Feiten en gebeurtenissen
op Schouwen Duiveland
in 1970
EEN JAAR STREEKLEVEN
v-
ZIEKIKZEESCIIE NIEUWSBODE Donderdag 31 december 19T0 Nr. 20801
SCHOUWEN-DUIVELAND, 31 december. Ook in 1970 was Schouwen-Duive-
luiid vóór alles landbouwlaml en al zijn er nogal wat bedenkelijke aantekeningen
te maken, de landbouw vooral ook door de goede opbrengsten deed liet niet
slecht, zij liet dat de overkoepelende agrarische politieke problemen ook hier de
hcdrijfsmcnscn aan het denken zetten. De kleine(re) bedrijven zullen het in de
toekomst niet gemakkelijker krijgen. De fruitteeltinisère zette verder door.
Industrieel was het voor Schouwen-Duiveland niet zo opvallend goed in het afge
lopen jaar. Zierikzee verloor één bedrijf, maar kreeg een ander terug. Even los
gezien van zo'n „incident" tikt het verlies van de kernfaciliteitenregeling door
voor stad en regio.
De recreatie redde het opnieuw en hel probleem van de seizoenbinding verliest
iels van zijn scherpe kanten door de komst op groter schaal van de winter-
caravan «-11 het tweede huis. Met de woningbouw werd een flinke sprong vooruit
gemaakt.
Als op andere jaren was er in 1970 veel aan de hand op Schouwen-Duiveland. We
hebben als vanouds gepoogd hiervan een, zij het niet volledige, opsomming
Ie geven, liet blijkt een lang kralensnoer van feiten en feitjes te zijn, die-inhoud
gaven aan een jaar streekleven.
Aan onderwijsvernieuwing werd hel
nodige gedaan. De foto toont antieke
gereedschappen van het boerenland,
in-het kader van het projekt Schou
wen-Duiveland aan de „Theo Thijs-
senschool".
triktenvergadering gehouden te
Nieuwerkerk werd opgemerkt dat de-
glooiing van de zeewering nog in
goede staat verkeerde.
De jaarwisseling verliep nogal ru
moerig in Zierikzee maar de situatie
kon goed in de hand worden gehou
den. Ook op Bruinisse was het nog
al rumoerig. In de gemeenteraad
van Schouwen werd een saldo on
voorzien bekendgemaakt. Tevens
waren er in deze vergadering
klachten over het toenemend jeugd
vandalisme te Oosterland. De Vogel
wacht op Schouwen-Duiveland her
dacht het feit van haar 20-jarig be
staan. Tijdens een nieuwjaarsrecep
tie in de trouwzaal van het stadhuis
sprak burgemeester D. W. Kastelein
over de gunstige vestigingskansen
voor industrie in Zierikzee. In ver
band met de Deltawerken werd bij
de begroting van Bruinisse een be
geleidingsbrief toegevoegd over de
economische vooruitzichten van
Bruinisse 1970. Deze bleken uit een
later verschenen rapport gunstig te
zijn. In Zierikzee vond een geslaagde
forum- en praatavond van de C.B.
T.B. Schouwen-Duiveland plaats en
er werd door deskundigen over ver
schillende belangrijke agrarische
problemen gesproken. In Bruinisse
bleek dat 24 van de woningvoor
raad in slechte staat verkeerde. Een
roerdomp maakte een interessante
tocht over Schouwen-Duiveland. Te
Zierikzee bleek de Bijstandwet niet
bestemd om schade te vergoeden bij
niijnontploffingen zoals die van vo
rig jaar november.- Toch kwam er
een schaderegeling uit de bus. In de
..Ark" te Renesse werd een congres
van het ..Wachttoren"-genootschap'
gehouden. Te Zierikzee werd de
laatste vergadering van de vleeskeu-
ringskring gehouden. In Bruinisse
werden diploma's aan het brand-
Excursies naar het werkeiland in de
Onsterschelde waren „in".
weerkorps uitgereikt voor het exa
men brandwacht. De Streek-V.V.V.
gaf reeds in januari een folder uit
onder het motto „Zonzee Zeeland".
Door de raad van Bruinisse werd
de begroting aanvaard. Het gebouw
van de jeugdsociëteit te Haamstede
werd geopend. Te Oosterland legden
de agrarische organisaties f 2.800,
op tafel voor Biafra. In Schouwen
begonnen de zomerreserveringen bij
het V.V.V. reeds. Burgemeester Hok
ken werd te Bruinisse benoemd.
Zierikzee kreeg een morele klap
doordat Confectiebedrijf Superdam
de sluiting van het bedrijf aankon
digde. De visserijvereniging te Zie
rikzee vierde haar gouden jubileum.
De Kon. Harmonie „Witte van
Haemstede" kon een goede gang van
zaken bemerken. Ter gelegenheid
van het gouden jubileum van de vis
serijvereniging te Zierikzee ver
scheen een historisch overzicht.
Op 20 januari gingen Zierikzeesche
leerlingen weer bomen planten.
Midtlejisehou wen
In zijn nieuwjaarstoespraak zei
burgemeester S. Francke dat de ge
meente Middenschouwen dankzij
grondverkoop geen financiële moei
lijkheden had gekend. In Nieuwer
kerk was men bezig met de voorbe
reidingen voor het oprichten van een
gymnastiek vereniging. In Bruinisse
werd opgemerkt dat de verminderde
aanvoer van mosselen de prijzen
deed stijgen.
In Bruinisse bereidde men zich de
ze tijd voor op de 'feestelijkheden in
verband met de komst van de nieu
we burgemeester. Zierikzee kreeg
in „het jaar van de visserij" een an
tiek anker kado. Drs. J. M. den Uyl
sprak tijdens een feestavond van de-
P.v.d.A. te Zierikzee en de Christe
lijke Plattelandsorganisaties hielden
een hooggestemde feestavond. In de
Schouwse Westhoek kon men reeds
de sporen van de achteruitgang in
de fruitteelt konstateren. De zang
vereniging van Burgh „Nu met Ho
pe" vierde haar 65-jarige bestaan.
De watersportvereniging „Rru" is~
naar een zelfstandige exploitatie van
een jachthaven aan het groeien zo
werd in det gehouden ledenvergade
ring bekendgemaakt.
Door de schaarste van mosselen
werden de kwaliteitseisen tijdelijk
opgeschort en op de Rijksweg door
Öuiveland werd een snelheidsgebod
in gesteld. Aan de verkeerskursus te
Oosterland gehouden, namen onge
veer 20 personen deel. De zeedijk te
Viane werd in verband met de hoge
waterstand 20 centimeter verhoogd.
In de te Zierikzee gehouden gemeen
teraadsvergadering kwam de slui
ting van Superdam ter sprake. Drs."
De Veer sprak in een bijeenkomst te
Zierikzee over de verdere aanpassing
van akkerbouwbedrijven. In de
nieuwjaarsrede van burgemeester
Kastelein spx-ak deze over de duide
lijke samenhang tussen bouw en be
volkingsgroei.
Werkeiland
Het eerste werkeiland in de Oos-
terschelde werd omstreeks deze tijd
voltooid. Op initiatief van de Stich
ting Ondernemerscentrale werd het
plan voor de burgerzinlening be
kendgemaakt om een sporthal/zwem
bad te realiseren.
In de periode van 1 januari 1961-
1970 bleek de bevolking van Schou
wen-Duiveland met 1055 personen te
zijn toegenomen, terwijl de gemeen
te Middenschouwen het hoogste ge
boorteoverschot boekte. Het vesti
gingsoverschot in Zeeland bleek te
zijn toegenomen.
Aardgas
De N.V. PZEM begon in de loop
van deze maand met de voorberei
dingen voor de komst van het aard
gas. In de vergadering van district I
van het waterschap werd gekonsta-
teerd dat het recreatie-afvalwater
naar de Oosterschelde wordt ge
voerd. De aardappel en uienpi ijzen
zakten in februari maar op Schou
wen-Duiveland bleek er nog een be
hoorlijke voorraad te zijn. Aan het
Strafeest te Burgh/Haamstede na
men 25 paarden deel. Langs Rijks
weg 18 gaf de aanleg van de paral
lelwegen nogal eens verkeersmoei
lijkheden. Door de slechte gang van
zaken in de fruitteelt zag de afdeling
Schouwen van de N.F.O. zich ge-
noodzaakt te fuseren met de afdeling
Duiveland.
De gemeenteraad van Wester-
schouwen bracht een uniek plan
naar voren voor de bouwopzet in de
Stoofweg, Stoofwekken en de Krom
me Reke. Te Bruinisse werd burge
meester G. Hokken feestelijk geïn
stalleerd; de mosselvissers hielden
daarbij een kleine vlootschouw. In
de nieuwjaarsrede van burgemeester
Everwijn kwam het probleem van de
fruitteelt ter sprake en in de daarop
gehouden gemeenteraadsvergadering
bleek dat de bestemmingsplannen af
hankelijk waren van de rioleringen.
De gemeenteraad van Brouwersha
ven besloot over te gaan tot de aan
leg, van een volwaardige ijsbaan. In
Goes werd een vergadering gehouden
van de Zeeuwse aalvissers op de
Grevelingen en Oosterschelde. De
meeste mosselkwekers waren in de
ze tijd nog bezig met het schoonvis-
sen van hun percelen.
V V"f2
Te Zierikzee werd door mr. J. van
Aartscn het rampmonument bij de
Zuid-Havenpoort onthuld, gemaakt
door de Zierikzeese kunstenaar Ad
Braat. De heer A. L. van Geesbergen
sprak met Schouwert-Duivelandse
gemeentebesturen over een gemeen
telijke samenwerking op het gebied
van recreatie. Tc Renesse gingen 31
Stra-paarden in zee. De Mosselkwe
kers vereniging te Bruinisse besprak
de mogelijkheden voor percelen in
het oostelijk deel van de Ooster
schelde. De hengelsportvereniging
„Oosterschelde" bleek in '69 een
goed jaar te hebben gehad. In Zie
rikzee waren foto-werkstukken van
„Delta foto" een onderwerp van ge
sprek. In een gecombineerde land-
bouwvergadcring sprak de heer mr.
E. Wage te Noordwelle over de posi
tie van boer en tuinder.
Te Bruinisse werd een praatje en
een discussie over de palingvisserij
gehouden. In de Verenigingsraad te
Nieuwerkerk werd het plan bespro
ken om voor Duiveland één raad te
benoemen. In de jaarvergadering
van V.O.O. te Haamstede werd de
mogelijkheid besproken dat er scho
len leeg zouden komen te staan. In
de algemene vergadering van de
kring Schouwen-Duiveland van de
Z.L.M. kwam de beplanting in de
Westhoek ter sprake. In de dis-
Op de 13e februari verwoestte een
felle brand twee huizen in de Nieu
we Boogerdstraat in minder dan een
uur tijd.
In het kader van de kursus Samen
leven samen denken hield de Bond
van Plattelandsvrouwen een diskus-
sieavond waar gedachten rond een
betere leefbaarheid in de streek naar
voren kwamen. Op de ouderavond
van de basisschool Burgh-Haamstc-
de werd gekonkludeerd dat de bouw
van een geheel nieuwe school nog
niet in het vooruitzicht ligt.
In een open vergadering van de
ARP belegd door de kiesvereniging
Wcsterschouwen sprak ir. W. Aant-
jes over de achtergronden van chris
telijke politiek.
Op Schouwen-Duiveland werd een
onderzoek gedaan naar de eventuele
mogelijkheid van één Hervormde
streekgemeenle i.v.m. het tekort aan
predikanten.
Late winter
Op 16 februari bood de Westhoek
van Schouwen nog een (laat) winter
se ^anblik want een sneeuwtapijt
bedekte de velden, duinen en bossen.
De jeugdsoos te. Renesse verkeerde
in moeilijkheden daar de ruimte die
men ter beschikking had naderhand
toch te klein bleek te zijn. Door de
jeugd vogel wacht werd in Zierikzee
een „koude" excursie gemaakt. Te
Burgh hield de vereniging voor
openbaar onderwijs een propaganda
feestavond. De gemeenteraad van
Bruinisse besloot een parkeerverbod
in te stellen voor de noordzijde van
de Hertsbekestraat.
De Oosterlandse weegbrugvereni-
ging kon zich verheugen over de
goede gang van zaken. De leerlingen
van de huishoudschool te Haamstede
organiseerden een openbare markt
voor dc noodlijdende jeugd. De vis
serij vereniging hield te Zierikzee een
vergadering waarin het mosselpro
bleem en de hoge prijzen van de
mossels aan de orde kwamen.
Te Renesse bespraken ouderen en
jeugd het probleem van liet voort
bestaan van de jeugdsoos. Do ge
meenteraad van Zierikzee besloot
over te gaan lol enkele grondonlei-
geningsproeedures in. hel bouwplan
Wcsl. In Zierikzee namen enkele au
toriteiten een kijkje in een pand in
de St. Domusstraat bij een aantal
dames die daar de weefkunst uitoe
fenen. De NVV besluurdersbond or
ganiseerde een bijeenkomst te Re
nesse om een goed woon- werk- en
leefklimaat te bevorderen.
Na een ingrijpende restauratie
werd het hervormd verenigingsge
bouw feestelijk geopend en dient als
gcmeenschaphuis met vele beslem
mingen.
9
Ter gelegenheid van het 10-jalig
bestaan van de Schouwse Ruiters
organiseerde men in de duinen e'en
cross waaraan in het totaal 83 paar
den deelnamen. Te Haamstede na
men vele ouders een poosje plaats in
de kleuterschool banken om op de
ouderavond kreatief bezig te zijn.
De sportvereniging DFS te Burgh
hield een feestavond en besprak de
moeilijkheden die er nog waren mei
de grasmat. De fok- en kontrole ver
eniging besprak te Zierikzee de kost-
prijsmoeilijkheden rond de bemon
stering van de melk.
Om een Westhoek-bad
Dat de Westhoek'haar eigen weg
koos bleek uit een plan voor een ei
gen zwembad gemaakt door het col
lege van b. en w. van Westex-schou-
wen. Op de oudei'avond der christe
lijke nationale school le Haamstede
werd vastgesteld dat men toch a«tn
een nieuwe school toe was. De chris
telijke woningbouw vex-eniging Brui
nisse besloot ook te Nieuwerkerk en
Öuwerkerk te gaan bouwen. De ge
meenteraad van Zierikzee stelde een
ondex-zoek in naar de bouwmogelijk
heden bij Kaaskenswater. De ge-
meentex-aad van Zierikzee sprak te-
vexis haar vex'bazing uit over een
plan voor een te dure „insteekha-
ven" aan de Laan van St. Hilaii'e. Dc
raad van Schouwen-Duiveland had
ki'itiek op het lange uitblijven van
het stx-eekplan.
Op de oudex-avond van de RSG
pi-ofessor Zeeman werd een boeien
de causerie gehouden over het mid
delbaar onderwijs' in Airxerika. De
vex-eniging Technisch onderwijs
merkte in een vergadering op dal
het plan voor een nieuwe school in
plan West nog niet helemaal in kan
nen en kruiken was. In een i-aads-
vergadex-ing van de gemeente Duive
land werd overgegaan tot verkoop
van de ambtswoning „Zonnehoek".
De jeugdafdeling vai> het Rode
Kruis te Zierikzee zorgde voor kant
en klaar goederen in geval van
noodsituaties. In de Sint Janstraat
te Zierikzee hield „Delta Foto" eexi
tentoonstelling met meer dan 80 ver
schillende werken. Tijdens een vei--
gadering van de Vei'eniging voor
De Westhoek zag het trieste rooien
van /ruitboxnen.
Technisch Onderwijs te Zierikzee
werd het plan voor een streekschool
besproken. De Bruse mosselvissers
genoten van een tweede feestavond
als sluitstuk van het jaarlijks nios-
selfeest. Te Westerschouwen werd
het besluit genomen om over te gaan
tot de bouw van een overdekt, ver-
warmd zwembad. De algemene ver
gadering van de middenstand van
Haamstede Burgh kwam lot de kon-
klusie dat de middenstand een goed
jaar had gehad. Op een avond van
de P.J.Z. te Zierikzee werd een de-
monstratie van modern toneel gege
ven. Te Brouwershaven hield de
plaatselijke vrouwenvereniging een
succesvolle Biafi'a-avond.
Oude kwestie
Tussen de Heren en Vrouwen van
de ambachtsheei'lijkheid Grijsoord
(Flakkee) en de staat der Nederlan
den werd een oude kwestie geregeld.
Op de raadsvergadexing die te Wcs
terschouwen gehouden werd, sprak
de heer L. van der Klooser over de
noodzakelijkheid van een goed rio
leringsstelsel in de Westhoek. De
Koninklijke Bond tot Redding van
Drenkelingen hield te Zierikzee een
geslaagde filmavond. Te Haamstede
werd een openbare markt gehouden
ten behoeve van de noodlijdend-.-
jeugd. Renesse kreeg er een nieuwe
zelfbedieningszaak bij. De gemeente
raad van Middenschouwei"x besloot
tot ovexdracht van grond voor de
bouw van een tweede lokaal voor de
kleutex'school.
Op de jaarvergadering van Pomo
na werd bekend gemaakt dat de
kwekers met gerooide percelen uit
zien naar de rekreatie.
Het vrouwenkonlakt van de
P.v.d.A. maakte een plan bekend
over eventuele subsidie van Geel.
Staten van Zeeland voor hel jeugd
werk. Op de feestavond van de Ver
eniging voor Openbaar Onderwijs te
Zierikzee trad hel Middelburgs Di
lettanten toneel succesvol op. In Zie
rikzee werd het aloude café „De ge
kroonde Suikerbiet" heropend. Op
een feestavond van de openbare
lagere school te Nieuwerkerk werd
een geslaagde musical opgevoerd.
Van dc kabelbaan, die dient voor de
sluiting van het Haringvliet, stortte
een gondel neer doordat gen kabel
brak. In een forumbijeenkomst ge
houden te Zierikzee pleitte het lid
van Gedepuleeide Staten de heer
A. L. van Geesbei'gen voor een x*e-
kreatieschap te Schouwen-Duive
land. Te Zierikzee werden op de
vex-gadering van de P.v.d.A. vele
Zeeuwse eilandzaken bespi'oken zo
als: industrie, rekreatie, fruitteelt
enz. De Vei-eniging van Onderwij-
zers en Onderwijzeressen op Schou
wen-Duiveland hield een geslaagde
bijeenkomst met als onderwerp
„Kunstzinnige vorming is minder een
vak dan wel een mentaliteit".
De begx-oting te Zierikzee in ver
stand met de restauratie van de
Noordhavenpoort werd overschreden
door vex-schillende tegenslagen. De
muziekavond van Oosterlands fanfa-
re trok minder belangstelling dan
anders. Door de gemeenteraad van
Westerschouwen werd een welstands
commissie in het leven geroepen. Te
Burgh trad het kinderkoor Westelijk
Schouwen op, en voerde een geslaag
de operette uit.
Nieuwe school
Het Christelijk nationaal onderwijs
te Zierikzee hoefde niet langer met
ruimte te kampen daar er een nieu
we school in het Vrije gebouwd werd
die de 20e werd geopend. De ge
meenteraad van Zierikzee ging over
lot nieuwe aankopen van gi'ond voor
verdere uitbreiding van plan West.
Te Zierikzee werd een gericht be
jaarden onderzoek gehouden. De
V.Z.A.C. te Haamstede was weer ak-
tief en de eerste zweefvliegtuigen
gingen de lucht in. Te Bruinisse
werd een aantrekkelijke mogelijk
heid geschapen voor het verkrijgen
van eigen woningbezit. Op de huis
houdschool te Zierikzee werden in
signes aan de Ir.asmeisjes uitgereikt.
„Oefening en Uitspanning" te Nieu
werkerk gaf een geslaagde uitvoe
ring. In Zierikzee werd een waarde
volle aanwinst geboekt want de
Schouwse tegelkamer in hel gemeen
temuseum werd in ere hersteld.
Plastic zakken
Te Middenschouwen werd een
proef genomen met plasticzakken
voor hel huisvuil. De lagexse school
jeugd van Zierikzee kwam feestelijk
bijeen voor de filmmiddag en prij-
zenuitreiking van de opstelwedstrijd
in het kader van de boomfeestdag.
Er verscheen een boekwerkje over
het heden en het verleden van het
4