Jaap ten Oever's nieuu/e leven
Grote misrekening van de Britse regering
BLIK DOOR HET WERELD
Oudste schedelvondst in ons land:
„Neanderthalmens van de vlakte"
Wat biedt
de BEELDBUIS Y
ZIF.KIKZKESCHE NIEUWSBODE Donderdag 17 februari 1972 Nr. 21033
Nu cle Britse mijnwerkersstaking
de zesde week in is gegaan, komt
aardig uit wat de regering bij het
begin had berekend: het land zou het
twee weken kunnen uithouden, mis
schien vier als het weer een beetje
meezat. Beide termijnen zijn ver
overschreden zonder dat een oplos
sing voor het konflikt is gevonden
en menige maatregel is inmiddels
genomen die weliswaar stroom be
zuinigt, maar tevens industrieën en
bedrijven lamlegt. De somberste ver
wachting is dat snel een twintig mil
joen mensen zonder werk zullen ko
men en dit is niet veel minder dan
een ramp. Niet alleen voor personen,
maar voor het hele land dat immers
met zijn export de kost - letterlijk -
moet verdienen.
De regering stelt zich op het stand
punt dat de schuld voor die ramp
dan op de rekening van de staket
geschreven moet worden, maar dit
is slechts ten dele juist. Een goed
jaar geleden staakten postambtena
ren, wat eveneens lastig was. De re
gering berekende dat deze stakers
het niet lang zouden kunnen uithou
den en weigerde daarom toe te ge
ven en deze opzet bleek juist. Dit
maal was die zelfde taktiek gekozen,
waarbij echter over het hoofd werd
gezien dat de werkers in de genatio
naliseerde mijnen van een ander slag
zijn en niet zo snel via het ontbre
ken van een loonzakje te bewegen
zijn om dan maar akkoord te gaan
met minder dan ze menen terecht te
eisen. Waarbij dan komt dat in het
eerste geval de publieke opinie niet
erg voor de stakers was, maar dat
thans in het algemeen ivel erkend
wordt dat de mijnwerkers een bijzon
der geval vormen. En dit laatste
wenst de regering niet toe te geven.
Taktische fout
Ze heeft bij de bestrijding van de
inflatie enige regels opgesteld voor
maximale inkomensstijging en vreest
dat bij het maken van één uitzonde
ring van de hele regel geen spaan
meer heel blijft en dat onverzette
lijkheid de enig juiste houding is.
Het instellen van een hof van ar
bitrage dat al aan zijn werk begon
nen is hoewel de mijnwerkers nog
niet hebben beloofd zich onvoor
waardelijk bij de uitspraak neer te
leggen is niet anders dan een om
weg, waarlangs de regering zonder
gezichtsverlies meer dan het afge
sproken percentage loonsverhoging
kan toestaan. Maar het valt te vre- -
zen dat premier Heath te lang heeft
gewacht bij het kiezen van die om
weg. Zelfs al zouden de mijnwer
kers ogenblikkelijk weer aan de slag
gaan, dan nog zal het een hele tijd
duren voor de centrales weer op
volle toeren kunnen draaien en alle
ellende rekenen de Britten de Con
servatieve regering aan. Die kan dan
wel met enigszins gerechtvaardigde
trots melden dat Engeland al zijn
buitenlandse schulden, aangegaan in
de beroerde ekonomische periode
van voorgaande jaren, kan afwikke
len dank zij het versoberingspro
gramma maar dat spreekt de gewone
burger niet zo erg aan als een werk
loosheid van meer dan een miljoen
mensen plus de ergernis en de ellen
de van nu.
De taktische fout die nu begaan is
kan er goed toe bijdragen dat een
volgend kabinet weer ivordt voorge
zeten door de socialist Wilson, hoe
weinig die ais oppositieleider eigen
lijk overtuigt dat hij meer dan Heath
geschikt is om de natie te leiden.
Maar fouten van cle tegenstander
zijn 2wak meer ivaard dan eigen
deugden.
Kunstenaars wijzen
uitnodiging van
prinselijk paar al'
DEN HAAG, 16-2. Een aantal kun-
stenaars. dat daarvoor is uitgenodigd
zal niet deelnemen aan de diskussie
over de functie van de kunst in de
maatschappij, die op 13 en 14 april
in het Paleis op de Dam in Amster
dam wordt gehouden. Prinses Bea
trix en prins Claus hadden hiervoor
32 personen uitgenodigd.
Hoeveel kunstenaars voor de uit
nodiging zullen bedanken is nog on
bekend. Het zijn in elk geval de ze
ven, die woensdagmorgen een brief
hadden ondertekend, waarin het
prinselijk paar wordt meegedeeld,
dat zij aan de uitnodiging geen ge
volg geven.
Dit zijn: Bernard van Beurden,
Konrad Boehmer, Lodewijk de Boer,
Reinbert de Leeuw, Willem van
Maanen, Annemarie Prins en Jacq
Firmin Vogelaar.
Meisje aangerand
en mishandeld
DEN BOSCH, 15-2. In de nacht
van maandag op dinsdag is in haar
woonplaats Den Bosch het 18-jarig
meisje R. S. door een onbekende
aangevallen. Haar keel werd dicht
geknepen. Daar zij zich hevig ver
zette, zag de aanrander geen kans,
haar te overweldigen. Hij schopte
haar meermalen tegen het hoofd.
Het meisje dat van een carnavals
viering bij een onbekende jongeman
achterop een bromfiets naar huis ge
gaan was, moest het laatste stuk te
voet gaan, omdat het vervoermiddel
weigerde en de jongeman bij de
brommer was gebleven.
Bij geweldplegingen raakte het
meisje bewusteloos. Toen ze bij
kwam, wist ze de aandacht van
voorbijgangers te trekken, die ervoor
zorgden dat ze naar een ziekenhuis
werd gebracht.
De politie is een onderzoek begon
nen naar de identiteit van de dader,
die aan handen en gezicht krabwon-
den moet hebben.
IiOOGEVEEN, 15-2. De menselijke schedel die in maart 1970 door bouw
vakkers in Hogersmilde (Dr.) is gevonden bij de bouw van een woning, is de
oudste schedel ooit in ons land gevonden. De schedel dateert uit de oude
steentijd en is ongeveer 40 tot 45.000 jaar oud. Dit heeft de bekende amateur-
archeoloog Tjerk Vermaning verklaard op een persconferentie in Smilde.
Prof. dr. J.: Huizinga van het Pa-
leobotanisch instituut van de univer
siteit in Utrecht is tot de conclusie
^komen, dat het hier zou kunner
gaan om een overgangstype tussen
de Neanderthalmens en de huidige
mens. Tjerk Vermaning heeft de
schedel v an de oermens voorzien van
de naam „Homo Neanderthalensis
Campesterense": de Neanderthal
mens van de vlakte.
Kort na de vondst van de schedel
trokken \clcn de ouderdom in twij-
De sluitingsplechtigheden van de
Olympische Winterspelen in Sappo
ro. Hostesses vormen de Sayonara-
groet, terwijl de Japanse gastland-
vlag (midden), de Griekse vlag en de
Amerikaanse vlag (vanwege de vol
gende Olympische Spelen in Denver)
worden gehesen.
fel, onder andere werd gesteld dat
het zou gaan om menselijke resten
van circa 200 jaar oud, afkomstig
vein een vergraven kerkhof in Smil
de. Maar zowel de vorm van de sche
del „er is geen mens ter wereld met
een dergelijk achterhaofd" - aldus de
heer Vermaning - als de omstandig
heden leveren het bewijs dat men
hier te maken heeft met de oudste
mens in Nederland.
De schedel is aangetroffen onder
een mesolithische veenlaag (van 8000
a 9000 jaar voor Christus) in een
zandlaag, daterend uit de ijstijd.
Daat onder bevond zich weer een
lcemlaag van ongeveer 200.000 jaar
oud.
De schedelwand heeft een dikte
van 9 a 11 mm - het dubbele van dat
van de huidige mens terwijl de
herseninhoud 1350 kubieke centime
ter bedraagt (nu 1500 tot 1800 cm:t).
„Juliana Regina":
serie nieuwe postzegels
voltooid
DEN HAAG, 16-2. De postzegels
met het portret van koningin Juliana
en profil, die de PTT sinds september
1953 in omloop heeft gebracht, zul
len binnenkort tot het verleden be
horen.
De Nederlandse posterijen zullen
dezer dagen een begin maken met de
verspreiding van permanente postze
gels met de beeldenaar „Juliana Re-
gina", die evenals de vorige frankeer
zegels zyn ontworpen door S. L.
Ilartz (Haarlem).
De eerste zegels van dit nieuwe
type - de 25 cent (oranje) - kwam in
1969 uit, maar alleen in postzegel-
beekjes. Daarna zijn in de lage
waarden verschenen: 60 cent (staal
grijs), 70 cent (groengeel), 75 cent
(groen) en 80 cent (steenrood).
Met de uitgifte van de 30 cent
(bruinrood), 40 cent (karmijn) en 50
cent (paars) zal de omzetting van de
oude koninginneserie in het nieuwe
type zijn voltooid.
In de guldcnsvvaarden van „Julia
na Regina" zijn in 1969-71 uitgeko
men: f 1,- (groen), f 1,25 (bordeuax-
rood), f 1,50 olijfgeel), f 2,50 (groen
blauw), f 5,- (grijs) en f 10,_ (blauw).
Alle „Juliana Regina"-zegels zijn
op fosforescerend papier in raster-
diepdruk vervaardigd bij Joh. En
schede en Zonen, Grafische inrich
ting N.V. Haarlem.
De lage waarden zijn ook in rol
len van 500 of 1000 (30 cent stuks
verkrijgbaar).
Drughandelaren
aangehouden
UTRECHT, 16-2. Dankzij een tip
heeft de Utrechtse politie dinsdag
twee jonge drughandelaren aange
houden, de 24-jarige Utrecher W. en
diens stadgenoot S. in het huis waai
de jongelui woonden trof de recher
che onder meer 1,25 kilo hash aan,
209 doses L.S.D., wat opium en vier
doses mescaline. Het is een behoorlij
ke vangst, aldus de politie.
Massale letanusinenting
in Winterswijk
WINTERSWIJK, 15-2. Winters-
wijk heeft voor Nederland de pri
meur van een massale tetanusinen-
ting.
Dinsdagavond was burgemeester
M. Bushoff officieel de eerste die een
prik ging halen. Officieel, want de
belangstelling was zo groot, dat ge
ruime tijd voor" het vastgestelde uur
al met de inenting werd begonnen.
De bevolking van Winterswijk telt
ruirr. 26.000 inwoners. Hiervan ko
men er 16.000 voor inenting in aan-
merkig. Na Winterswijk komt Aalten
aan de beurt en ook in Lichtenvoorde
overweegt men tot inenting over te
gaan.
Het. initiatief tot deze massale vac
cinatie is uitgegaan van een werk
groep „Tetanusvaccinatie". Het plan
bestond reeds lang, twee gevallen
van tetanus kortgeleden, waarvan
één met dodelijke afloop waren aan
leiding het voornemen met spoed ten
uitvoer te brengen.
Tien jaar
Nederlandse afdeling
Wereldnatuurfonds
AMSTERDAM, 15-2. Dc Neder-
lands afdeling van het Wereldna
tuurfonds heetf aan organisaties van
werkgevers en werknemers, gemeen
teraden en vele andere instellingen
een brief geschreven met het verzoek
om financiële steun aan het werk
van deze internationale natuurbe
schermingsorganisatie te geven. Deze
financiële aktie moet de bekroning
vormen vrn al de aktvitciten die
rond het tien-jarig bestaan van de
Nederlandse afdeling, worden geor-
ganiseeid. Op 10 augustus, de datum
waarop tien jaar geleden het We
reldnatuurfonds (Nederland) is op
gericht, zal het totaal bedrag aan
prins Bern hard, president van het
internatonale fonds, worden over
handigd. De ingezamelde gelden zul
len worden besteed aan natuurbc-
schermingsprojckten in binnen, en
buitenland waaronder het bedreigde
natuurreservaat Goenoeng Leuscr in
Noord Sumatra.
VRIJDAG 18 FEBRUARI.
NED. 1. Met een kinderprogramma
begint de E.O. de vooravond. Daar
na vertoont zij de film Paint Red
over de bijbelvertaling voor India
nen. Het laatste item van de E.O. is
Tenslotte. Na het journaal gaat de
NCRV op hel eerste net vérder. In de
actualiteitenrubriek Hier en Nu o.m.
het nieuws van het kabinetsberaad.
Van cle serie „De Kleine Waarheid"
komt de voorlaatste aflevering op
het scherm. De oorlog duurt nog
steeds voort. Tegen de achtergrond
van de vraag of hij te vertrouwen is,
voert Marleen met zich zelf de strijd
of zij de gedropte parachutisten moet
helpen of niet. Moeilijkheden doen
zich voor rond de figuur van Abra
ham Mossel. Vervolgens weer een
optreden van het Farce Majeure
team. De twee belangwekkende uit
zendingen over euthanasie krijgen
vanavond een vervolg. Het program
ma is ditmaal voornamelijk samen
gesteld uit reacties op de vorige af
leveringen.
NED. II. De VARA brengt voor
het nieuws van acht uur twee pro
gramma's: Hier is Lucy en Koning
Klant, dat ditmaal aandacht schenkt
aan reizen en reisbureaus. Lucille
Ball ontvangt in haar show de ar
tieste Carol Burnett. De kijker krijgt
na het journaal een nieuwe afleve
ring van Afdeling Fraude voorge
schoteld. Inspecteur Gamble krijgt
te maken met een eis tot schadever
goeding, ingediend door iemand die
bij een aanrijding gewond is geraakt.
Jan Koopman presenteert vervolgens
weer de quiz Tivee voor Twaalf. Het
laatste programma van de VARA is
de uitzending van Achter het
Nieuws. De NOS komt daarna met
de rubriek Uit de kunst, met nieuws
over toneel, ballet en beeldende
kunst. Met het laatste nieuws en Den
Haag vandaag eindigt de uitzending
op het tweede net.
VRIJDAG 18 FEBRUARI.
NED. I: 10.45 Schooltelevisie; 18.45
Fabeltjeskrant; 18.55 Journaal; 19.05
Zolder; 19.20 Paint me red; 19.50
Tenslotte20.00 Journaal20.21 Hiel
en nu; 20.35 De Kleine Waarheid;
21.35 Farce majeure; 22.00 Een milde
dood; 22.50 Journaal.
NED. II: 18.45 Fabeltjeskrant18.55
Journaal19.05 Hier is Lucy; 19.30
Koning Klant; 20.00 Journaal; 20.21
Afdeling Fraude; 21.10 Twee voor
twaalf; 21.50 Achter het nieuws;
22.30 Uit de kunst23.00 Journaal;
23.05 Den Haag vandaag.
ZATERDAG 19 FEBRUARI.
NED. I. De middag wordt verzorgd
door cle KRO. Het begint met het
spel Klassewerk, met als deelnemers
leerlingen van scholen uit Roermond
Waalwijk en Uithoorn. Daarna de
„Rattenvanger van Hamln". Tussen
het' middag- en avondprogramma
graaft Teleac naar het verleden van
de lage landen. Om zeven uur een
aflevering van Daktari, Op de Dak-
tari-ranch is een weesmeisje liefde
rijk opgenomen die bang is weer
naar het weeshuis te moeten en
daarom wegloopt. Na het journaal
van acht uur de zoveelste quiz van
Berend Boudewijn. Hij wordt bijge
staan door Fred van Doorn, Gied
Jaspers en Hugo Heinen. De KRO
besluit haar uitzendingen met een
Brandpunt-uitzending en een epi
loog van mgr. Bluyssen van Den
Bosch.
NED. II. 's Middags dank zij aldaar
opgestelde camera's beelden vanuit
het Bislet-stadion in Oslo waar van
daag de 500 en 5000 meter worden
verreden. Theo Koomen en Fred
Racké zorgen voor het commentaar.
Wat het avondprogramma betreft:
Hans Roduin vertaalde John Morti
mers The Doek Brief, een spel rond
een sukkel van een advocaat die de
Vrijdag 18 februari, 20.35 uur: De Kleine Waarheid. In
de voorlaatste aflevering zou Marleen bijna f\et lachen
verleren door cle vele zorgen.
evenmin snuggere misdadiger Her-
bert Vogel te verdedigen krijgt. De
Nederlandse titel is Het geniaal
pleidooi". Na de rechtszaal een over
stapje naar - opnieuw - het Bislet-
stadion waar vandaan een groot brok
sport voor AVRO's Sportpanorama
komt. Het AVRO-avondje begint met
het tweede deel van het Russische
Staatscircus. Tussen de acrobatische
toeren en kunststxikjes in de Engelse
rechtszaal zit een Columbo-afleve-
ring geklemd. Columbo, nog zo ver
kreukeld wat jas en geheugen be
treft, laat zich ook nu niet om cle
tuin leiden.
ZATERDAG 19 FEBRUARI.
NED. I: 10.00 Teleac; 16.00 Nieuws;
16.02 Klassewerk; 17.00 Kunt u me
de weg naar Hamln vertellen; 17.30
Teleac; 18.45 Fabeltjeskrant; 18.55
Nieuws; 19.05 Daktari; 20.00 Jour
naal; 20.20 Alg. Loterij Nederland;
20.25 De Berend Boudewijn kwis;
22.15 Brandpunt; 23.05 Epiloog; 23.10
Nieuws.
NED. II: 15.00 Wereldkampioen
schappen schaatsen heren; 18.45 Fa
beltjeskrant; 18.55 Nieuws; 19.05
Russisch staatscircus; 20.00 Journaal;
20.20 Columbo; 21.35 Het geniaal plei
dooi; 22.45 Sportpanorama; 23.35
Journaal.
Vrouw hij eendjes
voeren verdronken
AMSTERDAM, 15-2. De 63-jarige
Nina Fritz-Witteveen uit Amsterdam
noord is dinsdagmiddag vlak bij
haar woning tijdens het voeren van
eendjes in hel Noordhollands kanaal
door onbekende oorzaak te water ge
raakt en verdronken.
Een voorbijganger sprong in het
kanaal en haalde de vrouw uit het
water. Kunstmatige ademhaling en
toediening van zuurstof mochten niet
meer baten.
HARDENBERG. De regering heeft
aan de gemeente Hardenberg een be
drag van 4.967.107 gulden toegekend
uit het ontwikkelingsfonds voor het
noorden des lands. Als enige indu-
triekern in Noord-Overijssel komt
Hardenberg hiervoor in aanmerking.
Waddenzee bij het Wereldnatuurfonds
AMSTERDAM, 16-2. De Nederlandse afdeling van het Wereld-
Natuurfonds zal het hoofdkwartier van deze organisatie in Morges
(Zwi.) vragen de Waddenzee op de lijst van te beschermen natuur
gebieden te plaatsen. Deze stap, die op initiatief van de landelijke
vereniging tot behoud van de Waddenzee is genomen, heeft tot doel
de bescherming van dit Nederlandse kustgebied in de internationale
sfeer te trekken, waardoor misschien maatregelen genomen kun
nen worden tot bescherming van het landschap. Dit biedt tevens
mogelijkheden om aan de Waddenzee een status te geven. Het pro
bleem is dat de Waddenzee en de Waddeneilanden thans niet zelf
standig kunnen worden beheerd. Voor een effectief natuurbeheer
is een publiek rechtelijke organisatie voor natuurbehoud, die de su
pervisie over het gebied heeft, noodzakelijke, aldus de vice-voor-
zitter van de Nederlandse afdeling van het Wereld Na tuur Fonds,
ir. M. G. Wagenaar Ilumelinck dinsdag in Amsterdam.
10
Er was spoedig één lichtpunt.
Iemand van de reclassering bezocht
hem en deelde hem mee, dat hij nooit
de volle twintig maanden behoefde
uit te zitten, als hij zich behoorlijk
gedroeg en zijn lot aanvaardde. Dan
ging er ongeveer een derde af. Na
het vertrek van de sympathieke man
ging hij vlug aan het rekenen: vier
en twintig maanden min één-derde
is zestien maanden. En nu zat hij
ongeveer vier maanden sinds zijn ar
restatie. dus dat zou een jaar bete
kenen, acht maanden minder. Maar
een jaar had ook driehonderd en vijf
en zestig dagen en nachten. Nog een
heel jaar je vrijheid kwijt
Geleidelijk aan ging hij aan zijn
kleurloos sleurleven wennen: half
zeven opstaan, wassen, bed opmaken;
kwart voor zeven ontbijt en om half
acht naar de werkplaats of de tuin.
Half elf koffie en om twaalf uur te
rug naar de cel. Half één eten en om
half twee weer aan het werk. Tot
half zes. Daarna opnieuw terug naar
je cel en om zes uur broodeten.
Waarna je vrij was. voorzover je van
vrij kon spreken. Je kon gaan lezen
of een brief schrijven en als er re
creatie was, met je medegevangenen
dammen of schaken of sjoelen of
naar de radio luisteren of gewoon
een babbeltje maken. En een sigaret
roken. Tot half tien. Dan terug naar
je cel, bed opmaken, uitkleden en
naar bed. want om tien uur gingen
de lichten uit.
Zo regen de dagen zich aaneen tot
weken en de weken tot maanden.
Met de vrije zaterdag en zondag. Met
af en toe wat extra ontspanning, als
er een of ander orkest kwam of een
zangvereniging, en in de laatste
maanden de twee uurtjes sport bui
ten: korfballen of handballen. Of
turnen. En je extraatjes van je zelf
verdiende geld: wat lekkers op je
brood, een reep chocolade voor de
zondag.
Tenslotte de laatste maand; je ex
tra vrije uurtje 's avonds met je
krant. Om je alvast een beetje voor
te bereiden op je komende vrijheid.
Nu hij er op terugkeek, leken al
die maanden een nachtmerrie, waar
uit hij eindelijk wakker was gewor
den. Je kunt het je bijna niet voor
stellen, wat het zou betekenen wel
dra weer vrij man te zullen zijn.
Nu was het zover. Onderhand ge
noot hij al een kleine vier en twintig
uur van zijn vrijheid. Nu wist hij
weer, dat de wereld mooi was en
groot en dat het de moeite waard
waard was om er als vrij man in te
leven. Ongebonden. Niemand, die
hem meer ging vertellen, wat hij
moest doen. Morgenochtend geen bel
meer, die hem wakker maakte. Als
hij wilde, kon hij uitslapen, net zo
lang als hij wildeEn morgen, dan
ging hijdan ging hij
Langzaam zakte Jaap ten Oever
weg in het niets. De wind deed het
half geopende raam bewegen: piep,
piep.... Maar de man in bed was
eindelijk in een diepe slaap verzon
ken.
Hoofdstuk 4.
Er is werk.
Uren later werd hij wakker van de
z.on, die in zijn gezicht scheen. Even
knipperde hij met z'n ogen. Wat was
dat voor onzin? Wat was er opeens
aan de hand? Waarom scheen die be
waarder hem met een zaklamp in
zijn gezicht? In het holst van de
nacht?
Geërgerd kwam hij half overeind
en keek plotseling verbaasd in het
rond. Verroest hij was.hij
lag
DOOR GERRIT FRANSSEN
Gelijk drong de werkelijkheid tot
hem door, de prettige realiteit: ik
ben weer vrij man en ik lig hier in
mijn eigen bed in ons eigen huis. En
naast me is de kamer van Pleunie!
Hoe lang had hij geslapen? Hoe
laat was het eigenlijk?
Hij zocht naar zijn horloge op hel
nachtkastje en ontdekte gelijk een
klein briefje, dat naast zijn uurwerk
lag.
Nog een paar keer knipperend met
zijn ogen pakte hij het en las:
„Lieve Jaap
Ik heb je maar laten slapen. Hier
is de sleutel van mijn kamer.
Thee en brood staan klaar. Op
het dressoir ligt de sleutel van
de badkamer. Denk er om, dat je
alles goed afsluit, als je de deur
uitgaat. Ik ben tegen half zes
weer thuis, houd je er rekening
mee? Tot vanavond. Pleun.
Natuurlijk, die is al lang weg. Koe
Iaat is het eigenlijk?
Op zijn horloge kijkend, schrok hij:
half elfdat moet toch niet gek
ker worden. Mens. wat heb ik gesla
pen vannacht. Kunst, in zo'n heer
lijk bed!
Nog even rekte hij zich uit. maar
vrijwel onmiddellijk stond hij naast
hel ledikant.
In Pleunie's kamer stond de thee
op een lichtje. Op de tafel stond een
bordje met vier boterhammen en een
paar eieren. Toe. maar. Ga je gang.
meneer ten Oever, het staat er voor.
Nu hij het eten zag. voelde hij
trek. Eerst maar een kop thee in
schenken, dat zal smaken. Die Pleun.
dat ze hem rustig had laten pitten.
Toch wel fijn. jongens, om weer vrij
te zijn.
(Wordt vervolgd).
