1924
in
De openbare lagere school Ellemeet
Een impressie
van (crisis)jaar 1932
Jerleden
Bru's
schoolpersoneel
in 1920
ziemkzeese haven nonö eeuwwisseling
NOG MAAR 40 JAAR GELEDEN
le rij staand v.l.n.r.: Maatje Jon
ker,. Martha Hanse, Elizabeth den
Boer, Johannes Korsman, Cornelia
Verjaal-van dén Hoek, Ardianus
Wesdorp, Jan Jacob Kooman, Jo
hanna Leijdens-van den Hoek, Ficn
van. der Baan-de Boer, Johanna
Harison-van der Panne, Johanna
Barendse-Ki-istalijn, Jan van dei-
Panne, Krina van Sas, Mari'e Kos^
ten-Hanse en Pieternella den Bleij-
ker-Bodbijl.
2e rij staand van l.n.r.: Meester
Spek, Maarten Hanse. Hendrik Bod
bijl, Adriana Jonker, Lijntje Goos-
sens-Dorreman, Elizabeth ,M. (de
Looff- van der Zande, Jannetje Lo-
dewijk-de Witte; Cornelis J. Hansé-
Kristalijn, Héndrika M. Bezuijen-de
Graaf, Adriaantje de Graaf-Wes-
dorp. Engeltje P, Primus-van der
Nood, Cornelia J, Krijger-van dei-
Maas, Jobina Foriteine-van Splun-
ter, Maatje Bolijn-de Witte, Krina
A. Gordijn-van der Maas, Wilhelmi-
na de Glopper, Marie van Dongen-
den Boer, Marie Kenters.
3e rij staande van l.n.r.: Pieter
Hanse, Adrianus Braam, Marinus
van der Panne. Jan Elenbaas, Jacob
Kristalijn, Pieter Korsman, Job van
der Maas en Johannes Vroegop.
Dan verder van links naar rechts:
Meester De Jonge, mej. J. Spek, de
onderwijzeres J. M. Poulusse en mej.
P. 'Spek.
WIE STAAN ER ALLEMAAL OP?
Wie er allemaal wel opstaan? .Zit
tend van l.n.r.: Leendert Hanse, Dirk
Hanse, Bartel de Glopper, Leendert
Houtman, Maatje Stoel,Jan Iman
Bezuijen, Bartel van Splunter, Leen
dert den Boer, Toon Jonker, Gerard
Korsman. Marinus van den Hoek,
Jacob de Meulmeester, en Bartel
Ringelberg.
ELLEMEET, December. Ditmaal
een schoolfoto uit augustus 1924.
Leerlingen van de openbare lagere
school aan de Schelpweg te Elle
meet.
ZIERIKZEE, 29-12. Het is altijd interessant op Oudejaarsdag er een ander
oudejaar „bij te halen". Voor ditmaal kozen wij 31 december 1932, een jaar
dat al ver weg ligt, maar - in het kader van een volwassen mensenleven -
toch nog grijpbaar is in de herinnering. 1932 was een typisch crisisjaar en
als men» de stof van zo'n jaar doorwerkt, krijgt men daar een niet altijd op
wekkend beeld van. Uiteraard - evenals veertig jaar later - had ook 1932 zijn
typische gebeurtenissen, die er uitsprongen in de, overgens smallere, stroom
van dagelijks nieuws.
De maand april was voor Haam
stede - en feitelijk voor geheel
Schouwen-Duiveland - belangrijk,
want op de 25ste werd de tuinbouw
school in die gemeente, officieel ge
opend door de secretaris-generaal
van Landbouw, mr. dr. Frederiks.
Boven Nederland werd op 30 april
een rondvlucht gehouden. Enkele
deelnemende vliegtuigen brachten
korte tijd door op vliegveld Haam
stede. Een bijzondere gebeurtenis
vormde de invoering van de Winkel
sluitingswet op 1 mei. De wet werd
lang niet door allen in dank aange
nomen, want juist door de crisistijd
dachten velen: winkels lang open,
meer verkopen. Een onjuiste ge
dachte, want veel geld „zat" er niet
onder de mensen.
Op het veer Zijpe-A. J. Polder
kwam een nieuwe veerboot in de
vaart: „Hollandsch Diep". De boot
voer ook op Stavenisse en werd met
enige plechtigheid in gebruik geno
men.
„Graf Zeppelin"
Op 18 juni wachtte Schouwen-
Duiveland in spanning op de komst
van het luchtschip „Graf Zeppelin",
maar de reuze-luchtsigaar liet zich
niet zien. Een Zierikzeese inwoner,
de heer H. J. Korlvinke bevond zich
aan boord van de „Graaf", die toen
een reis maakte van Friederichsha-
fen naar Rotterdam. De Z.L.M. pre
senteerde zich in de zomer te Tholen.
Tot burgemeester van de toen nog
zelfstandige gemeenten NoorÖwelle
en Serooskerke, werd benoemd de
burgemeester van Renesse, de heer
W. H. Scholder.
De 1932-zomer was slecht en koud
tot augustus, dat gul met zon was.
Op sommige dagen was het zelfs on
dragelijk heet.
Bedroefd was men over de P.T.T.,
die - het zal wel een kostprijszaak
zijn geweest - in de verschillende
gemeenten de tweede buitenpostbe
stelling ophief. In september beleef
de Zierikzee een brandweerdag en in
de decembermaand werd een Win
kelweek gehouden, onder auspiciën
van de V.V.V. Het eiland wachtte in
die week toen weer met spanning op
het oplaten van een ballon (Van Pot-
tum), maar dat wilde niet lukken.
Een topwisseling vond plaats aan
de toenmalige Rijks H.B.S. De direc
teur dr. H. de Noo werd opgevolgd
door dr. U. Schults. Het ziekenhuis
Noordgouwe kreeg - dat was heel
veel in die tijd - een gift van f 5000
en (ook tekenend voor zo'n crisisjaar)
op Schouwen-Duiveland werden de
watertarieven verlaagd.
Teruggrijpen naar het verleden
is dat wel verstandig? Een vraag met
een „smaakje", want waarom zou
alles verstandig moeten zijn. Enfin,
het antwoord is nee en ja. Het is
„nee" als men - al vertoevend in het
voorbije - de illusie koestert dat
toen alles beter en mooier was. Zo
is de mythe van de goede, oude tijd
ontstaan. Werkelijke of gevisiuli-
seerde herinnering, heeft een dimen
sie verloren. Bij de werkelijke
herinnering zijn de scherpste kantjes
afgesleten door de tijd, zodat de
- ook toen bestaande - tegenstellin
gen worden verdoezeld. Bij de tot
zichtbaarheid teruggeroepen herin
nering ziet men alleen een onderdeel
van de hele vroegere werkelijkheid.
Het is verstard binnen de randen van
een foto, waardoor de werkelijkheid
wordt versimpeld en verkleind.
De vraag kan echter ook met „ja" -
be-antwoord, want het teruggrijpen
leidt tot de zeldzaam wordende ei
genschap, die mensen eigenlijk
broodnodig hebben; het terugzien in
mildheid, het voeden van dankbaar
heid zo men wil en kan en fiet on
schatbaar vermogen om te relative
ren. Wat zich nu allesoverheersend
en belangrijk voordoet, blijkt later
bijna vergeten te zijn of van geen
gewicht.
Er komt bij het „bedrijven van het
verleden' beter zicht op al deze din
gen en dat is het nut. Er is nog een
ander nut; het kennen en proeven
van het verleden maakt het mogelijk
het heden beter te verstaan Daarom
toch wel een advies.... te gaan in
de ruimte of onder de bomen bij het
wisselen der seizoen en' te. denken
aan hetgeen eenmaal was.
Het personeel van de openbare
basisschool te Bruinisse omstreeks
1920 of enige jaren daarvoor.
Van links naar rechts: mej. T. van
den Berg, de heer P. J. Okkerse. me
juffrouw A. Goedbloed, de heer C.
Heijboer, mej. T. de Moor en de heer
L. Padmos. Zittende het hoofd dei-
school de heer F. G. van den Berg.
Van hen zijn mevr. Van den Doel-
van den Berg en de heer C. J. Heij
boer nog in leven. De heren Okkerse
en Padmos, waren evenals mej. Van
den Berg, Bruinissenaars van ge
boorte.
Het drietal Van den Berg, Padmos
en Okkerse was meer dan 40 jaar
onderwijzer aan de school. De heer
F. G. van den Berg kwam uit Leiden
in 1878. Hij en de heer Okkerse ga
ven aan honderden jongeren, die de
school hadden verlaten taallessen
(Engels - Frans). De heer Okkerse
leidde velen op, die als commies bij
de belastingen of in een soortgelijke
betrekking hun bestaan hebben ge
vonden door geheel Nederland. De
dames De Moor en Goedbloed kwa
men niet aan hun pensionering toe,
maar overleden beiden in 1931, na
eveneens vele dienstjaren. De heer
Heijboer is geboortig van Ouwerkerk
mej. De Moor kwam uit Ellemeet.
Itoo duidelijk toch - hij alle verande
ringen - Zierikzee zichzelf is geble
ven in de loop der jaren, moge blij
ken uit deze Nieuwe Hax^en-foto van
even vóór of bij de eeuwwisseling.
Opvallend is vooral de oude Zuidha-
venbrug, die wat vorm betreft, veel
mooier was dan de huidige en wij in
deze vorm best terug zouden willen
hebben. Achter de brug in de haven.
richtiTi(7 Sas ligt een tweemaster af
gemeerd. Zeer bijzonder is de sfeer
van dit plaatje, dat een rust (auto
loze tijdperk) ademt, die in deze tijd
bijna in het vergeetboek raakt.
