Knetterend goede Seizoen-Opruiming
A. L. BAKKER ZONEN
ENKELE JONGENS
OF MEISJES
Bessenplukkers
Boekje „Bruinisse met vlag en wimpel, 1468/1968" verschenen
BLIK DOOR HET WERELD
VENSTER
Geen oplossing in zicht voor moordpartij
De nood in Biafra
Maandag 22 juli a.s. ho-
pen onze geiefde ouders y.
C. ZIJTA
S. II. ZIJTA-
BEVELANDER
hun 25-jarige echtvere-
niging te vieren.
Hun dankbare kinderen:
JAN
SJAAN en KRIJN
WIM
Burgh, juli 1968
Zandstraat 9
Met droefheid geven wij
kennis dat de Heere on
verwacht uit ons midden
heeft weggenomen, onze
lieve broer en zwager
PI ETER ALEXANDER
VAN IJSSELDIJK
op de leeftijd van 69 jaar.
Haamstede:
J. J. COOMANS-
VAN IJSSELDIJK
A. M. COOMANS
Renesse:
C. J. VAN IJSSELDIJK
J. H. FASOL-
VAN IJSSELDIJK
C. FASOL
Renesse, 12 juli 1968
Liever geen bezoek
{Heden overleed, na een
moedig gedragen lijden,
ons lid en oud-bestuurslid
VV. IIAAK
op de leeftijd van bijna 35
jaar.
Chr. Met. Bond
afd. Schouwen-Duiveland
Zierikzee, 15 juli 1968
Met grote droefheid en
verslagenheid geef ik ken
nis van het plotseling
overlijden, door een nood
lottig ongeval, van mijn
geliefde, onvergetelijke
dochter en enig kind
KLAZINA JOHANNA
HELENA
LUBBELINKHOF
geboren FONTEINE
in de ouderdom van 56
jaar en 6 maanden.
Dat zij ruste in vrede en
de Here mij moge sterken
in dit zware verlies.
Haar diepbedroefde
moeder:
Wed. M. FONTEINE-
KNULST
Brouwershaven
Bostonplein 13
16 juli 1968
(erkstraat 16
Burgh
vwaliteils-overall
maat 46 I'm 56
10,per stuk
18 juli
18 juli
Weekenders
korte mouw
13,50
beklede stoelen
1 uittrektafel
1 dressoir
samen voor 295,
uperfoam hoogwaardige
*olyether matras
0 X 190 95,—
Koopje!
Kapokkussens
2 pond vulling
8,50
flanellen lakens
150 voor 6.90
180 voor 8,50
Overheiudjasjes
nu voor 20,
Astralon en
terlenka jurkjes
25 korting
Orlon truitjes
grof gebreid
voor 14,50
5 pc. washandjes
voor 1,40
COMBINATIE-KOSTUUM
met een REGENJAS voor HALVE PRIJS
of een WINTERJAS CADEAU!
Flanellen weekenders
2 voor 12,
DIVAN-LEDIKANT (sleemodel) 80 190
POLYETHER MATRAS - 80 190
HOOFDKUSSEN (kapok) - voor 60,-
ZEER VOORDELIGE COUPONS
in vitrage, overgordijnstoffen,
Balatred en vloerbedekking
In onze BABY- en KLEUTERZAAK o.a.:
Kinderbadpakken 25 u/u korting
Kindervestjes vanaf 5,-
Gordijnstof vcor kinderkamer
per meter 2,95
TEDDY LUIERS
tweede keus
1,25 per stuk
Jackjes 25 u/o korting
Helanca sweaters zonder mouw
8,95
ZEER GOEDKOOP!
Restanten jurkjes en pakjes,
overgooiers
Op alle courante artikelen
10 korting
Slaapzakken
vanaf 20,en 22,50
Daniesblouses
lange mouw met reverkraag
5,-
Maillot's
nu 2,50
Zwaar badlaken
voor 7,—
Weeldeweg 1 S
Burgh
Veren hoofdkussens
7,95
Zomerdekens
in donkere mooie ruiten
150 X 200 12,95
Meisjes- en dames-
pantalons
in effen en gestreept
nu 2,50
Restanten wol
1
per 100 gram
Brushed nylon
nachtjapon
8,CO
Met verslagenheid geven wij kennis van het overlijden
van onze gewaardeerde medewerker
WILLEM HAAK
Directie en personeel
Motorenfabriek Smit-Bolnes N.V.
Zierikzee, 15 juli 1968
Voor direct gevraagd
tot eind augustus of langer:
(b.v. studenten),
die als winkelhulp bij ons in de zaak
willen helpen.
M. J. Jonker Zoon - Haamstede
Zuidstraat 2 - telefoon (01115)318
Gevraagd:
J. M. DE VRIEZE
Lagezoom 3 - Haamstede
Aanmelden: Omloopsweg.
0Q00006C0S60S0S0SCCO
hij in uitstekende vorm verkeert,
door als eerste te eindigen in de
ronde van Sluiskil over 100 km.
Evertse werd winnaar van de wed
strijd in 2 uur, 26 min. 10 sec., twee
de werd Peter Vonck uit St. Jan
steen en derde Bob Kroonen, Dor
drecht.
WANDELSPORT
DE NIJMEEGSE
VIERDAAGSE
NIJMEGEN, 17-7. De zonnige
tweede etappe van de 52e vierdaag
se die woensdag de 16.229 gestarte
deelnemers door Wychen en Beunin-
gen voerde heeft vier slachtoffers
meer geëist dan op de eerste wan
deldag (442). Vandaag( donderdag),
de gevreesde dag van Groesbeek,
zullen er ongetwijfeld nog wel
meer uitvallers komen. De vermoei
de wandelaars zullen dan over de
heuvelachtige Zevenheuvelenweg in
Berg en Dal moeten denken aan de
Tour de France met de Col d'Aubis-
que en de Tourmalet.
d De afgezette president Aref van
Irak is woensdagavond per vlieg
tuig uit Bagdad in Londen aange
komen.
Jongen in zee verdronken
FORMERUM, 17-7. De 18-jarige
Jouke Stapert'uit Sint Annaparochie
is woensdag bij het baden in zee
bij Formerum op Terschelling ver
dronken. Twee andere jongens, met
wie hij ondanks de waarschuwing
van de strand\vacht vei- in zee was
gegaan, konden slechts met moeite
het strand bereiken. De strandwacht
en een helikopter van de vliegbasis
op Terschelling hebben tevergeefs
naar de jongen gezocht.
De vijf eeuwen van een dorp
OOCOCCCCOCCC05COCCCO
In Biafra sterven nog elke dag
honderden, misschien duizenden
mensen. Een deel door de honger,
een deel door moordpartijen waar
aan het federale leger van Nigeria
zich schuldig maakt jegens de bur
gers van de afgescheiden provincies.
Juist dut laatste maakt het vrijwel
onmogelijk ook maar iets te ver
wachten van een vredesgesprek zo
als dat tussen de partijen wel is be
gonnen maar al spoedig weer afge
broken.
De voornaamste vijand in de ogen
van Biafra's president Ojoekwoe is
echter niet zozeer de regering in La
gos, maar die in Londen. Dat is niet
zo'n absurde redenering, want in
derdaad kunnen de federale troepen
voornamelijk hun gang gaan doordat
Engeland hun de wapens levert.
Aan de andere kant kunnen de
Britten er moeilijk onderuit hun wa
penleveranties contractueel uit te
voeren. De regering in Lagos is nu
eenmaal de wettige regering van Ni
geria en Biafra bestaat eigenlijk
niet: formeel zijn het zuiver en al
leen rebellen, met wie af te rekenen
-en interne Nigeriaanse zaak is.
Onmenselijk
Maar hoe formeel juist dit ook
mag zijn, toch voelen de Britten er
zich niet behaaglijk bij .Tenslotte
gebeuren er in hun vroegere kolonie
nu dingen die spotten met elk begrip
van menselijkheid. Een eind maken
aan een opstand is een dingy massale
uitroeiing van de Ibo's is heel wat
anders.
Engeland poogt tussen de formele
volkenrechtelijke situatie en de eisen
van simpele menselijkheid een tus
senweg te vinden. Het biedt nu aan
een vredesleger naar Nigeria te stu
ren, samen met andere gemenebest-
landen.
Dat is niet zo'n dwaas idee: als
een soort neutrale macht eerst kan
garanderen dat een eind komt zowel
aan het uithongeren van de Ibo's als
aan de moordpartijen, dan zou ten
minste op een redelijke basis kun
nen worden gesproken over een op
lossing. Een oplossing die misschien
gevonden zou kunnen worden in een
soort federaal verband tussen het
lbo-gebicd Biafra en de rest van de
vroegere Britse kolonie Nigeria.
„Huichelarij"
Het ongeluk is alleen dat het aan
bod bijna onaanvaardbaar is voor de
Ibo's van Ojoekwoe. Als het aanbod
van neutrale zijde kwam zou het
wellicht prompt geaccepteerd wor
den, maar hoe kunnen Ojoekwoe en
de zijnen Engeland nog zien als een
neutrale partij?
Ze denken aan de wapenleveran
ties, die hun zozeer dwars zitten
dat ze op die grond ook Britse voed
selhulp willen weigeren. „Dat is'
huichelarij'' zegt Ojoekwoe, „met de
ene hand de wapens leveren waar
mee Ibo's worden vermoord en met
de andere hand voedsel om de over
levenden te redden". Het is mis
schien geen gerechtvaardigde opvat
ting, maar men kan zich indenken
hoe hij is ontstaan.
Het trieste gevolg is dat daardoor
van het vredesleger weinig zal ko
men. En intussen verminderen de
kansen dat de hongerende Ibo's het
leven gered wordt. En intussen ver
minderen de kansen dat nog een re
delijke basis voor onderhandelingen
tussen de twee strijdende partijen
gevonden kan worden
SCHIEDAM. Woensdag is in
Schiedam nabij de tanker „Agua
Klara", aan boord waarvan vorige
week vrijdag een explosie heeft
plaatsgevonden, het lijk opgehaald
van de 21-jarige E. Pitto uit Den
Haag, die tot de vermisten behoor
de. Thans worden nog vier slacht
offers vermist.
Mensen omgekomen
bij een boottocht
OOST-BERLIJN, 17-7. In Oost-
Duitsland zijn de lijken geborgen
van negen mensen, die al ruim een
week vermist werden nadat ze met
een motorboot waren uitgevaren
voor een tocht op een meer bij de
Oostzeekust. De boot, die berekend
was op slechts zes personen, is tij
dens een storm omgeslagen, zo
meldde het persbureau ADN.
NEW YORK, 18-7. De vertegen
woordigers van het kindernoodfonds
van de volkerenorganisatie (Unicef),
die een hulpprogram voor Biafra op
gesteld hebben, hebben verklaard
dat er dagelijks 1000 ton levensmid
delen nodig zijn voor de kinderen,
jonge moeders en zwangere vrouwen
in het gebied Biafra, het door de
federale Nigeriaanse troepen ver
overde deel inbegrepen, waar hon
gersnood heerst, maar dat er op het
ogenblik maar 20 a 40 ton beschik
baar komt voor de gehele Biafraan-
se bevolking. Het Unicef schat dat
de bevolking van het door honger
snood geteisterde gebied op 14 mil
joen zielen en het aantal vrouwen
en kinderen dat van honger dreigt
om te komen op viereneenhalf mil
joen.
De Belgische Kamer van Volks
vertegenwoordigers heeft woensdag
middag een wetswijziging goedge
keurd, 'die verbod van verdere wa
penleveranties aan Nigeria mogelijk
zal maken.
SPORT
DUIVENSPORT
Wedvlucht uit St. Vincent.
B. de Ruiter, Bruinisse, 1; J. de
Jonge, Dreischor 2; Joh. Flikweert,
Dreischor 3; J. C. Wesdorp, Zierik
zee, 4, 12; H. Slagboom, Zierikzee, 5,
8, 15; W. N. Pankow, Ouwerkerk, 6;
W. Blom, Schuddebeurs, 7, 11; J.
Dekker, Zierikzee, 9, 14; Ph. Steke-
tee, Bruinisse, 10; A. J. IJzelenberg,
Bruinisse, 13.
Dinsdag 23 juli a.s. inmanden Nat.
Dax.
WIELRENNEN
Wim Evertse tweede
in Belgische wegwedstrijd
en eerste in Sluiskil
De Zierikzeese wielrenner Wim
Evertse heeft met goed succes deel
genomen aan een wedstrijd over
110 km. in het Belgische Meerle.
Veertig deelnemers verschenen aan
de start voor 13 ronden van ruim 8
km. Evertse werd tweede. Eerste
werd Frans Staes (B.) in 2 uur 45
min.; 2. Wim Evertse, op 15 sec.; 3.
Ludo Bosch (B.).
De Zierikzeese wielrenner Wim
Evertse heeft duidelijk laten zien dat
II
Tot de beroemdste mannen in het
Zeeland van die tijd behoorde mr
Anthony de Jonge, ambachtsheer
van Bruinisse van 1653 tot 1669. De
knappe rechtsgeleerde was 20 jaar
lang griffier der Rekenkamer van
Zeeland. Hij schreef verschillende
werken en spande zich in de bevol
king van Bruinisse uit te breiden
Zo werd ter plaatse c.m. een brou
werij opgericht en Bru werd een le
vendig derp met hoogaarzen en ve
ren op verschillende plaatsen, zodat
er „cp de kaay" altijd wel iets viel
te zien.
Tegen de grote beurs aan, waar de
vis werd verkocht, bouwde men het
kleine „beusje", waar de vissers sa
men kwamen om elkaar sterke ver
halen te vertellen. Het heeft er 300
jaar gestaan. Later kwam er 'een an
dere cp de dijk. Anthony de Jonge
deed veel cm de dijken sterk te ma
ken en te houden en waarschuwde
de vissers geen mosselen van de
vcoroever van het land te halen. Zij
trekken zich hier echter niets van
aan en dat zou later lelijk opbreken.
Allerlei funktionarissen werden aan
gesteld en Bruinisse beleefde een
bloeitijd, want de ingezetenen moch
ten op stromen en binnenkusten vrij
en onverpacht vissen. Ook voor het
verveer naar elders zorgden Bruinis-
senaren; maar niet alle vissers van
de omliggende eilanden hielden zich
aan deze strenge bepaling.
Neg in 1751 werd een brief ge
stuurd naar de Prins van Oranje om
hulp te vragen voor deze affaire. On
der de brief stonden de namen van
talrijke Bruse vissers.
In de 17e eeuw kwam er een jaar
lijkse markt vóór de Goesse markt.
De ambachtsheer Anthony Nollens
liet in 1721 een fraaie buitenplaats
bouwen ten zuid-oosten van het
dorp, want het oude ambachtsheren
huis van Van Hertsbeke werd te oud.
De buitenplaats ,,'t Hof van Bruinis
se" was een typisch 18e eeuws land
huis met een Franse tuinaanleg.
In 1804 werd het fraaie buiten ver
kocht aan een rijke inwoner van
Bruinisse, Lambertus van Vessem.
Alleen de naam „Boomdijk" herin
nert nog aan deze fraaie „plantagie".
Be tcestand in 1750
In 1750 had Bru 700 inwoners; het
telde 109 huizen. 1 brouwerij, twee
molens, twee bakkerijen, twee mee
sloven en 23 hofsteden buiten het
derp. In de haven lagen doorgaans
25 tot 30 hoogaarzen. In 1747 kwa
men „die van Bru" in opstand te
gen de Zierikzeese regenten. Zij eis
ten het. aftreden van de regenten en
het herstel van de prins tot stad
houder. De ambachtsheer van Brui
nisse - Jacob de Witte van Elkersee
- (hij woonde naast het stadhuis te
Zierikzee) Werd door de woedende
menigte bedreigd. Maar de opstand
had succes. De regenten traden, af
en de prihs werd tot stadhouder ver
klaard.
Uitvoerig - en hier en daar met
interessante bijzonderheden - wordt
dan verder het mosseloproer be
schreven, dat tot resultaat had de
vernietiging van de z.g.n. mosselor-
denmantie. Hierna ontstonden moei
lijkheden met het Zijpe. De aanleg
van schermhoofden, verbonden met
het schor Rumoirt hielp niet. Het
waterschap werd calamiteus en is
dat altijd gebleven.
Precaire toestand
In de 18e eeuw bleef - op grond
hiervan - de toestand te Bruinisse
precair. De allerbeste hofstede deed
niet meer dan f 12 per gemet. In 1780
bezweek de dijk aan het Zijpe ge
heel. In 1780 overleed de ambachts-
vrouwe, weduwe Stavenisse, over
wier begrafenis in het boekje zeer
interessante bijzonderheden staan
opgetekend. Overigens begon te
Bruinisse de toestand onrustig te
worden. In 1787 werd er zelfs ge
plunderd en het rumoer van de
Franse revolutie begon driester door
te dringen. Het betekende het ein
de van de „Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden" en op 26 fe
bruari 1795 danste Bruinisse onder
het motto: Gelijkheid, Vrijheid en
Broederschap", rond de vrijheids
boom.
In enkele aparte artikelen hebben
wij reeds aandacht besteed aan deze
opwindende gebeurtenissen te Brui-
risse; in het boekje worden ze ge
detailleerder nog beschreven. In 1803
begaf de zeewering het en móest de
inlaagdijk als zeedijk dienst doen.
Een verslag is bewaard gebleven van
de revolutionair Schraver te Ooster-
land, waarin een indruk wordt gege
ven van de moeilijke toestanden tij
dens de herstelwerkzaamheden in de
Stoofpolder. Zo waren er „voorbeel-
deloose menigte zieken", die dage
lijks de werkploegen uitdunden. Op
5 oktober brak de oude dijk aan de
Stoofpolder door. Opzichter Schraver
nam zich voor dat het gat de volgen
de dag gedicht zou zijn. Het werk
wilde wel gelukken (de werkers
werden opgevrolijkt door muziek
van de „fiool") maar na enkele we
ken begonnen de werklieden aan de
Stoofpolder elkaar te vermoorden.
Schraver echter stond zijn mannetje
en hei-stelde de rust. De dijk werd
hersteld, maar 20 ha 'land langs het
Zijpe gingen verloren.
In Bruinisse werd een collecte ge
houden voor de weduwen en wezen
van de gesneuvelde, verminkte en
gevangen krijgslieden in de oorlog.
De Franse douaniers verboden de
beurt- en veerschippers te varen uit
angst vcor de smokkelhandel. Ook
de visserij zal wel niet vrü zijn ge
weest. De Bruënaars zagen de Fran
sen liefst zo snel mogelijk vertrek
ken.
De mooie standaardmolen aan de Molenstraat werd in 1S6G gebouwd.
l
i
