BRuinisse
Zo sukkelde men voort, van 1920
tct 1930. De mosselen waren goed
koop, de aanschaffing van allerlei
benodigdheden was duur. De vissers
vloot kromp in, want menige mossel-
kweker hield er noodgedwongen mee
op. Men ging liever naar Rotterdam,
om een „water- en vuurnering" te
beginnen, dan het armoedige bestaan
in de mosselen vol té houden. Iedere
plaats had wel zijn eigen mosselkwe
kers vereniging, Bruinisse had er
zijn Algemeen Schippers en Vissers-
belang, maar daarnaast bestond ver
schillende jaren een tweede vereni
ging.
Bruinisse
en de mosselen
prijzen omlaag gingen. Was eerst de
prijs nog f 1 per ton, dit werd f'0,90
en tenslotte zelfs f 0,60 per ton (100
'kg.), franco gelevérd op 'de wal in
Antwerpen.
Toen 'greep de regering in (1934
of 1935) en het Centraal Verkoop
kantoor ite Bergen op Zoom (Engel
se straat) werd opgericht.
'De schatters voeren naar de vis
serij percelen. Iedere kweker werd
geschat welke voorraad hij had en
naar rato werd zijn standaardcapa-
citeitscijfer bepaald. Het kwantum-
stelsel werd ingevoerd. Iedere kwe
ker kreeg een bepaalde hoeveelheid
toegewezen, die hij aan het Centraal
Verkoopkantoor mocht leveren. Een
stelsel met veel 'haken en ogen. Ein
deloos werd er vergaderd, gepro
testeerd, moties aangenomen enz.
om het kwantumsteisel te. verande
ren, te verbeteren.
Er werd enorm geklaagd over wil
lekeur en id'e te hoge kwaliteits
eisen, maar tochiedere kweker
ging een boterham verdienen, want
in 1938 was de prijs voor de kweker
opgelopen van f 0,60 tot f 2,60 per
ten.
Verblikt
De oude houten vaartuigen werden
„verblikt"; er werd een laag blik op
gespijkerd en hier en daar kwam
een ijzeren schip, meestal -een oude
beurtvaarder, het houten scheepje
vervangen. Ook de motóren werden
zwaarder (meer p.k.'s) en als de
oorlog uitbreekt (1940) zijn er al een
groet aantal ijzeren kotters.
De oorlog
Als de oorlog enkele dagen oud
is én het duidelijk gaat worden, dat-
niets of niemand Hitiers legers kan
weerstaan, krijgen de schippers be
vel, de 'haven te verlaten, opdat de
schepen niet in handen van de Duit
sers zouden vallen. Een zwerftocht
door Zeeland' breekt aan, die voor
de meesten iin Zeeuws Vlaanderen
eindigt, want het is daar dat de
Duitsersde vloot inhalen. Na een
aanital weken komen de schepen
weer in de 'haven terug. De 'beman
ningen "een oorlogservaring rijker,
'die enige dagen heeft geduurd. Ge
lukkig 'keren allen behouden térug.
Dan in de herfst van 1940 of 1941
worden de schepen (door de Duitsers
in beslag genomen. De vissers krij
gen ibevel hum schepen naar Rotter
dam te 'brengen. Voor velen bete
kende 'dat dat zij hun Schip nooit
meer terug zouden zien.
In februari 1944 moet Bruinisse
evakueren; ook de nog overgebleven
schepen (voorzien van een gasgene
rator) 'gaan mee. Als men in de loop
van 1945 weer 'terug komt moeten
velen een nieuw schip gaan kopen.
Anderen gaan op zoek naar hun
oü'de vaartuig, dat soms diep in
Frankrijk, soms diep in Duitsland
wordt teruggevonden.
De schepen worden allemaal van
ijzer. De motoren worden sterker;
de schepen worden ook groter. Er is
veel kritiek op het 'kwantumstelsel
waarbij de een veel, de ander wei
nig mag verkopen, maar toch.
rijk en arm verdient zijp brood.
De Korte Ring in vroeger tijden. De
vóór-1914-foto komt neer op een
intiem plaatje in het centrum van
het dorp en ditmaal veel kijkers
naar de fotograaf.
De slechte gang van zaken leidde
er toe, dat men de hoofden bij el
kaar ging steken. Kamerleden kwa
men spreken (Drop voor de S-D.A.
P.), de heer J. M .Krijger (Bruinisse-
naar van geboorte) -voor de C.H.U.,
ds. G. H. Kersten voor de S.G.P. enz.
En wie die er bij' is geweest, zal
ooit de vergadering vergeten in Ho
tel Storm, waar ds. Kersten en de
heer J. M. Krijger tegenover elkan
der stonden. De heer G. Bolier Gz.,
een kundig waterbouwkundige uit
Bruinisse, wierp zich plotseling op
als de verdediger van visserijbelan-
gen en uit de botsing der geesten,
die in deze dagen ontstond, werd de
Bond van Zeeuwse Mosselkwekers
geboren, een organisatie, die voor
het eerst niet meer alleen de plaat
selijke belangen vertegenwoordigde,
maar die trachtte een eenheid te be
werken, 'tussen de mosselkwekers in
de gehele provincie, om zo te komen
lot wat tegenwoordig met een mo
dewoord' een „pressure group" Iheet
(16 mei 1927).
Dit gelukte echter alleen in het
'begin. Men bindt een mosselkweker
niet gemakkelijk; de geschiedenis
beeft het bewezen, ook hier her
haalde zich de geschiedenis.
De crisis
De crisis brak uit (1929), de mos-
selprijzen daalden mee, toen alle
BRUINISSE, 17-7. De herauten hebben het verkondigd: het is feest in Brui
nisse. Al vroeg in de woensdagmorgen werd het officieel voor hel gemeente
huis bekend gemaakt. De burgemeester met echtgenote en de voorzitter
van het feestcomité hoorden de blijde berichten aan.
Vier herauten te paard trokken door de kleurige
straten om den volke kond te doen. Telkens
weer leverde het een fraai schouwspel op wan
neer de ruiters één van de vele poorten pas
seerden.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode).
Flitsen
uit het buitenland
NEW YORK. Een negerorganisa
tie die zich „Zwarte onafhankelijken
en democraten" noemt heeft ver
klaard de kandidatuur van Nelscm'
Rockefeller voor het Amerikaanse
presidentschap te zullen steunen.
Rockefeller wordt „een redelijk
mens" genoemd.
LONDEN. Rovers die zich in Lon
den van een partij gin ter waarde
van 600.000 gulden hadden meester
gemaakt, hebben de buit achtergela
ten zonder er ook maar een druppel
van te hebben gebruikt.
TOKI'O. Bij een treinongeluk op
het centraal station van Tokio zijn
volgens die politie zeker 130 personen
gewond geraakt. Een der gewonden
zou er ernstig aan toe zijn.
DJAKARTA. De Indonesische mi
nister van handel,- prof. Soemitro
Djojodikoesoema, heeft bekend; ge
maakt dat het buitenlandse onder
nemingen die investeren in de han
del en industrie in Indonesië gemak
kelijker zal worden gemaakt hun
werk te doen.
KOPENHAGEN De 42-jarige
Deense 'kapitein Arne Otto Nielsen
is door een rechtbank in Roenne op
Bornholm wegens poging tot spiona
ge tot twee jaar en negen maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
UPPSALA. Dr. Willem A. Visser
't Hooft, de voormalige secretaris
generaal van d'e Wereldraad van
Kerken, is in Uppsala wegens zijn
verdiensten voor de oecumenische
beweging benoemd tot ere-president
van de Oecumenische Raad.
BANGKOK. Maleisië en de Phi-
lippijnen hebben na vier weken hun
besprekingen over de rechten op de
staat Sabah in Noord-Borneo afge
broken.
DJAKARTA. Indonesische strijd
krachten hebben kortgeleden in
West-Irian een tot de „Beweging
Vrije Papoea" behorende anti-Indo
nesische groep vernietigd, zo heeft
het officiële Indonesische persbu
reau „Anlara" meegedeeld.
FARAMARIBO. De Surinaamse
minister van handel en industrie de
heer G. S. Rakim, zal de volgende
maand op uitnodiging van de Indo
nesische minister voor buitenlandse
handel een bezoek 'brengen aan In
donesië, teneinde er besprekingen
te voeren inzake de intensivering
van het handelsverkeer tussen bei
de landen.
MOSKOU. Volgens het Russische
persbureau Tass duren de gevechten
tussen verschillende revolutionaire
groeperingen in de Chinese provin
cie Kwangtoeng, die aan Hong Kong
grenst, onverminderd voort.
RIO DE JANEIRO. Op de negen
de conferentie van het Braziliaanse
episcopaat is een door 350 Brazili
aanse priesters getekend document
ingediend, waarin een „echte en
grondige hervorming" van de struc
tuur van de R.K. Kerk wordt ge-
eist.
AMMAN. Radio Amman meldt dat
in de haven van Akaba een belang
rijke lading zware Amerikaanse wa
pens is overgedragen aan de Jor
daanse autoriteiten in. 'tegenwoor
digheid van 'koning Hoessein.
Voorafgegaan door „Nu met Hope'' trokken daarna de schoolkinderen naar
het gemeentehuis om „schout en schepenen" een aubade te brengen. Vooraf
werden echter eerst nog de vlaggen gehesen. De voorzitter van het feest
comité, de heer S. J. P. Jumélet, feliciteerde de burgemeester, die met. de
beide wethouders en de secretaris plaats had genomen op het balkon. Hij
toonde zich bijzonder ingenomen met de medewerking die het comité van
de bevolking kreeg. „Bru liét zien ivat op z'n Bru's gebeuren kan". De heer
Jumelet verwachtte dat het gemeentebestuur nieuwe bestaansmogelijkheden
zal weten te creëren en besloot met: „Laten ive hopen dat Bru. zal blijven
zoals het nu is".
De kinderen van de beide lagere scholen brachten hun zanghulde onder
leiding van de heer H. Groeneveld, waarvoor burgemeester Van de Linde
hartelijk dankte. De burgemeester meende dat Bruinisse momenteel in de
belangrijkste periode van zijn geschiedenis is. „Het komt er nu op aan dat
Bruinisse zich presenteert op velerlei gebied. Heel belangrijk is de manier
waarop wen dc bezoekers tegemoet treedt. Vooral op het mosselfeest. moeten
de vissers laten zien dat. zij nog bruisen van energie. Laai zien dat Bruinisse
aan een nieuwe toekomst bouwt", zo besloot dc burgervader lot. zijn burgerij.
„Nu met Hopespeelde daarna „Het Bruse lied", dat door de feestenden
werd meegezongen. Met het loslaten van honderden duiven, die fladderend
hun weg zóchten, werd de'plechtigheid besloten. De kinderen trokken naar
het sportveld waar kinderspelen waren georganiseerd.
Op de markante plaatsen in het dorp, hier op het eind van de Molenstraat,
werd de proclamatie gelezen. Het ivas duidelijk: Bru breekt uit. in f eest-
jubel. Het werk mag rusten, het is tijd voor vreugde en vrolijkheid".
