EXPORTJTNEVER
|c. W. JONKER I
OASEN IN DE IJSWOESTIJN
Sloan's Liniment
Om het behoud van het historisch karakter van de stad
ONZE PUZZELRUBRIEK
De ontwapenings
conferentie
Unicef-hulp
voor Joegoslavië
EXTRA FLES
Bevordering van juiste schoolkeuze
voor kinderen uit het Deltagebied
Gemeenteraad Zierikzee
ZIERIKZEE, 30-10. Op de dinsdag
a.s. te houden raadsvergadering komt
het onderwerp: aanwijzing be
schermd stadsgezicht aan de orde,
zulks op verzoek van G.S. van Zee
land, die informeerden naar het ge
meentelijk standpunt inzake de aan
wijzing van het beschermd stadsge
zicht van Zierikzee door de minister
van C.R.M.
Het college van b. en w. zegt in
een toelichting dat hoewel, gelet op
het totaalaspect van Zierikzee, de
gehele stad binnen de wallen be
schouwd mag worden als een te be
schermen stadsgezicht, bij de aan
wijzing voortvloeiende te nemen
maatregelen rekening dient te wor
den gehouden, met het eigen karak
ter van de verschillende onderdelen,
die samen het huidige stadsbeeld
vormen.
Wat de omwalling betreft moet
naar voren gebracht, dat - aange
zien in de middeleeuwse versterkin
gen - niet aan de veranderde eisen
zijn aangepast, nog heden ten dage
in het grachtenbeloop een duidelijk
beeld wordt vastgehouden van de
middeleeuwse uitwendige stadsvorm.
Van groot belang moet worden ge
acht dat de wallen, behoudens een
gedeelte bij de „Wandeling" aan de
Advertentie
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiim
Eindelijk
doet de herfst
i z'u intrede!
HEESTERS planten!
E Volop keus in uw bloemen- en E
tuincentrum:
alléén Hogezoom - Haamstede E
Telefoon (01115) 383
Hllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
oostzijde van de stad, onbebouwd
zijn gebleven. Voor het behoud van
het karakter van dit stadsdeel is het
van het grootste belang er naar te
streven dat de bestaande bebouwing
wordt ingeperkt en in ieder geval
uitbreiding wordt voorkomen.
Tussen Oude- en Nieuwe Haven
Van de wijk, gelegen tussen Oude
Haven en Nieuwe Haven kan worden
opgemerkt, dat hier de stedebouw-
kundige struktuur op overtuigende
wijze het karakter vasthoudt van het
oude stadsbeeld. Het dient - aldus
het college - derhalve aanbeveling
bij het nemen van stedebouwkundige
maatregelen in dit gedeelte van Zie
rikzee uit te gaan van de oude struk
tuur, teneinde door middel van een
op rehabilitatie afgestemd sanerings
plan te streven naar herstel van het
oude aspect ter plaatse. Wat het ove
rige gedeelte van het te beschermen
gebied betreft kan worden gesteld
dat het van belang moet worden ge
acht bepaalde kwaliteitseisen aan de
bebouwing te stellen met betrekking
tot een rustige omgeving, zodat gro
te contrasten met de oude bebou
wing van Zierikzee worden voorko
men.
Overigens betekent bescherming
niet bevriezing van het aangeduide
gebied, maar wel middel om stede-
bouwkundige regelingen te treffen,
die mogelijkheden bieden om het
historisch karakter van Zierikzee zo
veel mogelijk recht te doen.
Op bepaalde plekken aan de Zuidpool
is het heel goed wonen
Het beeld, dat wij van het Zuid
poolgebied hebben gekregen, is dat
van enorm, uitgestrekte ijsvlakten,
waar zeer lage temperaturen heer
sen en waar het leven is uitgesloten.
Er wonen dus van oorsprong geen
mensen en tochis het geenszins
uitgesloten om aan de Zuidpool
prettig te leven; het kan alleen niet
overal, maar op sommige plekken
wel.
Het was in het jaar 1938, dat en
kele piloten van de Duitse Zuidpool
expeditie „Schwabenland" by het
uitvoeren van verkenningsvluchten
getroffen werden door een wonder
lijke aanblik. Zij konden hun ogen
niet geloven. Daar, boven een be-,
paald deel van Queen Mary Land,
een van de meest verlaten en woeste
delen van Antarctica, zagen zij be
neden zich plotseling een geweldig
stuk land dat geheel vrij van sneeuw
was. En dat midden in deze gure ijs-
woestenij! Sommige plekken in dit
gebied glansden blauw of rood en de
oiloten veronderstelden, dat dit me
ren waren.
Veel inzendingen op de puzzel van
vorige week. Bij één der inzendingen
was een brief ingesloten, met de
vraag: „waar de oplossingen nu ei
genlijk naar toe moeten". Dat is heel
simpel. Aan de Redaktie van de Z.N.
Op brief graag vermelden: „Puzzel
rubriek".
De eerste prijs is ditmaal bestemd
voor:
Dc heer M. D. FRANKE
Donkerewegr 30
NOORDGOUWE
De tweede prijs gaat naar:
Mevrouw
M. BOSSERS-VAN VESSEM
Schoolstraat 18
BRUINISSE
De oplossing van de puzzel is de
volgende:
Horizontaal: 1. besluit; 7. angstig;
13. aardig; 15. melati; 16. roman; 18.
retig; 20. terra; 22. even; 23. botanie
25. maan; 26. den; 27. mal; 28. ren;
30. Spa; 31. er; 32. rijs; 33. zee; 35.
mud; 37. p.d.; 38. Namen; 40. rondo;
42. Korea; 44. Lek; 45. K.O.; 46. p.a.;
48. Man; 49. teller; 50. perzik; 51.
pen; 52. ms.; 54. E.K.; 55. neg; 57.
baret; 59. troon; 62. beter; 64. ar; 65.
nor; 67. erf; 68. roe; 69. ze; 70. rat;
72 .pop; 74. kok; 75. toe; 76. Oder;
78. kazemat; 81. rang; 82. neger; 84.
rotor; 85.. aarde; 86. edelen; 88. ta
laar; 90. Senegal; 91. fondant.
Verticaal: 1. bereden; 2. samen;
3. laan; 4. urn; 5. id.; 6. Tirol; 7.
Aegir; 8. nl.; 9. gat; 10. stem; 11.
tiras; 12. Granada; 14. get.; 15. min;
17. overal; 19. talent; 21. rappen; 23.
bas; 24. Eem; 27. mijn; 29. nuk; 32.
rekenen; 33. zo; 34. e.d.; 36. dominee
39. meter; 40. roest; 41. opeen; 43.
raket; 45. K.L.M.; 47 .ark; 51. parade
53. korvet; 56. gezond; 57. barones;
58. top; 60. re; 61. of; 62. bok; 63.
reegeit; 66. rok; 68. rot; 71. tegen;
73. parel; 74. karaf; 75. tarra; 77.
rede; 79. zon; 80. mot; 81. raad; 83.
reg.; 85. aan; 87. la; 89. L.O.
De nieuwe puzzel
De nieuwe puzzel luidt als volgt:
Horizontaal: 1. werktuig om steen
kool los te hakken; 6. geheel gevuld;
7. glansloos; 9. staafvormig werp
tuig; 10 naaldboom; 12. gelijkheid
van klank met het ritme of de klem
toon in verzen; 14. ruime vestibule;
15. knaagdier; 17. gril, kuur; 19. ge
wricht; 20. één der dagen van de
week; 22. al te goed mens; 24. kleine
afgeschoten ruimte; 25. afzonderlijk
vertrek in een gevangenis; 26. schre
de, stap; 28. zangstem; 30. overblijf
sel bij verbranding; 31. gedwee, tam
32. niet moedig; 33. jong v.e. schaap;
35. bekend sportevenement (afk.);
36. slangvormige vis; 39. vinnig, ver
beten; 41. deel van Europa; 42. spe
cerij; 43. gezichtseinder; 45. loofboom
46. laagtij; 48. getekend (afk.); 50.
gezichtsorgaan; 51. korte tijdsduur;
52. per jaar (afk.); 53. grappenma
ker; 55. wenk, advies; 57. stoot; 58.
afgemat; 59. hoogste punt; 61. oor
logstuig, dut op geringe diepte in de
grond wordt ingegraven; 64. deel v.
e. tabakspijp; 65. uiting van genegen
heid; 67. herrie, lawaai; 68. laagte
tussen bergen; 69. Europeaan; 71.
vrouwelijk rund; 72. hansworst; 73.
gesloten, dicht; 75 tuinhaag; 76.
zware zijden stof.
Verticaal: 1. grot, spelonk; 2.
aardrijkskundige aanduiding (afk.);
3. één der dagen van de week; 4. en
dergelijke (afk.); 5. oude lap; 6.
staaf vormig werktuig; 8. niet grof;
9. kikvorsachtig dier; 10. vreemde
titel; 11. bittere afgunst; 13. vinkach-
tige vogel; 14. krampachtige aandoe
ning v.h. middenrif; 15. geul tussen
gorzen of waarden; 16. houten drink-
kom; 18 .achterste gedeelte v.e. fuik
19. niet bevestigd; 20. scheepsvloer;
21. bittere vloeistof; 23. lang, dun en
smal stuk hout; 24. pijlvormig werp
tuig; 25. vredespijp der roodhuiden
in Noord-Amerika; 27. edelgesteente
29, berisping; 31. een redelijke maat
nit te buiten gaande; 34. vogel; 36.
woonschip; 37. arm v.e. boom; 38.
geslacht van mensen of dieren; 40.
bewoner v.h. hoge noorden; 44. be
smettelijke ziekte; 47. slaghout bij
het cricketspel; 49. duivenhok; 51.
gekuipt houten vat; 52. meisjesSpeel-
goed; 54. kledingstuk; 56. onwrik
baar, onbeweeglijk; 57. lichamelijk
lijden; 58. insekleneter; 60. beneden
deel v.e. winkelgevel; 62. deel van
de hals; 63. honingdrank; 64. huis
dier; 66. onderdeel v.e. tennispartij
68. sterke, kortharige hond; 70. wa
terbewoner; 72. verplaatsing v.e.
stuk op het Schaakbord; 74. bijwoord
75. uitroep.
Bij hun terugkomst namen de an
dere leden van de expeditie hun me
dedelingen niet serieus. Zij meenden
dat de piloten het slachtoffer waren
geworden van een zinsbegoocheling.
Zwemmend aan de pool!
Na de tweede wereldoorlog be
zocht admiraal Byrd de Zuidpool en
hij besloot zijn verkenningsvliegtui
gen de ontdekking van de Duitse pi
loten te laten verifiëren. Ze bleken
zich niet te hebben vergist. Ook de
Amerikanen kwamen boven dit won
derlijke gebied, als het ware een
oase in de ijswoestijn.
Eén van de watervliegtuigen van
Byrd gelukte het neer te strijken op
een van die blauwe vlekken, dat in
derdaad een meer bleek te zijn. De
temperatuur van het water was won
derlijk genoeg zes graden Celsius en
het verlokte de bemanning van het
vliegtuig zelfs om er in te gaan
zwemmen.
Hierbij bleef het niet. De aandacht
van de expeditie was op dit wonder
lijke gebied gericht en natuurlijk
ging men onderzoekingen verrichten.
Het bleek inderdaad, dat dit gebied
geheel sneeuw- en ijsvrij was, dat
er diverse mossen groeiden op de
bodem en dat men in de meren veel
groene en rode wieren aantrof. Wel
iswaar primitief leven, maar toch le
ven midden in een gebied waar men
over duizenden kilometers geen le
ven vindt.
Vulkanische werking?
Natuurlijk zocht Byrd ijverig naar
een verklaring van dit merkwaardi
ge verschijnsel. Wat kan toch de
oorzaak zijn van zo'n oase? Afdoende
is het nog niet verklaard, maar wel
heeft men theorieën. Het is bijvoor
beeld zeer waarschijnlijk, dat. het
Zuidpoolgebied geologisch een voort
zetting is van Zaid-Amerika. Het
bergachtige deel daar, de Andes, is
vulkanisch en deze vulkanische
strook zou zich in de bodem van het
Zuidpoolgebied kunnen voortzetten.
Het is dan in het geheel niet uitge
sloten, dat men op enige honderden
meters onder de aardoppervlakte van
dit deel van de Zuidpool, reservoirs
met warm gas en warm water zal
vinden.
Dit zou in dit koude gebied ook
een verklaring kunneii zijn voor de
relatief hoge temperatuur van het
water in de meren en voor de af
wezigheid in de Zuidpoolzomer van
sneeuw en ijs daar, terwijl het el
ders eeuwig wit is.
De Russische lezing
Later werd nog zo'n soort oase er
gens anders in Queen Mary Land
gevonden en wel door een Russische
expeditie.
De Russen hangen de vulkanische
theorie, die een verklaring zou moe
ten geven van de aanwezigheid van
dergelijke oasen, niet aan. Zij zoeken
de verklaring in de inval van zon
nestralen in lente en zomer, waar
door sneeuw en ijs zouden smelten
en waardoor beekjes en riviertjes
ontstaan, die het water afvoeren naar
de laagst gelegen delen, waar meren
ontstaan.
Op het midden^van de middag zijn
de temperaturen er gewoon zomers
en warme winden waaien boven de
omringende rotsen.
Straks hele steden?
Steeds heeft men gemeend, dat het
grote vastelandgebied van Antarctica
eigenlijk nooit geschikt zou zijn om
er mensen permanent te laten leven.
Maar gezien deze oasen, is de moge
lijkheid van permanent leven daar
niet uitgesloten, al is de mens er
steeds omringd door een woeste ke
ten van sneeuw en ijs, want buiten
de oasen is het echt poollandschap.
Maar in die oasen is het leven zeer
goed mogelijk.
Wanneer we bedenken, dat de oase
die de Russen ontdekten, een opper
vlakte heeft van niet minder dan
1500 vierkante kilometer, dan is het
heel goed denkbaar, dat in deze en
andere oasen steden ontstaan, waar
men van alle gemakken voorzien is,
steden die op die manier het hart
van het Zuidpoolgebied zouden kun
nen vormen. In het zomerseizoen kan
er zelfs wat aan landbouw en tuin
bouw worden gedaan, om nog niet
te spreken over de vele mogelijkhe
den die er zijn op het gebied van de
mijnbouw. De oasen werpen een ge
heel nieuw licht op de mogelijkhe
den van het Zuidpoolgebied.
HONKKONG. De zeven Westduit-
seis, die 14 maanden in Cina zijn
vastgehouden, werden beschuldigd
van economische spionage en „het
ontsieren van portretten van Mao
Tse Toeng', zo verluidde in Hong-
Kong. De Duitsers hebben een aantal
bekentenissen ondertekend, omdat
hun verteld was dat zij anders geen
uitreisvergunning zouden krijgen.
NEW YORK, 30-10. Amerika en
Rusland hebben donderdag op de
ontwapeningsconferentie in Geneve
een gewijzigd ontwerp-verdrag inza
ke een vreedzaam gebruik van de
zeebodem ingediend.
Op vier punten is aan de bezwa
ren van andere landen tegemoet ge
komen: de mogendheden met kern
wapens hebben niet meer het recht
van veto tegen het indienen van
amendementen. Ingeval van een ge
schil over de controle kan een beroep
op de Veiligheidsraad worden ge
daan. Vijf jaar na het van kracht
worden van het verdrag zal een con
ferentie worden belegd om over een
eventuele herziening te praten. Ten
slotte wordt in het ontwerp beves
tigd, dat de oeverstaat soeverein is
over de aangrenzende kuststrook
van 12 mijl.
De kern van het ontwerp blijft
het verbieden van het aanbrengen
van wapens voor massale vernieti
ging op de zeebodem buiten de ge
noemde zone van 12 mijl.
DEN HAAG, 30-10. Het kinder
fonds der Verenigde Naties Unicef,
heeft 10.000 dollar beschikbaar ge
steld voor directe hulpverlening aan
de slachtoffers van de aardbeving in
.Banga Loeka in Joegoslavië.
De Belgische Hoge Raad voor de
Gezondheid heeft de regering aan
bevolen het gebruik van cyclamaten
in levensmiddelen en dranken te
verbieden.
In Athene is donderdag voor de
krijgsraad een proces begonnen te
gen negen mannen en een meisje, die
worden verdacht van het plegen van
bomaanslagen in Athene begin deze
maand.
Donderdag is in West-Berlijn het
eerste Joodse jeugdcongres van na
de oorlog geopend.
„Flitsen"
uit het buitenland
MONTREAL. Twee Chilenen, een
man en een meisje van 17 jaar, zijn
door de politie van Montreal gear
resteerd nadat de douane van het
vliegveld van Montreal ontdekt had,
dat zij heroine bij zich hadden voor
een waarde van bijna 7 miljoen gul
den.
TRIPOLI. De nieuwe revolutio
naire regering van Libië heeft het
vei'enigd koninkrijk verzocht zijn
bases vroegtijdig te ontruimen, zo
hebben officiële kringen in Tripoli
gezegd. Een soortgelijk verzoek zou
tot de Verenigde Staten worden ge
richt inzake de Amerikaanse lucht
machtbasis Wheelus in Libië.
SANTIAGO. Door een staking van
15.000 bankbedienden heeft in Chili
het bankbedrijf woensdag stil gele
gen. De staking was een protest te
gen de voorgenomen wijziging van
het stelsel van sociale verzekerin
gen.
BELGRADO. De burgemeester van
de Zuidsla vische stad Ban ja Luka
heeft officieel meegedeeld dat bij de
aardbeving slechts negen mensen
zijn omgekomen, onder wie vier
vrouwen. Eerdere berichten omtrent
20 of meer doden waren onjuist, zei
hij.
VIENTIANE. De Noordvietname-
zen hebben in Zuid-Laos hun dróge-
moessonoffensief ingezet met een
aanval op het militaire kamp Ban
Boengxang, 50 kilometer van Savan-
makhet welke stad aan de Mekong
ligt,, zo hebben militaire kringen in
Vientane gezegd.
ATHENE. In Athene heeft een
krijgsraaad twee mannen tot resp.
zes en acht jaar gevangenisstraf ver
oordeeld wegens onwettig bezit van
explosieven. Een derde verdachte
kreeg bij verstek acht jaar. De drie
mannen zouden lid zijn van de ver
zetsorganisatie „Vrije Grieken".
MADRID. Genei*aal Franco heeft
de Ingrijpendste kabinetswijziging
bekendgemaakt uit de 30 jaar dat
hij staatshoofd van Spanje is. Met
de benoeming van 14 nieuwe minis
ters heeft Franco jong bloed in zijn
regering gebracht.
BEIROET. Bij de Amerikaanse
universiteit in Beiroet hebben zich
hevige gevechten voorgedaan tus
sen Palestijnsgezinde studenten en
andere studenten die de universiteit
in wilden gaan. Vijf studenten wer
den gewond.
TURIJN. Bij de Fiat-fabrieken in
Turijn hebben zich opnieuw onge
regeldheden voorgedaan. Tweedui
zend stakers namen in de ochtend
deel aan een optocht door de fa
brieksgebouwen, die snel ontaardde
in een algemene vechtpartij tussen
bewakers, werkwilligen en betogers.
MADRID. Het door een militair
tribunaal in Burgos uitgesproken
doodvonnis over de Bask Antonio
Arrizabalaga is door de kapitein-ge
neraal van het zesde Spaanse mili
taire district (waarin Burgos gelegen
is) bekrachtigd.
TUNIS. De wolkbreuken die Tu
nesië heben getroffen, hebben de
noodtoestand verder verergerd. Ver
scheidene steden in het zuiden wer
den door het water ingesloten.
LOS ANGELES. De noordelijke
rand van Los Angeles wordt geteis
terd door kreupelhoutbranden. Acht
villa's zijn in de as gelegd en 500
mensen gevlucht. Drie brandweer
lieden zijn gewond. Het vuur heeft
tot dusver meer dan 2.000 ha ver
woest.
Advertentie
bi| elke
aankoop
van een V
hele Hes 1
"Vat 'm koel"
ZIERIKZEE, 30-10. De Stichting
Zeeland, (Provinciaal Opbouwor-
gaan), heeft o.a. tot doel om op
grondslag van gezamenlijk overleg
tussen overheid en partikulier initi
atief een op de ontwikkeling in de
Zeeuwse samenleving afgestemd sa
menhangend welzijnsbeleid voor te
bereiden en te bevorderen.
Bij de realisering hiervan wordt
men vaak geconfronteerd met vraag
stukken die het terrein van „het on
derwijs" raken of gedeeltelijk over
lappen.
Een en ander heeft er toe geleid
dat van de zijde van de Stichting
Zeeland in 1968 een stuurgroep in
het leven is geroepen. Door deze.
stuurgroep is een aantal onderwer
pen naar voren gebracht die nader
de aandacht verdienen: o.a. het na
gaan van de soort onderwijs welke
Brochure voor
internationale Dainjeugil
AMSTERDAM, 30-10. Burgemees
ter Samkalden heeft in de Amster
damse gemeenteraad verklaard, dat
een fcrcchure in de maak is, die in
vier talen voorlichting zal geven aan
de internationale damjeugd. Het
boekje zal ook onder de jongeren op
de Nederlar.dsche scholen worden
verspeid en in jeugdcentra aanwe
zig zijn. Dr. Samkalden zei voorts
dat gedacht wordt aan het plaatsen
van tafels rondqm het monument op
de Dam met voorlichtende teksten
in vier talen. Hiermee wordt tege
moetgekomen aan vragen uit de ge
meenteraad om een zo breed moge
lijke voorlichting over de betekenis
van het herdenkings- en bevrijdings
monument op de Dam in de hoofd
stad.
in Zeeland nodig is in verband met
de huidige en toekomstige ontwikke
lingen, het invoeren van schooltoet
sen, school-maatschappelijk werk en
schoolpsychologische dienst. Boven
dien: het kreëren van plaatsen voor
onderwijs-experimenten in Zeeland.
Besloten werd om te trachten te
komen tot het invoeren van school
toetsen op de basisscholen in Zee
land en West-Brabant.
Hiertoe werd genoemde stuurgroep
omgezet in een Beleidscommissie On
derwijs, waarin o.a. zitting hebben
vertegenwoordigers van organisaties
op het terrein van het basis-onder
wijs.
Door deze commissie is een memo
randum verspreid „Bevordering van
de juiste schoolkeuze voor kinderen
uit het Deltagebied".
Dit memorandum is o.a. gestuurd
naar gemeentebesturen, besturen van
scholen voor basis- en voortgezet on
derwijs en naar de schoolleiders van
deze scholen in Zeeland en Brabant.
KLIJNDIJK. Op de provinciale
weg in Klijndijk tussen Odoorn en
Emmen is de 71-jarige emeritus
predikant ds. H. van Lunzen uit
Odoorn dodelijk verongelukt. De
predikant stak op- zijn fiets de pro
vinciale weg over zonder op het ver
keer te letten en werd door een pas
serende personenauto gegrepen. De
man was op slag dood.
AMSTERDAM. Burgemeester en
wethouders van Amsterdam hebben
besloten« het advies van de Kunst-
raad te volgen om bij de inzending
van kunstwerken voor de jaarlijkse
aankopen door de gemeente de leef
tijdsgrens van 36 jaar ditmaal te la
ten vervallen.
Voor onmiddellijke verlichting:
Helpt direct bij spierpijn, reumatische
pijnen, zenuwpijnenspit.
Even aanbrengen op de pijnlijke plek
en de weldadige warmte brengt onmiddellijke
verlichting.
De pijnverdrijver
met onmiddellijke werking.
NOORDZEE. De Engelse prinses Anne is de eerste vrouw die ooit een be
zoek aan het booreiland ..Amoco-8", 50 km. buiten de kust van Norfolk,
heeft gebracht. De prinses, gekleed in een rood broekpak en een bijpassende
..highwayman-hoed" vloog per helikopter naar het booreiland.
4