vleesconserven
't is weer
tijd
voor
140
l
komt de ótr&l
steek eens een North State op en ontdek hoe goed een sigaret kan smaken
Nederlander
komt tegen dwang
in verzet
Dat wordt smullen...worstjes in de erwtensoep!
Is uw'keukenwinkeltje' óók zo welgevuld
met blikjes
Rüoeten medische ingrepen
verplicht worden gesteld
ZIERIKZEESCIIE NIEUWSBODE o^dag 20 december 1966 Nr. 19713
SPORTBERICHTEN
microkorfbai.
zsc-Dosko 6-1
ADVERTENTIE
Dank zij beter combineren en een
grotere schotvaardigheid kon ZSC
een overtuigende zege behalen. In
de beginopstelling konden Dina Lou-
werse en Kees Elenbaas de rood-wit-
ten een 2-0 voorsprong geven. Na de
vakverwisseling werd het door Jan
v. d. Bijl en Daan Bezuijen 4-0,
waarna Kees Elenbaas de le helft
nog met een vijfde treffer kon af
sluiten. Na de hervatting wist Leo
Fonteine voor DOSKO de eer te red
den (5-1) terwijl Daan Bezuijen voor
ZSC nog eenmaal de korf wist te
doorboren (6-1).
Btcuwcrshaven-NOAD 5-3
Lar.ge tijd heeft het er in deze ont
moeting naar uitgezien dat Brou
wershaven tegen de 2e klasser NO-
AD het onderspit zou gaan delven.
Door een doelpunt van Schouwe-
naar kon NO AD de eerste helft met
een 1-0 voorsprong afsluiten. Be
paald donker begon het er voor de
Brouwenaren in de 2e helft uit te
zien toen Kees Steendijk en mevr.
Nikerk-Goossens deze voorsprong
nog wisten op te voeren tot 3-0. De
bakens werden echter plotseling ver
zet toen André Wurth de stand op
1-3 bracht. De NOAD defensie kwam
nu onder zware druk te staan waar
bij het uiteindelijk moest zwichten.
Kees Bodbijl en Rinus v. d. Weele
brachten de balans in evenwicht
(3-3) wadrna in de slotfase Adrie
Lievense met twee doelputen de zege
voor zijn club kon veilig stellen.
T.FS II-Dcikc 3-2
Nu de gemoederen wat bedaard
zijn over de ouders in Elspeet die
gewetensbezwaren hadden tegen
vaccinatie toen daar een pclio-epi-
demie uitbrak, lijkt het ens toch nog
belangrijk eens het voor en tegen te
bespreken van het verplicht'stellen
der. medische ingrepen.
In veel reacties kon men destijds
beluisteren dal men vend dat er ach
ter die inentingen nu maar eens een
wettelijke dwang moet worden ge
zet.
Zo op het eerste gezicht is daar
alles voor te zeggen, maar de me
daille van de dwang heeft een heel
gevaarlijke keerzijde.
De medische behandeling berust
in ons land geheel o.p basis van vrij
willigheid. Er is nergens voorge
schreven dat men zich met bepaalde
Een wedstrijd waarin beide teams
elkaar niet veel ontliepen. In de le
helft gaf Martien Moermond DOSKO
de leiding (0-1) waarna Wim van
Dienst beide partijen weer naast el
kaar bracht. Na de hervatting kwam
DFS door Jaap v. Sluis met 2-1 voor
maar nu zorgde Henk Boer voor de
gelijkmaker. In de allerlaatste se
conden wist Wim v. Dienst nog te
prcfiteren van een zware verdedi-
gingsfout waarmede hij de zege voor
zijn club uit het vuur sleepte (3-2).
ZSC-NOAD 4-1
De grotere routine van de rood-
witten gaf in deze ontmoeting voor
hen de doorslag .NOAD werkte in
deze wedstrijd bijzonder hard, maar
de afwerking van hun aanvallen
liet veelal te wensen over. Door
Kees Elenbaas en Lou Lauwerse
kwam ZSC met 2-0 voor te staan.
Met een uitstekend schot scoorde
Wim Hoogerhuis hierna tegen (2-1).
Nog in de le helft werd het door
Jan v. d. Bijl 3-1, waarna Lou Lau
werse (strafworp) na de hervatting
de eindstand op 4-1 bracht.
Brcuwershaven-DFS II 2-2
De puntenverdeling was wel de
juiste weergave van de krachtsver
houding in het veld daar beide teams
elkaar praktisch niets toe gaven.
Wim v. Dienst gaf de reserves van
DFS een 1-0 voorsprong welke door
Rinus v. d. Weele weer teniet werd
gedaan. Na de hervatting kwamen
de Brouwenaren door Adrie Lieven-
se met 2-1 voor te staan maar nu
zorgde mevr. Krijnse Lokker-v. d.
Weele ervoor dat de puntjes eerlijk
werden gedeeld (2-2).
WASHINGTON. De Verenigde
Staten zullen in samenwerking met
de Zuidvietnamese regering plannen
opstellen voor herstel van de econo
mie van iVetnam, zodra de oorlog
daar zal zijn afgelopen.
ADVERTENTIE
Heerlijk, veel worstjes in uw erwtensoep. Uw
gezin is er dol op, en terecht. Daarom staan
die worstjes ook altijd in uw 'keukenwinkeltje'.
Gemakkelijk bij de hand zo'n blikje. Met zorg
bereid en hygiënisch verpakt en... de inhoud
is altijd meer dan u denkt.
Luister naar ,,'t Is weer tijd voor North
State", met de
Dutch Swing College
Band o.l.v. Peter Schiiperoort via Radio Veronica - za. 11.15 en 18.45
u, zo. 10.30 en 18.45u..
lepsie, diabetes, geslachtsziekten en
allerlei andere zieken zich vrijmoe
dig naar de dokter: meestentijds zul
len zij de gegeven adviezen opvol
gen omdat zij na enig praten ook
wel inzien dat die gegeven raad in
hun eigen belang is.
Prijs soms zeer hoog
Dat die vrijheid waarbij ieder
een zonder schroom zomaar naar de
dokter kan gaan ook tot ongewens
te toestanden kan leiden, behoeft
geen verwondering te wekken. Onge
wenste toestanden iullen er immers
altijd bij ieder stelsel zijn. Die uit
wassen waar men af en toe met de
neus bovenop wordt gedrukt, vor
men om zo te zeggen de prijs die we
moéten betalen voor onze uitsteken
de gezondheidszorg.
Laatstelijk waren het die ouders
in Elspeet, die hun kinderen niet
wilden laten inenten uit geloofsover
tuiging. Een paar jaar geleden was
er een man in Arnhem, die aan be
smettelijke tuberculose leed, en die,
in plaats van zich in een sanatorium
te laten opnemen, thuis z'n vrouw
en z'n kinderen bleef besmetten. Dit
laatste niet uit godsdienstige over
wegingen; meneer was asociaal of
kwerulant of psychopaat. In ieder
geval was er niets aan te doen.
Ook degenen die van dit laatste
eveneens verschrikkelijke feit op de
hoogte waren hébben er moeite, mee
gehad om te bedenken dat dit de
prijs is voor de omstandigheid dat
iedereen die bloed opgeeft vrijelijk
naar een consultatiebureau voor tu
berculosebestrijding kan gaan zon
der dat hij daarbij angst behoeft te
hebben dat hij de volgende dag te
gen zijn wil in een sanatorium ligt.
Misschien is het voor menigeen
toch nog moeilijk te begrijpen wat
de strekking van dit betoog nu
eigenlijk is; daarom tót slot nog een
voorbeeld waaraan het een en ander
mogelijk nog eens duidelijk wordt
geïllustreerd.
Met overvalwagens
Betrekkelijk kort voor, 1940 was er
een bijeenkomst van Duitse en Ne
derlandse medici die zich bezig hiel
den met de bestrijding van ge
slachtsziekten langs de oevers van
de Rijn. De Duitse artsen begrepen
niet dat de resultaten in Rotterdam
zoveel beter waren dan in hun ste
den.
De Duitsers hadden onder invloed
van Hitiers regime op dit gebied zo
veel verplicht gesteld dat zij deze
besmettelijke ziekte wel spoedig uit
geroeid dachten te hebben. Huisart
sen die de ziekte constateerden, wa
ren verplicht daarvan aangifte te
doen. De betrokken petsonen wer
den zo nodig met overvalioagens -
naar ziekenhuizen gesleept en opge
sloten totdat zij, na passende behan
deling, genezen konden worden ver
klaard.
Het resultaat was dat iedereen die
aan het Duitse stuk van de Rijn
woonde wel oppaste zich naar een
dokter te begeven: de ziekten tierden
welig verder'. In Rotterdam waren
alle adviezen vrijblijvend: daar werd
de ziekte energiek aangepakt, de Ne
derlandse cijfers waren veel en veel
gunstiger!
Dr. H. W. Scalogne.
TWEEDE DEEL.
Hoofdstuk 1.
Vijf oorlogsjaren vormen samen
een lange tijd. Wie er nu nog aan
terugdenkt, beschouwt die periode
als een boze nachtmerrie, als een
periode vol narigheid en ellende,
angst en hongei*, schaarste en ver
nedering. Een tijdperk, waarin een
mens leerde, dat het leven zeer aan
trekkelijk kon zijn. Eén bomaanval
en dat zou het einde kunnen bete
kenen. Eén razzia en dat zou ster
ven in een kamp, ver weg van huis,
ten gevolge kunnen hebben. Ten
slotte beheerste een soort fatalisme
het bestaan van de meeste mensen,
die feitelijk maar één belangrijke
gedachte hadden: hoe kom ik van
daag weer aan voldoende eten?
En zo maar ineens was het afge
lopen. De dag tevoren was er nog
een kolonne Duitsers door het dorp
getrokken. Op een schoen en een
slof. Op gestolen fietsen en gevor-
'derde wagens, In vuile, versleten
uniformen, wetende, dat het einde
vrijwel nabij was. Waarom ze nog
ergens heen gingen, wisten ze zelf
niet, maar Befehl is Befehl, dus
gingen ze, doelloos, zonder energie.
Misschien waren het dezelfden, die
vijf jaar geleden in keurige unifor
men zingend hun zegetocht maakten
in de dorpen der lage landen. Nu
was er van hun bravour niet veel
meer over.
Terwijl ze door de straten sjok
ten, ontmoetten ze enkele vijandige
en spotlachende blikken. De hoon
lag duimdik op menig gezicht. Het
leedvermaak kon je er van afschrij
ven. Het feit, dat ze nog altijd ge
weren en mitrailleurs bij zich had
den, gaven de soldaten een zeker ge
voel van veiligheid. Al wisten ze het,
op een enkele fanatiekeling na mis
schien: het is voor ons een verlo
ren zaak. Vandaag nog zijn we mees
ter, vraag niet hoe en kijk niet naar
hun gezichten. Morgen is het wel
licht voorbij. Voorgoed. En wat dan?
Op de vijfde mei waren er geen
Duitsers meer in het dorp. Toen het
bericht van de algehele capitulatie
bekend werd, duurde het nauwelijks
twee minuten of het dorp was om
getoverd in een vlaggezee. Twee on
dergedoken maréchaussée's liepen
plotseling in het dorp in hun oude,
vooroorlogse uniformen. De mensen
hadden hun werk neergelegd en lie
pen met blijde gezichten de straat
op. Max Éllegers gaf ook zijn drie
overgebleven mensen toestemming
de rest van de dag maar vrijaf te
nemen. Wie dacht er onder deze om
standigheden nog aan werken? Daar
om sloot hij de werkplaats af en
liep naar huis, waar Mientje zich
gereedmaakte om met Sjaantje een
eindje het dorp door te wandelen.
De burgemeester, reeds twee jaar
geleden afgezet door de Duitsers,
bleek ook weer terug te zijn. Toen
de dorpelingen hem ontdekten bij
het gemeentehuis, werd hij harte
lijk toegejuicht.
In de vroege avond, toen Sjaantje
naar bed was, dronken Max en
Mientje koffie. Terwijl ze via de
openstaande deur naar de gezellige
drukte in het dorp keken, zei dc
vrouw opeens: „Max, ik heb nog een
klein flesje oude klare in de kelder.
Zal ik het halen om deze dag te vie
ren?"
Hij schudde zijn hoofd. „Dat be
waren we tot Frans thuis is."
Haar gezicht betrok opeens. De he-
lo dag, sinds het bekend worden van
MARKTBERICHTEN
Paardenmarkt Utrecht
UTRECHT, 19-12. Op de Utrechtse
paardenmarkt werden 338 dieren
aangevoerd.
De prijzen waren voor: luxe paar
den f 1225 tot f 1550; werkpaarden
f 1000 tot f 1475; oude paarden f 840
tot f 1275; 3-jarige paarden f 825 tot
f 1200; 2-jarige paarden f 70Ö tot
f 900; veulens f 300 tot f 640; hitten
f 700 tot f 825.
Slachtpaarden per kg. geslacht ge
wicht van f 2,80 tot f 3,10; jonge
slachtpaarden per kg. geslacht ge
wicht van f 3,10 tot f 3,65.
De handel was rustig.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Bedankt voor St. Maartensdijk: S.
de Jong, Houten.
Ger. Gemeenten
Beroepen te Slikkerveer: M. G.
Mouw, Middelharnis; te Oostkapelle:
P. Blok, Dirksland.
Vrije Evang. Gemeenten
Beroepen te Wormerveer: S. Bijl,
Winschoten.
BRUSSEL .Circa 200 Spanjaarden
hebben voor de Spaanse ambassade
in Brussel geprotesteerd tegen het
referendum dat vorige week in
Spanje is gehouden.
c/oor To Dorssen-van Loon
de vrede, had ze van alles gedacht:
Geen verduistering meer, straks
weer voldoende eten en drinken, en
volop licht en gas en goede kleding.
De Duitsers weg, voorgoed, en weer
voldoende hout om te kunnen wer
ken. Misschien zal binnenkort de
carrosseriebouw weer opgevat kun
nen worden. En geen angst meer
voor bombardementen
Maar dat de vrede inhield, dat nu
iedere dag haar Frans terug kon ko
men, was nog niet eens tot haar
doorgedrongen. Ik ben gewoon ver
geten, dat ik een wettige echtgenoot
heb. Vijf jaren is Max nu om me
heen, ik weet al niet beter, of het
hoort zo. Op één uitzondering na
hebben we eigenlijk geleefd als man
en vrouw. We zijn volkomen aan el
kaar gewend geraakt. We hebben de
narigheid ondervonden en zijn sa
men blij geweest over onze kleine
schat. Max ging de boer op om
vlees en boter en melk. In ruil voor
textiel, potten en pannen, schoenen
en dekens leverde Max kruiwagens
af. Met de jongens verrichtte hij al
lerlei timmerkarweitjes op boer
derijen, waarvoor hij dan met tar
we en rogge thuis kwam, zodat we
zelfs in de laatste beroerde maan
den toch nog genoeg te eten had
den. Dank zij Max hadden Sjaantje
en zij nooit gebrek. Wat had ze al
die jaren zonder hem moeten begin
nen?
Doch dit allés was weldra voorbij.
De rechtmatige heer des huizes
keerde terug uit zijn onvrijwillige
ballingschap. Om zijn plaats weer
in te nemen. Max zou voortaan op
het tweede plan komen. Max, die
haar zo dierbaar was, de man van
wie ze hield met al haar liefde.
(Wordt vervolgd).
ziekten of kwalen tot een dokter
moet wendenSterker nog: niemand
is verplicht wanneer hij een arts
raadpleegt - diens adviezen ook wer
kelijk op te volgen!
Het lijkt misschien overbodig deze
feiten zo nadrukkelijk té vermelden,
maar het zijn juist deze vrijheden,
die verregaand bepalend zijn voor
de toestand van geestelijke en licha
melijke gezondheid, waarin de be
volking als zodanig zich bevindt.
Door dit „geheel vrijblijvende''
schrikt bijna niemand er voor terug
een dokter te consulteren. U behoeft
geen zoutloos dieet te houden als u
dat niet wilt, u behoeft zich niet in
een ziekenhuis te laten opnemen, u
behoeft zich niet te laten opereren,
u behoeft uw gebit niet te laten
trekken!
Baas over eigen lichaam
Dit „iedereen is baas over z'n
eigen lichaamlijkt, in een steeds
gecompliceerder wordende samenle
ving, waarin vrijwel alles door de
wet wordt geregeld, wel eens een
beetje uit de tijd, vooral wanneer het
iets van zulk een algemeen belang
als besmettelijke ziekten betreft.
We zijn immers er aan gewénd dat
we verplicht zijn loonbelasting, om
zetbelasting, benzinebelasting, luis
terbijdrage, kijkgeld, huishuur en
premie voor de a.o.w. te betalen
We vinden hei niet vreemd dat men
ons verplicht rechts van de weg te
rijden, halt te houden bij rode stop
lichten, voetgangers voorrang te ge
ven op zebrapaden.
We zijn allen overtuigd van het
nut van de verplichte registratie van
geboorte, huwelijk en overlijden, van
het verplichte bezit van huurmach-
tigingen en woonvergunningen. We
hebben ons neergelegd bij de mili
taire dienstplicht .Elkeen schikt zich
er in dat hij verplicht is een paspoort
te hebben als hij een verre reis wil
maken, dat hij verplicht is op een
bepaalde hoogte te blijven als hij
boven een stad vliegt, dat er in de
steden verplichte tijden zijn waarin
men buiten wel en geen kleedjes
mag kloppen.
Zeer gevaarlijk terrein
Hoe men dit complex van voor
schriften en reglementen wil bekij
ken is een kwestie van persoonlijke
smaak, van politiek inzicht, van
godsdienstige overtuiging. In het
grote geheel zouden een paar ver
plichtingen op het gebied van de
volksgezondheid beslist niet opval
len. Integendeel: menigeen zou daar
zeer tevreden over zijn.
Zodra men echter begint lichame
lijke ingrepen bij het bereiken van
een bepaalde leeftijd of na het con
stateren van een bepaalde ziekte of
gebrek verplicht te stellen, begeeft
men zich op zeer gevaarlijk terrein.
Met overreding is er bij een Neder
lander veel te bereiken tegen dwang
op dit gebied zal hij zeer zeker in
verzet komen.
Moet men ouders verplichten hun[
kinderen te Igten inenten tegen pok
ken difterie, tetanus, kinkhoest, po
lio? Moet men lijders aan besmette
lijke tuberculose wettelijk verplich
ten zich in een sanatorium te laten
opnemen? Moet men bepaalde da
mes met een geslachtsziekte ver
plichten zich te laten behandelen?
Hoe vreemd het ook moge klinken,
al die dingen moeten - in het belang
van de volksgezondheid niet wor
den verplicht gesteld. Juist omdat
de ouders uiteindelijk zelf mogen be
slissen ivat er wel en niet met hun
kinderen gebeurt, ivorden de consul
tatiebureaus voor zuigelingen en
kleuters zo goed bezocht.
Omdat er geen enkele dwang is,
begeven lijders aan tuberculose, epi-
I
i
