i Schoinven-Duivelandse sportspiegel
BfonchHetfen
Algemene
Bank Nederland
-Qenó homt de ótru]
Onze graszaadteelt
De werkloosheid
4% - Spaarboekje
4% - Spaarrekening
4'/2% - Spaardeposito Drie maanden opzegging
5% - Spaardeposito Zes maanden opzegging
5%% - Spaardeposito Achttien maanden vast
Senator Robert Kennedy acht prestige
van Amerika geschaad
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 7 februari 1967 Nr. 19740
.AND- EN TUINBOUW
Over graszaad behoeven wij geen
landbuuwtechnisch artikel te plegen,
want waar deze teelt gued georgani
seerd U, daar geven de vertegen
woordigers van de zaadfirma's ztveel
nuttige teeltaanwijzingen dat er
niets aan behoeft te worden toege
voegd. Het gaat thans om de econo
mische kant van de zaak. Deze waar
devolle teelt wordt namelijk be
dreigd en wel door oneerlijke maat
regelen in het buitenland. Daar moet
iets tegen gedaan werden en wel om
de volgende redenen.
Deze teelt
is onmisbaar!
Voor de oorlog was de graszaad
teelt van beperkte betekenis. Er
werd toen weinig graszaad gebruikt
omdat er weinig weiden werden
aangelegd en doordat de kunstweide
stelsels nog weinig ingang hadden
gevonden. Na de oorlog werd dat
anders en de teelt breidde zich uit
tol rond 11.000 ha. per jaar. Ook de
teelf uan gras als groenbemester op
kleigrond droeg daartoe bij.
Het meeste graszaad wordt geteeld
in Zeeland e.o. en in de iJsselmeer-
polders. In het noorden is echter
ook enige teelt en zelfs hier en daar
op de lichtere gronden. De akker
bouwbedrijven moeten de vlasteelt
opgeven. Het koolzaad en de bijna
vergeten andere oliezaden zijn even
min nog rendabel. De peulvruchten
teelt is zeer wisselvallig en hak-
vruehten kunnen niet overal geteeld
worden. Zij geven trouwens t.o.v. de
granen onvoldoende vruchtopvolging
De graszaadteelt voert flinke hoe
veelheden organische stof aaii de
grond toe. De tweejarige teelt is als
een vorm van rendabele braak te
beschouwen en ook uit een oogpunt
van arbeidsverdeling is het gewas
gunstig. Gaat deze teelt óók teniet,
dan ziet het er voor vele duizenden
akkerbouwbedrijven somber uit. Dan
gaat de bodemvruchtbaarheid achter
uit en zal ook de opbrengst van de
graangewassen en hakvruchten da
len. En dat in een tijd waarin alle
kosten' stijgen.
Niet wisselvallig, maar
Net als bij de suikerbieten heeft
het zuidwesten bij deze teelt een
voorsprong. De laatste twee jaren
waren voor de teelt matig tot slecht.
Dat kwam door de weersomstandig
heden èn doordat vorig jaar bij het
Engels raaigras nogal wat dode-
halmziekte voorkwam. Vandaar dat
cte ieelr bijvoorbeeld in de IJssel-
meerpolders al terugloopt. ln het
zuidwesten zijn vorig jaar, blijkens
gegevens van het accountantsbureau
der Z.L.M. te Goes, nog saldi lot
f 1400 per ha. behaald. Hierbij speelt
ook mee, dat men daar een wat bre
der sortiment kent en bijzonder goe
de gronden heeft voor de teelt.
Ofschoon de uitkomsten niet zo
regelmatig zijn als die van koren,
kan gezegd worden dat de teelt voor
alle bouwboeren aantrekkelijk zqu
zijn als de prijs maar wat hoger was.
En dat zou kunnen, want de afzet le
vert geen moeilijkheden op. Er is
veel vraag naar goed graszaad. Maar
de prijs moet goed zijn, omdat het
aantal kg. zaad per ha. niet groot
is en omdat bij het zaaien onder dek.
vrucht dezp laatste niet te zwaar mag
zijn en dus in feite óók gedrukt
wordt.
Oorzaak
Per ha. is de teler thans rond 100
kwijt aan het Rijksproefstation voor
Zaadcontrole en de Nederlandse Al
gemene Keuringsdienst, die hun ta
rieven steeds weer verhoogd hebben.
Op zichzelf zouden deze tarieven
voor keuring, controle en analyse
geen bezwaar zijn, als ze ook maar
in andere landen van de E.E.G. gol
den. Dat is echter niet het geval,
wanf daar doen de ambtenaren het
Renesse kwam tot gelijk spel tegen Koewacht Dreischor boekte
wrnstpuntje tegen Jong Ambon Zicrikzee II overwon Goes III
met sprekende cijfers «Zonnemairc speelde gelijk tegen Hansweert-
se Boys ff Bruse Boys zorgde voor prettige verrassing tegen Kats
Duiveland verloor leidersplaats.
VOETBAL K.N.V.B. - AFDELING
ZEELAND. ZONDAGCOMPETITIE.
Doordtt de ontmoeting Goes-De
Schutters nog ter elfder ure werd
afgelast werd er in de 4e klas van
de K.N.V.B. geen enkele wedstrijd
gespeeld. In de le klas van de af
deling kivam Renesse in de duin
streek tot een 1-1 gelijk spel tegen
Koeiuacht. De rood-ivitten draaiden
in deze wedstrijd nog lang niet op
volle toeren. De puntenverdeling gaf
overigens de krachtsverhouding in
het veld goed weer. Dreischor kon
in de thuiswedstrijd tegen Jong Am-
bon één zeer kostbaar winstpuntje
(2-2) boeken. Dat de jongens van
Dreischor de puntjes bijzonder goed
kunnen gebruiken moge blijken uit
hef feit dat Rnbur in. de nog reste
rende 25 min. van de tegen Luctor
gespeelde wedstrijd haar 3-1 voor
sprong niet geheel moest prijsgeven.
Luctor wist eenmaal het net van Ro-
bur in deze 25 min. te doorboren,
waardoor de Goesenaren uiteindelijk
een 3-2 zege konden boeken.
ZATERDAGCOMPETITIE, ln de
le klas van het zaterdagvoetbal zorg
de Bruse Boys voor een bijzonder
prettige verrassing door geheel tegen
de verwachting in het de laatste we
ken nog al aardig op dreef zijnde
Kats in eigen huis met 2-1 te klop
pen. De Boys, die schijnbaar goed
overivinterd hebben, hebben door
deze overwinning weer de weg voor
zich geopend zich wat verder van de
laatste plaats te gaan distanclëren,
Wissenkerke slaagde er in om met
goed gevolg de lastige klip VCK te
omzeilen (0-2), terivijl Arnemuiden
II beide puntjes mee naar huis
bracht van het bezoek aan Kloetin-
ge (2-4). Bevelanders moest zich nog
zware inspanningen getroosten om
met 4-3 de baas te kunnen blijven
over Beren (4-3).
Koewacht
Hoofdplaat
Luctor
Noormannen
Lewed. Boys
Renesse
Domburg
Jong Ambon
Groede
Patrijzen
Dreischor
Robur
12 7
12 7
11 6
12 6
12 7
11 6
12 5
12 4
12 3
12 2
12 2
11 3
2 3 31-
2 3 39-
3 2 42-
3 3 40-
1 4 32-
1 4 29-
3 5 29-
3 5 29-
2 7 25-
2 8 24-
2 8 30-
0 8 23-
15 16
26 16
21 15
22 15
23 15
■20 13
■26 13
■41 11
■37 8
■46 6
■50 6
■46 6
Wissenkerke
13
8
4
1
45-18
20
Arnemuiden II
11
8
2
1
34-15
18
Middelburg V
13
8
2
3
44-21
18
VCK
12
6
2
4
29-22
14
MEVO
13
6
2
5
39-38
14
Kloetinge
11
6
0
5
33-26
12
Bevelanders
12
4
3
5
26-31
11
Kats
14
5
1
8
20-33
11
Zaamslag
U
4
1
6
19-24
9
Beren
U
2
3
6
19-44
7
Bruse Boys
11
2
2
7
18-35
6
Spui
12
2
0
10
23-42
4
13
10
1
2
48-23 21
12
9
1
2
33-19
19
12
8
2
2'
41-17
18
12
8
2
2
36-18
18
12
7
2
3
41-20
16
11
4
1
6
22-30
9
12
4
1
7
23-33
9
12
2
4
6
17-25
8
12
3
2
7
22-34
8
11
3
1
7
19-32
7
12
2
3
7
17-48
7
13
1
2
10 20-40
4
In de reserve le klas maakten de
koplopers geen fout. Zierikzee II
toonde zich op het sportpark Ban-
nink met 7-2 de meerdere over Goes
III. RCS II bracht de lastige uitwed
strijd tegen Oostburg II tot een goed
einde (1-3). terwijl Zeeland Sport IV
met 3-2 aan het langste eind trok in
de plaatselijke derby tegen Vlissin-
gen IV. In de Zeeuwse hoofdstad
deelden Middelburg IV en Zeelandia
II de puntjes broederlijk (1-1).
Zierikzee II
Zeeland Sport IV
RCS II
Hontenisse 11
Terneuzen III
Oostburg II
Vlissingen IV
Vogelicaarde II
Middelburg IV
Walcheren II
Goes 111
Zeelandia II
In de 2e klas B slaagde het met
een groot enthousiasme spelend Zie
rikzee III een 2-1 overwinning te
boeken op Kwadendamme waardoor
zij haar positie op de ranglijst be
hoorlijk ivist te verbeteren. Zonne-
marie speelde met 2-2 gelijk tegen
Hansweertse Boys II, terwijl Renes
se II net iets tekort schoot bij het
bezoek aan Cortgeng (3-2\. DFS 11
beleefde weinig plezier van het reis
je naar Domburg daar met 4-1 van
Domburg II werd verloren. Kruinin-
gen herstelde zich van de zware ne
derlaag van vorige week door nu
met 5-1 van Luctor II te winnen.
SVOWK werd door Lewedorpse Boys
II. dat met 2-0 won, nog iets steviger
op de laatste plaats gedrukt.
Kruiningen
Domburg II
Cortgene
Zonnemaire
Renesse II
Hansw. Boys 11
Lewed. Boys 11
Luctor II
Zierikzee III
DFS II
Kwadendamme
SVOWK
In de 2e klas A heeft Brouwersha
ven door de 4-1 nederlaag tegen
's Heer Arendskerke de aansluiting
met de kopgroep nu wel definitief
verloren. In het veld waren de Brou-
wenaren zeker niet de mindere met
dit verschil evenwel dat de voorhoe
de van de bezoekers heel wat ge
vaarlijker opereerde dan die van de
thuisclub. Kranig werk leverden de
reserves van Bruse Boys die er z0
waar in slaagden om Heinkenszand
een kostbaar puntje te ontfutselen
(1-1). Duiveland verloor haar leiders
-plaats door bij Rillandia II met 3-1
te verliezen. WIK leed in de uitwed
strijd tegen Colijnsplaatse Boys een
overigens eervolle 3-2 nederlaag.
Wolfaartsdijk II sleepte één kost
baar puntje in de wacht tegen Kloe-
tinge III (4-4), terwijl Yerseke II
met 4-0 het onderspit moest delven
tegen Krabbendijke II.
Colijnspl. Boys
•s H. Arendsk.
Rillandia II
Duiveland
Heinkenszand
Br.haven
Krabbendijke
Kloetinge III
WIK
Wolfaartsdijk II
Bruse Boys II
Yerseke II
II
15 9
13 9
12 8
14 9
12 6
13 5
13 6
13 5
12 5
12 0
12 1
13 0
2 4 59-29 20
1 3 54-24 19
2 2 30-18 18
0 5 44-25 18
3 3 41-29 15
4 4 29-21 14
2 5 39-31 14
3 5 32-41 13
1 6 35-31 11
4 8 32-66 4
2 9 11-67 4
4 9 17-41 4
13
9
1
3
40-23
19
12
8
0
4
41-29
16
12
7
2
3
31-23
16
13
7
2
4
43-22
16
12
7
1
4
52-34
15
13
5
2
6
35-35
12
13
4
3
6
13-24
11
11
5
0
6 23-24
10
12
3
3
6
20-39
9
11
3
2
6
22-34
8
12
4
0
8
25-30
8
12
3
0
9
24-52
6
vrijwel voor niets! En als klap op
ue vuurpijl komt daar dan nog bij.
dat elders aanzienlijke subsidies aan
de telers worden gegeven, terwijl ons
aan de Franse grens bijzonder hoge
invoerrechten wachten.
Kleinere speldeprtkken zijn dan
nog het wegwerken van onze rassen
uit de Franse rassenlijst zonder op
gave van redenen maar met de dui
delijke bedoeling onze afze, lain te
leggen en de eigen teelt te bevorde
ren. Tenslotte zijn er nog steeds ver
schillen in graanprijzen. In Frank
rijk zijn die bijvoorbeeld laag en
dan gaat de bouwboer graag gras
zaad telen. Bij ons is dat anders.
Wat moet gedaan worden?
Een bekende zaadfirma zond kort
geleden een perscommuniqué uit,
waarin gepleit werd voor staatssub
sidie aan de telers. Daarin werd ook
gewezen op het feit, dat de scho-
ningsbedrijven van of bij de zaad-
firma's rond twee duizend gulden
per ha. in machines voor drogen,
schonen enz. en in opslagruimte ge
ïnvesteerd hebben, dit is rond 20
miljoen gulden! Er dreigt een groot
kapitaalverlies als de teelt achter
uit gaat.
Nu bestaat er helaas niet de min
ste kans op subsidie, net zoals bij de
vlas. en koolzaadteelt, en velen zul
len dat toejuichen. Men moet echter
goed bedenken dat er geen beter
middel bestaat om ongewenste sub
sidies in de E.E.G. te bestrijden dan
ze zelf óók te geven. Want dan ko
men alle geldverspillers gauw tot de
conclusie dat zij net zo goed kunnen
ophouden met geld weggooien.
Al dergelijke subsidies hebben
slechts één doel: de nationale belan
gen te beveiligen. Men tracht dan
bepaalde teelten er zó vasf in te ha
meren dat zij die overgang naar een
vrï\ E.E.G. zullen overleven. Daar-
na kan men via de belastingen de
subsidies weer met rente terugvor
deren. Daar de nationale bevoorde
ling wegvalt als andere de zelfde
subsidie geven, is subsidiëren het
beste middel om subsidies te bestrij
den. Helaas is deze boodschap onver
koopbaar in Nederland, waar de
staatskas niet uitmunt door volheid.
Wat gaat er gebeuren?
Net als bij vlas beslaat er geen
markt, of prijsregeling voor de E.E.
G. en dus is ieder land vrij. Er zijn
wel richtlijnen, die in 1968 tot '70 in
werking treden, maar die handelen
alleen over waarborgen voor de
kwaliteit, de wijze van keuren en de
rassenlijsten en zo! Daar worden
wij dus geen cent wijzer van, erger,
door onze dure N.A.K. kan dat alleen
geld kosten. Hier ligt een taak voor
het bedrijfsleven om zélf de zaak
aan te pakken en keuring, bemon
stering en voorplombering zelf uit
te voeren. Als dit onder controle
van het rijk geschiedt, zijn alle waar
borgen aanwezig.
Een Euromarkl-organisatie zoals
thans door de zaadfirma's wordt be
pleit, is niet op korte termijn te ver
wezenlijken. Daarvoor heeft men het
le druk in Brussel. Maar men zou
alle handelsgewassen bij elkaar kun
nen nemen, liefst met de tuinbouw-
zaden er bij, en voor deze zeer be
langrijke groep produkten op rege
lingen kunnen aandringen. Het is
toch werkelijk niet te veel gevraagd,
in de E.E.G. het spel eerlijk te spe
len! Men moet namelijk niet verge
ten, dat de andere leden aanmerke
lijk zuidelijker liggen dan Nederland
en alleen daardoor al bepaald voor
delen genieten. Waarom voor het
ene produkt wél en voor het andere
geen vrije Europese markt kan ont
staan ,is volstrekt onbegrijpelijk en
onlogisch.
Slaagt Nederland er niet in deze
zaak op korte termijn geregeld te
krijgen, dan lijdt een belangrijke
teelt schade. Bovendien wordt de ge
hele akkerbouw er door benadeeld.
ADVERTENTIE
In de 3e klas A schoot DFS III te
Zierikzee in de ontmoeting tegen
MEVO II geweldig uit haar slof
(2-12\. SKNWK deed tegen haar
eigen reserves hier niet veel voor
onder (0-10). DFS IV en Bruse Boys
III bleken in de Westhoek nO aan el
kaar gewaagd (2-2).
DFS 13 12 0 1 87-21 24
SKNWK 11 10 0 1 87-15 20
ZSC 10 9 0 1 58- 8 18
MEVO II 11 5 0 6 34-36 10
Bruse Boys UI 10 3 2 5 31-48 8
SKNWK II 11 4 0 7 31-63 8
Br.haven II 9 3 1 5 19-40 7
WIK II 10 3 0 7 28-60 6
DFS IV 11 1 1 9 19-61 3
Br.haven III 10 1 0 9 14-56 2
JUNIOREN. In groep A Hl bleef
Zierikzee A II in eigen huis. met 4-2
aan. de winnende hand tegen Goes
A II. In groep B I won Br.haven B I
met 3-2 van ZSC B 1. ln groep B X
icon SKNWK B 1 met de korfbalcij-
fers 7-4 van MEVO B 1, terwijl Zie
rikzee B I zich met ï-0 de sterkste
toonde tegen Bruse Boys B I.
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
Scheepvaartberichten
Abida, 4-2 van Bangkok naar Sin-
gapore.
Alchiba, 6-2 te Khorramshar.
Attis, 6-2 te S. Lucia.
Ameland, 6-2 van Curacao naar Rio
de Janeiro.
Gaasterland, 4-2 van Duinkerken
naar Bremen.
Kenia, 4-2 te Chinabeach.
Kelletia, 4-2 van Kopenhagen naar
Thameshaven.
Tjipanas, 5-2 te Singapore.
Nederlandse firma's
en de E.E.G.-
ontwikkelrngsprojekten
DEN HAAG. 6-2. Nederlandse fir
ma's hebben tot dusver voor 4Zi pro
cent deelgenomen in de E.E.G.-ont-
wikkelingsprojecten overzee. Een
overzicht dat Icopt van 1958 - toen
de E.E.G. begon - tot 1 januari 1967,
laat zien dat er 21 miljoen dollar aan
Nederlandse firma's is toegevallen
van de 465 miljoen die in totaal mei'
de ontwikkelingsprojecten was ge
moeid.
Aan de uitvoering van de projec
ten zelf - aanleg van wegen, bouw
van ziekenhuizen en scholen, irriga-
tiewerken, enzovoort - namen Ne
derlandse firma's minder deel (voor
3V2 procent) dan aan het studiewerk
en de technische controle die met de
projecten gemoeid zijn: op dit gebied
ging bijna 9 procent van de opdrach
ten naar Nederlandse bureaus.
Het E.E.G.-ontwikkelingsfonds
heeft nog honderden miljoen dollars
te besteden. Het financiert hoofdza
kelijk projecten in Afrika, maar ook
in Suriname en op de Nederlandse
Antillen.
DEN HAAG, 6-2. Er is geen re
den tol paniek, zo schrijft het Cen
traal Sociaal Werkgeversverbond in
z|jn blad „De onderneming" naar
aanleiding van het werkloosheidscij
fer per eind december van het vorige
jaar, op welke datum de geregis
treerde arbeidsreserve van mannen
was opgelopen tot 82.371.
Het verbond zegt verder niet te
menen, dat er reden is voor overdre
ven bezorgdheid over de ontwikke
ling op de arbeidsmarkt. Evenmin
gelooft het, dat het. verwijt van de
vakbeweging aan*de regering ge
rechtvaardigd is, dat deze aan een
verbetering van de betalingsbalans
voorrang verleent boven de bestrij
ding van de werkloosheid. Het ver
bond stelt hierbij voorop, dat het
voor het ontstaan van die werkloos
heid begrip heeft. Anderzijds meent
het echter, dat men het probleem
r.iet juist stelt door ervan uit te gaan
dat thans een keuze gedaan moet
worden tussen het herstel van de be
talingsbalans en het terugdringen
van de werkloosheid. Immers, een
voortdurend tekort op de betalings
balans vormt op den duur een ern
stige bedreiging van de werkgelegen
heid. die des te moeilijker te keren
wordt na ar mat"- men het kwaad lan
ger heeft laten voortwoekeren.
KERKNIEUWS
Gereformeerde Gemeente
OOSTERLAND. Donderdag 9 fe
bruari, 7.30 uur, ds. M. G. Mouw,
Middelharnis.
SPORTBERICHTEN
VOETBAL K.N.V.B.
Zierikzee Ill-Kwadendamme 2-1
In een nog al rommelige wedstrijd
is het met veel enthousiasme spelend
elftal van Zierikzee erin geslaagd de
bezoekers met lege handen naar huis
te sturen. Bij Zierikzee viel vooral
het uitstekende werk van doelman
Kommer op die menige gevaarlijke
aanval van de bezoekers wist te on
derscheppen. Uit een strafschop van
Vermeer namen de gasten in de 6e
minuut de leiding. Na een kwartier
was de balans evenwel weer in even
wicht door een strafschop welke
door Gerard Kosten in een doelpunt
werd omgezet (1-1). Twee minuten
na de rust wist Ravia door de Kwa
dendamme verdediging' te breken en
de thuisclub de leiding te geven (2-1).
Er volgde hierna een bijzonder span
nende strijd waarin beide defensies
er uiteindelijk in slaagden verder
meester van haar terrein te blijven.
Zonnemaire-Hansw. Boys II 2-2
De 2-2 eindstand was wel een goe
de weergave van de krachtsverhou
ding in het veld daar bedde teams el
kaar niet veel ontliepen. De eerste
helft werd met dubbel blanke stand
afgesloten. Na de hervatting zag het
er naar uit dat Zonnemaire toch de
zege zou gaan behalen. Leen Verloo
gaf de rood-gelen de leiding (1-0),
waarna Jan v. Vossen uit een straf
schop de voorsprong opvoerde tot -
2-0. De bezoekers lieten zich door
deze achterstand nog' geenszins ont
moedigen waardoor zij er uiteindelijk
nog in slaagden een gelijk spel uit
het vuur te slepen (2-2).
Dreischor B I-SVOWK I 21-0
Dreischor drukte haar overwicht
tegen het zwakke SVOWK uit Ou-
werkerk dtimaal in een en twintig
doelpunten uit. Nadat de rust reeds
met 12-0 was ingegaan, voegden de
blauw-witten daar na de hervatting
nog negen treffers aan toe. De doel
punten werden gescoord door Cor
van der Sande en Aad Goudzwaard,
ieder 5: Ad van der Linder 3; Hans
Geelhoed. Wienus O verweel en Jo-
han van der Linde ieder 2; Loe van
Maanen en Leo Verton ieder een.
Het doelpunt van Leo Verton werd
gemaakt uit een strafschop.
ADVERTENTIE
Direct beschikbaar op vertoon
f 2.0Ö0,- per maand; één maand opzegging
voor hogere bedragen
Direct beschikbaar 2.000,- per maand;
één maand opzegging voor hogere bedragen
514% - Spaardeposito Eén jaar opzegging
6% - Spaardeposito Twee jaren vast
Nadere bijzonderheden bij alle kantoren
(ïeen presidentsamhities
NEW YORK, 6-2. Het Amerikaan
se prestige is dudielijk ondermijnd
dcor de oorlog in Vietnam, zo ver
klaarde senator Robert Kennedy bjj
zjjn terugkeer in New York van een
tiendaags bezoek aan Europa. Hij
had in Londen, Parijs, Bonn en Ro
me grote bezorgdheid geconstateerd
over het conflict. De senator sprak
geruchten tegen volgens welke hij in
Parijs geheime besprekingen zou
hebben gevoerd met vertegenwoor
digers van het Zuidvietnamese bc-
vrijdingsfrent.
Senator Robert Kennedy heeft ver
der verklaard, dat hij zich de verkie
zingen in 1968 niet kandidaat zal
stellen voor het presidentschap of
het vice-presiderutschap. In een
vraaggesprek met het Westduitse
weekblad ..Der Spiegel" zei Kennedy
niet te kunnen zeggen, wat hij in
1972 denkt te gaan deen. Zijn ver
houding tot president Johnson noem
de hij vriendschappelijk, niettegen
staande hun meningsverschillen over
bepaalde kwesties.
Over zijn recente bezoek aan Eu
ropa wilde de senator alleen zeggen,
dat hij wilde weten hoe premier
Wilson, president de Gaulle en
bondskanselier Kiesinger staan te
genover Oost-Europa. Ook wilde hij
meer weten over de vraagstukken
betreffende Duitsland.
Hij ontkende ooit pogingen te heb
ben gedaan cm politieke passages in
het boek van William Manchester
..Dood van een president", geschrapt
te krijgen. Het was hem alleen ge
gaan om de bescherming van het
particuliere leven van de weduwe
van zijn vermoorde broer John.
Bromfietser verongelukt
METSLA WIER, 6-2. In de vorige
nacht is de achttienjarige J. Vlasman
uit Ee bij een verkeersongeval om
het leven gekomen. Toen hij met zijn
bromfiets op de smalle klinkerweg
Anjum-Ee reed. moest hij uitwijken
voor een tegemoetkomende perso
nenauto. Daarbij raakte hij van de
weg af. Bij een poging weer op de
weg te komen kwam hij te vallen.
juist tegen de passerende auto. Hij
was op slag dood. Zijn duopassagie-
re bleef ongedeerd.
Opeens ging hij belangstellen in
haar vorderingen op school. Hij ging
haar helpen met 't huiswerk. Hij
kocht een fiets voor haar en toen ze
zei, dat ze wilde leren zwemmen,
bracht hij haar drie keer in de week
naar Saltimhore, een stadje op twin
tig mijl afstand van ons huis. Want
in ons dorp was geen water. Hij
kocht dure badkleding, trakteerde
haar na afloop op ijsjes, nam speel
goed mee naar huis, boeken, kocht
een platenspeler voor haar en liet
haar een stel platen uitzoeken. Kort
om: hij verwende haar tot en met.
Als ik er aanmerkingen op maakte,
zei hij, dat mijn opvoedingsmethode
niet deugde. Ik was te ouderwets, ik
leefde in gedachten nog in Holland,
en zo voorts. Het kind had het niet
dooi-, hoe fijngevoelig ze overigens
ook was. Hij palmde haar helemaal
in, nam haar mee uit op visites,
maakte zondags lange autoritten,
want ze is dol op autorijden".
De vrouw zuchtte. „Enfin, je be
grijpt, waar dat op uitliep. Zeg van
vader geen kwaad, want dan krijg je
het met Sjaantje aan de stok. Als ik
op haar mopper,vlucht ze naar haar
vader, die haar altijd gelijk geeft. Na
een half jaar waren de rollen om
gedraaid: met Frans gekt en stoeit
ze. Ze kan van hem vragen wal ze
wil: ze krijgt het. Als hij thuis is,
is ze niet bij hem vandaan te slaan.
En als ze met mij alleen is, kruipt
ze in'^haar schulp, zegt praktisch
geen woord en blijft zo ver mogelijk
bij me vandaan. Dan kan ik woedend
op haar worden, natuurlijk met pre
cies averechtse gevolgen. Hij ver
wijt me, dat is hysterisch word en
zo voorts. Je snapt het wel. Maar in
tussen kijkt hij mij met triomfante
lijke blik aan, alsof hij zeggen wil:
Al heb ik jou dan verloren, je doch
ter heb ik je afgenomen. Die bon je
kwijt. Voorgoed. Dan moest ik me
inhouden. Wat kon ik ertegen doen?
Wat wist ik van zijn gesprekken met k
Sjaantje? Wat hij het kind allemaal
wijs maakte? Een keer zei ze tegen
me: „Oom Max was helemaal geen
oom van me, he? Zo maar een zwer
ver, die je bij je hebt genomen, toen
papa er niet was...." Wat moet je
daar dan tegen in brengen? Kon ik
haar vertellen, dat jij haar vader
bent? Ze zou het niet geloofd heb
ben, hoewel.... ik weet niet wat
Frans haar al heeft gezegd, want
soms kijkt ze me met zo'n eigenaar
dige blik aan. En dan dat ellendige
gevoel, dat je er volkomen machte
loos tegenover staat".
De spreekster accepteerde de si
garet, die Max haar gaf. Nadat ze
even gerookt had, vervolgde ze: „En
kele maanden geleden gaf ik haar
een ouderwets pak slaag. Ze gaf me
een grote bek, toen ik haar ergens
over verbood. Ik weet niets eens
precies meer, waar het om ging. Ze
brulde als een bezetene, liep naar
buiten en ging er van door. Drie
kwartier later was Frans thuis. Met
Sjaantje. Het kind was aan één stuk
doorgelopen naar de kazerne - dal
is drie mijl - en had zich huilend
bij de wacht gemeld. Die waar
schuwde Frans en kreeg toestem
ming haar naar huis te rijden. Je
begrijpt: de grootste herrie. Ik zei.
dat ik er genoeg van had. Van al zijn
pesterijtjes rechtstreeks en door
middel van het kind. Dat is terug
ging naar Holland. Hij lachte me uit
en zei, dat hij m'n pas had wegge
borgen. Ik moest maar proberen
zonder dit document weg te komen".
Hij keek haar verbaasd aan. „Be
tekent het, dat je .niet weg kon?"
„Precies. Ik wist niet beter, of
mijn pas had ik in mijn slaapkamer
bij m'n andere waardepapieren. In
een metalen cassette. Onder andere
m'n chequeboek, aandelen en obli
gaties. De cassette was er niet meer.
Hij moet geprofiteerd hebben van
mijn afwezigheidik ging nog
door To Dorssen-var Loer.
57
wel eens een middag winkelen in
Saltimhore. Misschien heeft hij een
duplikaat gemaakt van mijn sleutel
Ik weet niet. hoe het gebeurd is.
maar hij had alles meegenomen.
De volgende dag ging ik naar een
advokaat. Ik had kunnen scheiden.
In Amerika gaat dat vrij vlot. Gees
telijke wreedheid, noemen ze dat.
Maar ik wilde alleen maar mijn
eigendommen terug. De advokaat
ging met hem praten, maar tegen
over hem speelde hij de bezorgde
echtgenoot. In verband met de af
gelegenheid van onze woning, zo zei
hij - wat allemaal onzin was want er
staan achttien dezelfde bungalows op
een rij - was hij beducht op inbraak
en diefstal en had hij alle waarde
volle papieren en documenten, ook
die van zichzelf, meegenomen naai
de kazerne, waar hij ze goed had
opgeborgen. Daar lagen ze veiliger.
En als zijn vrouw wal nodig had,
hoefde ze maar te kikken, en hij zou
het meenemen.
De advokaat gaf het hele relaas
weer en zei. dat onder deze omstan
digheden scheiding moeilijk zou wor
den. Ik nam de proef op de som en
eiste mijn chequeboek. Hij ant
woordde; „O. moet je geld hebben?"
En nonchalant haalde hij een tien
dollarbiljet uit zijn zak. „Hier", zéi
hij. ..Als je weer wat nodig hebt, zeg
je het maar". Ik antwoordde, dat ik
zeil' genoeg geld had on daarom mijn
chequeboek wilde. „Ik neem het bij
gelegenheid wel eens mee", zei hij.
Je begrijpt, daar kwam nooit wat
van. Iedere keer had hij een uit
vlucht. Ik ging dus weer naar die
advokaat. Doch die durfde niet veel.
Misschien was hij op de een of an
dere manier bang gemaakt. In ieder
geval durfde hij geen proces te be
ginnen legen Frans. Met beroepsof
ficieren moet je uiterst voorzichtig
zijn, zei hij.
(Wordt vervolgd)
i
