MEJ. J. P. VERIIAGE NAM AFSCHEID VAN BEKENDE
SPEELGOEDZAAK IN ZIERIKZEESE ST. DOMUSSTRAAT
STREEKMEl AVS
De heer J. A. van 't Leven halve eeuw drukker van Bruinisse
Ouders leerlingen basisschool Serooskerke „in de banken"
Bruinisse kreeg er moderne zaak hij
Het begon mei borstels, zeven en negotie
Mej. Verhage afscheid van winkel, speelgoed en kinderen
(Foto: Zierilczeësche Nieuwsbode)
ZIERIKZEE, 21-3. Elders in dit nummer wordt mel
ding gemaakt van het opgaan (per 1 maart jl.) van de
aloude, bekende Zierikzeese zaak Speelgoedhuis Ver
hage in de firma Joh. de Vries, eigenaar de heer P.
Verhage. Deze samenvoeging van zaken betekent dat
voor de oud-eigenaresse, mej. J. P. Verhage, thans een
periode is aangebroken zonder dagelijkse inzet en ac
tiviteiten op het variërende terrein van speelgoed voor
jong en oud.
Vele honderden kinderen, al dan niet met vader of moeder wisten elk jaar
opnieuw de weg naar het speelgoeddomein van mejuffrouw Verhage te
vinden. Vele „kleintjes" van vóór de oorlog komen er ook nu weer: als
vader of als moeder. Nog net als voor de oorlog boeien de aanlokkelijke
zaken in de etalage de aandacht van de langskomende jeugd
Zaïulzuigen op kentering Zijpe-Grevelingen-Kraininer
Voor mejuffrouw Verhage zal dit
nu niet meer het toneel van alledag
zijn. maar ze vindt het bijzonder
prettig te weten dat de naam „Speel-
goedhuis Verhage" onveranderd zal
blijven bestaan en dat bovendien de
winkel - zoals dat heet - in „de fa
milie" blijft. Jo Verhage (voor velen
immers „tante Jo") werd 67 jaar ge
leden als een „echte Zierikzeese" ge
boren haar moeder was een Zierik
zeese (geboren 1879) en vader kwam
ook van hier (geb. 1876). De groot
ouders Verhage waren uit Goes ge
komen om in Zierikzee een borstel
en zevenmakerij te beginnen in de
Nobelstraat. De vader van Jo Ver
hage kwam als knecht bij zijn vader
te werken, Mejuffrouw Verhage weet
zich nog bijzonder goed te herinne
ren dat hij met borstels en
zeven op een hondekar de boer op
ging, en dat ook wel te voet. „Het
waren toen magere jaren. Vooral ook
toen vader een borstelmakerij begon
in de Venkelstraat".
„Negotie"
Mejuffrouw Verhage diept verder
uit het verleden op dat haar ouders
bij het in 1902 gesloten huwelijk
gingen' wonen .in het huisje tegen-
het Lange Groenendal in de St.
Domusstraat, waarin later gedurende
vele jaren de familie Verschuur
heeft gewoond. In dal huisje werd de
grondslag gelegd voor het latere
Speelgoedhuis. „Moeder kreeg vijf-
en-twintig gulden bij haar huwelijk,
kocht er „negotie" (kop en schotels
en dergelijke) voor en begon er een
winkeltje mee. Later verhuisden we
naar hel pand waarin tot vandaag
de dag de zaak gebleven is en daar
verkochten we niet alleen galante
rieën. maar begonnen we ook met
speelgoed".
De eerste jaren hielp juffrouw
Verhage - dat was gewoon in die
tijd in het huishouden, maar later
Kennismaking met
nieuwe leermiddelen
SEROOSKERKE, 20-3. De open
bare basisschool organiseerde een
ouderavond, met als originele vari
ant dat de ouders de plaats innamen
van de leerlingen en mochten wer
ken met de nieuwe leermiddelen,
stapte ze over in de zaak. Dat heeft
ze zo'n vijf-en-veertig jaar volge
houden, waarvan bijna dertig jaar
als eigenares. In al die jaren vonden
veel veranderingen en uitbreidingen
plaats. Tot tweemaal toe stond ze voor
de bijzonder moeizame taak de zaak
vrijwel geheel opnieuw op te bou
wen: bij terugkeer na evacuatie in
oorlogstijd in 1945 en opnieuw in
1953 na de watersnood. In de oorlog
was de winkel vrijwel tot puin ge
raakt door een voltreffer en bij de
watersnood ontstond voor de tweede
maal zeer ernstige schade. Ondanks
de grote ravage slaagde mejuffrouw
Verhage er beide keren in de zaak
weer geheel „als nieuw" op te bou
wen. „In 1957 besloot ik over te gaan
op de verkoop van uitsluitend speel
goed en zo bleef het tot nu toe".
Tweemaal opgebouwd
Natuurlijk heeft mejuffrouw Ver
hage een uitgesproken mening over
speelgoed. Zet vindt dat er eigenlijk
op dit gebied* niet zo veel is veran
derd. „Maar op één punt geldt dat
niet. En dat is de kwaliteit: die is
oneindig veel verbeterd. Vroeger was
er veel „blikgoed": dat is nu van
hout. Natuurlijk zijn er toch wel
spulletjes uit de winkel verdwenen:
de tollen, hoepels en diabolo's, speci
aal op poppengebied is er ook veel
veranderd. Het speelgoed van tegen
woordig voldoet veel meer, is meer
uitgekiend en verantwoord. Er wordt
door de ouders van nu ook meer
doelbewust gekocht, het publiek
wordt op speelgoedgebied veel beter
voorgelicht", zo meent mejuffrouw
Verhage.
Velen denken overigens dat er te
genwoordig minder „gespeeld" zou
worden dan vroeger maar dat is
toch niet het geval: het zijn juist
vooral de spellen op allerlei gebied
die in trek zijn.
waarover zij van de jeugd al veel
hadden gehoord.
Een welkomstwoord werd gespro
ken door het schoolhoofd, de heer
D. van Langevelde. die de aanwe
zigen in vijf groepen verdeelde.
Elke groep mocht een half uur
lang zelfstandig werken met de ver
schillende leermiddelen voor de vol
gende vakken: aardrijkskunde (met
projektor en koptelefoon), profax,
Wandelen
Ondanks haar drukke leven met
de winkel heeft „tante Jo" kans ge
zien om fit te blijven. Ze was te Zie
rikzee altijd een bekend beoefenaar
ster van de wandelsport, deed zelfs
vijf maal mee aan de grote Nijmeeg
se vierdaagse en ook nog eens tien
maal aan de Zierikzeese Avondvier
daagse, waarvoor ze ook actief was
als bestuurlid.
Bovendien was ze in de jaren voor
de oorlog leidster van de toen actie
ve Oranje-garde en gedurende vele
jaren had zij het beheer over de fi
nanciën van de gymnastiekvereni
ging „Olympia".
Jo Verhage meente terecht dat ze
wel geleerd heeft wat werken is.
Daarom is ze nu best tevreden met*
haar ruime keus in de Krepelstraat,
niet eens zo ver van de St. Domus
straat, waar de naam Speelgoedhuis
Verhage immers zal blijven voortbe
staan
Ophokplichl voor
postduiven in Zeeland
Ter voorkoming van door postdui
ven aan te richten schade aan land
en tuinbouwgewassen heeft de Ge
westelijke Raad voor Zeeland van
het Landbouwschap, na overleg met
de voorzitters van de districtsraden
aan alle gemeentebesturen in de pro
vincie geadviserd het ophekgebod
voor postduiven vast te stellen over
de periode van 26 maart t/m 5 mei
1972. Tegen het doen uitvliegen dei-
duiven na 17.30 bestaan geen bezwa-
Ver. van Onderwijzers(essen)
op Schouwen-Duiveland
Op woensdag 28 maart a.s. wordt
in het dorpshuis te Bruinisse de al
gemene vergadering gehouden van
de Vereniging van Onderwijzers en
Onderwijzeressen op Schouwen-
Duiveland. Bestuursverkiezing is
noodzakelijk door aftreden van de
heren J. L. Kristelij.n en A. Paauwe
die niet herkiesbaar zijn. Een met
dia's verluchte causerie wordt ge
houden door drs. C. de Korte over:
„Natuurbehoud in het Noordpoolge
bied" en „IJsberenonderzoek op
Spitsbergen". Na de vergadering
wordt een excursie gemaakt naar het
blcembcllenbedrijf P. L. van Wave-
ren te Sirjansland.
ZIERIKZEE
Jaarverslag gemeentearchief
van Zierikzee
Vastgekoppeld aan het verslag
ever 1972 van het gemeentemuseum
Zierikzee ,2ie ook eldeis in dit num
mer verscheen deze week het jaar
verslag over dezelfde priode van de
gemeentearchieven, waaruit o.a.
Llijkt dat vooral de boekerij kan bo
gen op een groot aantal aanwinsten
„namelijk niet minder dan 56 wer
ken. Van dit aantal werden 27 ge
schriften geschenken door mevr. G.
Westendorp Boerma-Sehlosser te
Zierikzee. Verder schonk mevr. Wes
tendorp Boerma de aantekeningen en
dckumenlatie van wijlen haar echt
genoot dr. J. J. Westendorp Boerma,
betreffende de w ..tersnooduxtgave
„Gekwelde Grond;" en de waters-
noodiamp in het algemeen (1953).
Tot de aanwinsten van het archief
verkregen in 1972, behoort ook een
notitieboekje, inhoudende gegevens
over op last van de Duitse bezetter
ingeleverd koperwerk, (1941) en ver
der een huwelijksaankondiging van
Andries van der Vlies en Maria Ad-
riana IJzerman, gericht aan J. Mu-
lock Houwer, (30 november 1829).
(Verkregen door bemiddeling Rijks
archief in Drente).
Ir. het verslag wordt meegedeeld
dat in 1972 een begin werd gemaakt
met uitbreiding op beperkte schaal
van de bestaande archiefkluis. Ten
behoeve van de uitgave „Zierikzee,
vroeger en nu", door wijlen J. J.
Westendorp Boerma en prof. dr. C.
A. van Swigchem, werd een ruime
selectie illustratiemateriaal uit de
hïstovisch-topografische atlas van
Zierikzee bijeengebracht en ter be
schikking gesteld. Het door archiva
ris W. H. Keikes ontworpen water-
geuzenspel met schepen en geschut
onder de titel ,,'d Overgang van Zie
rikzee", (1572), werd een groot suc
ces, maar eer. en ander, dat diende
als historische omlijsting van de zo-
merreunie der Stichting Ronde- en
Platbodemjachten, v.oeg bijzonder
veel tijd en voorbereiding.
Medewerking werd verleend bij
een onderzoek raar de structuur van
het Zierikzeese patriciaat in de 17e
en 18e eeuw, ten behoeve van par
ticulieren werden verschillende ge
nealogische inlichtingen verstrekt.
taal en rekenen, groepslezen, boetse
ren en schilderen of tekenen. Om het
half uur wisselden de groepen. Pro
fax en boetseren bleken de favoriete
vakken en hiervoor was een half uur
wel wat aan de krappe kant. Laat
in de avond keerden de ouders vol
kleiwerken en schilderstukken huis
waarts. Het ligt in de bedoeling nog
eens zo'n avond te organiseren, ten
einde ook de ditmaal afwezige ou
ders een kans te geven.
OOSTERLAND
Het overlijden van
dr. G. J. N. Vleugels Schutter
Zeer tot onze spijt is in het „in
memoriam", opgenomen in het dins
dagnummer en gewijd aan dr. G. J.
N. Vleugels Schutter te Amersfooi-t,
het woord huisarts blijven staan,
terwijl dr. Vleugels Schutter een
gerenommeerd huidarts is geweest.
Een oprecht exeuur voor deze spij
tige fout. Red.
BRUINISSE
Sloop krotwoningen
Twee oude pandjes in de Molen
straat. vroeger bewoond door de fa
milie Verspoor-Bal bestemd voor de
sloop, tot voer kort als pakhuis in
gebruik, werden door de sloopgrage
jeugd zover afgebroken, dat gevaar
voer ongelukken ontstond: Sloper J.
Gil jam heeft er korte metten mee
gemaakt. Als over enkele maanden
ook het pakhuis van de heer C. Ba-
lijn zal zijn ontruimd komt daar een
strook grond vrij voor een rijtje
nieuwe woningen.
Het motorschip TH 36
Uit. de industriehaven te Bruinisse
vertrok het motorschip Th. 36. In
deze Noordzeekotter van de firma S.
L. Schot te Tholen is door de firma
L. Padmos en Zoon een nieuwe 510
pk. Deutz Dieselmotor geplaatst van
1650 toeren per minuut.
De firma D. van Duivendijk en Zo
nen voorzag 'het schip van een nieu
we Hodi-straalbuis.
Casco Noordzeekotter
In de haven (industriehaven) te
(Bruinisse arriveerde het casco van
de Noordzeekotter H. A. (Harlingen
,74). Dit casco werd door scheepswerf
Vellhuijs in Zuidbroek gebouwd voor
rekening van de firma L. Padmos en
Zoon te Bruinisse, die het schip ver
kocht aan Gebrs. Van der Veen uit
Harlingen. De afmetingen van het
schip zijn: 29 x 7 x 3.55 m hol. In dit
schip zal een Stork-Werkspoor Die
selmotor worden geplaatst van 900
pk met 750 omw. per minuut. Het
schip zal bij de firma Padmos geheel
bedrijfsklaar worden gemaakt.
BRUINISSE, 21-3. Op vrijdag 23
maart aanstaande herdmkt de heer
J. A. van 't Leven de dag waarop
hij vijftig jaar geleden te Bruinisse
zijn eerste schreden zette op liet rijk
geschakeerde gebied van de druk
kerswereld en de typografie. Een
halve eeuw geleden immers begon
de heer Van :t Leven als één van
de weinige Bruse jongens die niet
kezen voor „het land" of „het wa
ter". als leerling lypograaf-drukker
op de toenmalige drukkerij van de
heer J. van der Wal te Bruinisse. De
heer Jaap van 't Leven, zeen van de
doipsveldwaehler, zou zijn hele le
ven het drukkersvak trouw blijven,
evenals trouwens zijn broer Cor, die
echter elders zijn bestaan vond.
De heer Jaap van 't Leven bleef de
drukkerij te Bruinisse trouw. Hij
leerde niet alleen het „zettersvak",
maar kon ook de degelpers en de
grote pers als drukker bedienen. Ve
le boeken uit het Uitgeversfonds van
Van der Wal werden door hem ge
zet en gedrukt. En niet te vergeten
de scheurkalender, „Uit de Fontei
nen des Heils".
In 1941 stierf de eigenaar. De
„meesterknecht" Van 't Leven zette
de zaak voor rekening van de wedu
we voort, tot eind 1943 het bericht
kwam, dat Bruinisse moest worden
geëvacueerd.
De zaak was toen, wat de uitgeve
rij betreft, intussen overgegaan aan
de firma Dijkstra in Groningen. Het
gezin Van 't Leven verhuisde mee
naar Groningen, maal keerde in 1945
weer naar Bruinisse tferug.
Drogisterij en boekhandel
De heer Van 't Leven zag kans
voor zichzelf te beginnen, niet in het
oude pand van Van der Wal, maar
enkele huizen verder, in het oude
café Koene En daar wordt de zaak
thans nog voortgezet: vóór de win
kel. niet de drogisterij en boekhandel
zoals dat ook in de oude zaak was.
Achter de drukkerij, bescheidener
van oppervlakte, dan de oude zaak
waarin Van 't Leven begon, maar
qua omzet toch heel belangrijk. En
zo zal de heer Van 't Leven nog wel
enkele jaren zijn drukkersbedrijf
runnen. Enkele zoons kozen ook het
typografisch bedrijf als hun levens
doel, maar ze volgden de weg van
hun oom en zochten het elders. Of
zij ooit .de zaak, door Van der Wal
omstreeks 1900 gesticht en door Van
't Leven voortgezet, zullen overne
men, ligt nog in de toekomst ver
borgen.
ZOXNEMAIRE
Uitvoering verenigingen
Vrijdag j.l. werd in het vereni
gingsgebouw in van de Bijlstraat de
tweede uitvoering gehouden, georga
niseerd door viër verenigingen uit
Zonnemaire. In zijn welkomswoord
kon de heer A. Dane een flink aantal
aanwezigen begroeten, waarna een
toneelgroep uit Zonnemaire het blij
spel genaamd: „Een maand voor
waardelijk" opvoerde. De zaal was
gfetuige van een leuk stuk, dat door
de spelers op vlotte en humoristische
wijze gebracht werd. In de pauze
werd een verloting gehouden, waar
voor erg veel prijzen beschikbaar
waren. De opbrengst van 1 5.30,- was
dan ook zeker een succes. Hierna
was het officiël gedeelte ten einde
en werd onder leiding van Jaap en
Kees de avond besloten met een ge
zellig bal.
ZIJPE, 21-3. Op de kentering van
Zij pc, Grevelingen en- Krammer
oostelijk van de haveningang van de
siuisingang. te Bruinisse is een zand
zuiger begonnen met het zuigen van
zar.d, dat een belemmering vormt op
dat punt cm een bepaalde oude route
te varen, zender in een verondieping
vast te blijven zitten.
Het thema brood kent bij bakkerij
Spelt talrijke varianten, als: tijger-
brood, snijders, stengelbrood, vlecht-
brood, Winslones, stokbrood, naast
uiteraard de meer gebruikelijke
broodsoorten.
De moderne her-ingerichte zaak -
met smaakvolle verlichting en dito
wandbekleding - werd geopend door
burgemeester G- Hokken, die het
echtpaar Spelt feliciteerde met deze
modernisering. Bruinisse heeft nu
een typische speciaalzaak gekregen
met een gevarieerd sortiment,
smaakvol tentoongesteld in royale
vitrines en kijk-wijs-toonbanken.
De mosselarij
Door de mosselkwekers wordt nu
bijna alleen nog op „bestelling" aan
gevoerd. terwijl de kweker-hande
laars zelf wekelijks uit hun ..natte
voorraden de kweekpercelen. aan
voeren op hun verwater percelen.
Vorige week waren dat plm. 15.000
tonnen, een respectabele hoeveelheid
de tijd van aanvoer en de vergevor
derdheid van het seizoen in aanmer
king genomen.
Het: zand is ook op 'dit punt en
verderop voortdurend in beweging.
De vorm van. de oude Krammerplaat
waarovex' de Greveling'endam is
aangelegd wijzigt zich en soms
vormt de ontstane stroom wel eens
een gevaar voor de dam, zoals vorig
jaar bij het hotel Grevelingen.
Steenstortingen of grondlopers wor
den dan aangelegd om de stroom van
richting te doen veranderen.
Levering aan supermarkten
De kruidenierswaren zijn er dus
uitgevallen, maar daar staat tegen
over de levering van koek, banket
en brood aan een tweetal super
markten. „U bent met deze speciaal
zaak op de goede weg", aldus de
burgemeester in zijn openingstoe
spraak.
Ondanks de voetballerij op de
beeldbuis, waren velen gekomen om
de familie Spelt te feliciteren. De
vernieuwde zaak was versierd met
talrijke bloemstukken. Een eerdere
verbouwing van deze zaak vond
veertien jaar geleden plaats door de
familie De Waal.
Kotter verkocht
Bru 30. een mosselkotter, die al
enige tijd in de oude vissershaven
(nu industriehaven) lag, omdat de ei
genaar zelf, schipper J. Jumelet Jzn„
het bedrijf niet meer met zijn eigen
schip uitoefende, is verkocht -naar
Ierland.
Het schip zal echter motorisch in
Dordrecht nog een opknapbeurt on
dergaan. En zo verminderde de vis
sersvloot weer met een schip.
Een opname gemaakt bij gelegenheid van de heropening van drukkerij Van
't Leven na de oorlog in hel voormalige café Koene.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Bakkerij Spelt in brood en banket
BRUINISSE, 21-3.'Een lenteverrassing voor Bruinisse, was de opening
van de speciaalzaak in brood-banket en chocolaterie van de heer D. Spelt,
die de kruidenierswaren heeft afgestoten, omdat hij mikt op specialiteiten,
behalve bestaande uit dé algemeen bekende brood- cn gebaksoorten, ook
uit specifiek Zeeuwse zaken, als bolussen en palingbrood.
