Romantiseren
rond Hitiers „trouwste volgeling"
BLIK DOOR HET WERELD
Ongekend grote oogst door fraai weer
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 17 september 1971 Nr. 20946
Raadsvergadering Westerschouwen op 24 september
Was Hitiers vertrouweling Martin
Borman een geheim agent van Sta
lin Het wordt beweerd in de me
moires van de geheimzinnige gene
raal Gehlen die lange tijd de West-
duitse inlichtingendienst heeft ge
leid. Prompt duiken allerwege men
sen op met meldingen die Gehlens
opvattingen bevestigen: een vrouw
in Berlijn heeft hem tussen Russen
gezien na de val van Berlijn, een
Tsjechische spionagechef inmiddels
gestorvenheeft het van president
Benesj (inmiddels gestorven) ge
hoord die het weer had van Stalin
zelf (inmiddels ook gestorven) -
maar een journalist die het van de
Tsjech hoorde heeft het enige jaren
ook weer geheim gehouden.
En dan zegt Albert Speer ook al
dat Gehlen gelijk heeft, hoewel hij
met het nieuws zijn eigen amper
boeiende herinneringen niet heeft
opgeluisterd. Na 26 jaar lijkt het
niet erg ivaarschijnlijk dat nog een
waterdicht en onomstotelijk bewijs
geleverd zal worden. Zoals het ei
genlijk ook al erg onwaarschijnlijk
is dat een dergelijk curieus dubbel
spel helemaal aan de nazitop in al
die 26 jaar nooit zou zijn uitgelekt.
Romantiseren
Als Speer het wist, die zo trouw
was aan zijn Fiihrer, waarom heeft
hij dan niets gedaan En als Hey-
drich, de Gestapochef expres in '42
vermoord werd omdat hij de waar
heid op het spoor was gekomen, had
die het dan in zijn eentje ontdekt
zonder zelfs maar legen iemand van
zijn vermoeden te reppen? En hoe
wist iemand dan dat hij het ontdekt
had en hoognodig uit de weg ge
ruimd moest worden Het zijn meer
vragen dan iemand nu nog kan ho
pen stevig beantwoord te krijgen.
Nog daargelaten dat het er amper
nog toe doet het precies te iveten -
veel raadsels uil de oorlog worden
er niet door opgelost
Het lijkt er meer op dat de neiging
pas nu goed opbloeit om de tweede
wereldoorlog eens flink te gaan ro
mantiseren en van mythen en legen
den te gaan voorzien Waarbij dan
het gevaar dreigt dat die legenden
op een gegeven moment in de her
innering van de mensen gaan over
heersen en de waarschuwing verge
ten wordt die besloten ligt in wat
de tweede wereldoorlog in wezen
was: een bloedige strijd met veel el
lende en ontmenselijking waarvan
een herhaling in nog ijziger vorm tot
elke prijs voorkomen moet worden.
AMSTELVEEN. Het totale ver
voer van de K.L.M. in augustus is in
vergelijking met de overeenkomstige
maand van het vorige jaar met
500.0U0 ton kilometers toegenomen
van 121,6 miljoen tot 122,1 miljoen
tonkilometers.
Areaal bieten ingekrompen
ROTTERDAM, 16-9. De bieten
campagne gaat voor de coöperatieve
suikerfabrieken in ons land dit jaar
bijzonder vroeg van start. Vry'dag 17
september begint de Suikeruniefa-
brick Groningen met de verwerking
van de bieten. Zaterdag velgen de
andere vestigingen van „Suikerunie"
in Dinteloord, Puttershoek, Roosen
daal, Sas van Gent en Zevenbergen.
De vroege aanvang van de cam
pagne is het gevolg van de uitzon
derlijk gunstige weersomstandighe
den, die zich eigenlijk voor de bie
tenteelt in ons land het gehele sei
zoen hebben voorgedaan. Daardoor
KOUWENBERG
gasverwarming
Poststraat 48
tegenover het postkantoor
Zierikzee
Werkplaats: Meelstraat 46
Een (beroemde) foto van het be
zoek van Koningin Wilhelmina en
prins Hendrik op 13 september 1907
aan Schouwen-Duiveland. Hier de
aankomst van het vorstenpaar aan
het station aan de Grachtweg.
was een vroege uitzaai mogelijk en
kon ook het groeiproces daarna on
gehinderd doorgaan.
De beteelde oppervlakte in ons
land was dit jaar met 102.228 ha ge
ringer dan de drie voorgaande jaren,
toen ïespectievelijk 103.550 ha (1968),
102.868 ha (1969) en 104.493 (1970)
werden uitgezaaid.
Kleinere uitzaai
Ondanks een kleinere uitzaai kun
nen de boeren, dankzij de fraaie zo
mer, dit jaar rekenen op een' onge
kende grote bietenoogst, die naar het
zich laat aanzien voor het eerst in
Nederland boven de 5,25 miljoen ton
zal uitkomen. De duur van de cam
pagne wordt geschat Op dertien we
ken, in -welke periode de suikerfa
brieken op volle capaciteit moeten
draaien om de oogst te verwerken.
De aanvoer van de bieten bij de
start van de campagne komt goed op
gang, mede door het feit, dat de
aardapeloogst dit jaar eveneens op
tijd kon gebeuren.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
MIDWOLDA. Bij een brand in een
landbouwschuur in Midwolda is voor
drie ton schade aangericht. De
schuur, waarin 17 varkens, twee
traktoren en twee landbouwmachi
nes en 180 ton hooi, ging in vlam
men op. De brandweer van Nieuw-
Wolda kon het woongedeelte behou
den.
AMSTERDAM. De Joodse orga
nisaties Chaim en Vera Weizman
hebben in een telegram aan minis
ter Van Agt van Justitie verklaard
het „onzindelijk gebruik" van het
woord „Ariër" ten zeerste te betreu
ren. Een dergelijk woordgebruik past
een minister, hoe jong ook, niet, al
dus genoemde Joodse instellingen die
aangesloten zijn bij de overkoepelen
de Joodse organisatie Bnai Brith.
DEN HAAG. De kosten van le
vensonderhoud zijn in de periode
medio juli-medio augustus weer 0,9
procent hoger geworden.
WESTENSCHOUWEN. 16-9. Voor
de op 24 september te houden ver
gadering van de gemeenteraad zijn
enkele agendapunten bekend. Omdat
Monumentenzorg in de restauratie
van het pand Dorpsring 4 te Noord-
wel le een hoger subsidie-bedrag
vaststelde (f 36.907). dan de op 15
jan. 1968 vastgestelde f 20.000.-
vi aagt de eigenaar, de heer J. A.
Stoop te Utrecht aan de gemeente
het bedrag waarover subsidie ver
leend wordt eveneens vast te stellen
op f 36.907,-, en hel subsidie-percen
tage van 10 procent op 20 procent te
brengen. Het college stelt voor het
eerste verzoek in te willigen en de
subsidie te brengen van f 2.000,- op
f 3691,-, doch het percentage van 10
ongewijzigd te laten.
De "gemeente gaat het gebouwtje
Sluispad 4 te Haamstede, eigendom
van de heer C. Dijkman (het voor
malige slachthuis) aankopen, omdat
het perceel waarop genoemd perceel
BLOEMENDAAL. De landelijke
contactgroep van gepensioneerde
oud-verzetstrijders en nagelaten be-
trekkingen heeft in een telegram aan
de voorzitter en leden van de Twee
de Kamer geprotesteerd tegen het
gebruik van het woord Ariër dooi
de minister van Justitie, mr. A. A.
M. van Agt.
DEN HAAG. De gemeente Den
Haag" wil in de periode 1971/1979 to
taal f 2,38 miljard investeren. Ruim
f 1 miljard daarvan is als niet-gel-
delijk-rendabel aan te merken. Dit
staat in het investeringsplan van Den
Haag voor de jaren 1971/1979.
DEN ERIEL. Als Den Briel 1 ap
ril volgend jaar zal herdenken dat
het 40Ü jaar geleden door de water
geuzen werd ingenomen, zal naar de
gemeente hoopt, zijn begonnen aan
de restauratie van de 18de eeuwse
stadswallen. Deze wallen zijn aange
legd door de beroemde vestingbou
wer Menno van Coehoorn.
VELSEN. In de buitenhaven van
de hoogovens te Velsen is het vrij
wel vergane lijk van een onbekende
vrouw opgebaggerd.
Het is voorshands niet mogelijk
gebleken vast te stellen hoe lang het
lijk in het water heeft gelegen, en
het is zelfs de vraag of nog sectie
kan worden verricht.
ZUTPHEN. De vijftiende jaarbeurs
voor het oosten te Zutphen, 'die reeds
de naam jaarbeurs van het optimis
me heeft, meegekregen, zal dit jaar
van 22 tot 29 september worden ge
houden. Verwacht wordt, dat de
beurs dit jaar door ongeveer 45.000
bezoekers zal worden bezocht.
DEN HAAG. Er zijn gedurende de
laatste weken geen Nederlandse mi
litaire versterkingen naar Suriname
gezonden en het ligt niet in het voor
nemen daartoe over te gaan. Aldus
minister-president Biesheuvel in
zijn antwoord op maandag inge
diende schriftelijke vragen van het -
Tweede-Kamerlid Van der Spek.
DEN HAAG. Gevangenisstraffen
variërend van een half jaar tot
twaalf maanden heeft de Haagse of
ficier van Justitie dinsdag geëist te
gen zeven mannen die ervan wor
den verdacht bij een bontdiefstal in
de residentie betrokken te zijn ge
weest. De gestolen partij bont had
een waarde van 35.000 gulden.
AMSTERDAM. Met de arrestatie
van de 19-jarige Amsterdamse bank
werker M. M. heeft de hoofdstede
lijke recherche een lange reeks van
autodiefstallen in West-Europa op
gelost. De jongeman bekende sinds
1969 in Nederland, België Frankrijk,
Duitsland, Zwitserland en de Scan
dinavische landen tenminste 150 au
to's (in hoofdzaak Fiats 850) te heb
ben gestolen.
DEN HAAG. Staatssecretaris mr.
W. Scholten (Financiën) is van me
ning, dat thans nog niet moet wor
den overgegaan tot invoering van de
(wettelijke) verplichting tot het ver
strekking aan iedere belastingplich
tige van de gegevens over bruto-in-
lcomen en over de ingehouden belas
ting en premies.
ROZENBURG. De onbestuurbaar
geworden veerboot „Gedeputeerde
Schillhuijs" van de veerdienst Maas
sluis-Rozenburg is woensdagavond
met volle kracht op de veersteiger
te Rozenburg gelopen. Het schip liep
ernstige averij op aan de voorsteven
en de laad- en losklep.
staal de bestemming „openbaar
gron" heeft. Het perceel groot 190
m- is in eeuwig durende erfpacht
bij de heer Dijkman. Het college
stelt voor om het gebouwtje en het
recht van erfpacht over te nemen
voor f 7500,-.
De panden Noorstraat 7 en 17 te
Haamstede zullen in het openbaar
verkocht worden. Aan de verkoop
wordt de voorwaarde gesteld dat de
lam. v. d. Berge in het pand Noord
straat 7 mag blijven wonen, zolang
dit gezin dat wil en tegen een huur
die niet meer mag worden verhoogd
dan wettelijk is toegestaan.
Be aftredende bestuursleden van
de „Stichting Renesse" de heren J.
C. Hendrikse te Noordwelle en J. W.
de Jonge te Rensse zijn herkiesbaar
en het college stelt voor beide heren
le herbenoemen.
Een door Ged. Staten ingezonden
ontwerp besluit omvat de auto-ver
goeding voor de burgemeester. Dit
bedrag is vastgesteld op f 1750,- per
jaar ingaande 1 jan. 1971.
Het gemeenteblaadje „Gemeente-
nieuws" is zeer in de smaak geval
len. Cm het blad meer cachet te ge
ven zijn de kosten opgevraagd bij
VUGA n.v. Voor dit blad dat 4 x per
jaar verschijnt en drie pagina's ge-
meentenieuws plus wat artikelen
van algemene aard omvat, moet 50
cent per nummer betaald worden.
H4et college stelt voor hiertoe over
te gaan en daarvoor f 900 in 1971 en
f 4000,- in 1972 te krediteren.
Wat biedt
de BEEï'DBUIS
ZONDAG 19 SEPTEMBER
NED. I: In het zondagmiddagpro
gramma allereerst het journaal,
weekjournaal, verkeersinformatie,
de Verrekijker en_ een aflevering
van avonturen in Regenboogland.
Studio Sport brengt daarna recht
streekse beelden van de Europese
kampioenschappen basketbal voor
heren in Essen. Tot slot van het
middagprogramma een kerkdienst
uit de Utrechtse Domkerk in het ka
der van de vredesweek. Na Pip en
Zip die het avondprogramma begin
nen een film in het kader van de
vredesioeek die handelt over de
kinderen van de Palestijnse vluch
telingen. Aansluitend aan het jour
naal volgt een drie uur durende op
voering van de Messias van George
Friedrich Handel. Het oratorium,
dat alleen bestaat uit bijbelteksten
en dat hei lijden, de dood en de op
standing van Christus uitbeeld werd
in december van het vorige jaar uit
gevoerd door het Amsterdamse con
certgebouworkest
NED. II: Na Pip en Zip opnieuw
een aflevering van de voor de jeugd
zo populaire serie Floris. Studio
Sport, deel één en twee wordt ge
scheiden door „Op Locatie". Deze
aflevering komt uit Texel en bevat
o.m. de rubrieken Wat doe ik voor
cle kost, Ik vindt dat en een op-
Zaterdag 18 september, 19.05: de Mnry Tyler Moore shorn. Mary Tyler
Moore (rechts) als Mary Richards en Valerie Harper als Rhoda Morgenstern.
treden van amateur artiesten uit die
omgeving. Sonja Barends zal hen
allen ontvangen. Na de tweede af
levering van Studio Sport het laat
ste deel van „In vogelvlucht". We
krijgen een facinerend beeld van
Engeland uit de lucht te zien. Het
hele land lijkt vanuit de lacht ge
zien, opgebouwd te zijn uit kastelen
en vestigingen.
MAANDAG 20 SEPTEMBER
NED. INa Pip en Zip en hei
journaal in het kort de laatste af
levering van de jeugdserie The
Flaxton Boys. De jongens komen er
eindelijk achter hoe het met de ont
voering van Jonathan is gegaan en
wie de schuldigen waren. De ont
knoping komt echter niet zo makke
lijk tol stand. Half acht is het tijd
voor een herhaling uit de serie van
Tan ja. Koen, Dier en Vriend. We
zien nogmaals de reportage over de
kliniek vooY kleine dieren in Utrecht
Aansluitend aan het journaal de ak-
tualiteiten rubriek „Hier en Nu" en
dan Doek Green. Nieuwe problemen
voor brigadier Dixon en zijn man
nen. Een jongetrouwd stel woont in
de wijk en de man schijnt meer in
teresse voor zijn vrienden dun voor
zijn vrouw te hebben. Hij gaat met
deze kornuiten op roof uit en dan
FEUILLETON
„Kalm nu, Anneke. Het is wel niet
leuk, maar het hoeft bepaald geen
drama te worden".
Plotseling greep ze zijn arm. „Hij
heeft toch niets uitgehaald?" vroeg
ze angstig.
„Ja, een rotstreek. O, neem me
niet kwalijk, het viel me zo maar uit
de mond. Nou, hier zullen we maar
een poosje stoppen." Hij remde af en
dook de berm in. Even later viel de
motor stil. Op hetzelfde ogenblik
loosde hij opnieuw een zucht. Auto
matisch zakte zijn hand in zijn col
bertjas en haalde er een pakje siga
retten uit. „Sigaret?"
Ze schudde haar hoofd. „Ik rook
heel zelden, 't Scheelt me weinig.'
Hij keek naar de sigaret en stak
die toen zelf aan. En toen hij bleef
zwijgen, zei het meisje: „Je zou me
wat vertellen. Over Teun."
„Ja, dat heb ik op me genomen.
Alleen.... het is verdraaid moeilijk
om er over te beginnen." -
De stilte in de wagen was hinder
lijk. Zelfs buiten was nauwelijks ge
luid. Heel in de verte hoorden ze een
auto rijden. En ergens in het .bos
floot af en toe een vogel. Er was geen
wind. De takken der bomen hingen
vrijwel stil. Een enkel blaadje be
woog, maar het was nauwelijks
zichtbaar.
Anneke draaide zich naar de jon
gen achter het stuur. Opeens zei ze
zacht: „Ik geloof, dat ik het begrijp.
Hijhij wil me zeker niet meer,
hè?"
Elmert keek voor zich uit, ze-
nuwachtig aan zijn sigaret trekkend.
Ze heeft het door, dacht hij. Ik hoef
niet eens wat te zeggen. Ze trekt zelf
de konsekwenties uit de gebeurtenis
sen sinds gistermiddag.
Plotseling omklemde ze met beide
handen zo hard zijn rechterarm, dat
het hem bijna pijn deed. Hij keek
haar aan en schrok van het vertrok
ken gezicht. „Dat is het hè? Teun
laat me in de steekWaarom zeg
je nu niets? Zeg het me, of het waar
is!"
Langzaam knikte hij. „Anneke, dat
is het. Al is het niet zo, dat hij je in
steek zal laten. Maar.... er is een
ander."
Hij voelde haar greep verzwakken.
„Dus al die maanden heeft hij me
voor de gek gehouden," mompeldeze
zacht voor zich heen. „Hij heeft er
nooit wat van gemeend.hij wilde
me alleen maar om zich te amuseren
met mij
Met een ruk keerde Elmert zich tot
het meisje. „Nee Anneke dat is niet
waar. Teun heeft echt, werkelijk van
je gehouden. Ik weet het, want hij
gaf altijd hoog van je op en had al
trouwplannen. Hij was trots op je.
omdat je zo'n zeldzaam lief meisje
bent. Maar. maar.er is een
ander.... beiden hebben het opeens
ontdekt, dat ze van eikeer houden
en niet meer buiten elkaar kun
nen. Het is. o, hoe moet ik het
je uitleggen.... het is zo moeilijk
om te begrijpen, Anneke...."
Langzaam zakte ze voorover. Op
eens begroef ze haar gezicht in haar
handen en begon te huilen, vrijwel
geluidloos. Zacht legde Elmert zijn
arm om de schokkende schouders.
Voorzichtig trok hij het meisje wat
naar zich toe. „Huil jij maar. lief
diertje.... ik vind het ook ver
schrikkelijk voor jou en het was me
wat waard, als ik je dit verdriet kon
besparen. Kom maar. Bij mij
ben je veilig en niemand zal het we
ten... huil jij maar even uit.
Ze zakte, nog altijd met haar han
den voor het gezicht., tegen zijn
kan de politie weer aan het werk.
Met humane maar daarom niet
■minder doeltreffende middelen.
„Ander nieuws", komt ditmaal uit
Urk. Daar treedt op het bekende Ur-
kermannenkoor onder leiding van
Frits Bode. De platen van de Ur-
kers lopen als treinen. Het program
ma hierover bevat tal van zeemans
liedjes gezongen tegen de achter
grond van Urk.
NED. II: Na Pip en het journaal
in het kort van Ageeth Scherphuis
de rubriek Kunstsignalering, die
wordt gevolgd door Coronationstreet
Na het tweede journaal is het tijd
voor de zware Russische serie de
Sombere rivier. Prochor en zijn
vriend Ibragim beleven weer van
alles zij het dan op een trieste ma
nier. Prochor zou graag trouwen
met Nina, maar dat lijkt niet door te
gaan omdat het huwelijksgeschenk
dat Prochors vader aanbiedt bene
den de maat blijkt te zijn. Maar
Ibragim weet ook hier weer wel wat
op. Hierna beelden van het optre
den van de Franse chansonnier Ser
ge Reggiani in het Parijse Olympia
Serge die in ons land niet zo bekend
is, zingt vooral protestliederen.
Achter het nieuws met aktualiteiten
en het journaal sluiten de viaandag-
avond af.
56
door JOKE DE VALK
schouder aan. Hij voelde haar li
chaam schokken en zag de tranen
door haar vingers druppelen.
Minutenlang zat hij zo, doch lang
zaam kwam ze wat tot zichzelf.
Zacht maakte hij haar handen los en
met zijn vrije hand pakte hij zijn ei
gen zakdoek en veegde haar ge
zicht schoon.
„Zo, liefje, dat zal wel wat opluch
ten, hè? Ik heb het me niet helemaal
gerealiseerd, toen hij het me van
morgen vertelde. Maar ik wou dat ik
hem op dit ogenblik hier had, dan
zou ik hem eens een flink pak op z'n
donder geven. Hoe Ier wereld kan hij
zo'n lief kind als jij bent, verdriet
doen
Anneke lag nog enige tijd zwijgend
tegen hem aan. alleen maar voor
zich uitstarend. Een enkele keer
ontsnapte er nog een snik. Tenslotte
kwam ze overeind en zei met toon
loze stem: „Nu wil ik wel een siga
ret."
Hij slak er een voor haar aan en
duwdt? hem toen lussen haar lip
pen. Flauwtjes glimlachend bedank
te ze hem. Omdat ze bleef zwijgen,
stelde hij voor: „Zullen we een eind
je verder rijden? Dat verzet je ge
dachten misschien een beetje, hè? Je
kunt desnoods de hele verdere dag
over mij beschikken. Anneke."
Ze reageerde niet op zijn woorden.
Elmert bemerkte, dat ze met haar
eigen gedachten bezig was. Temeer,
omdat ze plotseling vroeg: „Die an
der. ik mag zeker niet weten wie
dat is, hè?"
Wat moest hij hierop antwoorden?
Hij bleef zwijgen. Deze wending had
hij niet voorzien. Mocht hij haar zus
ters naam noemen?
„Je durft het niet te zeggen, hè?
Jullie zijn allemaal 't zelfde. Van
daar. dat Teun jou stuurde. Zelf had
hij de moed niet om het af te ma
ken. Elsje zei wel eens: Mannen zijn.
als het er op aan komt. allemaal laf
en slap. Mannen met ruggegraat
moet je met een lantaarntje zoeken.
Nu geloof ik, dat ze gelijk heeft.
OfZo keek opeens naar do jon
gen naast haar. „O nee, dat niet.
Ach, wat geeft het ook." Ze begon te
lachen. „Drie broers zijn er bij jul
lie. Jij en Teunik dacht nog wel.
dat jij net zulke goede eigenschap
pen had als Teun. Ik vond jou van
de eerste keer af al sympathiek. Ik
dacht: wat lijken die twee broers
veel op elkaar. En Tiemen. ik
heb een paar keer met hem gedanst.
We waren ergens op een kermis. Vo
rige week of is het langer geleden?
(Wordt vervolgd).
I
