OM FORT
V
EN HET AVONTUUR
Essol GAS VOOR MEER
OUDHEIDKUNDE
ONDER WATER
alles (S> kan met CEtailiiiiF vraag lijmwijzer in de wii
Middellandse Zee
verbergt
nog
vele
geheimen
Yuist! Yoghurt na de friet
Anneke
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 14 oktober 1966 Nr. 19675
Voorzitter K.N.L.C.:
„Uit agrarische bedrijfs
tak is niets te halen"
GRONINGEN, 13-10. In de in Gro
ningen gehouden vergadering van
het Koninklijk Nederlands Land-
bouwcomité heeft de voorzitter, ir.
C. S. Knottnerus, zich gekeerd tegen
versnelde belastinginning bij land
en tuinbouw en een aantal denkbeel -
den ontvouwd aangaande de toekom
stige opbouw van landbouworgani
saties en landbouwschap. Aan de
minister van financiën gaf hij in
overweging, de hele land- en tuin
bouw maar uit te zonderen van de
versnelde belastingheffing, omdat
diens ambtenaren anders overbelast
zullen raken door aanvragen om uit
stel. Uit de agrarische bedrijfstak
is niets te halen, de liquiditeit kan
geen enkele verkrapping lijden.
ADVERTENTIE
voor geyser, gasfornuis, verwarming... Esso Gas in fles
Wie aan archeologie denkt, ziet
meestal in zyn gedachten mannen in
tropcnkleding aan het graven in een
onherbergzame streek van de wereld
En terecht, want een groot deel van
onze kennis over verdwenen volken
en hun leefwijzen is afkomstig van
cpgegraven resten uit lang vervlo
gen tijden. Toch bestaan er ook an
dere vormen van oudheidkundig on
derzoek, en een van de beste vind
plaatsen is de Middellandse Zee, waar
sinds een halve eeuw regelmatig be
langrijke kunstvoorwerpen opge
haald worden.
Sponzenvissers wilden
vondst geheim houden
In het begin van onze eeuw iverd
in de Middellandse zee nog veel naar
sponzen gevist, waarbij men gebruik
maakte van ouderwetse zware dui
kerpakken, die men meestal tweede
hands op de kop tikte. Dit bedrijf
voi„d ook plaats in de Golf van Tu
nesië, in de nabijheid van het plaats
je Madhia. Nu lag deze plaats niet al
te gunstig, want men moest meer
dan veertig meter duiken voor men
de tamelijk vlakke zeebodem bereik
te. Toch werd er hier gevist omdat
velandere tot dan gekozen plaatsen
bijna leeggevist waren.
Al de eerste keer dat enkele dui
kers afdaalden, vonden zij in plaats
van sponzen vreemde cilinders, dicht
begroeid met algen en schelpdieren.
Toen ze een gedeelte van zo'n cilin
der schoonmaakten, bleek die tot
hun niet geringe verbazing uit mar
mer te bestaan. Later gingen meer
du-kers mee naar beneden, en zij
vonden een talloze verzameling
kunstvoorwerpen en bewerkte ste
nen. De mannen besloten de vond
sten geheim te houden en hun schat
ten zo voordelig mogelijk ie verko
pen.
Griekse kunst
In Tunis werd een paar dagen la
ter alarm geslagen, en de directeur
van het Oudheidkundig museum
trok er op uit, om in een baza* zoge
naamde Griekse kunstvoorwerpen,
die daar verkocht zouden worden,
eens nader te gaan bezien
Tot zijn verwondering hleken de
berichten inderdaad juist zijn, en
zo kwam hij op het spoov n de
sponzenw tv, die de vondst deden
Men ru-itr een expeditie uit naar
de plaats waar de vissers hun ont
dekking deden, en deze tiof een
wonderlijk mooie verzameling Ro
meinse en Griekse beelden aan, die
eenmaal schoongemaakt lieten zien
hoe goed hun makers de beeldhouw
kunst beheersten.
Gouden kom
Toch werd er een fout gemaakt
tijdens het onderzoek, want in hun
enthousiasme trokken de archeolo
gen het scheepswrak, waaruit de
beelden en voorwerpen afkomstig
waren, bijna helemaal uit elkaar.
Toch was deze historisch zeer be
langrijke vondst eigenlijk niet de
eerste .want al veel eerder had men
eens een gouden kom in de sleepnet
ten van vissers opgehaald, en ook
een bronzen kop, die voor een'klein
bedrag aan een amateur-archeoloog
verkocht werd. Ook weet men nog
van een zak munten, die uiteraard
bij toeval in de netten terecht kwam,
maar men heeft achteraf nooit de
juiste vindplaatsen vast kunnen stel
len.
Nu de archeologen echter eenmaal
op het spoor van dit onderzees mu
seum waren, werden er meer vond
sten in de Middellandse zee gedaan,
en men haalde vaak onbeschadigde
beelden op, waarvan er één, een
beeld van Zeus, thans staat opgesteld
in de hal van het gebouw van de
U.N.O. Inmiddels kreeg men meer
ervaring met dit werk, en men kon
de bodem beter en vooral gemakke
lijker gaan onderzoeken. Hiertoe
droeg ook het gebruik van de aqua-
long veel bij, die de onhandige dui
kerpakken, waarmee men niet erg
lang diep onder water kon werken,
ging vervangen. De duikers kregen
door het gebruik hiervan veel meer
bewegingsvrijheid. Toch is de toe
passing van deze aqua-long niet ge
heel zonder gevaar, want het is
noodzakelijk dat men de beschikking
heeft over een drukkamer waar de
duiker weer kan wennen aan de
druk boven water omdat bij een te
snel stijgen van een groot drukver
schil zeer nadelig voor de duikers
zijn.
Havens gevonden
De moderne duikmethoden waren
ook van veel belang toen men ging
trachten de oude afmetingen van ha
vensteden, die ooit aan de kust van
de Middellandse zee in de grijze oud
heid hadden gelegen, vast te stellen.
Met behulp van luchtfoto's, die
duidelijk aangaven, waar de dam
men en tjndere havenwerken geweest
moesten zijn, ging men weer zoeken,
en al spoedig kon men verrassende
mededelingen doen. Het bleek dat er
een heel ingenieus systeem was aan
gelegd, om verzandingen te voor
komen.
Het laatste woord over deze vorm
van archeologie is nog lang niet ge
sproken en het laatste stuk is nog
lang niet opgehaald, maar toch is
het verheugend, dat een zo jonge
methode voor oudheidkundig onder
zoek al zoveel resultaat heeft gehad.
A. C. J. FLANTUA.
AMSTERDAM. In de tentoonstel
lingszaken van het rijksprentenka
binet in het rijksmuseum zal tot 15
november een tentoonstelling wor
den gehouden van de venetiaanse
grafiek van de 18e eeuw uit het ei
gen bezit.
SCHIPHOL. De president van de
„Christian Science" kerk, de heer
Erwin D. Canham, tevens hoofdre
dacteur van het blad „Chrstian
Science Monitor", is ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan van deze
over de gehele wereld verbreide ge
meenschap uit de Verenigde Staten
naar Nederland gekomen.
DE KERKDIENSTEN VOOR ZONDAG
Ncd. Hcrv. Kerk
Zierkizee: Grote kerk: 10 uur ds. As
sendorp. Gasthuiskerk: 10 en 7 uur
ds. J, P. van Roon, Katwijk. Kerk-
werve: 9.30 uur ds. Zonneveld. Se-
rooskerke: 11 uur ds. Zonneveld.
Burgh: 10 uur ds. Flink. Haamstede:
10 en 7 uur ds. Huizing. Renesse: 11
ADVERTENTIE
Lekker: een bord yoghurt
met vla (en misschien wat vruchtjes -
mandarijntjes bijv.).
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
TILBURG. Tussen Tilburg en
Loon op Zand heeft de directeur-
generaal voor de energievoorziening,
mr. L. G. Wansink, de eerste paal
geslagen voor het 380.000 volt elek
triciteitsnet dat een deel van ons
land zal gaan beslaan.
AMSTERDAM. De minister van
onderwijs en wetenschappen, prof.
mr. I. A. Diepenhorst, heeft een re-
lief met de zinspreuk van het aca
demisch ziekenhuis der vrije uni
versiteit in de ziekenhuiskapel ont
huld.
DEN HAAG. Op rijksweg 55 in
Rosmalen is de 64-jarige landbou
wer W. H. Dielusse uit deze gemeen
te door een auto aangereden en zo
ernstig gewond, dat hij kort nadien
in een ziekenhuis in 's-Hcrlogen-
bosch is bezweken. De man. die zon
der verlichting fietste, stak bij zijn
woning plotseling over.
LOSSER. Op de Oldenzaalsestraat
in de gemeente Losser is de 61-ja-
rige bromfietser G. J. H. Lansink
uit Oldenzaal om het leven gekomen
toen hij met zijn bromfiets linksaf
een inrit wilde binnen rijden. De
man werd door een achteropkomen
de auto aangereden en overleed ter
plaatse.
KOOTWIJKERBROEK. In het Ju-
lianaziekenhuis te Ede is een negen
jarig meisje opgenomen, dat mogelijk
aan polio lijdt. Het meisje bezoekt
de Rehobotschool van de Gerefor
meerde gemeente te Kbotwijker-
broek.
HELMOND. In een ziekenhuis te
Helmond is overleden do 79-jarige
A. van den Heuvel uit Someren. Hij
werd in de nacht van vrijdag op za
terdag ernstig gewond, toen de door
hem bestuurde auto in Bakel legen
een boom botste. Daarbij kwam een
mede-inzittende, de 36-jarige kape
laan A. G. Stulticns uit Lierop, om
het leven.
Schouwen-Duivelandse sportspiegel
BFS krijgt bezoek van De Schutters Zicrikzee staat voor uit
wedstrijd tegen Nieuw Bcrgvlict Dreischor neemt het voor
eigen publick op tegen Noormannen Renesse gaat op bezoek
by koploper Koewacht Zierikzee-reserves niet kansloos tegen
Zeeland Spert IV Bruse Boys komt binnen de lynen tegen
Bevelanders MEVO neemt het op tegen Middelburg
melk unie
uur ds. Van Liere. Noordwelle: 9.30
uur ds. Van Liere. Scharendyke: 10
uur ds. Roodenburg. Brouwersha
ven: 9.30 uur ds. Jagersma. Zonne-
maire: 9.30 uur ds. Feunekes. Noord-
gcuwe: 11 uur ds. Schoneveld. Drei
schor: 9.30 uur ds. Schoneveld. Ou-
werkerk: 11 uur ds. Feunekes. Nieu-
werkerk: 9.30 uur ds. Westerhof.
Oosterland: 10 en 6 uur ds. Groene-
weken. Sirjansland: 10 uur leesdienst
6.30 uur ds. Van Liere. Bruinisse: 11
uur en 5 uur ds. Jagersma.
Lutherse Kerk
Zierikzee: 10 uur Remonstrantse
dienst, dr. J. F. van Roijen, Rotter
dam.
Gereformeerde Kerken
Zierikzee: 10 en 6.30 uur ds. W. L.
Mulder, Gorinchem. Haamstede: 10
en 5 uur ds. A. J. Fanoy, Eindhoven.
Scharendyke: 10 en 2.30 uur ds.
Scholing. Brouwershaven: 10 uur
leesdienst, 5 uur de heer Jansma.
Zcnnemairc: 10 en 2.30 uur de heer
Jansma. Neiuwerkerk: 10 en 5 uur
dr. Becker. Oosterland: 10 en 3 uur
ds. Nawijn. Bruinisse: 10 en 5 uur ds.
P. van der Veen, Roosendaal.
Gereformeerde Kerken
(Vrijgemaakt)
Brouwershaven: 10 en 3 uur ds.
Zwarteveen, Sliedrecht (in het Ned.
Herv. verenigingsgebouw).
Chr. Gcrcf. Kerken
Zierikzee: 10 en 6 uur ds. Op den
Velde. Kcrkwerve: 10 en 6 uur dienst
des woords. Haamstede: 10 en 3 uur
dienst des woords. Nieuwerkerk: 10
uur dienst des woords, 3 uur ds. Op
den Velde.
Gereformeerde Gemeenten
Haamstede: 10 en 2.30 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 11 en 6 uur ds. Karens
(ir de Ned. Herv. kerk). Oosterland:
10, 2.30 en 6 uur leesdienst.
Gereformeerde Gemeenten
in Nederland
Zierikzee: 10, 2 en 6 uur leesdienst.
Renesse: 10 en 2.30 uur leesdienst.
Nieuwerkerk: 9.45 en 2.30 leesdienst.
Bruinisse: 10 en 5 uur leesdienst.
Oud-Gereformeerde Kerken
Oosterland: 9.30, 2 en 6 uur ds. B,
Toes, Kinderdijk. Bryinisse: 10 en 5
uur leesdienst. Maandag 17 oktober
7.30 uur ds. Tocs.
Remonstrants Gercf. Gemeente
Scmmclsdyk: 10 uur ds. L. Schenck.
Leger des Hcils
Zicrikzee: 10 uur heiligingsdienst, 12
uur jeugdsamenkomst, 19.30 uur
verlossingssamenkomst.
Rooms-Katholieke Kerk
Zicrikzee: Eucharistievieringen om
7.30, 10 en 19 uur. Haamstede: Eu
charistievieringen om 9.30 uur.
VOETBAL K.N.V.B. DFS krijgt a.s.
zondagin de 4e klas G, bezoek van
De Schutters, die onlangs te Zierik
zee een prima indruk achterlieten.
Jl. zondag in de wedstrijd tegen Nw.
Borgvliet bewees de voorhoede van
de club uit Stampersgat dat zij de
kunst van het doelpunten maken ze
ker wel verstaan. Voor DFS ver
wachten toy dan ook geen gemakke
lijke opgaaf om er in le slagen de
puntjes thuis te houden. Zierikzee
gaat op bezoek bij Nw. Borgvliet
waar de rood-zwarten zullen moeten
bewijzen dat zij ook in staat zijn om
een uitwedstrijd tot een goed einde
te brengen. Oude Molen heeft bij het
bezoek aan RKFC goede winstkan
sen evenals Halsteren dat het in
eigen omgeving gaat opnemen tegen
BSC. Goes zal wel in staat zijn in de
Hanzestad de puntjes te bemachti
gen op DIVO.
AFD. ZEELAND. ZONDAGCOM
PETITIE. In de le klas gaat Drei
schor het voor eigen publiek opne
men tegen Noormannen uit West-
Kapelle. Als de blauw-witten in hun
beste vorm steken moet het moge
lijk zijn althans de helft van de in
zet te bemachtigen. Renesse gaat op
bezoek bij koploper Koewacht waar
wij hen weinig kans geven de neder
laag te ontlopen. Luctor heeft op
eigen grond goede papieren in het
treffen met Domburg, terwijl Hoofd
plaat in het Zeeuws-Vlaamse land
de baas moet kunnen blijven over
hekkesluiter Robur. Lewedorpse
Boys moet het terreinvoordeel kun
nen uitbuiten tegen Jong Ambon,
terwijl Groede en Patrijzen elkaar
niet veel zullen ontlopen. In de re
serve Je klas is Zierikzee II op het
sportpark Bannink zeker niet kans
loos in de ontmoeting tegen Zeeland
Sport IV. In de 2e klas B moet lijst
aanvoerder Renesse II in de duin
streek in staat zijn om SVOWK van
het lijf te houden. Zonnemaire heeft
uitstekende papieren in het treffen
met Zierikzee III, terwijl DFS II
voor geen gemakkelijke opgaaf staal
bij het bezoek aan Cortgene. In de
3e klas D hebben de Reserves van
Dreischor deze week vrij.
ZATERDAGCOMPETITIE. In de
le klas komt Bruse Boys weer in
eigen omgeving binnen de lijnen en
wel tegen Bevelanders. Hopelijk
zorgen de Boys deze maal eens voor
een aangename verrassing daar an
ders hun ^positie onder aan de rang
lijst wel erg benauwend gaat wor
den. MEVO gaat het in de Zeeuwse
hoofdstad opnemen legen Middel
burg waarbij de thuisclub de. baste
papieren in handen heeft. Kloetinge
kan haar positie weer ivat gaan ver
beteren door van Kats te Winnen.
Amemuiden II heeft goede troeven
in handen tegen Spui. terwijl Wis-
senkerke de baas moet kunnen blij-
ven over Zaamslag. Bij de ontmoe
ting tussen Beren en VCK slaan wij
de kansen van de bezoekers iets ho
ger aan al zal het krachtsverschil
niet groot zijn. In de 2e klas A gaat
Duiveland het te Oosterland opne
men legen koploper Rillandia II.
Juist tegen de sterkste tegenstanders
zorgen de geel-zwarten nog al eens
voor een verrassing. Hopelijk zal dit
ook zaterdagmiddag het geval zijn.
Te Kerkwerve moet WIK in staat
zijn om Colijnsplaatse Boys de helft
van de inzet te ontfutselen. Brou
wershaven staat voor geen gemak
kelijke taak bij het bezoek aan
's Heer Arendskerke, evenals trou
wens de reserves van Bruse Boys die
te gast zijn bij Heinkenszand. Bij de
ontmoetingen Kloetinge Ill-Wolf-
aarlsdijk II en Krabbendijkc II-Yer-
seke II gaan de thuisclubs als favo
riet van start. In de 3e klas A mag
op liet sportpark Van Zuijen een
spannende strijd worden verwacht
tussen DFS III en ZSC waarin het
terreinvoordeel wel eens de doorslag
zou kunnen geven. Weinig krachts
verschil verwachten wij bij Brou
wershaven III-WIK 11 en Bruse
Boys III-DFS IV. Te Zierikzee heeft
SKNWK de beste papieren tegen
MEVO II, terwijl te Nieuwerkerk
Brouwershaven II 'een goede kans
maakt op de inzet tegen SKNWK II.
JUNIOREN. In groep A I komt
Zierikzee A I binnen de lijnen tegen
Zeeland Sport A I waartegen de
rood-zwarten zeker niet bij voorbaat
kansloos zijn. In groep A III maakt
DFS A I in de Westhoek zeker een
goede kans op dè inzet tegen Wolf-
aartsdijk A I, terwijl Zierikzee A II
baas in eigen huis moet kunnen blij
ven tegen Goes A II. In groep B IX
gaan de vier topelftallen liet tegen
elkaar opnemen. DFS B I heeft met
het terreinvoordeel de beste kansen
tegen Renesse B I evenals Brouwers
haven B 1 dal binnen de lijnen komt
tegen ZSC B I. In groep B X liggen
de kaarten heel wat duidelijker.. Zie
rikzee B I gaat tegen MEVO B l
haar doel gemiddelde weer wat op
schroeven .Weinig problemen zien
wij ook voor SKNWK B I tc Ouwer-
kerk tegen SVOWK B 1. Te Drei
schor zullen de elftallen van Drei
schor B I en Bruse Boys B I meer
aan elkaar zijn gewaagd ook al ver
wachten wij hierbij winst voor de
blauw-witten.
ADVERTENTIE
winkel
door FRANK VAN FALCKENOORT
Bij oen greppel gooide hij het
stuur om. Hij liet het gas bijna los;
met ongeveer tien kilometer snel
heid reed hij nu in het bos, terwij]
hij de lichten van de auto steeds
dichterbij zag komen. Als ik maar
ver genoeg kan komen en zij door
rijden.
Na een halve minuut remde hij
ooeens sterk af en zette gelijk de
motor stil. Hij opende het portier
en luisterde. Alleen het geluid van
de zware auto was nu hoorbaar.
Blijkbaar reed de chauffeur in de
tweede versnelling op hoge toeren.
Hij zag het licht op en neer gaan en
door de bocht gevaarlijk dichtbij ko
men. Zijn zenuwen tot het uiterste
gespannen stond hij ldaar om de wa
gen uit te rennen en het donkere
bos in te vluchten. Dat is alles, wat
ik kan doen. dacht hij, op goed ge
luk af dan proberen de rijksweg te
bereiken. In ieder geval is Annette
voorlopig in veiligheid. Als ze nu
maar voorzichtig is en dadelijk dek
king zoekt, als ze autolichten ziet..
Hij volgde het felle licht, dat door
tientallen bomen onderbroken werd.
Toen de spanning zijn hoogtepunt
bereikt had, zag hij tot zijn onuit
sprekelijke opluchting, dat de wa
gen doorreed via het boswachters-
psd.
Tiemen loosde een zware zucht. Hij
verlangde hevig naar een sigaret,
maar uit zijn diensttijd wist hij, dat
zelfs het vuur van een brandende
sigaret mijlen ver in het donker te
zien is. Voorlopig had hij zijn ach-
lervolgers van zich afgeschud, maar
voor Anneke rees nu het gevaar op,
dat de bende straks van de andere
kant op haar af zou komen. Want
het bospad kwam ongeveer acht
honderd meter afstand van de grens
weer op de rijksweg en als ze ze
bleven doorrijden, zouden ze er met
enkele minuten zijn.
Hij sloot het portier achter zich.
keek nog eens naar het licht van
de verder rijdende auto, tot hij he
kmaal niets meer kon zien en start
te toen opnieuw de wagen. Hij ont
stak de lichten. Gelijk begon hij te
lachen Heb ik even geluk gehad?
docht hij. Want de bumper van zijn
auto stond misschien enkele centi
meters van een reuzespar af. Als ik
ook maai- één meter doorgereden
was, zou ik brokken gemaakt heb
ben
24.
Anneke rende, radeloos van angst
het bos in. Ze hoorde Tiemen's wa
gen verder rijden, maar durfde niet
omkijken. Hoe lang ze gelopen had,
wist ze niet, maar op een gegeven
ogenblik struikelde ze ergens over
en viel languit op de grond. Half
versuft, bleef ze hijgend liggen,haar
ogen gesloten, de armen languit voor
zich. Ze voelde de natte grond door
haar kleren heen. De voet, waarmee
ze ergens achter was blijven haken,
deed pijn. Ze wist, dat ze haar kou
sen stuk gelopen had, maar dit al
les 'deerde haar nu niet. Het ging
er nu alleen maar om uit de handen
van die bende te blijven. Dat zo
iets nog kon gebeuren in deze mo
derne tijdNiet te geloven
Ze hoorde het geluid van een an
dere auto en hief, heel voorzichtig,
haai hoofd een eindje omhoog. De
lichtstraal ging, gebroken door de
bomen rakelings over haar heen.
Gelijk lag ze weer plat op de grond.
Met luidkloppend hard van angst
luisterde ze. Elke vezel van haar
"lichaam was gespannen. Maar de
wagen reed verder. Opnieuw keek
zc op naar de lichtstraal, die nu
oen heel eind verder het bos in-
sfcheen en steeds kleiner werd.
Als Tiemen er nu maar in slaagt
hen ver weg tc lokken, dan
Ze ging half overeind zitten. Wat
moest zc nu ook weer doen? O ja
naar dc straatweg gaan en dan zo
hard mogelijk lopen in de richting
van de grens? Maar waar is die weg?
Welke kant moest zc nu uit?
Ze kwam helemaal overeind en
keek om zich heen. Van die kant
ben ik af gekomen, want zo viel ik.
Iliei lag ik. Dus moet ik links af
door hel bos, dan kom ik vanzelf
op de rijksweg. Of moet ik die kant
utf
Anneke keek besluiteloos in het
rond, maar alles was aardedonker
om haar heen. Heel in de verte
hoorde ze nog het geluid van de au
tomotor. Verder was alles doodstil.
Gatsie. wal eng allemaal. Hoe
kom ik nu in het donker uit het bos?
Die kant zal ik toch wel uit moeten.
Ze begon te lopen, voorzichtig om
de vele slanke boompjes heen lopend
en voorzichtig haar voeten om hoog
tillend. Haar kousen waren bij de
voeten aan flarden gelopen. Vooral
de voet, waarmee ze was blijven ha
ken voor haar val, begon nu te schrij
nen. Misschien wel verwond, dacht
ze, maar dat kan ik in het donker
toch niet zien. Ik moet doorlopen cn
proberen het bos uit te komen. Zo
ver ben ik er toch niet in gelopen?
Misschien twintig meter. Of waren
het er meer?
Af en toe stond ze even stil om
te luisteren, maar niets verbrak
meer de stille om haar heen dan
het vallen der regendruppels en het
suizen van de wind door de bomen.
Rondom haar was alleen maar dik
ke duisternis. Ze moest voorzichtig
lopen om niet onverhoeds tegen een
der bomen terecht te komen. Af en
toe stapte ze mis. door kuilen of een
enkele greppel, en viel ze bijna.
Doch doordat ze er steeds meer op
verdacht was, hield ze zichzelf op de
been.
(Wordt vervolgd).
i