Depeffekte pasvorm vanPantyP merkt upas goed als uze aanheeft! j panty ^renóboerin Dertig jaar geleden de hel van Stalingrad puur natuur Auto kwam ondersteboven de sloot in Water in Vlissin gen suptropiscli Prijzen pind a's sterl gestegen 7.TERTKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 20 februari 1973 Nr. 21238 BL K DOOR HET WERELD Het bittere einde van veldmaarschalk Von Paulus Op 1 februari 1957 stierf te Dres den op 67-jarige leeftijd Friedrich von Paulus, de soldaat die onmoge lijk anders genoemd kan worden dan „de map van Stalingrad". Het dra ma van Von Paulus leven is het dra ma van Stalingrad, de rampzalige stad, die in de winter van 1942-'43 het toneel was van een strijd zo bit ter als de krijgsgeschiedenis nauwe lijks kent. Verovering van Rusland Op 23 september van het jaar 1S90 werd Friedrich von Paulus te Brei- tenau geboren Als subaltern officier maakte hij de eerste wereldoorlog mee. In 1929 werd hij bevorderd lot majoor, in 1933 tot luitenant-kolonel 'en in 1939 tot generaal-majoor. Als zodanig ging hij de tweede wereld oorlog in. Pauhis was chef van de staf van het 6de leger van Von Rei- chenau, dat op 10 mei 1940 onze zui delijke grens schond, door Limburg en Noord-Brabant oprukte en zijn opmars voortzette in België. Al spoedig werd de majoor bevor derd tot respeklievelijk luitenant- en kwartier meeester-generaal. In die funktie werd hij betrokken bij het opstellen van het operatieplan voor de verovering van Rusland. In ja nuari 1942 werd Von Paulus bevor derd tot generaal en als commandant van het 6e leger voerde hij de Duitse troepen in de zomer van 1942 naar de Wolga. Stalingrad in de tang In een maand tijds, van midden 'juli tot midden augustus 1942 lukte het. de Duitse troepen de Russen uit de bocht van de Don te verdrijven. Van groot belang bleek de slag bij Kalatsj. Hierna stonden de Duitsers vrijwel overal aan de Don en kon de- gote aanval op de stad, die naar de leider van het Russische volk ge noemd was, beginnen. Von Paulus wilde Stalingrad in een ijzeren om klemming van een drietal legergroe pen, een noordelijke, een zuidelijke en een centrale, vermorzelen De noordelijke pantsertroepen for ceerden op 22 augustus de ov-ertochl over de Don en bereikten al na een paar dagen ten noorden van Stalin grad de grote Russische rivier de Wolga. De centrale groep probeerde rechtstreeks door te stoten naar hel hart van de stad en bracht het in- derdaad na korte tijd tot de weste lijke buitemoijken. De zuidelijke pantsergroep echter ondervond hardnekkige tegenstand. Op 3 sep tember evenwel wist ook zij door te dringen lot de boorden van de Wol ga, nu ten zuiden van Stalingrad. Vernietigende lucht- en artillerie- bombardementen hadden de aanval permanent ondersteund. Het^gebolg was, dat de houten huizéinjrvan de buitenwijken der stad een prooi der vlammen werden. De bevolking raakte in paniek en pröbeerèe te vluchten naar de oostelijjce oever van de rivier. De belegering van en de verbitter de strijd in Stalingrad is een van de gruwelijkste episoden uit de laatste wereldoorlog en int de oorlogen aller tijden geworden. De Duitse escudril- les lieten de ongelukkige sad geen moment met rust. Onophoudelijk spuwden zij hel dood en verderf zaaiende vuur en staal uit naar be neden: En in deze hel bevochten elitetroepen van beide zijden elkaar met automatische wapens, vlammen- wrpers, mijnen en handgranaten en streden om elk huis, om elke straal. In koude en tochtige kelders leden de gewonden en deden uitgeputte doktoren wat ze konden om de nog niet helemaal hopeloze „gevallen" te redden. Tussen de puinhopen van ivat eens Stalin's roem was, wisten de Duitsers op 12 november in het zuiden van de stad nog een 300 meter vooruit te komen, zelfs op enkele punten de Wolga te bereiken. Inmiddels hadden de Russen ech ter verse troepen samengetrokken op de oostelijke oever van de rivier. Maarschalk Zjoekof werd benoemd tot opperbevelhebber in de zuidelijke sector. En op 19 november ging Ro- kosowosky bij Kletskaja tot de aan val over. Een doorbraak en een snel le stoot in zuidelijke richting volg den. Andere offensieven werden on dernomen en op 25 november werd de ring om de Duitse troepen geslo ten, Generaal Von Paulus zat nu zelf met 320.000 man in de ijzeren Russi sche band. De „geniale strateeg" Stellig had hij aanvankelijk nog kunnen uitbreken, maar Hitler beval hem stand te houden en te wachten op de bevrijding van buitenaf. Von Manstein deed hiertoe een poging, maar slaagde niet. Op 24 december aanvaardde hij de temgtocht. De Duitse troepen kon den uitsluitend nog uit de lucht'ge ravitailleerd worden, maar door de x'eYsterkte Russische afweer liep het ookhiermee spaak. Gebrek aan voedsel, gebrek aan munitie, gebrek apn) toarfne winterkleding waren het gevolg. Ziekte en dood deden de rest, maar 'óndanks dit alles weigerde Hitier uit waanzinnig prestigegevoel, verlof te geven tot overgave. De hele maand januari wist Von Pa.ulus nog stdnd te houden. Op het laatste mo- ment benoemde Hitier hem nog tot veldmaarschalk. Maar het einde m,oest nu wel spoedig komen. Op 1 en 2 februari 1943 capituleerden af zonderlijke gevechtsgroepen en op de derde van deze maand legde ook veldmaarschalk Von Paulus het af gematte hoofd in de schoot. Met de resten van zijn roemruchte leger, be staande uit 91.000 man, onder wie 2500 officieren en 24 generaals, gaf hij zich over aan de Russen. Russische „herscholing" Een jaar na zijn gevangenneming werd Von Paulus leider van het in de Sovjet-Unie opgenchte comité voor een vrij Duitsland, Propagan- dabiljetten, ondertekend door Von Paulus en andere Duitse gevangen genomen generaals, waarin de troe pen werden opgewekt een einde te maken aan de zinloze oorlog, wer den uitgeworpen boven de Duitse le gers. Door radio-Moskou hoorde men de stemmen van Von Paulus en zijn voormalige stafchef Von Seydlitz. De laatste was leider van de „Bond van Diütse officieren". Deze had ten doel Duitse aanvoerders een „herscho ling" te geven met het oog op de „be vrijding" van Duitsland. Later leer den zij merendeels opgenomen in de Oostduitse „Volkspolizei" Von Paulus keerde eind 1953 uit Rusland terug naar de Oostduitse zone en 14 jaar na de'verlossende capitulatie, die een keerpunt heeft betekend in Von Paulus' leven, heeft de grote veldmaarschalk in Dresden de laatste adem uilgeblazen. Politieman afgeranseld BRUSSEL. 19-2. Onbekenden hebben zondagavond een politieman uit Kontich (tussen Antwerpen en Brussel) afgeranseld en hem zijn dienstpistool ontnomen. De man is bewusteloos opgenomen in hel zie kenhuis van Duffel. De politieman was van huis ge lokt door een telefonische boodschap. Onbekenden hadden opgebeld en gezegd dat er in de wijk „Het Ka- pelleke" een yechtpatij aan de hand was. Toen de agent daar met een dienstwagen verscheen werd hij door drie mannen overvallen. Voordat hij bewusteloos raakte kon hij via de radio nog zijn collega's wnarsehu- CITROENJENEVER CITROENBRANDEWIJN ANNON VraSg Öw Slijter de gratis Voordlaelkaart voor het verzilveren van de puntenzegels, de extra attractie bij elk De Kuyper-artikel SCHIPHOL. In Amerika is op de jaarlijkse conventie van de zg. Commuter Airlines, luchtvaartmaat schappijen die met kleine vliegtuigen het forenzen-verkeer voor hun re kening nemen, uitgelekt, dat Fokker bezig is met de uitwerking van een plan om de F 27 Friendship om te bouwen tot straalvliegtuig. Slip te Oosterland OOSTF.RLAXD, 17-2. Hoe gevaar lijk gladde wegen kunnen zijn voor 't verkeer ondervond de automobilist C. H. S. uit Rotterdam, die op Rijks weg 18, tussen de Blauwe Keet en halte Oosterland met zijn personen auto, waarin ook nog een kennis was gezeten, in een slip raakte en de lin kerparallelweg opschoot. Vervolgens raakte de wagen in de sloot, sprong er een eindje verder weer uit en plofte er toen weer on dersteboven in. De bestuurder be kwam wonder boven wonder geen letsel, doch zijn vriend moest met een hoofdwonde door dokter Speel man uit Oosterland verbonden wor den. De auto was totaal verwoest en moest door het garagebedrijf Ista alhier met de kraanwagen worden weggesleept. In een andere auto VLISSINGEN, 18-2. Het water in de binnenhaven tuin Vlissingen en hel Kanaal door Walcheren is zo warm dal er subtropische vissen in zwemmen. Dat beweert hei gemeen teraadslid J. Bannink. Hij heeft in een brief b. en w. van de Zeeuwse havenstad gevraagd om maatregelen tegen deze „ongewenste" toestand. Volgens Bannink, die ook voorzitter is van de Vereniging Milieuhygiëne Zeeland, is de hoge lemperhticurfvan het water „onaanvaardbaar" vgor het milieu. Bannink heeft zich door biologen laten vertellen, dat ziekteverwek kende bacteriën zich geruime tijd in het warme water kunnen handhaven en voortplanten. Hij vindt dit gevaar lijk voor de volksgezondheid, omdat er in de zomer veel in de binnenha ven wordt gezwommen. Oorzaak van de hoge temperatuur' van het water - er is 30 graden Cel sius gemeten - zijn de lozingen van koelwater door de elektriciteits centrale von de Provinciale Zeeuwse Energiemaatschappij. Bannink vindt dat de centrale een andere oplossing moet zoeken voor zijn koelwatersysteem. Volgens hem is het mogelijk water uit de Wester- schelde te betrekken. Panty P, de panty die vormt om 'i been va in de rode verpakking voor elke vrouw voor elke maat DEN HAAG. 19-2. Op de wereld markt van consumptie grondnoten is op het ogenblik een prijsontwik keling gaande, die de fabrieken nood zaakt tot prijsverhoging van produc ten waarin grondnoten zijn verwerkt In de loop van januari zijn bij vei lingen van deze producten in de Ver enigde Staten de prijzen opgelopen tot bijna het dubbele van wat zij in december waren. Dit zegt de Nederlandse vereni ging van verwerkers van consuump- tiegrondnoten, fabrikanten varr- pinr ^t%d een Leerhuis-tweegesprek uit dakaas, gezouten noten, pindaschaaf^, ^mSDAC 21 FEBRUARI sel en andere pinda- en grondnoten producten te Den Haag. s flED. 1: 11.10 Schooltelevisie; 1 "T3i be gevallen, besluit Trepper voor de Gestapo te gaan werken. Hij hoopt op die manier zoveel mogelijk vrien den te kunnen redden. Voordat Den Haag vandaag aandacht schenkt aan het politiek gebeuren komt eerst nog Stroming en Studio Sport. NED. II: Na het journaal zendt de AVRO de romantische thriller Weet u misschien waar de Rozen- laan ligt?" van de auteur Jan Derk- sen uit. Deze thriller confronteert het televisiepubliek met een echt paar, waarvan de mannelijke helft al zijn tijd besteedt aan zijn weten schappelijke onderzoekingen. Tijd voor zijn vrouw heeft hij nauwelijks en zij kan zich daar maar erg moei lijk in schikken. Tussen zeven en acht uur helpt de AVRO weer jonge mensen op weg naar het concertpo dium. Het is de eerste aflevering uit een serie met leerlingen van buiten landse conservatoria die door Willem Duys aan het publiek voorgesteld zullen worden. Na het thrillerwerk van Jan Derksen volgt een half uur Televizier-Supplement, waarin één aktueel onderwerp van vele kanten wordt belicht. Om tien uur moet de AVRO plaats maken voor het 1KOR Dat zendt in zijn drie kwartier zend- .00 Wat biedt de BEELDBUIS? WOENSDAG 21 FEBRUARI NED. I: Met de voorlaatste afleve ring van Die Rote Kupelle", de ru briek Stroming, Studio Sport en Den Haag vandaag vult de NOS van avond haar zendtijd tussen tien voor half negen en kwart voor elf. Een avond, dus, waarin het sportgebeu ren even niet meegerekend, geen plaats is voor het lichte amusement. Het uur tussen zeven en acht uur wordt besteed aan Gewest tot Ge west en een filmpje over ontwikke lingssamenwerking in eert uitzending van de Stichting Socutera. Bibele- bons heet het kinderprogramma, dat om vijf uur op het scherm komt en die titel wijst er op, dat de jeugd het vanmiddag met de AVRO moet doen. De zesde van de zeven afleveringen van „Die Rote Kapelle", om half ne gen te zien, draait bijna geheel om de leider van deze Russische spiona- gegroep in de Tweede Wereldoorlog, Trepper. In handen van de Duitsers belebons; 18.45 Ti-la-tovenaar; 18.55 Journaal; 19.05 Van geivest tot gewest; 19.50 Uitzending Stichting Socutera; 20.00 Journaal; 20.20 Po litieke partijen; 20.30 Die Rote Ka pelle; 21.40 Stroming; 22.05 Sudio Sport; 22.30 Den Haag vandaag: 22.40 Journaal, NED. II: IS. 45 Ti-ta-tovenaar; 18.55 Journaal; 19.05 Jonge mensen op weg naar het concertpodium; 20.00 Journaal; 20.20 Weet u mis schien waar de Rozen laan ligt? 21.35 Televizier-Supplement; 22.05 Ken- merk-kort; 22.10 Leerhuis-tweege sprek: 22.50 Journaal: 22.55 Hoe word ik de computer de bons? DONDERDAG 22 FEBRUARI NED. I: De VPRO en de EO delen vanavond gezusterlijk de zendtijd op het eerste net. De VPRO bijt de spits af. Beertje Colargol - voor de jeugd- opent om zeven uur de rij VPRO-on- derwerpen. Tot acht uur kan men zich vervolgens amuseren met de fragmenten uit stomme lachfilms uit de serie „Zwijgen is goud", en met 'n tekenfilm van Popeye. Na 't jour naal is het afgelopen met de lol. Op het kwartiertje Berichten uit de Sa menleving volgt het 85 minuten in beslag nemende misdatfffdnima „Merry Chritsmas, Fay", een experi menteel toneelwerk, gemaakt door een Argentijnse groep akteurs en de VPRO. Het verhaal gaai over een filmster, die op een avond vermoord ivordt. Ze had op die avond zeven bezoekers, die allen de moordenaar kunnen zijn. De laatste bezoeker is de moordenaar, maar dal blijkt niet direkt. De Evangelische Omroep 'vult haar eerste kwartier zendtijd met „De wind blaast waarheen hij wil". Een half uur lang klassieke muziek biedt de rubriek Horen en Zien. Ontwikkelingen binnen de kerk en theologie krijgen aandacht in de rubriek „Kerk en theologie", waarmee de E.O.-uitzending wordt besloten. NED. II: Vanavond heeft de NCRV het voor het Éêl\flPn.\Hel eerste uur, lussen zeven acht/gaat op aan de natuurfilm ,;Wni Rotsgebergten en zee-engtendie indrukwekkende beelden, prijs geeft-van de zee-alpen onder de Middellandse zee. Na het journaal wordt een duik genomen in het muzikale verleden met het pro gramma „Goeie ouwe koffergram mofoon". Liedjes van poor 1950 wor den in originele uitvoering gezongen door o.o. Marie Cecile Moerdijk, Rita Hovink, Fiet Koster, Jacco van Re- nesse en Edwin Rutten, Vervolgens komt de rubriek Ander Nieuws op het scherm. En dan alweer een tele visiespel, „Mr. Pargiteris zowel de titel van het Engelse stuk als de man van de hoofdfiguur in dit vehaal, een nog zeer energiek bejaarde, die in een bejaardentehuis zijn intrek neemt. De andere bewoners blijken niet 20 erg gesteld te zijn op de ak- tiviteiten van de nieuwkomer. Koor zang besluit de NCRV-uilzending. 1-Ioe politiek Den Haag het maakt wordt vervolgens nog verteld in Den Haag vandaag. - DONDERDAG 22 FEBRUARI NED. I: 10.45 Schooltelevisie; 14.25 Schooltelevisie: 18.45 Ti-la-tovenaar; 18.55 Journaal: 19.05 Beertje Colar gol; 19.30 Zwijgen is goud; 19.45 Po peye; 20.00 Journaal; 20.21 Berichten uil de samenleving; 20.35 Merry Christmas Fay; 22.00 De wind blaast waarheen hij wil; 22.15 Horen en zien; 22.45 Kerk en theologie; 23.15 Journaal. NED. 11: 18.45 Ti-ta-tovenaar; 18.55 Journaal; 19.05 Van rotsgeberg ten tot zee-engten; 20.00 Journaal; 20.21 Goeie ouwe koffergrammofoon; 21.20 Ander Nieuws Special; 21.45 Mr. Pargiter; 22.45 Hel christelijk mannenkoor Crescendo; 22.55 Den Haag vandaag: 23.05 Journaal; 23.10 Schooltelevisie. FEUILLETON DOOR J. L. POSTHUMUS konden inmiddels de onfortuinlijke reizigers hun weg vervolgen. De brandweer van Duiveland is ook nog even naar de plaats des onheils ver trokken omdat de betrokken auto op gas rijden kon en derhalve een ge vulde gastank meevoerde. Om bij het uit de sloot halen op alle mogelijke eventualiteiten voorbereid te zijn, was deze aanwezigheid niet overbo dig. Men behoefde echter niet in ak- lie te komen. De Rijkspolitie stelde onmiddellijk een onderzoek in naar de toedracht van het ongeluk, dal betrekkelijk nog goed is afgelopen. (Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode) ..Je bent zelf een boerenzoon, dus „e weet net zo goed als ik dat er perio den zijn. waarin alle hens aan dek wordt geblazen. Bijvoorbeeld tijdens de hooibouw. Hoewel ik aangenomen was om het huishouden te verzorgen - de boerin lag in die tijd al perma nent in bed - moest ik af en toe mee helpen, hooien, melken, noem maar op. Dal kon me overigens weinig schelen, want mn handen stonden nergens vxerkeerd voor en ik vond het bovendien een fijne afwisseling, want de boerin was ei'g lastig. Je kon haar niet kwalijk nemen, want het lieve mens had altijd maar pijn. De dokter kwam twee keer per dag om haar een spuitje te geven, maar op het laatst werd ze daar ook im- muum voor. Vandaar, dat ik graag enkele uren buiten was om mee te helpen. Behalve ik waren er nog een knecht en een oude meid, ter wijl de boer zelf ook hard meewerk te. Tenslotte nog de beide zoons, die zo ongeveer van mijn leeftijd waren en waarmee ik goed overweg kon. Met Evert, de oudste, ging ik wel eens een avondje uit. als ik vrij was. Stiekum want de boer mocht 't niet weten. In bepaalde opzichten was hij vreselijk ouderwets en hield het per soneel streng gescheiden. Onder hel personeel werd ik ook gerangschikt, Dus. het moest allemaal heel omzich tig gebeuren. Met Evert's broer was de verstandhouding weer heel anders Peter zag in mij meer een zuster. In een vertrouwelijke bui heeft hij me wel eens verteld, dal hij altijd ge hoopt had op een paar zusjes, maar die zijn nooit gekomen. En nadat ik op de boerderij was gekomen, zocht hij instincmatig kontakt met me. Maar geheel platonisch. We waren tamelijk vertrouwelijk met elkaar, hoewel hij me nauwelijks aanraakte om van zoenen helemaal te zwijgen. Overigens, daar was hij in die tijd ook te verlegen voor. Ze wachtte even en stak een si garet op, „Ik vertel je dit intermez zo om aan te tonen, dat in die tijd de verstandhouding tussen de beide zoons en mij goed was. Bizonder goed zelfs. Op mijn manier dacht ik. dat ik van Evert hield en zag al toe komstvisioenen: mezelf als boerin op dit bedrijf, als Everts vader ermee wilde stoppen. Met Evert als mijn man." Ze lachte even. „Dwaze bevliegin gen heb je op die leeftijd. Ik was twintig en Evert was drie jaar ou der. In die tijd overleed de boerin. Dat waren nare dagen want de boer had op zijn manier van zijn vrouw gehouden. Na haar dood bleef ik het huishouden besturen. De eerste klap kreeg ik, toen de verloving van Evert met de dochter van een rijke boer uit de omgeving van Sappemeer be kend werd gemaakt. Het was alsof ik een slag in mijn gezicht gekregerP had. Je mag wel weten, dat ik een paar avonden op mijn kamertje heb liggen huilen van woede en verne dering, Ik wilde mijn ontslag nemen, maar de boer begreep blijkbaar iets. Hij heeft het me later allemaal ver teld. Zijn ogen waren opengegaan en toen begreep hij, dat er tussen Evert en mij meer had bestaan dan enkel een grapje en een stoeipartijtje, want daar was ik in mijn jonge jaren vast niet afkerig van. Daarvoor ben je tenslotte jong. De boer vertelde, dat ik rustig op de boerderij kon blijven omdat Evert hem later niet zou over nemen. Hij zei: Evert gaat naar Sappemeer. Anneke is enige doch ter en haar vader wil met boeren op houden. Volgend voorjaar trouwen Evert en Anneke en dan neemt hij de leiding van het bedrijf over. Dat is allemaal besloten." Toen ik dit wist. kwam ik op mijn besluit terug. De boer was bizonder aardig voor me Ik kreeg opeens een plaats aan de hoofdtafel en zat dus niet meer bij het andere personeel. Hij verhoogde mijn loon en ik kreeg meer vrij. En fin, Evert en Anneke trouwden. Het was een grote, ouderwetse boeren bruiloft daar in Sappemeer en ik herinner me, dat we in de vroege morgen terugreden en meteen kon den gaan melken. Zonder geslapen te hebben. Maar ik was jong en kon wel tegen een stootje. Drie jaar later trouwde Peter. Ook met een boerendochter en ook met een enig kind. Hij woont in de om geving van Winsum op een groot ge mengd bedrijf. Met Peter ging het als met Evert: hij nam het bedrijf van zijn schoonvader over en hij is een prima boer. Stukken beter dan Evert. Dus bleef ik alleen over mei de boer, plus de knecht Leendert en Tina, de oude meid, die vanaf haar jeugd op de boerderij werkte, maar kort daarna plotseling overleed. Nou. je zult onderhand wel begrepen heb ben, dat dit bedrijf was, waar ik als negentienjarig meisje kwam en dat de boer Tollema heette. We gingen steeds vrijer met elkaar om en op een zondagavond, tussen licht en donker, toen ik van mijn kamer kwam, stond hij in de gang, pakte me en zoende me. Maar toen hij meer wilde, sloeg ik hem op zijn vin gers." Kees knikte begrijpend. Terwijl hij zijn glas vulde, keek hij naar de vrouw, die een nieuwe sigaret op stak. De vrouw vervolgde: „Nu moet je niet denken, dat ik een kruitje- roermenietje was. Beslist niet. Ik hield van pret en uitgaan, kon een grap waarderen, liet een heleboel dingen toe, als ik een jongen aardig vond, maar één ding beslist niet. Dat maakte ik de boer op kalme toon duidelijk. Mij begreep me en respec teerde. Zo was hij wel. Na die zondagavond kusten we el kaar vaker. En liet ik me liefkozen. Waarom niet? Misschien zul je je wenkbrauwen optrekken, als ik je zeg. dat ik zes en twintig was en hij een en vijftig. Ik was zo ongeveer de helft jonger, maar hij zag er ta melijk jeugdig uit, dat moet ik er kennen. Bovendien was hij vlot en entre nous een geweldige charmeur. Natuurlijk voelde ik me vaak een zaam. zodat zijn liefkozingen en'zijn zoenen weldadig aandeden, (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1973 | | pagina 7