De schelpdierencultuur en de waterverzoeting
Kleurentelevisie
STREEKNIEUWS
Longontsteking in soorten
Ook werkloosheid
in Canada
Dode en gewonden
na slippen van auto
LAATSTE NIEUWS
op 1 januari 1968 Veel vraag naar goede kwaliteit appels
Vier personenwagens en twee busjes slipten op gladde wegen
1
Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 12 januari 1967 Nr. 19725
Alh de grote rivieren was melden
en men overlast van water krijgt
langs Rijn en Maas, gaat in Zeeland
de belangstelling uit naar het zout
gehalte van het water van de zee
armen.
Want al te veel zoet water bete
kent schade voor de schelpdieren-
cultures. De mosselen zijn belang
rijk beter bestand tegen verlaging
van het zoutgehalte dan de oesters.
Uit Yerseke wordt reeds schade
gemeld, maar op de Grevelingen,
westelijk van de Grevelingendam
was er nog geen nood.
Daar geeft de verzoeting van het
water zelfs een hoger vleesgewicht
aan de mosselen, ai verzwakken de
mosselen wel en is een en ander wel
het eerste stadium van het einde.
Maar als zoals dit keer weer de was
van de rivieren gevolgd wordt door
spoedige val, dan loopt alles goed
af. Een verlaging van 21 promille
naar 11 promille zoals vorige week
direct daarop gevolgd door terugkeer
van de rivieren naar het gewone
peil, doet dan ook geen schade.
Merkwaardig is, dat het rivier
water dat via het Haringvliet in de
Noordzee komt, door de getijstroom
langs de kop van Goeree weer in de
Grevelingen wordt gestuwd en daar
het water verzoet.
Vissers beschoten elkaar
MIAMI, 11-1. Twee vissers zijn
om het leven gekomen en een ge
wond, doordat op ongeveer 100 mijl
ten zuiden van Miami in Florida het
Amerikaanse vissersvaartuig „Tro
jan" twee andere Amerikaanse vis
sersboten, de „Bahama Mama" en de
„Billy J.", beschoten heeft. Dit heeft
de Amerikaanse kustwacht woens
dag bekend gemaakt.
DODELIJKE
ONGELUKKEN
HELMOND. Op weg naar zijn
werk in een ziekenhuis te Helmond
kwam de 57-jarige P. Geven uit Hel
mond door de gladheid zo ongeluk
kig te vallen dat hij kort daarna
overleed.
GRONINGEN. Op de Rijn bij Keu
len is woensdagochtend een 14-jarige
scheepsjongen van het Nederlandse
motorschip „Progress 2" overboord
gevallen en vermoedelijk verdron
ken. De jongen (Hermanus Pestman
uit Groningen) is vermoedelijk uit
gegleden toen hij in het donker ko
len ging halen.
COEVORDEN. Het vierjarig zoon
tje van de familie Genegel uit de
Molenstraat in Coevorden is door het
ijs van de stadsgracht gezakt en ver
dronken.
MIDDELBEERS. Op de Vessem-
seweg onder Middelbeers is de 22-
jarige H. Bruinink uit Bergeyk om
het leven gekomen. De wagen die
door het slachtoffer werd gereden is
tengevolge van de gladheid geslipt
en tegen een boom gevlogen.
BLEISWIJK. Op de weg Bleiswijk
-Benthuizen in de gemeente Bleis
wijk is een verkeersongeluk gebeurd
dat aan de 56-jarige vertegenwoor
diger W. Bista, afkomstig uit Rotter
dam, het leven heeft gekost.
Men is dit eerst recht gaan besef
fen. sinds de Grevelingendam de di
recte aanvoer van zoet water, via
Volkerak en Krammer afsloot en
men toch verzoeting van het water
constateerde.
Oostelijk van de dam werd slechts
een zoutgehalte van 4 promille ge
meten, maar er zijn daar zo goed als
geen mosselpercelen, alleen wat mos
selzaad.
ZIERIKZEE
„Suikerpoorten"
te 2ien in etalage
In de etalage van de fa. Mourer
aan de Mol staat thans het fraaie
werkstuk tentoongesteld dat door de
chef-kok van restaurant Mondragan,
de heer J. Verhoeven, in suiker werd
vervaardigd van het Zierikzeese
poortencomplex. De „suikerpoorten"
hebben terecht nu veel bekijks. Zoals
bekend had. het werkstuk van de
heer Verhoeven, die bij de vervaar
diging werd geassisteerd door de
heer W. Klippel, tijdens de feestda
gen een ereplaats in het restaurant.
CJ.V.-oud-papieraktlc
Zaterdag 14 januari a.s. hopen le
den van de plaatselijke CJ.V.-afde-
ling weer een oud-papieraktie te
houden. De wijken, welke in voor
gaande akties reeds bezocht werden,
zullen a.s. zaterdag weer afgewerkt
worden.
WESTERSCHOUWEN
Verkeerde opgaaf
in bevolklngsoverilcht 1966
Wij worden er op gewezen dat in
het bericht van maandag jl. inzake
het bevolkingsoverzicht van het jaar
1966 een foute opgaaf is gedaan. Er
stond namelijk dat het aantal inwo
ners vermeerderde door vestiging
met 273 personen. Dit aantal is niet
juist: er had moeten staan met 206,
(97 mannen en 109 vrouwen). Deze
foutieve opgaaf heeft overigens geen
invloed gehad op het totaalcijfer dat
in 1966 is toegenomen met 59 en op
het zielental van Westerschouwen
31 december 1966 bedroeg 4.117 (2086
m. en 2031 vr.).
HAAMSTEDE
Ouderavond uitgesteld
De voor vrijdag 13 januari a.s.
vastgestelde ouderavond van de
Prinses Beatrixschool is door de op
dezelfde avond in Burgh te houden
feestavond der sportvereniging D.F.
S„ verschoven naar donderdag 19
januari.
HAAMSTEDE BURGH
Veilig Verkeer-cursus
De docent van de op handen zijn
de Veilig Verkeers-cursus, opper
wachtmeester Poortman deelde mede
dat de cursus geheel volgeboekt is en
niemand meer aangenomen wordt.
Dit geldt voor de op vrijdag 20 ja
nuari a.s., des avonds half acht in
het lokaal der oude tuinbouwschool
aan het Sluispad te beginnen lessen.
De toeloop was zo groet, dat nog ve
len afgewezen moesten worden.
LAS VEGAS. De 43-jarige Fran
se zanger Charles Aznavour is
woensdag in Las Vegas (Nevada) in
het huwelijk gestreden met de 21-
jarige Zweedse Ulla Thorssell, een
fotomodel.
BRULNISSE
„Nu Met Hope"
wordt fanfarekorps
Het muziekgezelschap „Nu met
Hope" te Bruinisse werd oorspron
kelijk opgericht als fanfare-gezel-
schap en was dat meer dan een hal
ve eeuw lang. Toen kwam echter de
wens naar voren over te gaan naai
de harmonie en werden de houten
blaasinstrumenten aan het koper
toegevoegd. Hout eist echter een in
tensief onderhoud en een steeds on
onderbroken wekelijkse of 14-daag-
se bespeling, wil het niet ontstemd
raken. De omstandigheden brengen
in Bruinisse mee, dat aan een im
mense bespeling niet altijd de hand
wordt gehouden. Het bestuur besloot
daarom vorige week, dat de vereni
ging weer terug zal keren tot de
fanfare en in het vervolg dus uitslui
tend met koperen instrumenten zal
oefenen.
Kustvaarder in de haven
Opnieuw kwam deze week een
kustvaarder de Bruinisser haven
binnen. De 1000 ton grote „Agrotai",
waarvan de Spaanse vlag wapperde
(thuishaven Sevilla), had met zijn 75
meter lengte de allures van een klein
zeeschip. Het schip laadde 750 ton
aardappelen voor Spanje en hielp op
deze manier weer mee, de streek
aardappel voorraad te verminderen,
„Stad Rotterdam" op werf
Het toeristenschip „Stad Rotter
dam" van de R.T.M. dat zoals be
kend een dienst onderhoudt in de
zomer van Zierikzee naar Veere over
het Veerse meer, koos ligplaats aan
de scheespwerf van de firma van
Duivendijk en Zonen te Bruinisse.
Naast een grondige opknapbeurt zal
het schip onder meer van waterdich
te schotten worden voorzien.
Fusie van verenigingen
De C.J.M.V. „Obadja", door dte
toenmalige hervormde predikant ds.
C. Waardenburg opgericht in 1906,
als vereniging voor jonge mannen,
heeft rich per 1 januari 1967 geli
eerd met de meisjesvereniging „Wees
een Zegen". Als gemengde jeugdclub
van jonge mannen en jonge vrou
wen zal men verder zijn taak in de
samenleving van Bruinisse, het ge
ven van goede ontspanning, naast
bijbelstudie, vervullen. De laatste ja
ren van het 60-jarig bestaan werden
reeds min of meer regelmatig geza
menlijke vergaderingen gehouden,
maar tot een definitief samengaan
werd eerst eind 1966 besloten.
Referaat
voor vrouwenvereniging
Ds. H. Jagersma, hervormd predi
kant te Bruinisse, heeft voor de her
vormde vrouwenvereniging een re
feraat gehouden over „De Eredienst"
Alle liturgische handelingen van vo
tum tot zegen, en het waarom en
waartoe daarvan werden uitvoerig
besproken en een en ander zal zeker
meewerken dat de zin van de kerk
dienst beter wordt begrepen. Er wa
ren diverse vragen, die eveneens uit
voerig werden beantwoord.
Jeugd massaal door ijs gezakt
De schooljeugd had dinsdag een
vrije dag ter gelegenheid van het
huwelijk van prinses Margriet en
mr. Pieter van Vollenhoven. Natuur
lijk trok men toen 's middags naar
het ijs, maar de ijsbaan was gesloten
want het dooide en maandagavond
was het ijs nog niet betrouwbaar.
Een groot deel van genoemde jeugd
klom toen over de hekken en over
het prikkeldraad, met het gevolg dat
niet minder dan 14 personen door
het ijs zakten en de baan geheel ka
pot werd gereden. Het bestuur van
de ijs vereniging zal bij mogelijke
herhaling zeker proberen personen
die weer op dergelijke wijze de baan
kapot maken en de ijspret voor an
deren bederven, streng te straffen.
Vaak complicatie van influenza
DEN HAAG, 12-1. De minister van
economische zaken heeft gisteren aan
de directie van het Philipsconcern
in Eindhoven medegedeeld, dat de
regering heeft besloten te bevorderen
dat met ingang van 1 januari 1968
televisie-uitzendingen in kleuren
kunnen geschieden. Gestreefd wordt
naar regelmatige uitzendingen van
zes tot acht uur per week.
Sclieepvaartberichten
Attis, 12-1 te Antwerpen
Esso Amsterdam, 11-1 van. Aruba
naar Pozoscolorados.
Goeree, 12-1 te Tenefire.
DEN HAAG, 12-1. Er is op het
ogenblik een levendige vraag naar
goede appels. Vooral van de betere
rassen en kwaliteiten zijn de prijzen
aangetrokken. Weliswaar liggen deze
over het algemeen nog belangrijk be
neden het niveau waarop het vorig
jaar omstreeks deze tijd werd ge
handeld, maar ten opzichte van het
afgelopen najaar is er toch sprake
van een prijsverbetering
Behalve de binnenlandse markt
is er ook een redelijke vraag voor
export. West-Duitsland koopt dage
lijks Nederlandse appelen en naar
Frankrijk worden heel wat partijen
Goudreinetten verladen.
België is ook een regelmatige af-
OTTAWA, 12-1. In Canada bleef
de werkloosheid in december stijgen,
niettegenstaande een stijging van de
werkgelegenheid in niet-agrarische
bedrijven. Het totaal-aantal werklo
zen bedraagt thans 266.000 man, of
wel 3,8 procent van het aantal ar
beidskrachten.
In Zwitserland is de werkloosheid
vorige maand bijna verdubbeld, ter
wijl de werkgelegenheid verminder
de. Het totaal-aantal werklozen in
Zwitserland bedraagt overigens 415,
tegen 583 in december 1965.
Het „lelijkste ding"
LIMOGES, 12-1. Brandweerlieden
te Saint-Julien, bij Limoges, die gis
teren een lezing bijwoonden van hun
commandant over brandbestrijding,
moesten in actie komen toen de al
armbel klonk. Het alarm was gege
ven voor een brand in de woning
van hun commandant, die vergeten
was zijn elektrische deken uit te
schakelen.
ZWIJNDRECHT, 12-1. De 29-ja-
rige J. van Es uit Nieuwe Tonge is
bij een verkeersongeval om het le
ven gekomen. Met zijn volkswagen
busje, dat door de gladheid van de
weg in een slip raakte, reed hij van
de zes meter hoge Lindtsedijk af.
Van de vijf overige inzittenden, al
len afkomstig van Goeree-Overflak-
keen, werd er één levensgevaarlij k,
twee zwaar en twee licht gewond.
De man voor wiens leven wordt ge
vreesd is de heer J. Bestman, oud 61
jaar uit Dirksland. De mannen die
werkzaam zijn bij P. van Leeuwen
Junior's Buizenhandel N.V., waren
op weg naar huis.
De grafieken betreffende het op
treden van longontsteking vertonen
doorgaans een piek iti de maanden
januari, februari of maart, daarom
vandaag enkele aantekeningen over
deze vanouds gevreesde ziekte.
Longontsteking kan mensen van
alle leeftijden treffen; voor kleine
kinderen en voor bejaarden is het
altijd een gevaarlijke ziekte geweest.
Bovendien was een bepaalde vorm
van longontsteking (de croupeuze)
nog niet zo heel lang geleden een
ziekte die soms juist mensen in de
kracht van hun leven ten grave
sleepte.
Meer hulp
De methoden van onderzoek van
behandeling zijv in de laatste tien
tallen jaren zodanig verbeterd, dat
de kans op genezing bij velerlei vor
men van longontsteking zeer ver
groot is.
Chemie, bacteriologie en röntgen -
diagnostiek ontwikkelden zich im
mers snel; suljapreparaten en anti
biotica bleken waardevolle medica
menten.
Desondanks is longontsteking nog
altijd een ernstige stoornis, die viel
mag worden veronachtzaamd. Hoe
eerder medische hulp wordt ingeroe
pen, des te beter zijn de vooruit
zichten.
De bedoelde vorderingen in diag
nostiek en therapie moeten tijdig
toepassing kunnen vinden; pas dan
is het mogelijk dat de sterk verbe
terde prognose ook tot uiting komt.
Verschillen
Ir, sommige gevallen wordt de
pneunomie (is longontsteking) door
bacteriën, in andere gevallen door
een virus veroorzaakt. Al naar de
aard van de verwekker kan het ziek
tebeeld zich verschillend manifes
teren; de therapie moet vanzelfspre
kend ook aan de oorzaak worden
aangepast.
Een andere onderscheiding van de
pneunomieën is te maken naar de
aard en de uitbreiding van de ont
stekingsprocessen. Zo kan het voor
komen dat een gehele longkwab in
een toestand van ontsteking ver
keert, terwijl de verdere longgedeel
ten geen afwijkingen vertonen.
Het is ook mogelijk dat overal in
de longen heel kleine ziektehaarden
rondom de bronchi is (luchtwegver
takkingen) ontstaan. In dat geval
wordt er gesproken van een bron-
chopneumonie. Het ziekteproces is
dan begonnen met een ontsteking
van het slijmvlies der luchtwegen
en het heeft zich daarna in het om
liggende longweefsel uitgebreid.
Salisbury op terugreis Beschadiging
nemer van betekenis. Het grootst is
de vraag naar Cox's Orange Pippin,
waarvan vooral bij de veilingen in
Kampen en in Zwaag een behoorlijk
aanbod is. De prijs van de goede
kwaliteiten van dit ras is gestegen
tot 80 cent per kg.
Ook Golden Delicious is duurder
geworden. Goede partijen klasse I
doen op de veilingen algemeen tus
sen 55 en 70 cent per kg.
Goudreintte noteert rond 40 cent
per kg met uitschieters tot 50 cent
voor de prima partijen.
Grote vraag is er ook naar appels
van het ras Winston, waarvoor vei-
lingprijzen tot 70 cent per kg wor
den betaald.
TOKIO, 12-1. Harison Salisbury,
plaatsvervangend hoofdredakteur
van de New York Times, heeft van
daag in Tokio gezegd, dat naar zijn
gevoelen Hanoi tot vredesonderhan
delingen zou kunnen besluiten als
Amerika de bombardementen op
Nocrd-Vietnam staakt.
Harrison Salisbury zei niet te ge
loven, dat de Verenigde Staten Ha
noi kunnen dwingen aan een confe
rentietafel plaats te nemen. „Zij zou
den liever sterven of teruggaan naai*
het oerwoud om een guerriHaoorlog
te vechten van desnoods twintig jaar
tegen de Amerikanen', aldus Salis
bury die op weg is naar de V.S. na
een verblijf van twee weken in
Noord-Vietnam.
Op de vraag of hij een of andere
hoogst geheime mededeling had voor
de Amerikaanse regeringsleiders
antwoordde Harrison Salisbury dat
dat helaas niet het geval wias.
Dat wij deze ontstaanswijze van
longontsteking afzonderlijk noemen
heeft zijn bijzondere reden. Aan een
longontsteking kan namelijk een ver
koudheid of influenza (is griep) zijn
voorafgegaan.
Het verkoudheids- en het influen-
zavirus zijn zelf geen veroorzakers
van pneunomie, maar ze beschadigen
dikwijls het slijmvlies van de bron
chi en daardöor krijgen andere ziek
tekiemen toegang tot de longen.
Sommige personen slaan meer dan
anderen bloot aan de mogelijkheid
dat het doormaken van een griep
hun een ernstige longontsteking be
zorgt.
Tot deze zogenaamde „high risk"-
groep behoren bijvoorbeeld de men
sen die in hv,n lichaam veel stafylo-
coccen herbergen, dit zijn etterbac
teriën die bijzonder gevaarlijk wor
den als ze in de longen terecht ko
men.
Voorzorg
Speciaal voor hen verdient het
aanbeveling dat zij door inenting zo
veel mogelijk onvatbaar worden ge
maakt tegen de voor hen niet so on
schuldige griep.
Maar ook anderen kunnen in aan
sluiting aan influenza zeer wel tong-
ontsteking krijgen: in de periode dat
deze ziekte de kop pleegt op te ste
ken januari, februari, maart die-
ne men daarom op zijn hoede te zijn
Als b(j een grieppatiënt na drie
dagen de koorts nog hoog is of op
nieuw hoog wordt, zal de dokter er
op bedacht stjn, dat er zich mis
schien een pneunomie heeft ontwik-
keld.
De te nemen maatregelen hangen
af van verschillende factoren: opne
ming in een ziekenhuis waar alle
diagnostische en therapeutische mo
gelijkheden bij de hand zijn, zal
soms aanbeveling verdienen.
Veranderd ziektebeeld
Bü de zojuist genoemde croupeu
ze pneunomie is de gang van zaken
anders: vanuit volledige gezondheid
ioordf de patiënt ineens heftig ziek.
de temperatuur stijgt plotseling tot
grote hoogte.
Deze toestand van ernstig ziekzijn
bleef vroeger, toen de effectieve ge
neesmiddelen tegen dit soort long
ontsteking nog niet bekend waren,
gedurende een aantal dagen en nach
ten voortduren.
Even plotseling als de koorts opge
komen was verdween zij op zekere
dag weer; dit verschijnsel werd de
crisis genoemd. De zieke bevond
zich dan in een precaire situatie,
want de crisis kon het begin van de
genezing zijn, maar ook kon in deze
toestand het hart van de patiënt te
zwaar worden belast waardoor geen
redding meer mogelijk was.
Tegenwoordig gaat het allemaal
anders toe. Hel begin van de crou
peuze pneunomie is nog wel het zelf
de, maar door toediening van de mo
derne medicamenten is hel mogelijk
de ziekte een milder verloop te laten
hebben: het optreden van een crisis
wordt nu zelden meer gezien!
Pas op met vogels
Niet alle vormen van longontste
king behoeven hier afzonderlijk te
worden besproken. Wel willen we
hier nog een bepaalde vorm van
pneunomie noemen, die meer de aan
dacht gaat vragen.
Deze longontsteking is een gevolg
van besmetting met het virus van de
ornithosis (is vogelziekte). Dal is een
tamelijk kwaadaardige pneunomie.
Deze aandoening kan niet alleen
door papegaaien en parkieten, maar
ook door duiven, rijstvogels, eenden,
kalkoenen, mussen en vinken op de
mens worden overgebracht.
Dr. Alfreda Briedé.
Muurkrant in Peking
geeft onthullend nieuws
Het Tsjechische persbureau Ceteka
meldt dat volgens een muurkrant in
Peking de tegenstanders van Mao
zich mobiliseren, wat wel eens tot
botsingen aanleiding zou kunnen ge
ven. Al'le vervoer tussen het noorden
en het zuiden van het land is tot
stilstand gekomen, aldus die muur
krant. Verder stond er in, dat in
Sjanghai groot gebrek aan steenkool
bestaat door een staking van de ha
venarbeiders. In vele fabrieken kon
men niet meer werken wegens ge
brek aan brandstof. In Nanking zou
He partijleiding tot een vergelijk met
de rode garde zijn gekomen. Alle re
volutionairen zullen de stad verlaten,
waarna de arbeidsr het werk hervat
ten. Het compromis zou bereikt zijn
door bemiddeling van premier Tsjöe.
Aanzienlijke materiële schade
Bestuurders kwamen met de schrik vrij
De kraanwagen had het hier druk
met het weer op de weg zetten van
de gestrande wagens. Een busje van
de fa. Den Hartogh moest uit de sloot
getakeld worden
ZIERIKZEE, 12-1. De gladheid,
ontstaan dcor opvriezing van enige
weggedeelten op Schouwen-Duive-
land is enige vroege weggebruikers
heden (donderdag)morgen duur te
staan gekomen. In de nabije omge
ving van Zierikzee raakten alleen al
vier personenwagens en twee busjes
van de weg af. De twee busjes be
landden in de sloot en moesten door
een kraanwagen van de fa. De Jonge
weer op het droge worden gebracht.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor, maar de materiele schade
was hier en daar aanzienlijk.
Dat was gelukkig ook het geval
met de chauffeurs van de drie au
to's die vanmorgen slipten orp de
Provinciale weg nabij de Zandweg.
(Foto's: Zierikzeesche Nieuwsbode)
De grootste schade ontstond aan
twee personenwagens die op de Lan
ge Blokweg. juist tegenover de hoe
ve Stadwijk aan de vroegere Vijfmi-
nutenweg, met elkaar in botsing
kwamen. De Lange Blokweg was
vanmorgen plaatselijk zeer glad. Een
uit de richting Noordgouwe komen
de personenwagen van de heer M.
uit Schuddebeurs kwam in een slip
en botste op de uit de tegenoverge
stelde richting komende wagen van
de heer Der W. uit Zierikzee. Beide
wagens werden flink beschadigd. Op
dezelfde plaats was al eerder een
busje van een firma uit St. Maartens
dijk, bestuurd door de heer K. uit
Zoinemaire, geslipt en in de sloot te
recht gekomen. De bestuurders kwa
men met de schrik vrij.
4