DE KRING
BLIK DOOR HET WERELD
VENSTER
Protestanten in Ulster het struikelblok
NAAK EENHEID
IN KOREA?
Om een
topconferentie
De bejaarden
en de Bijstandswet
Scheepswerf failliet
Zeven miljoen
voor Bangla Desh
Angst voor
halssnoeren
MADRID, 5-7. Spanje is op
zijn beurt getroffen door de
psychose van de halssnoeren
die doden". De laatste 48 uur
zijn tientallen personen bij de
politie, bij de gezondheids au
toriteiten en op de redacties
van kranten verschenen die
in paniek waren geraakt en
vroegen hoe zij de goedkope
halssnoeren van Afrikaanse
oorsprong konden kwijtraken
waarvan zij de giftige werking
en de „boze" eigenschappen
vrezen.
Duizenden snoeren van kra
len of plantenknoppen, af
komstig uit Afrika, zijn in
Spanje in omloop. Ze zijn er
gebracht door handelaren of
toeristen die van de Kanari
sche eilanden komen of uit
Marokko.
Nieuwe aflevering
„Zeeuws Tijdschrift"
Deze week verscheen een nieuwe
aflevering van hel Zeeuws Tydr
schrift: nummer 3 van de 22ste
jaargang. Een gevarieerde inhoud
kenmerkt dit nummer dat „opent"
met een bijdrage van prof. II. Engel,
oud-directeur van het Zoöl. Museum
te Amsterdam, over de mens en we
tenschapsbeoefenaar drs. P. J. van
der Feen, een bekend man bij ieder
die in Zeeland iets te maken heeft
met zoölogie, archeologie, paleonto
logie en geschiedenis.
Het voormalige huis „De Salaman
der", een bijzonder 17de-eeuws huis
aan de Dwarskaai te Middelburg
wordt beschreven door C. A. van
Swigchem. Verdere historische bij
dragen in dit nummer: De Hollandse
graaf en de Walcherse steden, (mr.
Caspar van Heel), en een recentie
door C. Dekker van het Oorkonden-
boek van Holland en Zeeland lot
1299,deel I, eind van de 7e eeuw
tot 1222) van A. C. F. Koch. Op het
gebied van de kunst brengt het
Zeeuws Tijdschrift de openingstoe
spraak van A. Viruly gehouden bij
gelegenheid van de opening van de
tentoorstelling van Sarika Góth in
de kunstzaal Van Benthem en Jut
ting te Middelburg. De letterkundige
Helma Wolf-Catz schrijft over
„Maatstaf en (de Zeeuwse) dichter
Hans Warren'. In dit nummer ook
ditmaal weer een interessant Zeeuws
Prentenboek - met vele foto's van
C. A. L. Kotvis - en de Zeeuwse
Kroniek. Daarin een herinnering aan
een publikatie van de gemeentear
chivaris van Zierikzee, W. H. Kei-
kes, in het tijdschrift Antiek, onder
de titel: „Een redding door de loods-
schokker van Bi'ouwershaven als
inspiratiebron voor de zeeschilder
C. C. Kannemans".
In het blad verder de mededelig
van het uittreden wegens drukke
werkzaamheden uit de redactie van
het Z.T. van de heer G. A de Kok.
De plaats v°n de heer De Kok werd
intussen ingenomen door André
Oosthoek.
Minister Schmelzer
terug uit Cairo
SCHIPHOL, 5-7. Minister Schmel-
zer heeft tijdens zyn bezoek van vier
dagen aan Egypte „een zeer duide
lijke wil tot een vreedzame regeling
van het conflict met Israël" aange
troffen bij al diegenen met wie hij
in Cairo van gedachten heeft gewis
seld.
Onder hen bevond zich ook presi
dent Sadat. De krijgszuchtige rede
voeringen van de Egyptische presi
dent van enige tijd geleden zijn
daarmee weliswaar ogenschijnlijk in
tegenspraak, doch minister Schmel
zer voegde verduidelijkend aan zijn
uitspraak toe, dat de Egyptenaren
die vreedzame regering alleen wen
sen binnen het kader van de resolu
tie, die de Veiligheidsraad in no
vember 1967 heeft aangenomen.
De bewindsman legde deze verkla
ring af, terstond nadat hij in de
regerings-fellowship uit Cairo op
Schiphol was teruggekeerd.
Dodelijke steekpartij
KERKRADE, 4-7. In het zieken
huis te Heerlen is maandagmiddag
de 34-jarige losarbeider H. J. van de
B. uit Kerkrade overleden aan de
verwondingen, die hij 's morgens had
opgelopen tijdens een handgemeen
met zijn vader, de 57-jarige H. v. d.
B.
Er bestond reeds lang een wat ge
spannen verhouding tussen de zoon
en de vader. Eerstgenoemde was
maandagmorgen tegen zeven uur in
beschonken toestand thuisgekomen
na een uitgebreid nachtelijk bezoek
aan enkele café's. Hij was in een
stoel in de woonkamer in slaap ge
vallen, waar zijn vader hem kort na
zeven uur aantrof.
Er ontstond een woordenwisseling
over het gedrag van de losarbeider,
die uitliep op een handgemeen. Op
een gegeven ogenblik voelde de va
der zich. zo in het nauw gedreven,
dat hij een broodmes pakte, dat op
tafel lag, en daarmee een slaande
beweging maakte. Het mes trof de
zoon in het hoofd. De vader rende
naar buiten om hulp te halen en de
gewonde losarbeider werd direct
naar het ziekenhuis in Kerkrade
overgebracht. Later op de dag ging
hij naar Heerlen om een spoedopera
tie te ondergaan. Het slachtoffer
overleed evenwel kort na deze ope
ratie.
FRANK VAN FALCKENOORT
Dit alles schijnt de baas evenwel
niet te deren. Hij betaalt alles kon-
tant en een keer heeft ze gezien, dat
zijn portefeuille uitpuilde van brief
jes van honderd en er zelfs een paar
van duizend tussen ontdekt.
Ze vindt dit allemaal hoogst ei
genaardig. En er is nog iets, wat
haar te denken geeft. Achter de zaak
pal naast de keuken, is een wasge
legenheid met toilet. Die ziet er' al
tijd proper uit, daar zorgt de werk
ster voor, die iedere morgen komt.
Er zijn drie deuren in die wasgele
genheid: op de één staat een marine-
lijk poppetje, op de tweede een
vrouwelijke idem. Duidelijk genoeg
voor iedere bezoeker en bezoekster.
Tenslotte is er een derde deur, ken
nelijk ook een w.c., want er zit een
vrij-bezet slot op. En op die deur
staat geschilderd: privé.
Aanvankelijk dacht het personeel,
dat deze w.c. voor hen bedoeld was,
maar Wieseveld heeft van de eerste
dag af verordineerd, dat niemand
toegang had tot deze w.c. Die was
enkel voor de baas zelf. In casu Wie
seveld.
Tot zover is alles in orde. Dat
kan allemaal. Of er in de rest van
het huis. op dc bovenverdieping nog
een w.c. is, weet Mieke niet, want
ze is nog nooit boven geweest. Trou
wens niemand van het personeel.
Zelfs de werkster niet. Behalve dc
zaak, do keuken, de wasgelegenheid
met beide w.c.'s. het magazijn cn
het spoelhok is de rest van het huis
taboe voor iedereen. Er is vanuit de
zijgang, die naar het spoelhok en dc
wasgelegenheid voert, een trap naar
boven. Maar voor do opgang is een
st,evig hek, dat altijd op slot is cn
enkel baas Wieseveld heeft er een
sleutel van. Dat begint al een beetje
geheimzinnig te worden.
Het wordt pas goed geheimzinnig
met die derde deur. Zelf heeft ze tot
driemaal toe gemerkt, toen ze op de
dames-w.c. zat, dat de privédeur
werd ontsloten en er iemand naar
binnen ging. Maar als ze zelf van de
w.c. kwam, stond het bordje cfp deur
drie op wit; vrij. De deur was des
ondanks stevig op slot. Twèe keer
dacht ze, dat het de baas was. die
naar deze w.c. was gegaan, doch de
derde keer zag ze hem, nadat ze van
de w.c. kwam, achter het buffet
staan. En ging ze nadenken: wie
ging er zoeven door die privédeur
naar de w.e. nummer drie? En waar
bleef die iemand
Ze lette tussen het bedienen door
goed op, wie er terugkwam- in de
zaak, maar het waren altijd klanten,
die ze zelf erheen had zien gaan,
dus.
Op een avond in het laatst van
maart stond ze in de wasgelegenheid
heur haar bij te kammen, toen er
een man binnenkwam. Hij begon zijn
handen te wassen, iets, wat het
meisje een beetje eigenaardig vond,
wart je gaat doorgaans eerst naar
de w.c. en daarna was je je handen.
Omdat ze het niet helemaal ver
trouwde, bleef ze opzettelijk treuze
len. De man was met zijn handen
wassen klaar en droogde ze af. Hij
keek een paar keer naar het meisje,
dat nog altijd het haar kamde, waar
na hij zorgvuldig een sigaret -begon
te rollen, welke hij tenslotte opstak.
Mieke kamde nog altijd haar lange
haar. Blijkbaar begon het de man
te vervelen, want hij grauwde: ..Heb
je niks anders tc doen Schiet op.
de mensen wachten op je
Het meisje keek hem verontwaar
digd aan en wilde hem .van repliek
dienen, doch iels in zijn ogen boe
zemde haar vrees in, zodat ze zon
der te antwoorden de wasgelegen
heid verliet. Hoewel ze goed oplette,
wist ze met stellige zekerheid, dal
de man niet teruggekeerd was in de
zaak. Ditmaal stond het voor haar
vast, dat die derde deur ergens
heenvoerde en je er via een andere
weg weer vandaan kon gaan. Maar
hoe
Het bleef haar bezig houden en op
een avord, toen ze met Nico een
eindje rondwandelde bemerkte de
jongen, dat ze'stiller was als anders.
Daarom vertelde ze de historie van
de derde deur en vroeg, wat hij er
van dacht.
De jongen wist er zo spoedig geen
antwoord op. Overigens hechtte hij
niet veel waarde aan haar relaas.
„Misschien heb je je het verbeeld,"
meende hij doch toen ze pertinent
beweerde, dat het al meermalen was
voorgekomen, dat iemand naar die
derde w.c. ging en er niet meer af
kwam, opperde hij: „Best mogelijk,
dat het een privédeur is, ergens heen
Wat kan het jou schelen
Doch toen Nico Vredenoord enige
dagen later een verzoek kreeg van
de politie om maandagsmorgens om
tien uur op het bureau te verschij
nen voor het geven van inlichtingen,
schoot hem het verhaaltje van zijn
verloofde weer tc binnen. Zou hij er
eens met dc politie over praten
Op het politiebureau werd hij ver
wezen naai kamer drie. waar recher
cheur Hoolwerf resideerde. En werd
hij voorgesteld aan inspecteur Ma-
nussen van de Amsterdamse politie.
Dc mannen drukten elkaar dc hand.
(Wordt vervolgd;
duu het I.R.A., maar om de mensen
ertoe te bewegen zich te voelen als
mondige burgers van hun land die
het bestuur ervan beïnvloeden langs
de normale wegen van verkiezingen
en demonstraties en desnoods sta
kingen, maar niet met geweld. Een
eerste bereidheid daartoe is het
voornaamste aspekt van het besluit
van de l.R.A.-extremisten de strijd
op te schorten.
Hoe en op welke termijn de vol
gende stappen gezet kunnen ivorden
is hiermee gepromoveerd tot een
zaak van overleg tussen l.R.A. en
Whitelaw. En natuurlijk de anderen,
zoals daar zijn de eveneens meren
deels katholieke sociaaldemokrati-
sche en labourpartij S.D.L.P.. de
protestantse unionisten en'vooral de
extremen onder de protestanten, ge-
bundeld in de Ulster Defence Asso
ciation.
Volgende barricade
Dit verbond ter verdediging van
Ulster is nu het voornaamste strui
kelblok: het heeft zijn barricaden
om protestantse wijken gelegd en
rept zelfs ervan om water, gas en
elektra af te snijden van de katho
lieke no-go-area's en af en toe to
nen deze heren dezelfde begaafdheid
als het l.R.A. te bezitten bij het ple
gen van aanslagen. De aanhang van
dit U.D.A. bevindt zich voornamelijk
in de minst welvarende buurten. Dit
wordt wel eens verklaard als de
vrees van degenen die op de een na
onderste sport van de maatschappe
lijke ladder staan om op de alleron
derste te komen als door Whitelaws
toedoen de katholieke minderheid
niet langer de rol van verschoppe
lingen hoeft te spelen. Deze protes
tantse groepen hadden niet veel om
trots op te zijn behalve dan dat ze
nog konden neerzien op de inwo
ners van Bogside en dergelijke ka
tholieke getto's en die laatste trots
laten ze zich niet afpikken.
De katholieken zijn nu in een sta
dium gekomen dat overlegd kan
worden, waarbij niet over het hoofd
moet ivorden gezien dat het l.R.A.
en met name de felle vleugel van de
zogenaamde provisionals, vooral on
der druk van onderaf zoals akties
van huisvrouwen bekeerd is. Zij
hebben hun voormannen en die
voormannen luisteren naar de ach
terban. Daarentegen is er onder de
protestanten op dit moment zeker
een half dozijn voormannen te noe
men die echter allemaal maar een
deel van de protestantse bevolking
achter zich hebben.
Dat wordt de volgende barricade
die Whitelaw moet zien te nemen bij
zijn poging Noord-Ierland te pacifi
ceren: een protestantse voorman te
vinden die gezag heeft in alle krin
gen en die de visie heeft dat met een
beetje redelijkheid van alle kanten
de toekomst van Noord-Ierland niet
zo rood van het bloed hoeft te zijn
als het heden is.
Bemanning was zó zeeziek
IJMUIDEN, 5-7. De bemanning
van het Britse jacht „Nature Girl",
was zo zeeziek, dat zij het schip nau
welijks meer konden besturen. Het
jacht dreigde voor de kust van Bak-
kum aan de grond te lopen. Met
vuurpijlen en lichtsignalen werd
getracht de aandacht van de kust
wacht te trekken. De reddingboot
„Prins Hendrik" is het jacht zon
dagavond om half tien te hulp ge
sneld. De „Prins Hendrik" nam het
jacht op sleeptouw en bracht het
veilig de haven van IJmuiden bin
nen. Aan boord bevonden zich 'twee
mannen, twee vrouwen en een
kind.
Munitie onder de vloer
DEN HAAG, 5-7. De 42-jarige
Hagenaar C. A. Davids heeft bij het
opknappen van zijn woning onder
de vloer twee kistjes met munitie
uit de Tweede Wereldoorlog gevon
den. In de kistjes, die vermoedelijk
door de vader van de vinder in de
oorlogsjaren verborgen zijn, zaten
een handgranaat, enkele mortiergra
naten en geweermunitie. De politie
heeft er zich over ontfermd.
In Nouril-lerland is ondanks de
wapenstilstand weer menig schot
gevallen en er waren weer doden en
tal van gewonden. Maar wie hieruit
de konklusie trekt dat een als be
langrijke stap naar een oplossing
bezongen ontwikkeling weer op niets
uitgelopen is, heeft toch geen gelijk;
ondanks de nieuwe schietpartijen,
hoeveel die ook op de oude lijken, is
wel degelijk een nieuwe fase begon
nen. Een uitgangspunt van de ge
volmachtigde minister voor Noord-
Ierland, William Whitelaw, is dat
geen oplossing mogelijk is zonder
het l.R.A. dat niet alleen een onder
gronds leger is maar bovendien de
sterkste politieke organisatie van het
katholieke bevolkingsdeel. Praten
mei het l.R.A. is daarom niet toege
ven aan terreur maar eenvoudigweg
besef hoe de werkelijkheid is. En dat
met deze beweging die door haar
aard maar een betrekkelijk discipli
ne van onder tot boven kan hebben
een weliswaar niet perfekte maar
toch zeker Britse verwachtingen
overtreffende wapenstilstand te
sluiten viel, bevestigt slechts dit
realistische inzicht van Whitelaw.
Maar intussen is in feite niet veel
veranderd: met name zijn de zoge
naamde no-go-area's, de door bar
ricades afgesloten katholieke woon
wijken, nog steeds gebied waar het
Britse leger zich niet vertoont: klei
ne stukjes vrijstaat als het ware.
Whitelaw heeft niet zo'n haast hier
het gezag van de mannen in uniform
te herstellen - dit zou het eenvou
digst zijn al zouden er soldaten bij
sneuvelen. Maar het gaat er niet om
de bevolking te dwingen tot berus
ting dat het Britse leger sterker is
SEOEL, 5-7. Noord- en Zuid-Ko-
rca hebben in gezamenlijk commu
niqué, dat tegelijkertijd in Pyon
gyang en Seoel is gepubliceerd, mee
gedeeld dat zij geheime vredesbe
sprekingen hebben gevoerd die ten
doel hebben beide delen van het na
de Tweede Wereldoorlog verdelde
Korea te herenigen.
Deze volkomen onverwachte mede
deling volgt na geheim overleg tus
sen beide Korea's in de twee hoofd
steden. De directeur van de Zuidko-
reaanse inlichtingendienst, Hoe-Rak
Lie heeft van 2 tot 5 mei besprekin
gen gevoerd in Pyongyang met
Young-Joo Kim, broer van de
Noordkoreaanse premier Kim II
Soeng en directeur van de afdeling
organisatie en leiding van de com
munistische partij. De Noordkore
aanse tweede vice-premier en oud
minister van buitenlandse zaken,
Soeng-Choel Fark, heeft daarop
namens Young-Joo Kim van 29 mei
tot 1 juni in Seoel besprekingen
gevoerd met Hoerak Lie.
BONN, 5-7. Aan het einde van het
periodieke overleg dat president
Georges Pompidou en Bondskanse
lier Willy Brandt in het raam van
hun vriendschapsverdrag in Bonn
hebben gevoerd, hebben beide
staatslieden verklaard dat ze een
topconferentie van een tot tien le
den uitgebreide Europese gemeen
schappelijke markt „zeer gewenst"
vinden.
UTRECHT, 5-7. Ongeveer 70 pro
cent van de bejaarden, die in een
bejaardenhuis worden verzorgd,
moet voor de kosten hiervan een be
roep doen OP de algemene bijstands
wet.
Verwacht wordt dat over vijf jaar
iedere bejaarde, die verzorging ge
niet in een bejaardenhuis, de kosten
daarvan zelf niet meer zal kunnen
dragen en een beroep zal moeten
doen op de bijstandswet, zo blijkt
uit een discussienota van de Neder
landse Federatie voor Bejaarden
beleid, waarin de vraag aan de orde
is gesteld of het wel gewenst is ver
goeding van de verzorgingslcosten
nog langer te doen plaatsvinden via
de algemene bijstandswet.
In de kringen van de bejaarden
bonden komt men meer en meer tot
de conclusie dat dit ongewenst is.
Steeds meer valt ook bij de tehui-
zenorganisaties te beluisteren, dat
men zich afvraagt of deze wijze van
financiering nog wel zo gelukkig is.
270 man werkloos
HAARLEM, 5-7. De Haarlemse
rechtbank heeft de Zaanlandsche
scheepsbouwmaatschappij te Zaan
dam failliet verklaard en de voor
lopige surseance van betaling inge
trokken, die het bedrijf vorige week
werd vexdeend.
De 270 personeelsleden van de
Zaanlandsche scheepsbouw maat
schappij kregen dinsdagochtend 'te
horen dat zij ontslagen zijn.
Tot rechtex'-commissaris is be
noemd, mr. B. Swanenbiirg en tot
curator de Haarlemse advocaat mr.
P. Heidinga, die al aangewezen was
als bewindvoerder toen het bedrijf
voorlopige surseance van betaling
kreeg.
Geld in kachel verbrand
EDE, 5-7. In Wekerom (gemeente
Ede) is een man tot de ontdekking
gekomen dat zijn spaax-geld van bij
na 13.000 gulden aan bankbiljetten
grotendeels is verbrand. Hij had het
geld in een portefeuille in de asla
van een kolenkachel verstopt en dat
ook tegen zijn vrouw gezegd.
Zij was dit kennelijk vergeten,
want toen het zondagavond een
beetje koud in huis werd stak zij de
kachel aan. Na de ontdekking van
de ramp riep de man dix*ect de hulp
van de politie in die de x-estanten
naar de bank bracht, waar men xiu
bekijkt hoe de strop tot een mini
mum kan worden beperkt.
ESSEN. Luchtschepen, clie van 300
tot 50 meter hoogte reclamespots,
nieuwsberichten en verkeersmede-
delingen uitzenden, zullen spoedig
boven het gebied van Rijn en Roer
cirkelen. De nieuwe luchtschip-ge
neratie wordt door experts uit de he
le wereld gebouwd op een lucht
scheepswerf bij de luchthaven Essen
-Miilheim. De luchtschepen worden
gevuld met lucht en gas en krijgen
een maximum snelheid van 120 km
per uur. De foto toont de eerste vol
tooide gondel voor een luchtschip.
De gondel biedt plaats aan twee pi
loten en zes passagiers.
SEOEL. De Noordkoreaanse tweede
vice-premier Soeng Soel Park(r)
heeft de Zuidkoreaanse ho&fdstad
Seoel bezocht en daar geheime be
sprekingen gevoerd. Hier drukt hij
tijdens zijn verblijf in Seoel de hand
van de Zuidkoreaanse president
Sjoeng Hee Park.
DEN HAAG, 5-7. De NOVIG (Ne
derlandse Organisatie voor Inter
nationale Ontwikkelingssamenwer
king) is van mening, dat het resul
taat van de zondag 18 juni gehouden
inzameling voor Bangla Desh („Geef
hun een kans") teleurstellend is.
Als de steekproeven juist blijken te
zijn, zal deze inzameling ongeveer
zeven miljoen gulden opbrengen.
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. De Nederlandse re
gering betreurt, in overeenstemming
met haar px-incipiële afwijzing van
de apartheidspolitiek, een geweld
dadig optreden van de Zuidafri-
kaanse politie tegen studenten die
kritisch staan tegenover het apart-
heidsbeleid van de regering van
Zuid-Afrika.
's HERTOGENBOSCH. De stich
ting „Mensen in Nood" in 's-Herto-
genbosch heeft het dank zij een gift
van f 10.000,- mogelijk gemaakt, dat
vijftig kinderen uit het Ierse Bel
fast de eerste twee weken van au
gustus met vakantie kunnen gaan
in Nederland.
LEIDEN. „U hebt een groot
voordeel, Nederland is een uitste
kend land om het milieu te bestu
deren", mex-kte minister Stuyt van
volksgezondheid op bij de opening
van de milieuconferentie „Man and
Environment". Aan het congres ne
men studenten deel uit de Verenigde
Staten en Zweden.
DEN HAAG. Px'ins Bernhax-d is
woensdag in zijn functie van inspec
teur-generaal naar Kreta vertrok
ken om een werkbezoek te brengen
aan aldaar oefenende luchtmacht
geleide wapeneenheid.
HAREN (Gr.). De Nederlandse
zuivelindustrie maakt nog steeds te
veel kaas, zo heeft de hoofddirecteur
van de Coöperatieve bedi-ijven Do-
mo-Bedum, de heer K. de Boer
dinsdag verklaai'd. Hij sprak over de
kaaspositie op de algemene leden-
vex-gadering van de Coöperatie in
Haren (Gr.).
AMSTERDAM. Minister H. Lang-
man van economische zaken heeft
in een gesprek met de burgemeester
van Zaandam R. Laan en de Noox'd-
Hollandse gedeputeerde De Jong af
wijzend gereageerd op hun verzoek
een kx-ediet beschikbaar te stellen
aan de in moeilijkheden verkerende
Zaanlandse Scheepsbouw Maat
schappij (ZSM) in Zaandam.
DEN HAAG. De schenking van
f 18 miljoen van Nederland aan
Bangla Desh wordt gebruikt voor de
aankoop van Nederlandse vliegtui
gen voor de binnenlandse luchtvaart
en voor technische bijstand bij de
x-ehabilitatie van de baggervloot en
de opbouw van een baggei-organisa-
tie, alsmede voox'zover mogelijk de
leverantie van baggermateriaal.
KORTE BERICHTEN
