I
1
i
1
Wi
m
m
Gebouw aan liet Vrije voorbeeld van moderne scholenbouw
De Nederlanders in Indonesië
UITGEBREIDE
HONGAARSE
MAALTIJD
STREEKNIEUWS
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 19 maart 1970 Nr. 20371
Nieuw na oud te Zierikzee
Christelijk Nationaal onderwijs uit de ruimtenood
ZIERIKZEE, 28-3, Da» toch hier maar het beeld van de Phoenix en de as,
om aan te geven hoe volledig, ruimer en fraaier de oude Chr. Nat. School
aan 't Vr(je is herbouwd, na een sloop die alleen de fundamenten spaarde.
Men mag wel eufemistisch van een „verbouwing" spreken, maar dat is als
grapje bedoeld. Er staat een nieuwe, zeer moderne school, nadat in februari
1969 met de bouw was begonnen. De sloop van de uit 1922 daterende school
was er aan vooraf gegaan, een spektakulair vernielingsnummer dat toch
preludium vormde op veel constructiefs. Een nieuwe school „met alles d'r
op en d'r an" en redelyk voorzien van moderne leermiddelen. Het is na
de nieuwe „Jan Wouter van den Doel School" aan de Raamstraat, een twee
de verworvenheid, die een kruisje verdient.
Kijkje op de patio met goudoissenvijver.
Het Architectenbureau jRothuizen
en 't Hooft (opzichter de heer G.
Wisse) maakte het ontwerp. Het
Aannemersbedrijf F. den Hartog te
's Gravendeel bouwde de school, de
totale oppervlakte waarvan 1225 m-
bedraagt.
Architect P. J. 'tHooft kreeg zijn
kans wat met ruimte te spelen, want
- door de bouw van de Raamstraat-
school - konden, aan 'tVrije minder
kinderen ruimer dan oorspronkelijk
gehuisvest; dat is een enorme voor
uitgang en sleutel voor de begeerde
verlaging van de leerlingenschaai.
Het behoeft per definitie geen on
ordelijke hoeveelheid by-ruimten
in te houden, al zijn die ruimten cr
wel in het nieuwe gebouw, met do
minant een royale tweede hal» te
gebruiken als een soort aula.
Deze is afgesloten van een binnen
plaats (patio) door een glaswand,
waarin figuratieve op de jeugd af
gestemde voorstellingen van de
Amsterdamse kunstenaar Th. K. J.
Lirmeman. Deze ruimtelijke „ziel"
van de school maakt het gebouw
praktich zeer bruikbaar en onder
scheidt het van andere eigentijdse
scholen.
Acht lokalen
Er zijn in de nieuwe school acht
lokalen en vier grote afgesloten
toiletgroepen met wasbakken. De
hygiënische outillage kreeg toch bij
zondere aandacht, want „geturfd"
komt men op 26 vv.c.'s, 11 wasgele
genheden en 8 gootstenen. Verder
(behalve een aparte toilettengroep
voor het personeel), een keukentje
voor het ook bij het onderwijs on
ontbeerlijk geworden kopje koffie.
Handig is dat de diverse werkkas-
ten van een geyser zijn voorzien.
Een ver-incorporering van de twee
noodlokalen die destijds (1958) wer
den bijgebouwd, bleek niet mogelijk
en ook niet wenselijk, want ze wa
ren in allerijl opgetrokken en niet
meer in goede staat.. Een kamer met
een grote „K" is de hoofdenkamer,
waarop twee kleedcellen uitmonden,
die het de schoolarts mogelijk ma
ken hier zijn onderzoeken te doen.
Verder is er oen aparte spreekka
mer voor het personeel, annex leer
middelenberging en garderobe.
Groter en kleiner
Het schoolplein werd groter en
kleiner. Groter door amovering van
nieuw aangekochte grond ach
ter de school, deels gebruikt voor
speelruimte, deels voor een overdek
te rijwielstalling voor 104 fietsen. De
oppervlakte werd kleiner door ver
lies van twee meter aan de kant van
"t Vrije, het is een voorbeeld van de
straatbreedte ter plaatse, die voor
het gehele 't Vrije gaat gelden. In
het stijlvolle afsluitingsmuurtje zijn
dertig door de kinderen zelf gegla
zuurde kleibonkjes verwerkt.
De in een carré gebouwde school
liet ruimte voor een patio, in het
midden waarvan een vyver voor
goudvissen. De schoolborden zijn
magnetisch en laten toe dat „op
plak"-figuraties er op blijven „kle
ven".
In het achter de school gelegen
pleingedeelte zijn figuren ingebracht
voor het verkeersonderwijs. De
grootste klassen gaan 40; de kleinste
25 leerlingen bevatten. Topper van
de bovenverdieping is het handen-
erbeidlokaal met een oppervlakte
van lOOm-. Bij de uitrusting heeft het
o.m. een pottenbakkersoven. Alles,
iedereen en overal wensen we zo'n
school toe. Het moet een genot zijn
er les in te geven en te ontvangen.
Vrijdag is de grote dag. De jeugd
kent de school al, maar dan gaat
het gebouw officieel open.
De tweede hal, die men als een
soort aula zou kunnen beschouwen
DJAKARTA, 18-3. In Indonesië
wonen thans ongeveer 3.100 mensen
met een Nederlands paspoort. On
geveer duizend behoren tot hen die
in Indonesië zijn geboren en geto
gen en die, ai houden zij nog vast
aan de Nederlandse nationaliteit, In
donesië waarschijnlijk nooit zullen
verlaten door de sterke binding aan
hun geboorteland.
De grootste groep van de Neder
landers. nl. rond 1.400; werkt voor
de missie en de zending. Het aantal
van hen die zijn uitgezonden door
bedrijven of op grond van het een
of andere hulpprogramma, en hun
gezinsleden, bedraagt zevenhonderd.
De laatste groep woont vooral in
Djakarta en enkele andere grote
steden.
Men hoort dan ook niet veel Ne
derlands meer in Djakarta spreken.
Er zijn nog altijd Indonesiërs die
onze taal heel goed spreken, maar
men treft hen voornamelijk aan on
der de elite, die een gedegen Neder
landse scholing heeft gehad. Ook in
andere kringen kan men onder de
ouderen nog mensen ontmoeten die
Nederlands spreken, zij het dan
Maar voor het contact met de
ambtenaren bij de posterijen en an
dere openbare diensten moet men
het met Engels proberen, maar ook
dat gaal soms wel moeilijk.
Engels
Voor degenen die er in jaren niet
veelal „Indisch Nederlands",
zijn geweest, heeft Djakarta een an
der aanzien gekregen. Al woont de
meerderheid van de bevolking, die
tienmaal zoveel zielen telt als voor
de oorlog, nog in bamboehuisjes en
al zijn er nog de oude boomrijke
voormalige Europese woonwijken,
het beeld van Djakarta wordt nu
meer bepaald door hoge en moderne
gebouwen.
In de laatste jaren is aan moder
nisering van de stad en in het bij
zonder aan verbetering van de we
gen en straten veel gedaan door de
gouverneur van de stad generaal
der mariniers, Ali Sadikin.
WASHINGTON. De twee mannen,
die de muiterij op het met oorlogs
materiaal geladen Amerikaanse
vrachtschip „Columbia Eagle" leid
den, hebben tegenover de kapitein
van het schip verklaard dat hun ac
tie de eerste was van een serie mui
terijen van vredesgroeperingen die
ten doel heeft de oorlogvoering in
Vietnam tegen te gaan.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode).
DEN HAAG. De N.V. Bank voor
Nederlandsche Gemeenten deelt me
de dat zij voornemens is over te
gaan tot uitgifte van twee obligatie
leningen te weten een van 8% pet.
25-jarige lening 1970 en een 8Vi pet.
8-jarige lening 1970, beide tot de
koers van 100 pet.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
BRUINISSE. De voorjaarszen-
dingscollecte in de Ned. Herv. Kerk
te Bruinisse gehouden, bracht op
f 857,05.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Kamerik: kand. M. B.
van den Akker, Monster; te IJssel-
muiden: J. van Rootselaar, Barne-
veld.
Aangenomen naar Noordwij ker-
hout: J. Streefland, Haarlem.
Bedankt voor Arnhem: A. Ter
louw, industriepredikant te Veenen-
daal.
Ger. Kerken
Beroepen te Almelo: J. D. te Win
kel, Sassenheim; te Amsterdam: D.
N. Wouters, Pijnacker.
Bedankt voor Hengelo: T. Kamper,
Zoetermeer; voor Axel: M. V. J. de
Craene, Middclburg-St. ï.aurens;
voor Berkei-RodenrijsD. C. Firet,
Eefde-Gorssel.
Flitsen
uit het buitenland
KOEALA LOEMPOER. Indonesië
en Maleisië hebben een nieuw
vriendschapsverdrag getekend op de
tweede dag van' het officiële bezoek
van president Soeharto van Indone
sië aan Maleisië.
MOSKOU. In Moskou is meege
deeld dat maximaal 16 vooraan
staande Russen volgende maand
naar New York zullen gaan om deel
te nemen aan een openbare discussie
over internationale kwesties en za
ken die in het bijzonder de V.S. en
de Sowjet-Unie aangaan.
BANGKOK. De Thailandse minis
ter van binnenlandse zaken, gene
raal Praphas Charoesathien, heeft
bekend gemaakt, dat Cambodjaanse
troepen, die aan de Thailandse grens
waren gestationeerd, zijn terugge
trokken. Zij zouden waarschijnlijk
naar de grenzen met Noord- en Zuid
Vietnam gedirigeerd zijn.
MEXICO-STAD. De vijf politieke
gevangenen die door de Braziliaan
se regering zijn vrijgelaten in ruil
voor de ontvoerde Japanse consul
Noboeo Okoechi zijn op het vlieg
veld van Mexico-stad aangekomen.
OSAKA. Voor de Expo-organisa-
toren in Osaka vormde de toeloop
op de openingsdag een bittere te
leurstelling. In plaats van de 500.000
verwachte bezoekers waren er maar
274.124 gekomen.
KOPENHAGEN. De explosie in
een flatgebouw te Godthaab op
Groenland, die zich zaterdag heeft
voorgedaan, heeft naar thans blijkt,
negen doden en drie-en-dertig ge
wonden geëist.
VENANG (Maleisië). Maleische
troepen hebben het dorp Sintok, in
het noorden van het land aan de
grens met Thailand, van de kaart
geveegd om te voorkomen dat het
door de communistische guerrilla's
zou worden gebruikt. Ook werd een
tinmijn nabij Badak vernietigd.
LONDEN. Inbrekers hebben uit
een juwelierszaak in het Londense
Mayfair voor een kwart miljoen
gulden aan edelstenen geroofd. Zij
bliezen de kluis op.
NICOSIA. Polycarpos Georghadjis
de 39-jarige Cyprische oud-minister
van binnenlandse zaken, is met voor
bedachte rade gedood, zo blijkt uit
berichten uit Nicosia.
NEW YORK. Israël heeft in een
brief aan de veiligheidsraad ver
klaard dat het door de voortduren
de aanvallen langs de Syrisch-Is-
raëlische grens gedwongen wordt
maatregelen te nemen om zichzelf
te verdedigen.
NAPELS. De Russische vloot in de
Middellandse zee bestaat momenteel
uit» zeker vijftig schepen, circa twin
tig meer dan vorig jaar op dit tijd
stip, zo heeft een woordvoerder van
de Amerikaanse marine in Napels
maandag méegedeeld.
MOSKOU. Moskou heeft gezegd
de „neutraliteit en territoriale inte
griteit" van Cambodja te blijven
eerbiedigen en heeft daarbij tevens
aan het Zuid-Oost-Aziatische ko
ninkrijk steun toegezegd tegen de
wat genoemd wordt „imperialistische
provocatie en inmenging in de bin
nenlandse aangelegenheden".
BONN. Het pokkengevaar in west-
Duitsland is geweken. Het Westduit-
se ministerie van volksgezondheid
maakte maandag bekend, dat het
district Meschede - waar in januari
een epidemie was uitgebroken - pok-
kenvrij is.
SAO PAULO. In het Amerikaanse
consulaat in Sao Paulo heeft men
een wat genoemd wordt „zeer krach
tige" bom ontdekt. De bom zat ver
borgen in een brandblusapparaat, en
leiding van een „protestmars van de
politie onschadelijk gemaakt.
MANILLA. Bij rellen in de Phi-
lippjjnse hoofdstad Manilla na een
„openbaar proces" tegen de Verenig
de Staten en president Marcos, is
een man om het leven gekomen.
PRAAG. Zevenentwintig hoogle
raren van de faculteit der wijsbe
geerte aan de Karei-universiteit in
Praag zijn onlangs ontslagen, zo is
uit betrouwbare bron in de Tsjecho-
slowaakse hoofdstad vernomen.
HAVANNA. Twee Cubanen die
door een revolutionaire rechtbank in
de provincie Camaguey schuldig
waren bevonden aan moord op vier
personen zijn terechtgesteld. Zij zou
den van plan zijn geweest nog 27
mensen te vermoorden, waaronder
een vrouw en negen kinderen.
JERUZALEM. Volgens een Israëli
sche stafofficier hebben Russische
piloten Egyptische toestellen over de
Middellandse zee gevlogen. Het zou
bekend zijn, dat Russische piloten in
Egypte zijn gestationeerd.
VIENTIANE. Het hospitaal van de
120 km. ten noorden van Vientiane
gelegen basis Samthong, waar het
hoofdkwartier van het tweede mili
taire district van Laos is gevestigd, is
dinsdagochtend ontruimd, zo melden
westerse diplomatieke kringen in
Vientiane.
MANILLA. Drie jonge mensen zijn
dinsdag in Manilla doodgeschoten
en verscheidene personen zijn ge
wond bij ongeregeldheden naaraan-
leidin van een „protestmai-s van de
armoede", waaraan ongeveer 5.000
arbeiders en studenten deelnamen.
PORT OF SPAIN (Trinidad). Mi
nister Luns van buitenlandse zaken
heeft in Trinidad onthuld dat pre
mier Erick Williams optreedt als be
middelaar in het grensgeschil tussen
Suriname en Guyana.
METZ. In een fabriek te Anne-
ville in Frankrijk heeft zich een ont
ploffing voorgedaan in een bronsgie-
tcrij. 18 arbeiders hebben ernstige
hrandwonden opgeiopen.
Bijdrageregelingen korrelmais groenvoedergewassen
DEN HAAG, 16-3. Het ontwikke-
lings- en saneringsfonds voor de
landbouw neemt dit jaar een beperk
te proef met een bijdrageregeling ter
stimulering van de teelt van korrel-
mals. De proef is vooral gericht op
bet gebied ten zuiden van de grote
rivieren.
Zolang korrelmais niet op ruime
re schaal wordt geteeld, wordt het
risico van de investeringen in de
voor deze teelt benodigde machine-
riën nog te hoog geacht voor de boe
ren. Daarom 2al het fonds nu aan
een beperkt aantal zgn. maiskernen,
waarin een aantal boeren samen
werkt, een bijdrage kunnen geven in
de kosten van aanschaffing van de
voor deze teelt benodigde aanvullen
de zaai- en oogstapparatuur. De bij
drage bedraagt een derde van deze
kosten tot een maximum van f 10.000
per kern. Een kern zal, om voor de
bijdrage in aanmerking te kunnen
komen, in de regel een oppervlakte
mais van 40 a 60 ha moeten hebben.
De regeling voorziet in overeenkom
sten, te sluiten tussen de maisver-
bouwers enerzijds, loonwerkers of
Advertentie
RESTAURANT
„MONDRAGON"
Oude Haven 13 - Zicrikzee
Telefoon (01110) 2670
A.s. zaterdag- en zondagavond
a 7,50 alles inclusief
Gaarne tydigc tafeircservcring!
Hel „Speeljaar
Schouwen-Duiveland"
In het deze week verschenen jaar
verslag van de Zeeuwse Culturele
Raad wordt herinnerd aan de in sa
menwerking met het Nederlands
centrum voor amateurtoneel te Zie-
rikzee gehouden toneeldag, ter af
sluiting van het speeljaar Schouwen
-Duiveland. Geconstateerd wordt
dat het succes buitengewoon was. In
samenwerking met de jeugdraad
werd intussen, zo wordt medege
deeld, met inschakeling van een
leerkracht van „De Werkschuit" in
Amsterdam, voor een twintigtal on
derwijskrachten de mogelijkheid ge
schapen zich beter te bekwamen in
de expressievakken.
ZIERIKZEE
Kon. toneelvereniging
„Litterus Sacrum"
Onder auspiciën van het Nutsde-
partement, geeft de koninklijke to
neelvereniging „Litterus Sacrum" te
Leiden, een voorstelling in de Con
certzaal op zaterdag 21 maart a.s.
Opgevoerd wordt het moderne blij
spel „Janus" van Carolijn Green.
Aid. Plattelandsvrouwenbond
Op woensdag 25 maart wordt in
Mondragon de voorjaarsvergadering
gehouden van de afdeling Schouwen
van de Ned. Bond van Plattelands
vrouwen. Bestuurverkiezing is no
dig i.v.m. het aftreden van. mevr. J.
G. Krips-Doeïeman en A. de Vlieger-
Knuist, die niet herkiesbaar zijn.
Wel herkiesbaar is de aftredende
mevr. L. Barendregt-van Gastel. Het
bestuur heeft de volgende kandida
tes gesteld: mevr. C. M. Beijer-Waa-
ijer, mevr. R. Mouthaan-Mantel en
mevr. M. van der Spek-Stapel.
Vrouwencontact P.v.d.A.
Het Vrouwencontact in de P.v.d.A.
afdeling Zierikzee, houdt heden
(donderdag 19 maart) de maandelijk
se bijeenkomst in het Huis van Nas
sau. Na afwerking van de huishou
delijke agenda, vertoont de heer De
Moor dia's van Schouwen-Duiveland.
Hervormd Kerkkoor
zong in ziekenhuis
Het Hervormd Kerkkoor uit Brui
nisse, tegenwoordig versterkt door
een aantal goede krachten uit Oos-
terland, gaf een uitvoering in het
Zweedse Rode Kruis ziekenhuis, on
der leiding van de heer J. van den
Berge. Een zevental nummers werd
zeer goed ten gehore gebracht. De
directrice van het ziekenhuis was
verheugd over deze uitvoering en vol
lof over het door het koor gepres
teerde, zoals zij in haar dankwoord
duidelijk tot uiting bracht.
Traditiegetrouw werden aan de
patiënten uit Bruinisse en Ooster-
land, die in het ziekenhuis werden
verpleegd, fruitschalen uitgereikt.
De winkelsluiting
Van de in deze gemeente gevestig
de slagers, is een verzoek ontvan
gen om de voor hen geldende ver
plichte halvedagsluiting op dinsdag
niet te doen geiden voor de maan
den juni, juli en augustus en even
min voor de dinsdagen, vallende in
de weken, waarin een algemene
christelijke- of nationale feestdag
of bid- of dankdag wordt gehouden.
Als motief voor dit onderzoek is op
gegeven dat hiermede dc toeristen
worden gediend. Eén slager heeft het
verzoek niet willen ondertekenen.
Voorgesteld wordt op de komende
raadsvergadering de plaatselijke
winkelsluitingsverordening dien
overeenkomstig te wijzigen.
werktuigencooperaties anderzijds.
Het bestuur van het fonds heeft
verder een bijdrageregeling vastge
steld die beoogt de rationalisatie van
teelt en verwerking van de groen-
voedergewassen lucerne, klaver,
raaigras en snijmais te bevorderen.
Tevens wil men er de samenwerking
tussen akkerbouwbedrijven mee be
vorderen. Wie meedoet, moet vijf
jaar lang individueel of samen met
anderen van de genoemde gewassen
verbouwen op een of meer percelen
met elk een oppervlakte van tenmin
ste 5 ha. Het geoogste gewas moet
geleverd worden aan een groen voe
derdrogerij, die zich aansluit bij een
op te richten samenwerkingslichaam
van groen voederdrogerijen.
SEROOSKERKE
Grote deelname StrS-feest
Zaterdag a.s. zal Serooskerke, als
laatste dorpskern het Strafeest vie
ren. Reeds een dertigtal ruiters gaf
zich op. Om plm. 14.30 uur worden
de ruiters in de dorpskern verwacht,
waarna het ringsteken te paard zal
worden beoefend. De muziekvereni
ging „Witte van Heemstede" zal mu
zikale medewerking verlenen. Ook
de schoolkinderen kunnen op hun
versierde fietsen het ringsteken be
oefenen. In de avonduren zal in het
Dorpshuis het blijspel in drie be
drijven „Patricia" van Dick Maas
land worden opgevoerd. Na afloop
van het blijspel is er gelegenheid te
dansen.
BURGH
Kleutercursus
Ter afsluiting van de deze winter
gehouden, en door het Groene Kruis
afd. Haamstede-Burgh georganiseer
de kleutercursus komen de cursis
ten a.s. maandag bijeen in de Koe
bel te Burgh. De heer W. B. van
Leeuwen uit Zierikzee zal een cau
serie houden over: „Ontwikkelings-
spel tussen moeder en kind". De da
mes van de afd. Westelijk Schouwen
van de Ned. Ver. van Huisvrouwen
zijn eveneens uitgenodigd, terwijl
ook andere belangstellenden van
harte welkom zijn.
RENESSE
Bijzondere bejaardenmiddag
Dinsdagmiddag werd in het Dorps
huis een bijzondere bejaardenbij-
eenkomst gehouden. Hoogtepunt was
het optreden van mevr. C. Kort-van
Meurs uit Renesse. Zij zong onge
veer 20 Nederlandse volksliedjes,
waarbij ze zichzelf op gitaar bege
leidde. Zij besloot haar uitgebreide
repertoire met een aantal liedjes uit
de bundel „Kun je zingen, zing dan
mee". Het optreden van mevr. Kort
viel bij de bejaai-den bijzonder in de
smaak. Voor haar optreden was er
voorgelezen door de heer W. Lem-
son en mevr. M. v. d. Werf.
ELLEMEET
Feestavond Openbaar Onderwijs
De afdeling Ellemeet van de Ver
eniging voor Openbaar Onderwijs
houdt op vrijdag 20 maart a.s. in
„Het Dorpshuis" te Ellemeet een
feestavond. Opgevoerd wordt het
toneelstuk getiteld: „Gevaarlijk
snoepgoed". Na afloop volgt een bal
met Jaap en Kees.
BROUWERSHAVEN:
Afd. Plattelandsvrouwenbond
Op 24 maart houdt de afdeling
Brouwershaven van de Ned. Bond
van Plattelandsvrouwen, een bijeen
komst in het jeugdgebouw. Onder
leidng van mevr. Kort- van Meurs
te Renesse zullen volkslied ex-en wor
den gezongen.
NOORDGOUWE
Vergadering
Bloembollenkwekers
NOORDGOUWE. Op vrijdag 20
maart a.s. wordt n Hotel van der
Weijde te Noordgouwe een vei'ga-
dering gehouden van de afd. Schou
wen-Duiveland van de K.A.V.B.
OOSTERLAND
Bouw 20 woningen gegund
Het Architectenbux-eau Leo de
Jonge te Rottei-dam heeft namens
de opdrachtgevel-, de Woningbouw
vereniging „Beter Wonen" te Zie
rikzee het bouwen van 20 woningen
aan de Van den Abeelesti*aat te
Oosterland opgedragen aan Aanne
mingsbedrijf F. den Hartog Zn. te
's Gravendeel.
Oude meubels eti
moderne gebouwen
BRUSSEL, 18-3. Leden van
het actiecomité „Oude Stad"
in Antwerpen hebben op een
wat ongewone manier hun be
zwaren tegen plannen van het
stadsbestuur voor moderne be
bouwing in een oude wijk
duidelijk gemaakt. Ze blok-
keerden er met oude meubels
de Antwerpse Keizerstraat. De
politie keek eerst toe, maar
toen de tramrails werden ge
blokkeerd greep ze in. Met
vrachtwagens zijn de oude
meubels afgevoerd.
Scheepvaartberickten
Ampenan, 16-3. 100 m. Z Madagascar
Esso Rotterdam, 16-3. 100 m. NNW
Dakax-.
Geeststar, 16-3. 900 m. NNO Bax-ba-
dos.
Kenia, 16-3. 410 m. ONO Singapore.
Musilloyd, 16-3. 75 m. ZW Kurinmu
ria eilanden.
