Chefarine „4" doet
wonderen bij pijn of griep!
9
„Zierikzee, veranderend stadsbeeld"
Snoep
verstandig
eet 'n appel
De vier middelen, verenigd in Chefarine
„4" - elk afzonderlijk al beroemd - wer
ken tezamen nog beter en helpen vaak
ook dan wanneer andere middelen falen.
De combinatie is ideaal om pijn of griep
snel en doeltreffend te bestrijden.
nieuwe frisse energie
BLIK DOOR HET WERELD
Vredeskansen in Jemen
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Snoep
verstandig
eet 'n appel
De grootmeester der tonen
Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 21 november 1%7 Nr. 19901
Vereuigiug „Sta<l en Lande"
(Slot)
Niet onbelangrijk waren ook de
uitgave van enige goed gedocumen
teerde WV-gidsen en de beschrij
ving van de monumenten alhier in
het Oudheidkundig Jaarboek van
1821 door mr. dr. J. C. Overvoorde.
Daarbij kan een ieder in de gedrukte
Voorlopige Monumentenlijst nazien
wat ter plaatse aan gebouwen of on
derdelen daarvan was bewaard ge
bleven. Deze publicaties hebben on
getwijfeld ertoe bijgedragen, dat men
uit de ban geraakte van de simpele
mondelinge overlevering, die op den
duur meestal haar waarde verliest.
Verordening 1924
Een belangrijke stap op het pad
naar een goed gericht monumenten
beleid was de vaststelling door de
gemeenteraad van de „verordening
op de monumenten in de gemeente
Zierikzee" op 23 mei 1924. Ingevol
ge deze verordening zou b. en w. een
monumentenlijst samenstellen en
voor het plaatsen op of het afvoeren
van gebouwen of onderdelen daar
van tevoren advies inwinnen bij een
commissie, bestaande uit drie leden.
De eigenaar van het monument
mocht daaraan ruiets veranderen en
kon voor beslissingen van het college
van b. en w. in beroep gaan bij de
gemeenteraad. De uitspraak van de
raad was tenslotte bindend. Ingeval
de monumentenverordening werd
overtreden, kon worden gestraft met
hechtenis van ten hoogste 6 dagen of
geldboete van ten hoogste 25 gulden.
De. raadsnotulen geven ons enig in
zicht omtrent de meningen van enige
leden ter zake van deze monumen
tenverordening, waarvan het concept
was ingezonden door de Prov.
Zeeuw Schoonheids- en Archaeolo-
gische Commissie.
Een" der leden was legen de veror
dening, omdat hij de dwingende
maatregel Ln deze verkeerd vond. Ie
mand straffen ,die zijn huis niet ver
bouwd had volgens een bepaald sys
teem, dat voor hem wel te kostbaar
kon zijn, was volgens dit raadslid
niet gewenst. Nadat de voorzitter er
op had gewezen, dat de lijst onno
dige afbraak van oude gebouwen zou
voorkomen, merkte hetzelfde lid op,
dat in Goes een dergelijke verorde
ning was verworpen, omdat de per
celen die op de lijst waren vermeld
in waarde daalden. Een ander raads
lid maakte van de gelegenheid ge-
oruik om kritiek te geven op de bouw
van vier nieuwe huisjes in het Vrije.
Hij pleitte daarbij voor een verorde
ning voor nieuwbouw in de zin van
die voor de monumenten. Voor ons
wat wazig werd hierbij gewezen „op
een verbeterde toestand op het Rem-
brandtsplein te Amsterdam". De toe
gevoegde opmerking, dat een straat
10 m. breed moest zijn en dat het
Vrije daaraan niet voldeed, werd
door de voorzitter bèantwoord met
de mededeling, dat het Vrije geen
straat was.
Ingekomen stukken
In 1927 bleek uit ingezonden stuk-
ken in de Zierikzeesche Nieuwsbode,
dat de nieuwbouw in het Vrije nog
altijd in de aandacht der burgerij
stond. De heer E. Hamburger schreef
in februari van dat jaar over de
bouw van „een aantal landhuizen"
aldaar, waarvan hij de architectuur
van „twijfelachtige waarde" vond.
Ook voor de reeds gebouwde lagere
school (1922) had hij geen goed woord
over. De Ambachtsschool (1804) werd
daarentegen niet genoemd. Volgens
de heer Hamburger diende het be
sluit tot bebouwing van het Vrije aan
de Kroon ter vernietiging te worden
voorgedragen, als zijnde in strijd met
het algemeen belang. De toegevoegde
opmerking, dat de vereniging voor
vreemdelingenverkeer zich hiervoor
maar moest inspannen, verzwakt on
ze waardering voor het ingezonden
stuk in hoge mate. Wellicht meer
grond had de opmerking over het
verlies aan uitzicht op het stadscen
trum vanaf de Touwbaan, die niet
meer is dan „een triest, naargeestig
laantje". Zeker was dat waar. Het
fraaie Slingerbos, dat na afbraak van
de wallen omstreeks 1829 zo smaak
vol was aangelegd, had in het begin
van de 20e eeuw al veel van zijn
charme door de bebouwing verloren.
Daarna was de Touwbaan aan de
beurt.
Op de klachten van de heer Ham
burger werd door de Prov. Zeeuw-
sche Schoonheids- en Archaeologi-
sche Commissie gereageerd met een
adres aan de raad waarin werd aan
gedrongen op een open bebouwing
voor het Vrije.
B.ovendien schreef de heer J. A. C.
Tillema, cand. bouwk. ing., wonende
te Rotterdam, een ingezonden stuk.
Hij prees het huis van de directeur
van de ambachtsschool in het Vrije
(nr. 42) en laakte de bouwstijl van
de nieuwe woningen bij de ingang
van het Slingerbos (thans Wande
ling tot en met 11). evenals die op
de Driekoningenlaan. Zijn voor de
hand liggend advies luidde, dat er te
Zierikzee beter moest worden ge
bouwd.
Het Vrije met zijn gesloten en open
bebouwing kan thans als eenvoudig
schoolvoorbeeld dienen. Het gedeelte
van deze straat tegen de Hoge Mo
lenstraat heeft een gesloten bebou
wing en dat aan de zijde van het
Jannewekken een open bebouwing.
Het begin van het Vrije met het ho
ge gebouw „Irene", gebouwd in 1878
en vergroot in 1940 met „Ons Huis"
dp de westhoek en het verenigings
gebouw annex Zierikzeese therme
(1933) op de Oosthoek, is niet fraai.
Wellicht heeft men de rc-eds bestaan
de hoge bebouwing van het rusthuis
een gelijke pendant willen geven.
Niet veel gehoor
De kreten, die hier en daar werden
uitgestoten ten voordele van betere
nieuwbouw, hebben waarschijnlijk
niet veel gehoor gevonden. We her
inneren slechts aan de afbraak in
1928 van de gevel, versierd met beel
den, in het Havenpark, waarvoor de
tegenwoordige gevel van nr. 36 in de
plaats kwam. Zusjes van deze medio
criteit zijn nog te zien: Oude Haven
16, Havenpark 18 en Havenplein 1.
Te fel mag onze kritiek niet zijn. Kij
ken we eens naar de reeds genoemde
gevel van Mol 15, die werd gebouwd
na 1953 dan durven we ook niets
meer ten nadele te zeggen van Dam
4. Het laatste is een fraai winkelpand
van 1930, dat echter niet op die plaats
had moeten worden gebouwd, maar
in een Amsterdamse buitenwijk.
Ook de schreden op het pad naar
verbetering van het straatbeeld van
Zierikzee werden dikwijls scheef ge
zet. Een brave borst stelde in maart
1927 in de krant voor de omgeving
van de Grote kerk een opknappertje
te geven. Met middel daartoe was de
„Verreput" herscheppen in een vij
ver, „waarin aanstonds bij het ge
reedkomen van de waterleiding een
fontein ontspringt". Gelukkig kon in
later jaren, een fraaie fontein in het
Havenpark worden geplaatst.
Daarentegen zyn soms bewyzen
geleverd van liefde voor de schoon
heid van de oude stad en het behoud
daarvan. Zo legateerde mr. J. E. Cau,
president van de arrondissements
rechtbank alhier, voor de Tweede
^Wereldoorlog een groot bedrag aan
geld om de Noordhavenpoort te res
taureren.
Ongetwijfeld is het straatbeeld, dat
overigens buiten het gestelde onder
werp valt, het meest veranderd. We
denken slechts aan het plaveisel
(oudtijds van Vilvooi'dse steen), de
straatverlichting enz. Tevens blijft
hier buiten beschouwing het stads
beeld, dat door een watertoren en
een kerk (Minderbroederstraat) lang
geschonden was en door de contou
ren van een fabriek in het centrum
der stad nog is.
Advertentie
Meer dan de vervanging van oude
bouwvallige gevels door nieuwe,
waarbij de oude maten worden ge
respecteerd, schaden deze grote ge
bouwen het totale beeld van Zierik
zee. De reeds genoemde scholen in
het Vrije en het schoolgebouw in de
Nieuwe Bogerdstraat sieren eveneens
de omliggende buurt weinig. Alleen
resauratie en nieuwbouw in passen
de stijl kan binnen de stadswal ge
wenst zijn. In dit verband is het ook
jammer, dat de Godskamertjes inge
volge raadsbesluit van 26 augustus
1953 schielijk zijn afgebroken.
„Stad en Lande"
De toenemende belangstelling voor
de Zierikzeese monumenten en de
behoefte voor het behoud daarvan de
nodige maatregelen te nemen, is o.m.
aanleiding geweest tot het oprichten
van Stad en Lande in 1939. Óndanks
de vele slechte jaren die volgden,
heeft deze vereniging op het terrein
van de conservatie van het stads- en
straatbeeld van Zierikzee, evenals
het behoud van de monumenten in de
overige gemeenten op Schouwen-
Duiveland, naar vermogen bijgedra
gen.
Status van Zierikzee
Als we ons ervan bewust zijn, dat
Zierikzee in de middeleeuwen een
belangrijke vesting- en handelsstad
is geweest en na het Spaanse beleg
erin slaagde opnieuw zijn plaats on
der de bloeiende havensteden van de
Republiek te bezetten, dan moet de
huidige status van de gemeente ons
treurig stemmen. Wat de oorzaken
zijn geweest, dat het inwonersaantal
van 10 a 11 duizend in het midden
van de 18e eeuw terugliep tot bijna
8000 op heden blijft hier buiten be
schouwing. Van bloeiende handels
stad is Zierikzee toeristencentrum
geworden.
Bevrijding uit het isolement, in
dustrievestiging en nog andere fac
toren zyn daarbij in de laatste de
cennia gunstig geweest voor de ont
wikkeling van de gemeente.
Naast de vluchtige roem uit het
verleden is zichtbaar een schat van
oude bouwwerken bewaard geble
ven, die nonchalant over een opval
lend stratenpatroon staan uitgestald.
We noemen deze oude bouwwerken
thans monumenten en Monumenten
zorg waakt met leeuwemoed erover.
De vreemdeling komt ernaar kijken
en de burger van Zierikzee is er
trots op. Men weet zo langzamer
hand wel waar het sex-appeal van
het stadje aan de Oosterschelde te
vinden is.
Als de lezer van dit artikel goed
begrepen heeft, dat in het verleden
voortdurend ten nadele van dit
stadsbeeld is „geknoeid" en als hij
daarbij beseft, dat zulks thans nog
wel eens gebeurt, dan zal hij tot de
conclusie komen, dat de waarde van
het monumentale Zierikzee meer ge
respecteerd moet worden. Was oud
tijds de koophandel en alles wat
daaraan vast zat de bron van ver
dienste voor iedere burger, nu zal
het toerisme misschiende eerste
plaats gaan innemen. Het is evident
dat daarvoor het stadsbeeld in tact
moet worden gehouden en zo moge
lijk verbeterd, opdat „de buitenman"
Zierikzee zal blijven bezoeken.
C. POSTMA.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. Uit het voorlopig
verslag van de commissie van rap
porteurs omtrent het ontwerp van
wet houdende nieuwe regelen ter be
vordering van het maatschappelijk
welzijn van de woonwagenbevolking
- de woonwagenwet - blijkt, dat de
Eerste Kamer in meerderheid met
dit wetsontwerp akkoord kan gaan.
TIEL. De veertienjarige M. R.
Septer uit Tiel, die op haar kamer
zat te leren is via een lamp die zij
vastpakte in aanraking gekomen met
de elektrische stroom. Zij was op
slag dood. Een zusje vond het meis
je met de lamp in de hand in een
stoel.
DEN HAAG. Een recente frau
de op de Amsterdamse effectenbeurs
is ten dele te wijten aan „de misda
dige werkwijze van de betrokken
commissionair en ten dele aan de
slordigheid van de betrokken cliën
ten". Aldus minister Witteveen (fi
nanciën) in de openbare vergadering
van de vaste commissie voor finan
ciën uit de Tweede Kamex\
HAARLEM. Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Holland vragen de
Provinciale Staten twee miljoen gul
den beschikbaar te stellen voor de
bouw van een tijdelijke hooggele
gen brug, onmiddellijk ten noorden
van de bestaande basculebrug over
de Amstel bij Ouderkerk.
UTRECHT. De Nederlandse bak
kers zijn ongerust over het feit, dat
na 1 januari 1968 de verkoop van
brood niet meer tot het privilege van
de bakker zal behoren. Zij zijn voor
al bevreesd dat super-markets het
brood als lok- en stuntartikel zullen
gebruiken door met afbraakprijzen
te werken.
EINDHOVEN. In Eindhoven op
de Boschdijk ter hoogte van de rijks-
psychiatrische inrichting geraakte
een personenauto door onbekende
oorzaak in een slip. De wagen sloeg
over de kop. De enige inzittende de
35-jarige K. Bosman uit Eindhoven
overleed tijdens zijn overbrenging
naar het binnenziekenhuis. De man
was gehuwd.
DEN HAAG. Minister Luns en
zijn Tsjechische ambtgenoot Vaclav
David zijn van mening dat de be
trekkingen tussen Nederland en
Tsjecho-Slowakije op economisch,
technisch en wetenschappelijk ge
bied geïntensiveerd en uitgebreid
kunnen worden.
ROTTERDAM. In het Bergweg
ziekenhuis te Rotterdam is de 81-ja-
rige M. Herman uit de Maasstad
overleden aan de verwondingen die
hij op 8 november bij een verkeers
ongeluk had opgelopen. Op die dag
werd hij op de Wilgenlei aangereden
door een personenauto'
DEN HAAG. Voor het eerst zul
len de ministers van onderwijs uit
de Oost- en Westeuropese landen
bijeenkomen. Het iniatief voor deze
conferentie, die van 20 tot en met
25 november in Wenen wordt gehou
den, is uitgegaan van de Unesco. De
Nederlandse delegatie wordt geleid
door de minister van onderwijs en
wetenschappen, dr. G. H. Veringa.
KOOTWIJKERBROEK. In een
kliniek te Utrecht is de 51-jarige
heer L. Koeyer uit Kootwijkerbroek
overleden. De heer Koeyer kwam
met zijn bromfiets in botsing met
een kalf dat bij het inladen van een
vracht kalveren was ontsnapt en op
de rijweg dwaalde.
Advertentie
V/er middelen in één tablet waaronder bet betrouwbare
maagmiddel Chefarox helpen snel en... doen wonderen!
Zij zagen
iets bewegen
AMSTERDAM, 20-11. Tot hun
verbazing zagen bewoners aan
de Herengracht te Amsterdam
zondagavond een aan de
gracht geparkeerde bestelwa
gen heen en weer bewegen.
Omdat zij het niet vertrouw
den waarschuwden zij de po
litie, die een onderzoek kwam
instellen. Het bleek toen, dat
de bewegende auto een twee
tal flink uit de kluiten gewas
sen leeuwen bevatte, die in
een nachtclub zouden optre
den. De onbeheerde achterge
laten auto werd door de politie
overgebracht naar het hoofd
bureau, waar de eigenaar zich
later op de avond kwam mel
den.
De man was
kleurenblind
DEN HAAG, 18-11. De 55-ja-
rige vertegenwoordiger B. N.
uit Den Haag is er met behulp
van de politie achter gekomen,
dat hij kleurenblind is. N. had
een nieuwe auto gekregen.
Om half negen 's avonds wil
de hij wegrijden. Nauwelijks
zat hij in de auto, of hij werd
door een burger vastgepakt
verdacht van diefstal. De po
litie nam N. mee naar het po
litiebureau. Het verhaal van
de juist afgeleverde auto
bleek te kloppen. Hij had ge
dacht in zijn eigen auto te zijn
gestapt. Op zoek naar zijn
splinternieuwe wagen mis
leidde N. de politie door een
auto met een rood dak als zijn
eigendom aan te wijzen, ter
wijl hij juist verteld had, dat
zijn nieuwe auto groen moest
wezenAnderhalf uur is de
politie bezig geweest om de
wagen op te sporen. Ze kwam
er tevens achter, dat N. kleu
renblind is, wat hij zelf nooit
tevoren had vermoed
Nederlands schip
redde schipbreukelingen
ROTTERDAM, 20-11. Het Ne
derlandse motorschip „Wonogiri"
(10.640 dwt.) van de Koninklijke Rot-
terdamsche Lloyd heeft vannacht in
de Indische Oceaan de gehele uit 27
koppen bestaande bemanning van
het Liberiaanse schip „California
Sun" (8586 dwt.) uit zee opgepikt, zo
heeft de kapitein van de Wonogiri
de heer J. J. Risseeuw in een tele
gram aan zijn rederij meegedeeld.
Onder hen waren een dode en een
zwaar gewonde. Het Liberiaanse
schip leed schipbreuk na een ont
ploffing in de machinekamer, die tot
gevolg had dat het schip geheel uit
brandde. Het m.s. Wonogiri is op
weg van Australië naar Aden, waar
het zondag wordt verwacht.
Advertentie
Sportieve aktieve mensen
hebben graag King
bij de hand. Want King
pepermunt geeft in 'n wip
Advertentie
Scheepvaartberichten
Kenia, 18-11 620 m. n.o. Belem.
Kettingbotsing
door varken
TERNEUZEN, 20-11. Een varken
dat plotseling de weg overstak heeft
zaterdagmiddag op Absdale (gem.
St. Jansteen) een kettingbotsing ver
oorzaakt. Het 'dier werd door een
personenauto doodgereden. Het ge
volg vam deze aanrijding was echter
een 'kettingbotsing, waarbij zes per
sonenauto's vrij zware schade op
liepen. Hert ongelufk gebeurde om
ongeveer vier uur, toen plotseling
een dicht mist kwam opzetten.
Verloving Deense prins
KOPENHAGEN, 120-11. De 27-ja-
rige Deense prins Ingolf, die op de
lijst der troonopvolgers op de vijfde
plaats staat, heeft zich verloofd met
de dochter van een ijzerwarenhande-
laar in Kopenhagen, Inge Terney.
Kadi (rechter) Abdel Racliman
Iryani is door een staatsgreep presi
dent geworden van de republiek Je
men, die daardoor de vrede dichter
bij ziet dan ooit gedxLrende de vijf
jaar dat een burgeroorlog woedt.
Eigenlijk woedde er meer dan een
burgeroorlog. Toen de militair Sal-
lal zijn functie van commandant der
lijfwacht gebruikte om de imam af
te zetten in 1962, wist de vorst te
ontkomen. Sallal riep de republiek
uit en zijn troepen streden verwoed
met de bergstammen die trouw wa
ren gebleven aan de imam en het
koningschap dat al elf eeuwen hier
gevestigd was. Toen het met de re
publikeinen niet zo vlot liep, stuur
de president Nasser Egyptische
hulptroepen geleidelijk aan zoveel
dat de kersverse republiek wel on
der Egyptische bezetting leek te le
ven.
Als gevolg hiervan voelde Saoedi-
Arabië's vorst koning Feisal zich
geroepen om de imam te helpen,
voornamelijk met aan de olie ver
diende dollars wat in Jemen zo
goed is als soldaten, want trouw
moet wel gehonoreerd worden. Fei
sal deed dit niet zozeer uit liefde
voor zijn collega de imam, dan wel
om zijn tegenstander Nasser de voet
dwars te zetten en hem in ieder ge
val te beletten een nasseriaans brug-
gehoofd te vormen op het Arabisch
schiereiland dat vrijwel geheel tot
Saoedi-Arabië behoort.
Gefaald
De Jemenieten waren er de dupe
van dat Nasser en Feisal op hun
ruggen een strijd uitvochten van wat
grote allure dan alleen maar de
staatsvorm van hun land. Het falen
van Sallal om zelfs met Nassers hulp
Jemen geheel te beheersen, was al
onaangenaam voor de Egyptenaren,
maar de nederlaag tegen Israël
maakte het hem zelfs militair en fi
nancieel onmogelijk door te gaan
met steun.
Er waren al een paar keer con
tacten geweest tussen Nasser en
Feisal om wederzijds de hulp te sta
ken, maar volgens Arabische tradi
tie was dit steeds op niets uitgelo
pen. De laatste keer in Khartoem
echter werden Nasser en Feisal het
weer eens, echter zonder er Sallal in
te kennen. En dus kwam er weer
geen eind aan de strijd, niet alleen
tot woede van Nasser (en misschien
ook Feisal, al lijdt die nooit aan dol
largebrek), maar vooral van vele Je.
menieten, zelfs oude makkers van
Sallai. En dat leidde tot de staats
greep
Intussen heeft ook de imam wel
ingezien dat de elfhonderd jaar oude
staatsvorm nooit in oudex glorie her
steld kan worden, zeker niet nu het
land zo bitter met de twintigste
eeuw kennis heeft gemaakt
Aden
Er zijn al plannen geopperd om de
republiek te behouden en de imam
slechts het geestelijk gezag te her
geven. In ieder geval is men van
beide zijden tot enige inschikkelijk
heid bereid en een oplossing is dus
in zicht.
Zelfs als Jemen een republiek
blijft is dit bitter voor Nasser, die
met Jemen ook zijn beste kansen
verliest om ook het naburige Aden
tot zijn invloedssfeer te maken. In
deze Britse kolonie met aanverwan
te protectoraten vechten dverse be
te protectoraten vechten diverse be
vrijdingsfronten tegen elkaar nu de
eigen leger van de federatie lijkt
amper bij machte om de orde te
handhaven.
Een mooi troebel water waarin de
visvangst veelbelovend was. Maar
nu kon het daar wel eens minder
pro Nasseriaans uitpakken dan Cairo
ooit meende te mogen verwachten.
DORDRECHT. De N.V. Bouw
en Montagebedrijf te Zwijndrecht
heeft besloten haar activiteiten op
het gebied van scheeps- en construc-
tiebouw te beëindigen.
UTRECHT. Op 1 december zal
prof. dr. C. F. A. van Dam, hoogle
raar in de Spaanse taal- en letter
kunde aan de rijksuniversiteit in
Utrecht 40 jaar hoogleraar zijn.
GEVAARLIJKE
HAREM
ISTANBUL, 17-11. Werklie-
den die bezig zijn met de res
tauratie van de harem van het
Topkapi paleis in Istanbul, dat
thans als museum dienst doet
hebben de onthoofde skeletten
opgegraven van drie mannen
en twee vrouwen en een gou
den muntstuk met de datum
van hun terechtstelling: 1816.
Sinds het begin van de res
tauratiewerkzaamheden, aan
het einde van het vorige de
cennium, zijn er in het geheel
18 skeletten gevonden.
Feuilleton
26
De vleugeldeuren gingen open.
Ditters had nog slechts tijd om zijn
vriend als waarschuwing een stoot
in de ribben te geven en trad toen
met Haydn buigend de ontvangka
mer binnen.
De graaf nam beidien. van het hoof d
t'ot voeten op, rook aan; zijn gepar
fumeerde zalkdoek, ging naar een
fauteuil waarin hij langzaam neer
zonk, speelde een poosje met een
lelijk mopshondje en hief eindelijk,
alsof hij zidh nu pas herinnerde, dat
aan de deur twee jongemannen
stonden, zijn halfgesloten ogen naar
hen op.
Ah., monsieur Haydn? Niet
waar?
De aangesprokene boog.
U bent mij aanbevolen als een
flink musicus. Ik heb de muziek lief,
ik, ik, enfin, ik heb voor mijn mu
ziekkapel een kapelmeester nodig.
Denkt u voor zo'n gewichtige post
geschikt te zijn? Wat?
Dititers bemerkte nauwelijks het
angstige gezicht van zijn vriend,
toen hij in diens plaats antwoorde:
Josef Haydn dirigeert ieder
orkest, ook de Grote Opera. Ik be
veel slechts eerste klas talenten
aan!
Goed, goed! Laten we de zaak
arrangeren. U krijgt twee honderd
gulden jaar-salaris, eet met mijn be
dienden, brengt de winter met mij
in Wenen en de zomer op mijn land
goed Ln Bohemen door. Bij deze
woorden richtte hij zich op. U zult
mijn kapel met eigen composities en
de beste produkiten van de nieuwe
tijd verbrouwd maken en ieder ogen
blik, hetzij dag of nacht, tot mijn
dienst zijn. Heeft u mij begrepen?
Ik zal mijn best doen, mijn
plicht steeds zo goed mogelijk te vol
brengen.
Goed, goed. Uw toilet is wel
een beetje verwaarloosd, dat moet
veranderen, begrepen? Ik ben ge
wendde bloem van de adel bij mij
thuis te zien. A propos! U bent on
getrouwd, niet waar?
Haydns gezicht gloeide.
Ja, ik ben nog niet getrouwd!
Mooi zo! Anders had ik u niet
aangenomen.
Hij luidde met een zilveren bel.
De kamerdienaar verscheen.
Jean, mijn nieuwe kapelmees
ter! zei Morzin, naar Haydn wijzend.
Van morgen af, dek je voor hem bij
de bedienden. Mijn kapel moet zich
vanavond gereed houden, ik ver
wacht iets bijzonders.
Hij stond op, knikte alleen tegen
Ditters, omdat Haydn nu zijn be
diende was en vertrok.
Buiten, op de trap, bleef Haydn
vertwijfeld staan.
Wat is er? vroeg Ditters.
Vraag je dat nog? De graaf
verwacht vanavond iets bijzonders
en ik ken nog niet eens de krachten
van de kapel!
Josef, je hebt gelijk! Ditters
greep de kamerdienaar bij de schou
der. Luister sprak hij bars. „De
graaf heeft voor hedenavond een
concert bevolen. U moet direct de
musici voor een repetitie hier bij
elkaar roepen".
De bediende werd kwaad. Dat doe
ik niet. U heeft mij niet te bevelen!
Goed! Ga dan naar de graaf,
vlegel, en zeg hem, dat er vanavond
géén concert is!
iDtferis ruwheid imponeerde de
bediende.
Binnen een uur zal de kapel in
de muziekzaal zijn, zei hij onwillig
en ging hen voor de trap af.
Een half uur later was Haydn in
de muziekzaal van het slot Morzin.
Enige leden van de kapel waren er
al. De anderen kwamen langzamer
hand, meest mannen van middelba-
(Het leven van Jos Haydn)
door Franz von Seeburg
re leeftijd of tamelijk oude mensen,
die de jonge kapelmeester niet
vriendelijk aanzagen. Deze ontging
noch het geheimzinnige gefluister,
noch de bijna vijandige blik der mu
sici. Hij 'trachtte er echter niet op
te letten ofschoon er een bang ver
moeden bij hem opikwam. Hij had
een van zijn composities meegeno
men en verdeelde nu de partijen op
de lessenaars; de anderen fluister
den en glimlachten.
Haydn was nu zenuwachtig. Hij
zag, dat men hem als kapelmeester
niet wilde hebben. Men hoonde, ja,
men haatte hem.
Willen de heren hun instru
menten stemmen?
Zij gehoorzaamden zo langzaam
mogelijk. Eindelijk kon hij het teken
tot beginnen geven. In het begin
ging het samenspel zeer goed, spoe
dig echter wankelde de maatvast
heid van de eerste viool en na wei
nige ogenblikken ging alles hopeloos
door elkaar.
Nog eens! riep Haydn, terwijl
hij alle moeite deed zijn kalmte te
bewaren.
Het vervolg was nog treuriger.
En nu nog eens! riep Haydn
weei*. Hij greep een viool en speel
de krachtig mee.
Nieuwe verwarring.
Haydn wiste zich het zWeet van
het voorhoofd.
Mijne heren! Of u Wilt niet.
of u kunt niet spelen. In beide ge
vallen echter zet u uw betrekking
op het spel!
De musioi verbaasden zich. Haydn's
optreden imponeerde hen.
Nu, dan zullen wij dat ding nog
eens proberen! bromde een oude
man met waterige ogen. Als het
gaan moet dan zal het. ook gaan.
En het ging werkelijk prachtig!
(Wordt vervolgd)
