troostprijs van 2.000,-
van elk van de andere series.
Een extra prijs van 100.000,— is gevallen in serie I
en een troostprijs van 2.000,— op nummer:
van elk van de andere series.
Attentie: Op een met een gemerkt nummer is tevens een van de
lagere prijzen gevallen.
Gewonnen prijzen kunnen na de derde trekking worden geïnd.
t op nummer: 063666*)
063666*)
f—- -v
NIEUWERKERK, 20-8. Het meer
dan vijfhonderd jaar oude huis aan
de zuidzijde van de Kerkstraat, aan
le ingang van het kleine slop naast
cafetaria „De Fijnproever", wordt
gerestaureerd. Men is reeds enkele
weken geleden aan dit karwei (waar
voor ongeveer twee jaar nodig zal
zijn) begonnen.
Het huis, dat uit Zeeuwse moppen
is opgetrokken, werd in 1453 ge
bouwd door W. de Reus, die waar
schijnlijk in Nieuwerkerk woonde.
De achtergevel, welke nu gesloopt is,
was maar liefst 56 cm dik. Verder
rusten de moederbinten op zandste
nen. Verdere bijzonderheden zijn de
prachtige deuren, die op fraaie wijze
gemaakt zijn en de geglazuurde ste
nen. In de kamer (aan de Kerkstraat)
is ook nog een koperplaat te zien, die
in de muur is aangebracht (en de
schoorsteen), waar men vroeger op
stookte. Uit de muur steekt de haak
waaraan men een ketel met water
hing, die men verwarmde boven de
open haard.
Grote kelder
Onder de achterkamer is een zeer
grote kelder, welke in vakken is ver
deeld en waar men, indien men deze
kelder wil betreden, gebukt in zal
moeten. Het verhaal heeft de ronde
wel eens gedaan, dat er een gang zou
lopen van de Kerkstraat naar de
hervormde kerk, hetgeen echter nooit
bewezen is, evenals het gerucht dat
er een schat aanwezig zou zijn, waar
(waarschijnlijk) naar gezocht is, ge
tuige de gaten in de muur van de
„kelder". In deze kelder werd tevens
„gekarnd", het laatste door de fami
lie Tuinman.
Het huis werd het laatst bewoond
door de familie Mol en voorheen door
de familie Tuinman. De allereerste
bewoners wpren naar alle waar
schijnlijkheid de grootgrondbezitters
„De Kervincks". In Nieuwerkerk
vond men een ambacht dat genoemd
werd „Kervinckskinder ambacht"
en in de grafelijke rekeningen is
sprake van vijftig gemeten ambacht,
die zij hadden gekregen van graaf
Jan van Henegouwen, De laaste ja
ren diende het „huis" als pakhuis
van de firma A. S. Flikweert.
Het gebouw, gekocht door een uit
België afkomstige heer Meewis, wordt
gerestaureerd in oude stijl, met lijst-
goten, enz. Timmerbedrijf Radewalt
en Pieter C. Tieleman (architect)
hebben opdracht gekregen tot res
tauratie over te gaan, iets waarmede
men nu al druk bezig is.
VLISSINGEN, 20-8. Vlissingen
krygt met ingang van 28 augustus
a.s. weer een vaste dagelijkse lijn
dienst met de Engelse havenplaats
Ramsgate.
De kort geleden opgerichte maat
schappij B.K.S. Traction Ltd, gaat de
„Thanet Shipping Line" exploiteren,
voorlopig met één schip. De Admi
ral Carrier.
Het ligt in de bedoeling, aldus de
haven-direkteur van Vlissingen de
heer Creel, de lijndienst twee keer
per dag te" laten varen. Maar steeds
op tijden, dat het schip bij hoog wa
ter de 'haven van Ramsgate binnen
kan lopen. De havendirektie is mo
menteel ook in onderhandeling met
enkele andere Engelse havensteden
voor vaste lijndiensten tussen deze
plaatsen en Vlissingen.
Vorig jaar werd een dienst tussen
Vlissingen en Ramsgate, The Chan
nel Bridge Line na vier maanden op
geheven, omdat de getijdehaven
Ramsgate niet genoeg capaciteiten
bood voor een dagelijkse dienst op
schema. Inmiddels zijn in Ramsgate
echter nieuwe aanlegsteigers
maakt.
Flitsen
uit het buitenland
NEW ORLEANS. President Nixon
heeft op een bijeenkomst van circa
4.500 oudstrijders in New Orleans
verklaard dat hij persoonlijk op
dracht had gegeven tot de geheime
bombardementen op Cambodja in
februari 1969. Hy had dit gedaan
„om de levens van Amerikanen te
beschermen".
HYANNIS, (Massachussetts). Art
sen in Hyaumis, Massachussetts, heb
ben meegedeeld dat de 18-jarige
Pamela Kelley die ernstig aan de
ruggegraat gewond werd bij een au
to-ongeluk waarbij twee zoons van
wijlen senator Robert Kennedy be
trokken waren, weer enig" gevoel in
haar benen en voeten heeft gekre-
HAMBURG. De Chinese kok Kam
Pjoe Tang (50) van het Nederlandse
vrachtschip Sinoutskerk van 8309
ton is in Hamburg aangehouden bij
een poging 4,5 kg heroïne ter waarde
van een kwart, miljoen gulden te
verkopen.
MEXICO-STAD. Achttien men
sen vonden de dood en veertig lie
pen ernstige brandwonden op bij
een botsing tussen een autobus, een
vrachtauto en een personenwagen: op
een snelweg in het noorden van Me
xico, zo deelde de politie van Mexi-
costad mee.
Direct na de botsing vlogen de drie
voertuigen in brand.
Duur telefoontje
AMSTERDAM, 20-8. Een voorge
nomen telefoongesprek is een 32-
jarige inwoner uit Hoorn duur ko
men te staan. De man zette in de
nacht zijn auto met draaiende motor
naast een telefooncel op het Katten
burgerplein in Amsterdam en wilde
gaan telefoneren. Voordat hij bij de
cel was werd de Noordhollander
door twee kleurlingen neergeslagen.
Toen hij bijkwam was zijn auto ver
dwenen. De inwoner van Hoorn
m,oest met hoofdletsel in een zieken
huis worden opgenomen.
37
Ze dacht een poosje na. „Ik vraag
me dan af, of de familie Hansen en
ik wel1 van dezelfde stand zijn
Hij schoot in een lach. „Die? Die
hebben maling aan al die flauwe
kul. Let maar eens op.
17
Bea had op het postkantoor het
ziekenhuis opgebeld en de bezoek
uren ge noteerd. Toen reed.ze iedere
avond op de fiets naar Hulshorst en
ging vandaar met de trein naar Er-
melo. Om Heintje te bezoeken. Het
kind fleurde dadelijk op, zodra Bea
de kinderzaal betrad. Het wantrou
wen zakte geleidelijk aan weg en er
begon een zekere vertrouwelijkheid
te groeien tussen de juffrouw en het
ldnd. Af en toe was Sangelaar er
ook. Er werd tussen hem en Bea niet
veel gesproken.. Maar op een avond,
toen: ze beiden na het bezoekuur het
ziekenhuis verlieten, hield Sange
laar haar in de gang staaande.
„Waarom bezoekt u Pleintje
steeds?" vroeg hij met een frons in
zijn wenkbrauwen. „Omdat het de
dochter is van de voorzitter van het
schoolbestuur?"
Ze keek hem laatdunkend van ter
zijde aan. „Wat verbeeldt u zich ei
genlijk wel? Ik bezoek het kind, om
dat ze in mijn Idas zit. Ik zou het
voor ieder ander kind in mijn lokaal
doen, begrijpt u?"
Meteen liep ze door naar de uit
gang. Sangelaar was een ogenblik
verbluft blijven, staan. Toen kwam
hij achter haar aan. Maar buiten had
Bea al de weg naar het station in
geslagen en Sangelaar liep naar zijn
autotje, en reed in de duisternis weg.
Enkele avonden later zei hij, ter
wijl ze beiden aan het bed van Hein
tje zaten: „U kunt wel met me mee
rijden maar Elshoven."
Zonder hem aan te kijken, ant
woordde ze: „Dank u. meneer San
gelaar, ik 'heb een retour met de
trein en in' Hulshorst staat ni'n fiets"
Maar op een avond, toen ze als
gewoonlijk samen weer zwijgend
naar de uitgang liepen, greep San
gelaar de onderwijzeres bij de arm
en zei op een toon, die geen tegen
spraak duldde. „U rijdt met mij mee
naar Elshoven. Ik heb wat met u te
bepraten."
Bea wilde protesteren, maar toen
ze hem aankeek, was er iets in zijn
blik, dat 'haar weerhield. Ze bleef
buiten op de stoep staaan. „En mijn
fiets bij het station?"
„Die zal ik morgenochtend laten
ophalen" antwoordde hij kalm „Kom
mee, daar staat m'n wagen.
Zonder verder nog wat te zeggen,
ging ze met hem mee en stapte in,
Sangelaar startte de motor en even
later reden ze weg, in de richting
van Elshoven.
Toen ze op de Rijksweg reden,
pakte Sangelaar een envolop uitzijn
zak en overhandigde die, zonder te
kijken, aan Bea. „Dat is voor u. U
zult er het geld in vinden van de
autorit met Heintje. Ik was vanmor
gen bij Hansen om te betalen en van
hem moest ik horen, dat u de rit al
betaald had. Was u van mening, dat
ik me zou laten kennen voor een
tientje?"
„U had geen opdracht gegeven,"
ontweek Bea handig zijn vraaag.
Maar ze deponeerde de envelop zon
der meer in. haar tasje.
„Ik sta niet zo best bekend in Els-
hoven, nietwaar?'' vroeg hij, nadat
ze een poosje gereden hadden.
„Het ligt niet aan mij, om dit te
beoordelen, meneer,'" antwoordde
Bea diplomatiek.
Weer reden ze een poosje zwijgend
tot Sangelaar, zonder haar aan te
FEUILLETON
DOOR
HENK VAN HEESWIJK
zien, opeens zei: „juffrouw van Laar,
wat zou u gaan d'oen, als ik u op
staande voet ontsloeg?"
Bea keek hem verrast aan. „Waar
om?"
„Geeft u mij antwoord alstublieft
Welke stappen zoudt u ondernemen?
Laten we zeggen: tegen het school
bestuur."
Bea dacht een poosje na en haal
de toen haar schouders op. „Het
hangt er van af, welk motief u zoudt
gebruiken."
Hij knikte. „Ja", vervolgde hij,
meer in zichzelf dan tot zijn passa
gier: „U bent geen gemakkelijk per
soontje, he?"
„Ook dat hangt ër van af. Ik heb
nu eenmaal eon sterk ontwikkeld
r echt v a ardlghei dsge v o elWan neer
men mij onrechtvaardig behandelt,
wel, d'an sla of bijt ik van me af."
„Slaan en bijtentypisch vrou
welijke bezigheden."
„U schijnt uit ondervinding te
spreken," vinnigde Bea hatelijk.
Hij ging er niet op in, maar zei:
„U slaat de kinderen bijna nooit,
wel?"
„Helemaal nooit, verbeterde ze,
„Dergeleijke middeleeuwse metho
den bezig ik niet. Ik meen, gezien de
orde en de i-ust in mijn klassen, dat
het resultaat even bevredigend is."
„Als bij uw collega Van. Schagen,"
vulde hij aan. „Die er wel op los
timmert." Er was een poosje stilte.
De wagen reed niet een rustige gang
over de drukke weg en Sangelaar
keek onafgebroken voor zich uit.
..Weet u wel, juffrouw Van Laar,
d'at u in het verkeerde dorp'terecht
gekomen. bent?"
Bea draaide zich naar hem toe en
keek de man enige tijd onderzoekend
aan. „Meneer Sangelaar, waar wilt u
naar toe met me?"
(wordt vervolgd)
(Foto: Xierikzeeschc Nieuwsbode)