komt de ótra%
Elk Schouwen-Duivelands dorp had vroeger wel twee molens
Successen van emigranten in Australië
Drogen van bloemen en planten
De P.T.T. in cijfers
Windkorenmolenaar oeroud beroep
Eén der oudste beroepen, die door
de tijdsverandering steeds minder
werden aangetroffen, is dat van
wind-kcrenmolenaar. Het waren in
vroeger tijden niet alleen de schip
pers, die naar een oud gezegde „van
de wind moesten leven", ook de mo
lenaars behoorden ender deze cate
gorie thuis.
Het was wel een vak met een ro
mantische inslag dat van korenmo
lenaar of „mulder" zoals men op
sommige plaatsen de molenaar wel
noemde. Er zijn vele oude rijmpjes
en gezegden het molenaars-vak be
treffende. De korenmolens, op
Schouwen-Duiveland, die nog koren
malen, zijn wel op de vingers van
één hand te tellen, in tegenstelling
met vroeger jaren toen ieder dorp en
stad op het eiland één of twee koren
molens rijk was. Het is een oeroud
bedrijf, want reeds in het jaar 1274
waren er windkorenmolens in ons
land. Deze waren meestal het eigen
dom van de Ambachtsheer, zoals ook
Oosterlands molen, gesticht in 1752
door Suzanna Maria Loncque. nog
steeds het eigendom is van Ooster
lands Ambachtsheer. Oudtijds beza
ten de Ambachtsheren en -vrouwen
een heel grote macht, zij bezaten niet
alleen het jacht- en visrecht, maar
ook het plantrecht en het windrecht.
En juist dit laatste was oorzaak van
het ontstaan van de z.g. „dwangma-
lerij", want alleen de heer van een
plaats of dorp had recht gebruik te
maken van de wind, en lieten daar
om vaak een molen bouwen teneinde
deze aan een molenaar te verpachten
Daarom bouwde ook Vrouwe Suzan
na de Oosterlandse molen aan de
Molenweg, waar de keurig geschil
derde wapens in hout aan de
„baard" van de molen, doch ook de
aan de straatzijde ingemetselde hard
stenen gedenkplaat met de wapens
van haar en haar man, mr. Cau. de
herinnering aan haar levendig hou
den.
Einde dwangmalertf
Het duurde tot in de Franse tijd
(1798) toen er een einde aan de
dwangmalerij werd gemaakt. Het
paste blijkbaar in het kader van
„Vrijheid, Gelijkheid en Broeder
schap, waarmee de Fransen de Ne
derlanders tegemoet traden. De mo
lenaars bleven natuurlijk wel hun
oacht betalen aan de Ambachtsheer.
Op sommige plaatsen vroegen de
molenaars maalloon aan hun klanten
doch het kwam ook op vele plaatsen
voor dat de molenaar meest leven
van het z.g. „schepgeld". Met een
voor dit doel vervaardigde schop
mccht de molenaar eerst een deel
van het graan uit de zak scheppen.
Op sommige plaatsen was dit de
gewoonte van een zestiende van de
inhoud van de zak. op andere plaat
sen één vierentwintigste of nog min
der. Na dit graan gemalen te hebben,
verkocht do mulder dit aan de bak
ker. Over dit „scheppen" van de mo
lenaars deden eertijds verhalen de
ronde. Over het algemeen werd er
veel geknoeid hiermee, de goeden
niet te na gesproken natuurlijk. Dit
lag aan de geaardheid van de betref
fende mulder. Een oud rijmpje luid
de: „Neem een kleine schepper, en
schept een klein getal, maar vrees de
Grote Schepper, de Schepper van
't heelal". Sommige molenaars, die
het waarschijnlijk niet al te nauw
namen met het scheprecht, noemde
men eertijds wel spottend: De al
machtige schepper"
Merkwaardig rümpje
Ook het rijmpje: „Molenaars en
bakkers, die knoeien als rakkers,
pleit nu niet direct voor de eerlijk
heid van deze beide vaklieden. Ver
der betekende het vroeger een ramp
wanneer de wind soms weken lang
verstek liet gaan en het Is bij niet
velen bekend het oud molenaars ge
zegde, dat de maanden september en
oktober de lastigste van het jaar be
tekenen, omdat er dan het minste
wind waait van het hele jaar, on
ontbeerlijk voor de windmolen. Het
is de loop der tijden wel voorgeko
men dat de molen zo lang stil staan
moest, wel zeer tot ergernis van mo
lenaar en boer, die overstag raak
ten met hun meel/voorraad. Dit is
ook wel de grootste reden waardoor
het malen met de wind grotendeels
afgeschaft werd en vervangen door
mechanische maalmethoden. In
Flakkee spreekt men van „graan-
honger" als de molen zo lang stil
staan moest.
Het kwam veel voor dat er in de
nacht gemalen moest worden wan
neer de wind opging. En op sommige
plaatsen zelfs op zondag. Weer een
oud versje: „Als hij (de mulder) 's
naohts moet uit zijn kooi. al is het
weer dan ook niet mooi. Toch moet
hij malen, slaap of niet, want zonder
meel zijn kan hij niet". Dat konden
zware nachten zijn voor de mole
naars, vooral kort na de nieuwe
oogst, als er ook op de dag veel ge
malen moest worden. Het nachtma
len was bij de meeste molenaars niet
geliefd getuige het oude rijmpje:
Het molenaarsleven heeft God ons
gegeven. Maar malen bij nacht,
heeft de duivel bedacht". Het is wel
gebeurd dat de molenaarsknecht
's nachts op de zakken in slaap ge
vallen was, terwijl de wieken steeds
harder gingen draaien. Toch waren
er ook vroeger wel molenaars die het
nachtmalen niet zo erg vonden, om
dat de nachtwind meestal regelmati
ger is dan de wind op de dag. En
verder zeiden zij, krijg je 's nachts
geen last van pottenkijkers van
klanten, handelaren en dergelijke.
Accijns
Er is nog een tijd geweest dat ei-
accijns geheven werd op het te ma
len graan. Een soort belasting dus,
en bij tijd en wijle verscheen er een
controleur op de molen om te kij
ken of wel van alle aanwezige graan
accijns was betaald. De molenaar
moest zelf het gemalen meel bij do
boeren bezorgen, vergezeld van een
geleidebiljet. dat het „meulbriefje"
werd genoemd. En om goed te kun
nen zien of één en ander klopte,
moest het transport plaatsvinden op
een wagen met open ladders, en be
slist niet tussen zonsondergang en
zonsopgang. Ook hier trad wel be-
lastingonduiking op, in sommige ko
renmolens werden onzichtbare
gi-aankasten aangebracht om het
„belastingvrij'' graan in op te ber
gen. Het kwam in die tijd vaak voor
dat de ene molenaar de andere waar
schuwde dat er onraad op komst was
door de wieken in zekere stand te
plaatsen. Het zou nog tot 1855 duren
eer aan deze door velen verafschuw
de belasting een einde kwam. Ver
der was het ook wet toentertijd dat
een molenaar niet gelijktijdig bakker
mocht zijn, en dat de bakkerij min
stens 50 roeden van de molen moest
afstaan. Het is alles verleden tijd er?
zoals gezegd, de windkorenmolen
heeft afgedaan bij de meeste mul
ders, er zit. naar hun zeggen, „geen
brood meer in". En zo is ookdit
mooie vak van windkorenmolenaar
slachtoffer geworden van de tijd
geest.
Oosterland
HAMILTON, Victoria, 2-1. De 13
jaar geleden uit Nederland naar
Australië geëmigreerde glazenier L.
E. Orval uit de stad Hamilton heeft
opdracht gekregen vcor twee grote
glas-in-lood ramen voor de St. Paul's
kerk te Mount Gambier in zuid-Aus-
tralië.
Glazenier Orval begon 13 jaar ge
leden als tekenleraar aan de mid
delbare school te Hamilton en ont
wierp in zijn vrije tijd ramen. Hij
heeft nu voldoende opdrachten om
zich geheel aan de glazenierskunst
te wijden.
Na 1960 maakte Orval tientallen
gebrandschilderde ramen. Twee hier
van kan men aantreffen in de St.
George's kerk te Malvern en St. Da
vid's kerk te Moorabbin. beide voor
steden van Melbourne,
Hij heeft voorts een opdracht ge
kregen voor het ontwerpen van 12
ramen voor de Grimwade Grammar
school en hij heeft een uitnodiging
ontvangen zijn werk te tonen aan
de Anglikaanse bisschop van Can
berra en Goulburn.
Deze maand zal hij ook in Sydney
besprekingen voeren over het ont
werpen van een drietal ramen voor
een van Australië's oudste kerken,
Twee doden
door gladheid op de weg
ELBURG, 2-1. Maandagmorgen
omstreeks half zes heeft zich op de
Zuiderzeestraatweg onder de ge
meente Oostendorp nabij Elburg als
gevolg van gladheid een verkeerson
geluk voorgedaan, dat aan twee men
sen het leven kostte.
Een truck met oplegger geraakte
door een slip op de verkeerde weg
helft en botste tegen een tegemoet
komende personenauto. Van de drie
inzittenden van de personenauto was
de bestuurder, de 43-jarige G. Koele
uit Oldebroek, op slag dood. De 26-
jarige T. Huenenstein uit Elburg
overleed op weg naar het ziekenhuis.
De derde inzittende, de 24-jarige H.
Schoeber uit Oldebroek. is zwaar ge
wond opgenomen in het ziekenhuis
te Zwolle.
De heer Koele was vader van
veertien kinderen.
de St. John's kerk in het nabij Syd
ney gelegen Parramatta.
Een van de dagbladen in Perth
heeft een groot geïllustreerd artikel
gewijd aan het grote metaaldraad-
bedrijf van de 55-jarige Johan Kui
per uit Welshpool, die zich 12 jaar
geleden zo opwond over het feit dat
hij een paar cent moest betalen voor
de metalen klerenhanger waarop zijn
pak van de stomerij kwam. dat hij
besloot die dingen zelf te gaan ma
ken.
Hij knipte een stuk draad van de
omheining, maakte 12 klerenhangers,
ging met zijn vrouw op de fiets de
stomerijen langs en kwam terug met
opdrachten voor 56 gros.
Zijn buigtang is inmiddels uitge
groeid tot een indrukwekkend ma
chinepark dat alle mogelijke produk-
ten van staaldraad kan produceren,
waarin 45 mensen werk vinden en
dat een jaaromzet van een miljoen
gulden heeft bereikt.
MARKTBERICHTEN
Paardenmarkt Utrecht
UTRECHT, 21-1. Op de Utrechtse
paardenmarkt werden 301 dieren
aangevoerd.
De prijzen waren voor: luxe paar
den f 1260 tot f 1590; werkpaarden
f 1035 tot f 1525; oude paarden f 860
tot f 1320; 3-jarige paarden f 860
tot f 1240; 2-jarige paarden f 725 tot
f 950; veulens f 325 tot f 675; hitten
f 735 tot f 850.
Slachtpaarden per kg. geslacht ge
wicht van f 2,95 tot f 3,40; jonge
slachtpaarden per kg. geslacht ge
wicht van f 3,40 tot f 4,00.
De handel was vlot.
Graanbeurs Rotterdam
ROTTERDAM, 2-1. Heden werden
op de Rotterdamse graanbeurs de
volgende prijzen genoteerd franco
Rotterdam:
Groene erwten tot f 44,00 (42,50);
Schokkers tot f 42,50 (41,00); Capu-
cijners tot f 59,50 (59,50); Bruine bo
nen - boerenschoon - tot f 85,00
(83.00).
Predikanten
bij boeren
in de leer
DEN HAAG, 1-1. Er js een tijd
geweest waarin de platte
landspredikanten het niet bij
het woord alleen lieten, maar
metterdaad de landbouwkun
dige ontwikkeling van hun
gemeenten hielpen bevorderen
Nu echter zijn de boerenpro-
blemen zo moeilijk geworden
dat de dominees van vandaag
moeten erkennen dat dg nodi
ge kennis van zaken om er
enigszins verantwoord over
mee te kunnen praten hun
veelal ontbreekt. Tot die er
kenning z\jn althans de her
vormde en gereformeerde pre
dikanten in de classis Zutphen
en Doetinchem gekomen. Hun
tekort inziend en betreurend
hebben ze het er niet bij laten
zitten, maar zich met een ver
zoek om voorlichting gewend
tot een tweetal landbouworga
nisaties in hun provincie. Die
wilden graag helpen, en op 16
januari zullen de dominees tij
dens een bijeenkomst in Bar-
chem van alles over de land
bouw te horen krijgen. Twee
functionarissen van de land
bouworganisaties, drs. E.
Broekhuis van de Gelderse C.
B.T.B. en de heer H. Visschers
van de Gelderse Maatschappij
van Landbouw, zullen er spre
ken over „De landbouw in een
groeiende economie" en Be
drijf en gezin in de branding".
L. A. C.
HONGKONG. De acht Chinese las-
technici die na een verblijf van eni
ge maanden in het gebouw van de
Chinese vertegenwoordiging in Den
Haag, uit Nederland vertrokken,
hebben op het vliegveld van Peking
een hartelijk welkom gekregen.
PEKING. Rode-Gardisten hebben
in het centrum van Peking biljetten
opgehangen waarin de terechtstel
ling van de voormalige burgemeester
van deze stad, Peng Tsjen, en drie
andere aan de kant gezette Chinese
leiders wordt geëist.
DEN HAAG, 2-1. Volgens voor
lopige gegevens zal de P.T.T. over
het afgelopen jaar een bedrijfsresul
taat boeken van 54,5 miljGen gulden,
tegen 56,5 miljoen in het jaar daar
voor.
Grote negatieve financiële resulta
ten werden geboekt door de afdeling
posterijen (verlies 68,4 miljoen gul
den tegen een verlies van 52,2 mil
joen in 1965). Ook de draadomroep
leverde weer een verlies op, name
lijk van 3,5 miljoen gulden (1965: 2,3
miljoen). De postcheque- en giro
dienst verdiende voor het bedrijf 25
miljoen gulden (13,3 miljoen).
Tante Pos verwerkte in 1966 bijna
2,5 miljard poststukken in binnen
lands verkeer. Bij de giro stonden
1.275.000 rekeninghouders ingeschre
ven die samen een saldo-tegoed heb
ben van 3.150.000.000 gulden. Deze
dienst verrichtte in het afgelopen
jaar 266 miljoen transacties.
Bij de Rijkspostspaarbank staan
5.700.000 rekeninghouders ingeschre
ven die samen een saldo-tegoed heb
ben van 4.460.000.000 gulden.
Er werden in 1966 1.900.000 tele
grammen in hel binnenland verzon
den en 3.400.000 werden er met het
buitenland gewisseld. Het aantal te
lexaansluitingen nam toe van 6780
tot 7775 en het telexverkcer met het
buitenland omvatte 42.8 miljoen mi
nuten (37,5 miljoen in 1965).
Voor het eerst in haar geschiede
nis heeft de P.T.T. in het afgelonen
jaar het getal van 100.000 nieuwe te
lefoonaansluitingen gepasseerd. Er
wachten, nog 168.000 Nederlanders op
telefoon, een nog weer langere
wachtlijst dan in» 1965 (153.000),
Ma ri nem 0111 u men t
ill Seheveniiigen beklad
DEN HAAG, 2-1. Het nationaal
marinemonument aan de boulevard
in Scheveningen is op de eerste dag
van het nieuwe jaar voorzien van
het opschrift „301 jaar moord". De
tekst werd aangebracht met witte
verf. De reinigingsdienst zal trachten
de verf te verwijderen.
Het nationaal marinemonument
werd in de zomer van 1966 door de
koningin onthuld, bij gelegenheid
van de herdenking van de vierdaag
se zeeslag in 1666.
MARKTBERICHTEN
Aardappelbcurs Rotterdam
ROTTERDAM, 2-1. Klei-aardap
pelen voor het binnenland: Eigen
heimers 40 mm opwaarts f 20,50-
22,50; Bintjes 35-50 mm f 13,00-14,00
Bintjes 40 mm opwaarts f 14,50-15,50
Furore 40 mm opwaarts f 17,50-19,00
Meerlander 40 mm opwaarts f 18,50-
19,00.
Klei-aardappelen voor de export:
Bintjes 35 mm opwaarts intwee ma
ten gesorteerd f 14,25-15,25; Bintjes
45 mm opwaarts f 15,50-16j00.
Zand-aardappelen voor het bin
nenland: Bintjes - blank - 35 mm
opwaarts f 10,50.
Zand-aardappelen voor de export:
Climax 35 mm opwaarts geen note
ring; Bintjes - blank - 35 mm op
waarts f 10,50.
Voer-aardappelen f 2,00-5,25.
Stemming: binnenland en export
rustig.
Prijzen berekend per 100 kg en op
de handelsvoorwaarden vastgesteld
voor de verkoop van consumptie
aardappelen op wagon, schip of auto.
E ierveiling Ede.
EDE, 1-1. Aanvoer 301.440 stuks,
handel redelijk.
Prijzen per 100 stuks: eieren van
51-52 gram f 10,73-10,76; van 56-57
gram f 11,38-11,80; van 60-61 gram
f 12,00-12,46; van 62-63 gram f 12,50-
12,91; van 64-65 gram f 12,83-13,03.
Een geliefkoosde bezigheid is het
drogen van bloemen en planten. Het
is niet zo'n grote kunst om dit werk
je zo te doen, dat de bloemen en
planten hun natuurlijke kleuren be
houden.
De meest gangbare manier van
drogen is de planten of de bloemen
tussen enige lagen vochtopslorpende
papieren te leggen. Zware boeken
moeten dan dienst doen om de no-
die druk te krijgen voor het mooi
plat maken. Het resultaat van deze
werkwijze is, dat zodra de planten
en de bloemen droog zijn, z0' hun
natuurlijke kleur hebben verloren.
Dat komt omdat de plantendelen
dan door de druk op het papier min
of meer geheel van de buitenlucht
afgesloten z\jn geweest.
Het water kan niet verdampen
omdat ventilatie geheel ontbreekt
tvaardoor broeiing ontstaat. Dit is
de oorzaak van de ontstane bruine
kleur. Deze methode staat gelijk met
worden gefermenteerd. Het laat zich
begrijpen, dat men op deze ivijze
geen natuurlijke kleuren kan hou
den.
Noodzakelijk is, dat het drogen
zo snel mogelijk geschiedt. Verder
moeten de planten direct na de thuis
komst van een wandeling worden
behandeld.
Slapelramen
Maak van dun triplex eens enkele
droograampjes. Latjes van ongeveer
lVicm. breedte slaat u met spijker
tjes kruiseling over elkaar. Het
raampje moet ongeveer 45 bij 30 cm.
zijn. Verder is nodig een stukje tri
plex van dezelfde grootte als de
raampjes .Een flink stuk ijzer of an
der zwaar materiaal is nodig om de
nodige druk te verkrijgen. Als mate
riaal waartussen de planten en bloe
men gedroogd moeten worden neemt
u filtreerpapier, ook al van de zelfde
afmetingen. Hebt u niets anders bij
de hand, dan kunt u ook volstaan
met krantenpapier.
Op elk houten raampje wordt een
flinke laag filtreerpapier gelegd en
daarop worden vervolgens de bloe
men en planten uitgespreid. Dit uit
spreiden moet natuurlijk netjes
plaats hebben, opdat het materiaal
niet dubbel komt te liggen en er ook
een aardige verhouding onderling
ontstaat. Leg tussen twee raampjes
liefst niet meer dan één laag bloe
men, opdat de druk gelijkmatig ver
deeld wordt. Op deze wijze kunnen
verschillende raampjes op elkaar ge
legd worden. Hebben alle door u
meegebrachte planten en bloemen nu
een plaatsje gekregen, dan wordt op
het bovenste raampje het stuk tri
plex gelegd, waarop dan het stuk
ijzer of ander voorwerp komt.
De volgende dagen
Na een dag drogen worden de
planten en bloemen voorzichtig van-
het filtreerpapier afgenomen en op
droog papier overgebracht, waarna
de raampjes weer netjes, op elkaar
worden gelegd, met hei stuk triplex
en het zware voorwerp er op. Ook
de derde dag moet de zelfde behan
deling nog eens plaats hebben. Op
de vierde dag kunt u dan het resul
taat aanschouwen en als daarbij
blijkt dat verversing niet meer nodig
is, laat u de planten en bloemen rus
tig op hun plaats.
Rem op tariefsverhoging
leidingwater
RIDDERKERK, 2-1. De gemeente
raad van Ridderkerk besloot onlangs
de tarieven voor het waterverbruik
te verhogen. De verhoging, die op
nieuwjaarsdag zou ingaan, zou voor
de nutsbedrijven een meeropbrengst
van bijna f 66.000 hebben betekend.
Van de beslissing werd mededeling
gedaan aan de minister van econo
mische zaken, die de prijsstijging
wel wat al te gortig vond. De raad
moet nu het eerder genomen besluit®
intrekken en de tarieven zo vast
stellen, dat de meeropbrengst onge
veer f 21.000 lager komt te liggen.
Het is natuurlijk afhatikelyk van
het weer, wanneer de planten ge
heel droog zijn. Dat dient u na een
dag of tien wel even te controleren.
's Wirtlers duur! hel proces i»a«-
zelfsprekend langer dan 's .omers,
hoewel men het droog worden eni
germate kan bespoedigen door Je
raampjes dicht bij de haard of by
de radiator van de centrale verwar
ming te leggen.
Het is nodig, dat de stapel planten
onder een constante druk ligt en bij
voorbeeld niet tussen een pers. V
kunt er zeker van zijn, dat een pers
de volgende morgen weer vaster
aangedraaid kan worden, zodat van
een constante druk dan al geen spra
ke meer is.
Het drogen van verplanten e.d. is
af te raden, deze planten lenen zich
nu eenmaal door hun vorm en dikte
niet zo voor het drogen.
Oudere bladeren houden veelal be
ter hun oorspronkelijke kleur dan
jonge, omdat het vochtgehalte van
deze laatste te groot is.
Indien u bovenstaande werkwijze
volgt, zult u de beste resultaten ver
krijgen, waardoor u nog lange tijd
met genoegen aan uw tochten in de
vrije natuur kunt terug denken.
JOHANNESBURG. De Zuidafri-
kaanse minister-president Vorster
zinspeelde in een toespraak op oude
jaarsavond op de mogelijkheid, dat
Zuid-Afrika het volgende jaar uit de
Verenigde Naties zal treden.
Voor 25 jaar....
REN ESSE. ln verband met het
herhaald voorkomen van onbevoegd
weghalen van rijwielen is het ge
wenst 's avonds geen rijwielen onbe
heerd langs de weg te laten staan.
Z1ERIKZEE. Hel bestuur der voet
balvereniging „l.V.O." te Zierikzee
heeft van de N.V.B. bericht ontvan
gen dat de naam „l.V.O." is geregis
treerd als „Schouwen".
KERKWERVE. Op het gemeente
huis zal de gemeente-arts gelegen
heid geven tol kosteloze inenting.
ZIERIKZEE. De Prov. Boot, ko
mende van Kalsche Veer, had bij de
ingang van de haven een aanvaring
mei het mosselscheepje Z.Z. 18. Hel
scheepje was met mosselen geladen
en werd midscheeps getroffen. Na
nog 20 meter te zijn doorgevaren,
zonk het.
ZIERIKZEE. Ten gerieve van de
vele werkloze arbeiders buiten Zie
rikzee zullen in enkele plaatsen door
het gewestelijk arbeidsbureau zit-
tingsuren worden gehouden om zich
te laten inschrijven.
HAAMSTEDE. De molen „De Ko
renbloemte Burgh, daterend uit hel
jaar 1859 wordt met een afbraak be
dreigd, omdat de eigenaar zich van
elektrische drijfkracht wil gaan be
dienen zelfs in deze tijd van stroom-
schaarste.
ZIERIKZEE .De werkgemeenschap
Vreugde en Arbeid'' van het N.V.V.
organiseerde een cabaretavond met
het gezelschap van Herman Dide-
richs.
OOSTERLAND. In de spoedeisen
de vergadering van de landbouw-
vereniging „Door Eendracht Sterk"
werd besloten niet vrijwillig toe te
treden tot de Landstand.
BRUINISSE. Het sleepschip ,Ajax'
gesleept door de sleepboot Damco
is nabij de Steenbergse Vliet aan de
grond gevaren. Bij pogingen om hel
schip vlot te krijgen is de sleepboot
gekapseisd waarbij de kapitein ver
dronk.
HAAMSTEDE (Adv.). Het distri
butiekantoor „Haamstede" maakt be
kend dat personen die in aanmerking
komen voor extra zeep wegens vui
le arbeid een formulier hiertoe kun
nen afhalen.
Het viel tegen, nog meer als ze
verwacht hadden. Op de vraag van
de advocaat, hoeveel huishoudgeld
mevrouw Sornee maandelijks nodig
dacht te hebben, noemde deze een
bedrag. De man zei, dat dit veel te
hoog was en deelde haar rustig me
de, dat ze maandelijks op ongeveer
de helft kon rekenen. Bovendien
moest ze voortaan een huishoud
boekje aanleggen, waarin alle in
komsten en uitgaven werden ge
boekt. Het salaris voor Max Ellegers
werd eveneens bepaald en was tot
zijn verbazing zo ongeveer hetzelfde
als hij nu kreeg. Maar al gauw be
greep hij, dat hij te vroeg gejuicht
had, want de man deelde hem mede,
dat hij binnen een week een ander
kosthuis moest hebben, aangezien
meneer Sornee het niet welvoege-
lijk achtte, dat de heer Ellegers als
man bij een gehuwde vrouw wiens
man buitenslands vertoefde, bleef
wonen. Van zijn salaris zou hij der
halve voortaan kostgeld moeten be
talen en dat betekende dus. dat hij
in werkelijkheid veel minder ging
verdienen. Er waren nog een aan
tal bepalingen, die stuk voor stuk
vernederend wai'en voor de andere
partij. Hoewel Mi entje inwendig
kookte van woede, beheerste ze zich
wonderwel, gaf korte antwoorden en
zei tenslotte, dat ze alles zou over
wegen en dat meneer de advokaat
binnen veertien dagen haar beslis
sing zou vernemen.
Ditmaal was de advokaat even van
de kcok gebracht. ..Mevrouw." be
toogde hij. hierover valt niet tc dis
cussiëren. Ilct vormt allemaal sa
men een uitgemaakte zaak en u zult
zich er bij neer moeten leggen. U
kunt het alleen maar aanvaarden.
Het enige isindien u zich bij uw
man in Amerika wilt voegen, ben ik
gemachtigd voor u het vliegtuigbil
jet te kopen. Voor het overige, zult
u zich moeten schikken in de maat
regelen, die uw man gemeend heeft
te moeten nemen."
Mientje herhaalde desondanks: „U
hoort wel van mij. En wat uzelf be
treft ik wens in dit dorp niet in
opspraak gebracht te worden, dus
als u weer wat te bespreken hebt,
doet u dat dan schriftelijk. Ik laat
u hier niet meer binnen".
„Wanneer ik van mening ben.
begon de advocaat, doch Mientje viel
hem in de rede: „Als u hier een
tweede keer binnen wilt komen, zult
u daarbij de politie nodig hebben,
dan weet u dit alvast."
Toen de man vertrokken was,
kwam de opgekropte woede los. „Dit
is de wraak van Frans. Ik had wel
zoiets verwacht. Al die kalmte van
hem was pose. Terwijl hij hier al die
dagen rustig zat te roken en te zui
pen, overwoog hij de maatregelen,
die hij tegen ons zou nemen. Hij
heeft alles voortreffelijk georgani
seerd. Als we precies doen, wat die
advokaat ons voorgeschreven heeft,
kunnen we geen kant meer uit. Zijn
we halve gevangenen. Op alle mo
gelijke manieren wil hij ons verne
deren. Zogenaamd om Sjaantjc. Wat
weten wij van hem? Wat hij al die
jaren heeft uitgespookt? Moeten wij
maar geloven, dat hij als een monnik
geleefd heeft? Maar tegen hem kun
nen wij niets bewijzen."
Max haalde zijn schouders op.
„Wat kunnen we doen? We staan ge
woon machteloos. We zijn met han
den en voeten aan die advocaat
overgeleverd."
door To Dorssen-van Loon
Ze keek hem boos aan. „O ja?
Denk je dat? Dan ben jij een suf
ferd, hoor je? Ik zei toch al, dat ik
iets dergelijks wel verwacht had? En
ik heb intussen gepeinsd over een
flinke tegenzet. Geloof maar. dat ik
die gevonden hebt. Moet je horen.
Om te beginnen neem je vandaag
meteen ontslag hier. Schriftelijk cn
aangetekend. Omdat het salaris je
niet aanstaat. En vervolgens
HOOFDSTUK 4
In Hoogendijk vond men. dat er
na de oorlog over het bedrijf van
Sornee-Gudkerk nogal eens wat te
deen was. Kwam eerst die Frans
plotseling als een Deus ex machina
het dorp binnenvallen, om een
maand later weer even onverwacht
te vertrekken, nu had die Max El
legers, die bedrijfsleider zijn ontslag
gen/men en was voor zichzelf een
Carrosseriefabriek begonnen. Nota
bene in de oude werkplaats van
Oudkerk aan de KoperwegL Geen
mens kan vandaag de dag een
bouwvergunning krijgen, maar die
Ellegers speelt het klaar om binnen
vier weken van de gemeente een
vergunning te krijgen, een montage
hal te laten bouwen. Snap jij zoiets?
Dus het is weer net als vroeger,
toen Oudkerk en Sornee elkander be
concurreerden. Ik vraag me af. wat
die Mientje r. u met het bedrijf
gaat doen nu haar man weer in
Amerika z:t. Ms ze maar weer een
geschikte bedrijfsleider kan krijgen.
Jaren ho-ft d!e Fllegers bij Sornee
gewerkt cn nu op ens gaat hij cr
vandoor. Zeker ongenoegen gehad
met Frans in die weken, dal hij hier
was.
(Wordt vervolgd).
t
