vlees eten is verantwoord eten
100 GULDEN
DE MAN VAN KHE SANH
BLIK DOOR HET WERELD
VENSTER
BEELDBUIS?
Voor 45 jaar...
Auto tegen boom:
twee doden
Generaal Soeharto
komt (nog) niet
IVOROL: de béste tandpasta
De grootmeester der tonen
ZIER1KZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 8 februari 1968 Nr. 19941
De grote reeks Vietcongaanvallen
op Zuidvietnamese steden en als
vervolg het begin van de slag om
de Amerikaanse basis Khe Sanh
verraden de hand van Vo Nguyen
Ciap, de Tijger van Dien Bien Phoe.
Vijfenvijftig jaar is de Noordvietna-
mese opperbevelhebber en minister
van defensie en hij heeft 41 jaar er
varing in allerhand verzet.
Als jongetje'van veertien behoor
de hij tot een partij die het vertrek
der Fransen uit Indo-China eiste en
hij leidde als student betogingen. Zo
kreeg hij al spoedig de politie achter
zich aan, die in 1939 zijn vrouw ar
resteerde. Zij keerde nooit uit de cel
terug. Hij vluchtte naar China waar
toen juist Mao Tse Toeng zijn strijd
macht vormde in eenzame bergstre
ken. Nog tijdens de tweede wereld
oorlog keerde hij terug met de op
dracht een guerillalegertje te vor
men, dat juist op tijd enige omvang
kreeg: na de Japanse capitulatie,
maar voor de Fransen teruggekeerd
waren in Hanoi kon de Vietminh
daar een regering uitroepen van de
Volksrepubliek Vietnam.
Giap werkte als minister van bin
nenlandse zaken eerst enigszins sa
men met de teruggekeerde Fransen.
Met hen onderhandelend zette hij
zijn voornaamste tegenstanders in
de cel en trainde hij zijn snel groei
end leger.
Hoge pr(ju
In december 1946 begon hij zijn
aanval op de Fransen, een acht jaar
durende jungle-oorlog die eindigde
met de slag om Dien Bien Phoe. Dat
was geen in alle opzichten glad ver
lopende strijd. In 1951 leed de Viet
minh geweldige verliezen tijdens
zijn eerste grote, georganiseerde of
fensief - zo ongeveer als dit keer
enorme aantallen Vietcongs sneu
velden. Een feit dat Giap voor lief
heeft genomen. Het was de prijs die
hij niet alleen betaalde voor grotere
ervaring in de verdere strijd, maar
waartegenover ook een grote poli
tieke winst kwam te staan.
Ook in dat opzicht lijkt het of
Giap zijn verliescijfers van nu voor
lief neemt omdat hij de Amerikanen
politiek een geweldige klap heeft
kunnen toebrengen. Giap beseft dat
zijn strijd toen net als die nu niet
alleen een militair gevecht is, maar
in de eerste plaats een politieke. Zijn
verliezen zijn hem ivaard te bewij-
zen dat toen de Fransen en nu de
Amerikanen niet in staat zijn vei
ligheid te garanderen in hun gebie
den.
Zijn strijdmethode staat beschre
ven in zijn boekje Volksoorlog,
volksleger - net als de opvattingen
van Mao op dit gebied ijverig ge
raadpleegd door revolutionairen
overal ter wereld. Mao en Giap ont
lenen beide een groot deel van hun
theorieën uit de historie, beiden zelfs
wel aan dezelfde Soen Tzoe die een
paar eeuwen voor het begin van de
jaartelling in China leefde en op-
standigen de raad gaf voordeel te
slaan uit hun geringe aantal door
de tegenstander te dwingen over
een zo groot mogelijk gebied ver
spreid te werken. De totale nume
rieke overmacht van de tegenstan
der kan dan geneutraliseerd worden
door met volle kracht telkens een
buitenpost aan te vallen.
Taktiek
Bijna twee en een halve eeuw
praktijk van deze leerstelling werd
bekroond door de slag by Dien Bien
Phoe, waar de Fransen op een voor
post vrijwel de totale Vietminh-
kracht kregen te doorstaan op een
ongunstig punt: ver van de grote
steden, geïsoleerd in de jungle, ge
legen in een dal zodat ontsnappen
moeilijk was voor de verdedigers en
de heuvels rondom de aanvallers
alle kans boden. Een beschrijving
die ongeveer ook opgaat van Khe
Sanh nu. De Fransen moesten in
Dien Bien Phoe capituleren vooral
ook doordat het weer slecht was en
de verbindingen door de lucht uit
vielen, factoren die ook nu meespe
len kunnen, zij het dat het militair
apparaat van de V.S. wel wat ge-
perfectioneer der is dan dat van de
Fransen toen.
Overigens was het winnen van de
slag bij Dien Bien Phoe indertijd
voor de Fransen militair niet ver
nietigend. Zo groot was het verlies
aan troepen of terrein niet. De poli
tieke gevolgen waren het verschrik
kelijkst voor Parijs: men zag geen
perspectief meer in voortzetten van
de strijd waarin de Vietminh nooit
geheel en al uitgeroeid kon worden
en altijd door nieuwe aanvallen mo
gelijk bleven, zodat het land nooit
tot rust kon komen. En liever dan
voortdurend te blijven bloeden voor
een uitzichtloze zaak, wilden de
Fransen dan maar verdwijnen.
Het is een taktiek die nu ook te
gen de Amerikanen wordt toegepast.
En tussen haakjes een taktiek waar
in de Vietnamezen een enorme er
varing hebben. Opgedaan in hun
eeuwenlange strijd tegen de Chine
zen, die deswege nog steeds niet zo
erg populair zijn in Vietnam dat het
liefst een soort Aziatisch Joegosla
vië zou willen worden, los van alle
blokken de eigen zaken opknappend.
GEMEENTE BROUWERSHAVEN
Burgerlijke stuud
en loop der bevolking
over de maand januari 1968
Geboren: 17. Richard (te Zierik-
zee), z. van C. den Boer en A. M.
Groot (Zonnemaire)19. Bartel Ja
cob, z. van J. J. de Wilde en C. P.
Boot (Dreischor); 29. Petra Saskia
C., d. van C. L. Ringelberg en N. A.
Ringel berg (Middenschouwen); 31.
Stoffel Marinus, z. van J. v. d. Wek
ken en J. IJzerman (Noordgouwe).
Overleden: 3. Janna van Oost, 91
jr., wed. van A. Jonker (Noordgou
we); 9. Christina Smits, 78 jr., echtg.
van J. v. d. Sande (Brouwershaven);
15. Clasina Grootjans (te Zierikzee),
71 jr. (Brouwershaven); 25. Pieter
Flohil (te Goes), 78 jr., echtg. van B.
A. Koopman (Brouwershaven); 27.
Jannetje Kleyne, 72 jr., echtg. van
P. C. Barendregt (Dreischor).
Ingekomen: 2. M. W. Pannekoek
(Noordgouwe) van Heemstede; 3. A.
P. v. d. Cingel (Noordgouwe) van
's-Gravenhage; 10. G. F. L. Andries-
se (Noordgouwe) van Vlissingen; 18.
A. van Oord en echtg. (Brouwers
haven) van Amemuiden; 30. E. C.
Hondius-Dissevelt (Dreischor) van
Terneuzen; 31. P. J. Hondius (Drei
schor) van Domburg.
Vertrokken: 10. J. H. van der Haa-
gen (Brouwershaven) naar Heer-
jansdam; 29. M. Fokker (Zonnemai
re) naar Maasbree.
GEMEENTE DUIVEL AND
Burgerlijke Stand
en loop der bevolking
over de maand januari 1968
Geboren: 3. Maria Johanna, d. van
W. J. Heijboer en A. C. Snijders
(Nieuwerkerk); 5. Janna, d. van L.
Dorst en J. W. v. d. Have (Ooster-
land); 27. Cornelia Fransina, d. van
J. J. Dorst en M. v. d. Have (Oos-
terland); 27. Cornells, z. van M. A.
Krabbe en I. M. Fierens (Sirjans-
Iand); 7. van B. J. Matthee en G. M.
Hartman (Oosterland).
Overleden: 16. Abraham v. d.
Have, 87 jr. (Nieuwerkerk); 31. Tan
netje de Bruine, 89 jr. (Oosterland).
Ingekomen: 2. J. A. Boogaart van
Rotterdam naar Nieuwerkerk; 8. S.
G. Harinck van Goes naar Ouwer-
kerk; 12, A. J. Sies van Valkenisse
naar Opwerkerk.
Vertrokken: 8. W. van Putten en
gezin naar Middelharnis van Nieu
werkerk; 30. K. Stouten en gezin
naar Zierikzee van Oosterland.
ENSCHDE. De dancing „Het
Wiener café" aan de Hengelose-
straat te Enschede is door brand
totaal verwoest. De oorzaak van de
brand is onbekend.
Wat biedt de
VRIJDAG 9 FEBRUARI.
NED. I. Vandaag komen in Gre
noble de schaatsliefhebbers aan hun
trekkenDe dames rijden de vijf
honderd meter. Daaraan vooraf
gaande krijgen we in een kwartier
samengeperst een samenvatting van
de gebeurtenissen in Rotterdam,
waar prinses Beatrix en prins Claus
de metro hebben geopend. Tussen
zeven en acht uur eerst het vervolg
van Anneke Pijlmans reisverslag
„Einddoel Istanbul". In het voorpro
gramma verder nog „Een land aan
de zee" over de veiligheid van de
scheepvaart onder de Nederlandse
kust. Aansluitend aan het journaal
opnieuw nieuws uit Grenoble en
vervolgens een programma van Dick
Verkijk over het concentratiekamp
Auschwitz en het werk van het
Auschwitzcomité. Adèle Bloemen-
daal ontvangt in de revuette „Aaah-
dèle') o.m. Ank van der Moer, Pia
Beek, Henk Molenberg en de beat-
groep The Buffoons. In de Ameri
kaanse serie „Onaantastbaar" zit
Elliot Ness een belangrijke getuige
achter de broek. Tot slot van de
avond een belangrijk programma-
Advertentie
Want vlees houdt fit. De eiwitten in vlees zijn onontbeerlijk voor een goede conditie.Conclusie? Vlees uw hoofdschotel, elke dag)
ZEEUWS BULLETIN:
Rede Z.L.M.-voorzitter ir. J. Prins gememoreerd
In het Zeeuws Bulletin, het maan
delijks voorlichtingsorgaan van de
provincie wordt uitvoerig melding
gemaakt van het rapport Zeehaven
ontwikkeling Zuidwest dat inmid
dels officieel is geworden. Vele dag
en weekbladen hebben op de inhoud
van het rapport en hetgeen daarmee
verband houdt commentaar geleverd
waaruit een bloemlezing wordt ge
geven.
In het bulletin wordt verder o.a.
gememoreerd de rede van Z.L.M.-
voorzitter ir. J. Prins, gehouden voor
de algemene vergadering, waarin hij
verklaarde dat de Zeeuwse land
bouw niet met de rug naar de toe
komst gewend staat. Dat wil echter
niet zeggen dat zij een willoze en
plannenloze partner zou zijn. Ir.
Prins laakte wat hij noemde „het
gegoochel met plannen voor Zee-
lands toekomst", in welk verband
Belastingvrije spaarpremie
van 20% voor deelnemers aan
het Premie Spaarplan tot een
maximum van f 100,- per echt
paar of f 50,- per persoon
per jaar.
Spaarvormen (evt. te combineren):
levensverzekeringen
spaarkasinschrijvingen
hypotheekaflossingen
spaarbewijzen
effecten be wijzen
garantiekredietaflossingen
Nadere inlichtingen bij Spaarbanken,
Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken,
Postkantoren. Banken. Borgsteflings-
fondsen, Hypotheekbanken, Bouwfond
sen, Spaarkassen. Levensverzekering
maatschappijen, assurantie-tussenper
sonen en de Sociale Verzekeringsbank.
Of vraag per briefkaart aan Premie
Spaarpfan. Postbus 51. Den Haag. vrij
blijvend de brochure over dit nationale
plan.
hij zich afvroeg hoe minister Bak
ker kan spreken over de Ooster-
schelde als mogelijke vestigings
plaats voor een vliegveld.
Verder wordt herinnerd aan het
kwartaalbericht van het E.T.I. voor
Zuid-Holland (dec. '67), waarin o.a.
wordt gezegd, dat het feit dat zowel
de Haringvlietbrug als de Zeeland-
brug tolbruggen zijn, strijdig is met
de doelstellingen van de regionale
economische politiek in Nederland.
„Het is dan ook wenselijk, dat deze
verbindingen zo spoedig mogelijk
worden overgenomen door het rijk".
WEST-SCHOUWEN. Het motor
schip Zeelandia I" dat in de nacht
op het strand gezet was voor het
lossen van een lading rijshout, is
de volgende dag met hoog water ver
op het strand geslagen. De toestand
van het schip levert gevaar op.
ZIERIKZEE. Dat stukken als
..Jeanne de gevloekte'> of „De doch
ter van de galeiboef" nog bij het
publiek gewild zijn bleek toen de
nog jeugdige vereniging „Semper
Crescendo" met dit programma in
de Concertzaal optrad.
ZIERIKZEE. (Adv.). Heden paar-
denvlees verkrijgbaar a 30 cent per
pond. Was onverkoopbaar en later
gratis verkrijgbaarEen paarden-
slager.
BRUINISSE. In de gemeente
raadsvergadering is besloten om de
Gedempte Dee op te hogen met oes
terschelpen.
ZIERIKZEE. De grote zaal van
hotel „Juliana', bleek veel te klein
om de belangstellenden voor de uit
voering van het gemengd koor „De
Lofstem" te bevatten.
BRUINISSE. In de vergadering
van de afdeling Rotterdamvan de
schippersvereniging Schuttevaer
wercl de noodzakelijkheid van een
vluchthaven aan het Zijpe betoogd.
DREISCHOR. De door de Ged.
Staten uitgesproken wens voor het
instellen van een autobusdienst
Dreischor-Zierikzee vindt de raad
onnodig, ja zelfs belachelijk en be
schikt afwijzend.
ZIERIKZEE. Voor de afdeling
Zierikzee van de S.D.A.P. trad op
het Tweede Kamerlid J. H. F. van
Zadelhoff met het onderwerp: „Ont
wapening",
OUWERKERK. In de gemeente
raadsvergadering werd besloten om
het ledigen der asbakken gedurende
1923 en 1924 te gunnen voor f 40
'per jaar.
EEMNES, 7-2. Gisternacht is op
de aftakking van de rijksweg 1 naar
Baarn in de gemeente Eemnes een
personenauto, die met zeer hoge
snelheid reed, in een flauwe bocht
van de weg geraakt en tegen een
boom gebotst. Van de drie inzitten
den, allen werkzaam bij een Chi
nees restaurant in Zeist, kwamen
er twee om het leven, de 23-jarige
So Thang Tsing Daniel, in Parijs
geboren, van Franse nationaliteit,
het laatst gewoond hebbend in Ven-
ray, en de eveneens 23-jarige Ng
Chikuen, geboren in Hong Kong, de
Britse nationaliteit bezittende en
vermoedelijk gewoond hebbende te
Zeist. De derde inzittende werd met
ernstige verwondingen opgenomen
in een ziekenhuis in Baam.
DEN HAAG, 7-2. Naar vernomen
wordt zal de waarnemend president
van Indonesië, generaal Soeharto,
zijn voorgenomen bezoek aan Ne
derland voorlopig uitstellen. Ook de
bezoeken die generaal Soeharto aan
andere Europese landen zou bren
gen, zullen niet doorgaan.
Volgens betrouwbare bron wil
generaal Soeharto in verband met
de toestand in Indonesië, zijn land
voorlopig niet verlaten. Zijn voor
genomen bezoek aan Nederland zal
nu vermoedelijk een jaar later
plaats vinden.
Prinselijk paar
bezocht Rijksmuseum
AMSTERDAM, 7-2. Geheel onver
wachts hebben prinses Beatrix en
prins Claus' een bezoek gebracht
aan het Rijksmuseum in Amster
dam. Zoals prinses Beatrix tegen
dr. A. van Schendel, hoofddirecteur,
zei, vond zij het de hoogste tijd wor
den dat prins Claus eens kennis
maakte met het Rijksmuseum.
Meer dan twee uur lang verble
ven de kroonprinses en haar gemaal
in het Amsterdamse museum en
wandelden zij zeer geïnteresseerd
rond op de schilderijenafdeling.
Paleiscarillon
Verhoging honoraria
van de huisartsen
UTRECHT, 7-2. Huisartsen en zie-
kenfondsen hebben overeenstemming
bereikt over een honorariumverho
ging voor de huisartsen van 12 pro
cent voor 1968.
Het akkoord is ter goedkeuring
voorgelegd aan de Ziekenfondsraad.
Geen overeenstemming werd bereikt
over de kostenfactor (praktijkkos-
ten). Het bedrag hiervoor is voorlo
pig vastgesteld op 7 gulden per ver
zekerde. Dit bedrag komt overeen
met het destijds door de minister
overgenomen bemiddelingsvoorstel
van de commissie-Van der Ven. Voor
de eerste 2000 verzekerden ontvangt
de huisarts dit jaar - behoudens
goedkeuring doop de Ziekenfonds
raad - 28,79 gulden per verzekerde
(was 25,65) en voor elke volgende
verzekerde 21,79 gulden (was 19,41).
Het gemiddelde honorarium per ver
zekerde is volgens de nieuwe over
eenkomst gestegen van 23,30 gulden
(begin januari 1967) tot 26,98 gulden.
tje over het afscheid van de ver
maarde Belgische chansonnier Jac
ques Brei vorig jaar in het Parijse
Olympia-theater.
NED. 11. In de ochtend op het
tweede net een reportage van een
uur van de strijd om de Olympische
titels 500 meter hardrijden op de
schaats voor. dames. Na Pipo en het
nieuws het weekjournaal voor ge
hoorgestoorden en de weekendru
briek „Open Oog". Na het journaal
begint de NCRV-avond met de
avonturen van Vidocq. Godfried Bo-
mans voelt vervolgens de meisjes
aan de tand die hebben gesollici
teerd naar de baan van stewardess.
„Farce Majeure" met wat milde spot
over actuele zaken en de actualitei
tenrubriek „Hier en Nu" vormen de
rest van het vrijdagavondmenu. Ten
slotte zingt het Schevenings Vissers
Vrouwenkoor enkele kerkelijke lie
deren.
ZATERDAG 10 FEBRUARI.
NED. I. Onze dames rijden in de
ochtenduren de 1500 meter in Gre
noble en daarvan geeft Bob Spaak
(drie uur lang) een verslag. In de
middag de KRO met het familiema
gazine „Klokke Vier". Voor de jeugd
vervolgens „En nu wij" met „Nar-
retje Notedop" en Henk van der
Veldens kinderkoor in de hoofdrol
len. Om zes uur dan nog een samen
vatting vanuit Grenoble. In het
voorprogramma vijftig minuten
spanning met „Daktari", de serie
met de aap en de leeuw. Na het
journaal en het korte filmverslag
uit Grenoble presenteert Kees Schïl-
peroort zijn „Gulden Schot", waar
bij hij deze keer assistentie krijgt
van Herman Emmink. Veertig mi
nuten „Brandpunt'i en dan .een - af
levering van de serie „Hitchcock
presents", 't Is een vreemd verhaal
over een boze klant van een bank,
die het aan de stok krijgt met een
bankbediende, die hem te weinig
geld geeft. Tot slot van de avond
een meditatie van mgr. Bluyssen, de
bisschop van Den Bosch.
NED. II. Een speciale aflevering
van „Fenklup", waarin aandacht
wordt besteed aan de nieuwe Beat-
le-film „The magical mystery Tour"
„Achter het Nieuws'> zit geklemd
tussen het journaal en „Bij Dorus
op schoot". Vervolgens „Snarenspel"
de tweede aflevering van de Bel
gisch-Nederlandse produktie over
jonge minnestréien, die zichzelf op
de gitaar begeleiden. Na een gek
tekenfïlmpje „Hoe krijgt men ge
hoorzame kindertjes" de eerste nieu
we serie van deze week. Het is een
Amerikaans produkt, getitel „Crisis"
en de aflevering heet „Uitgesteld
Getuigenis". Hoofdpersoon in alle
afleveringen is de advocaat Mace
Een historische foto van het zandgat
bij de „Paesenil'> onder Haamstede.
Hier bevond zich een enorm duin,
dat vele. jaren lang als zanddepöt
heeft gediend. Men ziet op de foto
jongens uit 1913 bezig met het laden
van de kar. Opvallend zijn de door
wind en zand (toen ook al) aange
taste bomen. Men lette ook op het
keurige rijtje kinderen, samen in
het zand zittend.
Etheridge, Na het laatste nieuws
volgt nog een reportage van het
kunstrijden dames in Grenoble.
VRIJDAG 9 FEBRUARI.
NED. I. Schooltelevisie: 10.20 Tan
zania, een ontwikkelingsland; 10.45
Ontdekkingen in onze samenleving;
11.10 Schrijversportretten; 11.35
Walter en Connie; 12.00 Einde; 18.00
Opening metro; 18.15 Olympische
winterspelen; 18.50 Pipo; 18.56 Ster;
19.00 Nieuws19.03 Ster; 19.06 Eind
doel Istanbul; 19.26 Een land aan de
zee19.56 Ster; 20.00 Journaal;
20.16 Ster; 20.20 Olympische winter
spelen (kleur); 20.35 Speciale be
richtgeving; 21.05 Aaah-dèle. 21.40
Onaantastbaar22.25 Afscheid
Jacques Brei; 22.55 Journaal.
NED. II: 10.00 Olympische winter
spelen; 11.00 Einde; 18.50 Pipo; 18.56
Ster; 19.00 Nieuws19.03 Weekjour
naal; 19.25 Open oog; 20.00 Journaal
20.16 Ster; 20.20 Vidocq; 20.45 Ge
vraagd; 21.30 Farce majeure21.50
Hier en nu: 22.10 Het Schevenings
vissersvrouwen-koor; 22.20 Journaal.
ZATERDAG 10 FEBRUARI.
NED. I: 9.00 Olympische winter
spelen; 10.30 EindeTéleac: 13.30
Automatisering; 14.00 Polemologie;
14.30 Russische les; 15.00 Einde;
16.00 Nieuws16.01 Klokke vier;
17.00 En nu wij; 17.30 Einde; 18.00
Olympische winterspelen; 18.50 Pi
po; 18.S6 Ster; 19.00 Nieuws; 19.03
Ster; 19.06 Daktari kleur)-, 19.56
Ster; 20.00 Journaal; 20.16 Ster;
20.20 Olymp, winterspelen (kleur);
20.35 Het gulden schot; 21.50 Brand
punt; 22.30 Hitchcock presents; 22.55
Evangelie; 23.00 Journaal.
NED. II: 18.50 Pipo; 18.56 Ster;
19.00 Nieuws; 19.03 Fenklup (kleur);
20.00 Journaal; 20.16 Ster: 20.20
Achter het nieuws; 20.50 Bij Dorus
op schoot; 21.50 Snarenspel; 21.40
Hoe krijgt men gehoorzame kinder
tjes (kleur); 21.50 Uitgesteld getui
genis (kleur); 22.40 Journaal; 22.45
Olympische winterspelen (kleur);
23.30 Einde.
AMSTERDAM. De eerste maand
van het nieuwe jaar is voor de
spaarbanken gunstig verlopen. Dit
blijkt uit de door hen gepubliceerde
cijfers, die merendeels grote spaar
overschotten vertonen
Advertentie
Feuilleton
speelt
weer
AMSTERDAM, 5-2. Maandagmid
dag is in Amsterdam een door res
tauratie onderbroken traditie her
steld. Toen de luchtalarmsirenes
hun maandelijks jankend proefal-
arm uitgeblazen hadden klonken
over de Dam in Amsterdam de to
nen van de beiaard van het paleis.
De traditie van het concert op het
klokkenspel iedere maandag tussen
12 en 1 uur is hersteld nu de ruim
twee jaar durende restauratie van
het klokkenspel is voltooid.
Hij wachtte even en toen ging hij
met gloeiende wangen voort: Ik ben
een levend instrument! Reeds enige
dagen klinkt er in mij een oud lied
in E-mineur, dat ik in mijn jeugd
dikwijls gespeeld heb. Waar ik ga
of sta, hoor ik het. Maar, eigenaar
dig! Als dat mij innerlijk zo kwelt
en niets helpen wil, om ervan ver
lost te worden en mijn lied valt mij
in: „God behoede" - dan is het als
of de zwarte wolken scheuren en de
blauwe hemel daarachter helder en
klaar wordit, vol lichte sterren. Dan
wordt het vrede, diep-innige vrede
in mijn ziel!
De wind buiten werd al zachter
en zachter. De lente kwam met haar
bloemen, haar warm licht en haar
bloesems en deed het ijs en de ijzel
kristallen op de dennen en op het
bevroren mos smelten.
Haydn glimlachte als een kind,
toen een zonnestraal in zijn kamer
viel en als een kus van de hemel
over zijn gelaat gleed.
Het wordt lente en bloemen,
jonge welriekende bloemen zullen
bloeien op mijn graf. Dan zal mijn
geest boven mijn graf zweven en zal
met de vogels een lentelied zingen,
nog veel schoner, dan ik het in mijn
„Jaargetijden" gedaan heb!
Ik zou zo gaarne sterven, klaag
de hij. Ik zou ook gerust sterven als
ik niet zo'n verdriet had om het ar
me vaderland! O, hoe arm en ver
trapt is het grote heerlijke Oosten
rijk! Ik neem die smart en de hoop
met mij mee in het graf. Maar als
het ook voor mijn bloedend vader
land weer lente wordt, dan wil ik
des nachts van huis tot huis en van
hart tot hart trekken en biddend en
smekend fluisteren: „God behoede
Franz de keizer"!
Vijf dagen vóór zijn dood, de 26-
ste mei speelde hij nog met inspan
ning van al zijn krachten driemaal
zijn keizerslied. Des avonds verloor
hij het bewustzijn. Glimlachen lag
zijn hoofd op het kussen; het was
alsof de engelen voor hem een lief
vrolijk slaaplied zongen.
In de nacht van 30 op 31 mei ont
waakte hij nog eenmaal uit zijn ver
doving. Met verwonderde blik keek
hij om zich heen. Toen zijn oog ech
ter op zijn oude wenende bediende
viel, glimlachte hij. Wees trouw.
tot in de dood.hoe staat het.met
Oostenrijk?.God behoede.. Franz
de keizerAmen!
Amen!
De harp is uitgespeeld, het laatste
vers van de psalm is gezongen, de
symphonie van uw leven is met het'
laatste accoord wonderschoon afge
sloten.
Nacht is het! Lentenacht! De
vensters van de sterfkamer zijn wijd
geopend: zoele lucht dringt binnen
en omspeelt liefkozend de dode wan-
(Het leven van ios Haydn)
door Franz von Seeburg
gen. Het is, alsof de sterren tranen
in de gouden ogen hebben!
Daar in de rijkbloeiende sering,
zit, diep verborgen, een nachtegaal.
Zacht klinkt het gefluit, alsof het
vogeltje .bang is, de lieve dode uit
zijn vreedzame slaap te wekken.
Het lied klinkt zo eigenaardig, het
is niet treurig, het is niet blij - het
is geheimzinnig!
Een manestraal rust nu op de
dode; op een dode die niet sterft, zo
lang het rijk der tonen in edele zie
len leeft!
Goede nacht, gij lieve slaper!
Daarbuiten op het kerkhof voor
de Hundsturmer Linie hebben de
Weners hem begraven - en de Fran
sen, welke destijds Wenen bezet
hadden, waren niet de laatsten, die
de grote man eerden.
HAYDN
Geboren MDCCXXXII
Overleden MDCCCIX
Een grafschrift, de dode waardig!
Zegt de naam „Haydn" niet.- meer
dan overvloedige woorden?
In de herfst van 1820 werd
Haydn's lijk van Wenen naar Eisen-
stadt overgebracht, waar het op de
7e november aankwam. In de kerk
op de Calvariënberg is het bijgezet.
Maar dood is Haydn niet voor
God - en niet voor ons!
EINDE.