BLIK DOOR HET WERELD
VENSTER
Harriman vertelt over:
de conferentie van Jalta
Voor 55 jaar....
HET GEHEIM VAN ÜE STALKNECHT
Fusievoorstel tussen waterleidingmaatschappijen
Midden-Zeeland en Zeeuwsch-Vlaanderen
Voor- en nadelen „vlammenwerper" bij doodspuiten van loof
(Van een Par ij se correspondent)
„President Roosevelt van de Ver
enigde Staten hield het in de lente
van 1945 voor zinloos en doelloos om
de Amerikaanse bevrijdingslegers tot
aan de Elbe te doen oprukken", aldus
verklaarde ons de bijzondere afge
zant en onderhandelaar van presi
dent Johnson bij de Amerikaans-
Vietnamese vredesbesprekingen in
Parjjs, de diplomaat en oud-ambas
sadeur te Moskou: Averell Harriman.
Tussen twee drukke besprekingen
in onthult hij ons:
„De conferentie van Jalta in fe
bruari 1945 door Churchill, Roose
velt en Stalin belegd, had in géén
geval ten doel om Europa in een
oost- en in een westblok te verdelen.
Integendeel, men wilde op Jalta juist
het scheppen van diverse invloeds
sferen, zoals deze vandaag de dag
opgeld doen, tegengaan. Aan de con
ferentie wilden de oorlogsleiders ko
men tot een gelijk inzicht en in aan
sluiting daarop een inzetten der res
pectievelijke, geallieerde bevrij
dingslegers in die delen van Europa
waar zulks nodig zou zijn.
Deze gebieden zouden wel door de
desbetreffende legers worden gecon
troleerd waarbij - en dit zij nadruk
kelijk vastgesteld - Stalin zeer ge
ïnteresseerd bleek te zijn bij Polen
en bij Tsjecho-Slowakije. Maar ook
Josef Stalin ondertekende in 1942
het zogenaamde Atlantic Charter,
dat ondermeer aan alle volken het
recht geeft de regerings- en staats
vorm te kiezen waaronder zij willen
leven. Dit Atlantisch recht zou ook
gelden voor Polen, Tsjecho-Slo-wa-
kije en voor de D.D.R. De Russische
leiders rekenen er echter op, dat hun
rode legers in de door hen bevrijde
gebieden vreugdevol zouden worden
ingehaald, zeer in het bijzonder in
Polen, in Tsjecho-Slowakije en in
oost-Duitsland".
Springplank
Stalin verlangde van Roosevelt, en
Churchill de vrije hand in de hier
voor genoemde gebieden. Op dit
voorstel zijn de beide staatslieden
echter niet ingegaan. Uit gesprek
ken met Stalin begreep de diplo
maat Harriman dat de Russische
dictator voornoemde gebieden te zij
ner tijd ook wilde gebruiken als
springplank voor een bezetting van
geheel Duitsland en van de overige
landen in West-Europa.
Ten opzichte van Tsjecho-Slowa
kije, zo bleek op de conferentie te
Jalta, lag de situatie weer anders
dan voor Polen, daar Stalin met Be-
nesj, die toen president van Tsje
cho-Slowakije was, een overeen
komst had gesloten over de rege
ringsvorm en de door dat land te
volgen economische en buitenland
se politiek wanneer de val van nazi-
Duitsland een feit zou zijn. Die over
eenkomst was reads gesloten vóór
de Jalta-conferentie in februari 1945
en bleef zodoende buiten discussie.
Ten opzichte van Polen volgde
Stalin sinds oktober 1945 zijn eigen
weg, waardoor hij de mede door
hem ondertekende besluiten verbrak
en daarmede als het ware gelijktij
dig de gangmaker werd van de
„koude oorlog". De moeilijkheden
tussen Stalin en de minister-presi
dent van de Poolse regering in bal
lingschap te Londen, Mikolajczyk,
namen toen een aanvang. Weliswaar
werd de laatste door Moskou tot
plaatsvervangend minister-president
der nieuw te vormen Poolse regering
Z1ER1KZEE. (Adv.) Bij de gemeen
tereinigingsdienst kan geplaatst
worden: een karrevoerder voor het
ledigen der rioolputten en het
schoonhouden der straten. Weekgeld
f 8. Na 3 jaar dienst een verhoging
van 1 per week, na 8 jaar een zelf
de verhoging.
DU1VENDIJKE. Een brief, onder
tekend door 36 van de 40 brandweer-
plichtigen, is aan de gemeente ge
richt waarin het ongenoegen wordt
uiteengezet over de gang van zaken
bij het verlenen van vrijstelling van
de brandweerplicht, waarbij vooral
landbouwers de voorrang krijgen.
ZIERIKZEE. (Adv) Opening van
de Fotographie Américaine, Korte
St. Janstraat. Niet te vergelijken
met Tip Top. 12 Amerikaanse por
tretten voor 25 ct., 8 Amerikaanse
portretten, eens zo groot, 30 c.
OUWERKERK. Enkele ingezete
nen zijn bezig om een orgel in de
Ned. Herv. Kerk geplaatst te krij
gen. In enkele weken tijds is reeds
een bedrag van duizend gulden bij
eengebracht.
ZIERIKZEE. (Adv.) Gasfabriek te
Zierikzee. Gemiddelde lichtsterkte
en warmte van het gas, gedurende
de maand december 1913: warmte
kracht 5326 caloriën, gemiddelde
lichtkracht 14,72 kaarsen.
HAAMSTEDE. Onder grote be
langstelling werd de pasgebouwde
bijzondere school geopend. Het
schoollokaal is uitstekendgelegen
aan de straatweg van Haamstede
tiaar Burgh. De lessen zullen met
ruim 50 leerlingen beginnen.
BROUWERSHAVEN. In een spe
ciale raadsvergadering werd de heer
F. R. van der Wedden geïnstalleerd
als burgemeester dezer gemeente.
ZIERIKZEE. (Adv.) Te koop een
mooie arrestee, één paards met bel
len, tuig en klokkenspel.
in Warchau benoemd, maar toen Mi
kolajczyk vanuit Londen via Mos
kou naar Warchau vertrok, wist hij
zich nog bijtijds aan een arrestatie
als voorbode van de door Stalin
bevolen likwidatie) te onttrekken.
Hij dook onder en verliet het land.
Andere betekenis
En dit is de Hoge Zoom te Renesse
in 1922 .Op de voorgrond een „oude
getrouwe", een knotwilg, die helaas
als boomsoort vrijwel verdween van
Schouwen-Duiveland. De jeugd op
de voorgrond had nog geen weet van
massa-toerisme.
Pokken teruggedrongen
GENEVE, 11-1. Het aantal geval
len van pokken was in 1968 bijna 50
procent minder dan in 1967, zo meldt
de Wereldgezondheidsorganisatie.
Dit is te danken aan de vaccinatie
campagnes van de organisatie. Al
leen in Oost-Pakistan, Indonesië en
Kongo-Kinsjasa is het aantal geval
len van pokken in 1968 toegenomen
in vergelijking met het jaar tevoren.
DODELIJKE
ONGELUKKEN
BEBGEN OP ZOOM. Op de grote
verkeersweg van Bergen op Zoom
naar Goes, onder de gemeente Krui-
ningen, is de 45-jarige heer J. de
Waal (45) uit Yerseke verongelukt.
Hij kwam op de bromfiets uit een
zijweg de grote verkeersweg opge
reden en botste tegen een uit Bergen
op Zoom komende auto, bestuurd
door de heër J. uit Middelburg. De
heer De Waal was op slag dood.
RILLAND BATH. Op rijksweg 58,
bij Rilland Bath, is de 47-jarige ver
pleegster mej. M. Op 't Hof uit
's-Heer Arendskerke bij een ver
keersongeluk om het leven gekomen.
Zij botste met haar personenauto bij
een inhaalmanoeuvre op een tege
moetkomende vrachtwagen. Zij over
leed ter plaatse.
WOUW. Vlak bij zijn woning aan
de Wouwse Plantage in Wouw, is de
66-jarige C. J. Ooms door een bestel
auto aangereden, toen. hij met de
fiets de weg opreed. De man werd
tegen het wegdek geslingerd en was
op slag dood.
BAKEL-MILHEEZE. Op de pro
vinciale weg van Bakel naar Mil-
heeze is de 64-jarige landbouwer A.
Slits uit Deurne, die daar met de
fiets reed, aangereden door een ach
teropkomende personenauto. De man
werd zo ernstig gewond, dat hij in
een ziekenhuis overleed.
DIDAM. Bij een inhaalmanoeuvre
op de Bingerdensedijk in Didam is
een personenauto, bestuurd door de
39-jarige schipper A. Zwiers uit
Doesburg, frontaal op een tegemoet
komende personenauto gebotst. Vijf
personen werden bij dit ongeluk ge
wond, van wie de heer Zwiers zo
ernstig, dat hij tijdens het vervoer
naar een ziekenhuis in Arnhem over
leed.
LIENDEN. De 24-jarige J. D. van
Olderen uit Lienden is om het leven
gekomen toen hij met zijn auto op
de Hogeweg in Lienden met grote
snelheid tegen de achterkant van
een met pech langs de weg staande
vrachtauto reed. Eén passagier van
de personenauto werd zwaar ge
wond.
WAALRE. Op de Heidestraat in
Waalre is een personenauto uit de
bocht gevlogen en tegen een boom
gebotst. Daarbij verloor één van de
inzittenden het leven. De bestuurder
werd gewond".
Op 2 januari 1969 besloot de Raad
van commissarissen van de N.V.
„Zeeuwsch-Vlaanderen", op 10 janu
ari 1969 de Raad van commissarissen
van de N.V. „Midden-Zeeland", de
vergaderingen van aandeelhouders
voor te stellen te besluiten tot fusie
op nader te bepalen wijze en op na
der te bepalen datum.
De aandeelhouders zullen zich op
woensdag 22 januari a.s., des namid
dags te 2.30 uur, in gelijktijdig te
houden vergaderingen, over dit op 11
januari verzonden voorstel uitspre
ken.
Het voorstel van de beide Raden
van commissarissen houdt in:
De N.V. Waterleiding Maatschappij
..Zeeuwsch-Vlaanderen". de N.V. In
dustriewatervoorziening „Zeeuwsch-
Vlaanderen" en de N.V. Waterlei
dingmaatschappij „Midden-Zeeland"
zullen, onder handhaving van het bij
de beginsel-uitspraken van 26 on
derscheidenlijk 27 juni 1968 ge
maakte financiële voorbehouden, fu
seren op nader te bepalen wijze en
op nader te bepalen datum.
Voor de nieuwe maatschappij zul
len als basispunten gelden dat zij zo
wel de drink- als de industriewater
voorziening in heel Zeeland (behalve
22. Daar geeft de hertog het sein voor de
aanvang en reeds stormen de eerste twee
ridders op elkaar in. Het staal van hun
harnassen glanst in de zon en op hun
helmen fladderen de kleurige pluimen in
een golvend rythme met de draf van hun
paarden. Zij houden de stompe lansen on
der de arm geklemd, terwijl hun paarden
elkaar tegemoet draven.
De toeschouwers houden de adem in.
Presto staat met grote ogen te kijken. Zo
iets heeft hij nog nimmer meegemaakt.
Steeds dichter naderen de tegenstandei's
elkaar en opeens - Presto heeft het nauwe
lijks kunnen volgen, zo vlug ging het -
heeft een van hen beiden de ander uit het
zadel gestoten. Terwijl de winnaar zijn ros
naar do eretribune leidt om de hulde van
de toeschouwers in ontvangst te nemen,
draaft het andere paard zonder ruiter de
baan uit. IJlings schieten dienaren toe om
het di<?r op te vangen, terwijl een schild
knaap de verslagene overeind helpt.
Stralend wendt Presto zich tot Aram.
..Thans is het uw beurt, heer! Laat al die
fijne horen zien wat ge kunt!"
ten opzichte van doodspuiten is dat
niet met giftige middelen hoeft te
worden gewerkt. Een nadeel is dat
de capaciteit van plm 1 ha per uur
kleiner is dan bij spuiten en het
aantal sporen in het land groter
UTRECHT. Het overlegorgaan
van het N.V.V., N.K.V. en C.N.V.
'heeft in een brief aan de leden van
de Tweede Kamer nog eens aan
dacht gevraagd voor het vraagstuk
van de 'gelijke beloning voor man
nen en vrouwen.
De V. S- legeroefening
in. West-Duitsland
TERNBUZEN. De Duitse kust
vaarder Hella, die tijdens mist bij
Hoedekenskerke in de Westerschei-
de aan de grond is gelopen is bij
vloed op eigen kracht losgekomen.
Het schip heeft zijn reis voortgezet.
„Josef Stalin", aldus betoogde Har
riman, „gaf aan de woorden demo
cratie en bevriende natie een geheel
andere, afwijkende betekenis dan de
gangbare. Dat drong pas later, na
Jalta, tot ons door. Volgens Stalin
moet onder democratie worden ver
staan: een communistische sowjet-
republiek, en onder een bevriende
natie: een volk dat door de Sowjet-
unie kan worden overheerst.
Stalins afwijkende denkrichting en
in aansluiting daarop, zijn toege
paste handelwijze bracht ons allen,
maar Europa in het bijzonder, de
communistische en sowjet-russische
agressie die de oorzaak werd van de
koude oorlog en van de huidige ge
spannen toestand in de wereld.
De geallieerde regeringsleiders,
door hun legeraanvoerders voorge
licht, hebben de Rxissische legers
overschat en onderschatten de
strijdlust en gevechtskracht der
Duitsers in hun strijd tegen die ro
de legers.
Teruggeroepen
Als gevolg daarvan droeg gene
raal Eisenhower in mei 1945 aan ge
neraal Patton, die met zijn legers
Tsjecho-Slowakije was binnenge
trokken, op dit land weer te verla
ten. Zo kregen de Russische maar
schalk Konjew en diens troepen de
gelegenheid om Praag te bevrijden.
Ook ten aanzien van een splitsing
van Duitsland in een oost- en in een
west-Duitsland bestond bij de deel
nemers aan de conferentie te Jalta
geen enkel plan. Er waren slechts
enkele ideeën voor bezettingszones
geopperd, die echter door Churchill
en door Roosevelt bij lange na niet
waren onderzocht of uitgewerkt.
Stalin, dit horende en inziende, deed
er zijn voordeel mee en maakte on
bemerkt door ons allen, niet alleen
Polen maar ook de latere D.D.R. en
Tsjecho-Slowakije tot zVn „invloeds
sfeer" en erger nog) tot zijn spring
plank. Een politiek die ook door de
huidige Russische machthebbers op
het Kremlin wordt gevolgd".
DEN HAAG. Bij de bereiding van
banketbakkerijprodukten mag geen
gebruik worden gemaakt van de te
gen verlaagde prijs in de handel ge
brachte koelhuisboter. Dit 'heeft mi
nister mr L. de Block van economi
sche zaken meegedeeld in antwoord
op vragen van het Tweede-Kamer
lid mejuffrouw Kessel (Groep Aar
den), die had gepleit voor prijsver
laging van met koelhuisboter bereide
artikelen.
ROTTERDAM. De zeer dichte mist
boven het Waterweggebied eind vo
rige week, heeft het verkeer van
zeeschepen vrijwel geheel stilgelegd.
De Rotterdamse sleepboten - die
woensdag na een staking van zes
dagen het werk hervatten, konden
geen dienst doen.
UTRECHT. Bij het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid in Biltho-
ven verwacht men over enkele
maanden een serum te kunnen be
reiden ter beheersing van de natuur
lijke afweerreacties van de witte
bloedlichaampjes (lymfocyten) bij
weefsel- en orgaantransplantaties.
HEERENVEEN. De fracties van de
Partij vani de Arbeid (8 leden) en
van de pacifistisch socialistische
partij (2 leden) in de gemeenteraad
van Heerenveen, zullen met ingang
van 20 januari, datum van de eerst
komende raadsvergadering, optreden
als één fractie.
GOES, 11-1. In de vergaderingen
van 26 en 27 juni 1968 besloten aan
deelhouders van de N.V. Waterlei
ding Maatschappij „Zeeüwsch-VIaan-
deren" en van de N.V. Waterlei
ding Maatschappij „Midden-Zee
land" in beginsel medewerking te
vertenen aan de totstandkoming van
één de gehele provincie Zeeland, met
uitzondering van de gemeente Mid
delburg, en het westelijk deel van
de provincie Noord-Brabant omvat
tend waterleidingbedrijf.
in Middelburg) en in westelijk Bra
bant zal verzorgen. De maatschappij
zal een naamloze vennootschap zijn,
bestuurd door een eenhoofdige di
rectie. De aandelen zullen worden
gehouden door de provincie Zeeland
(40 procent), de gemeente Vlissingen
(10 procent), de gemeente Terneuzen
(10 procent) en de overige gemeen
ten en de provincie Brabant (40 pro
cent).
De raden van commissarissen stel
len voor tot directeur van de nieuwe
n.v. te benoemen ir. P. Stoter, die
thans adjunct-directeur is van de
N.V. „Zeeuwsch Vlaanderen", belast
met de waarneming van het direc
teurschap van die maatschappij en
van de N.V. Industriewatervoorzie
ning „Zeeuwsch-Vlaanderen".
wordt. Wat dit laatste betreft is het
niet uitgesloten dat de werkbreedte
nog vergroot kan worden.
Overigens zal het wat de kosten
per ha betreft een woordje meespre
ken of het branden ook bij andere
objecten op het landbouwbedrijf een
plaats zal kunnen vinden. Reeds
werden proeven genomen in gras
zaad en bij de hooiwinning.
Wat de werking op het loof betreft
bleek dat na het branden er iets
meer blad opgeruimd was en de
stengels wat eerder „loslieten" dan
bij doodspuiten. Voordelen die zeker
bij het vernietigen van pootgoedge-
wassen nog duidelijker zullen spre
ken, aldus „Landbouwaktualiteiten".
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
AMSTERDAM. Een felle uitslaan
de brand heeft een gezin van vijf
personen, dat woonde op de derde
verdieping van een huis in de Lode-
wijk Tripslraat in Amsterdam, dak
loos gemaakt. De rampendienst der
gemeente zorgde voor hun onder
brenging. De derde etage en de zol
derverdieping brandden geheel uit.
De doodbrand-apparatuur
FRANKFORT MANNHEIM, 12-1.
Drie-en-veerig C-141 „Starlifters" en
14 C-133-Cargomasters van het Ame
rikaanse commando luchttransport,
hebben al bijna een derde van de
12.000 militairen uit de Verenigde
Staten overgebracht, die vanaf 20
januari in West-Duitsland aan de
oefening „Reforger 1" zullen deel
nemen. Via de luchtbrug werden tot
nog toe 3500 militairen en 700 ton
uitrusting vervoerd.
De Amerikaanse troepen hebben
hun in Duitsland opgeslagen gemo
toriseerd materiaal al in gebruik ge
nomen en zij zijn ondergebracht in
kamp ,Grafenwöhr.
Experimentele werkperiode op Schouwen-Duiveland
ZIERIKZEE, 11-1. In het seizoen
1968 werden op Schouwen-Duive
land een aantal percelen konsump-
tie-aardappelen behandeld met een
apparaat dat als een soort „vlam
menwerper" het loof afbrandt. Dit
in verband met het feit dat het dood
spuiten van aardappelloof met che
mische middelen enkele belangrijke
bezwaren met zich meebrengt, zoals
giftigheid voor de gebruiker en het
in de grond achterblijven van het
middel.
Van enkele weinig giftige middelen
is de prijs aan de hoge kant. Dit heeft
ertoe geleid dat reeds enkele jaren
wordt geëxperimenteerd met de
vlammen werper".
Aldus wordt meegedeeld in „Land-
bouwaktualiteit in Zeeland 1968".
De „vlammenwerper", waarmee op
Schouwen-Duiveland werd gewerkt,
had een breedte van 4,50 meter. De
rijsnelheid bedroeg plm. 4 km per
uur, terwijl bij deze snelheid onge
veer 400 liter petroleum per ha werd
gebruikt. Elders in Nederland wer
den proeven genomen in percelen
vroeg te rooien pootgoed, uiteraai'd
met een grotere, nog groene blad
en stengelmassa. Bij een lagere rij
snelheid kwam men daar aan 700
liter petroleum per ha.
Kcstcn (nog) onzeker
Wat de kosten per ha zijn, valt
nog moeilijk te zeggen, vooral omdat
in dit proefstadium het „bi'andloon",
de kosten buitenom het „middel"
dus, zelfs bij benadering nog niet
kunnen worden opgegeven. Boven
dien blijkt de prijs van de voor dit
doel bestemde petroleum nogal te
variëren. Bij een prijs van 14 cent
per liter komt een hoeveelheid van
400 liter op f 56,per ha. Aange
nomen dat de overige kosten toch
wel beduidend hoger liggen dan het
geen men momenteel aan spuitloon
rekent per ha, zou het totaalbedrag
voor het branden wel ongeveer ge
lijk kunnen zijn aan dat van spuit
loon -f middel bij DNOC- of dinoseb
in olie.
Het voordeel van dit loofbranden