DE KALME LYNCH
EN DE LAATSTE KANS VOOR ULSTER
I
NAJAARSBEURS Cbeatrixgebouw)+INTER DECOR [rernhard-en irenehal)
BLIK DOOR HET WERELD
Water in India
blijft stijgen
Duim af voor betere pensioenen.
DE CHOLERA
IN SPANJE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dunderdug 9 september 1971 Nr. {10941
Advertentie
KON. NED. JAARBEURS
UTRECHT
j OPENINGSTIJDEN ALLE BEURZEN
werkdagen van 9-18 uur.
zondag 5 september van 10-18 uur
voordelige trein-toegangsbiljetten
op ca. 170 stations verkrijgbaar
De laatste kans voor Noord-ler-
land - zo wordt het gesprek wel ge
noemd dat de Britse premier Heath
heeft met Jack Lynch, zijn collega
uit de Republiek Ierland. Beiden zul
len ongetwijfeld Wilson gelijk geven,
de leider van de Britse oppositie die
meent dat nu een intiatief genomen
moet worden om de terreur van een
halve burgeroorlog in de zes graaf
schappen te beëindigen. De laatste
gedachtenwisseling tussen de twee
mannen was kort nadat in Noord-
Ierland het besluit werd uitgevaar
digd allerlei personen te interneren
die ervan verdacht worden tot het
verboden leger van de IRA te beho
ren. Lynch stuurde een boos tele
gram dat hij dit wel zo treurig vond
dat hij voortaan alle steun zou geven
aan de akties van de Noordierse
oppositie.
Heath stuurde een korte boodschap
terug die erop neer kwam dat Lynch
zich met zijn eigen zaken moest be
moeien. Maar het zou fout zijn te
denken dat de twee in hun gesprek
ook zo tegen elkaar van leer zullen
trekken. In wezen is Lynch name
lijk een opmerkelijk kalme Ier, zeker
in de politiek van zijn land een zeld
zaamheid. Zijn boze telegram moest
hij wel sturen, want de verontwaar
diging onder de Ieren in het zuiden
over de maatregel in het noorden
die uitsluitend tegen katholieken ge
richt was, was enorm. Had hij niet
zo fel gereageerd dan was de kans
groot geweest dat zijn kabinet was
gevallen. Het bijna onbeschofte ant
woord van H&ath kwam onder die
omstandigheden uitstekend van pas
om Lynch's positie tegenover zijn
kiezers en zijn partij te versterken.
Ilasjieszaak voor rechter
ROTTERDAM. 8-9. De officier van
justitie bij de rechtbank in Rotter
dam heeft dinsdag gevangenisstraf
fen van drieëneenhalf, tweeëneen
half en andez-half jaar geëist tegen
vier Rotterdammers, die ervan wor
den verdacht, betrokken te zijn ge
weest bij de import en handel van
een grote hoeveelheid hasjiesj uit Li
banon.
De officier van justitie, mr. A.
Niessen zei in zijn requisitoir dat
deze zaak, voor zover hem bekend,
de grootste hasjiesjsmokkel is, die
ooit in Nederland aan het licht is ge
komen.
NEW DELHI. 8-9. In het door
moessonoverstromingen geteistei-de
noorden en oosten van India blijft
het water stijgen. In de staat Oettar
Pradesj zijn tot dusver zeker 268
mensen omgekomen. In West-Benga
len is het officiële dodencijfer 110.
Met de slachtoffers in de staten Rad-
jasthan en Bihar mee wordt het to
taal aantal doden tot dusver echter
wel op 1.150 geraamd.
Volgens de Indiase minister van
financiën. Tsjawan, die dinsdag een
rondvlucht boven West-Bengalen
maakte, hebben meer dan tien mil
joen van de 45 miljoen inwoners van
deze staat van de overstromingen te
lijden.
Een voor-oorlogs plaatje van het
toenmalig hotel „Juliana" in de
Lange Nobelstraat te Zierikzee.
Voorzichtigheid geboden
Lynch werd in 1966 onverwacht
premier doordat de twee mannen die
voor de funktie in aanmerking kwa
men zo met elkaar overhoop lagen
dat men naar een ander om moest
zien. In de vijf jaar heeft hij het be
paald niet slecht gedaan. Een groot
probleem was steeds dat de werkge
legenheid te gering was zodat Ieren
in Engeland moesten gaan werken -
hij haalde tal van industrieën bin
nen. Hij heeft ook voorzichtig ge
poogd de geesten rijp te maken voor
veranderingen in de grondwet, met
name cle artikelen die de rooms-ka-
tholieke kerk een bevoorrechte posi
tie geven en een invloed die o.m. er
toe leidde dat voorbehoedsmiddelen
in Ierland strikt genomen illegaal
zijn. Die grondwet houdt ook in dat
Ierland beslaat uit 32 graafschappen
maar dat de soevereiniteit slechtm
over 26 wordt uitgeoefend „in af
wachting van hereniging".
Op dit punt heeft Lynch geen
haast. Hij ziet in Noord-Ierland de
misère die kan ontstaan door min
derheidsgroepen en heeft niet zoveel
zin om bij het „bevrijden" van de ka
tholieke Noord-Ieren het vergrote
Ierland zelf een bepaald niet rustige
minderheid te bezorgen. Dit zijn za
ken die voorzichtig aangeroerd moe
ten worden in Ierland, waar de strijd
tegen de Engelsen diep in de ziel is
verankerd. Wat Lynch probeerde was
juist de Ieren wat los te maken van
die tot obsessie geworden drang om
een afgesloten verleden voort te zet
ten tot in het heden. En zolang het in
Noord-Ierland rustig bleef kan hij
de burgers in het zuiden ook wel er
toe bewegen hun energie liever te
richten op een toekomst met wat
meer welvaart. Maar amper begon
nen de troebelen in het noorden of
het Ierse bloed ging in het zuiden
ook weer koken op het vuurtjè van
de historische strijd.
De I.R.A.
Tegen die achtergrond is het be
paald niet gering dat Lynch bijvoor
beeld een eind heeft weten te maken
aan de straatkollektes voor het zo
wel in noord als zuid verboden Ierse
Repblikeinse Leger I.R.A. En dal hij
de bomaanslagen van de I.R.A. be
stempelde als daden van vijanden
van alle Ieren". Zoiets te zeggen in
een land waar de aloude romantiek
van het geweld," belichaamd juist in
dié I.R.A.weer hoogtij viert, ver
eist niet alleen moed maar ook ta
lent om dan toch politiek op de been
te blijven.
Wat Lynch zal proberen te berei
ken is dat Londen, nu de Noord-
Ieren zelf duidelijk hun chaos niet
weten op te ruimen, iets doet waar
door de kern van de ellende wordt
weggenomen: een bestuur ivaarin de
katholieke minderheid zich veilig
kan weten voor diskriminerende be
palingen. En dit kan inderdaad een
laatste kans zijn. Hoe handig Lynch
ook alle mogelijke oppositie van fel
lere groeperingen heeft kunnen
doorstaan, als hij in Londen niets
weet te bereiken is zijn val zeker.
Zijn opvolger zal dan waarschijn
lijk Charles Haughey zijn, een van
de twee vechters om het premier
schap die Lynch in 1966 te slim af
was. Vorig jaar ontsloeg Lynch
Haughey die minister van financiën
was omdat hij ervan verdacht werd
betrokken le zijn bij wapensmokkel
naar Noord-Ierland, Haughy werd
vrijgesproken - wegens gebrelc aan
bewijs. Maar wie denkt dat met zo'n
premier het vuur in Noord-Ierland
niet nog eens duchtig aangeblazen
zal worden is wel erg optimistisch.
Flitsen
uit het buitenland
MOSKOU. Premier Alexei Kosy-
gin van de Sowjet-Unie gaat in de
tweede helft van oktober naar Cana
da voor een bezoek op uitnodiging
van premier Trudeau, zo meldt het
regeringsblad Izwestia. Trudeau had
hem tijdens zijn bezoek aan Moskou
in mei uitgenodigd.
BONN. - Bondskanselier Willy
Brandt van de Duitse Bondsrepu
bliek zal binnen afzienbare tijd naar
Moskou reizen. Naar het ministerie
van buitenlandse zaken in Bonn
dinsdag bekend maakte heeft de
Bondskanselier een uitnodiging van
Moskou voor een „spoedig bezoek"
aanvaard.
BRAZZAVILLE. Naar het bureau
van de Wereldgezondheidsorganisa-
tie afdeling Afrika in Brazzaville
bekend maakte, zijn de eerste acht
maanden van dit jaar in 18 Afri
kaanse landen 11.179 mensen aan
cholera gestorven tegen 222 over ge
heel 1970.
PARIJS. De Britse minister van
financiën, Anthony Bai'ber, is in Pa
rijs aangekomen voor besprekingen
met zijn Franse ambtgenootValery
Giscard d' Estaing. over de interna
tionale monetaire crisis.
ROME. Uit welingelichte kringen
in. Rome is vernomen, dat de onder-
officier van de Italiaanse marine
Franco Silvestri gearresteerd. Hij
wordt ervan beschuldigd, communis
tische landen documenten te hebben
toegespeeld toen hij werkzaam was
bij het hoofdkwartier van de Navo
in Napels.
BELFAST. Twee belangrijke op
positiegroeperingen in Noord-Ier
land hebben zich al uitgesproken te
gen het Britse plan voor besprekin
gen met vertegenwoordigers van al
le bevolkingsgroepen in Ulster.
KARATSJI. Een honderdtal men
sen is vermoedelijk omgekomen toen
op de Ganges (bij Faridpoer) een bar
kas verging. Volgens het persagent
schap „Pakistan Press Association"
was 't schip, dat de verbinding tus
sen Dacca en Faridpoer onderhoudt,
overbelast.
BONN. Reiner Barzel,de voorzit
ter van de Christen-Democratische
oppositie in de Westduitse Bondsdag,
zal ook een bezoek brengen aan de
Sowjet-Unie. zo heeft een woord
voerder van de C.D.U. meegedeeld,
kort nadat bekend was gemaakt, dat
Bondskanselier Brandt zich binnen
kort naar Rusland zal begeven.
NEW YORK. In een brief die dins
dag de V.N. in New York bereikte,
heeft de Russische minister van bui
tenlandse zaken Gromyko verzocht
de kwestie van het beleggen van een
wereldconferentie over ontwapening
op de agenda van de komende zit
ting van de Algemene Vergadering
te plaatsen. De zitting wordt op 21
september geopend.
VENETIE. De Venetiaanse pro
fessor Francesco Valcanover die is
belast met het toezicht op de kunst
werken in het gebied van Venetië,
schat de waarde van de vijf renais
sance schilderijen die dinsdag wer
den gestolen op' 2.000 tot 2.500 mil
joen lire (12 tot 13 miljoen gulden).
MADRID. Meer dan 300 artsen in
Spanje hebben zich in hun klinieken
en ziekenhuizen opgesloten, uit soli
dariteit met zeven leden van de staf
van de psychiatrische afdeling van
het grote Madrileense Francisco
Franco-ziekenhuis, die sinds woens
dag vorige week betogen.
ST. PAUL (Minnesota). Zeven ar
beiders hebben te St. Paul in de
Amerikaanse staat Minnesota het le
ven gelaten toen een bijna voltooide
televisietoren van ruim 400 meier
instortte. Twee arbeiders werden
gewond. De oorzaak van het onge
luk is niet bekend.
NEW YORK. De bekende Ameri
kaanse kroniekschrijver Stewart
Alsop heeft zijn lezers in het tijd
schrift „Newsweek" meegedeeld, dat
bij hem een vorm van kanker is ge
constateerd. Het betreft een onbe
kend soort leukemie.
DODELIJKE
ONGELUKKEN
OOST-FLAKKEE, 8-9. Op rijks-
weg 18 ter hoogte van de gemeente
Oost-Flakkee is een personenauto op
hel linker weggedeelte geraakt en in
botsing gekomen met een tegenlig
ger. De beide inzittenden van de
links rijdende auto, evenals de be
stuurder van de tegenligger, werden
ernstig gewond overgebracht naar
het Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam.
Hier is de bestuurder van de tegen
ligger, de 42-jarige R. P. C. van den
Eijnde uit Brugge (België) overleden.
PRINSENBEEK. Op rijksweg 16
ter hoogte van Prinsenbeek is de be
stuurder van een personenauto tij
dens een inhaalmaoeuvre tegen de
linkerzijde van een truck met opleg
ger gereden. De bestuurder, de 51-
jarige J. G. Heere uit Rotterdam,
werd uit zijn voertuig geslingerd en
is ter plaatse overleden.
VENLO. In het ziekenhuis in Ven-
Io is de zestienjarige Louise Linssen
uit Maasbree overleden aan de ver
wondingen die zij bij een verkeers
ongeval had opgelopen.
DELFT. De 46-jarige mevrouw J.
H. van Morchoven-Pieterse uit Den
Haag is- op rijksweg 13 onder Delft
om het leven gekomen. Nadat haar
echtgenoot de macht over het stuur
van zijn auto had verloren, waar
schijnlijk als gevolg van een klap
band, kantelde het voertuig enkele
malen en kwam tenslotte rechts van
de weg bij een sloot terecht.
SOMEREN. In de Zuid-Willems
vaart bij Sluis onder de gemeente
Someren (N.B.) is het lijkje van een
pasgeboren baby gevonden. Volgens
de politie moet het lijkje (een meisje)
reeds enkele weken in het water
hebben gelegen.
HAARLEM. De 67-jarige mevr. J.
H. Sehuck-Zuiderbaan uit Haarlem
is omgekomen toen zij bij het over
steken van de Wagenweg door een
passerende auto werd gegrepen. De
vrouw werd op slag gedood.
J Enorme
J watermeloenen
1 MOSKOU, 7-9. Telers in Tacl-
t jikistan, in centraal-Azië, zijn
er in geslaagd, deze zomer
enorme watermeloenen, van
55 kg te kweken, hetgeen cor
rectie van de Sowjet-encyclo-
pedie noodzakelijk maakt, al
dus het Russische persbureau
Tass. Volgens de huidige ency
clopedie kan een watermeloen
maximum slechts zestien kg
wegen. Op een tentoonstelling
in de hoofdstad van Tadjiki
stan zijn enkele reuzenexem-
plaren te zien.
FEUILLETON
..O. daarvoor moet je naar hot zie
kenhuis. hè? Vader heeft jaren ge
leden ook een abces gehad. Zou Teun
dat nu hebben?"
Hij schoot nu in een onbedaarlijke
lach en toen hij niets zei, keek het
meisje beledigd. „Ik heb zeker iets
geks gezegd, hè?"
Elmert hield zich in. „Welnee, An
neke. ge ensprake van. Je bent erg
lief. En maak je over Teun maar
geen zorgen. Die is veel ic gek op je.
Morgen zie je hem vanzelf wel ver
schijnen".
„Zou jc denkon?"
„Vast en zeker." zei hij ernstig. „Ik
ken toch zeker m'n eigen broer wel?
Zeg, ik ben ook oen lompe gastheer
wil je koffie?"
Zc schudde haar blonde hoofd.
„Nee hoor, maak voor mij geen
drukte."
„Drukte? Dacht jc soms, dat ik de
hele avond op een droogje bleef zit
ten? Ik moet toch voor mezelf kof
fie maken."
„Kun je dat?"
Elmert deed. of hij hevig bele
digd was. „Jij hebt geen erge hoge
dunk van me. hè?"
Met een ruk kwam zc overeind en
liep naar hem toe. Met haar beide
handen zijn arm omvattend, keek ze
hem met kinderlijk-verschrikte ogen
aan. „Dat bedoelde ik zo niet. El
mert. eerlijk waar."
Hij klopte haar rustig op de han
den. ,.'t Was maar een grapje. Jij
mag zc straks keuren. En o wee. als
jc niet eerlijk bent."
Enkele minuten later had hij een
kopje voor haar neergezeten voor
zichzelf. „Nou? Proef eens? En zeg
dan maar. of ik geen koffie kan
klaarmaken."
Ze nam voorzichtig enkele teugjes.
„Het smaakt naar gootwater", zei ze
tenslotte.
„Wat?" Hij keek haar verschrikt
aan en nam zelf het kopje op om te
SAIGON, 8-9. Een Zuidvictnamesc
oorlogsinvalide heeft dinsdag tijdens
een demonstiatie voor het ministerie
vooi oorlogsveteranen in Saigon de
duim van zyn linkerhand afgesneden
om de aandacht te vestigen op het
dreigement van de oorlogsgewondcn
dat zij massaal zelfmoord zullen ple
gen als hun pensioenen niet verbe
terd worden.
Aan het protest werd deelgeno
men door enkele tientallen voormali
ge leden van de Zuidvictnamese bur
germilitie, een elite-korps huurtroe
pen, gerecruteerd, opgeleid en be
taald door de Amerikaanse „Special
Forces" (de groene baretten) om te
worden ingezet in afgelegen gebie
den waar het geiegelde leger niet
komt.
Toen de politie het terrein voor
het ministerie afzette haalde een
oorlogsinvalide in een rolstoel twee
handgranaten te voorschijn. Hij
dreigde zc tot ontploffing te brengen
als de politie zich met de betoging
zou bemoeien.
Verslaggevers, politiemannen en
omstanders brachten zich snel ach
ter auto's en bomen in veiligheid.
Medebetogers wisten de man intus
sen te overreden van uitvoering van
zijn dreigement af te zien.
Even later trok een andere oor
logsveteraan kalm een mes waar
mee hij voor de ogen van verbijster
de omstanders de duim van zijn lin
kerhand afsneed, deze op een bord
legde en daarmee naar de ingang
van het ministerie stapte.
Het vliegtuigongeluk
hij 'Hamburg
HAMBURG. 8-9. Het ongeluk met
een Westduits ehartervliegtuig bij
Hamburg is niet te wijten aan een
menselijke fout. zo heeft dinsdag een
Westduitse luchtvaartinspecteur. Max
Brandenberg, na het voorlopig on
derzoek verklaard.
Van de 121 inzittenden - 155 pas
sagiers en een bemanning van zes
leden, allen Westduitsers - hebben
94 passagiers en vijf bemanningsle
den het ongeluk overleefd. Er zijn
tot dusver 21 lijken gevonden, waar
van er slechts dertien zijn geïdenti
ficeerd. Eén man wordt nog vermist.
Hij ligk waarschijnlijk nog onder de
wrakstukken.
Man gaat er met kas
van vliegveld van door
FRANKFORT, 8-9. Een employé
van de „Deutschenbank" is er met
de hele kas van 414.000 mark van het
filiaal op het Rhein-Main-vliegveld
van München van door. Het is dc
49-jarige H. E. die 30 augustus na
het einde van zijn dienst 's avonds
de benen nam in plaats van het geld
op het bijkantoor in Frankfort in te
leveren.
De diefstal is niet eerder bekend
gemaakt op verzoek van de bank. zo
deelde de politie dinsdag mee.
STRAATSBURG. In het gebouw
van de Raad van Europa in Straats
burg is het tweede Europese demo
cratische congres, dat 31 augustus
begon, besloten.
SUPERIEURE
AUTOKRAKER
BRUSSEL, SS. Ecu Belgisch
bedrijf is er wellicht m ge
slaagd, een afdoende oplossing
te vinden voor het probleem
van de autokerkhoven. Het
heeft een machine ontwikkeld,
die binnen enkele minuten een
afgedankte auto tot hoogwaar
dig schroot verwerkt. De nieu
we machine waarop patent is
genomen, en die al bekeken is
door Europese, Amerikaanse
en Japanse schroothandelaren,
perst oude auto's tot blokken.
Deze blokken worden afgekoeld
tot een temperatuur van ge
middeld 130 graden onder nul.
Het koolstofhoudende staal van
de auto's wordt hierdoor zo
bros, dat het gemakkelijk ver-
gruizeld kan worden tot stuk
ken ter grootte van een munt.
Dit staal wordt door een elek
tromagneet gescheiden van af
val, zoals glas, te.rtiel, metaal
legeringen etc.
MADRID. 8-9. De Spaanse rege
ring heeft in een telegram aan de
Wereldgezondheidsorganisatie in Ge-
nève gemeld dat veertien op zich
zelf staande gevallen van cholera
zijn geconstateerd. Zes hiervan heb
ben zich in de provjncie Barcelona
voorgedaan en de overige acht in de
provincie Valencia.
Hulp voor verlaten
kinderen in Vietnam
WASHINGTON. 8-9. Drie Ameri-
kaanse senatoren hebben een wets
voorstel ingediend om tijdelijk een'
bureau op te richten voor hulp aan
verlaten kinderen in Zuid-Vietnam.
Hel gaat hoofdzakelijk om kinde2'en
die verwekt zijn door Amerikaanse
militairen.
De kosten van het program, dat in
samenwerking met de Zuid-Vietna-
mese regering nioet worden uitge
voerd. word envoor het eerste jaar
op vijf miljoen dollar (ongeveer 17,5
miljoen gulden) geschat.
Het voorstel is afkomstig van de
republikein Mark Hattfield en de de
mocraten Harrison Williams en Ha
rold Hughes.
proeven. Maar Anneke schaterlach
te. „Jij plaagde mij. plaag ik jou. Je
had dat gezicht van je eens moeten
zien. Had ik je lekker beet!"
Elmert lachte maar mee om zich
nog een beetje figuur te geven.
..Wacht maar, aanstaande schoon
zuster. je krijgt jc trekken nog wel
eens thuis".
Zc keek even met grote ogen. „Ja.
dat is waai', hè?"
„Wat?"
„Ik word jc schoonzuster, hè. als
ik met Teun trouw. Eigenlijk grap
pig".
„Waarom?"
„O. dat jc er zo maar een hele fa
milie bij krijgt, als je trouwt. Jouw
vader en moeder worden dan ook dc
mijne". Ze dacht na. dromerig voor
zich uit turend boven haar kopje.
„Een moeder is wel fijn. hè? Jouw
moeder is altijd aardig voor me. Zou
zc het wel goed vinden, van Teun en
mij?"
Elmert knikte beslist. „En of. Jc
hebt moeders hart al gestolen. Moe
der zei oen paar weken geleden nog:
Dat is waar ook. Als Teun trouwt
krijg ik er een knappe schoondoch
ter bij".
„Ik ben helemaal niet knap",
meende het meisje.
„Daar kunnen vrouwen zelf niet
over oordelen", verklaarde Elmert
wijsgerig. „Alleen wij mannen".
Anneke glimlachte. ..Wat klinkt
dat stoer: wij mannen".
„We zijn ook stoer."
..Je koffie is in ieder /geval prima.
Wat kun ic nog meer?
Hij zuchtte. „Laat ik dal maar niet
vertellen. Anneke. Het zullen wel
deugden en ondeugden zijn."
Ze zette haar kopje neer en onder
steunde haar kin met dc handen.
„Weet je wat ik zo chzo eige
naardig vindt?"
„Nou?"
door JOKE DE VALK
„Jij en Tiemen. hè? Jullie zijn al
lebei broers van Teun. Maar jij lijkt
veel op Teun en Tiemen helemaal
niet. Ik vind Tiemen ook wel aar
dig. hoor, net zo goed als jij. Maar
soms ben ik wel een beetje bang
voor hem. Hij kan me soms door
dringend aankijken. Net of zijn ogen
de spot met me steken. Ik zeg het
natuurlijk niet goed.
„Jawel, ik begrijp je best. Och.
geen mens is precies eender als de
önder. Tiemen heeft wat, ik heb
water zal aan ons allemaal wel
wat mankeren."
Zo knikte. „Dat weet ik wel. Maal
ais ik niet van Teun hield, zou ik
bost van jou kunnen houden, ver
klaarde te spontaan.
Hij dacht: dat kind is gewoon een
open boek. Zo lief cn ongekmitscld.
Teun is wel een gelukkig mens.
Waar zou die idioot op dit moment
uithangen? Hij met z'n ziek zijn....
„Dat. had ik niet mogen zeggen,
hé? Teun noemt me wel eens flap
uit. Is dat erg? Moet je zoiets alleen
maar denken?"
„Ochals we onder elkaar zijn.
zo met z'n tweeën bijvoorbeeld, hin
dert het heus niet."
„O. gelukkig. Zeg. Elmert?"
...Ja?"
„Waarom heb jij geen meisje?"
Hij lachte verlegen. „Tja. mis
schien willen ze me niet. hè°"
„Dat is dan erg stom. Ik vind je
wol aardig. Elmert. Dat is toch niet
erg. als ik het zeg. hè?"
„Nee. Maar doe het niet. als er
meer bij zijn. Sommige mensen log
gen bepaalde uitlatingen wel eens
verkeerd uit. snap je?"
„Zo'n beetje. Teun /.egt wel eens:
Je mag alles denken, maar niet al
les zeggen."
„Dat klopt.
(Wo
olgd).
I
