altijd safe!
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
Impressie en impressionisme
ZIERKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 30 augustus 19G8 Nr. 20054
Er zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht.
Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond
geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
33. Aram is machteloos tegen de woeste
lingen, die hem op bevel van het mannetje
snel en vakkundig zo in de touwen wikke
len, dat hij weldra geen vin meer kan ver
roeren. Eén van hen blijft achter, om hem
te bewaken, terwijl de anderen/terugkeren
om hun vechtende makkers te helpen. De
strijd is anders zo goed als beslecht. Aram
KUNST
„Kom hier", gebood de man, die
met zijn hond langs het smalle dijk
je in de polder wandelde. De hond
was voor hem uit gehold, blij met de
vrijheid die hij in de ruimte had.
Maar de man had in de verte een
geit gezien en was bang, dat er
moeilijkheden zouden komen. Daar
om nam hij Max aan de riem met
de bedoeling het dier weer los te la
ten zodra ze ver genoeg voorbij de
geit zouden zijn. Maar de hond
herkreeg al eerder zijn vrijheid,
want wat zijn baas voor een geit
had aangezien bleek niet anders te
zijn dan een groot stuk papier
De man hacl de indruk, de impres
sie gekregen van een geit, die daar
in de verte langs het dijkje liep te
grazen. Hij verwachtte daar geen
achteloos weggeworpen stuk papier
en daarom meende hij, dat die witte
vlek in het groen een dier was. Zo
kunnen we „iets wits" op het schil
derij van een impressionistische
schilder ook herkennen als de geit,
die de schilder er heeft aangeduid,
We zullen niet zeggen: „Daar ligt
een stuk wit papier in liet gras".
Heel populair is hiermee verklaard
iaat onder impressionisme in de
schilderkunst wordt verstaan. Hei
toont ons niet het object, zoals we
het zuiver met hei oog waarnemen,
maar laat het ons zien in groot ver
band als een momentopname. De tijd
ontbreekt om in wat met de blik kan
worden omvat elk voorwerp op zijn
vormen af te lasten; we zien het. ge
heel en ontvangen daarvan een be
paalde indruk, die onze stemming
beïnvloedt.
ITet schilderen van gevoelens
Het totale beeld van onze waar
neming kan ons vrolijk en zonnig
stemmen, doch ook somber en neer
slachtig. De meesters van het im
pressionisme kunnen dan ook met
hun werken de gevoelens, die hen
hebben bewogen, op de beschouwers
ervan overbrengen.
Het gemeentemuseum in Den Haag
bevat een landschap ten Noorden
van Willem Roelofs: een geweldige
wolkenlucht boven een uitgestrekte
xvaterplas. Enige donkere vlekken
geven bomen aan. Het zijn inder
daad bomen en nog wel bomen,
waarvan de takken buigen onder het
geweld- van de wind. Het hele schil
derij suggereert sterk de winderige
dag op het water.
De sfeer van een zomerse dag op
een Schevenings terras (in „de goede
oude tijd" uiteraardheeft Anton
Mauve ons met rake en brede toet
sen overgebracht met zijn schilderij
„Het terras van Zeerust'' (Rijksmu
seum H. W. Mesdag, Den Haag). Doch
een wel buitengeiooon voorbeeld van
wat het impressionisme is vinden we
in II inent de loin, een schilderij van
Paul J. C. Gabriël, dat deel uitmaakt
van de collectie van het museum
Kröller-Muller te Ot-terloo.
Wat verwachten wij?
Er rijdt een trein op de spoorbaan
die langs de brede, blinkende pol
dervaart loopt. Doch als we het
schilderij nauwkeurig bekijken, is
die trein in de verte niet anders dan
een donkere toets met daarboven een
grijze veeg, die de rook verbeeldt.
Alle objecten zijn eigenlijk niet an
ders dan kleurenemoties, waarvan-
de vorm van het voorwerp trein, te
legraafpaal, hengelaar enz., volko
men ondergeschikt is gebleven. Doch
het geheel is een indrukwekkend
landschap, waarin wij langs de met
telegraafpalen afgebakende spoor
baan niet anders dan een trein ver
wachten, waarvan de rookpluim
zich spiegelt in het water van de
vaart, aan de overzijde waarvan
hengelaars hun geluk beproeven.
Ofschoon in de impressionistische
schilderkunst soms het object in zijn
vorm niet te herkennen is, zal men
toch nimmer omtrent het wezen er
van in onzekerheid verkeren. Toch
kan de vage aanduiding van het
voorwerp oorzaak zijn van amusan
te vergissingen. Toen de directeur
van een onzer bekende Nederlandse
musea indertijd in de radiocursus
Openbaar Kunstbezit'' het schilde
rij Winter van Willem Maris (Ste
delijk Museum, Amsterdam) besprak
gewaagde hij van het „vrouxotje dat
onder de paraplu liep". Maarhet
vrouxotje op dit schilderij loopt met
een grote zak op de rug. Men moet
heus wel heel erg vlxiclitig kijken
om -te menen, dat het geval een re
genscherm- is
Groot meester
We hebben al enige meesters van
hel impressionisme genoemd. Er zijn
er xiiteraard meer en- een der groot
sten is naar onze mening wel J. H.
Weissenbruch, die in. 1824 in Den
Haag xoerd geboren en daar in 1903
overleed.
Hendrik Johannes Weissenbruch,
die ter onderscheiding van z'n broer
Johanxxes (Jan) xoordt aangeduid als
J. H. (merkwaardigerwijs niet als H.
J.), was leerling van de landschap
schilder Andreas Schelfhout en stu
deerde aan de Haagse Academie. Hij
werkte in Den Haag, Haarlem- en-
Noorden en schilderde voonramelijk
landschappen.
Aanvankelijk schilderde „J. H.",
onder de invloed van zijn leermees
ters, in de trant van de Romantische
School, doch later ontwikkelde hij
zich tot een der grootste impressio
nisten en misschien wel de belang
rijkste figuxir van de Haagse school.
Als geen ander heeft hij het Hol
landse polderland onder alle xveers-
omstandigheden welen weer te ge
ven; de ene maal onder de schroei
ende hitte van de zomerzon, de an
dere maal als de rietpluimen bijna
plat op het water lagen onder hel
geweld van de storm. Maar altijd
wist hij de schoonheid eruit te puren
en de onlroerixig, die deze verwekte,
door middel van zijn werken op an
deren over te brengen.
De 'genialiteit van J. H. Weissen-
bruch is geweest, dat hij de visuele
realiteit in een machtige kleuren-
visie wist om te zetten. Daarmee
was hij de impressionist par ex
cellence.
AMSTERDAM. Per 1 december
a.s. heeft de P.T.T. Amsterdam de
telefonische boodschappendienst op.
Reden: de sedert 1936 in bedrijf zijin
de apparatuur dient vervangen te
worden en de daarvoor nodige gel
den en arbeid kan beter gebruikt
worden voor uitbreiding van tele
fooncentrales en kabelnetten waar
aan grote behoefte bestaat.
Een Tsjechoslowaakse studenten
leider heeft in Londen gezegd dat de
studenten in Tsjecho-Slowakije har
de maatregelen op grond van de
Moskouse akkoorden zullen verwer
pen.
ROTTERDAM. De minister van
buitenlandse zaken mr. Luns is don
derdagmiddag van de Rotterdamse
luchthaven Zestienhoven naar Lon
den vertrokken voor eeii kort bezoek
aan zijn Britse ambtgenoot Stewart.
FORT LAMY. President Tom-
balbaye van Tsjaad heeft een beroep
op Franse troepen gedaan om het le
ger van Tsjaad te helpen bij het
herstel van de orde in Tibesti in het
uiterste noorden van het land.
WENEN. Het Oostenrijkse mi
nisterie van defensie heeft met klem
het bericht in de Russische „literai
re gazet" tegengesproken als zouden
in een kazerne te Salzburg uit Ame
rikaanse en Westduitse militairen
bestaande speciale eenheden zijn ge
vormd, die vóór de Oosteuropese in
val als toeristen naar Tsjecho-Slo-
wakije zouden zijn gegaan om daar
o.a. geheime radiozenders te plaat
sen.
LONDEN. Een woordvoerder van
hef Britse ministerie van financiën
heeft tegengesproken dat Engeland
zijn houding van ..alles of niets" ten
aanzien van de toetreding tot de E.E.
G. zou hebben laten varen zoals van
Westduitse zijde is vernomen.
BIELEFELD. De NAVO heeft
volgens de Portugese minister van
buitenlandse zaken, Franco Nogue-
ria. gefaald als „schild voor het vrije
Europa. Hij zei dit in een vraagge
sprek met het Westduitse blad
..Weslfalenblatt", dat dit in het num
mer van donderdag heeft gepubli
ceerd.
ROTTERDAM. Tijdens werkzaam
heden aan boord van het Noorse m.s.
Amica liggend bij de N.V. Rotter -
damsche Droogdok aan de Heijseha-
ven is de 36-jarige bankwerker J. A.
Hazelhorst uit Rotterdam getroffen
door een hijs planken. De man is
met ernstige hoofdwonden naar het
Dijkzigtziekenhuis gebracht en kort
na aankomst overleden,
op Franse troepen gedaan om het
leger van Tsjaad te helpen bij het
Nog meer hulp nodig j
J voorTsjechoslowaken J
ROTTERDAM, 29-8. Ol> het j
a gironummer van hel comité x
x „Hulp voor Tsjechen in Ne- J
derland" (het Comité-Witten- J
berg) is tot dusevr 6.400 gul- J
den binnen gekomen. Dit be- J
drag is niet voldoende om de
kosten voor dè eerste hulp, die
liet comité thans nog steeds
J verricht, te financieren. Zoals
bekend zal de hulp voor Tsje-
chen in Nederland voorzover
zij voor langere tijd in ons
land zullen verblijven, over-
genom enworden door andere J
instanties. Het comité hoopt
f echter ook Tsjecho-Slowaken f
die naar de Verenigde Staten, f
f Canada of andere landen wil- f
f len emigreren, te helpen bij 'l f
f betalen van de overtocht. Voor f
f dit doel is nog steeds geld no- f
f dig. Het comité hoopt dan ook f
f dat. op giro 170.000 nog geld zal f
f komen om ook deze mensen te f
f helpen. Een eventueel batig f
f saldo van het comité „Hulp f
f voor Tsjechen in Nederland" f
f zal worden gebruikt voor on- f
f dersteuning van bijzondere ac- f
f tiviteiten ten behoeve van f
f Tsjechen en Sloxvaken die in f
J ons land zullen blijven.
KOREAN DE VERSCHRIKKELIJKE
DE KERKDIENSTEN VOOR ZONDAG
Ned. Herv. Kerk
Zierikzeee: Grote kerk: 10 uur ds.
Lam (bed. H. Doop). Gasthuiskerk
10 uur mej. da. C. E. Jolles uit Soest,
7 uur ds. Lam. Kerkwerve: 11 uur
ds. N. J. Flink uit Burgh. Seroosker-
ke: 10 uur ds. G. E. Huizing uit
Haamstede. Burgh: 9.30 uur ds. Flink
Haamstede: 10 uur ds. G. J. Voort-
man uit Oud Vossemeer, 7 uur ds.
Huizing. Renesse: 10 uur ds. J. Feu-
nekes uit Zonnemaire. Noordwelle:
10 uur eerw. heer M. A. Slaager uit
Leeuwarden. Scharendijke: 10 uur
ds. J. B. Assendorp. Brouwershaven:
9.30 uur ds. J. Feunekes uit Zonne
maire. Zonnemaire: 11 uur ds. Feu
nekes (bed. H. Doop). Noordgouwe:
9.30 uur ds. Schoneveld. Dreischor:
11 uur ds. Schoneveld. Ouwerkerk:
10 uur ds. Faber. Nieuwerkerk: 10
uur ds. Westerhof. Oosterland: 10 en
5.30 uur ds. Ommering. Sirjansland:
10 uur leesdienst, 7 uur ds. H. Om
mering uit Oosterland. Bruinisse: 10
en 5 uur ds. D. Goudzwaard uit IJs-
sel monde.
Lutherse Kerk
Zierikzee: 10 uur ds. H. R. Postma
uit Vlaardingen (gez. dienst met Re-
monstr. Broedei'schap).
Gereformeerde Kerken
Zierikzee: 10 en 6.30 uur ds. Nawijs
(voorber. H. A.). Haamstede: 10 en
5 uur ds. C. M. Boerma uit Rotter
dam (vooi'ber. H. A.). Scharendüke:
9.30 en 2.30 uur ds. Scholing. Brou
wershaven: 10 uur leesdienst, 2.30
uur dr. J. H. Becker uit Nieuwerkerk
Zonnemaire: 10 en 2.30 uur eerw._
heer D. Jansma. Nieuwerkerk: 10*
uur dr. Becker (Oogstzondag en bev.
ambtsdragers), 5 uur idem. Ooster
land: 10 en 3 uur ds. W. Steunenberg
uit Rottex'dam. Bruinisse: 10 en 5 uur
ds. D. Barten uit Haarlem.
Gereformeerde Kerken
(Vrijgemaakt)
Brouwershaven: 10 en 3 uur ds. Kei
zer.
Chr. Geref. Kerken
Zierikzee: 10 en 6 uur ds. Op den
Velde. Kerkwerve: 10 en 6 uur ds. J.
Rebel', em. pi-ed. uit Rotterdam.
Haamstede: 10 uur dienst des woox-ds
3 uur ds. J. Rebel, em. pred. uit Rot-
tex'dam. Nieuwerkerk: 10 uur dienst
des woords, 3 uur ds. P. op den Vel
de uit Zierikzee.
Gereformeerde Gemeenten
Haamstede: 10 en 2.30 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 10 en 3 uur ds. Karens,
(bed. H. Doop). Oosterland:10, 2.30
en 5 uür leesdienst.
Gereformeerde Gemeenten
in Nederland
Zierikzee: 10 en 6 uur leesdienst.
Renesse: 10 en 3 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 9.45 en 3.30 uxir lees
dienst. Bruinisse: 10 en 5 uur lees
dienst.
Oud-Gereformeerde Kerken
Oosterland: 9.30, 2 en 6 uur lees
dienst. Bruinisse: 10 en 5 uur lees
dienst.
Remonstrants Geref. Gemeente
Sommelsdijk: 10 uur ds. Schenck.v
Leger des Ileils
Zierikzee: 10 uur heiligingsdienst,
12 uur jeugdsamenkomst, 19.30 uur
verlossingssamenkomst.
Rooms-Katholieke Kerk
Zierikzee: Eucharistievieringen: za
terdag 19 uur, zondag 8 en 10 uur.
Haamstede: Eucharistievieringen: za
terdag 19 uur, zondag 8.30, 10 en 19
uur. Renesse: Eucharistievieringen:
zaterdag 19 uur, zondag 9.30 en 11
uur.
„Flitsen"
uit liet buitenland
PORTAUPRINCE. David Knox,
hoofd 'van de regeringsvoorlichting
van de Bahama-eilanden, is door een
Haïtiaanse krijgsraad ter dood ver-
oordeeld op beschuldiging van spio
nage.
MOSKOU. In de Sowjet-Unie is
de 238ste kunstmaan van de Kos-
mos-serie gelanceerd, aldus meldt
het Russische persbureau Tass.
ROME. De Italiaan e communis
tische partij, de grootste in het wes
ten, heeft cïe Tsjechoslowaakse lei-
de i-s telegrafisch gelukgewenst met
het verdedigen van hun hervor
mingsbeleid ondanks de grote moei
lijkheden.
PRAAG. Dr. Frantisek Kxnegel,
de voorzitter van het nationale front
en lid van het presidium van de
Ts j e ch osl o wa akse comra un is tis ch e
partij, is sinds een week verdwenen.
Hij behoort tot de liberale leiders,
die aan het begin van de bezetting
werden gevangen genomen.
CHICAGO. President Johnson
heeft in een telegram aan de voor
zitter van de. democratische pai'tij-
conventie te Chicago laten weten,
dat zijn besluit om zich niet her
kiesbaar te stellen „onherroepelijk"
is.
SAIGON. Amerikaanse troepen
hebben in de afgelopen twee dagen
in het moerasgebied rondom Saigon
86 guerrillastrijders gedood. Voorts
wei-den 22 verdachte pex-sonen aan
gehouden, aldus een Amerikaanse
woordvoerder in de Zuidvietnamese
hoofdstad.
PRAAG. Het centrale comité van
de Tsjechoslowaakse communistische
partij heeft een verklaring goedge
keurd waarin de militanten vaar de
partij en het volk dank wordt ge
bracht voor de eendrachtigheid
waarmee zij hun steun aan de denk
beelden van het humanitaire en de-
moci-atische socialisme tot uiting
hebben gebi-acht.
BONN. De Westduitse regering
neemt de berichten over mogelijke
manoeuvres van de Warschau-Pact-
landen in Roemenië ernstig op, zo
heeft Conrad Ahlex's, woordvoerder
van de Westduitse regering, op een
persconferentie in Bonn verklaard.
Als er manoeuvres in Roemenië
worden gehouden, zullen het geen
normale oefeningen zijn, zo zei hij.
ZONNEMAIRE, 2.9-8. Een bericht
inzake het afbreken van de oude
boterfabriek te Zonnemaire, enige
xveken geleden geplaatst in- dit blad.
behoeft naar wij van goed ingelichte
zijde vernemen, verbetering. Het be
treft hier namelijk niet de boterfa
briek die wordt afgebroken maar liet
directeurshuis van- die fabriek. Hel
huis, dezer dagen voor het grootste
deel tot de grond toe gesloopt, werd
omstreeks 1900 gebouwd- tegen de
westelijke eindgevel van de boter fa
briek. De bouw van de stoomzxüxxel-
fabriek „Luctor et Emergo" vond
plaats in 1891 op de plaats van een
meestoof. De fabriek werd- reeds om
streeks 1905 geheel afgebroken. Hel
directeurshxiis bleef staan en heeft-
sindsdien verschillende bewoners
gehad. De afbraak houdt verband
met een toekoxnstige wegverbreding
ter plaatse.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode).
AMSTERDAM. De directie van de
Algemene Bank Nederland N.V. te
Amsterdam deelt mede dat zij heeft
besloten over te gaan tot de vesti
ging van een kantoor te Djakarta.
Zij hei-vat hiexmede als eerste Ne
derlandse bankinstelling bankacti-
viteiten in Indonesië.
WEESP. De rijkspolitie van Weesp
heeft een inwoner van die gemeente
aangehouden wegens aanranding van
een 13-jarig meisje in Weesp en
diefstal van een auto in Amsterdam
UTRECHT. Het Concertgebouw
orkest vertrekt dinsdag 3 september
van Schiphol naar Tokio voor een
toei'nee van drie weken door Japan.
Advertentie
Anjers
zijn er nu volop.
Profiteer ervan.
Vooral nu de
prijs zo meevalt.
Neem die fijne
kleuren mee
naar huis.
En verras er uw
kennissen mee.
Anjers brengen sfeer I
816
ziet dat ook Grubalt gevangen is genomen
en, evenals hijzelf, stevig geboeid is.
De krijgers van de prins hebben zich
heldhaftig geweerd, doclx tegen deze over
macht zijn zij niet opgewassen. Velen van
hen zijn reeds buiten gevecht gesteld en
tenslotte trachten de. paar ovei-geblevenen
zich door snelle vlucht in veiligheid te
stellen. Doch het mannetje, dat een soort
aanvoerder schijnt te zijn, beveelt een ge
deelte van zijn mannen de vluchtelingen
achterna te zetten. Dan wendt hij zich tot
de beide gevangenen. „Ziezo", vei-kondigt
hij met een rare grimas, „nu alles keurig
opgeruimd is, zullen we heer Korban onze
vangst eens laten zien!"
I