HET LIDTEKEN
M
Waar bewaart de kameel het water?
'AS PRO'
hier moet een ITHO komen
HOGERE POLITIEK
Apart muziekinstrument in kerk Oud-Ger. Gemeente Oosterland
De „Van Maurikken" kwamen bij elkaar
Nachtvorst sloeg ongenadig toe en trof vooral de peren
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 23 mei 1967 Nr. 19797
Het wonderlijke schip der woestijn
De kameel, het dier dat wij allen
zo goed kennen uit onze jeugdver
halen en dat wij aanschouwen m de
dierentuinen, is een van de merk
waardigste schepselen op onze aard-
buderu. want niet alleen dat zijn
uiterlijk reeds zoveel verschilt van
de andere zoogdieren denkt maar
eens aan zijn merkwaardige bulten
maar bovendien zijn er nog andere
interessante bijzonderheden aan dit
schip der woestijn, zoals het dier zo
vaak genoemd wordt.
ADVERTENTIE
SPECIALE AANBIEDING:
LEUK WOLLEN BRETEL
BROEKJE EN FLEURIG
GESTREEPTE TINO. VOOR
LEEFTIJD 1V2-4 JAAR.
DEZE VOORDELIGE
COMBINATIE REEDS v.a. 9,75.
SEOEL. Twee Amerikaanse solda
ten zijn gedood en 18 gewond door
landmijnen die door Noordkoreanen
drie kilometer ten zuiden van de
grens tussen Noord- en Zuid-Korea
waren geplaatst.
Lahr, baden, een F. 104-G „Star-
Griekenland heelt
een kroonprins
ATHENE, 20-5. Koningin Anne-
Maric van Griekenland heef het le
ven geschonken aan een jongen, die
de troonopvolger zal zün.
Koning Konstantijn en zijn Deense
vrouw hadden al een dochtertje,
Alexia, dat op 10 juli 1965 geboren
werd. De jongen krijgt naast de titel
van kroonprins die van hertog van
Sparta, de titel die ook zijn vader
had tot zijn troonbestijging, na het
overlijden van koning Paul, op 6
maart 1964.
De geboorte van de kroonprins
werd in Athene met 101 saluutscho
ten begroet. Het kind kwam ter we
reld in het zomerpaleis te Tatoe, 25
km van c*e hoofdstad.
SPORTBERICHTEN
DUIVENSPORT
P.V. „Gevleugelde Vrienden"
Wedvlucht vanuit Albert; afstand
204 km. Gelost om 7.30 uur. Aan
komst 1ste duif 9.44 uur.
Hagesteijn-Hoek 1. 3, 7, 12; J.
Krijger 2, 18, 22. 24, 26; J. Snijders
4; W. den Boer 5, 8, 19; Feleus-van
Westenbrugge 6, 9, 10, 11. 20, 23, 25;
J. Kaaijsteker 13, 21; Jan v. Westen-
brugge 14, 17; Gebr. Wesdorp 15; C.
Stoutjesdijk 16; H. Merle 27.
P.V. „De Bruse Trekker"
WedvlucJht uit Pont St. Maxence
(Fr.). Afstand plm. 282 km. Gelost te
6.15 uur. Aankomst 1ste duif 9.17
uur. Laatste duif 9.34 uur.
De uitslag luidt als volgt: T. M.
Dalebout 1, 4. 7. 8. 9, 12. 16, 18, 20, 28;
P. Steketee 2, 3, 5, 6. 24; C. Zandijk
10, 15,. 17, 27. 30; C. Bolle 11, 29; S.
Schuls 13; B. de Ruiter 14; J. Folmer
19, 21; J. Bal 22; B. Schot 23; A. de
Koning 25; C. Capelle 26.
Juniorenuitslag: L. van Duivendijk
1, 12, 13; J. Jumelet 2; A. Dorst 3, 7,
11, 15; J. Ki'k 4; J. van Boven 5, 6, 8,
9; Chr. Bal 10; W. van Koeten 14.
Om te beginnen, hoe komt het aan
de bijnaam schip der woestijn"?
Dal is vrij eenvoudig te verklaren,
want wie op de rug van een kameel
zit, ondergaat precies die merkwaar,
dige slingerende beweging als een
schip op de golven. De kameel is
een specifiek woestijndier en daar
ook helemaal op ingericht
Om te beginnen zijn daar zijn voe
ten, die speciaal op het leven in de
onmetelijke zandvlakten gebouwd
zijn met hun dikke eeltkussens en
groot plat oppervlak, waardoor de
voet niet zo gemakkelijk in het zand
wegzakt. Door deze voeten is de ka
meel in staat zich gemakkelijk door
het zand te bewegen.
Het mysterie van het water
Iedereen weetdat een kameel erg
lang buiten water kan, precies zoals
een woestijndier betaamt. Maar hoe
dit mogelijk is, is heel lang een mys
terie geweest. Vroeger meende men
altijd, dat de kameel, die een herkau
wer is en dus net als de koe enkele
magen heeftin zakken van een van
die magen water bewaarde (enige
emmers) die daarin kwamen, wan
neer het dier zijn dorst leste met
enorme hoeveelheden water, wan
neer dat voorhanden was. Kreeg het
in dagen niets te drinken; dan teerde
het op die watervoorraden. Zo staat
het ook in de encyclopedieën.
Dit blijkt echter niet het geval te
zijn Er is geen sprake van water
zakken of watervoorraden. Hoe redt
de kameel zich dan? Dit is weer een
van die wonderen der natuur, waar
over we ons steeds weer verbazen.
„Behaaglijk" tot 40° C.
De kameel drinkt inderdaad heel
wat water, wanneer hij daarvoor de
kans krijgt, maar van dal moment
af is het lichaam van het dier vrij
wel hermetisch gesloten en staat het
zeer weinig vocht af. Om te begin
nen loost het zeer weinig vocht, ze
ker in vergelijking met andere die
ren van zijn grootte
Ten tweede transpireert de kameel
praktisch niet. Zijn fantastische be
haring beschut hem voor de inten
se zonnestraling, zodat het dier het
niet warm krijgt. Wanneer we ver
der bedenken, dat de kameel pas be
gint te transpireren zo omstreeks de
40 graden C. dan begrijpen we dat
er heel ivat moet gebeuren voordat
dit dier vocht uit zijn lichaam kwijt
raakt. Zo kan het dus heel lang op
het ingenomen vocht leven.
Krijgt het tenslotte toch behoefte
aan vocht, dan zijn er nog vetbulten
op de rug, die langzaam interen.
Door een ingewikkeld proces wordt
het vet in vocht omgezet en de ka
meel kan op zijn reserves leven.
Een echt woestijndier
Dat de kameel een echt woestijn
dier is, blijkt voorts nog uit enkele
andere dingen. Zo kan het dier bij
zandstormen neusgaten en ogen vrij
wel hermetisch sluiten. En toch haalt
het adem .In de neusgaten, die ove
rigens reeds door de neusschelpen
zo goed afgedekt worden, bevinden
zich zware kransen haar. Bij zo'n
zandstorm knijpt de kameel zijn
neusgaten bijna dicht, door een klei
ne opening haalt hij adem en het
nog binnenkomende zand wordt door
de zware haarkransen opgevangen.
Hezig niezend en proestend raakt
de kameel na de storm tenslotte het
zand uit deze haartjes weer kwijt.
De ogen van de kameel sluiten ook
op een speciale wijze, zodat er geen
zand in kan komen. Zo zien we hoe
de Schepper al zijn schepselen goed
toerust voor de strijd om het be
staan.
Er is echter nog een klein verwon
derlijk feit. In het achterdeel van de
kameel vinden we twee spletenWe
tenschappelijk onderzoek wees uit
dat dit uitgangen zijn geweest van
stinkklieren, zoals bij het stinkdier
(skunk). Het zijn nog overblijfselen
uit een ver voorbije tijd, toen de ka
meel anders leefde dan nu en waar
van wij maar heel weinig weten.
MARKTBERICHTEN
Paardenmarkt Utrecht
UTRECHT, 22-5. Op de paarden
markt in Utrecht werden 351 dieren
aangevoerd.
De prijzen bedroegen: luxe paar
den f 1200 tot 1625; werkpaarden
f 1100 .tot f 1475; oude paarden f 900
tot f 1575; driejarigen f 800 tot f 1150;
tweejarigen f 725 tot f 875; veulens
f 300 tot f 600; hitten f 685 tot f 900.
Slachtpaarden f 2,80 tot f 3,70 en
jonge slachtpaarden f 3,70 tot f 4,10
per kilogram geslacht gewicht.
De handel was redelijk.
ADVERTENTIE
Ontdek 'microfined' 'ASPRO'
met dubbele actie:
helpt nu
werkt nu
Hoofdpijn,
verkoudheid, griep...
2'ASPRO
fit.'
Pearl Buck's bezit
voor onechte kinderen
PHILADELPHIA. 21-5. De Ame
rikaanse romanschrijfster Pearl
Buck, die destijds de Nobelprijs voor
letterkunde heeft gekregen, heeft
zondag bekend gemaakt, dat zij haat-
persoonlijk vermogen zal vermaken
aan onechte kinderen, in Azië ge
boren uit Amerikaanse ouders. Haar
vermogen, dat rond 6 miljoen dollar -
bedraagt, en de gelden die haar
auteursrechten opleveren, zullen
overgedragen worden aan de stich
ting die haar naam draagt. Deze
stichting houdt zich bezig met mis
deelde „oorlogskinderen". Pearl
Buck, beroemd geworden door haar
vele boeken over China, heeft 10
kinderen die in Azië zijn geboren uit
onbekende Amerikaanse vaders. Ne
gen van deze tien kinderen zijn door
haar aangenomen.
De verliezen in Vietnam
SAGON, 21-5. Van Amerikaanse
militaire zijde is meegedeeld, dat se
dert het begin van de Amerikaans-
Zuidvietnamese actie in het zuidelijk
deel van de gedemilitariseerde zone
tn Vietnam 232 Noord-Vietnamezen
rijn omgekomen. 28 Amerikaanse mi
litairen werden gedood en 175 ge
wond.. De verliezen aan Zuid-Viet-
r.amese zijde werden licht genoemd.
MARKTBERICHTEN
Veemarkt Rotterdam
ROTTERDAM, 22-5. Aangevoerd
lotaal 1578 stuks vee, t.w 1151 vette
koeien en ossen en 427 varkens.
Prijzen per kilogram: vette koeien
en ossen: extra kwaliteit f 4,65-4,95,
le f 4,20-4,55, 2e f 3,85-4,05, 3e f 3,50
-3,65, stieren f 3,85-4,35, worstkoeien
3,40-3,55; varkens (levend gewicht):
extra kwaliteit f 2,00-2,10, le f 1,95-
2.00, 2e f 1.90-1,95, 3e f 1,85-1,90;
slachtzeugen f 1,70-1,80, zware var
kens f 1,80-1.85.
Vette koeien en ossen: aanvoer
groter; handel kalm; prijzen even la
ger. Varkens: aanvoer ruimer; han
del rustig; prijzen iets teruglopend.
ADVERTENTIE
vanaf: ƒ54.90
VENTILATOREN
BLIK DOOR HET WERELD
LAHR (Baden). Een F 104-G „Star-
righter" van de Canadese luchtmacht
is kort na het opstijgen van het
vliegveld Lahr bij Baden-Baden
neergestort.
MOSKOU. De vereniging van rus-
sische schrijvers, waarvan het jaar
congres maandag in Moskou word
geopend, is met de Orde van Lenin
onderscheiden.
NEW ORLEANS. Jim Garrison,
officier van justitie in New Orleans,
heeft in een vraaggesprek voor de
televisie verklaard dat president
Kennedy vermoord is door voorma
lige agenten van de Amerikaanse
geheime dienst.
TOKIO. Opstandige Chinese leger
eenheden en anti-Maoïsten hebben
na dagen van bittere gevechten de
macht over de stad Tsji Hsi in de
provincie Heiloengiang in Mantsjoe-
rije in handen, zo hebben Japanse
correspondenten vandaag gemeld.
MUNCHEN. „Simplizissimus", het
bekendste satirische blad van Duits
land dat in 1896 in München werd
opgericht, zal wegens financiële
moeilijkheden niet meer verschijnen.
De verontrusting over de onwik-
keling van de oorlog in Vietnam
neemt over de gehele wereld toe. Het
blijkt steeds meer, dat de Amerika
nen hier niet klaar komen met een
beperkte inzet van krachten. De
strijd golft heen en weer, maar - of
het aan de berichtgeving ligt of niet
de nieuwstijdingen uit Vietnam zij
bepaald niet hoopgevend voor het
Amerikaanse ingrijpen tot nu toe.
Als de Vietcong kans ziet om, on
danks zware bombarde,inenten op
Noord-Vietnam, toch betrekkelijk
zware wapens tot in de buurt van
Saigon te brengen en daar vliegvel
den met succes te bombarderen, dan
kan men beslist niet zeggen, dat de
Amerikanen vorderingen maken en
fie situatie weten rijp le maken voor
onderhandelingen.
En omdat Amerika zich thans een
nederlaag, een onsuccesvol terugtre
den, niet (meer) kan permitteren, zal
het zich genoodzaakt voelen om de
oorlog juist te verhevigen. Maar dat
zal aan de andere zijde, van China
en Rusland, tot meer hulp aan Viet
nam leiden en zo begint, wat in den
beginne een binnenlandse, uitslui
tend Vietnamese aangelegenheid
scheen, uil te groeien tot een kracht
meting tussen de grootste staten van
de wereld.
Dercux-orgel geplaatst
OOSTERLAND, 22-5. Nu ook de
Oud-Geref. Gemeente hier ter plaat
se er toe is overgegaan een orgel
voor de kerkzangbegeleiding aan te
schaffen zullen er op Schouwen-Dui-
veland wel geen kerken meer z«n
waar a capella wordt gezongen. Het
orgel werd in een aparte kerkdienst
ingebruik gesteld met als voorgan-
avond was het voor de laatste maal
Goudzwaard senior, die voor het
vcorlezersbankje plaats nam. om het
psalmgezang „in te zetten". Het was
wel eens niet gemakkelijk, vertrouw
de hij ons boe, want ze „zakken"
meestal bij sommige psalmen. En
dan is een orgel beter dan één of
twee mannenstemmen om de zaak
ger ds. J. van der Poel uit Ede. Dc niet-te veel uit den toon te doen-val-
hcer Johannes Goudzwaard (81) be
hoeft nu na een 50-jarige trouwe
dienstbetrekking als voorzanger en
voorlezer, geen dienst meer te doen.
De laatste drie jaar ging het op
beurten met zijn oudste zoon Krijn,
maar of het zo wezen moest, zond a g-
len. Wie het betrekkelijk kleine
kerkorgel gehoord en gezien heeft
komt onder de indruk van de mooie
klank. Het is het allernieuwste wat
momenteel op dit gebied te verkrij
gen is. Het instrument is van Franse
makelij en genoemd naar de ontwer-
M AU RIK, 19-5. Vele honderden
personen die de naam van Maurik''
dragen, waren zaterdag naar het ge
lijknamige dorp Betuwegekomen
voor een familiereünie. Onder hen
waren van Maurikken uit België,
Duitsland, Zwitserland, Amerika en
de Canarische eilanden. Het werd
een stijlvolle reünie, waarbij de his
torische figuur, ridder Saffecijn-'Oun
Malderick, heer van Maurik, het
middepunt vormde. Burgemeester C.
Aïberda waardeerde het dat zovelen
naar hun geboortegrond waren geko
men om familiebanden aan te kno
pen of te verstevigen. Het uiteinde
lijke doel stak deze burgervader niet
onder stoelen of banken. Het ivas de
bedoeling de van Maurikken een
steentje te laten bijdragen om te ko
men tot het stichten van een dorps
huis. Een goed verzorgde optocht,
waarvan de grondelementen bloesem
NASHVILLE. Te Nashville in de
Amerikaanse staat Tennessee zijn
vijf schoten, gelost op de auto, waar
in een man zat die als getuige wordt
gezocht in verband met het onder
zoek dat Jim Garrison, officier van
justitie in New Orleans, instelt naar
de moord op president Kennedy.
en historie vormden, trok belangstel
ling uit het gehele rivierengebied.
Diverse stambomen werden met veel
interesse bekeken en overgenomen.
Tijdens de reünie werd de gedach
te geboren onderling contact te hou
den en zelfs uit te breiden door het
uitgeven van een blad, hetgeen in
brede kring enthousiast werd ver
welkomd. Een expositie van histori
sche voorwerpen uit de streek trok
veel bezoek. Een taptoe en een fees
telijk samenzijn was het besluit van
de reünie.
per: ir. Dereux. Leverancier was de
bekende firma Rijken en De Lange
uit Rotterdam.
De dispositie
Het Dereux-orgel heeft 28 stem
men, verdeeld over 2 klaviex-en en
pedaal, met drie koppelingen voor
pedaal en klavieren en een instelbare
Irimulant en een zweltrede. Twee
manualen elk met 60 toetsen (C-b3).
Verder 32 pedalen en 28 registers, al
les vervat Ln een keurige Slavonisch
eiken kast. Het nieuwe van dit in
strument is dat door gebxoxik te ma
ken van uiterst gepex-fectioneex*de
oscillografen, de ontwerper ir. De
reux, de trillingsbeweging door pij
pen van beroemde orgels voortge
bracht, fotografisch kon vastleggen.
De aldus verkregen trillingsbeelden
werden, door een zeer vernuftig pro
cédé, geëtst an twee platen, welke sa
men een genei-ator-eenheid vormen,
waartussen een aftastschijf vrij
ronddraait. Twaalf dezer eenheden
vormen de complete toongenerators
van het Dereux-orgel. Alle grave
ringen kunnen zowel afzonderlijk
als in combinatie 4ot klinken worden
gebracht, waarbij elk register zijn ei
gen karakter en volheid van klank
behoudt. Al met al een uiterst door
dacht instrument, waarvan de Oud-
Geref. Gemeente nog veel pi-ofijt zal
kunnen hebben.
Het Vietnamees geschil begint
angstig veel te lijken op de burger
oorlog in Spanje in l936-'37. Ook dal
strijdtoneel werd door enkele gro
tere mogenheden benut om hun mo
dernste vliegtuigen en wapens te
toetsen en terwille daarvan party te
kiezen en zich in de strijd te mengen.
We zien thans China en Rusland en
natuurlijk ook Amerika, een zelfde
gedragslijn volgen in Vietnam. Dat
maakt de situatie daar hoe langer
hoe onbehaaglijker. Hoe meer reo
pens en manschappen er in de strijd
worden geworpen, hoe moeilijker het
wordt om nog terug te treden, om
compromissen, laat staan een neder
laag le aanvaarden.
Secretaris-generaal Oe Thant van
de Verenigde Naties heeft recenle-
lijk ook een ernstige, hernieuwde
waarschuwing in deze richting laten
horen. Het is begrijpelijk, dat Oe
Thant tot deze conclusie komt, beter
dan wie ook zal hij de door de oorlog
inVietnam ontstane geiiaren onder
kennen. De vraag is wel of iemand
in zijn positie daarvan zo openlijk
blijk moet geven. Oe Thant toch
heeft als boeddhist een andere visie
op het wereldgebeuren en op het le
ven clan waarvan de internationale
politiek uitgaat, zeker ook dan men
in het westen, Rusland inbegrepen,
denkt.
In de huidige situatie komt zijn
mening, ook al bedoelt hij dat niet
zo, neer op een zekere veroordeling
van Amerika. En nu kan men van
oordeel zijn, dat Amerika zich niet
in deze strijd had dienen te mengen,
dat laten we in het midden, maar dat
de secretaris-generaal van de Ver-
enigde Naties dit oordeel uitspreekt,
kan voor zijn rol als algemeen be
middelaar in de wereld, aeer. goed
doen. We zijn er van overtuigd, dat
wanneer Rusland meende zich dit
ook te moeten aantrekken wat Oe
Thant misschien even zo goed be
doelt - Moskou onmiddellijk een
campagne zou beginnen om Oe Thant
te desavoueren, hem in een kwaad
daglicht te stellen. Washington zal in
dit opzicht waarschijnlijk wat tole
ranter zijn.
Een en ander doet echter weinig
af aan Oe Thant's waarschuwing.
Jammer is alleen, dat hij er geen op
lossing bij aan weet te geven
Nog altijd wordt wel beweerd, dat
wanneer de bombardementen op
Noord-Vietnam gestaakt worden de
bereidheid tot onderhandelen hier
van het gevolg zou zijn. Maar dat is
nog nimmer bewezen, integendeel,
toen dat een maal gebeurde, was die
bereidheid niet zo groot om daar
snel gebruik van te maken voor het
aanknopen van onderhandelingen
door de Noordvielnamese regering.
Het lijkt wel alsom men nu in een
vicieuze cirkel terecht is gekomen,
waar men beiderzijds hoopt de te
genstander te kunnen dwingen tot
onderhandelen, hetgeen echter nau
welijks meer verwacht kan worden.
Zo begint de oorlog in Vietnam
een steeds donkerder aspect te krij
gen. Het gaat om hogere politiek en
dat is een kwaad ding.
Feuilleton
door
Maartje Zeldenrijk
Kwekers zitten
met „uitzondering"
WESTENSCHOTJWEN. 22-5. Toen
de nachtvorst, ongeveer drie weken
geleden midden in de bloei der fruit
bomen, zich over de boomgaarden
van de Westhoek voltrok kon nog
geen enkele kweker een oordeel vel
len ever eventuele schade. In vroe
gere jaren met nachtvorst omstreeks
de bloeitijd waren altijd de fruit-
streken in dc Betuwe, Utrecht, de
Lijmers het slachtoffer. In het bin
nenland lag de minimum-tempera
tuur dan een paar graden lager dan
in de boomgaarden vlak aan zee, om
dat het Noordzeewater een zekere in
vloed uit zcu oefenen. Nu is geble
ken dat zelfs de kuststrook van
Schouwen tot het binnenland gaat
behoren, want de schade is vrij
groot in de Westhoek en er zijn zelfs
bedrijven die een maar zeer matige
cogst zullen te verwerken krijgen.
Het zijn speciaal de peren die de
grootste klappen kregen, ofschoon
hier toch weer zonderlinge contras
ten zijn waar te nemen. Het ras Ale
xandre Lucas b.v. is voor 99 n/n be-
vi-oren. Aleen op een bedrijf ten zuid
westen van Burgh hangen deze
peertjes aan de bomen alsof er niets
gebeurd is. De Legipont kan afge
schreven worden. Louise Bonne va
rieert van zeer matig tot nihil. Ook
.net de Precose liggen de verschillen
zeer ver uiteen; bij de ene kweker
zal er nog gedund moeten worden,
(hoewel dit slechts één enkele uit
zondering betx^eft) en bij de anderen
is het een trieste zaak. Clapp's is
wisselvallig evenals de rijkmaker
Doyenné du Comcie. Hier zitten voor
velen rampzalige gevolgen in omdat
deze toch meestal verkocht worden
in een prijs tussen 80 cent en een
gulden. Indien men dan deze inkomst
moet missen is het logisch dat een
kweker bij de pakken neer dreigt te
gaan zitten. Hardy heeft de nacht
vorst nog het best doorstaan en zal
een vrij redelijke oogst kunnen ge
ven. Doch daar des kraaiewachters
avond nog niet is aangebroken kan
er nog van alles gebeuren.
Voor veel pruimen zal men dit jaar
niet in de Westhoek moeten zijn, be
halve het ras Czar dat net als altijd
zwaar gedund zal moeten worden.
Een Reine Victoria en een Early Lax-
ton hebben nauwelijks vruchtjes ge
noeg om straks van een normale
oogst te kunnen spreken.
De hoofdinkomsten van de fruit
kweker. de appelen die eveneens een
flinke schade te zien gaven in de eer
ste week. zuilen misschien wat mee
vallen. Indien de juni-rui geheel
wegblijft, kan er nog een redelijke
oogst te plukken zijn, hoewel bijv.
een Stark Earliest geen niveau zal
bei'eiken. De appels hadden een wat
langere bloei, zodat de laatste
bloempjes nog voor een flinke
vruchtzetling konden zorgdragen. Dit
was vooral het geval bij de Cox's
Orange. Golden Delicious, Goudrei-
netten en James Griove hebben van
de vorst geleden, doch de overtolli
ge aanwezigheid van bloemen doel er
het beste van hopen.
Inmiddels is het al zeker dat het
oogstjaar 1967 geen top meer zal
worden. Daar in andere streken van
ons land de vorst zo te zien en te ho
ren, is meegevallen, kan nu wel ge
zegd worden dat wal peren en prui
men betreft, de Westhoek en tevens
de streek rond Zierikzee tot de
zwaarst getroffen gebieden behoren.
9.
De zomer begon vroeg en heet.
Zelfs Gei'dientje had er last van.
In de sta'd 'kocht Map een groot
plastic bad en vulde dat met water.
Ze hulde haar dochtertje in een
badpakje en zette haar in het wa
ter. Het badje was ondiep, er kon
niets gebeuren. Tei'ug in de keuken,
keek ze af en toe naar buiten en
zag, dat het kind naar hartelust
plaste en plezier had
Van de Argonaut kwamen met de
regelmaat van een klok kaarten en
brieven. ïn de eerste dagen na haar
reis naar Le Havre opende ze de
brieven en las ze. Na de eer-ste
brief wist ze: Niemand heeft be
merkt, dat ik die avond en nacht
in Le Havi'e was. Hij schrijft ge
woon, alsof er niets aan de hand is.
Maar nu weet ik, dat elke letter, die
hij op papier zet, bedrog inhoudt.
De derde brief opende ze niet eens
meer. Ze schreef hem evenmin te-
rug. Zodra ze de lichtblauwe lucht
postcouvert op de mat zag, keek ze
alleen naar het poststempel en leg
de hem vervolgens in de achterka
mer op de stapel. Ze wist, dat hij
weer op de thuisreis was. In het
begin riep de gedachte, dat hij een
maal weer voor haar zou staan in
deze kamei-, verschrikkingen op.
Doch ze wist nu, dat ze zich niet
meer zou laten ompraten. Hij heeft
alles in me vernietigd, wat ik nog
aan genegenheid voor hem bezat.
Hij betekent totaal niets meer voor
me. Dat zal hij wel merken, als het
zover is.
In de Beemster kwam ze minder
vaak als vroeger. Cor, haar oudste
broer zei dat een keer, toen hij een
avond binnenwipte met zijn meisje.
Map gaf een vrij aannemelijke ver
klaring: de 'hitte. Ik mis de moed
om er uit te gaan. En Gerdienlje ver
maakt zich wel achter het huis in
het badje.
Ook Bi'am kwam nog een paar
maal. „Als ik wat voor je kan doen.
Nee,niemand kon meer wat voor
haar doen Ruim vijf jaar ben dk ge
trouwd. Vijf mislukte jai'en. Wat
een geluk, dat we maar één kind
hebben. Nu is het probleem niet zo
groot. Nu ben ik vader en grootva
der dankbaar, dat ze me wat nage
laten hebben. Ik ben niet van hem
afhankelijk. Ik heb mijn eigen be
scheiden kapitaaltje.
Begin juli wist ze van de post
stempel op zijn brieven, dat hij nu
spoedig zou komen. Zo erg ze er in
het begin tegenop had gezien, zo wei
nig interesseerde het haar nu. Ik
ben volkomen apathisch geworden.
Op een regenachtige moi-gen, vlak
voor het eten, trad hij binnen en
wilde haar omhelzen, doch ze deed
enkele passen terug en weex*de hem
af.
WiecheiT Lakeman duwde de deur
achter zich dicht, haar vei-wonderd
aankijkend.
„Wat is er? Wat doe je vreemd?
Waarom heb je me niet afgehaald
in Rotterdam? Ik heb je toch ge
schreven, dal ik vanmorgen vroeg
zou mex*en?"
Ze draaide zich om en liep naar
de kamer. „Kom maar verder."
Hij volgde haar, nog immer ver
wonderd kijkend. „Is er iets? Is er
soms wat met Gerdientje?"
In de kamer wees ze naar de box.
Het kind kwam overeind en kraaide
van blijdschap bij het weerzien van
haar vader. „Pappie! Dootje?"
Ze zag hem met een blij gezicht
naar de box lopen. Het volgende
moment had hij haar opgetild en op
de arm genomen. „Mijn heerlijke
kleine prinsesje, wat ben je alweer
groot gewoi-den. Geef pappie eens
een lekkere pakkei'deen héééé-
le dikke.
Map stond toe te zien met een
steek in haar hart Maar nu moet ik
sterk zijn en blijven, wist ze. Een
weg terug bestaat er niet meer voor
ons.
Met het kind op de arm kwam hij
naar haar toe. „Wat een meid wordt
ze, he? Zeg, ben je niet lekker? Je
ziet er zo afgetx'okken uit. Ben je
soms.
Ze schudde haar hoofd. „Goddank
niet. dat mankeerde er nog net aan."
Langzaam groeide er iets van een
vermoeden in hem. Langzaam zonder
zijn blik van haar af te laten, zette
hij het kind neex*, en naderde haar.
Doch Map liep om de tafel heen en
wees naar zijn stoel. „Ga zitten, dan
kunnen we praten."
Hij fronste zijn wenkbrauwen.
„Zeg eens eventjesMaar Map
viel hem hard in de ï-ede en herhaal
de: „Ik zeg: ga zitten."
Iets in haar blik dwong hem te
gehooi'zamen. Vi*agend keek hij haar
aan, toen ze begon: „Op de vier en
twintigste april van dit jaar was ik
in Le Havre. Wat ik daar gezien heb.
bij de haven, bij het café „Le per-
roquèt jaune" en tenslotte in de rue
Suif hoef ik je zeker niet te ver
tellen, „monsieur le second"? Je was
zelf een der hoofdpersonen. Nu ja,
misschien zijn bepaalde details je
ontgaan, omdatenfin, laten we
het netjes houden.omdat je lich
telijk boven je theewater was. Moet
ik nog meer zeggen?"
Hij was niet eens geschrokken.
Misschien had hij hall' en half iets
dei'gelijks al verwacht: Hij reageer
de maar met: „Zo, dus mijn vrouw
is me aan het bespioneren geweest."
(Wordt vervolgd)
