Moeders tweede leven
VAN HET VADERLANDSE ERF
NIET TROTS OP DE VRIJHEID
^^Qrdex is
STREEKNIEUWS
Bezwaren in Zeeland
tegen uitbreiding van Hoechst-bedrijf
Z1ER1KZEESU1E NIEUWSBODE Maandag 4 mei 1970 Sr. 20390
FEUILLETON
door Henk van Heeswijk
Lettie keek haar moeder enige tijd
onderzoekend aan. Tenslotte knikte
ze. ,Jn órde, moeder, we kunnen hem
wel gebruiken. Ik zal proberen een
kerel van hem te maken. Dan kun
nen we met z'n tweeën misschien
meer bereiken. En als u een advo-
kaat neemt, denk dan aan meneer
Greinmahle junior. Zijn vader heeft
jarenlang voor vader gewerkt. Er
waren wel eens processen en moei
lijkheden met licentierechten en
patenten. Hij heeft veel voor de fa
briek gedaan, maar hij wordt nu te
oud. Zijn zoon is een paar keer voor
de fabriek opgetreden. Met behoor
lijk sukses. Gaat u eens naar hem toe
en bespreek het .Hij zal er wel wat
op vinden, dat ze ons de fabriek niet
ontstelen."
Willem Greinmahle bleek een
knappe jongeri te zijn, midden twin
tig, en- al enigszins op de hoogte van
de nieuw-ontstane situatie van de
fabriek. Nadat ze hem verfeld had
van haar gesprek met Van Loesink,
gaf hij haar een stevige morele
steun. „Houdt u rustig voet bij stuk.
mevrouw' de Vorn, dan kan er niets
gebeuren. U bent nu de grootste der
aandeelhouders en u kunt iedere be
slissing erdoor krijgen. Als u de fa
briek later wilt bestemmen voor uw
kinderen, kan niemand daar wat aan
doen. We zullen proberen volgend
jaar handlichting te krijgen voor uw
dochter. Dan zijn we al een heel eind
verder."
Doch het ging niet zo gemakkelijk
als de advokaot had voorgespiegeld.
Het was duidelijk, dat Van Loesink
de andere aandeelhouders had be
werkt. Er werd een bod gedaan op
het aandelenpakket van de familie
De Vorn. doch Willemien reageerde
er niet op, na advies te hebben inge
wonnen bij Greinmahle. Op de bui
tengewone aandeel houders vergade
ring. die kort daarna werd belegd,
op verzoek van 20 procent der aan
deelhouders. geheel volgens de sta
tuten en het huishoudelijk regle
ment, ging het heet toe. Willemien
tro.onde aan de hoofdtafel, met naast
zich haar dochter en zoon en de ad-
vokaat. Iemand hield een lange re
devoering, waarin langs veel omwe
gen werd geinsinueerd, dat Bram de
Vorn de n.v. veel te veel geld had
gekost. Pas weer een nieuwe wagen
van drie en twintigduizend en het
opneuw inrchten van een der kan
toren voor zijn dochter. allemaal
uitgaven, die niet helemaal te ver
antwoorden waren. Van Loesink
bleek vakman te zijn, minstens zo
veel verstand van de branche te heb-
ben als de overleden directeur, dus
wie zou beter de leiding op zich kun
nen nemen dan hij? Of wilde mevr.
De Vorn 'n meisje, nauwelijks van de
handen geven? Dan had men liever"
zijn geld terug, want anders kon men
het net zo goed in het water gooien.
Maar Willemien hield haar been
strak. Meneer van Loesink kon voor
lopig directeur blijven. Daartegen
was geen bezwaar. Over de capaci
teiten van de adjunct-directeur wil
de ze geen foordeel vellen. Dat zou
pas over anderhalf jaar kunnen blij
ken uit de balans. En tot zolang wil
de zij haar oordeel opschorten. Maar
de fabriek was sinds het beslaan fa
miliebezit en zou dat blijven. En wie
daar geen genoegen meenam, mocht
het vanmiddag meteen zeggen, dan
kreeg hij zijn geld terug. Daar zou
mevrouw de Vorn dan wel voor zor
gen.
Lettie bdfog zich naar haar moeder
en fluisterde: „Hoe wil je dit finan
cieren. moeder? Daar heb je min
stens twee ton voor nodig en dat heb
je toch niet?"
„Als ik niet genoeg heb," fluister
de ze terug, „neem ik een hypotheek
op de gebouwen. Maar de zaak blijft
voor jullie. Die peuteren ze me niet
uit handen."
De- eindstemming was voor velen
een verrassing. Opposanten die aan
vankelijk mee hadden willen doen
om de familie de Vorn uit te kopen,
stemden nu met haar voor het con
tinueren van de bestaande toestand,
zodat de tegenstanders niet verder
kwamen dan 30" o.
Na deze enerverende vergadering
nam Willemien Van Loesink nog
even terzijde. „U hebt de uitslag ge
hoord? Die is duidelijk genoeg, ver
onderstel ik? Ik krijg van u iedere
maand een rapport met een eenvou
dig financieel overzicht. En iedere
afwijking van de normale gang van
zaken wordt eveneens vermeld. En
o ja.... als er aandeelhouders zijn.
die hun bezit willen overdragen, mo
gen ze zich bij mij persoonlijk mel
den. Dan krijgen ze boter bij de vis."
De avond omhelsde Lettie de Vorn
voor het eerst sinds jaren haar moe
der en drukte een zoen op haar
wang. „Moeder, ik heb je vanmiddag
bewonderd. Je had het vader niet
kunnen verbeteren."
De moeilijkheden waren evenwel
niet overwonnen. Door bepaalde
machinaties van Van Loesink werd
er door enkele personeelsleden een
campagne op touw gezet tegen Let
tie de Vorn. maar ook tegen haar
broer. De laatste had het niet zo
gauw door, maar Lettie onderkende
onmiddellijk een zekere vijandig
heid. Heel geleidelijk aan ontnam
Van Loesink haar enkele taken, zo
genaamd om haar drukke werk
zaamheden wat te ontlasten, maar
in werkelijkheid om haar langzaam
maar zeker op lange termijn geheel
uit te schakelen. Omdat Van Loesink
in de fabriek nu de hoogste gezags
drager was, kon ze er niet veel tegen
doen.
(Wordt vervolgd)
leest middag voor Oosterlandse bejaarden
OOSTERLAND, 30-4. De Ooster
landse Oranjevereniging organiseer
de ter gelegenheid van koninginne
dag een feestmiddag voor de bejaar
den in de Conferentiekvmer.
De voorzitter van de Oranjevereni
ging de heer Matth. Steenpoorte Iz.
spiak een openingswoord, waarin hij
n 't bijzonder burgemeester J. D. de
Kam van Dtxiveland, wiens vrouw en
dochter er eveneens waren, wethou
der A. Stoutjesdijk en al diegenen
die aan de middag hun medewerking
verleenden welkom heette. Hij zei,
verheugd te zijn over de grote op
komst en wenste allen een zeer pret
tige middag toe. Het eerste nummer
van het programma, onder het mot
to „Breng eens een zonnetje" werd
gespeeld door de bekende band van
Jaap en Kees. Hierna zong het duo
H. van der Werf en M. Bal. met be
geleiding van Mach. Dalebout op het
electronische orgel, enige liederen
die door de aanwezigen werden mee
gezongen .Mevr. Zeijler-de Vin die
haar sporen op het gebied van voor
drachtkunst heeft verdiend, kwam
met een humoristische noot in het
Zeeuws-dialect: „Joos de klompen-
maeker, die zograeg voorzienger in
de kerke wou ore". Na de theepauze
volgde een accord^ensolo door mevr.
Dorst-Hoogv liet, een feestpotpourrie,
die gretig meegegalmd werd, waarna
vier Schouwsche boertjes, compleet
met pet en klompen, ,op het toneel
enige dansjes uitvoerden. Jaap en
Kees lieten zich ook nog eens horen,
evenals het herenduo met de orgel
begeleiding. Na de pauze bracht
MARKTBERICHTEN
Coöp. Veluwsc cicrvciling Barncvcld
Aanvoer 1.219.710 stuks, stemming
redelijk. Prijzen in guldens per 100
stuks. Eieren van 52-53 gram 7,22-
7.5157-58 gram 7,79-8,25; 00-61
gram 7,99-8,55; 64-65 gram 8,32-8,99.
Eiervciling Barncvcld
Aanvoer 396.670 stuks, stemming
•redelijk. Prijzen in guldens per 100
eieren van .51-52 gram 7,31-7,62;
56-57 gram 7,74-8,31; 61-62 gram 8,16
8,74; 66-67 gram 9,18-9,68.
Belgische eieren
Veiling gestaakt.
Eiermarkt Barncvcld
Aanvoer ca. 1.850.000 st„ handel
matig. Eieren van 50-58 gram 7.75-
8,55 per 100. Kgprijs: f 1,55-1,47.
Eieren van 59-65 gram f 8.70-9,75
per 100 st. Kgprijs 1,47-1,50. Witte
eieren 25-50 cent per 100 lager.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
UTRECHT. Dolle Mina in Utrecht
heeft bij een wasserij en bij het
hoofdkantoor van het N.K.V. gede
monstreerd tegen de ongelijke belo
ning van mannen en vrouwen.
WAALRE. In de nacht is de 22-ja-
rige G. J. A. M. van Poppel uit Ven-
lo op de Valkenswaardseweg in
Waalre met zijn auto tegen een links
van de weg staande boom gereden.
De jongeman werd zo zwaar gewond,
dat hij ter plaatse overleed.
UTRECHT. Een wachtmeester van
de Rijkspolitie uit Scherpenzeel is
met zijnauto onder een trein ge-
men en daarbij gedood.
GENDRINGEN. Op de Ettenseweg
in Gendringen is in de nacht de 17-
jarige W. M. Messink uit Ulft met
zijn rijwiel door een achterop ko
mende auto aangereden en zodanig
gewond, dat hij ter plaatse overleed.
DEN HAAG. Prinses Beatrix heeft
het voornemen op dinsdag 5 mei a.s.
de invalidensociëteit aan de Karei
Doormanstraat te Rotterdam offici
eel te openen.
LAREN. Op 85-jarige leeftijd is in
Blaricum overleden de kunstschilder
Johan Meyer. Tot voor enkele jaren
hanteerde hij nog penseel en palet,
totdat blindheid hem dit onmogelijk
maakte verder te werken.
voorzitter Steenpoorte de voor
dracht: ..De verkeerde sok" die de
lachspieren niet weinig in beweging
bracht. Mevrouw Doist, accordeon
en Mach. Dalebout orgel, speelden
vervolgens enige duetten. Mevrouw
M. de Graaf-van der Have debu
teerde met een zelfgemaakt gedicht:
„Ode aan de Oosterlands klokketo-
rcn". Hierna volgde een koffiepauze.
Het herenzangduo trad nu op met
accordeonbegeleiding door mevrouw
Dorst en ten tweede male kwam
mevrouw Zeijler-de Vin op de plan
ken met een humoristische voor
dracht: „De grote kies". Tenslotte
nog een keer Jaap en Kees en hierna
op verzoek, een herhaling van de be
kende schlager: „De klok van Arne-
muiden". De heer Willem Kloote
sprak tot slot een dankwoord voor
het genotene en zei dat het voor her
haling in aanmerking komt. Hij
dankte 't Granjeverenigingsbestuur
en alle medewerkers (sters) voor deze
fijne feestmiddag. Ook burgemeester
de Kam was onder de indruk van
het gebodene en hield zich aanbevo
len als er weer een dergelijke mid
dag wordt georganiseerd. Nadat de
voorzitter, de heer Steenpoorte, deze
middag had afgesloten met dank
woorden, werd door alle aanwezigen
staande het Wilhelmus gezongen.
TEL AVIV. Israëlische straalja
gers hebben driemaal Egyptische
posities aan het Suezkanaal aange
vallen en een guerrillakamp in het
zuiden van Libanon bestookt, aldus
een militaire woordvoerder in Tel
Aviv.
Advertentie
Temidden van een zich ontwikke
lende, vooral plaatselijk gerichte,
verkiezingsstrijd, organiseerden we
twee nationale feestdagen: de ver
jaardag van de koningin, de herden
king der bevrijding. Twee dagen,
die bedoeld zijn als een symbool van
de éénheid van het Nederlandse volk
En daar tussenin gedenken we nog de
gevallenen van oorlog en verzet, die
hun leven gaven voor de vrijheid
van Nederland.
Wat de herdenking van gevallenen
en bevrijding betreft, we kunnen
daarbij nauwelijks juichen over de
resultaten van onze vrijheid, waar
voor zo vel en hun leven gaven en
over een bevrijding die we steeds
meer zijn gaan misbruiken. Zo sterk
als we ons in de jaren der verdruk
king één volk voelden met één doel
heroveren der nationale vrijheid, zo
zijn wij ons tegen alle hoop en ver
wachting in, toch weer gaan verde
len in talloze groepen en groepjes,
die elkaar bestrijden en verketteren.
Voor de ouderen onder ons, zij die
de oorlogsjaren bewust hebben be
leefd, zegt die herdenking der geval
lenen en van de bevrijding misschien
nog iets. Voor de meeste jongeren
betekent het niet veel meer dan een
stukje vaderlandse geschiedenis, zo
als de 80-jarige oorlog en de slag
bij Waterloo.
De jongeren kunnen zich de situ
atie van de oorlogsjaren, de onder-
Strak» huisolifant
I AESTBOVRNE, 2-5. De tijd.
f is niet ver meer dat mensen
J olifanten en giraffen als huis-
J dier kunnen houden, zo heeft
het hoofd van het Britse vete-
rinaire genootschoop op een
f congres in Eestboume ver-
klaard. Volgens hem zal men
binnen afzienbare tijd olifan-
ten en giraffen ter grootte van
J een flinke houd kunnen fok-
a ken.
Ontploffing in hui»
11a uitstromend gas
VOORBURG, 2-5. Aan dc Van
Aremberglaan in Voorburg heeft zich
een ontploffing voorgedaan, waarbij
twee mensen zodanig werden ge
wond, dat zfj in een ziekenhuis moes
ten worden opgenomen.
De materiële schade is zeer aan
zienlijk. De explosie werd veroor
zaakt door vrij uitstromend gas. Ach
teraf heeft de Voorburgse recherche
gereconstrueerd, dat de gaskraan
niet goed was gesloten, terwijl de
geyser bleef branden. Op een gege
ven moment was een explosie uiter
aard het gevolg.
De dochter des huizes, de 22-jarige
A. E. de Haan, liep tweede graads
brandwonden op. De 17-jarige D.
Taken uit Voorburg, die op straat
liep, kreeg een rondvliegende dak
pan op zijn hoofd. Hij is met een her
senschudding eveneens opgenomen
in het ziekenhuis Sint Antoniushoeve
te Voorburg.
Het huis zelf, een dubbel woonhuis,
is zwaar beschadigd.
Grondstation voor
satellietcommunicatie
DEN HAAG, 2-5. Nederland krijgt
een grondstation voor satellieten, dat
zal worden gebouwd op een veertig
hectare groot terrein ten noorden
van het Friese plaatsje Burum (gem.
Kollumerland). Dit station, dat door
de PTT zal worden gebruikt voor
verbindingen met Noord-Amerika
via de in 1971 te lanceren sateliet
Intelsat IV krijgt anderzijds via een
straalverbindingsnet aansluiting met
het Nederlandse telefoonnet.
drukking, de honger en het verzet
niet reëel indenken. Dat is voor hen
iets van de ouderen, waar die zich
nog mee bezig houden, maar wal
voor hen een afgedane zaak is. DU
ondanks dat de ouderen geprobeerd
hebben, -de jongeren de betekenis
van die strijd voor de vrijheid bij te
brengen, ook hen dat te doen aan
voelen.
In het algemeen mogen we consta
teren dat dit niet gelukt is. Verhalen
en toneelstukken over de Jodenver
volging blijken bij de schooljeugd
van deze tijd niet meer aan te slaan.
Ze zien het als wat droefgeestige en
vervelende geschiedenisverhalen,
waar ze maar weinig aandacht voor
kunnen opbrengen.
Alle hoogdravende woorden die
thans weer bij de herdenkingen zul
len worden geuit over wat dit alles
betekent voor het Nederlandse volk,
moet men miniseren tot wat het
hééft betekend. Want voor de jonge
re generaties heeft al die strijd en
die vreugde om de bevrijding niet
meer de betekenis die de ouderen er
aan hechten. We moeten dat zien als
een natuurlijke gang van zaken in
de ontwikkeling.
De jongeren kunnen niet stil blij
ven staan bij wat eens geweest is,
hoeveel dit ook zei voor de mensen
van toen. Zo goed als we natuurlijk
al lang niet meer denken aan het
verzet en de bevrijding van de
Franse overheersing in het begin
van de vorige eeuw, zo 'gaat ook het
denken en herdenken over de Duit
se bezetting langzamerhand teloor.
De ontwikkelingen gaan in snel
ler tempo dan ruim anderhalve eeuw
geleden, dus zullen we nu des te
eerder dat van die jaren 1940-1945
als een afgedane zaak moeten be
schouwen, die uiteraard nog wel
sterk voortleeft by hen die het aan
den lijve ondervonden wht toen ge
beurde. Voor de ouderen zal dit een
moeilijk te verwerken punt zijn.
Advertentie
Zwaar?
Zij hebben de idealen uit de oor
logsjaren van meer eenheid en ver
broedering en geen oorlog meer, ver
loren zien gaan. Er is niet veel van
hun hoop en verwachting in vervul
ling gegaan. Zij hebben het zelf al
weer vergeten toen de vrijheid er
eenmaal was en ieder weer kon gaan
strijden voor zijn plekje onder de
zon, voor zijn belangen en zijn idee-
en. En hoe verder we van de bevrij
ding afkwamen, hoe gedifferentieer
der we gingen denken en handelen.
Hoe mooi we nu ook praten over
het offer der gevallenen, we hebben
hun en onze eigen idealen van toen
geen waardevolle gestalte weten te
geven. We hebben de vrijheid bereikt
dankzij veler hulp, maar dat is dan
ook wel alles.
We hebben de vrijheid niet weten
te gebruiken om eensgezinder door
het leven te gaan. En ook de jonge
ren, die nu zo naar verandering
streven, misbruiken de vrijheid en
eisen dal hun mening en alléén de
hunne, zal worden aanvaard. Zij ei
sen meer democratisering en besef
fen niet dat het eisen al de grondslag
in zich bergt van het dictatoriale en
dus vernietiging van de democratie.
We mogen blij zijn dat wij dit alles
vrij kunnen zeggen en dat betekent
een heleboel, maar trots op het ge
bruik ervan kunnen we bepaald niet
Vogels die voedsel brachten en
verlossing beloofden
onverwachts kwamen zij uil de
andere wereld,
een wereld ook geschonden en
uitgeput,
maar zonder de gedoofde vlam van
de vrijheid.
Vogels wierpen voedsel uit en de
geteisterden,
zagen hel wonder van terugkerend
leven.
en vatten moed voor een nieuw
beginnen!
BURGH HAAMSTEDE
Het Jeugd-Muziekkorps
Het Jeugdcorps zal zich tijdens de
aubade van dinsdag 5 mei aan de
burgerij tonen en laten horen in
gloednieuwe uniformpjes.
KERKNIEUWS
Oud Gereformeerde Gemeente
BRUINISSE - Donderdag 7 mei.
Hemelvaartsdag, 7 uur de heer Van
der Meer.
MIDDELBURG, 2-5. De vereniging
Milieuhygiëne Zeeland heeft de be
woners van de dorpen Borssele en
Nieuwdorp opgeroepen om bezwaar
te maken tegen een nieuwe uitbrei
ding van de chemische fabriek
Hoechst N.V. in het Sloegebied.
Hoechst heeft bij de gemeente Vlis-
singen een verzoek ingediend tot uit
breiding van de fabriek met een z.g.
zoutfabriek waarin fosfor, fosforzuur
en natriumtripolyfosfaat geprodu
ceerd zal worden. De vereniging Mi
lieuhygiëne Zeeland is van mening
dat wanneer Hoechst gaat uitbreiden,
de hoeveelheid zwaveldioxyde in de
lucht de norm van T.N.O. zal over
schrijden. Volgens het rapport van
T.N.O. zou men in het Sloe al tegen
de grens van het toelaatbare aan
zitten. Verder wijst men op het ge
vaar van fluor. „In wetenschappe
lijke kringen houdt men tot dusver
vol, dat de fluoruitstoot van Hoechst
geen schade kan leveren voor de
mens, echter wel voor grazend vee
en plantengroei. De vereniging Mi
lieuhygiëne vindt het een denkfout
te menen dat de mens als eindfase
van de voedselketen hiervan geen
schade zou ondervinden. De bezitters
van particuliere groententuintjes lo
pen gevaar. Bij mistvorming is er
bovendien kans op acute fluorver-
giftiging", aldus de vereniging. Ver
der. noemt het bezwaarschrift ge
luidshinder, stankhinder en het ge
vaar voor de recreatie en de land
bouw.
HOLLYWOOD. De in Zweden ge
boren filmster Inger Stevens is dood
in haar flat in Hollywood aangetrof
fen. De doodsoorzaak van de 33-ja-
rige actrice is nog niet vastgesteld.