ploegstoffen
Burgemeester H. P. Everwijn ontving eerste exemplaar fotoboek
Bedrijfshulp op Schouwen-Duiveland
verkrijgbaar bij:
TUINMAN EN ZOON
j
Nederlanders verongelukt
in België
Effekt van minder (sigaretten) roken eerst merkbaar in 2000
op en top drop 25 ct
HUIS „REPARD" GEEN SCHOUWSE LANDSKAMER MEER
„Schouwen'» Westhoek"
(Van onze redakteur)
HAAMSTEDE, 9-11. „Schouwen's Westhoek" is de titel van een nieuw
fotoboek ove.r het toeristisch, deel van Schouwen-Duiveland bij uitstek. Het
werd uitgegeven dcor de N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman en een
eerste exemplaar van het fraaie werk werd tijdens een donderdagmorgen in
café-restaurant Haamstede Station belegde bijeenkomst door de president-
ccmmissaris van de Zierikzeese drukkerij de heer S. H. R. F. Ochtman
aangeboden aan Westerschouwens burgemeester H. P. Everwijn. De plech
tigheid werd bijgewoond door een aantal genodigden, onder wie de samen
stellers van het boekwerk. De tekst werd geschreven door de heer J. P. C.
Boot, met bijdragen van de heer N. H. Lysen. De foto's zijn van de heer
J. F. J. van den Berge, met (foto)bydragen van de heren C. J. Boot, L. van
Vesscm en D. Hack, welke laatste zorgde voor de, zeer artistieke omslagfoto.
De lay-out voor het boek werd gemaakt door de heer L. van Vessem, be-
drijfschef van de drukkerij.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode).
De heer Ochtman sprak een welge
meend welkomstwoord tot de aanwe
zigen en karakteriseerde de bijzon
dere aanleiding tot deze bijeenkomst,
wijzend op de doelstellingen van de
Zierikzeese drukkerij, niet louter ge
richt op het uitgeven van een krant,
maar mede op „het verwaardigen van
drukwerken in de ruimste zin des
woorós". De heer Ochtman zag in
het uitgeven van een krant een
dankbare taak, maar hoe vluchtig is
een krant. Zij is slechts een even
kort leven beschoren als de uiteen
spattende vonken bij een vuurwerk.
Ze verdwijnen in het niets.
Hoe anders is dit met het boek,
dat veel meer een blijvende waarde
heeft.
Er bestaan weliswaar drukwerken
van de Schouwse Westhoek, maar
een beek als het onderhavige ont
brak tot nu toe. De historie van de
Westhoek wordt er in beschreven en
verder al hetgeen dit gebied tot het
zyne mag rekenen.
Hij liet zijn dank uitgaan tot de
samenstellers van het boek en had
vooral ook waardering voor de dich
terlijke omslagfoto. Hij geloofde dat
de toevoeging van „Schouwen's
Westhoek" aan het arsenaal van
drukwerken een gebeurtenis is en
dat 'heit lezen en bezien vfan het
werkje aan tallozen levensvreugde
zal schenken.
Gelet op de dynamische tijd, die
soms be-angstigt moet het weldadig
zijn door tekst en foto's kennis te ne
men van de landelijke rust en
schoonheid van dit gebied, aldus de
president-commissaris, die daarna
een eerste exemplaar aan de burge
meester overhandigde.
Dankbare burgemeester
Zijnerzijds sprak Westerschouwen's
eerste burger woorden van grote
waardering voor het genomen initi
atief. „We missen een dergelijke uit
gave", zo constateerde hij en reeds
een eerste kennisneming gaf hem de
indruk, dat er enthousiasme mag be
staan over de gedane keus. Over 25
jaar zal het boek heel wat tonen
van „hoe het vroeger was". Wat het
boek bevat aan landschaps- en
dorpsschoon is zeer mooi en zonder
twijfel - zo merkte de heer Ever wijn
op - zal ook de tekst de mensen heel
wat hebben te zeggen. Wat betreft de
gemeente achtte hij het boek even
eens van waarde, want bij voorko
mende gelegenheden zal het als at
tentie-geschenk geredelijk kunnen
Het begon in Gorssel
SCHOUWEN-DUIVELAND, No
vember. Een andere tijd vergt een
andere aanpak van de problemen.
Dit wordt ook in de landbouw be
grepen. Teen het grootste gedeelte
van de werknemers in ens land en
op Schouwen-Duiveland nog agra
risch bezig was, kende men niet het
probleem van het bedrijf, dat niet
meer te exploiteren was, als de
„baas" tijdelijk niet meer in staat
was leiding te geven. Automatisch
was er dan wel een meesterknecht
of een „paardenknecht", die de be
drijfsvoering zo lang waar nam, sa
men met de vrouw of de bazin.
Maar de landbouw werd sterk ge
mechaniseerd, de werknemers ver
dwenen de een na de ander van het
bedrijf en dikwijls is het de boer
alleen, de boer met een zoon of met
één knecht, die het landbouwbedrijf
gaande houden.
Maar het bedrijf werd kwetsbaar
der dan ooit, nu het kwam te rusten
op de schouders van vaak één man.
Als deze man uitvalt, is er niemand
meer die het bedrijf de leiding kan
geven die het behoeft, die de werk
zaamheden kan verrichten, die ge
daan moeten worden.
Er was inderdaad wel eens buren
hulp die bij een klein 'landbouwer,
collega, het land van onkruid ging
zuiveren, als dat onkruid vele weken
lang welig had getierd en het was
een mooi staaltje van medemense
lijkheid. Maar een andere oplossing
was toch wel gewenst en die werd
gevonden in de bedrijfshulp.
Verenigingen werden opgericht
van landbouwers en veehouders, die
samen een zeker bedrag storten,
waarmee dan een goede bedrijfs
voerder in dienst wordt genomen,
die 52 weken lang voor de combina
tie van landbouwers en veehouders
Advertentie
Uw dealer
WONINGINRICHTERS
MOL 19 - ZIERIKZEE - TELEFOON 2887
Zowel per meter als kant en klaar genaaid
SINT TRUIDEN. 9-11. Bij een ern
stig verkeersongeluk in België zijn
donderdagmorgen twee Nederlanders
om het leven gekomen. Zij zaten in
een busje dat zeven arbeiders uit
Limburg naar een bouwplaats in
Brussel vervoerde. Tussen Tongeren
en St. Truiden kwam een landbouw-
tractor de weg oprijden, waarmee
het busje in botsing kwam. De
slachtoffers zijn C. van der Loop uit
Heerlen en Johannes Dezair uit
Wylre bij Maastricht. Zij overleden
in een ziekenhuis in St. Truiden aan
hun verwondingen. De andere inzit
tenden van het busje werden ook
naar een ziekenhuis gebracht, even
als de Belgische tractorbestuurder.
Enorme zilverschat
in Jutland gevonden
KOPENHAGEN, 9-11. Een boer uit
Kirsal bij Grenaa in Jutland heelt
op zijn land twee bronzen kruiken
met circa 40.000 zilveren munten ge
vonden die dateren uit het begin van
de veertiende eeuw. Sommige mun
ten dragen de beeldenaar van koning
Eduard de Eerste van Engeland
(1239-1307). andere van Eduard de
Tweede (1284-1327). De waarde van
de hele collectie wordt geschat op
ruim 2,3 miljoen gulden. In Dene
marken wordt echter elk in de aarde
gevonden historisch voorwerp als een
nationale schat beschouwd, die als
zodanig de staat toebehoort. De ont
dekker krijgt cjen beloning gelijk aan
de materiële waarde van de door
hem gevonden voorwerpen - in dit
geval de huidige waarde van het to
tale gewicht van de zilveren mun
ten - plus een premie.
Singapore, Hongkong en Bang
kok zijn toevluchtsoorden geworden
voor Indonesische grote misdadi
gers, heeft het hoofd van Interpol
in Indonesië, luitenant-kolonel
Wahjoedi, meegedeeld.
VOOR DE VROUW (EN DE MAN)
Te weinig geld vonk voor „fundament"
Ken gezin, dat na
lang wachten en
veel sparen in een
nieuwe woning kan
trekken, ziet zich
direkt voor veler
lei problemen ge
plaatst. Hoe moet
het budget, dat na
tuurlek nooit on
beperkt is, verdeeld
worden, wat heeft
voorrang, de mar
meren tafel of de
teakhouten sche
merlamp, waar
moeten we in be
ginsel meer geld
aan uitgeven, aan
een stevige eethoek
of aan een was
automaat? Het zijn
vragen, die alleen
aan de hand van
\goede voorlichting
en met een kundige
blik in de toekomst
opgelost kunnen
worden. Want wat
is er vooral bij
een jong gezin,
waar kinderen hoe
lief ze ook zijn een
wezenlijk gevaar
voor meubelen en
stoffering vormen
van meer belang, een wasmachine-met-alles-erop_ en-eraan of een „on
wankelbare" stoel, een Louis Seize bankstel - waar pap en drop hun spo-
ren nalaten, en waar hondepoten vaak nog te herkennen zijn of gen vloer
bedekking, die het jaren uithoudt onder de druk van een levend gezin?
Jonge mensen letten bij de inrichting van hun huis meestal alleen op het
effekt, dat zij met hun keuze bereiken, en zij besteden vaak te weinig geld
aan dingen, die het fundament van hun woninginrichting voor enkele tien
tallen jaren kunnen vormen. Een dure eethoek? Dan maar een wat goed
kopere stoffering voor de sofa. Een dure verlichting? Dan maar wat be
sparen op de vloerbedekking. Er is in Nederland vloerbedekking te koop
tussen de twintig en tachtig gulden per meier, maar de meesten kopen
dichter bij de twintig dan bij de tachtig gulden. £n over ee?i paar jaar
moeten ze er wéér aan beginnen. Omdat er slijtplekken zijn, vóór ze er erg
in hebben. En over een paar jaar laten ze het bankstel opnieuw overtrekken,
omdat er vlekken in zijn, die er niet meer uitgaan, en omdat de randen niet
meer zo gaaf zijn. Misschien kost het wat meer, vloerbedekking tiit synthe
tische kwaliteitsvezels te kiezen, en meubelbekleding. Maar de pap van de
baby gaat eruit. En de wijn van de pleegzuster. En de weefsels van acryl
vezels, bijvoorbeeld draionzijn kleurecht en worden dus niet vaal, ook al
schijnt de zon er de hele dag op. En slijtplekken laten lang op zich wachten.
dienen. De burgemeester wenste tot
slot de uitgever alle succes met de
omzet van dit werk, de hoop uitspre
kend dat spoedig een tweede druk
nodig zal zijn.
Nadien verzamelden de aanwezi
gen zich aan een door de directie
van de drukkerij aangeboden lunch,
waarop nog menig historisch-regio-
naal woord viel, want een boek als
dit noopt tot denken en spreken.
Behalve in de boekhandels, zal
„Schouwen's Westhoek" ook te koop
zijn aan het V.V.V.-kantoor.
Vermelden wij nog dat de sprekers
werden ingeleid en later dank ge
bracht door de directeur van de N.V.
Drukkerij v.fh. Lakenman Ocht
man te Zierikzee, de heer RA.
Huneman. Burgemeester Everwijn
was in gezelschap van de gemeen
te-secretaris de heer J. W. de Jonge.
werkzaam is, bij voorkeur op die be
drijven, waarvan de eigenaar-be-
didjfsvoerder door ziekte of anders
zins tijdelijk is uitgeschakeld.
Zulk een vereniging en zo'n be
drijfshulp bestaat thans ook onge
veer een half jaar op Schouwen-
Duiveland. Vorig jaar werd er reeds
over gesproken, op 1 juni van dit
jaar werd gestart. Sinds die tijd
i,draait" de bedrijfshulp tot aller te
vredenheid. De Vereniging Bedrijfs-
verzorgingsdienst Schouwen-Duive
land kreeg op 19 juni koninklijke
goedkeuring.
Eén der bepalingen is, dat elk der
deelnemers verplicht is, de bedrijfs
voerder enkele dagen in dienst te
nemen, ook al is hij om zijn hulp
beslist niet verlegen, maar deze mo
gelijkheid werd tot dusver nog bij
geen enkele deelnemer gerealiseerd.
Sinds de genpemde datum werkt
de door de vereniging aangestelde
kracht steeds daar, waar men blij is
met zijn komst, omdat zijn komst
een „urgentie" betekent, voor het
betrokken bedrijf.
Het was, naar wij menen, voor het
eerst in Gorssel, dat een dergelijk
persoon werd aangesteld.
In de Noord-Oostpolder werkt
men thans met vier vaste krachten,
die als bedrijfshulp optreden, daar
waar het nodig is.
Sterke groei
Hoe groter het aantal deelnemers
aan de Bedrijfsverzorgingsdienst,
hoe meer mogelijkheden om een
tweede of 'derde kracht aan te stel
len. De kosten behoeven geen belet
sel te zijn, vooral ook niet daar de
meeste landbouwers toch wel een
verzekering tegen arbeidsonge
schiktheid hebben afgesloten. In de
tijd van een half jaar, groeide het
aantal deelnemers van de Bedrijfs
verzorgingsdienst op Schouwen-Dui
veland met 100 pet. Dit laatste was
aanleiding om te bepalen, dat ieder
die na 1 januari 1968 toe treedt een
extra inlegpremie zal moeten gaan
betalen. De heren J. der Weduwen,
de „werkverdeler" van de vereni
ging en de heer Kooman, onderwij
zer aan de lagere landbouwschool,
zullen ieder, die meer wil weten van
deze nieuwe vorm van samenwer
king op agrarisch gebied, zeker in
lichten. Ook de plaatselijke afdelin
gen van de landbouwverenigingen
kunnen alle gegevens, die nodig zijn,
aan belangstellenden die nog geen
lid zijn, verstrekken.
Ondanks de woensdagavond tus
sen de vakbond van arbeiders in de
auto-indu9trie en de directie van
Chrysler gesloten arbeidsovereen
komst zijn duizenden arbeiders don
derdag blijven staken.
UTRECHT, 9-11. Het effect van
een eventuele vermindering van het
sigaretten roken in de komende ja
ren zal eerst rond het jaar 2000
merkbaar z(jn door het dalen van de
lcngkankerfrequentie. Voorlopig kan
hoogstens slechts werden venvacht
enige beperking in het toenemen van
deze ernstige ziekte, omdat zich nu
de gevolgen openbaren van de rook
gewoonten van jeugdigen en volwas
senen uit de laatste 30 a 40 jaar.
Dit zei de algemeen-directeur van
het rijksinstituut voor de volksge
zondheid er. directeur-generaal voor
de gezondheidsbescherming, dr. J.
Spaander, op de jaarlijkse bijeen
komst van de Orde van Nederlandse
raadgevende ingenieurs in Utrecht.
Hij hield daar een tweespraak met
ir. L. M. Leupen, direkteur van een
ingenieursbureau in Amersfoort, op
het thema „Bescherming en behoud
van de gezondheid van de mens".
Dr .Spaander adstrueerde zijn ver
wachting ten aanzien van het effekt
van een eventuele vermindering van
het sigaretten roken met het effekt
van een betere behandeling en voe
ding van de zuigelingen, waardoor
de Engelse ziekte als volksziekte
ging verdwijnen. Dat was pas 20 a
25 jaar later merkbaar aan de da
ling van het aantal bevallingsmoei
lijkheden tengevolge van de rachi
tische bekkenvernauwingen.
Geen overheidstaak
Dr. Spaander vindt het geen over-
hiedstaak het roken van sigaretten
te verbieden. Wel moet de overheid
er voor zorgen, dat de gevaarlijke
samenhang van het roken en de pas
veel later optredende longkanker
aan de gebruikers van deze artike
len op verantwoorde wijze wordt be
kend gemaakt en dat zij op deze ge
varen worden gewezen. „Het staat
overigens iedere volwassene vrij of
hij wil blijven roken en zijn kans op
longkanker vergroten", aldus dr.
Spaander. Het streven om het ont
staan van de schadelijke rookge
woonten bij de jeugd te voorkomen
door gerichte gezondheidsvoorlich
ting en opvoeding, noemde dr.
Spaander een onderdeel van het be
leidsprogramma tot bevordering van
de volksgezondheid dat op langere
termijn zijn uitwerking niet zal mo
gen missen.
Woning werd verkocht
(Van onze redakteur)
ZIERIKZEE, 8-11. Het bekende
huis „Repard" te Scharendqke is
geen eigendom meer van het water
schap Schouwen-Duiveland. Eeuwen
lang heett dit huis pied a terre gege
ven aan mensen van het waterschap
Schcuwen. (later Schouwen-Duive
land). Het huis is verkocht aan de
heer A. M. Stock te Wassenaar, voor
een prijs van f77.000.
Door benoeming van de laatste be
woner, de heer Ringel berg tot waar
nemend hoofd van de technische
dienst van het waterschap Schou
wen-Duiveland, hetgeen een ver
huizing naar Zierikzee impliceerde,
kwam het huis vrij en - zij het met
wat pijn - heeft het waterschap er
thans afstand van gedaan. Op de de
ze week gehouden vergadering van
het waterschap deed de voorzitter,
de heer A. M. Geluk deze medede
ling, herinnerend aan enkele regels,
die mr. Fokker hierover in zijn be
kende boek over de geschiedenis van
het waterschap, schrijft. In 1750 was
er op deze plaats een herenkamer,
waar waterschapsmensen elkaar kon
den treffen. Het gebouw was toen
echter al niet meer in goede staat.
In 1756 was er een voorschrift dat
de ingelanden het huis slechts moch
ten bezoeken in het bezit zijnde van
„een biljet". De omwenteling in 1795
had ook gevolgen voor het huis. Be
woners werden een „bombardier en
vrouw". Het huis heeft talrijke be
woners gehad. Namen zijn: Van
Wouwe, V. d. Klippe, De Loop. Vij
verberg, De Roo, Leendertse, Giljam
en Ringelberg, de laatste van 1942
tot 1967. Deze mensen waren ver
bonden aan het waterschap, dat nu
niet zonder enige spijt afstand doet
van dit historisch waterschapsge
bouw. De Schouwse Landskamer te
Scharendijke bestaat in die hoeda
nigheid niet meer.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode).