DE VERKEERDE DADER
Celibaatskwestie een wereldzaak
BLIK DOOR HET WERELD
Zwavel
en erfelijkheid
VENSTER
Er is iets te doen tegen kalversterfte
Advertentie
Afdeling Brouwershaven Plattelandsvrouwenbond
De enige keren dat Nederland de
voorpagina's haalt in de wereld, is
tegenwoordig door gebeurtenissen
in de landelijke rooms-katholieke
kerk. Zoals dit keer door de mede
deling van de gezamenlijke b[schop
pen dat zij - conform de uitspraak
van het pastoraal concilie dat de Ne
derlandse rooms-katholiek en verte
genwoordigt - er voor zijn dat het
celibaat niet onvoorwaardelijk meer
aan het priesterschap wordt gekop
peld.
Een uiting waarvan vooreerst de
moed wordt gesignaleerd met be
wondering of afschuw, want wat
deze bisschoppen doen is: ja zeggen
nadat vanuit het Vaticaan met alle
klem, ook door de paus zelf, pressie
op hen is uitgeoefend nee te zeggen.
Een daad die vrij uniek is.
De theologische aspecten van een
dergelijke houding zijn overigens
maar één kant van de zaak. Wat ook
gebeurt, is dat gewrikt wordt aan
het systeem van in feite de enige
wereldkerk, die door dit systeem
juist ook een factor van betekenis is
in tal van andere zaken over de he
le wereld, politiek, maatschappelijk.
Tenslotte sprak de paus over dit
soort zaken niet zomaar als een
geestelijke van groot aanzien, maar
ook als het hoofd van een machtige
organisatie.
Aanpassing nodig
Het probleem heeft wellicht ook
meer praktische achtergronden dan
theologische. Daargelaten hoe het
komt, is het een feit dat juist in Ne
derland, maar ook in tal van andere
landen van het westen, de noodzaak
van het celibaat voor het priester
schap niet meer als levend wordt
ervaren in grote kringen. En wil
men toch het noodzakelijke aantal
priesters halen, dan zal men de ei
sen moeten aanpassen aan wat als
geldig wordt ervaren.
De moeilijkheid is echter dat de
opvattingen als in Nederland ver
tolkt bepaald niet overal ter wereld
leven, zeker niet in de rooms-katho-
lieke kerk. Hoewel we hierover
weer niet al te algemeen kunnen
spreken. Bijvalsbetuigingen bijvoor-
beel voor het standpunt van kardi
naal Alfrink en de zijnen kwamen
NEW YORK, 31-1. Prof. Robert
Shapiro van de universiteit van
New York heeft in het blad van de
Amerikaanse chemische vereniging
gemeld uit chemische proeven te
hebben afgeleid dat zwaveldioxide,
een stof die wel aan voedingsmidde
len wordt tecgeveegd maar ook een
van de voornaamste luchtvervuilers
is, grote veranderingen teweeg
brengt in de basisstructuur van de
stoffen die de erfelijke eigenschappen
overdragen.
Hij meent dat de stof verantwoor
delijk is voor het ontstaan van mu
taties en kanker in mensen en ande
re levende organismen.
Natriumbisulfiet, de stof die ge
vormd wordt wanneer zwaveldioxi
de in het lichaam wordt opgenomen,
beschadigt de kemzuren d.n.a. (des
oxyribonucleïnezuur) en r.n.a. (ribo-
nucleïnezuur), die een groot aantal
processen in de cel regelen, aldus de
34-jarige professor. Zwaveldioxide
is de eerste stof waarvan is vastge
steld dat zij een natuurlijk nucleïne-
zuurcomponent in een ander kan
omzetten. Salpeterzuur doet dit ook
tot op zekere hoogte, maar is door
nevenwerkingen minder in staat tot
het veroorzaken van mutaties.
dr. Shapriro wijst er op dat zwavel
misschien gebruikt kan worden voor
de behandeling van kanker en ande
re ziekten, wanneer de stof selectief
kan worden gebruikt tegen kanker
cellen en virussen. Hij zegt met na
druk dat zijn bevindingen uitsluitend
zijn gebaseerd op chemische proeven
en te hopen dat de biologen meer
aandacht zullen schenken aan de in
vloed van zwaveldioxide.
DEN HELDER. Vorige week ver
trokken de fregatten Hr. Ms. Van
Speijk en Van Galen op wereld-
vlagvertoonreis. Op deze reis zullen
zij voor het eerst sinds 1949 Indone
sië bezoeken. Op de foto: familie en
vrienden van de bemanningsleden
wuifden de schepen uit.
niet alleen uit België bijvoorbeeld
van kardinaal Suenens, maar ook uit
Spanje van kardinaal Turacon, een
progressief die overigens niet be
schouwd kan worden als werkelijk
representatief voor de r.k. algemene
opinie in dit land.
Dispensaties
De situatie die nu ontstaat ts dat
de paus herhaalde malen persoonlijk
op de bres is gaan staan voor het
celibaat, nu uit eigen kring verzet
tegen dat standpunt moet keren.
Een aantasting van zijn gezag die
waarschijnlijk nog harder aankomt
dan zijn eveneens sterk aangevoch
ten verbiedende uitspraken omtrent
de geboortebeperking.
Het lijkt onvoorstelbaar dat de
paus de Nederlandse eisen zal in
willigen. Maar aan de andere kant
zal er toch een modus gevonden
moeten worden. In Rome is al ge
suggereerd dat die de vorm zal krij
gen van een uitgebreid systeem
van dispensatie. Maar als op kardi
nale punten in de ene kerkprovincie
tamelijk massaal ontheffingen wor
den verleend die elders verafschuwd
worden, ontstaat toch wel een situ
atie die de eenheid van het kerke
lijk systeem teniet doet.
Hoe weinig belangrijk de kwestie
in wezen misschien ook lijkt, wat
vanuit Nederland gestimuleerd
wordt in de rooms-katholieke kerk
kan gemakkelijk uitgroeien tot een
van de geweldigste wijzigingen in
een niet alleen in het geestelijk le
ven invloedrijke wereldorganisatie.
MARKTBERICHTEN
Coöp. Veluwsc Eiervciiing Barneveld
BARNEVELD, 29-1. Coöp. Veluwse
eierveiling Barneveld - Aanvoer
1.541.121 stuks; stemming redelijk.
Prijzen per 100 stuks: eieren van
52-53 gram f 9.06-9,61; van 56-57
gram f 9,57-10,33; van 60-61 gram
f 10,23-10,40; 64-65 gram f 10,89-11,13.
Eierveiling Barneveld
Aanvoer 460.322 stuks, stemming
matig.
Prijzen per 100 stuks: eieren van
51-52 f 9,33-9,57; van 56-57 f 9,98-
10,20; van 61-62 f 10,80-11,15; van
66-67 f 11,23-11,45.
Eieremarkt Barneveld
Aanvoer ca. 2.100.000 stuks, handel
redelijk.
Prijzén per 100 stuks: eieren van
50-58 f 9,70-10.60, kg. prijs f 1,94-1,83;
van 59-65 f 10,80-11,90, kg. prijs f 1,83
Witte eieren 25 tot 50 cent per 100
stuks lager.
STEENWIJK. Na de t.b.c.-explo-
sie in de gemeente Kuinre, in de kop
van noordwest-Overijssel, waar bij
een bevolkingsonderzoek twaalf ge
vallen van t.b.c. werden geconsta
teerd, met het gevolg dat elf perso
nen in een sanatorium moesten wor
den opgenomen, blijken nu bij een
herhaling van het onderzoek dertig
personen met t.b.c. besmet te zijn.
ASSEN, 31-1. Om de grote kalver-
sterfte tegen te gaan heeft men in
Dwingeloo in 1969 een proef geno
men. De rijksconsulent voor de rund
veehouderij voor Drenthe, ir. C. Rol,
heeft tijdens de drukbezochte rund
veedag van de Coöperatieve Land-
bouwbank Meppel in „Bellevue" te
Assen de resultaten daarvan bekend
gemaakt.
In Drenthe sterven jaarlijks 11.000
kalveren die de eerste twee weken
niet overlewen. Dat is acht procent
cf één op twaalf. De schade ervan
wordt geschat op twee miljoen gul
den.
Bij de proef in Dwingeloo werden
de kalveren in drie groepen verdeeld.
Een groep van 36 werd opgefokt zo
als de veehouders gewend zijn te
doen. Een groep van vijftig werd
eveneens op de bedrijven opgefokt,
„Flitsen"
uit het buitenland
BELFAST. Hernieuwde demon
straties van protestantse extremisten
in Belfast hebben ertoe geleid dat de
Britse troepen in de Noordierse
hoofdstad in staat van alarm zijn
gebracht.
PRAAG. In verband met een on
derzoek naar de „gevaarlijke staats-
vijandige activiteit" van een spiona-
ge-organisatie zijn drie Tsjechoslo-
waken gearresteerd.
MOSKOU. De Sowjet-Unie heeft
bevestigd dat een Noorse student,
Gunnar Gjengseth, een week gele
den in Leningrad is gearresteerd na
dat hij pamfletten had uitgedeeld
waarin van premier Kosvgin werd
geëist Sowjetrussische intellectuelen
uit de gevangenis te ontslaan.
NEW YORK. De politie heeft ge
stolen goederen, waaronder wapens
en ammunitie, t.w.v. 3,5 miljoen
gulden gevonden in de flat van een
man die 23 jaar lang wachtman was
geweest. De politie heeft de flat
doorzocht en de man gearresteerd
nadat zij kinderen in de buurt van
het gebouw met geweren had zien
lopen.
ORANJESTAD. Bij een autobotsing
op Aruba zijn vier mensen omgeko
men. Drie van de slachtoffers waren
vorige maand uit Nederland aange
komen. Het zijn de 41-jarige leraar
bij het technisch onderwijs A. P.
Picauly en zijn 38-jarige echtgenote
S. L. E. Picauly-Smit en de 32-jarige
onderwijzer Evert Fekkes. Het vier
de slachtoffer is E. van den Berg.
CAIRO. Israëlische straalvlieg
tuigen hebben het gebied van Suez
aangevallen en de installaties van
de oliemaatschappij Misr gebombar
deerd, zo heeft een Egyptische mili
taire woordvoerder meegedeeld. Een
burger was hierbij om het leven
gekomen en elf waren gewond ge
raakt.
JERUSALEM. De Israëlische re
gering heeft donderdag een politieke
crisis voorkomen door in te stem
men met een wijziging van de regi-
stratiewet die verband houdt met
de vraag wie nu eigenlijk jood is.
AMMAN. Zes Israëlische jacht-
toestellen hebben met raketten en
machinegeweervuur tweemaal aan
vallen gedaan op doelen in de Jor-
daanvallei, maar er geen schade
aangericht en niemand gewond, al
dus een militaire woordvoerder in
Amman. De aanvallen duurden ze
ven en vijftien minuten, waarbij het
Jordaanse afweergeschut in actie
kwam.
MOSKOU. In Peking zijn op het
ogenblik Russisch-Chinese bespre
kingen aan de gang over de onder
linge handel in dit jaar. Dit is van
doorgaans welingelichte diplomatie:-
ke kringen in Moskou vernomen.
PRAAG. Het centraal comité van
de Tsjechoslowaakse communistische
partij heeft een commissie van 12
man benoemd die de zuivering van
de partijleden moet voorbereiden.
De 1.600.000 leden van de C.P. heb
ben allen ter controle hun partij
kaarten moeten inleveren.
WENEN. Premier Kosygin van de
Sowjet-Unie heeft een uitnodiging
voor een officieel bezoek aan Oos
tenrijk aanvaard, aldus een commu
niqué van de Oostenrijkse kansele-
rij. Het tijdstip van het bezoek is nog
niet vastgesteld.
maar deze kalveren werden de eerste
twee weken in aparte hokjes gehou
den om besmetting te voorkomen. De
vijftig kalveren van de derde groep
werden na een week op één bedrijf
gebracht en daar in aparte hokjes
gedurende zes weken opgefokt. De
tweede en derde groep werden
nauwkeurig volgens een schema ge
voerd. Slechts drie kalveren (twee
procent) stierven.
Volgens ir. Rol is naar aanleiding
van deze proef vast komen te staan,
dat de kalversterfte is te beperken
door de dieren in de eerste levens
dagen vaak biest te geven, apart te
huisvesten, er veel aandacht aan te
schenken en tijdig zonodig de hulp
van een dierenarts in te roepen. Ge
zamenlijke opfok op één bedrijf biedt
grote mogelijkheden. De kosten be
dragen dan f 1,50 per kalf per dag.
Wat biedt
de BEELDBUIS?
DINSDAG 3 FEBRUARI
NED. 1. Van de serie JDaktari
brenpt de Kro vanavond de afleve
ring „De Verbannen Dokter". Pro
blemen rond een man, die zich uit
geeft voor dokter, maar die meer
een medicijnman is. Aansluitend
aan het journaal volgt „Brandpunt
Buitenspel", de maandelijkse sport-
rubriek van de Kro, die doorgaans
nogal op de kritische toer gaat. Da
vid Frost is ook op deze dinsdag weer
aanwezig met zijn zondagse show.
Zijn vaste vrienden assisteren hem
bij het grappenmaken. Als gasten
in zijn show zijn er ditmaal John
Walkers, de bekende zanger Danny
la Rue, de zangeres Georgie Brown
en nog enkele andere grootheden.
Ook wordt één van de tekstschrijvers
van Frost herdacht, die kort voor
deze uitzending kwam te overlijden.
Een verhaal van „De Wrekers" hier
na. Alweer zo'n merkwaardig fan
tasieverhaal over een bende misda
digers, die er niet voor terugschrik
ken om gewetenloos met mensen
om te springen en deze zelfs ge
heimzinnige operaties laten onder
gaan om hun geest te beïnvloeden.
Gelukkig zijn John Steed en wreek
ster Tara King in de buurt om al te
grote ellende te voorkomen. Na het
laatste nieuws komt Teleac nog met,
de 16e les Schaken voor beginners.
NED. II. De Avro met het beken
de dinsdagse schemp, dat inhoudt
dat we van start gaan met „Peyton
Place". Met Allison gaat het nog
steeds niet goed. Ze krijgt langza
merhand haar geheugen terug, maar
daarbij doen zich vreemde compli
caties voor. Dan het nieuws met
daarop volgend „De Overlevenden"
deel vijf. Taylor weet nu, dat hij het
niet lang meer zal maken. Hij maakt
plannen om zijn schoonzoon de das
om te doen. Dat kan hij gemakke
lijk via een verandering in zijn testa
ment. Het probleem van de jonge Jef
wordt inmiddels zo groot, dat hij het
ouderlijk huis verlaat. Via de Griek
se gast in de vorige aflevering
heeft hij teveel over zijn ouders ge
hoord. Willem Duys presenteert
vervolgens zijn „verrassingspro
gramma" „Voor de Vuist Weg",
waarna tenslotte Wibo van der Lin
de met zijn Televizierploeg de Avro
aan het slot van deze dinsdag helpt.
DINSDAG 3 FEBRUARI
NED. I: schooltelevisie: 10.45 ver
kennen en ontdekken; 11.10 iet wiet
wijt; 11.35 Franse les; 12.00 einde
18.45 fabeltjeskrant (kleur); 18.55
nieuws; 19.04 daktari (kleur); 20.00
journaal; 20.20 1 brandpunt-buiten
spel; 21.10 David Frost (kleur); 22.00
de wrekers (kleur); 22.50 nieuws;
22.55-23.25 schaken voor beginners
(teleac).
NED. II: 18.45 fabeltjeskrant (in
kleur); 18.55 nieuws; 19.04 scala;
19.30 Peyton Place; 20.00 journaal;
20.20 de overlevenden (kleur); 21.10
voor de vuist weg; 22.10 televizier;
23.00 nieuws.
Geboorte-aangifte
van prins Carlos
NIJMEGEN, 31-1. In het stadhuis
van Nijmegen heeft burgemeester
mr. Th. M. J. de Graaf de baby van
prinses Irene en prins Carel Hugo
ingeschreven in de registers van de
burgerlijke stand. Als namen werden
hierbij door de vader opgegeven:
Carlos Javier Bernardo, waarbij dus
voor het vernoemen van grootvader
prins Xavier niet de Franse, maar de
Spaanse schrijfwijze werd gekozen.
De baby heeft echter wel de Franse
nationaliteit.
door FRANK VAN FALCKENOORT
Inspecteur Harde dacht na. „Als
hij ze toch in zijn bezit heeft, is dit
biljet niet het eerste, wat hij uit
geeft. Vergeet niet de twee, die al
opgedoken zijn in Haarlem en
Leeuwarden."
„Het kunnen een paar proefbal
lonnetjes geweest zijn. Hij heeft er
niets over gehoord, dus gaat hij mis
schien van de veronderstelling uit:
ze zijn het al lang vergeten. Boven
dien is hij er niet van op de hoogte,
dat de nummers der bankbiljetten
bekend zijn."
De korpschef nam de telefoon van
de haak en begon te draaien. „We
zullen eerst de officier van deze
wending op de hoogte stellen."
„Een huiszoeking brengt misschien
de andere briefjes te voorschijn",
opperde Hoolwerf bedachtzaam.
Anderhalf uur later stopte een po
litieauto voor de woning van Evert
Vardèl. Hoolwerf, Prins en inspec
teur Harde stapten uit. Vardèl had
de wagen al gezien en opende zijn
voordeur. Zijn gezicht betrok met
een toen hij de hoogste gezagsdrager
van de Dorringse politie voor hem
zag staan.
„Ach, ach, weer op heksenjacht
soms?"
Inspecteur Harde overhandigde
hem een vel papier. „We hebben een
bevel tot huiszoeking, meneer Var
dèl. Van de officier van justitie in
Almelo. Ondertekend door de bur
gemeester in z'n kwaliteit als hulpof
ficier. Wilt u medewerking verle
nen?"
Vardèl maakte een uitnodigend
gebaar. „Gaat uw gang en geneert
u niet. Als u enkel maar voorzichtig
brul met m'n postzegels."
..Die zoeken wc niet, meneer."
Hij sloot de deur achter het drie-
had goed jaar 1969
BROUWERSHAVEN, 30-1. In het
jeugdgebouw te Brouwershaven ver
gaderde de afdeling van de Neder
landse Bond van Plattelandsvrou
wen.
In haar welkomstwoord wenste de
presidente alle leden een goed 1970
toe. Zij deelde mede dat voor het
nieuwe jaar het programma in grote
trekken reeds vaststaat. In februari
brengt de heer Leef lang zijn cause
rie over literatuur en in maart zingt
mevrouw Kort-van Meurs te Renesse
volksliedjes bij de gitaar.
De secretaresse bracht verslag uit
over het afgelopen jaar. Er is weer
heel wat te doen geweest. De curus-
sen werden behoorlijk bezocht. Het
ledental bedraagt thans 64. De pen-
Granaten gevonden
in de Amstel
AMSTELVEEN, 31-1. In de Am-
stel bij Ouderkerk zijn tijdens bag-
gerwerkzaamheden twee brisantgra-
naten uit de tweede wereldoorlog ge
vonden. Eén van de projectielen werd
door de explosievenopruimingsdienst
van de landmacht tot ontploffing
gebracht; de tweede werd vervoerd
naar dé landmachtkazerne in Culem-
borg, waar deze, na onschadelijk ge
maakt te zijn, waarschijnlijk zal wor
den gebruikt als lesobject.
Vijf duikers van de pontonniers-
en torpedistenschool uit Vught heb
ben een brede strook langs de Am-
steloevér afgezocht naar mogelijk
nog, meer granaten.
tal. „Wat is het dan dit keer?"
„Dat hoort u nog wel. meneer
Vardèl," zei Hoolwerf op kalme toon
„Gaat u maar zo lang in de keuken
zitten, dat valt het minste op".
Inspecteur Harde volgde hem naar
dit vertrek. Vardèl, die niet van plan
was zich te ergeren, wees naar een
stoel. „Niet zo gemakkelijk mis
schien als in uw kantoor, inspecteur."
„Dat hindert niet, meneer Vardèl.
We kunnen gelijk even een praatje
maken."
„Word ik opnieuw weer ver
dacht?"
De politiechef zocht naar een ant
woord. „Niet rechtstreeks. De kwes
tie is deze: U bent vanmorgen in het
postkantoor geweest, nietwaar?"
„Ja. O, wordt ik ook al gevolgd?
En mag dat soms niet, naar het
postkantoor?"
Zonder hierop te antwoorden, ver
volgde de ander: „Mag ik u vragen,
wal u daar hebt gedaan?"
Vardèl haalde enkele stortingsbe
wijzen uit zijn zak. „Ik heb voor
zeshonderd gulden giro's verzonden,
inspecteur. Aan leveranciers van
postzegels, pakketten en dergelijke."
Hij legde de stortingsbewijzen op de
keukentafel. „U mag ze nakijken'
De man keek er nauwelijks naar.
doch vervolgde: „Hoe betaalde u?"
„Met een briefje van duizend.
Opeens keek hij de ander geschrok
ken aan. „Ha nou begin ik er
wat van te begrijpen de verdwe
nen briefjes van duizend, hè? Die ik
zogenaamd heb gestolen. Beginnen
we daar weer opnieuw over?"
„Ja. dat doen wc. meneer Vardèl.
De kwestie is namelijk, dut de
nummers van de 22 verdwenen
briefjes bekend zijn. Eén ervan bood
u hedenmiddag aan in het postkan-
ningmeesteresse meldde in haar ver
slag een lichte teruggang van de fi
nanciën. Mevr. Van der Wekken-van
der Sluis bracht verslag uit over het
potje-van-lief-en-leed. De vice-pre-
sidente deed een kort verslag over
de muziekcursus en enqueteerde da
mes over een viertal cursussen, ten
einde de belangstelling te peilen. Be
langstelling bleek er voor: maat
schappijleer, leren luisteren naar
muziek, geschiedenis van de streek
en vrij borduren.
Een geldelijke inzameling voor
Biafra is uitgesteld tot 26 februari.
Een arise komt dan spreken over dit
ongelukkige land, waar zij drie jaar
heeft gewerkt.
Bestuursverkiezing
De aftredende mevr. Van Nieu-
wenhuize-Wagemaker werd herko
zen. In plaats van mevr. Bolier-Ba-
rendse werd m.a.s. gekozen mevr.
Van Ast-van der Schelde. Afscheid
werd genomen van de penningmees-
teresse. Zij kreeg een fraai kussen
aangeboden als blijk van waardering
voor haar werk gedurende een pe
riode van zes jaar. De handtekenin
gen van alle leden zijn op dit kus
sen geborduurd. Het geschenk ging
vergezeld van een gedicht, geschre
ven en voorgedragen door mevr. v.
d. Hamer-v. d. Weele. Harerzijds
dankte mevr. Bolier-Barendse har
telijk voor het geschenk.
De presidente sprak een generaal
dankwoord en spelde enkele dames
een corsage op.
De heer J. van Schelven vertoonde
hierna enkele films: Bondsbeurs in
beeld; Waar de zee het land ont
moet, e.a.
Eén nieuw lid gaf zich op. De vol
gende bijeenkomst vindt plaats op
17 februari a.s.
37
toor. Dat briefje was één van de 22,
die op de dag van de moord in het
afgesloten kastje van uw buurman
lagen."
„Dal is een vies versje, meneer
Harde. Heel vies. Het zal waar
schijnlijk weinig geven, wanneer ik
nog eens betoog, dat ik die 22 dui
zend gulden niet weggenomen heb
bij m'n buurman?"
„Als u een aannemelijke verkla
ring kunt geven voor het in uw be
zit hebben van dit bankbiljet
Vardèl dacht na. „Moet ik even
nadenken, meneer, want ik loop al
enkele dagen met dat biljet in m'n
zak. Laat eens kijken vorige
week woensdag ja. nu weet ik
het: vorige week woensdag heb ik
het ontvangen op de Postzegelbeurs
in Amsterdam."
„En weet u ook van wie?"
„Jazeker, van een collega: Wie-
lissen uit Utrecht. Ik kocht een
maand geleden een partij Israël op
een Haagse veiling. Israël is nogal
duur. Zelf doe ik er niet in, maar er
zijn een paar handelaren in ons
land. die er zich zo'n beetje in spe
cialiseren. Vorige week woensdag
had ik het bij me en liet het Wie-
lissen zien. Hij is één van die lui. die
veel doen in dit land. Hij bood me
geld en betaalde met die duizend
gulden."
„Kostte die partij zegels zoveel?"
Vardèl lachte. „Nee....was het
maar waar. Driehonderd gaf hij er
voor. Hij had niet voldoende klein
geld. Ik gaf hem zeven briefjes van
honderd terug. Tja, ik ben groothan
delaar. begrijpt u?"
„Zou die collega het zich nog her
inneren, dat hij u met een briefje
van duizend betaalde?"
(wordt vervolgd)
Waardevolle proef in Drente
FEUILLETON
