Ons paasei
Eieren in bet graf en in de akker
KERKDIENSTEN GOEDE VRIJDAG
DE KERKDIENSTEN VOOR ZONDAG
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 12 april 1968 Nr. 19978
Bij goede oplossing van deze puz
zel ontstaat er een spreuk bij hori
zontaal 1, 14, 41, 43, 54. 58. 71. 75,
108 - 134. 148, 173, 176, 207, 231, 236,
247. 268. 281.
Horizontaal: 1. jaargetijde; 6. niet
officieel; 9. vruchtbare plaats; 10.
den lezer heil; 11. eerstvolgend; 13.
hoofddeksel; 14. voorzetsel; 16. vroe
gere Russische vor9t; 19noch
ba zeggen; 21. militaire tochten; 24.
opstootje; 26. win tervoertuig; 27.
kortschrift; 29. werelddeel; 32. titel;
34. verslaggever; 37. teer; 38. adem;
41. lidwoord; 42. noot; 43. aard; 45.
rond handvatsel; 47. hevig; 49. verf
stof; 50. genotmiddel; 53. klein; 54.
nog ongebruikt; 56. godin; 58. wijze
van bestaan; 60. omslag; 61. staat;
62. achter; 63. rots aan de Rijn; 65.
bezwarende lasten; 67. schrijfkosten;
70. profeet; 71. afwezig; 72. vogel; 74.
eerstvolgend; 75. verdroogde; 78. of
dergelijke; 79. ampère; 82. visgerei;
84. verrukkelijk; 86. vaartuig; 87.
God vrezend; 89. dier; 90. ver; 91.
hetzelfde; 92. hetzelfde; 93. spel; 95.
boom; 98. deel v. e. huis; 102. niets;
103. de oudere; 104. vreemd hoofd
deksel; 107. achter; 108. planeet; 109.
eerstkomend; 110. rond stuk hout;
112. Amerikaanse boer; 113. kracht
eenheid; 114. af; 115. opspringend
deeltje vocht; 117. arbeidsvermogen;
120. vochtig; 121. grondsoort; 123.
volkomen ontwikkeld insekt; 125.
noot; 127. wintervoertuig; 128.
dwarshout; 130. metaal; 131. nors;
132. vogel; 133. bezit van een boer;
134. jaargetijde; 137. verachtelijke
kerel; 139. vogel; 141. ontkenning;
142. dronk; 143. water in België; 144.
projectiel; 147. noot; 148. voorzet
sel; 149. meteorologisch instituut;
151. niet even; 153. pret; 155. krij
gen; 159. telwoord; 163. sluitings
middel voor kleding; 165. vr. munt;
167. inlandse winkel; 168. korenhalm;
171. oosterlengte; 172 lidwoord (Fr.);
173. aanw. vnw.; 175. op de zelfde
wijze als; 176. aarde; 179. terzake;
180. klantenverkoper op stations;
182. bouwmateriaal; 183. en andere;
184. kleur; 187. daarna; 189. flink;
191. deel van het been; 193. laag van
bepaalde grondsoort; 196. plaats in
N.-Holland; 197. elektrisch koord;
199. vogelprodukt; 200. korenhalm;
201. strijdperk; 203. vod; 204. vaar
tuig; 205. zwak; 206. plaats in Dren
te; 207. voortplantingsorganen van
planten; 210. kanten manchetten;
212. godin; 213. lidwoord; 215. be
dorven; 217. half; 219. kort toneel
stuk; 221 roem; 223. plagen; 226 vr.
munt; 227. beslissende wedstrijd;
230. er; 231. in de grond poten; 233.
watering; 234. opstootje; 236. voor
zetsel; 237. draaikolk; 239. met
kracht samendrukken; 240. rashond;
242. zalf; 245. dreiging; 246. noot;
247. telwoord; 249. tegenover; 250.
stad in Duitsland; 253. en andere;
254. aanslag, dat gekookt water na
laat; 258. tijdelijk in gebruik geven;
260. Nederlands communicatie li
chaam; 262. telwoord (Eng.); 263.
muziekinstrument; 265. gebruik van
een genotmiddel; 268. bloed latende
vloeien; 272. hondenkenner; 274. tel
woord; 275. Europees land; 277. toe
spraak; 278. vaartuig; 279. dwars
hout; 281. bodem; 284. tegenover;
286. hoeveelheid; 290. strafwerktuig;
291. zeerover; 292 loflied.
Vertikaal: 1. niet vast; 2. eenmaal;
3. maanstand; 4. ogenblik; 5. droog
oven; 7 deel van een breuk; 8. vo
gel; 11. en andere; 12. omroepvere
niging; 15. draaikolk; 17. optocht;
18. noot; 19 in vet bruin branden;
20. boom; 22. bedwelming; 23. heden;
25. bloem; 26. wintervoertuig; 28.
hoog woongebouw; 30. vrolijk en be
koorlijk; 31. en; 33. noot; 35. vogel;
36. uitgroeisel; 38. onschuldig; 39.
water in Frankrijk; 40. atmosfeer; 43.
voeg; 44. nachtvogel; 46. op aan
schouwing betrekking hebbend; 48.
kerkgebruik; 51. deel v. d. dag; 52.
tijdmaat; 55. lekkernij; 57. voeg--
woord; 59. pers. vnw.; 64. vrucht;
66. peil; 68. verborgenheid; 69. per
soon die elke dogma verwerpt; 73.
netvlies; 75. titel; 76. vette vloeistof;
77. godsdienst; 79. kwaad; 80. vlees-
woekering; 81. koning der elfen; 83.
veeschuur; 85. droogoven; 86. me
taal; 87. dulden; 88. bedevaartplaats;
92. pers. vnw.; 93. pottenbakkers
kunst; 94. vervoersonderneming; 96.
koffiehuis; 97. tijdmaat; 99. naschrift;
100. bergplaats; 101. oogsten; 103.
overlijden; 105. deel v. d. dag; 106.
planeet; 111. brandstof; 113. onge
welfd; 114. lengtemaat; 115. contra
merk; 116. boordsel; 118. malle; 119.
zijrivier van de Donau; 122. bewoner
van Groenland; 124. pel's, vnw.; 126
trek; 129. vaartuig; 131. woning; 133.
versierend vaatwerk; 135 rund; 136.
bloeiwijze; 138. baantje; 140. plaats
in Drente; 143. lokspijs; 145. Bijbel
se figuur; 146. verhoging; 150. be
richten; 152. kleedgebruik; 154. vul
kanisch produkt; 156. brandstofvat;
157. armholte; 158. achter; 160. gom
weg!; 161. voorzetsel; 162. bewoner
van de Elzas; 163. besloten religieu
ze gemeenschap; 164. doopvader; 165.
filosoferen; 166. noot; 169. aange
haald werk; 170. lonend; 174. hemel
lichaam; 177. Amsterdams tentoon
stellingsgebouw; 178. drank; 181. ka
raat; 182. kledingstuk; 185. weg met
bomen; 186. insecteneter; 188. de on
bekende; 190. een zekere; 192. vogel-
produkten; 193. verschil in water
stand op een rivier; 194. uitholling
door stromend water; 195. winter-
Pasen is het feest van de bevrij
ding en als zodanig door de Christe
nen al in oude tijden gevierd. Even
als het Joodse Pascha duurde die
vieririg oorspronkelijk acht dagen.
De dag der opstanding verving als
rustdag de Joodse sabbat en werd
als zondag de eerste dag van de
week. Sinds het begin van de derde
eeuw gold Pasen als de doopdag.
Het feest begon met het ontsteken
van het Licht, het symbool van de
vex-rezen Christus. Volgens de Ro
meinse ritus wordt er een grote
paaskaai's aangestoken, die blijft
branden tot Hemelvaartsdag. Ver-
Verschillende gebruiken, zoals het
zoeken en eten van krentenbrood
o.a., zijn herinneringen aan het oude
Germaanse lentefeest.
Zonnerad en vruchtbaarheid
De Palmpaasviering is een heel
oud gebruik. Hier is veel over ge
schreven en het is niet te verwonde
ren, dat de onderzoekers over de oor
sprong en betekenis van deze wel
zeer oude folklore het niet in alle
opzichten met elkaar eens zijn. Wij
zullen daarom niet op de verschil
lende theorieën ingaan. Het staat in
tussen wel vast, dat wij in de palm
paasviering een lente-gebruik moe
ten zien. De vorm van palmpaas en
de attributen die bij de vervaardi
ging worden aangewend, verschillen
sterk.
De meeste onderzoekers zien in de
palmstokken een miniatuur mei
boompje, symbool van een ontlui
kende lente. Het groen, dat ter ver
siering wordt gebruikt, is bij voor
keur van de buxusboompjes, of de
taxusboom, welke laatste nog wel bij
oudsaksische boerenhuizen wordt
aangetroffen. Doch ook dennegroen
hulsttakjes en ligustertwijgen wor
den gebruikt, wat er maar ter plaat
se voerhanden is.
De broodkransen of krakelingen
zijn een nabootsing van het wente
lende zonnerad. Dit rad werd in de
lente rondgedragen om de zon bij
haar herrijzenis op gang te helpen.
voertuig; 198. daar; 200. klooster
overste: 202. heden; 204. krachtig;
208. roem; 209. vogelprodukt; 211. le
demaat; 212. vader (Turks); 213. lid
woord; 214. goedkope eetgelegenheid;
216. niet even; 218. noot; 220. wagen;
222. selderij; 223. gereed; 224, krach
tig; 225. voorzetsel; 226. schrijfkos
ten; 227. woongebouw; 228. muur-
holte; 229. plaats in Drente; 232. in
wendig orgaan; 233. soort onderwijs;
235. getijde; 238. vordering; 240.
agent; 241. doodsbeen; 243. lekker
nij; 244. vogel; 246. huisraad; 248.
oefenstuk; 251. boosaardig; 252 kloos
terlinge; 255. watering; 256. water in
Friesland; 257. namelijk; 259. tel
woord; 261. let wel; 264. eekhoorn;
266. rund; 267. landbouwwerktuig;
269. verbinding; 270. plaats in Over
ijssel; 271. let wel; 273. regel; 276.
sneeuwhut; 280. bloeiwijze; 282. vr.
munt; 283. nummer; 285. voorzetsel;
287. riviertje; 288. achter; 289. be
kende motorrace.
In het haantje, dat er vaak bij wordt
meegevoerd, moeten we het symbool
van de vruchtbaarheid zien. Het is
heel goed mogelijk, dat eertijds een
haan aan de geesten van de vrucht
baarheid werd geofferd. Tenslotte is
het ook de haan, die de zon bij het
krieken van de dageraad met ge-
kraai begroet
De palmpaasviering bestond in
haar oervorm reeds vóóór de kerste
ning van onze lage landen. Later
werd er de. herinnering aan verbon
den aan de intocht van Christus in
Jeruzalem en Zijn opstanding. Het
Licht der wereld, dat de duisternis
overwint.
De eieren
Het eieren-eten met Pasen is ook
een oeroud gebruik en gaat terug tot
een 300 jaar vóór Christus, toen men
het legprodukt der hoenders nog be
schouwde als een teken van vrucht
baarheid, dat potentiële wonder
krachten bevatte. Zo is het ook te
begrijpen, dat men doden eieren
meegaf in het graf. Uit de Phoenici-
sche graven zijn heel wat eieren op
gegraven.
De wonderbaarlijke levenbrengen
de kracht van het ei zou op onbe
zielde dingen over te brengen zijn,
vandaar dat de boer wel eieren in
de akker begroef of onder het zaai-
koren eierschalen mengde. Boven
dien had het ei volgens bijgeloof af
werende eigenschappen tegen ramp,
ongeval en ziekte.
Onze kerkvaders kerstenden het
heidens gebruik van eiereneten op
Pasen. Voortaan zou het een sym
bool zijn van een niuw ontwakend
leven, symbool van de opstanding
van Christus.
„Aflaat-eieren" waren eieren, wel
ke op Witte donderdag of Goede vrij
dag waren gelegd. De kleur der
„heidens" gebruikte eieren was rood
(tot eer van Donar) en geel (ter ere
van de lentegodin). Na de kerstening
gebruikte men alleen zwart, wit en
paars, de kleur van het kazuifel van
de priester op de feestdagen.
Vroeger sprong men wel eigenaardig met eieren om
OVERDENKING
Zwijgende Majesteit
Marcus 15 29-32
De evangelist Marcus toont ons een zwijgende Christus, wiens
zwijgen majesteitelijk uitstijgt boven het praten der mensen.
Bij het kruis praten de mensen, praten alle mensen. Allereerst zijn
er de toevallige voorbijgangers, die spottend praten. Toen Jezus in
dertijd „voorbijging" zag Hij hen met ontferming bewogen aan. In de
voorbijgangers trekt nu zijn eigen leven aan Hem voorbij. Maar de
echo van zijn weldaden is hoon en spot.
Dan zijn er de leiders van het volk, die uitdagend praten. „Laat
de Christus, de Kening van Israël, nu afkomen van het kruis".
Christus is van het kruis afgekomen! Alleen niet nu, niet hier bij
ons, niet voor de poorten van de dood. De -wereld heeft een koning
nodig die hier en nu van het kruis weet af te komen.
Tenslotte zijn er de moordenaars, die schimpend praten. Zij zijn
de vertegenwoordigers van tollenaars en zondaars. Hun laatste
krachten gebruiken zij om Hem te vervloeken, die de enige was, die
hen nooit veracht heeft.
De toevallige voorbijgangers, de leiders van het volk, zij die aan
de zelfkant van de maatschappij leven: allen praten zij, allen dagen
zij Christus uit het zwijgen te verbreken. Het is niet toevallig dat de
evangelist Johannes de romeinse stadhouder slechts eenmaal het
woord „kruisigen" in de mond legt en dat op een heel bepaald mo
ment. Pilatus spreekt dat woord uit wanneer Jezus blijft zwijgen.
Een zwijgende Christus moet gekruisigd worden en een gekruisigde
Christus zwijgt. Wij mensen verdragen dit zwijgen niet. En toch in
dit zwijgen voltrekt zich het heil. Wanneer Christus gesproken had
was ons alleen de vloek overgebleven. In Zijn zwijgen openbaart
zich de diepte van Gods genade. Zijn zwijgen is niet „zijn" neen te
gen de mensen die Hem uitdagen te spreken. Zelfs onder deze om
standigheden vervloekt Hij de mensen niet die Hem vervloeken.
Christus' zwijgen spreekt een duidelijker taal dan welke woorden
ook. Zijn zwijgen is veel-zeggend. Zijn zwijgen is de zonde dragen en
het tegenspreken van de zondaars verdragen.
Wanneer Christus gesproken had, wanneer Hij van het kruis af
gekomen was, wat wij mensen verlangden, dan had Hij ons alleen
maar voor eeuwig de mond kunnen snoeren. Dat zou de eeuwige
stilte, dat zou de dood betekend hebben.
Nu Christus gezwegen heeft kunnen wij weer spreken. Wij hebben
geen recht van spreken. We hebben wel het voorrecht, dat wij weer
mogen spreken: spreken met elkaar, dat is leven met elkaar, dat is
gemeenschap hebben met elkaar; spreken tot God - het is Christus
die ons het voorrecht schenkt tot God te zeggen Abba, Vader, dat
is leven met God, dat is gemeenschap hebben met Hem. Zwijgend
herstelt Christus de waarachtige gemeenschap.
R. Sch-
n Ned. Herv. Kerk
5 Zierikzee: Gasthuiskerk; 19.00 uur
5 ds. J. B. Assendorp (avondmaal),
s Ned. Herv. ver. gebouw: 19.30 uur ds.
Lam. Kerkwerve: 6.45 uur ds. Roo-
denburg (avondmaal). Serooskerke:
5 6.30 uur ds. Huizing, Haamstede
S (avondmaal). Burgh: 7.30 uur ds.
Flink (avondmaal). Haamstede: 7.45
uur ds. Huizing (avondmaal). Scha-
rcndüke: 20.00 uur ds. Roodenburg
(avondmaal). Brouwershaven: 6 um*
ds. J. Feunekes in het jeugdgsbouw.
Zcnnemaire: 7.30 uur ds. Feunekes
(avondmaal). Noordgouwe: 7 uur ds.
Schoneveld (avondmaal). Dreischor:
8 uur ds. A. Schoneveld (avondmaal).
Ouwerkerk: 7 uur ds. Faber. Ooster-
land: 7 uur ds. H. Ommering. Sir-
jansland: 7 uur leesdienst. Bruinisse:
7 uur ds. Jagersma.
Gereformeerde Kerken
Zierikzee: 6.30 uur ds. Nawijn.
5 Haamstede: 7.30 uur ds. L. v. d. Veer,
s Willemstad. Scharendijke: 7 uur ds.
Scholing. Nieuwerkerk: 19.30 uur dr.
Becker. Oosterland: 6 uur dr. Becker,
N Nieuwerkerk.
(12 april)
Gereformeerde Kerken
(Vrijgemaakt)
Brouwershaven: 7 uur ds. Keizer.
Chr. Geref. Kerken
Zierikzee: 7 30 uur ds. P. op den Vel
de. Kerkwerve: 8 uur ds. Westerink.
Haamstede: 6.30 uur ds. Westerink.
Nieuwerkerk: 6 uur ds. Op den Velde
Gereformeerde Gemeenten
Nieuwerkerk: 7:30 uur ds. Karens.
Oosterland: 7.30 uur leesdienst.
Geref. Gemeenten in Nederland
Renesse: 7 uur leesdienst.
Oud-Gcrcf. Kerken
Oosterland: 7.30 uur leesdienst.
Remonstrants Geref. Gemeente
Sommclsdijk: 19 uur ds. Schenk.
Rooms-Katholieke Kerk
Zierikzee: Zie de opgaven elders in
dit nummer opgenomen.
Ncd. Herv. Kerk
Zierikzee: Gasthuiskerk: 11 en 7 uur
ds. Lam. 9.30 uur ds. Assendorp.
Kerkwerve: 11 uur ds. Ommering,
Oosterland. Tweede Paasdag 9 uur,
gezamenlijke paaszangdienst in de
Chr. Geref. Kerk. Serooskerke: 9.30
uur ds. Van Liere, Renesse. Burgh:
10 uur ds. Flink. Haamstede: 10 en
7 uur ds. Huizing. Renesse: 11 uur
ds. Van Liere, 5 uur kinderdienst.
Noordwcllc: 7 uur ds. Van Liere.
Scharendijke: 10 uur ds. Roodenburg,
19 uur Paasfeestviering zondags
school. Brouwershaven: 10 uur ds.
Feunekes. Zcnnemaire: 10 uur de
heer Jansma.Noordgouwc: 11 uur ds.
Schoneveld. Dreischor: 9.30 uur ds.
Schoneveld. Ouwerkerk: 10 uur ds.
Faber. Nieuwerkerk: 10 uur ds. Wes
terhof (bev. lidmaten). Oosterland:
9.30 en 6.00 uur ds. Ommering. Sir-
jansland: 10 uur leesdienst, 6.30 uur
ds. Trouwborst, Oud-Beyerland.
Bruinisse: 10 en 5 uur ds. Jagersma.
Lutherse Kerk
Zierikzee: geen dienst.
Gereformeerde Kerken
Zierikzee: 10 en 6.30 uur ds. Nawijn.
Renesse: 10 en 3 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 9.45 en 3 uur lees
dienst. Bruinisse: 10 en 5 uur lees
dienst.
Oud-Gereformeerde Kerken
Oosterland: 9.30, 2 en 6 uur lees
dienst. Bruinisse: 10 en 5 uur lees
dienst.
Remonstrants Geref. Gemeente
Sommelsdük: 10.00 uur ds. Schenck.
Leger des Heils
Zierikzee: 10 uur helligingsdienst,
12 uur jeugdsamenkomst, 19.30 uur
verlossingssamenkomst.
Rooms-Katholieke Kerk
Zierikzee: Eerste en Tweede Paas
dag: 8 uur eucharistieviering, 10.00
uur hoogmis. Haamstede: Eerste
Paasdag 8.30 en 10.00 uur eucharis
tieviering. Tweede Paasdag 10.00 uur
eucharistieviering.
TIEL. „Een middelbare technische
school zou in het streekcentrum Tiel
zeker op zijn plaats zijn". Dit zei de
vertegenwoordiger van het ministe
rie van onderwijs en wetenschap
pen, de heer H. J. Everts ing., bij de
officiële opening van de nieuwe la
gere technische school.
Haamstede: 10.00 en 4.30 uur ds. L.
v. d. Veer. Willemstad. Scharendijke:
9.30 en 2.30 uur ds. Scholing. Brou
wershaven: 10 en 2.30 uur ds. Went-
sel. Zonnemairc: 10 en 2.30 uur de
heer Jansma. Nieuwerkerk: 10 en 5
uur dr. Becker. Oosterland: 10 en 3
uur ds. T. Fossen, Dordrecht.
Gereformeerde Kerken
(Vrijgemaakt)
Brouwershaven: 10 en 3 uur ds. Kei
zer.
Chr. Geref. Kerken
Zierikzee: 10 en 6 uur ds. Op den
Velde. Kerkwerve: 10 en 6 uur ds.
Westerink. Haamstede: 10 uur dienst
des woords, 3 uur ds. Westerink.
Nieuwerkerk: 10 uur leesdienst, 3
uur ds. Op den Velde.
Gereformeerde Gemeenten
Haamstede: 10 en 2.30 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 10 en 3 uur ds. Karens
(bev. lidmaten). Oosterland: 10 en
2.30 uur leesdienst, 6.30 uur ds. Ka
rens (bed. H. Doop en bev. lidmaten).
Gereformeerde Gemeenten
in Nederland
Zierikzee: 10 en 6 uur leesdienst.
Paastijd-lentetijd. De nieuwsgierige Prikkebeen wil
wel weten hoe het staat met de ontluikende natuur
Hit trekt er op uit; de neus in de (nog jrisse) wind.
speurend naar bloem en struik. Een vroeg jaar" of
een „laat jaar", hij keert terug als een blij en te
vreden mens.
