Foto-karakteristiek van jaar dat tijdperk afsloot
BINNEN EN BUITENLAND IN 1913
Misschien was de wereld van 1913 - althans wat zijn uiterlijke aspecten
betreft - juist nog even interessanter dan het jaar van de eeuwwisseling.
Vandaar onze keuswan „algemene foto's" uit dat jaar, die stuk voor stuk
karakteristiek zijn voor een tijdperk dat met het uitbreken van Wereld
oorlog I voorgoed werd afgesloten.
Met de foto-journalistiek in de kranten liep het nog niet druk. Het was
een kans voor verschillende geïllustreerde bladen (w.o. „De Prins") hel
publiek tegemoet te komen met fotomateriaal, dat voor die tijd doorgaans
van uitstekende kwaliteit was. De platencamera was goed voor de actu
aliteit uit binnen- en buitenland, doorgaans ver van de boorden van het
verre Schouwen-Duiveland.
De plechtstatigheid van „ons jaar"
(1913) leest men af van de strenge
en emotieloos schijnende gezichten
van de Senaat van het Delftse Stu
dentenkorps, dat zijn lustrum vierde.
Men ziet de archivaris, de secretaris,
de president, de thesaurier. Geen
potentiële Maagdenhuisbezetters c.q.
goedkeurders daarvan; het lijkt geen
gewaagde conclusie.
Trouwens aan het strand van Zand-
voort was het ook nog een bedaarde,
om niet te zeggen bedeesde boel.
Maar er viel al (aangeklede) pret te
beleven.
Met tram en spoor bereikte men de
badplaats en daar werd het dan een
pootjebaderig gedoe of zo maar
zachtjes smoren in een strandstoel,
zwart en lang gerokt en gehoed. Dat
zich daar niemand de kleren van het
lijf rukte, behoort tot de cultuur-his
torische merkwaardigheden van een
epoque, nog verre uitloper van het
Victoriaanse tijdperk.
Pioniersgeest stak er al in de Ne
derlanders, al wist men niet wat
sterker was; de ondernemingsgeest
of de sociale nood, die velen van het
platteland dwong* het over de grote
haring vijver te gaan zoeken, een-
proces overigens .dat rond de tachti
ger jaren van de vorige eeuw en
veel later, zich reeds had laten gel
den en deed gelden. Een landgenoot
voor zijn primitieve huis, versierd
met koppen en beenderen van buf
fels, gevonden op de prairiën van
Zuid-Alberta (Canada).
Voor de uitgaande wereld waren er
in Nederland overigens kansen en
mogelijkheden te over. De stukken
waren doortrokken met de galante
rie en hoofsheid, die - heel veel later
- zouden worden overrompeld door
de na-'18-stijl en al de super-vlot-
tigheid, die onze tijd kenmerkt.
Een tafereel uit het Engelse blijspel
„Penelope", opgevoerd in het Grand
Theatre te Amsterdam. De manne
lijke tegenspeler is Louis van Gas
teren.
De 100ste jaardag van Neêrlands on
afhankelijkheid (1913) werd in stad
en dorp op luisterrijke wijze gevierd.
Het „kronen" (versieren) bleek in
die tijd een gewilde vrije-tijdsbeste-
ding .Histox-ische optochten werden
gehouden. Op het strand van Sche-
veningen arriveerde opnieuw de
Prins van Oranje.
Duitsland zoog zich de longen vol
aan militarisme en gex-ede aanleiding
voor pompeus vertoon was de ont
hulling van het monument ter héx'-
denking van de Volkerenslag bij
Leipzig in oktober 1813.