Hoge omzet
Kerstkaarten
de verwoesting
van
Jeruzalem
Profetie van Christus werd werkelijkheid
Palestina's
hoofdstad
nu
nog
omstreden
Wat staat ons komende winter te wachten
Elk jaar opnieuw een verrassing
B DO
Deze foto toont een doorkijkje in Oud Jeruzalem, het vroegere Arabische
gedeelte. Op de achtergrond de „Kerk van het Heilig Graf'.
De geschatte verkoop van ansichtkaarten in Nederland zal dit jaar ver
moedelijk boven de honderd miljoen gulden uitkomen. Onder dit pakket
aan zgn. wenskaarten, waartoe met name kaarten bij verloving, huwelijk
en geboorte behoren, nemen de kerstkaarten een dominerende plaats in.
Noch de toenemende ontkerstening, noch andere faktoren zoals de snelle
stijging van de P.T.T.-tarieven, hebben kunnen verhinderen dat de ge
middelde Nederlander ieder jaar meer kerstkaarten of in elk geval duurdere
kaarten verstuurt.
Ook dit jaar zullen we weer kunnen kiezen uit een enorm assortiment van
kerstkaarten, die in prijs variëren van vijftien cent tot zo'n vier gulden
per stuk. Omzet en assortiment van nieuwjaarskaarten is een stuk kleiner.
Kwaliteit wint het van de kitsch
Niet ver van Bethlehem, waar Je
zus werd geboren, ligt Jeruzalem, de
oude hoofdstad van Palestina. Vele
jaren was de stad verdeeld in een
oud gedeelte, dat tot Jordanië be
hoorde, en een nieuw gedeelte, dat
in 1948 bij de totstandkoming van
de staat Israël aan Israël werd toe
gewezen. Sedert de laatste oorlog in
het Nabije Oosten heeft Israël ech
ter ook het oude Jeruzalem weer in
handen zulks tot ergernis van de ge
hele Arabische wereld;
Jeruzalem is dus nog steeds een
betwiste stad, zoals ze dat door de
eeuwen heen altijd is geweest. Voor
ons christenen zit er iets wrangs in
de gedachte aan deze stad. Jeruza
lem heeft eertijds Christus even uit
drukkelijk verworpen als Bethlehem
hem aannam.
Titus
kwam kruisen te kort
Wanneer we vandaag aan de dag
het oude Palestina bezoeken vinden
we nog iets terug van de sfeer van
Jezus' dagen in Bethlehem, zeker in
het landschap. Komen we in Jeruza
lem, dan zijn de stoffelijke herinne
ringen aan het verblijf van Christus
in die stad vrijwel volledig wegge
vaagd. Wat men in de Heilige Graf
kerk en andere plaatsen nog pro
beert vast te houden aan stenen
herinnering van Christus, berust
op zijn best op nogal vage vermoe
dens, die op het eerste gezicht weinig
historische groncj hebben.
Maar het geestelijk klimaat uit de
dagen van Jezus is in alle opzichten
nog aanwezig. Het was en is een
stad met een vulkanische natuur.
Arabieren en Israëliërs staan hier fel
tegenover elkaar, de hartstochten
kunnen ieder ogenblik weer fel op
laaien. .Temidden van deze gistende
wereld, die geteisterd wordt door
felle tegenstellingen, leefde ook
Christus. Zijn prediking, die het re
gelrecht op ieder mens had begrepen
werd hier niet begrepen. Het ont-
stuimig levende volk van Jeruzalem
was te zeer in konflikten gewikkeld
om zijn hart open te zetten voor
Christus' woorden. Men had hem
graag geaksepteerd als volksmenner,
als leider van een opstand. Zoals
men Jezus ogenblikkelijk eerde, toen
hij op Palmpasen als een vorst de
stad scheen binnen te rijden. Maar
de wereld te winnen door liefde, zo
als Christus wilde, dat kon het volk
van Jeruzalem niet opbrengen.
Romeinen
Herhaaldelijk heeft Jezus getracht
Jeruzalem ervan te overtuigen dat
er geen vrede kon bestaan zonder
deze liefde. Maar men heeft niet
naar hem willen luisteren. De bijbel,
die helemaal niet van sentimentele
verhalen houdt, vertelt ons dat Jezus
tenslotte wenend naar Jeruzalem
keek en dat hij de ondergang van
deze stad voorspelde.
Die ondergang is gekomen. De pro
fetie werd al heel gauw bittere wer
kelijkheid. Een tragisch lot is de stad
ten deel gevallen in het jaar 70 na
Christus.
Er waren toen bijna veertig jaren
verlopen sinds men Christus buiten
de stad had laten brengen om hem
te kruisigen. Velen van degenen, die
hem toen aan het kruishout zagen
hangen, hebben bij de verwoesting
van Jeruzalem door de Romeinen
eenzelfde lot ondergaan.
Vijf maanden lang werd de stad
door Titus en zijn legioenen belegerd
Elke dag liet de Romeinse veldheer
minstens vijfhonderd gevangenen en
overlopers aan het kruis slaan, zodat
rond Jeruzalem alle bomen moesten
worden gekapt om nieuwe kruisen
te kunnen laten maken.
Geen steen op de andere
De geschiedschrijver Flavius Jo-
sephus, die zelf tot de gevangenen
van de Romeinen heeft behoord,
stelde een uitvoerige kroniek samen
van de belegering en de val van Pa
lestina's hoofdstad.
Na een uithongering wan vijf
maanden was er niets menselijks
meer overgebleven in de gedragin
gen der burgers. Men slachtte zelfs
kinderen om zich met hun vlees te
voeden. Nadat de legioenen van
Titus eindelijk de „dodenstad'' had
den ingenomen - er werden meer lij
ken dan levenden aangetroffen -
restte de soldaten nog maar éSn
taak: de algehele verwoesting van
de stad.
Nu was Jeruzalem onder de re
gering van Herodus en zijn opvolgers
zeer verfraaid en daardoor een van
de mooiste steden van de wereld
geworden. Bijvoorbeeld de tempel,
dezelfde die Jezus nog had betreden,
was een bouwwerk van de eerste
orde. Titus had deze tempel graag
willen behouden, maar hij kon zijn
soldaten niet meer in toom houden.
Dus werd ook de tempel in brand
gestoken. Heel Jeruzalem werd met
de grond gelijk gemaakt De profetie
van Christus, dat geen steen op de
andere zou worden gelaten kwam
ten volle uit.
En de vloek die Christus liet horen
op de stad, die zich in alle eeuwen
van hem heeft afgekeerd, geldt nog.
Geen enkele stad waar het „vrede op
aarde" zo weinig in praktijk is ge
bracht.
Ook nadat Jeruzalem was her
bouwd, vloeide talloze malen bloed
door de straten. We denken aan de
opstand onder Bar Kochba in de
tweede eeuw, aan de verovering in
1099 door Godfried van Bouillon, aan
de konflikten onder het wisselend
bestuur in de volgende eeuwen, aan
de hevige incidenten tussen Joden
en Arabieren in 1933 en last but not
least aan de latere onlusten sedert de
opsplitsing van Palestina, in een
Jordaans en een Israëlisch deel. Zelf
de stad werd in tweeën gehakt. In
middels is nu ook het oude Jeruza
lem in handen van de Israëliërs,
maar de Arabieren nemen hier na
tuurlijk geen genoegen mee en vroeg
of laat kan het bezit van deze stad
weer de inzet vormen voor een nieu
we oorlog. Zo blijft Jeruzalem een
stad vol dreiging.
Het vredige Bethlehem - 10 kilo
meter verder - en het woelige Je
ruzalem. Twee plaatsen, die het be
gin en het eind van Jezus' leven
markeren en die leren, dat alleen
geluk en vrede is bij degenen, die
van goede wil zijn.
Jarenlang stuurden wij onze fami
lie, vrienden, bekenden en zakenre
laties met Kerst ansichtkaarten,
waarop vooral wat glitterige sneeuw
moest voorkomen. Ook de stal van
Bethlehem, de arreslee en het kerst
boompje, eventueel ook nog de
kerstman, waren zeer in trek. Enig
artistiek niveau hadden deze kaarten
niet, maar het publiek vroeg er nu
eenmaal om. Deze eenvoudige cli-
chékaarten, die nimmer boven de
pretentieloze kitsch uitkwamen, wer
den in grote kollekties gedrukt en
grif verkocht.
Qok dit jaar zult u deze ansicht
kaarten nog in grote getale kunnen
kopen voor soms enkele dubbeltjes.
Maar de toenemende welvaart maakt
het de meeste Nederlanders nu ook
mogelijk mooiere en vooral origine
lere kerstkaarten te versturen, al
zullen we daar natuurlijk een hogere
prijs voor moeten overhebben' De
duurste kaarten hebben een prijs
die zelfs reeds rond de vier gulden
circuleert en je moet natuurlijk ie
mand wel héél aardig vinden om
hem (haar) zulk een prijzige kerst
kaart te sturen.
In de praktijk blijken vele mensen
elkaar toch wel aardig te vinden,
want de omzet van de duurdere en
zelfs van de duurste kollekties stijgt
met het jaar.
Statussymbool
Het heeft er soms zelfs de schijn
van dat ook de kerstkaart meer en
meer wordt gezien als een status
symbool, die de welstand en maat
schappelijke betekenis van de afzen
der illustreert. Hoe duurder de kaar
ten zijn die hij verzendt, des te „meer
is hij. Het is jammer dat de kerst
kaart door sommigen in dit licht
wordt bezien Wij vinden het veel
meer voor iemand pleiten als hij uit
het reusachtige assortiment aan an
sichtkaarten er eentje weet te puren
die in artistieke zin goed te noemen
valt (en dat hoeft niet altijd de duur
ste te wezen).
Een zevental firma s beheerst de
Nederlandse kerstkaai'tenmarkt. De
grootsten onder hen hebben een kol-
lektie van tegen de duizend soorten.
Verschillende topontwerpers worden
hiervoor ingeschakeld, eerste klas
lithografen zijn bij de vervaardiging
betrokken. Ook papierfabrikanten
(kaart en envelop) hebben er een
zeer goede business aan. de postbe-
stellers houden er overuren aan over
Per hoofd van de Nederlandse bevol
king wordt per jaar f 5,50 a f 6,- aan
kerstkaarten besteed.
Alleen in Engeland wordt er aan
kerstkaarten nog meer geld besteed
dan bij ons. Maar voor de Engelsman
heeft de kerstkaart dan ook een an
dere betekenis dan voor ons. Des te
meer kaarten hij ontvangt, des te po
pulairder mag hij zich weten. De
kaarten behoeven artistiek niets voor
te stellen, als hij maar véél ontvangt.
Deze tendens ontbreekt bij de Ne
derlanders en daar hoeven we niet
rouwig om te zijn ook
Felle kleuren
De Engelsen zijn nog steeds verzot
op kerstkaarten, waarop stalletjes,
kerstbomen of een kalkoen staan af
gebeeld. Ook de Amerikaanse kaart
is in artistiek opzicht waardeloos,
even kitscherig als de gemiddelde
Amerikaanse televisieshow. Het pleit
voor ons Nederland dat de Ameri
kaanse ansichtkaartenfabrikanten
hier geen voet aan de grond hebben
gekregen, in heel Europa trouwens
niet.
Zoetige religeuze afbeeldingen
doen het bij ons niet meer zo goed.
Een groot deel van ons is in religieus
opzicht zeer modern, vergeleken bij
het buitenland. Dat is van invloed
geweest op het patroon van onze
kerstkaarten, waar felle kleuren niet
geschuwd worden en de moderne
zakelijkheid triomfeert over de iet
wat oudbakken sentimentaliteit.
Velen zijn wel dol op reprodukties
van beroemde schilderijen. Kaarten
met dergelijke reprodukties zullen
dit jaar ook hun weg wel weer vin
den naar de gretige kopers.
Moderne kaarten steeds meer in. zwang.
>e>iDböê>ioëögcHotcöêcHc>s<De>^©e>*DöG>ÊP^^^
is bevroren regen ofwel een vorm
van neerslag. Ongetwijfeld komt er
sneeuw, maar de temperatuur moet
dan onder nul zijn, wil die sneeuw
blijven liggen en zoals we boven
zagen is die kans niet zo groot.
Niet te voorspellen
Al die gegevens zijn heel aardig,
maar het nare is dat de weergoden
zich slechts zelden aan de gemiddel
den houden. Altijd wijken ze op de
een of andere manier er vanaf. We
krijgen meer of minder ijsdagen,
ineer of minder vorstdagen, meer of
minder neerslag. En dan nog de
vraag van de kombinatie neerslag en
vorst, die ons gladde wegen kan be
zorgen en lang blijvende sneeuw-
pakketten. Vallen neerslag en vorst
niet samen, dan hebben we geen last
en anders wel.
Ondanks onze gemiddelde gege
vens, uitgebreide statistische studies,
verkenningen door wcersatellielen
in de ruimte en. diverse beroem
de almanakken, kunnen wc het ko
mende wintertje toch niet precies
voor u uitstippelen. Misschien hebt
u iets aan de weersverwachtingen
die De Bilt vierentwintig uur van
tevoren geeft. Wetenschappelijk be
zien zijn ze het meest betrouwbaar
en toch soms.
moesten weten hoe het hier in ons
land toegaat, kunnen het niet voor
spellen.
Bekijken wé" de seizoenen in groot
verband dan mogen we zeggen, dat
Nederland een zeeklimaat heeft. We
weten allen wat dit inhoudt. Geen
extreem warme zomers en geen ex
treem koude winters, maar vrij veel
neerslag.
Bestuderen we de statistieken van
De Bilt wat nauwkeuriger, dan zien
we dat er onderling toch wel inte
ressante verschillen zijn. Zo heeft
het westen van onfc land, dus de
kuststreek inderdaad een uitgespro
ken zeeklimaat, doch het oosten van
ons land, langs de Duitse grens, ver
toont meer neiging naar een land
klimaat, hetgeen betekent, dat daar
~ver het algemeen genomen de tem
peraturen in de winter lager zijn en
's zomers hoger dan aan de kust.
Toch heeft de kuststreek meer uren
zonneschijn per jaar en het oosten
van ons land meer bewolking. Na
tuurlijk zijn dit allemaal gemiddel-
over een groot aantal jaren.
Het zeeklimaat
Ons zeeklimaat danken we aan
onze ligging aan zee. Dc nabije grote
watermassa wordt in het voorjaar
slechts langzaam aan warmer en
koelt in het najaar langzaam af. Bo
vendien hebben wij nog een groot
voordeel boven andere gebieden met
een zeeklimaat, dat wij de invloed
ondergaan van de golfstroom, een
machtige stroming van naar verhou
ding warm zeewater, die zijn oor
sprong vindt in de Caraïbische Zee
in de buurt van midden-Amerika en
die langs West-Europa stroomt" en de
anders zo gure westenwind wat ver
warmt, waardoor ons klimaat aan
merkelijk milder wordt dan anders
het geval zou zijn geweest. Onze
winters zijn daardoor zachter dan
die van andere gebieden met een
zeeklimaat op gelijke breedte.
De gemiddelde overdagtempera-
tuur waarbij de Nederlander leeft is
10.1 C, waarbij de gemiddelden van
maximum 13.1 C en minimum 5,8
C schommelen.
Van de 365 dagen die ons jaar telt
kennen we in Nederland gemiddeld
60 vorstdagen, 9 ijsdagen, 18 zomerse
dagen en 2 tropische dagen. In ver
houding hebben we dus meer kou
dan warmte, want tegenover 69 echt
koude dagen staan slechts 20 warme
dagen. Deze cijfers zijn wel leuk,
maar in grote lijnen wisten we dit
reeds.
De regen
Per jaar valt er gemiddeld 739 mm
neerslag, dat betekent dat wanneer
dit water allemaal zou blijven staan
gedurende het jaar heel Nederland
onder een watermassa van bijna 74
cm hoog zou liggen. Anders omgere
kend betekent het, dat per jaar niet
mirfüer dan 739 liter op een vierkan
te meter valt. Hierbij is augustus de
natste en maart de droogste maand.
Wat de zonneschijn betreft, die
krijgen we gedurende 1570 uur per
jaar. Wanneer we aannemen, dat
twaalf uur per dag de zon schijnt en
het twaalf uur donker is, dan bete
kent dit, dat we van de 365 dagen
van het jaar ongeveer 131 dagen
achtereen de zon zien. De resterende
234 dagen laat de zon verstek gaan
en zien we slechts een bewolkte
grauwe hemel.
Schaatsen in januari
Al met al mogen we van de ko
mende winter verwachten, dat we
ruim een week kunnen schaatsenrij
den, waarbij de kans het grootst is,
dat dit in januari of februari zal val
len en niet in december. Dan hebben
we nog zestig dagen vorst tegoed.
Dat betekent ongeveer twee maan
den.
Nu moeten we precies weten wat
De Bilt hiermee bedoelt. Een vorst-
dag is een dag, waarop de mini
mum temperatuur op die dag bene
den de 0° komt en wel gemeten op
een hoogte van 2,2 meter boven de
grond. Nachtvorst, die gemeten
wordt vlak boven de grond, betekent
dus nog geen vorsldag, want bij
nachtvorst kan de temperatuur op
ruim 2 meter boven de grond ge
makkelijk nog boven nul zijn. Ove
rigens worden die vorstdagen bere
kend wanneer de temperatuur op
die dag minimaal 0° was Maar dat
kan slechts gedurende korte tijd zijn.
terwijl de temperatuur de rest van
die dag boven nul is. De kou valt
dus wel mee.
Normaal behoeven we ook niet
veel sneeuw te verwachten. Sneeuw
Na de mooie herfst is iedereen
nieuwsgierig naar het weer dat deze
winter ons zal brengen. Het merk
waardige ervan is, dat we allemaal
weten wat we van een' Nederlandse
winter mogen verwachten, maar dat
we geen van allen vooraf kunnen
zeggen hoe die winter worden zal.
Zelfs de oudsten onder ons, die reeds
zoveel winters meemaakten dat ze
Staat dit ons veel of weinig te wachten.
«ia! o
