Europa's nieuwste
middenklasser
SCHOUWEN'S WESTHOEK BEGROET KALM DE HERFST
HERFST
ZIEREKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 22 september 1972 Nr. 21154
Bietenrooien ging van start
WESTERSCHOUWEN, 21-9. Gis
teren 21 september begon de herfst
en dan kunnen er prachtige dagen
komen. Deze week kreeg de mens al
een voorproefje van een echt nazo-
mertje, hoewel de dagen al aardig
aan het korten zijn, want dat is al
jaren bekend: met de Burghse ker
mis moet om 7 uur de lamp aan. Een
stralende zon, met in dc nacht een
lagere temperatuur dan gewoonlijk,
iets meer nevel en een zwakke wind
uit het noord-oosten maken het ver
toeven in de Westhoek wel zeer aan
genaam.
Echt herfstweer betekent ook de
eerste hopen bieten langs de wegen.
De rooimachines kwamen deze week
tevoorschijn bij die boeren die van
de extra premie van de voorlevering
wilden profiteren. De sui ker fa bri
kanten staan gereed voor de eerste
opvang der bieten en de bietensche
pen legden al in de afvoerhavens
Een uienvelcl onder Zierikzee.
aan, terwijl tevens woensdag de be
kende gele vrachtauto's van de fa-
De Vlieger uit Brouwershaven, die
een deel van het vervoer op zich ne
men, in de Westhoek verschenen. Zo
te zien zijn de bieten nog niet groot
en er komen nog'al wat vertakkin
gen voor, een gevolg van de tamelijk
vele milimeters regenwater waarin
ze deze zomer kwamen te staan. In
droge grond zoekt de wortel diep
naar water en wordt dan groot en
lang, maar bij een hoge waterstand
ontstaan er meerdere kleinere pen-
wortels en vervormt de biet in een
geheel ander model. Wat het gehalte
betreft moeten de boeren nog even
wachten, doch proefmonsters wezen
uit dat het erg laag lag, mede een
gevolg van tekorten aan zonneschijn
wat de suikervorming stagneert.
Doch de boeren hebben het weer
mee en vooral woensdag en donder
dag ronkten de tractoren met achter
zich de rooimachine en de opvang-
wagen ernaast, dat het een lust was.
Rjj voor rp verdwijnt van het land
en er blijven kaarsrechte sporen van
het gebruikte gemechaniseerd mate
riaal achter.
De tractorchauffeurs komen zelfs
niet meer op het land en zouden dit
werk wel op hun „zondagse schoe
nen" kunnen doen, in tegenstelling"
met vroeger toen de vetleren schoe
nen elke avond ingesmeerd moesten
worden en de „sunen" uitgewassen
omdat alles ónder de slik zat. Ook
het „peemes" verdween uit de handel
en het is een klein kunstje om een
gemet bieten per dag te rooien. Zelfs
zesrijers maken het rooien nog snel
ler uitvoerbaar en ze zijn op Schou
wen al aan het werk te zien.
De aardappelen
Wachten verder hier en daar nog
wat aardappelvelden op de komst
van de rooimachines. In tegenstelling
met voorgaande jaren zijn de prijzen
flink opgetrokken en zeker rendabel
voor de boer. Dat de prijzen beter
zijn is dagelijks te zien op de al ge
rooide velden waar door diverse
personen, meest 65 ers naarstig
gezocht wordt naar achtergebleven
knollen. De aardappels zijn flink ge
groeid dit jaar en elke boer is te
vreden over de opbrengst. Uit de
„Onthoofde" bieten op een veld
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode).
oudheid toen de kunstmest pas uit
kwam deze waar gebeurde geschie
denis:
Elke boer had vroeger zijn knechts
en arbeiders (knechts reden met de
paarden wat een groot voorrecht
betekende; ze moesten wel een uur
eerder opstaan en 's avonds terug
om „op te voeren", hetgeen hun twee
gulden in de week meer opleverde)
en elk kreeg daar van de boer zijn
„lapje" aardappels. In het najaar,
meestal rond Burghse kermis, deden
knechts en arbeider hun aardappels
„uut" en brachten ze in de „pit"
waar ze, met stro en grond als dek
laag, voor dc wintervoorraad dien
den. Een oude paardenknecht had
iets tegen die kunst.,mis" en daar
het vrij duur was, en het spul er nel
eender uitzag als keukenzout, kocht
hij enkele kilo's zout en strooide dot
vakkundig over zijn lapje aardappels
Hij rooide echter niets dan kriel en
poters en het jaar daarop gaf hij
zich gewonnen en voorzag zijn pie
pers (hel zullen wel Zeeuwse blauwe
of eigenheimers geweest zijn) van
kunstmest, want van poters kun je
niet leven.
Inmiddels staat er hier en daar
nogal een veldje mais, die dit jaar
door dc vele regens de planiep tot
een flinke hoogte deed uitgroeien.
Doch het is nog te vroeg om de com
bines in dit enorme gewas te sturen.
Wanneer de planten goudgeel ge
worden zijn en de korrel flink hard
is, dan pas wordt het voordelig om
te oogsten. Het zal wel eind oktober
geworden zijn en we komen dan in
de voorwinterse tijd.
Voorlopig zitten we in fraai herfst
weer wat ieder zeer nodig heeft.
Fraaie tuinen met "herfstbloemen
staan te pronken alsof er geen zo-
merstormpjes zijn geweest en het is
een lust om momenteel, nog voordat
het echte najaar zyn intrede doet
nog eens door dc Westhoek te rijden
te fietsen of te wandelen. Het is echt
de moeite waard.
Noorwegen behoudt oude
Nederlandse munten
OSLO, 21-9. Noorwegen zal Ne
derlandse aanspraken op de gouden
en zilveren munten afwijzen die dit
jaar op de zeebodem voor dc Noorse
west kust zijn gevonden.
Volgens een bericht van het in
Oslo vei-schijnende blad „Aftenpost"
zal het Noorse ministerie van bui
tenlandse zaken dit negatieve ant
woord op de Nederlandse aanspra
ken weldra openbaar maken.
Kikvorsmannen hebben honderden
munten geborgen uit het in 1725 bij
de Noorse kust vergane Nederlandse
schip „Akerendam".
De vogels gaan ons weer verlaten.
Ze trekken naar een warmer land.
De bloemen gaan verwelken in de
tuinen.
De bomen worden kaal. en zijn een
afgezant.
Van 'l najaar nu de herfst het al
gaat kleuren.
Met zijn palet in linten, brons, geel,
groen.
Dc blaren vallen langzaam naar
beneden.
Er ligt een zacht tapijt in bos en
in 't plantsoen.
Toch zijn die dagen mooi en fris.
En fijn zo lang 't geen winter is.
Gezond is nu het herfstgetij.
't Geeft nog veel vreugde 't mankt
ons blij.
Bru A W.-B.
