E*10 voor de slanke lijn ^Die éne druppel Martelen begint gewoon te worden BLIK DOOR HET WERELD Roken in de V.S. MARTELINGEN IN TURKIJE C. Wandel en Zn Wat biedt de BEELDBUIS? SPECIAAL-SINAS tijdelijkvanlQ&voor ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 15 december 1972 Nr. 21202 Amnesty International is een grote kampagne begonnen tegen het mar telen van gevangenen. De organisatie heeft zivh al meer dan tien jaar - menigmaal met sukses - ingespan nen om mensen uit de cel te krijgen die daarin niet wegens vergrijpen maar om hun politieke of religieuze opvattingen waren opgesloten. En het is juist bij dergelijke gevallen dat de organisatie vaak kennis moest nemen van martelingen die bij ver hoor, of soms bij wijze van straf, toerden gepleegd. Het zijn martelin gen van allerlei aard. Daaronder valt het lichamelijk kwellen, waarvan krasse voorbeelden bekend zijn ge worden de laatste tijd in landen als Brazilië en Turkije. Maar ook geraf fineerde geestelijke mishandelingen als het Russisch gebruik om het re gime onivelgevallige int ellek titel en in psychiatrische inrichtingen te tsole- ren hoewel ze verre van krankzin nig zijn. Nu zijn martelingen zo oud als de wereld, maar het moreel verwerpe lijke karakter ervan is minstens zo lang in woord en geschrift beleden. Trouwens ook de praktische waarde ervan lijkt vaak dubieus: men kan een verdachte wel zodanig kwellen dat hy alles bekent wat men hem wil laten bekennen, maar daardoor wordt die bekentenis nog niet waar. Er zijn ook diverse handvesten en konventies waarin plechtig het mar telen veroordeeld wordt. In de eerste plaats zou men al kunnen zeggen dat de Universele verklaring van de rechten van de mens, opgesteld na mens de V.N. en door deze als uit gangspunt aanvaard, al een verbod van alle fysieke en mentale marte lingen inhoudt. Daarenboven is er nog een speciale konventie op dit gebied maar de V.N.-leden staan niet bepaald te dringen om tot onderteke ning over te gaan, laat staan dat de parlementen ze bekrachtigen. Marteldeskundigen Het is trouwens de vraag of dit veel zou helpen: er zijn weinig re geringen die openlijk toegeven dat ze martelingen toestaan - officieel wor den ze niet bedreven en daarmee is de kous af, ook al maken al dan niet geheime politiemannen zich er wel degelijk aan schiddig. Wal Amnesty International vooral vreest is dal zich een mentaliteit gaat ontwikkelen die martelingen als nor maal gaat opvatten. Dat dit gevaar bestaat kan niet beter geïllustreerd dan door voorvallen tijdens de jong ste N.A.T.O.-oefenïngen toen in de loop van wat niet meer dan een spel hoort te zijn in alle ernst met de ruwste methoden informatie letter lijk uit de tegenstanderwerd ge perst. Een verderfelijk aspekt hierbij is ook dat door medewerking van medische deskundigen, experts in de psychologie en andere wetenschaps mensen, martelmethoden worden uit gedacht die het slachtoffer wel vol komen murw maken maar dan zo danig dat dit geen aanwijsbare spo ren nalaat. Een duivels soort* kennis dat kennelijk snel verbreid raakt on der de belanghebbende folteraars. Het martelen wordt zo van een ruw vergrijp tot een wetenschappelijk ge fundeerd specialisme; niet meer een incidenteel voorkomende fout van een paar mensen maar een systema tisch uitgeoefend beroep. Amnesty International vergelijkt het in schandelijkheid met de slaver nij, eveneens ooit beschouwd als een misschien niet fraaie maar dan wel door vermeende noodzaak gewettig de praktijk. Een eind daaraan is niet gekomen doordat regeringen verkla ringen ondertekenden, maar doordat de wereldbevolking zelf leerde te protesteren legert het mensonwaar dige karakter van de slavernij. Een dergelijk massaal protest is ook de enige hoop om de martelpraktijken zo niet te laten verdwijnen dan toch in te dammen voor het als een zo ge wone zaak wordt opgevat dat men maar moet berusten in het bestaan ervan. WASHINGTON, 13-12. Ondanks het verbod op de Amerikaanse tele visie schermen reclame voor tabak te maken, is het sigarettenverbruik in de V.S. dit jaar weer toegenomen Volgens het ministerie van land bouw in Washington nam het ver bruik van 576,4 miljoen in 1971 toe tot 601 miljard sigaretten - of per hoofd van de bevolking een stijging van 4.010 tot 4.050 sigaretten per jaar. Het ministerie verwacht dat de komende jaren ook een toenemend sigarettenverbruik te zien zullen geven, aangezien de bevolking in de „rookleeftijd' toeneemt Bij de sta tistieken wordt uitgegaan van rokers van 18 jaar en ouder. PARIJS, 15-12 Het Tweede Ka merlid P. Dankert heeft de Turkse minister van buitenlandse zaken in Parijs vragen gesteld over het sy stematisch martelen van gevangenen en schending van de rechten van de mens. Indien deze vragen niet bevredi gend worden beantwoord zal Turkije evenals enkele jaren geleden Grie kenland, wellicht over enige tijd uit de Raad van Europa worden gestoten Dankert heeft verklaard over „uitermate sterke aanwijzingen" te beschikken dat in Turkije gevan genen worden gemarteld. Hij heeft minister Haluek Bayuelken niet slechts de onder ede afgelegde ver klaringen voorgelegd van drie ge vangenen over de wijze waarop zij zijn gemarteld, maar ook een ver klaring van de commandant van de strafgevangenis van Maltepe, welke volgens de heer Dankert in feite voor zichzelf spreekt. Advertentie Citroen-agent i voor Schouwen-Duïveland 4 X GARAGE X Nieuwerkerk, tel. (01114) 1487 X ROTTERDAM. De sociaal-werkster zuster M. P. C. Hayer van de Stichting Reddingsboot, kwant in bezit van de miljoenste fiets, die dit jaar in Neder land in handen van een gebruiker is gekomen. De uitreiking geschiedde door burgemeester Thomassen, die mevrouw Hayer hier op de fiets volgt. KORTE BERICHTEN UIT HET BINNENLAND VLISSINGEN. In de nacht is in Middelburg de 21-jarige rpilitair G. H. C. cle Jong uit Ltnsehoten (bij Utrecht) na een verkeersongeluk verdronken. ROTTERDAM. Burgemeester Tho massen van Rotterdam heeft tijdens de begrotingsdebatten in de gemeen teraad opnieuw gezegd, dat het kra ken van panden in het oude westen een onaanvaardbare zaak is en dat de toekomstige krakers moeten re kenen op een reactie van de politie. DEN HAAG. De ontwikkeling van het mond- en klauwzeer in Engeland wordt door de Nederlandse veeartse- nijkundige dienst .allernauwettendst' gevolgd. Aanleiding tot het nemen van maatregelen tegen de vee- en vleesinvoer uit Engeland ziet men echter op dit ogenblik nog niet. DEN HAAG. Van de Nederlanders die een fiets kopen, kiest 37 procent een fiets uit de middenklasse van f 176 tot f 225. Dit is gebleken uit een onderzoek van de stichting „Fiets". AMSTERDAM. De raad van com missarissen van de Zentral-Gesell- schaft V.F.W.-Fokker heeft besloten het straal verkeersvliegtuig VFW 614 in serieproduktie te nemen. Van dit vliegtuig zijn tot toe drie proto types vervaardigd, waarvan er een in februari van dit jaar tijdens een proefvlucht in de buurt van Bremen naar beneden is gestort. ROTTERDAM. „In het Rijnmond gebied zullen dit jaar 5000 woningen gereed komen. Dat is 7000 te weinig. De vooruitzichten voor volgend jaar zijn even weinig hoopgevend, we zit ten volkomen vast". GRONINGEN. Een Groninger po litieman heeft nabij de Kapteynlaan een waarschuwingsschot gelost op een pas vrijgelaten arrestant. ZATERDAG 16 DECEMBER. NED. I. Twee uur kostelijk televi sie-amxisement: die garantie biedt de familiequiz „Een van de acht", waar van om tien voor half negen een nieuive aflevering in de lucht gaat. Mies Bouwman, zeker weer hersteld van de zware verkoudheid die haar vier weken geleden teisterde, praat op haar eigen onnavolgbare wijze het programma aan elkaar. Het overige in het avondprogramma kan in een paar woorden worden afgedaan. De VARA gaat de ether uit met de ak- tualiteitenrubriek Achter het nieuws terwijl zij tussen zeven en acht. uur de aanhangers van Coronation Street een plezier doet met een nieuwe af levering van deze karakteristiek van gewone mensen. s Middags staat, de televisie anderhalf uur ten dienste van de jeugd. Eerst is er het pro gramma „Kijk naar je eige om vier uur. Daarin aandacht voor An nie M. G. Schmidts boek „Het schaap Veronica", dat opnieuw is uitgeko men, hengeltips en een intersview door kinderen van een bekende per soon. Tot slot van het kinder pro gramma volgt een aflevering van de Zeebaaikraai, waarin de vraag wordt opgeworpen of de kerstman ja dan nee bestaat. NED. II. Tegenover het VARA- menu op het eerste net zet de NCRV een rijk geschakeerd programma, waarin het onderwerp sport enkele malen aan de orde komt. Er wordt ondermeer aandacht geschonken aan binnenlands voetbal en zaalsporten. De NCRV begint haar uitzending in de vooravond met het vijfde deel van Het goud van de Kraaienberg. Om half acht worden dan weer de kijker in het programma Beter samen, en kele voorbeelden gegeven hoe men sen elkaar kunnen helpen. Ook een man wiens drijfveer het is de mede mens te helpen is de Franse advo- kaat Frangois Gaillard, die om tien over half negen aan het werk te zien is. Frangois waagt een grote gok door voor een van zijn cliënten, een misdadiger, te pleiten dat hij over dag buiten mag werken. Vervolgens gaat de NCRV in country en wes ternsfeer. Uit een kar vol verhalen komt vanavond het op een sprookje van Grimm gebaseerde verhaal Luc ky John te voorschijn. Satire wordt de kijker voorgeschoteld in Farce Majeure, dat de verdienste heeft, dat het, terwijl het al een aantal jaren op de t.v. draait, nog niets aan kwa liteit heeft ingeboet. Uitsmijter van de NCRV is de rubriek Ander nieuws met het verslag van een conferentie in de omgeving van Londen over de Heilige Geest in de kerken vandaag. ZATERDAG 16 DECEMBER. NED. I: 10.00 Instructieve televisie 16.00 Journaal16.02 Kijk naar je eige 17.00 De kinderen van de Zeekraai baai; 18.45 Ti-la-tovenaar; 18.55 Nieuws; 19.05 Coronation Streel; 20.00 Journaal; 20.20 Een van de acht: 22.20 Achter het nieuws; 23.10 Nieuws. NED. II: 1S.45 Ti-ta-tovenaar18.55 Nieuws; 19.05 Het goud van de Kraai enberg; 19.30 Beter samen; 20.00 Journaal; 20.21 Zaterdag twee; 20.40 Frangois Gaillard en het leven van anderen; 21.40 Country en western; 21.55 Een kar vol verhalen; 22.15 Sport; 22.25 Farce Majeure; 22.50 An der nieuws; 23.15 Nieuws. ZONDAG 17 DECEMBER. NED. I. De KRO, die de zondag avond voor haar rekening neemt, stopt een flinke portie lichte kost in haar programma. Voor de afwisse ling maar eens van achteren naar voren. De KRO stuurt haar aanhang naar bed met een aflevering van de vermakelijke wensternserie Alias Smith en Jones. De tivee avonturiers krijgen van een man die vermoedt dat hij dood gaat, een kaart waarop een goudmijn staat aangegeven. Een maal in de vier weken is de KRO er op de zondag met aktuoliteiten. Van- Advertentie m Zaterdag 16 december, 20.20 uur: Een van de acht met als speciale gast: Christina Deutekom. daar om kwart over negen Brand punt. Daaraan is dan al een boel vro lijkheid voorafgegaan is de Johnny en Rijk-show. Johnny is weer van het ziekbed afgekomen en dat is maar goed ook, want- in de vorige show werd hij node gemist. Een af levering van Daktari wordt voor de Johnny en Rijk-show uitgezonden. Het zal er spannend aan toe gaan, want het verhaal 'gaat over een uit de gevangenis ontsnapte man, die ge wond is en bij dokter Tracy hulp zoekt. Het zondagavondconcert, dat voor zeven uur staat aangekondigd wordt verzorgd door het Hekster kwartet. Over naar het zondagmid dag programma. Vanaf kwart voor drie achtereenvolgens nieuws, week- journaal, openbaar kunstbezit, Su permuis en de Partridge Family, waarin Shirly graag een bontmantel voor haar verjaardag wil hebben. Na de collage van oude filmjournaals volgt het programma Leven en laten leven. Het programma Stroming, te gen half vijf op de buis, stelt de vraag aan de orde of en hoe de Ne derlander inspraak kan krijgen bij bouw van woningen en wijken. 1KOR -RKK-KRO bezet vanaf vijf uur het scherm. Na Woord voor woord voor de jeugd volgt de rubriek Zoals ge zegd doorDitmaal is de keus ge vallen op de grondlegger van het so cialisme in Nederland, Domela Nieuwenhuis. IKOR komt vervolgens nog met Zingend geloven. NED. II. Ditmaal 75 minuten aan dacht voor sportgebeuren. Maar er is meer. In de vooravond Het zwaard van Ardoewaan, Panoramiek, na de eerste editie van Studio Sport. Hu mor garandeert Oh mijn papa. Pa trick houdt zich nu eens bezig met de amoureuze avonturen van zijn twee dochters. Over de positie van gastarbeiders handelt het Kort ge ding, dat op de tweede aflevering van Studio Sport volgt. Tot slot van de avond geeft de NOS nog een sa- menvatting van de laatste ontwik kelingen van de Apollo 17. ZONDAG 17 DECEMBER. NED. I: 23.30 Teleac; 14.45 Nieuws 15.07 Fotografie; 15.22 Supermuis 15.27 Partridge family; 15.52 Cinemo- tografisch weekoverzicht; 16.00 Le ven en laten leven; 16.25 Stroming; 16.55 Voetbaluitslagen; 17.00 Woord voor woord; 17.05 Zoals gezegd door Ferdinand Domela Nieuwenhuis; 17.55 Zingend geloven; 18.10 Teleac; 18.55 Ti-ta-tovenaar; 19.00 Zondag avondconcert; 19.30 Daktari; 20.20 Journaal; 20.25 Johnny en Rijk; 21.15 Brandpunt; 22.05 Alias Smith and Jones; 22.55 Nieuws. NED. II: 18.52 Schooltelevisie; 18.55 Ti-ta-tovenaar; 19.00 Nieuws; 19.05 Het zwaard van Ardoewaan; 19.30 Studio Sport; 20.20 Panoramiek; 20.45 Oh mijn papa; 21.10 Studio Sport; 21.35 Kort geding; 22.45 Journaal; 22.50 Apollo 17. MAANDAG 18 DECEMBER. NED. 1. De AVRO doet vanavond weer eens een poging de Nederland- se weggebruiker bewuster te maken van zijn verplichtingen die hij als deelnemer aan het verkeer heeft. Dat gebeurt in AVRO's zesde nationale rijtest, die om tien over negen op het scherm komt. Buiten de rijtest is het allemaal normale kost dat de AVRO het t.v.-publiek vanavond voorzet. Er na ajctiialiteilen rubriek Televi- zier en er voor Peyton Place. Betty en Rodney mogen dan wel weer met. elkaar getrouwd zijn, maar als ze even zonder problemen zijn, zijn er wel anderen die met zichzelf of mei anderen overhoop liggen. Het echt paar Winter, Jill, de broers Rossi, mevrouw Russell met haar dochter de beelden zullen aantonen dat de zon voor hen nog lang niet schijnt De vooravond begint zoals gebruike lijk met de door Ad Visser gepresen teerde Toppop 20, gevolgd door een aflevering van de serie „En dan is moe d'r nog". Moeder Sally maakt zich druk om de slechte resultaten op school van haar zoon Simon. NED. II. Wie nog eenmaal de ac trice Mariene Dietrich wil zien in een door Josef van Sternberg gere gisseerde film, moet vanavond ophet tweede net afstemmen. De Blonde Venus is namelijk de laatste film die de KRO uit de cyclus rond „de vrouw met de fraaiste benen uit. de show business" uitzendt. De Blonde Vemi§ is een melodrama, waarin Mariene Dietrich voor het eerst een rol van echtgenoot en moeder speelt. Een waardig besluit dus van deze cyclus. Tussen zeven en acht zendt de KRO een aflevering uit van De familie Ashton, waarin opnieuw de moeilijk heden tussen Sheila en haar echtge noot ter sprake komen, gevolgd door „Achtergronden van de bijfiel" met nogmaals aandacht van de apostel Paulus die in Rome als martelaar voor het geloof terechtgesteld werd. Met twee dokumentaires wordt de avond gesloten. De eerste betekent een bezoek aan het klooster van de Clarissen en het Engelse Baddesley, de tweede is er een van eigen bodem, over de kunstenaar Sees Vlag, die de veranderingen die in Den Haag plaats hebben in litho's vastlegt. MAANDAG 18 DECEMBER. NED. I: 18.45 Ti-ta-tovenaar; 18.55 Nieuws; 19.05 Toppop; 19.30 En dan is moe d'r nog; 20.00 Journaal; 20.20 Peyton Place; 21.10 Nationale rijtest; 22.10 Televiziers magazine; 23.00 Journaal; 23.05 Teleac. NED. 11: 18.45 Ti-ta-tovenaar; 18.55 Nieuws; 19.05 De familie Ashton; 19.30 Achtergronden van de bijbel; 20.00 Journaal; 20.20 Blonde Venus; 21.50 Korte dokumentaire; 22.40 Te- lezet; 22.45 Journaal. KOUWENBERG voor uw gasverwarming j 5 Poststraat 48 S tegenover het postkantoor S Zierikzee Werkplaats: Meelstraat 46. FEUILLETON DOOR CEES GIESBEEK 47 Nu maakt een soort angst zich van hem meester. Radeloos kijkt hij ach terom, maar op deze eenzame weg is praktisch geen verkeer. De angst maakt zich van hem meester en hij begint weer te rennen. Misschien ben ik een moordenaar geworden. Ze zullen me zoeken. Ze zullen gezien hebben, dat ik het huis ontvluchtte. Ze gaan me zoeken. Misschien wel met honden! De panische angst, die zich steeds meer van hem meester maakt, geeft hem opnieuw kracht om harder te lopen. Hij heeft maar één verlangen: weg, zo ver mogelijk weg. Als de avond begint te vallen, na dert hij een dorpje. De mensen staan builen met elkaar te praten, want het is mooi weer geweest en ze wil len nog even nagenieten van deze bijzondere voorjaarsdag. 'Ze zien de jongen lopen, en omdat ze hem niet kennen, kijken ze met nieuwsgierige blikken: wie is dat? Ken jij hem? Nee, niemand kent de langs ko mende jongeman in zijn colbert. Wil lem Worms ziet niemand; hij loopt verder zonder links en rechts te kij ken. Een eindje buiten het dorp is hij uitgeput. Telkens kijkt hij achterom, maar nu hij weer langs de stille jaag- weg bij het water loopt, ziet hij geen mens meer. Hier staan maar een paar huizen en in enkele heeft men het licht al aangestoken. Men let nu niet meer op de eenzame man. die passeert. Bij een groot buiten ziet hij een park. Tenminste, hij denkt, dat het een park is. Misschien zijn er ban ken, denkt hij, zodat hij kan uitrus ten, alvorens verder te lopen. Want hij is nu doodmoe van de ongewoon lange tocht. Z'n benen willen bijna niet meer. Het is nu bijna donker., maar in de schemering ziet hij een bank. Niet ver van oen groot huis. Eerst even zitten en dan weer verder. Waar heen, dat weet hij niet. Maar hij moet verder, steeds verder lopen. Want ze zoeken hem en als hij hier blijft, zullen ze hem zeker vinden. Maar eerst even uitrusten. Hij is moe zo verschrikkelijk moe. Een zware zucht lozend, valt hij op de bank neer. Daar blijft hij zitten, voorover gebogen. Ondanks zijn ver moeidheid realiseert hij zich: ik ben een moordenaarik heb m'n zwa ger doodgestoken.... Waarom deed ik dat eigenlijk? Hoe komt het, dat ik dit gedaan heb? Ik wilde het toch niet? Ik ben helemaal niet zoEn ik was altijd bang voor hem, want hij is veel groter en sterker dan ik. Gerie tilt hij met één hand van de grond.Hij is oersterk en toch heb ik hem dodgestoken.Hoe kan dat nou? In het grote huis aan de Oude Rijn staat Josje van Geren en kijkt even naar buiten. De dagen lengen heerlijk, de mooiste tijd van het jaar is in aantocht: de zomer. Ze heeft nog geen besluit genomen, waarheen ze dit jaar zal gaan. Want ze is al leen en alleenzijn is niet prettig. Josje van Geren heeft een zonnige zorgloze jeugd gehad. Als enig kind van een vader, die na de oorlog in eensnel tempo fortuin gemaakt heeft, en een moeder, die van heel eenvou dige afkomst was. maar beschikte over alles, wat moeder natuur haar goedgunstig had toebedeeld om door te gaan voor een schoonheid, was haar leven effen en rimpeloos verlo pen. Van Geren had het als goed za kenman met een vooruitziende blik geweten: als ik niet profiteer van de na-oorlogse hoogconjunctuur, zal ik nooit meer zo'n kans krijgen. Hoewel hij zelf slechts over een bescheiden kapitaaltje beschikte, wist hij een bank te animeren voor zijn plannen, zodat hij een ruim krediet ter zijner beschikking kreeg. Van dit geld kocht hij een eenvoudig pand onder de rook van Rotterdam, liet het ver bouwen en vestigde daar de eerste consumentenmarkt in het land: een groot winkelbedrijf, dat rechtstreeks van de fabrikanten en importeurs aan de consument leverde. Middels grote advertenties kondigde hij de opening aan, gaf er een officieel tin tje aan. door een muziekcorps te la ten opdraven en zijn dochtertje, dat vier jaar oud was, met een grote schaar het lint liet doorknippen. De zaak werd onmiddellijk een succes. Van Geren had niet anders verwacht, want gedurende een paar jaren voor de oorlog had hij gereisd door de Verenigde Staten en daar gezien, hoe zo'n zaak werkte en hoe hij opgezet moest worden. Geduren de de vijf oorlosgjaren had hij alle tijd gehad om zijn plannen rustig en tol in de kleinste details goed door dacht op papier te zetten. Na enige maanden had hij het kre diet terugverdiend. Opnieuw ging hij praten met de bankdirecteur en deze verstrekte hem opnieuw een krediet, ditmaal twee keer zo groot. De volgende consumentenmarkt werd nabij Amsterdam geopend. Ook dit bedrijf voorzag blijkbaar in een behoefte, want ook hier liep het da delijk storm. Binnen tien jaar had Van Geren in verschillende delen van het land dergelijke bedrijven geopend, die la ter de naam kreeg van „Cash-and- Carry": kontant betalen en gelijk meenemen. Nog vijf jaar later was hij zo ongeveer miljonair en verhuis de van zijn luxe bungalow in de om geving van Rotterdam naar een ver waarloosd buiten nabij Leiden, dat hij geheel naar zijn eigen smaak en die van zijn vrouw had laten inrich ten. Van hier uit reisde hij dagelijks in zijn auto naar zijn hoofdkantoor, dat hij gevestigd had in Den Haag. (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1972 | | pagina 9