M Raamstraat en Wevershoek middeleeuwse centra lakennering Twee miljoen auto's over Grevelingendam 5,95 D EN BOER Brug over de Oosterschelde heet voortaan „Zeelandbrug" Schilderijendiefstal ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 14 april 1967 Nr. 19777 BRUINISSE, 13-4. In de nacht van woensdag op donderdag pas seerde de '2 miljoenste auto'over de Grevelingendam zo werd door de automatische teller staande bij het viadukt over de Comelis H age weg nabij Bruinisse geregistreerd. Dit cijfer 2 miljoen werd bereikt juist 2 jaar en enkele dagen na de open stelling van de weg over deze dam. die immers op 1 april 1965 plaats vond. De miljoenste ging vorig jaar 3 ju ni over de tellerstrip, dus 14 maan den na de opening, uit deze cijfers weet men dus dat het verkeer tussen de eilanden c.q. naar Rotterdam c.s. KERKNIEUWS Gereformeerde Kerk BRUINISSE. De diensten voor zon dag 16 april as. zijn als volgt: 10 uur dr. A. Troost, Rotterdam en 5 uur ds. Scholing, Scharendijke. (Met deze opgave vervalt de aankondiging in de predikbeurten elders in dit num mer.). Vliegtuig stort op huis CLERMONT FERRAND, Midden- Frankrijk, 13-4. Een oefenvliegtuig van de Franse luchtmacht is don derdag op een huis bij Clermont Fer- rand gestort. De piloot kwam om het leven, twee vrouwen en een kind in het huis werden gewond. W iekenin vreugdestaiid DALFSEN, 13-4. In verband met de aanstaande blijde ge beurtenis op kasteel Draken- steyn, heeft de redaktie van het vakblad „De Molenaar" de eigenaren-huurders van wind molens (hetzij koren- of polder watermolens) opgeroepen om, zodra bekend is dat er een prinsenkind is geboren, de mo len in de vreugdestand te plaatsen met de vlag ih top. Bij vreugdestand staat de „ko mende" wiek circa 2Vz meter voor de loodrechte stand, met andere woorden, als één wiek loodrecht staat, moet deze 2Vz meter worden. drukker wordt. 14 maanden het eer ste miljoen, na nog 10 maanden het tweede miljoen. Dit tweede miljoen komt juist eni ge weken na de passering van het zelfde aantal auto's via de brug over het Haringvliet. Daar bood burge meester C. H. van de Linde toen aan de verwonderde automobilist ge schenken aan. Hier natuurlijk geen enkele opmerking over het passeren vvn dit ronde getal, een gitul dat eigenlijk toch nog niet goed aan geeft, welk een voorname verbin dingsweg de Grevelingendam aan het worden is. Want het verkeer dat via de z.g. parallelweg voor langzaam verkeer, naar Bruinisse afbuigt, of dat via Bruinisse de dam oprijdt zoals cok de autobussen van de R.T.ML worden niet door de teller moogeteld. want dat passeert het telapparaat niet. Zo gezien is het verkeer over de dam wal net zo druk of drukker dan dat over de Haringvlietbrug, JOHANNESBURG Johannesburg zal vijfhonderd negers als reserve-po litieagenten in dienst nemen als be gin van een experiment om Afri kaanse politie in te schakelen. Tot nu toe beschikt men wel over blan ken en gekleurde reserve-politie, maar daarbij bevinden zich geen Afrikanen. Frans vliegtuig neergestort PARIJS, 13-4. Bij een vliegveld van Aulnat, niet ver van Clermont- Ferrant, is donderdag een Franse ja ger neergestort. Het toestel kwam •terecht op een villa, waarin brand uitbrak. De piloot was op slag dood. Twee vrouwen en een kind, die in de villa verbleven, werden gewond. Gemeente Zierikzee Burgemeester en wethouders van Zierikzee maken bekend, dat in ver band met herbestratingswerkzaam- heden het verkeer over het Sas met ingang van 17 april 1967 tot nader bekend te maken tijdstip zal worden geregeld met verkeerslichten. Zierikzee, 12 april 1967. Burgemeester en wethouders voornoemd, D. W. KASTELEIN, burgemeester. R. VAN OMMEREN, secretaris. Datnesparapluies op nikkelen pen, in leuke frisse kleuren tijdelijk voor: FA JOH TC*.E FOOI *5 Einde gemaakt aan „naamloze" periode Offieiële naamgeving zal binnenkort plaatsvinden NICE, 14-3. Uit een bridgeclub te Nice zijn donderdag zeven oude schilderijen gestolen met een ge schatte waarde van meer dan 100.000 gulden. Een van de werken wordt toegeschreven aan Rembrandt. Het is een paneel met een Christusfiguur. Ook werden een interieur van Hol bein en een zegezioht van Imbert meegenomen. Weekeinde ARTSENDIENSTEN Zaterdag 15 en zondag 16 april Dokter G. J. v. d. Waarden, Noord- gouwe, tel. (01112) 480, neemt waar voor de artsen Bontkes en Van Hoorn. Dokter W. J. Terpstra, Brouwersha ven, tel. (01119) 280, neemt waar voor de artsen Stenger en Simons. Dokter K. van Leeuwen, Bruinisse, tel. (01113) 280, neemt waar voor dokter Speelman. Dokter L. J. v. d. Zande, Nieuwer- kerk, tel. (01114) 388, neemt waar voor dokter Vleugels Schutter. Zuster M B. Castel, Bruinisse, tel. (01113) 367, neemt waar voor zuster J. Compagne. Zuster M. A. van Beveren, Renesse, tel. (01116) 303, neemt waar voor zr. Steutel en zr. Werk man. DIERENARTS Dierenarts W. A. M. Kalkman, Re- nesse, tel. (01116) 310, neemt waar voor dierenarts T. van Roon. De weekeindedienst vangt aan op za terdagmorgen om tien uur. Flitsen uit het stadsverleden ZIERIKZEE, 13-4. De naam van Europa's langste brug, het vjjf kilo meter lange „technische wonder" tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland zal voortaan als symbool van Zeeuws initiatief aan Nederland en de wereld gepresen teerd worden als „Zeelandbrug". De brug was sedert de totstandkoming tot heden rog altiid zonder officiële benaming, al is de naam „Ooster- scheldebrug" dan ook het laatste jaar - vooral in Zeeland aardig inge burgerd. In een dezer dagen gehou den vergadering van de raad van commissarissen van de N.V. Provin ciale Zeeuwse Brugmaatschappij te' Middelburg is echter besloten de brug de naam „Zeelandbrug" te ge ven. Van deze naamgeving werd giste ren (donderdag)morgen mededeling gedaan in een bijeenkomst voor de pers in het Provinciehuis te Mid delburg waarin de commissaris der Koningin, mr. J. van Aartsen de brug over de Oosterschelde schetste als een monument van Zeeuwse on dernemingsgeest. De brug immers is een Zeeuws initiatief en zonder sub sidie of andere steun, met uitsluitend Zeeuwse financiële middelen, xot stand gebradht. Mr. van Aarten ves tigde er nog eens de aandacht op dat op deze wijze in het geheel van de Delta een noord-zuid-verbinding tot stand is gekomen die, gezien de eco nomische betekenis van de aan de gang zijnde ontwikkelingen in zuid west Nederland, een nog nauwelijks te schatten waarde vertegenwoor digt. De brug werd op 15 december 1965 geopend door koningin Juliana. Vorig jaar reed bijna een miljoen auto's over de brug, terwijl in 1965 (tot 15 december) niet meer dan 140 duizend auto's via het veer Kats-De Val konden worden overgezet. Mr. van Aartsen wees op het grote belang van het feit, dat de naam van de brug nu verbonden is aan de provincie Zeeland, een geografisch internationaal bekend begrip. Daar entegen heeft de Oosterschelde slechts regionale bekendheid. Dat de brug officieel geen naam had werd hoe langer hoe meer als een bezwaar gevoeld. De naam „Zeelandbrug" heeft aan deze situatie een eind ge maakt en geeft het doel aan waar de brug naar leidt. Bovendien is de naam gemakkelijk uit te spreken en is de naam „Zee land" toch altijd veel meer een be grip in binnen- en buitenland als „Oosterschelde". Mr. van Aartsen was er van overtuigd dat het begrip Zeelandbrug er gemakkelijk „in" zal komen en dat is uiteraard zeer ge wenst. Het grote belang is met name Reeds enige tijd kunnen we in Zierikzee een oud huis zien, dat door de eigenaar is opgeknapt en vergroot. We bedoelen het pand Weststraat 1, hoek Raamstraat, waarachter een wijk ligt, die deel uitmaakt van de eerste stads uitleg in de 13e ee<uw. 'n Goed voorbeeld van daadwerkelijke burgerzin is ge geven door de restauratie van het voornoemd pand! Als variant op de woor den die broeder Peter sprak teen Gijsbrecht van Amstol had meegedeeld, dat hij Amsterdam zou verlaten, zeggen wieg, geïnspireerd door Vondel: „Te Ziercxee is de liefde tot zijn stadt een yder aengeboren". Lakenrpj verheid De Raamstraat en Wevershoek, die in deze buurt liggen, zijn straten waar in de middeleeuwen de lakennijverheid w:erd uitgeoefend en waar zich vele ambachtslieden van buiten hadden gevestigd. Ook stond daar bij de St. Lievens Monsterkerk en het grafelijk kasteel aan de Balie een Cisterciënzer klooster. In de loop der eeuwen veranderde het stadsbeeld in deze omgeving echter dermate, dat alleen het stratenpatroon bewaard bleef. De voornaamste oorzaken daarvan waren het verloop van de lakennij.ver heid in de 15e eeuw en later de Reformatie, die de kloosterlingen verjoeg, waardoor hun gebouwen aan de bestemming werden onttrokken en gaande weg in verval raakten. Klooster der Bernardieten Op de plattegrond van Zierikzee van 1644 staan nog een paar gebouwtjes, die eens deel uitmaakten van het Klooster der Bernardieten. Dit Cister ciënzerklooster besloeg in de 15e eeuw een groot deel van het terrein, dat wordt begrensd door de Wevershoek, Pieterseliestraat, Raamstraat en Kerkhof ZZ. In het midden van dit terrein lag het Schuttershof, waar met de handboog werd geoefend. Schieten met de boog had toen nog een reëel doel; beveiliging van de stad. In 1905 en 1911 werden hier fundamenten van ge bouwen en resten van gemetselde waterputten gevonden bij het verrichten van graafwerk. Bovendien zijn bij die gelegenheid enige skeletten opgegra ven. De fundamenten waren resten van het St. Aagtenhuis, dat stond aan het zuidwestelijk einde van de Wevershoek. In het huis hadden de Bogar- den gewoond, leden van een half kloosterlijke orde. Zij legden zich o.m. toe op de linnenweverij. Het klooster der Bernardieten^ dat de „O. L. Vrouwe Zale tot St. Bernard" hier» ter stede, waren vertrokken, schonk de bisschap van Utrecht het ge bouw aan de Cisterciënzermonniken, die naar de H. Bernardus van Clairvaux jZitW* --- duidelijk voor het internationale toe risme dat Zeeland steeds meer weet te vinden en het wegvervoer, dat door de brug eer. goede mogelijkheid heeft vlot en efficiënt te werken. Ge hoopt wordt dat naarmate de nieuwe route waarin de Zeelandbrug een be langrijke schakel is en die recht streeks naar het hart van Zeeland leidt meer bekendheid krijgt en meer ondernemingen en bedrijven oog krijgen voor de mogelijkheden die Zeeland biedt. Van een niet te onder schatten betekenis achtte mr. van Aartsen het ook, dat mede door de totstandkoming van de Zeelandbrug een einde is gemaakt aan het beeld dat velen zich van Zeeland hadden gevormd, namelijk een groep van eilanden, waartussen slechts gebrek kige verbindingen bestonden. Over niet al te lange tijd zal de nieuwe naam officieel en met enig feestelijk vertoon worden onthuld. De naam „Zeelandbrug" zal duide lijk komen te pronken op een daar toe door deskundigen te ontwerpen bord dat op een nog nader te bepa len plaats zal worden aangebracht. Gehoopt wordt dat op het tijdstip van de officiële naamgeving ook een verkeerstechnische routeverbetering tot stand zal zijn gebracht. Over de ze zaak is overleg gaande met de A. N.W.B. Mr. van Aartsen liet er intussen geen twijfel aan bestaan dat alles in het werk wordt gesteld om in Ne derland meer begrip voor de brug en voor Zeeland te kweken. Dat dit hier en daar nogal eens te wensen overlaat blijkt nl. uit het feit dat nog kort geleden een bevrachtings kantoor inlichtingen wilde over de tarieven van de veerpont over de OosterscheldeDaarbij weten tal lozen niet hoe zij de brug moeten bereiken en over het algemeen kan worden gezegd dat in Nederland over de situatie in Zeeland nog altijd veel verwarring heerst. De nieuwe naam Zeelandbrug zal er mogelijk toe kunnen bijdragen dat in de toekomst meer zal worden beseft dat het verkeer tussen enkele belangrijke Zeeuwse eilanden toch echt niet langer afhankelijk is van een pont en ook dat Zeeland veel sterker dan voorheen open is komen te liggen naar het noorden (Rand stad Holland). Uit recente cijfers blijkt dat in het eerste kwartaal van 1967 aanmerke lijk meer personenauto's en vracht wagens (lichte zowel als zware) van de Zeelandbrug gebruik hebben ge maakt dan in de overeenkomstige periode van 1966. Deze cijfers zijn als volgt: eerste kw. '66 131.585 per sonenauto's, eerste kw. 1967 142.934, stijging 8Yz pet., lichte vrachtwagens eerste kw. '66 10.651, eerste kw. '67: 12.525, stijging 18 pet., zware vracht wagens: eerste kw. '66: 3.568, eerste kw. '67: 5.338, stijging 50 pet. Per 1 januari 1967 werden voor enkele verkeerscategorieën tien rittenboek - jes ingevoerd. In het eerste kwartaal van 1967 werden daarvan de volgen de aantallen verkocht: personen auto's 7.224 stuks (72.240 ritten), lich te vrachtwagens: 750 stuks (7 500 rit ten), zware vrachtwagens: 254 stuks (2.540 ritten). Uit de cijfers kan worden opge maakt, zo verklaarde mr. van Aart sen, dat de brug minder „kijkers", trekt als langste brug van Europa, maar steeds meer als „gebruiksmid del" wordt toegepast. De uitgifte van itienrittenboekjes is een succes gebleken en heeft het brugvervoer gestimuleerd. Wat de exploitatie betreft: het verlies van de Brugmaatsdhappij wordt dit jaar begroot op ongeveer één miljoen, terwijl voor volgend jaar een verlies wordt verwacht van een (half miljoen. Gehoopt en ver wacht wordt dat daarna zonder ver lies gewerkt zal kunnen worden. „We zijn nog altijd in de aanloop periode", aldus mr. van Aartsen. Daarbij moet in aanmerking worden genomen dat de brug door de pro vincie in verband met een door het Rijk gestelde uitzonderlijke voor waarde abnormaal snel, namelijk in vijftien jaar, moet worden afge schreven. (Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode). „Bernadieten" werden genoemd. Deze broeders waren onderworpen aan het St. Salvaitorklooster te Amtwerpen, waaa-om hun prior steeds uit dit convent moest worden gekozen. Het klooster der Bernadieten, dat de „O. L. Vrouwe Zale tot St. Bernard" en ook „In Jeruzalem" en „Mariënhof" werd genoemd, groeide uit - vooral dcor schenkingen - tot een omvangrijk complex van gebouwen. Het werd door zijn grootte dikwijls abusievelijk abdij genoemd. Heit kloosterterrein lag ki de 16e eeuw binnen de hierboven beschreven vierhoek en was toen in het noorden door een sloot en een muur gescheiden van de huizen, die langs het Kerkhof ZZ stonden. Eén van de produkten van de kloosterlingen was bier, dat aan de burgerij werd verkocht en ook vcor een deel voor export is bestemd geweest. Zoals bekend verriahtten de Bernardieten grotendeels handerarbeid. In 1572 werden de bewoners van het klooster ruw verdreven. Het volk drong de gebouwen binnen en sloeg de boel kort en.klein.. De prior, Cornelis Poldermans, die tegenstand bood, werd vermoord. Na het vertrek der monniken vervielen de kloostergebouwen. Ze werden in 1583 publiek verkocht. Een halve eeuw later was de grond ten dele bebouwd met huizen en schuren en werd h'et gewoonlijk aangeduid met „in de Barnardyte". Weeshuis In de Poststraat niet ver van de Wevershoek stond tin de tweede helft van de 16e eeuw een weeshuis. Doordat de fondsen^ waaruit de Wezen werden onderhouden, als gevolg van de Reformatie niet meer werden aangevuld, was deze instelling noodlijdend. Nieuwe inkomsten werden evenwel spoedig ge vonden. In 1574 besloot het stadsbestuur alle vreemdelingen, die de stad binnenkwamen een halve stuiver te laten betalen. Inwoners van de eilanden Schouwen en Duiveland waren daarvan vrij gesteld. Voor de ontvangst van deze „vreemde!ingenbelasting" stonden in de stadspoorten bussen gereed. Misschien zou de herinvoering van een der gelijke heffing ten behoeve van de monumentenrestauratie overwogen kun nen worden! In 1595 waren de financiële middelen waarschijnlijk verbeterd en kocht de stad een oud pand op de hoek van de Poststraat en Wevershoek. Het huis werd afgebroken en ter plaatse een nieuw weeshuis gebouwd. Toen in 1863 het Burgerweeshuis (Poststraat 45) werd betrokken, is de eerste steen, die in 1596 in het oude pand was gemetseld, in de achtergevel van het nieu we pand geplaatst. Prins Willem De keuken van het weeshuis op de hoek van de Wevershoek werd in juni 1747 door het personeel van mevrouw Cau-Loncque gebruikt toen in haar mooie woning (Poststraat 45) gedurende enige dagen Willem IV, stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht en Overijssel, logeerde. De maaltijden voor de prins van Oranje en zijn gevolg werden in de wseshuiskeuken klaarge maakt. Gedurende de jaren 1795-1802 deed het weeshuis dienst als hospitaal voor het Franse garnizoen. De wezen waren in die periode ondergebracht in het armkinderhuis in de Hoge Molenstraat. Nadat zij in 1863 naar de Poststraat 45 waren verhuisd, werd het oude gebouw afgebroken en ter plaatse zijn enige woonhuizen gebouwd. Hobbelpaard Gaan we tenslotte even terug naar ons punt van uitgang, dan zien we in gedachten een krasse grijsaard, de generaal Robert Douglas (1727-1809) iin de tuin van het huis op de oosthoek van de Raamstraat en het Kerkhof. Hij was gehuwd met Helena de Brauw (1734-1802); een generaalsdochter. Dou glas - het 19e kind van zijn ouden-s - was achttien jaar oud reeds kapitein van een regiment Schotten van de hertog van Ancaster. Nog op hoge leeftijd was hij niet alleen een sportief man, maar ook een levenskunstenaar. Van hem werd verteld, dat hij na het middagmaal, ter bevordering van de spijs vertering, achter zijn wbning aan het begin van de Raamstraat plaatsnam op een balk, die op schragen was gelegd, en daar de bewegingen van een ruiter op een galopperend paard nabootste. Misschien heeft mlen hier ter stede nooit kunnen voorstellen, dat aan de voet van de St Lievens Monster toren een oud man de kunst verstond nog dagelijks in zijn fantasie aan het hoofd van zijp regiment Schotten rijdend in het stille Zierikzee de trommels cn doedelzakken te horen „Zeelandbrug". naar het hart van Zeeland (Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode). KORTE BERICHTEN UIT HET BINNENLAND UTRECHT. In een pension voor Marokkaanse arbeiders aan de Oude gracht in Utrecht heeft de politie 100 gram marihuana aangetroffen. In verband hiermee is de 29-jarige Ma rokkaanse fabrieksarbeider K. aan gehouden. DEN HAAG. Hare Koninklijke Hoogheid prinses Margriet en haar echtgenoot mr. Pieter van Vollenho ven, hebben het voornemen zondag 28 mei de Europese kampioenschap pen keurturnen voor dames, georga niseerd dooa- het Koninklijk Neder lands Gymnastiekverbond, in het RAI-gebouw te Amsterdam bij te wonen. ARNHEM. Door. toeval is de po litie de 30-jarige Carl P. die 13 maart j.l. uit het huis van bewaring te Arn hem ontsnapte, op het spoor geko men. DEN HAAG. De totale investerin gen der Koninklijke Shell groep in Nederland in de periode 1957 tot en met 1966 ten behoeve van de olie- en gasproduktie, de raffinaderij, re search centra, chemische fabrieken en verkoopapparaat, hebben 1,85 mil jard gulden bedragen, voor 1966 al leen was het bedrag ongeveer 283 miljoen gulden tegen ongeveer twee honderd miljoen in 1965. DEN HAAG. Te Daloa, Ivoorkust, is e enambachtschool geopend, waar aan Nederland voor ongeveer één miljoen gulden bijdraagt. DEN HAAG. Binnenkort is de be noeming te verwachten van de heer G. J. Jongejans, laatstelijk zaakge lastigde in Peking, tot hr. ms. bui tengewoon en gevolmachtigd am bassadeur in Praag. VLAARDINGEN. Op telegrafisch verzoek van de Nederlandse consul te Brest en de Franse Liga voor Vo- gelbescheming. deskundigen en ma teriaal te zenden, heeft de in Vlaar- dingen gevestigde Stichting „Vogel Olieslachtoffers" vier deskundigen naar het centrum van het door olie- verontreinigde gebied aan ed Bre tonse kust gestuurd. AMSTERDAM. Vermoedelijk in de nacht van 31 maart op 1 april is uit een zaak, genaamd De Com binatie, aan het Rembrandlsplein in Amsterdam voor 17.590 gulden aan electrische apparatuur gestolen. DEN HAAG. Sir James Casscls, de chef van de Britse generale staf, en lady Casscls zullen van 18 tot 21 april een bezoek brengen aan Ne derland als gasten van de chef van de Nederlandse generale staf. ARNHEM. De Arnhemse politie heeft een 13-jarige jongen aange houden die zich schuldig heeft ge maakt aan diefstal van 3.000 gulden. Het geld nam de jongen uit een zo merhuisje te Amersfoort. Nadat hij was ontsnapt uit het observatieop vangcentrum De Overberg. Voor 50 jaar.... ZIERIKZEE. Het Zierikzeesch To nelisten Ensemble trad voor de eer ste maal op in de Concertzaal met het stuk „Het nieuwe systeem". RENESSE. Het ledental van de geitenfokvereniging „Renesse" is ge stegen tot 55 zo blijkt uit het in de jaarvergadering uitgebrachte verslag SEROOSKERKE. Met 19 leden is opgericht een varkensfonds voor Se- rooskerke en omstreken, genaamd „Draagt elkanders lasten". RENESSE. Omstreeks 9 uur des morgens vloog langs de westkust van ons eiland een vliegmachine, komen de uit het zuidwesten, koersende in noordoostelijke richting. RENESSE. Door de hevige storm is de onbespannen wagen van de heer G. V., geladen met kruideniers waren, te water geraakt. De goede ren, waaronder 900 eieren, hadden een waarde van 500. ZIERIKZEE. Tegen verschilende landbouwers, een molenaar en een beurtschipper zijn boetes geëist van f 100 lot 150 wegens overtreding van de distributiewet. OUWERKERK. De gemeenteraad van Ouwerkerk bepaalde de belo ning voor de administrateur der le vensmiddelendistributie op 50 per jaar wat neerkomt op een uurloon van 13 cent. BURGH. De V.V.V. Burgh-Haam- stede besloot in samenwerking met „Renesse Vooruit" te trachten een reclameboekje van Westelijk Schou wen te doen uitgeven. BURGH. De Ned. Herv. kerkeraad besloot de doop aan kinderen van ouders die zich hebben doen ken nen als verregaand nalatig in gods dienstig opzicht niet toe te passen dan nadat de ouders zich voor de kerkeraad hebben verantwoord. ZIERIKZEE. Dc verkoop van pe troleum is bij ministeriële beschik king stopgezet. Oorzaak hiervan is dat door de oorlogsomstandigheden de tankschepen Nederland niet kun nen bereiken.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1967 | | pagina 3