Wachten op het wonder
DEMOCRATIE HERSTELD
Vierde caisson bij Lauwerszee gezonken
Extra fondsen ter compensatie gemeenschapsschade gevraagd
Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE 5 „ui Nr.
UTRECHT, 3-5. Een groep mede
werkt» van het Geologisch instituut
en het Veiling-Meines laboratorium
'Zwündrecht van de Rijksuniversi
teit Utrecht, hebben een methode
Lntwikeld om het uranium dat on
langs op Schouwen-Duiveland is ge
vonden, te winnen.
Volgens deze methode wordt er
een zwavelzure oplossing in de grond
gepompt die de ongeveer vuisten-
grote fosfaatknollen, waarin het ura
nium zich bevindt, oplost. Uit een
ander boorgat wordt deze uranium
houdende oplossing naar dc opper
vlakte gepompt.
Ofschoon laboratoriumproeven uit
gewezen hebben cjat dit proces suc
cesvol kan verlopen, wil dit echter
nog niet zeggen dat deze methode op
grote schaal thans economisch mo
gelijk is. De groep heeft naar aan
leiding van dit bliksemonderzoek
naar de uraniumvondst een rapport
opgesteld dat naar de minister van
economische zaken is gestuurd.
Op een persconferentie in Utrecht
vertelde prof. dr. M. Rutten, hoog
leraar algemene geologie aan de
Rijksuniversiteit Utrecht, dat enkele
dagen nadat de vondsten op Schou
wen-Duiveland waren gedaan, zich
spontaan een werkgroep had ge
vormd om de winningsmogelijkhe-
d'en nader te bestuderen. Vanwege
de vele specialisten die de universi
teit herbergt, is zij daarvoor bijzon
der geschikt.
Circa 120 meter diep komt op
Schouwen-Duiveland (bij Haamstede;
een zandlaag voor waarin zich de
uraniumhoudende fosfaatknollen be
vinden. Een mogelijk gevaar bij de
gevolgde winmethode kan zijn, dat
het drinkwater door de zure oplos
sing zcu worden besmet. Het ziet er
echter naar uit dat dit niet het geval
is omdat twee kleilagen de uranium
houdende zanden afsluiten, aldus drs.
A. P. H. van Meurs en dr R. D.
Schuiling, twee leden van de werk
groep.
Verhoudingsgewijs zal bij deze
winmethode twee ton fosfaat tegen
1 kg uranium vrijkomen. Dat deze
combinatie mogelijk is, bewijst de
winning onder andere in Marokko
en de Verenigde Staten.
Ook al zouden de technische pro
blemen worden opgelost, wil het nog
niet zeggen dat men er werkelijk toe
zou overgaan uranium te winnen. De
ccncentratie en de verspreiding kun
nen bij uitvoeriger onderzoek tegen
vallen. Bovendien is het thans nog
onbekend of op Schouwen-Duiveland
de hoogste concentratie uraniumhou
dende fosfaat aanwezig is. Het wordt
niet uitgesloten geacht dat onder
een ander deel van de Nederlandse
bodem een betere vondst zou wor
den gedaan.
De werkgroep Utrecht hoopt in sa
menwerking met de Deltadienst, de
Rijks Geologische Dienst en de Dienst
Grondwaterverkenning T.N.O., zo
wel een wetenschappelijke als een
economische bijdrage te kunnen blij
ven leveren.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
NUTH. Op de provincialeweg tus
sen Meerssen en Amstenrade is de
34-jarige J. A. Reubsaet uit Schin-
veld bij een verkeersongeval om het
leven gekomen.
ALMELO. Adjudant P. Gerritsen
van de Almelose gemeentepolitie
heeft geweigerd een hem toegekende
koninklijke onderscheiding te aan
vaarden.
ROTTERDAM. Rutges' Interna
tionale Expeditie Gouda N.V., beho
rende tot de Pakhoed Groep, heeft
de vertegenwoordiging voor de Be
nelux verkregen van het Russische
staatswegtransportbedrijf Sovtrans
Avto in Moskou. Het ligt in de be
doeling om een wekelijkse autodienst
te gaan uitvoeren tussen de Sowjet-
Unie en de Beneluxlanden.
RIJSBERGEN. Prinses Beatrix
heeft vrijdag een bezoek gebracht
aan het medische en pedagogisch in
stituut, kleuterhuis „De Krabbebos-
sen" te Rijsbergen. Zij werd verwel
komd door dr. Kortman, commissa
ris der koningin in de provincie
Noord-Brabant, en mr. J. Raaijma-
kers, burgemeester van Rijsbergen.
GILZE en RIJEN. De 28-jarige
Frans J. W. Scheffers uit Tilburg is
tengevolge van een verkeersongeval
op de rijksweg Tilburg-Breda om
het leven gekomen. Met zijn perso
nenauto reed het slachtoffer tegen
de achterzijde van een truck met
oplegger, die vanuit een uitrit de
rijksweg opdraaide. Het slachtoffer,
dat ernstig werd gewond, overleed
op weg naar een ziekenhuis.
ROTTERDAM. Bij een juwelier
aan de Binnenweg in Rotterdam is
bij een inbraak voor ruim f 20.000,
aan horloges en sieraden gestolen.
DEN HAAG. Op het Lorentzplein
in Den Haag is de 13-jarige Johanna
Balm uit Den Haag bij een ver
keersongeval om het leven gekomen.
UTRECHT. De 12-jarige Adrie
Bcrdeves uit Deventer is gedood bij
een ongeluk op een niet-beveiligde
overweg in de Fiersdijk bij Deven
ter. Dé jongen reed cp een brom
fiets. Hij kwam onder de trein Nij-
megen-Zwolle.
LEIDEN. De Nederlandse Studen
tenraad meldt dat behalve in Am
sterdam en Utrecht, ook in Leiden,
Eindhoven en Delft vergaderingen
van studenten zijn gehouden om so
lidariteit met „Tilburg" te betuigen.
Het Franse volk ging niet opzij
Het grootste deel van het Franse
volk is nu eens niet opzij gegaan
voor het dreigement van president
De Gaulle, te zullen aftreden als
het referendum over senaatsveran
dering en regionale indeling niet
werd aanvaard. Door via een re
ferendum het ja of neen van het
volk te vragen over over twee wet
ten van tientallen artikelen, in
ambtelijke taal gesteld, kreeg men
toch wel de indruk dat de gene
raal in zijn paternalisme te ver
ging. Dit referendum was onnodig.
Tegen de wetten als zodanig
had het Franse volk misschien nog
niet zo'n bezwaar, voorzover men
er de draagkracht van kon over
zien, maar het prikkelde dat De
Gaulle juist hieraan het voor of
tegen hem verbond. Hij heeft al
te vaak gesteld dat zonder hem de
chaos in Frankrijk weer zou ont
staan en het is zeer begrijpelijk dat
een volk tenslotte genoeg krijgt
van deze eigendunk en het er dan
maar op waagt hem eens geen ge
lijk te geven.
De president maakte steeds meer
de indruk van de eigenzinnige
oude heer, die meent het alléén te
weten en die zijn kinderen de on-
SCHIPHOL. De 6-jarige Christina Fiauglou uit de Griekse stad Saloniki,
is met haar moeder op Schiphol aangekomen om in een Geleens ziekenhuis
een slokdarmtransplantatie te ondergaan. Op 16 april van het vorig jaar
dronk Christina in een onbewaakt ogenblik een flesje met salperterzuur leeg,
waardoor haar slokdarm geheel verbrandde. Op de foto: het meisje met
daarachter haar moeder.
DEN HAAG, 3-5. De vierde cais
son in het kader van de afsluiting
van de Lauwerszee, is vrijdagmiddag
onder zeer gunstige omstandigheden
afgezonken Er was een zwakke wind
bü zonnig weer.
De caisson staat aan het ene einde
ongeveer 30 cm uit de as en aan het
andere eiinwe 40 cm. Hij ligt verder
geheel horizontaal.
Ook deze keer viel de kentering
FEUILLETON
Door To Dorssen-van Loon
„Daarom zegt nooit openlijk ie
mand iets over m'n puk kei ach tig e
gezicht of m'n briileglazen. Leve
onze beschaving. Doch bij het eerste
gerucht, dat in de wereld komt over
financiële moeilijkheden bij Burge-
naars Zet Bee, verkneukelt men zich
er over en hoopt, dat m'n laatste
steel onder m'n achterste verkocht
zal worden. Ze zullen er graag een
bod op doen, om het als soevender
mee naar huis te nemen. Maak je
geen zorgen. Geertje, mijn zaak is
nog net zo gezond als vorig jaar"
Zelfs m'n gewone huishoudelijke
leveranciers behandelden me op
eens anders. Wat stug en terughou
dend. Het wantrouwen lag op hun
gezicht te lezen, als i'k m'n porte-
monnaiie voor de dag haalde. Doch
geleidelijk aan ging ik het van de
humoristische kant bekijken en bin
nen een maand waren de geruchten
doodgebloed, omdat iedereen wel
zag, dat ik nog altijd bestond en er
nooit een deurwaarder bij me over
huis kwam.
Ook de groothandelaar in de stad
kreeg door, dat men een lelijke fla
ter had geslagen. Twee maanden,
nadat ik m'n laatste, sensationele le
verantie had ontvangen, meldde zich
een der beide directeuren persoon
lijk in de winkel. Ik bekeek hem
van top tot teen, de uitgestoken
hand negerend. Hoewel m'n eerste
impuls was 'hem 'in de winkel te
woord te staan, nam ik hem toch
mee naar achteren, waar ik hem
vroeg: „Wat komt u doen? Mensen,
die financieel slecht bekend staan,
moet u niet leveren."
Hij putte zich uit .in allerlei ver
ontschuldigingen, sprak van een zeer
betreurenswaardig misverstand, een
kwestie, die uit de hand was gelo
pen en het slot van het liedje was,
dat de firma 'het op hoge prijs zou
stellen Burgenaars Zelfbediening
weer als klant te mogen noteren. Ik
kon rekenen op onbeperkt krediet
en alle mogelijke faciliteiten. En zo
voorts.
We hebben een 'half uur gepraat.
Via een 'klein rekensommetje had ik
een ruwe schatting van de waarde
der leveranties in de loop der jaren.
„En nu zou ik nog niet eens voor
een kleine duizend gulden goed zijn-?
Het spijt me, ik heb m'n maatregelen
al genomen en andere groothande
laren ingeschakeld, die niet zo gauw
een loos gerucht beliefden te gelo
ven als u. Onnodig ite zeggen, dat er
niets van waar was of is. Het spijt
me: Uw bedrijf heeft voor mij af
gedaan. Eens en voor goed."
Ik stuurde hem met lege handen
naar buiten. Al ben ik een vrouw,
van mijn vader heb ik geleerd, dat
je in zaken eerlijk moet zijn, maar
ook hard en onverbiddelijk.
Na Roel van Ameren had ik voor
mannen geen enkele belangstelling.
In dit opzicht maakte 'ik me geen il
lusie meer. Ik 'ben lelijk, niet om
aan te zien. In de winkel hielp ik
nog maar zelden. Al jaren wist ik,
dat heel wat dorpelingen niet bij
ons kochten, omdat ze vies waren
van m'n pukkelgezicht. Het kon. me
nooit wat sohelen, en wie weg wilde
blijven, omdat ik toevallig geen toet
had als bijvoorbeeld Sophia Lorcn,
mocht rustig naar een mijmer colle
ga's gaam.
Het verwisselen van groothande
laar had ook mag een voordeeltje
voor de zaak. Ik kwam er door in
kontakt met de importeur van in
vacuum verpakte levensmiddelen:
voor ons dorp een nog onbekend ar
tikel, Ik zag er wel wat in en be
zocht de dnpporteur op een woens
dagmiddag, We raakten in een in
teressant gesprek met elkaar. Hij
wilde me graag leveren. Ik zei: „In
orde. Maar op één voorwaarde: de
absolute alleerwerkoop in ons dorp."
Lachend antwoordde hij, dat hij
daar geen bezwaar tegen had, maar
ik keek hem veelbetekenend aan.
„Fijn. Dan gaan we zaken doen.
Maar.... zwart op wit. Van mijn
kant zal ik mat uw produkten ad
verteren. Zorg voor een paar kisten
proefpakketten, die ik weg kan ge
ven. Het moet gek gaan, als ik niet
binnen enkele weken een goede om
zet heb".
Aanvankelijk probeerde hij, voor
wat het komtraikit van de aileentver-
koop betreft, er onderuit te komen,
doch toen ik opstond en zei: „Dan
beschouwen we het onderhoud als
eindigend. Gaat u met uw artikelen
dan maar naar mijn collega's; ik heb
er al geen interesse meer voor". En
voor hij nog kon antwoorden, was ik
al de deur uit.
De volgende morgen vroeg stond
hij reeds in de winkel, het kontrakt
in de handen. Ik liet het door mijn
advocaat onderzoeken op water
dichtheid. Er werden nog een paar
wijzigingen op zijn advies aange
bracht, waarna we het beiden "teken
den. De eerste zending kwam en ik
.gaf terstond een grote advertentie
op. die ik van .tevoren al samenge
steld had. Tevens plaatste ik een
advertentie voor een derde meisje.
Sinds die tijd ihielp ik nog maar
weinig in de winkel. Geertje was
volkomen betrouwbaar en Hettie,
die nu ook al een jaartje meeliep en
aan heb eind van het jaar Geertje
zou opvolgen, als ze trouwde, even
eens.
(Wordt vervolgd).
weer eerder dan was voorspeld, na
melijk 15 minuten. Bovendien trad
door de oostelijke wind een verla
ging van de laagwaterstand op van
45 cm. Hierdoor kwam het water op
de Lauwerszee zo laag, dat er ver
schillende zandplaten droog vielen
die anders bij laag water nooit te
zien zijn.
De volgende caisson zal volgens
het uitvoeringsschema geplaatst wor
den aan de Friese kant op heden-
maandag 5 mei, tussen 18.15 en 18.45
uur.
GEMEENTE MIDDENSCHOUWEN
Burgerlijke Stand
en loop der bevolking
over april 1969
Geboren: 15 april: Jeannine, d. van
J. L. Cashoek en C. P. Schot (Kerk
werve).
Gehuwd: 25 april: P. T. Jonker, 25
j. (Middenschouwen) en M. M. van
den Berg, 23 j. (Middenschouwen).
Ingekomen: A. L. Kouwenberg
van Zierikzee naar Kerkwerve.
Vertrokken: E. Manni van Kerk
werve naar Utrecht; S. B. van der
Veen van Scharendijke naar Amster
dam; J. Stouten van Scharendijke
naar Westerschouwen; J. E. H. Tes-
son en gezin van Kerkwerve naar
Soest; L. Theunisse en gezin van
Kerkwerve naar Duiveland; C. J.
Bergwerff en gezin van Ellemeet
naar Bellingwolde.
dergang afschildert als ze niet naar
hem luisteren en niet doen wat hij
zegt. Daarbij is zijn politieke in
stelling zo ouderwets, ook zo ego
centrisch, dat zelfs in het conser
vatief denkende Frankrijk de weer
stand er tegen groeide.
Zij het met een nog kleine meer
derheid heeft het Franse volk zich
dan ontworsteld aan de druk tot
steeds verdergaande autocratie die
van De Gaulle uitging. Het demo
cratisch denken heeft overwonnen.
Het zal van de Franse politici af
hangen, of zij die grotere vrijheid
waard zijn. Een democratisch be
stel vereist diepere bezinning van
de burgers dan welk ander poli
tiek systeem ook.
Frankrijk krijgt weer de kans tot
een genuanceerder uiting van den
ken over de verschillende proble
men te komen. De voornaamste
daarvan zijn wel: het uittreden uit
de NAVO, de Europese samenwer
king, de houding ten aanzien van
het Nabije Oosten en wat daarmee
samenhangt. Het is bekend, dat in
al deze internationale zaken De
Gaulle een eigenzinnige weg ging,
die nauwelijks of niet gedeeld werd
door de meerderheid van het volk,
zelfs niet door verschillende van
zijn ministers. Nu wordt het moge
lijk, dat ook de andere ideeën over
deze zaken zich weer kunnen laten
horen en tot hun recht kunnen ko
men. Dat Frankrijk dus. wat gaat
afstappen van zijn al te eng natio
nalisme en meer bereid zal blijken
tot samenwerking in groter ver
band, zoals de moderne ontwikke
ling vereist.
En ook interne Franse zaken, zo
als de hervorming van het ver
ouderde onderwijs, de landbouw
en de middenstand, zullen nu een
bredere beoordeling kunnen krij
gen dan de oude generaal toe
stond.
De Gaulle is een groot staats
man geweest. Maar op dat laatste
woord dient thans wel-de nadruk
te vallen. Zijn grandèur-gedachten
en autocratisch denken en hande
len betekenden een belemmering
voor een goede internationale sa
menwerking in menig opzicht.
In de verwarde omstandigheden
ontstaan door de oorlog in Algerije
en de politieke verdeeldheid, heeft
de generaal met krachtige hand
orde weten te scheppen en Frank
rijk voor verval behoed. Maar hij
heeft de eigenzinnigheid te ver
doorgedreven en zichzelf over
leefd. ITet Franse volk krijgt nu
weer de kans en moet in staat wor-
ZIER1KZEE, 2 meiVrijdag werd
reeds melding gemaakt van de nieu
we uitbreiding van de zaak fa. Joh.
de Vries, eigenaar de heer P. Ver-
hage, aan het Havenplein. De foto
geeft een kijkje in de nieuwe afde
ling waar in 't bijzonder serviezen,
lederwaren en cassettes zijn uitge
stald.
(Foto: ZLerikzeesche Nieuwsbode).
den geacht zichzelf te zijn en geen
kindertjes moer aan de leiband van
pa De Gaulle.
De binnen vijf weken te ver
wachten verkiezing van een nieuwe
president, zal reeds kunnen uitwij
zen of het Franse volk ook zonder
deze vaderfiguur tot een voldoende
kracljtig bewind zal weten te ko
men.
van Wermeskerken.
Lijk van vermiste
Urker visser gevonden
URK. 3-5. Vrijdagmiddag is het
stoffelijk overschot van een der twee
nog vermiste opvarenden van de drie
weken geleden op het IJsselmeer
vergane UK 204 uit Urk aan land
gebracht.
De bemanning van de Noordzee-
kotter UK 152 ontdekte vrijdagmor
gen een drijvend lijk op weg van
Kornwerderzand naar Urk, dat later
de 15-jarige zoon Jan Willem van de
eveneens verdronken schipper De
Beer bleek te zijn. Het lijk werd ge
borgen door de via radio-Schevenin-
gen gewaarschuwde rijkspolitie te
water uit Lelystad. Ook de Urker
reddingboot begaf zich naar de plaats
waar het stoffelijk overschot gevon
den was. Y
Van de bemanning van de UK 204
wordt nu alleen nog vermist de 22-
jarige T. Vink.
Vissers vangen, vaten
vol vuige vloeistof
SCHEVENINGEN, 3-5. „Ik vind
het een onbehoorlijke en gemene
streek om dat goedje in de Noordzee
te dumpen". Dit zei de heer W. Sepp,
commissaris van politie in Velsen.
Hij heeft 36 vaten dichloorpropaan
op zijn hoofdbureau staan, die uit
de Noordzee zijn opgevist oostelijk
van de Doggersbank. In Schevenin-
gen zit de strandvonder met 23 vaten
van di/t spul opgescheept
Dichloorpropaan is een zeer ge
vaarlijke stof: zeer brandbaar en
licht ontplofbaar (laag vlampunt).
Het is een gechloreerde koolwater
stof, die bij verbranding zeer giftige
dampen produceert. Dichloorpropaan
is een bestanddeel waarmee een mid
del kan worden gemaakt om het
aardappelaaltje te verdelgen. Ove
rigens valt er weinig mee te doen.
Het onderzoek naar de herkomst
van de vloeistof heeft tot nog toe
niets opgeleverd.
Vonnissen in Spanje
BARCELONA, 3-5. De fiscaal-ge
neraal in Barcelona heeft de uit
spraak van een krijgsraad bevestigd,
waarbij zes Catalanen tot gevange
nisstraffen van \Vz tot 8 jaar zijn
veroordeeld wegens het lidmaatschap
van de verboden communistische
partij en illegale propaganda.
De Deltaschadewet
DEN HAAG, 2-5. Tijdens het
openbaar gehoor van de bijzondere
Tweede-Kamercommissie inzake de
Deltaschadewet heeft de Gedepu
teerde van Zeeland, J. van den Bos,
aangedrongen op de vorming van ex
tra fondsen ter compensatie van de
zogenoemde gemeenschapsschade, die
ontstaat als gevolg van de afsluiting
der zeearmen. De heer J. van den
Bos, die zich gesteund zag door dc
burgemeester van Yersekc, mr. C.
Pijl Hogcweg, vreesde een verzwak
king van de provinciale economische
structuur als de economie der
Zeeuwse visserijgemeentcn wordt
verzwakt doordat zij bijv. dc aanleg
van industrieterreinen zelf moeten
bekostigen.
Hij bepleitte voorts een wachtgeld
regeling voor de oudere gedupeerde
werknemers. De omscholing voor 50-
jarigen en ouderen is een moeilijk
vraagstuk. De heer Van den Bos
deelde mee dat de provincie Zeeland
een ontwerp voor een wachtgeldre
geling, op te nemen in de Deltascha
dewet, voor deze uit 200 300 per
sonen bestaande groep aan de bij
zondere commissie en aan de be
trokken ministers is toegezonden.
De burgemeester van Yerseke
meende dat de minister te veel zelf
uitmaakt wat er moet gebeuren. Hij
zoekt daarbij steeds de goedkoopste
oplossing, zo vond hij.
Concreter wilde de burgemeester
in het wetsontwerp dc bepaling op
genomen zien, dat dc gemeenschap
- bijv. het prov. bestuur - b\j de
vaststelling van schadeloosstellingen
ook een vinger in de pap krijgt.
Voorts wees mr. Pijl Hogeweg op
de grote haast welke is geboden bij
de totstandkoming van de schadere
gelingen.
In de Deltaschadewet wordt de te
gemoetkoming geregeld voor anderen
dan oesterkwekers als bedoeld in de
Deltawet en als gevolg van de af
sluiting van de Lauwerszee.
Het gaat hier o.m. om scheepswer
ven en -sloperijen, die schade onder
vinden doordat zij hun bedrijfsin
richtingen hebben afgestemd op het
huidige getijverschil en op de thans
bestaande stroombewegingen. Een
andere belangrijke groep is de in ge
noemde wateren uitgeoefende visse
rij. De verandering van zoutgehalte
heeft uiteraard fatale gevolgen voor
de waterfauna binnen de afsluitings-
werken.
Het wetsontwerp gaat uit van de
gedachte dat de verlening van tege
moetkomingen in de eerste plaats
gericht moeten worden op het in
stand houden van bestaande econo
mische activiteiten.
Tijdens de „hearing" van de vaste
commissie zullen o.m. gehoord wor
den de Nederlandse scheepsbouw
meesters, het bestuur van de dijk
ring Hoeksewaard, „Zevibel" en Ver
eniging de Mosselhandel en het Ge
meenschappelijk Administratiekan
toor.
t
