KOREAN DE VERSCHRIKKELIJKE
De wetenschap en het vraagstuk van de ouderdom
„Pomona"-leden bezochten fruitbedrijven in Duiveland
NUTSSPAARBANK - ZIERIKZEE
ONZE PUZZELRUBRIEK
Het Premiespaarplan
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 26 juli 1968 Nr. 20034
'Advertentie
der omdat de grens van de leeftijd
van de men!s hoogstens honderd jaar
bedraagt met soms nog enkele jaren
daarboven.
Maar die grens ligt niet altijd op
hetzelfde niveau. Een vlieg van ne
gentien diagen oud is ook werkelijk
oud omdat hij niet veel langer zal
leven. Daarentegen kan zelfs dui
zend jaar als middelbare leeftijd
worden gezien zodra we te maken
hebben met een sequoia-boom, die
duizenden jaren oud kan worden. Zo
is de leeftijdsgrens van alles wat leeft
erg verschillend. Ze variëert van een
maand voor sommige insecten via
vele soorten dieren met de schildpad
als recordhouder met 150 jaar tot de
eerder genoemde boom voor wie een
honderd jaar een onbetekenende pe
riode is.
Wat is ouderdom?
Sommigen menen dat de mens
sinds de bestrijding van ziekten en
de verbetering van sociale omstan
digheden ook ouder wordt. Dat is een
misvatting. Er is slechts meer ou
derdom, meer mensen bereiken ho
gere leeftijden, zodat de gemiddelde
levensperiode hoger komt te liggen.
Aan de grens, om en nabij de hom
derd jaar is niets veranderd!
Wiat ouderdom precies inhoudt is
evenmin helemaal duidelijk. Het
schijnt dat na een bepaald aantal ja
ren het leven eigenlijk uitblust, zon
der dat een bepaald ziektebeeld aan
te wijzen valt. Vaak zijn er vele zie
kelijke afwijkingen tegelijk, die elk
niet verantwoordelijk zijn voor de
dood' maar allen tezamen wél.
Ouderdom is overigens niet zo
vanzelfsprekend als men wel aan
neemt. Het beste voorbeeld leveren
dieren hierbij wel. In de natuur treft
men zelden werkelijk oude dieren
dieren aan. Lang voor ze oud zijn
geworden, zijn er al dood door ge
vechten, verhongering, infecties en
ongelukken. Werkelijk oud worden
dieren pas in dierentuinen, waar hun
levensomstandigheden veel minder
gevaarlijk zijn. Bij primitieve levens
omstandigheden geldt hetzelfde voor
de mens. Bij onontwikkelde volks
stammen betekent ouderdom een
hoog aanzien, iets wat wij in onze
maatschappij zeker niet meer zo
zien.
Ingebouwd
De mens zóu de mens niet zijn als
hij zich met de vele nieuwe weten
schappen die zoveel onwaarschijnlij
ke resultaten waar maakte, niet af
vroeg of er dan geen mogelijkheden
bestaan om het leven wat te rekken,
liefst met een paar honderd jaar. Al
lerlei ziekten die tezamen zorgen
voer het verouderingsproces, zouden
toch moeten kunnen worden uitge
schakeld.
Als men altijd maar gezond bleef
zou men dan automatisch steeds ou
der worden? Het antwoord lijkt nee
te moeten luiden, hoewel 'niet duide
lijk iis waarom. Maar ondanks het
feit dat veel meer mensen de kans
hebben om ouder te worden, zijn
verhalen over mannen en vrouwen
die honderdtwintig of honderdvijftig
jaar oud werden niet allemaal con
troleerbaar. Ze leven altijd in stre
ken waar de burgerlijke stand nu
niet bepaald betrouwbaar genoemd
mag worden. Het schijnt dat elke
diersoort, de mens inbegrepen, een
soort ingebouwde leeftijdsgrens in
zich heeft. Olifanten worden niet ou
der dan tachtig jaar, welke verhalen
er ook de ronde doen. Katten wor
den nooit dertig jaar, muizen moe
ten tevreden zijn met twee of drie
jaar. De structuur van een levend
wezen schijnt tevens in te houden
dat ze niet verder kan leven dan een
bepaalde tijd.
Waarom?
Waarom dat zo is zal voorlopig nog
wel eens raadsel blijven, al wordt er
hardnekkig naar gezocht. Vele ziek
ten die men vroeger verantwoorde
lijk stelde voor de ouderdomsdood,
Een „ingebouwde leeftijdsgrens"
De mens wordt geboren, leeft en
werkt, plant zich voort en sterft, zo
zou men het verloop van ons leven
samen kunnen vatten. Vooral het
laatste en minst aangename is on
vermijdelijk. Elk levend wezen heeft
zich daar bij neer te leggen. Althans,
dat heeft men zolang die mens be
staat, aangenomen. Maar we leven in
een tijdperk van vooruitgang die niet
langer allerlei schijnbaar vaststaande
feiten zender meer aanvaardt. Zelfs
het probleem van de ouderdom valt
daaronder en het onderzoek dienaan
gaande heeft de wetenschap voor
vreemde feiten gesteld, die enerzijds
de uiteindelijke dood van het indivi
du niet onvermijdelijk maakt, maar
aan de andere kant wel de vraag
epen laat of die dcod zo vanzelfspre
kend is als door de eeuwen heen
werd aangenomen. De „International
Association of Gerontology" probeert
er antwoord op te geven, nader toe
gelicht door enkele deskundige le
den.
Oud worden
Gerontologie is de wetenschap die
z'ich bezighoudt met de problemen
die verband houden met de ouder
dom. Wanneer wordt de mens oud
genoemd? Zodra men verwacht dat
hij niet lang meer zal leven. Iemand
die negentig jaar oud is valt daaron-
BURGIÏ, 25-7. Een flink aantal
„Pomcna"-leden bracht deze week
opnieuw een bezoek aan enige fruit-
teeltbedrijven in Duiveland. Na het
eerste bezoek, dat plaats vond tijdens
het greeistadium, bleek thans dat
fruit van uitstekende kwaliteit aan
de volwassen bomen hangt. Intussen
hebben de kwekers ook niet te kla
gen ever het kwantum.
In eerste instantie bezocht „Porno-
na" het imposante bedrijf van de
heer J. v. d. Zande te NieuWerkerk,
waar de bomen intussen 6 jaar zijn
gewerden. Er wordt hier minder
dunning toegepast want de DuiVe-
landse grond is belangrijk zwaarder
dan de zandgrond in West-Schou
wen. Het bezochte bedrijf bood een
fraaie aanblik voor de bezoekers, die
zelf in veel gevallen dagelijks te
gen bomen van 20 of 30 jaar aan
kijken. Een toelichting gaven de heer
v. d. Zande en de bedrijfsleider dé
heer Van Haaften.
Te Nieuwerkerk werd vervolgens
bezocht het bedrijf van de heer W. v.
d. Berge, afkomstig uit Haamstede,
die in Duiveland een nieuwe boom
gaard heeft ingeplant.
De kweker nam een groot aantal
bomen van zijn vroeger bedrijf mee
en dat is duidelijk zichtbaar. De
voorsprong die dergelijke inplantin
gen hebben op éénjarige bomen kon
geconstateerd worden in de oogst
die hier hing. Vooral de peren waren
zeer goed bezet. Wel is het sortiment
wat uitgebreider dan elders, doch de
consument (en de heer v. d. Berge
vindt die veel in Duiveland) is ko
ning. Zo zijn. ©r enkele rassen die
niet bij „de grote vier" behoren.
Deuk was een pi-oef op Golden De
licious waarbij elke schurftbestrij-
ding', uitgevoerd met S.M. een kilo
Maneb werd toegevoegd. Het man
gaan maakt het blad harder waar
door het minder snel afvalt. Op deze
manier kan de gevreesde bladval
voorkomen worden.
De voorzitter van Pomona, de heer
J. C. de Feiter dankte de beide eige
naars voor hun bereidwilligheid om
en hij hoopte dat het een goed be
de Westhoekers te willen ontvangen
taalde oogst mag worden, zonder het
nadeel van hagel.
Horizontaal:
1. win tervoertuig; 3. familielid; 6.
jongensnaam; 9. familielid; 'li. af
sluiting; 14. beschouwen; 16. bevel;
17. houding; 18. pers. voornaamw.;
19. dubbelklank; 20. vogel; 22. plaats;
25. heilige '(afk.); 27. grondsoort; 28.
plaats in Duitsland; 30. hennep
braak; 31. water in Friesland; 32. ti
tel (afk.); 34. eveneens; 35. Frans
onbep. voornaamw.; 36. reeds; 37.
ketting zonder eind met emmers; 40.
hijswenktuig; 42. drinkgerei; 43. in-
sekt; 44. instrument om richting te
geven; 47. boos; 50. Engels voorzet
sel; 51. sooi't schip; 52. sportterm;
54. jongensnaam; 55. bolgewas; 57.
kwaad; 58. inhoudsmaat; 60. water
in Duitsland; 61. soort verlichting
(afk.); 62. woede; 64. bijbelse .naam;
66. titel (afk.); 67. Chinese maat; 69.
lidwoord; 70. als eerder (afk.); 71.
buitengewoon, bijzonder; 74. folte
ring; 78. voegwoord; 79. militaire op-
diingssohool (afk.); 80. 'bijbelse fi
guur; 81. de oudere (afk.).
EEN BONDSSPAARBANK
hebben gedaan, vraagt Aram, aan de oudé
man: „Kunt ge mij ook zeggen waar wij
ons hier bevinden? Wij zijn door de storm
geheel uit de koers geraakt!"
Hakkelend antwoordt de oude: „Ge be
vindt u in het land der Dajoslaven. Sinds
de dood van de oude koning Harfan, heeft
zijn zoon, prins Grubalt, de plaats van zijn
vader ingenomen.
„Dan zijn we een behoorlijk eind uit de
koers geslagen!" valt Sar zijn gastheer in
de rede, doch zonder acht op zijn woorden
te slaan, vraagt Aram de oude: „Hebt ge
de. naam Körban wel eens gehoord?"
De grijsaard wijkt terug, alsof hij een
zwaardhouw heeft gekregen. Zijn gezicht
is vertrokken van vrees. „KoreanKór-
ban...." stamelt hij.
Het blijkt een echte puzzelzomer,
want de stapel inzendingen is elke
week maar weinig minder dik dan
in het winterseizoen. Het weer is dus
kennelijk - zoals we al vaker consta
teerden - van invloed op de puzzel
drift.
De eerste prijs is ditmaal bestemd
voor:
de heer P. v. d. Stel,
Piet Heijnstraat 26,
Zwijndrecht.
De tweede prijs gaat naar:
mej. J. M. Klaasse,
Burg. Lantsheerweg 1,
Arnemuiden.
De oplossing van 'de puzzel is de
volgende
Horizontaal: 1. gras; 3. etter; 5.
ramp; 7. pos; 9. kee; 11. lei; 13. iets;
15. mond; 16. al; 17. kalf; 19. geld;
21. koren; 23. komma; 27. tel; 28.
kegel; 32. ga; 33. ate; 35. arg; 36. si;
37. l.s.k.; 38. sta; 39. n.t.; 41. aap; 43.
oma; 45. on; 47. loens; 49. pit; 51.
pampa; 53. merel; 54. akte; 57. erts;
60. of; 61. nier; 63. noga; 65. a.g.;
67. inn; 68. roi; 69. geel; 70. tarwe;
71. lens.
Verticaal: 1. gil; 2. spil; 3. est; 4.
r.k.o.; 5. rede; 6. pil; 8. oef; 10. eng;
12. e.k.; 14. slot; 15. maal; 16. ad; 18.
arm; 20. leg; 22. rék; 23. kg; 24. o.a.;
25. ma; 26. atlas; 28. kramp; 29. eg;
30 es; 31. li; 34. esp; 35. a.t.o.; 39. nl.;
40 to; 41. an; 42. oir;. 44. aa; 45. op;
46. na; 48. eek; 49. peer; 50. teen; 52.
met; 54. af; 55. tuil; 56. ein; 57. ego;
58. raiïil; 59. s.a.; 60. oog; 62. ent; 64.
ore; 66. gras.
leven van ophoping van allerlei af-
valprodukten van het lichaam die
tenslotte de dood veroorzaken. Ook
dit schijnt echter niet veel te helpen.
Zodat we eigenlijk nog niet weten
waardoor ouderdom onstaat.
AMSTERDAM. De locoburgemees
ter van Amsterdam, dr. P. J. Koets,
heeft donderdagochtend in aanwe
zigheid van de ambassadeur van de
Sovjet Unie, de heer V. S. Lavrov,
de fototentoonstelling „Moskou 1917-
1967" geopend.
SCHIPHOL. De K.L.M. heeft me
degedeeld dat zij overweegt op korte
termijn een DC-8-63 bij te bestellen
ter vervanging van de onlangs door
brand verloren gegane DC-8-50. De
K.L.M. beschikt thans reeds over
drie van deze verlengde DC-8-63
toestellen en had er reeds vier in
bestelling.
Verticaal:
1. als volgt (afk.); 2. ordenen; 3.
deel v. d. bijbel (afk.); 4. plaats in
Italië; 5. als eerder (afk.); 6. zang-
noot; 7. kleurstof; 8. insekt; 9. in de
meeste gevallen; 10. meisjesnaam;
12. voorzetsel; 13. werpstrik; 14. kle
dingstuk; 15. afstandsmaat (afk.); 19.
in orde; 20. vogel; 21. deel v.e. Fran
se ontkenning23. Frans onbep.
voornaamw.; 24. belasting; 26. secon
de; 29 zeepwater; 33. min; 35. gewas;
38. sportterm; 39. bloeiwijze; 40. deel
v. e. boom; 41. schortje; 44. hard
worden; 45. Rusland (afk.); 46. her
kauwer; 48. stand der edelen; 49.
niet zeker; 50. kloostervoogd; 52. deel
van een plant; 53. wijze, stijl; 56.
Europeaan; 58. natuurkundeterm
(afk.); 59. getij; 63. eerste man; 65.
land' in Europa; 68. voorzetsel; 70.
uitroep; 71. pers. voornaamw.; 72.
pers. voornaamw.; 73. water in Bra
bant; 75. geogr. aanduiding (afk.);
76. zoals dé akten getuigen (Lal.
afk.); 77. het romeinse rijk (afk.).
13. Doch voorlopig is er geen enkele re
den voor Aram's wantrouwen. Zodra hun
gids de anderen heeft uitgelegd wie de
vreemdelingen zijn, gaan zij naar hun hut
ten, om even later terug te keren met grote
stukkne gedroogd vlees en bekers licht
bier.' die zij hun gasten zwijgend aanbie
den. Als de schipbreukelingen zich te goed
voor iedere Nederlander in de leeftijd
van 21 t/m 59 jaar,
mits belastbaar inkomen niet hoger dan
15.000,—.
Na tenminste vier kalenderjaren
20
belastingvrije premie
De nieuwe puzzel
blijken lang niet altijd dodelijk te
zijn. Gewrichts- en andere rheuma-
tiek, afwijkingen in hart en vaatstel
sel zijn soms, maar lang niet altijd1
de oorzaak. Men heeft ook wel ge
steld dat ouderdom begint zodra de
groei stopt. Daartoe vertraagde men
de groei bij proefdieren, om ze daar
na meer calorieën toe te dienen. De
dieren werden in verhouding inder
daad uitzonderlijk oud. Maar dat
ging bij andere dieren helemaal niet
op.
En hier dan de Zierikzeese Appel
markt vóór 1914, toen voetganger,
fiets en (honden) kar nog het ver-
voersbeeld beheersten in het hartje
van de stad. De „kinderkopjes" la
gen nog ongestoord in deze belang
rijke stedelijke straat
Een laatste mogelijkheid schijnt
het voorkomen te zijn gedurende het
