2 STUKS
EL-MIOR
AGENDA
Spits St. Lievensmonstertoren vijf meter lio^er dan de vorige
voor 25.00
De veertiende juli
in Frankrijk
STREEKN1EUWS
Geen wijziging
aan Sow jet-top
Brandweer bluste vuur in schip op werf
Aantal melkleveranciers op Schouwen-Duiveland liep terug
Rapport over milieuverontreiniging
en de te nemen maatregelen
Laatste fase restauratie
ZIERIKZEE, 15-7. 'n Boeiend, zo niet het boeiendste
onderdeel van de St. Lievensnionstertoren-restauratie
is in volle gang. De nieuwe bekappiug wordt aange
bracht en van de grond ziel men al dat er bijzondere
dingen gebeuren, want reuzenspanten worden per
elektrische lier omhoog gehesen.
De eerste kapspantcn z(jn al gesteld en de onderspanten verheffen zich al
enkele meters boven het hoogste punt van het metselwerk. De „Dikke toren"
kr\jgt zijn hoed op, een prachtige, maar wel zware hoed, want de balken
van onder- en bovenbouw hebben een dikte van 25 x 25 cm. Ze zijn gemaakt
van Frans eikenhout en wegen 400 kg. Het omhoog takelen is een enorm,
maar spcktakulair karwei, want balken van die dikte (met drie is het al ge
beurd) en 8 meter lengte moeten een zestig meter omhoog worden getild.
Vroegere bekappingen
De allervroegste bekapping - da
terend uit de begintijd - werd, ge
luk mogelijk bekend, in de Franse
tijd van de toren afgenomen, omdat
de torens toen werden gebruikt tot
het geven van seinen (van toren tot
toren). Het pagode-achtige bouwsel
ziet men op alle oude prentjes van
de Sint Lievenssmonstertoren. Bij de
restauratie eind 19e eeuw, is er toen
het afsluitend dakje opgekomen, af
gedekt met leisteen. Velen hebben
daar in de loop der jaren - gelieven
voorop - hun namen in gekrast. Het
dakje is gesloopt en de leien zijn
verdwenen. Het wacht allemaal op
de nieuwe bekapping, die - gerekend
van de zoldervloer af - een hoogte
gaat krijgen van plm. elf meter. Dit
is zes meter hoger dan de oude, ge
sloopte, dakconstructie.
De spits wordt bekroond met een
koperen windwijzer (1.60 x 1.30 m)
in de vorm van een boot. waarmede
de scheepvaart wordt gesymboli
seerd.
De werkzaamheden verlopen voor
spoedig. De nieuwe dakconstructie is
eerst op de grond gereed gemaakt,
daarna uit elkaar genomen en gaat
nu spantsgewijs omhoog.
Lengte plm. 70 meter
Gelet op de vergroting van de spits
krijgt de toren straks een totale
lengte van plm. 70 meter. In de spits
wordt 24 m:: en 7 m:t grenenhout ver
werkt. Opzichter' S. Peene vertelt
met enthousiasme over dit karwei en
trouwens over de reestauratie in zijn
geheel, die nu kennelijk in zijn laat-
Staande op de torentrans heeft men
een goed uitzicht op het bintwerk
van de nieuwe spits in wording.
ste fase is. Eind september kan de
toren door de nieuwe spits zijn af
gedekt en druk is men in de weer
met de restauratie van de oostzijde,
de laatste kant die nog moest wor
den aangepakt. Gehoopt wordt dat
men eind 1971 met het herstel van
Schouwen-Duiveland's hoogste bouw
werk gereed zal zijn.
Uitzicht
Zij het gespitst op de technische
bijzonderheden „van de spits", heb
ben wij in de straffe wind toch nog
een oogje gewaagd aan de wijde om
geving, die zich hier van bovenaf op
zijn schoonst toont, met vlakbij ui
teraard de stad, die er in het wat
buiige licht van de middag als steeds
indrukwekkend bij lag.
Dit nog: het omhoog takelen is een
precies karwei, maar het maken van
de verbindingen ook. Dat doet de
„old fashioned" vakman, de heer
Provoost te Middelburg, in dienst
van het Aannemingsbedrijf Versluijs
te Middelburg, die nu al zo'n twaalf
jaar restaurerend met de toren bezig
is. Een moeilijk, maar heerlijk en
prachtig karwei!
Voor het stellen van de binten (niet
voor het opvijzelen) wordt nog -
ondanks alle technische vooruitgang
- gebruik gemaakt van een hand
liertje. Dat gaat nog het beste.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode).
Advertentie
Prijsbewust
OVERHEMDEN
4 kleuren norm. 1 7.90
élégant
DEURLOO
ZiEBJKZK. HAVTNPtElN 11. TEL 01110-J690
PARIJS, 15-7. Het vierdaagse
weekeinde van dc Qua tot ze Juillct
(van zaterdag tot en met dinsdag)
heeft in Frankrijk 131 verkeersdo
den en 1283 gewonden gecist.
Aan de stranden van de Atlanti
sche Oceaan en de Middellandse zee
verdronken 45 personen.
De „Maoïsten" hebben Frankrijk's
nationale feestdag gevierd door on
der andere in Deauville duurdere
auto's als Ferrarri's met sikkel en
hamer te beschilderen.
In de Parijse wijk Faubourg Saint
Antoine, bij het Place de La Bastille,
werd het bal maandagavond ver
stoord door de politie die jacht
maakte op jongelui die leuzen als
„vrijheid voor Geismar" aanhieven.
BRUINISSE, 15-7. Woensdagmid
dag ging te Bruinisse cpnicuw dc
brandsirenc en ditmaal was het voor
een echte brand. Bij het afbranden
van oude platen, van het schip Oud
dorp 16 van dc firma Gebroeders
Bezuijen, dat op de scheepswerf van
dc firma D. van Duivendijk en Zonen
te Bruinisse lag. raakten olieresten
op dc scheepsbodem in brand.
Het i ngrijpen met dc op de
scheepswerf aanwezige schuimblus-
ser had geen efect genoeg, waarom
de brandweer werd gewaarschuwd.
Deze was spoedig ter plaatse, de
Straaljager neergestort
STEENWIJK, 15-7. In Steenwijk
is een straaljager neergestort. De
straaljager een RF 104 G Slarfighter
was opgestegen van de vliegbasis
Volkel. De piloot, de 24-jarige twee
de luitenant H. W. Leenderts uit
Eindhoven kon zich met zijn schiet
stoel in veiligheid stellen. Hij kwam
ongedeerd op de grond terecht.
Boeken en brochures
Weer drie nieuwe boekjes
in dc AO-reeks
In de AO-reeks zijn weer drie
nieuwe werkjes verschenen.
Leo Jacobs schreef een boekje
over „De Kleine Kabouters". De be
langrijkste kabouters worden hierin
beschreven: Oranje Vrijstaat, hun
levensgewoonten, akties en politieke
opvattingen. Kortom een goede
voorlichting voor iedereen die nog
niet wie wie en wat de kabouters
eigenlijk zijn.
Dra. A. A. E. Veis Heyn schreef
een boekje over de beroemde
Spaanse schilder Goya, wiens werk
momenteel in het Maurits Huis in
Den Haag te zien is.
In dit boekje staat een uitvoerige
levensbeschrijving van Goya, zijn
techniek van schilderen e.d. Dit alles
werd geïllustreerd met veel foto's
van zijn schilderijen.
Dr. A. Stollc schreef het boekje
„Bionicu", spieken bij de natuur.
Verschillende opmerkelijke han
delingen van allerlei dieren worden
hierin besproken en ook hierin zijn
verschillende sprekende foto's op
genomen.
RENESSE
„The Colden Earrings"
Heden (donderdag)-avond treedt
in „De Ark", te Renesse de beatgroep
„The Golden Earrings" op. In
„Appollo" treedt de groep „The
Brainbox" op.
daarvoor opgeleide leden van het
korps daalden in de machinekamer
waar de brand woedde met de zuur
stofmaskers op af en ook het poeder-
blusapparaat kwam er aan te pas.
Er was een zeer hevige rookontwik
keling. Dat het menens was, bleek bij
het nathouden van de buitenkant
van het schip, dat op de helling zat.
Het water dat met de scheepshuid in
aanraking kwam, verdampte onmid
dellijk. Toch was de brandweer in
minder dan een kwartier de brand
meester en na een half uur was alles
geblust.
Donderdag 16 juli
Zierikzee
Gravensteen, 1U-5 en 7-U uur, ten
toonstelling „Visserij en Scheep
vaart
Burgerweeshuis, lü-5 uur, zomerten-
toonstelling.
Grote Kerk, 20 uur, orgelconcert
door Jail Bonefaas.
Haamstede
Rondleiding Domeinen. Vertrekpunt
Uitkijktoren 9.00 uur.
Vrijdag 17 juli
Zierikzee
Gravensteen, 10-5 en 7-9 uur. ten-
toonstellirg „Visserij en Scheep
vaart
Burgerweeshuis, 10-5 uur, zomerten-
toonstelling.
Haamstede
Avondrondleiding Zilvermeeuw
broedplaatsen. Vertrek Uitkijktoren
19 uur.
Ouwcrkcrk
De Vier Bannen. 19 uur. Concert
muziekver. „Nieuw Leven", lam-
pionuptocht en kampvuur.
Renesse
„Laone" 18.45 uur. Tuinexcursic Slot
Moermond.
De Ark. Optreden beatgroep „Ginger
Ale". Aanvang 20 uur.
Advertentie
HOGE RENTE
op
termijnrekeningen
NUTSSPAARBANK
ZIERIKZEE
Telefoon (01110) 2310
MOSKOU, 15-7. De Opperste Sow-
jet (het Russische parlement) heeft
woensdag president Podgorny en
premier Kosygin met diens voltalli
ge regeringsploeg voor vier jaar her
kozen, en daarmee alle geruchten
ontzenuwd over een mogelijke
machtswisseling in het Kremlin.
Voorts zijn partijleider Brezjnew en
andere hoge*functionarissen volgens
verwachting weer in het presidium
van de Opperste Sowjet gekozen.
Alarm te Bruinisse
ARNHEM. 15-7. Een rapport is
opgesteld door het Instituut voor
OccQlogisch Onderzoek en het Rijks
instituut voor Natuurbeheer te Arn
hem.
Het rapport over de milieuveront
reiniging behandelt dc volgende pun
ten:
Op het ogenblik leven er in Neder
land 13 miljoen mensen en als de be
volking op deze manier blijft toene
men, zal het inwonertal over 54 jaar
verdubbeld zijn. Om een leefbaar mi
lieu te behouden, zal dc aanwas dras
tisch moeten verminderen, aldus het
rapport. Een noodzaak is dat dc ge
zinnen zo klein mogelijk worden ge
houden d.m.v. verantwoorde gezins
planning.
Vervolgens meldt het rapport hoe
met de stijgende welvaart het steeds
moeilijker wordt om schoon water,
schone lucht cn rust tc vinden. Het
zal in de toekomst veel geld gaan
kosten om Nederland leefbaar te
houden. De industrie en de landbouw
vervuilen o.a. het milieu. Zij moeten
dan ook zelf voor de kosten opdraaien
om dit tegen te gaan en niet de ge
meenschap. Industrie en handel moe
ten op een verantwoorde manier hun
vestigingsplaatsen kiezen en niet zo
maar overal nieuwe bedrijven neer
zetten.
Een zeer belangrijk punt in deze
zaak, aldus het rapport, is het be
houd van de nog aanwezige natuur
in Nederland. Laten we alles dat nog
beslaat - zo wordt aangedrongen -
bijzonder goed beschermen en bewa
ren, want als de natuur eenmaal ver
nietigd is, is Nederland onleefbaar.
Het is noodzakelijk dat biologen, me
dici, geografen cn sociologen worden
Ingeschakeld bij uitbreidingsplannen
van sleden, industrieën erl wegen
aanleg.
Voorts - aldus het rapport - dat dc
auto's ook een groot deel van de mi-
lieurvcrontreiniging op hun rekening
nemen, nl de toekomst zal het open
baar vervoer sterk moeten worden
uitgebreid en zal men zijn auto zo
weinig mogelijk moeten gebruiken.
Om al deze punten te verwezen
lijken zal er een groot overkoepe
lend orgaan moeten komen.
In het onderwijs moet ook de no
dige aandacht aan dit probleem wor
den bcsteeed, want de jongeren heb
ben het recht om te weten in welk
leefbaar land zij zullen trechtkomen.
Voorlichting aan het publiek over
een heleboel artikelen is noodzake
lijk, zoals benzine en wasmiddelen.
Tenslotte worden de politieke par
tijen gevraagd de milieuverontreini
ging op de eerste plaats van hun pro
gramma te zetten en haar eventuele
oplossingen voor dit vraagstuk ook
in praktijk te brengen.
Vluchtende Oostduitse
grenswachten
UHUNSWIJK, 15-7. Ken Oosldult-
se grenswacht van 20 jaar is in dc
nacht van dinsdag op woensdag met
zijn wapens in de omgeving van
Bronswijk naar Wesl-Duitsland ge
vlucht. Pas enkele uren later werd
zijn vlucht opgemerkt. Dinsdag was
een jonge soldaat van het Oostduit
se leger in de huurt van Esehwego
in IIcsscn naar het westen gevlucht.
Levering van ruim 10 miljoen kilogram melk in '69
ZIERIKZEE, 15-7. In het mclkjaar 1969 werden door 113 veehouders op
Schouwen-Duiveland, het diploma voor het leveren van kwalitcitsmelk be
haald, waarvan 45 telers voor dc eerste maal. Een zeer hoog aantal, aldus dc
voorzitter van dc C.M.M.C. dc lieer A. F. Schoof op de woensdagavond in het
Huis van Nassau gehouden algemene ledenvergadering van die organisatie.
Dc 113 gegradueerden, mochten deze avond het diploma in ontvangst nemen
uit handen van de voorzitter C.M.M.C., de centrale waarin dc veehouders,
dc slijters cn dc fabriek elkaar vinden.
De voorzitter gaf in zijn openings
woord een kort resumé van het uit
voerig jaarverslag, opgesteld door de
heer C. Zee, algemeen secretaris van
de Zeeuwse Melkfederatie. Hij
maakte gewag van een goede be
voorrading van de slijters, hoewel de
weg naar het ontvangststation (Rot
terdam) lang is. De uitbetaling is af
gestemd op de na-betaling C.M.C.
Er is een terugloop in de afleve
ring van 4 over het verslagjaar in
vergelijking met 1968 en deze zomer
is het weer iets minder. De terugloop
van het aantal leveranciers is van
325 naar 300. Vijf jaar geleden waren
er nog 500 leveranciers. Vijf en der
tig koeien werden geslacht. Het aan
tal koeien neemt niet toe. Er is een
stijgende deelname aan de meet con
trole.
Meer dan 10 miljoen kg melk werd
aan dc fabriek geleverd, waaruit
blgkt wat goede verzorging, een
juiste sclcktic cn goede koeien ver
mogen.
Veel daarvan bleek oo de kort
geleden gehouden Centrale Fok vee-
dag. Veel monsters werden op eiwit
onderzocht en landelijk neemt dc
uitbetaling hiervoor toe, zij hel nog
niet op Schouwen-Duiveland. Dc
melkprijs werd met 2 cent verhoogd
in Zeeland. De verkoop van z.g.n.
sluntmelk nam toe. Dc melkkwaliteit
was gunstig, want 80 viel in dc
eerste klasse. Tot juni toonde 1970
eenzelfde beeld cn liep hot percenta
ge zélfs op tol 94 maar daarna
kwam er oen scherpe, nog onver
klaarde, terugval lot 64 Belang
rijk droegen dc Icrlandkoclers bij
lot kwaliteitsverbeteringen. Er wer
den er 60 van in gebruik genomen.
Het vervoer van melk in tanks is
hier nog niet van dc grond, maar in
dc toekomst zal het er wel van ko
men.
Bij monde van dc heer W. C. v. d.
Bosse werd door de Raad van Com
missarissen en dc Kascommissie een
gunstig rapport ui (gébracht over hol
financieel beheer der C.M.M.C. over
1969, waarop de penningmeesteer dc
heer J. M. Lodewijk, onder dankzeg
ging voor het akkuraat beheer, dé
charge werd verleend. Alle jaarstuk
ken, inclusief het jaarverslag en de
begroting voor 1970 werden vastge
steld en goedgekeurd.
Herkozen werden de aftredende
bestuursleden de heren J. M. Lode
wijk. Zierikzee en J. van den Hoek
le Ellemcet. In de vakature in de
R.v.C., ontstaan door aftreden van
de heer P. L. Bij de Vaate te Kerk-
werve, werd voorzien door verkie
zing van de heer S. Simonse, even
eens te Kerkwerve. De heer A. Vij
verberg, Ouwerkerk, werd herkozen
in de R.v.C.
Dc melkprijs
In een korte toelichting op de
melkprijs, deelde de heer C. Zee
mee, dat Nederland vast zit aan
E.E.G.-regelingcn en de uitbetalings-
prijs iets lager ligt, nl. 0.7 ct per kg.
De Franse boerenbond bereikte
echter een subsidie op consumptie-
melk van 1,25 ct per kg. Landelijk
komt er nu een cent bij, maar Zee
land mag al twee procent extra re
kenen, als gevolg van bijzondere om
standigheden in dc zomer en der
halve wil men hier de situatie even
afwachten cn niet mee gaan met dc
- infeite illegale - 1 cent meer. In
het algemeen mag voor dc toekomst
geen wijziging in dc richtprijs wor
den verwacht. Een ernstige zaak is
de verkoop van mclkprodukten o.m.
door Unilever en in verschillende
grote levensmiddelcnzakcn, hetgeen
neerkomt op verlies voor dc detai
llist.
„Grasland verbetering"
Op deze veelzijdige vergadering,
werd ook het woord gevoerd door
ir. N. M. Knolncrus van de Cebeco,
die sprak over „Graslandvcrbetc-
ring". Een groot deel van de gras-
landvei betering zal de boer zelf
moeten doen. Bij de gebruikelijke
methoden, goede ontwatering, on-
kruidbestrijding c.d. voegt zich
thans - door toepassing van de z.g.
overtopfrais - de mogelijkheden
weiland te scheuren, en door gelijk
tijdige drastische verwijdering van
ae oude zode, onmiddellijk in te
zaaien met nieuwe mengsels, op ba
sis van Engels raai. Na de inzaai
dient te worden aangerold. Gebruik
kan gemaakt van de Brion-zaaima-
chine of de vlasrrachine. Na zes we
ken kunnen de beesten dan alweer
de wei in en na een jaar heeft het
weiland zijn volle produktie, hetgeen
verschillende jaren zo blijft. Belang
rijk zijn de niet le natte ligging van
het terrein, een juiste onkruidbe-
strijding (ook chemisch) en het kie
zen van N.A.C.-gekeurde mengsels,
waarin zes a zeven rassen zitten. In
eerste instantie dient bij voorkeur
met klaver te worden ingezaaid,
maar ra september komt dat niet
meer tot zijn recht. In overleg met
de C.A.V. kan in de regio worden
overlegd ever de noodzaak van en
de mogelijkheid c.q. wenselijkheid
van nieuwe inzaai.
Diploma's
Hieronder volgl een deel der na-
men van veehouders die het diploma
„hygiënisch melken" ontvingen. Voor
de overigen verwijzen wij naar het
nummer van vrijdag a.s.
M. J. Kloet, Zierikzee; J. L. Manni,
C. v. d. Hamer. C. Remeeus. D. Boo-
gerd, A. J. Dalcboul, A. Vijverberg
en M. J. van Damme tc Ouwerkerk:
J. P. W. C. Stols en B. Legemate te
Zierikzee; Gebr. Dalebout. G. Flik-
weert, Gebr. Kik, Nic. Flikweert. M.
van Klinken, J. Stouten en L. D. van
Klinken te Nieuwerkerk; C. den
Boer, J. C. den Boer, C. Legemate,
M. M. Boot, O. Viergever, M. de Vlie
ger, M. A. Slager, H. J. Bevelander.
J. Rentmeester, C. Post. L. den Boer.
P. L. Bij dc Vaate, B. J. Boot. A.Jas-
perse. S. Simonse. W. C. v. d. Bosse
J. J. v. d. Have, C. v. d. Hoek, C. van
de Hock, J. de Ruiter cn J. bij de
Vaate te Kerkwerve; W. Roskam en
A. J. Rotte te Duivendijke (post
Kerkwerve; J. v. d. Hoek en Jac. de
Boer te Ellemcet; J. p. Boot en Wed.
M C. Moermond tc Noordwelle cn
Gebr Oosse en A. D. Hansc le
Noordwelle (post Renesse); Gebr. v
d. Have en S. Hart te Haamslede
(post Noordwelle); J. den Boer. A
Bil. Joh. den Boer en W. Kloet te
Zierikzee (post Kerkwerve); S. C.
Coomans en Jac. v. d. Panne te Scha-
rendijke; H. N. Bouwman en P. van
dc Panne le Renesse; St. v. d. Wek
ken, M. O. Hansc en E. A. J. van
Damme tc Haamstede; P. Zand ijk cn
M. G. de Glopper tc Burgh: J. Flik
weert te Ouwerkerk (post Nieuwer
kerk); ,T. Stouten, Kr. Goudzwaard,
J. C. Nelisso en l. vd. Have te Oos-
tcrland.
I
4
