Voor hier valt
slechts lichte
industrie-aanzet
te verwachten
Mosselarij
kerngezond bedrijf
r
F. G. Scherjon, directeur L.T.S.
Zoeken naar formule voor
én veiligheid én behoud cultuur
Delta Elektronika aan de Nieuwe Boogerdstraat.
Elektronische bediening b
lijke Zeelandiu.
er een voorbeeld van. Lang niet al
les is meer in Eindhoven geconcen
treerd.
Bouwiiidustiie
Heel belangrijk is en blijft de
bouwindustrie. Als de Maasvlakte
nog wat uitdijt, is het zeer waar
schijnlijk dat werkforensen hier ko
men wenen. Ook hel verlangen naai
de tweede woning is een punt.
In de Westhoek wordt al wat
meer exclusieve „ambachtelijke"
bouw gepleegd en de timmerafdeling
van de L.T.S. is dan ook druk bezet.
Het is opvallend dat de geslaagden
vrijwel allen hier. in eigen streek,
werk vinden. Ook de Bakkersafde
ling van de school is in dit opzicht
„futuristisch illustratief". Ook hier
veel belangstelling, want velen zien
wat zitten in de recreatie en mikken
op beroepen als kok, kelner e.d.
Jachthaven
ZIERIKZEE, november. - Indu
strialisatie, teveel voor deze streek
als toverwoord gebruikt, op het ho
ren waarvan economische en bevol
kingsvraagstukken op de vlucht
zouden slaan, krijgt wel kansen,
maar het zal niet veel verder komen
dan kleine industrieën en toeleve
ringsbedrijven, zowel van het Rot
terdamse agglomeraat als van het
Sloegebied. Dit alles moet dan nog
gezien worden op lange termijn. Het
is heel kort samengevat de mening
van de heer F. G. Scherjon, direc
teur van de Lagere Technische
School te Zierikzee, die dagelijks -
hoe vreemd de uitdrukking ook
klinken mag - in de kraamkamer
staat van de mensen, die door der
gelijke industrieën in de toekomst
zullen werden aangetrokken. „Hoe
ook" - vult de heer Scherjon aan -
„de industrie zal hier nooit het
zwaarste accent kunnen krijgen. Dat
mag ook niet verwacht worden in
de „groene long" Schouwen-Duive-
land; het belangrijkste blijven de
landbouw, de visserij (zij het in af
hankelijkheid van de uitvoering van
het Deltaplan) en het toerisme. Zij
het dat het in het afgelopen jaar wat
minder was misschien, het toerisme
is en blijft voor hier geweldig be
langrijk."
Het punt van omscholing komt ter
sprake. „Zo gemakkelijk ligt het nog
niet. Een voorbeeld is een „up to
date"-school in Limburg, die werk
loze mijnwerkers kan opvangen. De
herschoolden moeten later in het
Waterweggebied hun brood gaan
verdienen, maar de school is vrijwel
leeg gebleven".
Terug echter naar Zeeland. De
ontwikkeling van het Sloegebied zet
krachtig door. Vooral als de dammen
er liggen, kan zo'n gebied het al
leen niet meer „runnen". Men gaat
expansie zoeken elders; Philips is
Voor Zierikzee is met name be
langrijk de realisering van een
jachthaven op het juiste moment.
Een typische jachthaven brengt ook
weer allerlei industriële activiteiten
met zich mee. In het algemeen moet
voor stad en streek verwacht worden
„een lichte industriële aanzet"; dat
moet mogelijk en haalbaar zijn. Een
sterk accent zal de woningbouw krij
gen „en dat trekt onheiToepelijk
mensen aan".
Leuk voorbeeld van een interes
sant beginnen is de computervloeren
-fdbriek te Oosterland. „Wie had dat
daar nu verwacht, maar het draait".
„Middenschool?"
Wat de leerlingen betreft ligt het
met de geslaagde examenkandidaten
in de metaalsector nu nog wat moei
lijk. Velen trekken (nog) weg en er
is een pendel op Rotterdam.
De toekomstige ontwikkeling in
tussen - zo meent de heer Scherjon
stellig - hangt sterk af van het uit
eindelijk gezicht dat het mammoet-
onderwijs gaat krijgen. „Er komt een
verschuiving naar een hogere, ver
plichte leerplichtleeftijd en de idee
van een „middenschool" wint veld.
De afgestudeerde jeugd komt straks
in een heel andere wereld te leven.
Er komt veel meer vrije tijd, maar
dat moet geen leegloperij gaan in
houden".
We zijn dan al een beetje van het
onderwerp - industrialisatie - afge
dwaald, maar de heer Scherjon, die
ons dit interview toestond, neemt de
gelegenheid te baat nog wat andere
onderwerpen aan te snijden. De sa
nering van Zierikzee bv. (en dat
heeft uiteindelijk ook met de woon-
en werkgelegenheid te maken). De
oplossing kan geen andere dan een
charmante en speelse zijn.
Het gebied tussen Nieuwe- en
Oude Haven moet fraai hersteld en
leefbaar gemaakt worden en alleen
zo behoudt Zierikzee het belangrijk
ste van zijn charmes, want enkel
met de Oude Haven is Zierikzee niet
te redden".
Temeer dit alles, daar het haven
kwartier in de toekomst bijzonder
boeiend wordt. De logge woonsche
pen moeten weg uit de Oude Haven
en daar moeten in de toekomst
jachtjes komen. Dat brengt vertier
in de stad.
Nieuwe school
Tot slot vertelt de heer Scherjon
nog een nieuwtje, dat wonderwel
aansluit bij het besprokeneer
komt een nieuwe l.t.s. in plan-West.
De plannen zijn thans zover, dat van
zekerheid kan worden gesproken,
want de 340 leerlingen van thans
barsten uit het gebouw aan het
Vrije. Die school zal heel modern
worden en afgestemd op de nieuwe
onderwijsbehoeften. Het kind dat
een technische ontwikkeling krijgt,
moet steeds meer aan algemene ont
wikkeling doen. Voor andere scho
len geldt het omgekeerde en natuur
lijk dient er iets gedaan aan de „mo
toriek" van het kind. Hij moet zijn
fysieke energie kwijt, want de toe
komst vraagt mensen met een goede
conditie. De keuringsresultaten voor
de militaire dienst tonen wel aan,
hoeveel hieraan thans nog ontbreekt.
De fabriek van Smit Bolnes N.V. verscheen na de ramp in de Zuidhoek. Het werd een succes
volle vestiging en toonde aan dat een bescheiden industrialisatie voor deze streek moeilijk, maar
niet onmogelijk is.
ZIERIKZEE, november. - De land
bouw op Schcuwen-Duiveland mag
sems zyn problemen hebben, sterk
afhankelijk als de agrarische wereld
hier en overal nu eenmaal is van
het weer (en de prijzen), en de in
dustrie moet dan wel aan de beschei
den kant blijven, de mosselarij is
een kerngezond bedrijf, maar men
kan er niet meer romantisch over
deen, omdat het met ondergang
wordt bedreigd, als gevolg van het
Deltaplan.
De vloten te Zierikzee en Bruinisse'
tellen samen ongeveer vijftig sche
pen en besommen een bruto jaar
omzet van f 15.000.000. Deze respek-
tabele getallen tonen aan, dat het
streven naar behoud van de mossel
cultures geen sentimentele bezigheid
is van dagdromers, maar is gegi-ond
op keiharde economische overwe
gingen, want men weet wel wat men
heeft en niet wat men krijgt. Gp dit
moment willen we de - onderhavige
problematiek niet verder uitspinnen
maar eenvoudigweg verwijzen naar
'de visserij als belangrijke bestaans-
bren. Bruihisse kent al de mosselarij
(en de oesterkweek al werd die later
onbelangrijk) sinds de 17e eeuw en
in Zierikzee vestigden zich mossel-
schippers in 1912. Het was een ge
lukkig initiatief, want sinds die tijd
hebben henderden gezinnen een goe
de boterham verdiend in deze tak
van visserij en droeg zij wezenlijk bij
tót welvaart van de stad en in wij
der verband tot de streek.
Gunstige omstandigheden
Als tak van visserij bleek juist de
mosselarij voor de Zeeuwse stromen
ideaal. De natuur werkt(te) mee in
de vorm van zuiver Scheldewater,
dat over de banken vloeide (en ge
lukkig nog vloeit) en ook in ander
opzicht was de situatie gunstig, want
de exportlanden, België en Frankrijk
liggen dichtbij en de mossel kan dus
vers ter plaatse komen.
Bovendien is de mosselvisserij een
boeiend bedrijf, omdat het zo duide
lijk afwijkt van de „normale visse
rij" en een sterk afwisselend karak
ter draagt. Het halen van zaad, de
uitzaai, het transport, het verwate
ren en tenslotte de export vormen
even zoveel facetten van een bedrijf
dat zo Zeeuws is als wat. Heel ka
rakteristiek, heel nuttig, heel voor
delig, maar toch is er ernstig gevaar
voor deze visserij. Als men het al
lemaal eens even kon lospellen uit
het concon van commentaar, wijs-
en onwijsheden, van dwangmatighe
den en door mensen in gang gezette
„wetmatigheden", dan zou men ge
woon zeggen: deze streek moet su
per veilig en de visserij moet blij
ven.
Als iemand hiervoor een formule
uitvindt en hij moet er zijn. zal hij
een standbeeld hebben verdiend.
Foto links - onder: Eeiy. historische
opname - vdn de Nieuwe Haven te
Zierikzee vóór 1920. In de „kaai"
liggen de schepen van de familie
Schot - afkomstig uit Tholen - die
zich te Zierikzee vestigden en hun
toontje meebliezen in de mosselarij.
De gevelrij op de achtergrond be
staat nog in. zijn oorspronkelijke
vorm. Op de hoek Lange Groendal
de toenmalige Winkel en bakkerij
van de.heer Van Dijk.
Met de kor aan het werk boven de
mosselpercelen.