ELF JAREN NODIG VOOR CONCERTZAAL-VERBOUWING
STREEKNIEUWS
Boerderijbrand
In Rome opnieuw
kunstdiefstallen
goldschmeding
Electronische
orgels
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 17 september 1971 Nr. 20946
Aanwinst voor stad en streek
ZIERIKZEE, 16-9. Zierikzee heeft een moderne
schouwburg, een cultureel centrum, dat door ver
bouwing, vernieuwing, het aanbrengen van een reeks
technische snufjes en een toneelvergroting van 75 tot
200 m2, kan vergeleken met welk „up to date"-grote
stadstheater ook.
Overname van de Concertzaal door de gemeente Zierikzee vorderde - om
de ingrijpende vernieuwing te kunnen realiseren - een Commissie van Bjj-
stand, waarin zowel de gemeente als de N.V. Exploitatiemjj. „Mondragon"
elk met drie leden participeerden. De gemeente verhuurt concertzaal en foyer
aan „Mondragon", die doorverhuurt aan de gebruikers. De gemeenten op
Schouwen-Duiveland met uitzondering van Bruinisse - nemen ook deel, niet
rechtstreeks in de exploitatie, maar door subsidies aan de Z.V.U., die
grootste „afnemer" is van de concertzaal. Een gevarieerd sortiment „bespe-
lings-" en gebruiksmogelijkheden is thans ontstaan: muziek, toneel, musicals,
cagaret, dansavonden, modeshows, recepties, diners, filmavonden, een rijtje
dat nog kan worden aangevuld. De zaal ,oogt" buitengewoon fraai, enerzijds
door een koperplastiek aangebracht aan de balkonwand van Ad Braat en wat
Architectenbureau Schuch Kraamer zo plastisch formuleert: „geen extra
dekoraties, maar wel door middel van kleurkeuze, spelen met licht en ver
dere aankleding het bereiken van de nodige sfeer".
De uitbreidings- en verbouwings
plannen dateren van 1960. Een eerste
totaalplan werd een jaar later ge
maakt door Architectenbux-eau
Schuch Kraamèr, een noodzakelijk
plan, want toneel en oude kleedka
mers, gebrek aan sanitair, verouder
de entreeruimte en slecht zicht op
het toneel riepen om verbetering.
Er kwamen „eisen" op tafel, ge-in-
spireerd door het toenmalig Rotter
dams Toneel (Ton Lutz). Er was een
Rijkscommissie, die nog hetzelfde
jaar zei, dat het plan goed was. In
1964 nam de gemeente de concertzaal
over en een jaar daarop ging de pro
vinciale toneeladviseur kritisch stu
deren op het „grote plan". Hij zette
vraagtekens bij het grote aantal
kleedkamers en de toneeltox-en. Een
verbouwing in fasen werd voorge
steld. Na extra ingewonnen advies
ging een aangepast ontwerp naar de
Rijkscommissie en eerst begin 1969
kreeg het architectenbureau op
dracht het projekt bestedingsklaar te
maken „hand in hand" met Inge-
nieursburo Van Dorsser N.V. te Den
Plaag voor de toneeltechnische ak-
kommodatie.
Commissie van Bijstand
Inmiddels (1969) was een Commis
sie van Bystand in het leven geroe
pen, bestaande uit de heren mr. K.
A. Keuning, M. Doeleman, J. Cou-
mou, J. Arkenbout, W. den Boer en
P. Mom.
Er kwam weer een plan (met ge
heel nieuwe toneelakkomodatie),
Een kijkje in één der nieuwe
kleedkamers, die uitmunten door
praktische inrichting en een dito
meubilering.
(Foto's: J. D. C. Berrevoets)
maar dat kwam f 100.000 hoger dan
enkele jax-en tevoren was begroot.
Bezuinigingen op het plan waren
niet wel mogelijk maar „een totaal
nieuwe aanpak" zou uitkomst kun
nen brengen. Die nieuwe aanpak is
het dan tenslotte geworden.
Met: uitbreiding van de toneel
ruimte; aanbrengen van artiesten
foyer (stemkamer) in een nieuw
sousterrain; de aanbouw van vijf
kleedkamei's annex was- en douche
ruimte en toiletgroepen, requisieten-
berging en werkplaats toneelmeester
en een hoogst flexibele toneelverlich
ting. Begin 1970 kwam daar planma
tig nog ,wat" bij, n.l. voorzieningen
aan zaal en entree, akkoustische ver
beteringen, belichtingsruimte achter
in de zaal en nog een handvol wen
sen, die de zaal maakten tot wat hij
thans is. C.R.M. bleek mild en sup-
pleerde extra f 100.000, terwijl ook
de provincie extra over de brug
kwam. Zodoende konden de laatste
wensen, worden ingecalculeerd in het
plan nog vóór de aanbesteding.
Aanbesteding in 1970
De aanbesteding van het bouw
kundig gedeelte van de verbouwing
en vernieuwing vond plaats in sep
tember 1970. Het werk werd uitge
voerd door Bouwbedrijf Boogert N.V.
te Oosterland. Een bedi'ijf te Kloetin-
ge kreeg de elektronische installaties
als opdracht. Al gauw werd duidelijk
dat de ,oude draadjes" echt niet goed
meer waren en de gehele installatie
moest worden vervangen. Hetzelfde
gold een transformator en (aan fi
nanciële moeilijkheden ontbrak het
niet bij en rond dit projekt) dat
vergde f 20.000 extra.
De toneeladviseur ging er in de
Een kijkje in de zaal met front
balkon. Het voorfront kreeg een ar
tistieke versiering van Ad Braat.
eerste plaats vanuit een goede basis
te leggen voor een uitgebreide licht
installatie voor toneelgebruik.
Ge-adviseerd werd een regelinstal-
Iatie met 40 kringen (uit te breiden
tot 60 kringen) en ruim 50 toneel-
schijnwerpers waarvan er ruim 30
zijn aangekocht.
De schijnwerpei's kunnen niet al
leen aan een vaste lichtbrug en 2
lichtrekken boven het toneel worden
geplaatst, doch ook in de zaal langs
de wanden en aan het plafond ver
schuifbaar worden bevestigd. De
schijnwerpers aan het plafond kun
nen d.m.v. luiken in het plafond
worden gericht en worden voorzien
van het nodige kleurenfiltermate-
riaal.
Resultaat: de plaatsing der schijn-
werpers is maximaal flexibel. De
regeling van de verlichting wordt
bediend in een speciaal daarvoor be
stemde ruimte aan de achterzijde
van de zaal, naast de bestaande pro
jectieruimte.
Aan 11 uitgebalanceerde „trekken"
worden naast de toneelverlichting en
de zij- en achtergordijnen, ook de
cors opgehangen. Aan de achterste
trek kan een zigzag-vormige muziek-
wand worden aangebracht, die bij
concerten het geluid in de zaal ver-
spreid.
Zaal en toneel
Waar vroeger een betrekkelijk
kleine omlijste toneelopening was,
bestaat nu geen wand meer en gaan
de zaalwanden door op het toneel,
zodat er een grote eenheid ontstaat
van zaal en toneel. Het betrekkelijk
hoge plafond werd visueel verlaagd
door dit zwart te maken.
Een donkerrood velours voordoek
hangt van muur tot muur onder te
gen de lichtbrug en kan de toneel
ruimte volledig naar de zaal openen,
maar ook die opening tot ca. 7 m
verkleinen bij toneelgebruik. Speci
aal gemaakt werd een sierdoek in
warmrode kleuren met witte decora
tie. Dit wordt uit een koof aange
licht en is eveneens van wand tot
wand gespannen en gaat electrisch
open en dicht.
Het balcon heeft een veel steilere
helling gekregen, zodat op alle plaat
sen een goed zicht op het toneel ont
staat. De stoelen zijn opnieuw don
kerrood bekleed. Een tweede uitgang
werd gemaakt naar de zijkant van
het gebouw, voorzien van een stalen
noodtrap.
De voorgevel
De betonnen noodtrap aan de voor
gevel werd gesloopt en de entree
voorzien van een luifel, hai'dglazen
deuren en hardstenen stoep. De tota
le bestaande voorgevel werd hersteld
en in de kleuren bruin en ivoor-wit
geschilderd, waartegen een brons
kleurige naamsaanduiding werd ge
plaatst, voorzien van witte neon.
Een brokje historie
ZIERIKZEE, 16-9. Ook voor 1908 had Zierikzee al een concert
zaal, maar men moest dit gebouw - in vergelijking met de thans
door de ingrijpende verbouwing en vernieuwing ontstane schouw
burg/cultureel centrum, wel met kleine lettertjes schrijven. In
1908 overigens werd hel allemaal ivat grootser, omdat toen de
behoefte ontstond aan een graanbeurs. Een aandelenpakket werd
uitgezet van f 30.000; een fiks bedrag voor die tijd en de zaal kreeg
én een frontbalkon én zijbalkons. De aandelen werden uitgezet on
der inwoners van Schouwen-Duiveland. Behalve graanaffaires
speelden zich er ook toneelvoorstellingen af. De zaal kreeg ramen
en gasverlichting, ook op het toneel. Moest het „helemaal donker"
worden, dan draaide men de hoofdkraan dicht. Reeds in die tijd
deed zich hei gebrek aan een aanpalend horecabedrijf gevoelen,
want zaalbezoek maakt dorstig. Meestal weken de bezoekers uil
naar het toenmalig hotel „Juliana" in de Lange Nobelstraat.
In de periode 1925 tot ongeveer Wereldoorlog II, beleefde de
concertzaal een bloeitijd. Krachtig directeur was de heer J. Gel
derman, die seizoensmatig „beslag legde" op Cor v. d. Lugt Melt-
sert en Annie van Ees. Er waren in de Gelderman-periode weer
belangrijke veranderingen aangebracht (kabine, ingang en een ag
gregaat dat voor elektriciteit zorgde, voordat elektrisch licht
Schouwen-Duiveland bereikte.) Er ivaren toen veel filmvoorstel
lingengebracht door een exploitatiekantoor te Bergen op Zoom.
Kort na de bevrijding herleefde de belangstelling voor de film,
maar die ebde weg met de opkomst van de televisie.
Na het overlijden van de heer Gelderman (1940) werden commis
sarissen van de N.V. wijlen de heren C. de Looze, R. Gerritsen en
H. J. Doeleman, later opgevolgd door de heren M. Doeleman H.J.zn.,
J. Coumou, mr. C. J. B. du Croo en P. Heering.
Een nieuwe bloeiperiode ontstond door regelmatig gebruik van
de zaal door de - na de oorlog opgerichte - Z.V.U.
De bespeelbaarheid van de zaal echter voldeed op den duur niet
meer aan de eisen, die de toneelgezelschappen stelden, terwijl de
exploitatie financieel een probleem was geworden. De Kon. Zee-
landia nam die exploitatie nog een tijd over, maar een durende
toestand kon dat niet zijn. Zo leidde de toch wel veel bewogen his
torie van de Concertzaal tot overname door de gemeente Zierikzee
als voor „alles en iedereenbestemd cultureel centrum. Organiek
belangrijk hierbij is het partnership van de N. V. Exploitatiemaat
schappij „Mondragon", die zich met de exploitatie van het centrum,
de concertzaal, de schouwburg, of welke naam men noemen wil, in
de toekomst zal belasten.
ZIERIKZEE
Byzantijns koor
Het Byzantijnskoor te Utrecht
zingt zondag 10 oktober in de eucha
ristieviering in de R.K.-kerk. De
dienst wordt gehouden naar de oos
terse ritus.
RENESSE
Spectaculair karwei
Houten zomerwoningen van de
N.V. Kavero, staande aan de Molen
hoeve, woi*den stuk voor stuk in hun
geheel door een kraan opgepakt, op
een vrachtwagen neergezet en over
gebracht naar de Lage Zoom, onge
veer vijf a zes kilometer verder. Een
spectakulair karwei.
OOSTERLAND
„Geef gezondheid"
De aktie „Geef Gezondheid" (er
waren drie inzamelingspunten)
bracht te Oosterland op f 703,75.
BRUINISSF
Geslaagd
Aan de Landbouwhogeschool te
Wageningen slaagde de heer J. P.
Hanse dezer dagen voor het kandi
daatsexamen Landhuishoudkunde.
De tochthal, waarheen de kassa
werd verplaatst, werd vergroot. De
garderobehal kreeg aan de achter
zijde een tweede doorgang naar de
zaal. Hierdoor ontstaat in pauzes en
bij het verlaten van de zaal een be
tere doorstroming. De garderobes
kregen een volledig nieuwe gai*de-
robe-inrichting.
De nieuwe sousterrainruimte werd
ingericht voor artiestenfoyer, tevens
stemkamer, repetitieruimte en beat-
kelder en voorzien van een dansge-
deelte en bar.
Deze kelder en de vijf kleedka-
Strijkkwartet
ZIERIKZEE, 16-9. Mede ter
opluistering van de openings
plechtigheid van het cultureel
centrum „De Concertzaal"
speelde het strijkkwartet van
het „Zeeuws Orkest" donder
dagavond in de Concertzaal.
Zelden hoorden wij kamermu
sici zich zo snel herstellen van
een onevenwichtig en nerveus
begin (Bach: Kunst der Fuga)
dan dit orkest, dat in een
vier-delig Beethoven-werk
een heel bewonderenswaardi
ge hoogte bereikteEen adem
loze zaal bewees dat de con
certzaal echt concertzaal is.
Ontslagen (35 man)
bij betonfabriek in Son
EINDHOVEN, 17-9, Moltini Beton
te Son bij Eindhoven heeft donder
dag zijn 35 personeelsleden met uit
betaling van het loon op staande
voet ontslagen. De zogenaamde pen-
week werd niet uitbetaald.
Het gehele bedrijf is stilgelegd.
Directeur Moltini was onbereikbaar
ook voor de vakbonden.
„Amerika verwacht hulp
van bondgenoten"
LONDEN, 16-9. De Amerikaanse
minister van financiën heeft het in
de conferentie en tegenover verslag
gevers daarbuiten duidelijk gemaakt,
dat Amerika de hulp van de andere
landen verwacht bij de oplossing
van zijn huidige poblemen. Tegen
over journalisten zei hij, dat Ameri
ka nu in moeilijkheden is en van zijn
bondgenoten hulp verwacht, zoals
Amerika vroeger zijn bondgenoten
heeft geholpen, toen zij in moeilijk
heden waren.
Vroege ganzen
ZIERIKZEE, 16-9. De zomer
was mooi, de na-zomer is bij
na nog mooier, maar de ko
mende wintermaanden zouden
wel eens behoorlijk koud
kunnen worden. Natuurlijk
blijft het zoals met alles „af
wachten", maar dat neemt
niet weg dat er in deze om- f
geving toch zekere voorteke- f
nen zijn die wijzen op een i
strenge winter Jachtopziener f
De Vlieger van Nieuwerkerk f
heeft namelijk in de Vierban- f
ncn een aantal wilde (grauwe) f
ganzen gesignaleerd. Twee f
groepjes van zes stuks. En daf
is volgens de deskundigen, zij f
het niet uniek, toch wel erg f
vroeg voor de tijd van het jaar f
BEIROET. Een nieuwe poging
con Jordaanse passagiersvliegtuig tc
ka pon en de groeiende weerstand on
der de militante Palcstijnen hebben
l:rt toeh al gematigde optimisme
ever een goede afloop van dc Pales
tijns-Joidaanse ..Verzoeningsconfe-
lentie" in Djeddah een danige
knauw gegeven.
mers, zijn apart bereikbaar vanuit de
Heer Arendstraat. In elke kleedka
mer: een wastafel met warm- en
koud water en garderoberuimte.
Voor dames en heren is een aparte
toiletgroep aanwezig.
Geconcludeerd kan worden dat ge
streefd werd naar een oplossing om
in de eerste plaats een optimaal ge
bruik van het theater te waarborgen,
zodat naast beroeps- en amateurto
neel ook muziekuitvoeringen, koor-
concerten, gymnastiekuitvoeringen)
cabarets, modeshows, wijnfeesten,
grote diners en recepties, zelfs con
gressen kunnen worden georgani
seerd.
Afperser gearresteerd
STUTTGART. De man die vorige
week de Duitse spoorwegen met aan
slagen dreigden tenzij men hem
600.000 mark zou geven is donderdag
gearresteerd. Hij heeft een volledige
bekentenis afgelegd.
ROOSENDAAL. Een felle uitslaan
de brand heeft donderdagmiddag
twee grote schuren yan' het land
bouwbedrijf J. Mulders in Roosen
daal volledig verwoest. Het aan één
van de schuren vastgebouwde woon
huis kon mede dankzij een aanwezige
brandmuur gespaard blijven, maar
liep toch veel waterschade op.
Luns-ivoud
DEN HAAG, 16-9. Oud
minister mr. J. M. A. H. Luns
heeft donderdagmiddag in de
ambtswoning van de Israëli
sche ambassadeur Shimson
Arad te Den Haag symbolisch
de eerste boom geplant voor
het „Joseph Lunswoud", dat
aangelegd wordt in de omge
ving van Ahïhud, tien kilome
ter ten oosten van Akko in Is
raël Het Joods Nationaal
Fonds, dat momenteel de her
bebossing van Israël als een
van haar belangrijkste taken
ziet, gaat Nederlanders in de
gelegenheid stellen in het
nieuwe woud bomen te laten
planten.
ROME. Slechts een dag na het te
rugvinden van vijf meesterwerken,
die uit een Venetiaanse kerk waren
gestolen, is er opnieuw een kunst
diefstal gepleegd in Venetië .Ditmaal
hadden dieven het voorzien op een
schilderij van de Heilige Blasius, dat
aan Tintoretto of aan zijn tijdgenoot
Paolo Veronese wordt toegeschreven.
Hammond - Heijligers - Riha -
Eminent - Yamaha - Solina -
Philicorda e.a.
Ook speakerboxen, ritme
units, hoofdtelefoons e.d.
Deskundig advies - Gratis
levering. Hartelijk welkoml
Dodelijk ongeval
BRUINISSE, 17-9. In de nacht van
donderdag op vrijdag is op de Groe-
neweg in Bruinisse een personenau
to in een bocht naast de rijbaan ge
raakt en in een sloot terechtgeko
men. De bestuurder, de 31-jarige
schipper H. Bruijninckx uit Rotter
dam, is tijdens het vervoer naar het
Rode Kruis ziekenhuis in Zierkzee
overleden.
NUTSSPAARBANK..
Uw ideale gezinsbaiik
U bent welkom bjj
uw Nutsspaarbank
SALARIS
of PENSIOEN
BURGH-HAAMSTEDE:
Julianastraat/Bernhardstraat,
dinsdags van 11.00-12.30 uur.
Toezicht op lonen
en prijzen in de V.S.
WASHINGTON, 16-9. Wanneer op
13 november de tegen inflatie ge
richte periode van bevriezing in de
Verenigde Staten eindigt, zal een
toezicht op lonen en prijzen van be
langrijke industriën een onderdeel
gaan vormen van het economisch be
leid van president Nixon Dat heeft
de president donderdag op een pers
conferentie verklaard Hij zei dat de
beteugeling een samenwerking tus
sen vakbonden en werkgevers ver
eist. Hü noemde dc industriën niet
bjj naam.
Kakker lakkenpluug
APELDOORN, 16-9. In een tien
verdiepingen lellende woonflal aan
de Parelvissersstraat in de wijk Ze
venhuizen in Apeldoorn heerst een
enorme kakkerlakkenplaag. Legioe
nen kakkerlakken hebben in de on
derste drie woonlagen genesteld
vooral in de keukens, waar ze hoe
ken en gaten vullen.
Al sinds enkele maanden trachten
de bewoners deze kakkerlakken-
plaag te Wf te gaan, maar lot nu toe
zonder resultaat.
De woningbouwvereniging „Ons
Huisdoel alle moeite de kakker
lakken fe bestrijden, maar nog zon
der succes. Volgens de huisbeheer
der zou het nodig zijn de kakkerlak
ken te bestrijden met blauwzuurgas,
maar dat zou betekenen dat de be
woners enkele dagen hun huizen
moeten verlaten.
Goes, Lange Kerkstraat 41.
Tel.: 01100 - 7258.
Kapot brandscherm
PARIJS, 16-9. Hel brand-
scherm van de Par ij se
schouwburg Antoine is niet
opgegaan voor de vertoning
van hel stuk van Francois Do-
rin, getiteld: „Een smerige
egoist"
Nadat technici een half uur
tevergeefs hadden geprobeerd
het scherm omhoog te krijgen,
gelastte de directie van de
schouwburg de voorstelling af
en deelde het publiek mee,
dat men kon kiezen tussen:
geld terug of voorstelling la
ter zien. Mokkend verlieten de
mensen de zaal
