Draaiend om de zon St.Nicolaas 't Is weer gauw ONZE PUZZEL-RUBRIEK Al vele troeven ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 12 november 19U5 1 Sr. 1S587 Waaneer wij over de sterren spre ken, denken we aan de lichtpuntjes in de nachtelijke hemel. Wc* weten dat zo bestudeerd worden met be hulp van grote kijkers en soms horen we iets over de ontdekking van een nieuwe. Verder zien we de schijn baar veel groter maan, die geen ster is en die zonlicht weerkaatst en als ze vol is van het nachtelijk duister niet veel overlaat. Als stokjes in een woestijn Wanneer astronomen de sterren willen onderzoekendan is er altijd die factor van de enorme afstanden, die ons van hen scheidt, Hoe ver ze weg zijn, wordt pas duidelijk als u in een enorme woestijn een stokje in de grond steekt op anderhalve meter van de plaats waar u staat. Dan stelt Ingezonden mededeling In vele modellen en prijzen: 5,95/7.95/ 10.-/11.-/12.50/ 16.50 Met wereldservice en volledige garantie dut stokje de meest nabije planeet voor. Als u nu de juiste plaats voor de meest nabije ster wilt bepalen, neemt u dun nog een stokje en loopt u dan 1600 kilometer verder. Pas ddar kunt u uw stokje weer neer- plantenZo eenzaam zijn wij met ons hele zonnestelsel in het heelal. Gelukkig is het mogelijk om een ster van heel nabij te bekijken die als het ware vlak voor onze neus staat. Dat is de zon. De zon is welis waar niet zo'n grote ster en ook zijn leeftijd is niet zo hoog, maar ze is een ster. Vergelijken we de zon met de pla neten, dan vallen er wel een paar dingen op. Ten eerste de grootte, ten minste de schijnbare grootte. Neemt u een bijzonder klein erwtje en leg het naast een flinke meloen. De erwt stelt de aarde voor, de meloen de zon. De zichtbare zonneschijf is liefst 109 maal groter dan de aarde. Gaswolken en zonnevlekken Ook is de zon gasvormig, en veel groter dan de leek denkt. De schijf clie wij zien, is niet alles. Er buiten liggen als schillen gaswolken, die echter te ijl zijn om te kunnen ux>r- den waargenomen,. Het is moeilijk om de zon voor te stellen zonder vaste oppervlakte, maar het beste bewijs is de temperatuur van het schijnbare oppervlak, ongeveer 6.000 graden, die alle vaste stoffen doet verdampen. Nog voor er verrekijkers beston den, had men donkere vlekken op de zon waargenomen, die regelmatig bleken terug te keren. De kijker ont hulde ons dat de vlekken tamelijk plotseling ontstaan, zich in zuidelij ke richting naar de rand begeven en daar verdwijnen om na mum 13 da gen aan de andere zijde weer tevoor schijn te komen. Daardoor weten we dat de zon in 26 dagen om haar as wentelt. Overigens is zo'n zonnevlek niet gering van afmetingen, want die welke we met het blote oog kunnen onderscheiden, hebben een middel lijn van 40.000 km. Het schijnen enorme draaikolken van gas met een wat lagere temperatuur te zijn, waardoor ze zwart lijken. Met een tussenperiode van 11 jaar is er een sterke toeneming van het aantal, maar men weet nog weinig van hun oorsprong. Corona en protuberansen Als de maan precies voor de zon schuift, krijgen we de zonsverduis tering. Dan kunnen we ook iets zien van de corona, die gewoonlijk niet zichtbaar is tegen de veel sterkere uitstraling die de zonneschijf geeft. De corona is een geweldige gaswolk, die een temperatuur heeft van zo'n 1 miljoen graden. Ze is heel ijl en naarmate ze verder van de zonne schijf af is, wordt ze ijler en kouder. Hoe groot ze is blijkt uit het feit, dat de aarde zich in de buitenste de- Bijzonder groot was weer het aan tal inzendingen op de puzzel van vorige week. Daarbij viel op dat er veel inzendingen bij waren van „over water", al kan men dat na de ontsluiting van Schouwen-Duiveland feitelijk niet meer zeggen. De eerste prijs is bestemd voor: Mevr. A. M. Huisman van Kessel, Philips H-straat 5, Oss (N.B.). De tweede prijs gaat naar: De heer A. Kramer, Ravenstraat 26, Zierikzee De oplossing van de puzzel is de vol gende: Horizontaal: 1. roltrap; 6. sufferd; 12. eos; 13. ha; 15. n.l.; 16. koe; 17. nr.; 18. conclusie; 22. kr.; 23. ion; 24. aai; 25. tip; 27. Inn; 29. eek; 31. ems; 33. aga; 35. erts; 37. terra; 39. krat; 40. Olga41. atol; 42. UNO; 43. lt.; 44. on; 45. oer; 47. Anna; 49. darm; 51. erts; 53. Gerda; 56. deze; 58. roi; 59. wet; 60. ega; 62. nor; 63. Ede; 65. uil; 67. let; 69. ia; 71. definitie; 74. si; 75. Eli; 77. se; 78. ed; 79. ale; 80. stroper; 81. granaat. Vertikaal: 1. rendier; 2. oor; 3. I.s.; 4. Rhone; 5. aan; 7. uns; 8. flits; 9. e.k.; 10. rok; 11. dermate; 14. vla; 18. co; 19. cake; 20. uier; 21. ei; 23. in tonatie; 26. parlement; 28. nr.; 30. 'etalage; 32. maandag; 34. ga; 86. slons; 38. r.k.; 39. koord; 46. servies; 48. sr.; 50.'vergiet; 52. r.o.; 54. etui; 55. deli; 57. zo; 59. Weesp; 61. Alida; 64. d.d.; 66. Inn; 68. Ee; 70. alt; 72. fee; 73. ter; 74. sla; 76. ir; 79. Aa. DE NIEUWE PUZZEL Horizontaal: 1. dubbelklank; 3. feestdos; 6. jongensnaam: 9. te zijner plaatse (Lat. afk.); 11. telwoord; 13. noodsein; 15. jongensnaam: 17. boom; 18. land in Zuid-Amerika; 19. reke ning; 20. toestand van rust; 23. luchtstroming; 24. grondsoort; 26'. meisjesnaam; 28. eil. i. d. Midd. Zee; 31. ontvangbewijs; 33. vette vloei stof; 37. bloeiwijze; 38. naschrift (afk.); 40. vreemde munt (afk.); 41. wandversiering; 42. jongensnaam; 43. weermacht; 44. de dato (afk.); 45. weidedieren; 47. bevestiging; 48. wa ter in Brabant; 50. bijbelse naam; 53, glazen uitbouw; 55. elasticiteit; 57. onderdrukker; -59. koker; 61. klein poosje; 63. listigheid je; 65. on zin; 67. doelpunt; 70. muziekteken; 71. openbaar vervoermiddel; 72. ge was; 74. leger; 77. onprettig; 79. op dit moment; 80. deel v. h. gebit; 81. weg over het water: 82. met deelno ming (afk.). len er van bevindt. Dir is gebleken uit radio-astronomisch onderzoek. De zonsverduistering leverde nog een verrassing op, nl. de protuberansen uf de gasvlammen. Het zijn uitbars tingen van waterstof, helium en cal cium, en ze hebben weinig gemeen met het gasvlammetje van uw for nuis. Er zijn er met een hoogte van 30 duizend km., terwijl de grootste, in 1937 waargenomen, 1 miljoen km. hoog was. Een definitieve verklaring voor deze vlammen is er nog niet. Het einde van de zon We weten het op een miljoen jaar niet nauwkeurig, maar eens zal de zon al zijn waterstof in helium heb ben omgezet. Dan zullen er vreemde dingen gebeuren. De kern zal zich via ingewikkelde processen beginnen samen te trek ken. Daarbij komt energie vrij, en die begint de massa van binnen uit op te blazen. Deze ster, onze zon dus, neemt dan ongelooflijke afmetingen aan terwijl de temperatuur gaat op lopen tot 200 miljoen graden. Zelfs de buitenste planeten van ons zon nestelsel zullen worden gevangen in de vurige gasbol. Nieuwe kernpro cessen doen tenslotte de ster ineen storten, ze wordt dan een dwergster die weinig licht over heeft, maar wel een vaste kern, met een dichtheid die veel groter zal zijn dan die van de aarde. Dat zal het einde zijn, maar weest u niet ongerust, de zon heeft nog wel even tijd 7iodig om die onvoorstel bare toestand te bereiken. A. C. J. Flantua. Ingezonden mededeling LANDBOUW TOEN EN NU „Flitsen,, uit het buitenland SAIGON. Twee Amerikanen zijn in Vietnam als vermist opgegeven. Onder de Zuidvietnamese regerings troepen vielen vorige week 144 do den en 288 gewonden. De Vieteong- verliezen verminderden van 1.264 ge sneuvelden twee weken geleden tot 536 afgelopen week. Gevangengeno men werden 197 guerrillastrijders. WASHINGTON. De Amerikaan se instantie wier voornaamste taak de bescherming van de president is. zal aanzienlijk worden gewijzigd, zo heeft een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van finan ciën, onder welk ministerie deze in stantie behoort, NEW VORK. In New York is een man aangehouden op beschuldiging van bedreiging tegen het leven van president Johnson. Intussen werden in Salt Lake City twee mannen schuldig bevonden aan hetzelfde misdrijf. WASHINGTON. Het Chinese, persbureau „Nieuw China" heeft ge zegd dat een Amerikaans militair vliegtuig op 31 oktober een Chinees koopvaardijschip dat op weg was naar Noord-Vietnam „met normale handelsgoederen" heel't beschoten. NEW YORK. De 22-jarige r.k. pacifist Roger Laporte, die zich voor het gebouw van de Verenigde Naties in New York in brand stak, is in eén ziekenhuis gestorven. BRUSSEL. Onder de Engelse kust worden opsporingen verricht naar de Belgische trailer „Erna", die sinds zaterdag met vijf bemannings leden aan boord wordt vermist. Het uit Oostende afkomstige vissersvaar tuig werd het laatst gezien toen het zich gereed maakte om naar de huis haven terug te keren. PARIJS. Twee Marokkaanse bladen die berichten hebben gepu bliceerd over het onderzoek in de zaak van de verdwijning van de Marokkaanse linkse oppositieleider Mehdi Ben Barka zijn door de poli tie in Casablanca in beslag genomen, KOEALA LOEMPOER. Op 120 km ten noorden van Koeala Loem- poer zijn twee bruggen beschadigd door bomaanslagen die, naar aange nomen wordt, door Indonesische in filtranten zijn gepleegd. Een vrouw in een nabijgelegen woning kreeg lichte verwondingen. BATON ROUGE. Honderden be jaarden en invaliden "zijn uit Baton Rouge, de hoofdplaats van de Ame rikaanse staat Louisiana, geëvacu eerd met het oog op pogingen om een lading chloor uit een gezonken aak te bergen. Het vaartuig zonk in september, als gevolg van de orkaan „Betsy". PRAAG. Verscheidene Tsjecho- slowaakse ministers zijn ontsagen en door andere vervangen, zo heeft president Novotny in een brief aan de voorzitter van de nationale ver gadering (bekendgemaakt. makkelijk A snel gewassen Jfb nooit strijken nooit kreuken 4 lang meegaan ^aangenaam ventilerend Jf, gecontroleerd alom verkrijgbaar De landman staat niet in het zoek licht van de publieke belangstelling in de grote steden. De stedeling heeft meestal geen flauw benul van het geen zich afspeelt in wat men plech tig de „agrarische sector" noemt. Ooi; daar verricht op het ogenblik de mo derne techniek wonderen. De Neder landse boer was in 1900 in staat, mei zijn produkten vier stedelingen te voeden; thasn houdt hij er 23 op de been! Overal in de westerse wereld is een sterke stijging merkbaar van de produktie van voedingsmiddelen per hoofd van de agrarische bevol king, maar wij staan, met de Noord- Amerikanen, aan de spits. In west- Duitsland voedt iedere op het land werkzame arbeidskracht twintig ste delingen, in België zestien, in Frank rijk tien, in Italië zeven en in de Sowjet-Unie vijf personen. Overal in de hoog-ontwikkelde landen daalt het aantal zielen in de landbouw, maar die daling ivordt ruimschoots vergoed door de verbeterde produk- tiemiddelen en methoden in ruim een halve eeuw .Heel anders is het he laas (tmg) in de ontwikkelingslanden. De Food and Agriculture Organisa tion van de Verenigde Naties schat, dat de levensmiddelenproduktie in de ontwikkelingslanden - waaronder dus ook veeteelt en visvangst - zou moeten worden verviervoudigd om een behoorlijke voeding van de zich snel uitbreidende bevolking te ver zekeren. Dat is geen eenvoudige zaak want de produktie per hoofd neemt maar weinig toe. Soms helemaal niet. Buiten de westerse wereld is Ja pan het enige land. dat door een ge zande familieplanning enerzijds en uitbreiding van de voedselproduktie anderzijds erin is geslaagd een zeker evenwicht in de toename van het aantal Japanners en de voedselvoor ziening te brengen. b Nederlandse Joden werden in hel vomieiigingskump Sobibor gedwon gen vóór zij de gaskamer ingingen •naar huis te schrijven, dat zij als „'kolonisten" in de Oekraïne geves tigd zouden worden. Dit was een van de verklaringen, die de Nederlandse Jodin Ilana Safran maandag als ge tuige in het proces tegen elf voor malige bewakers van het nazi-ver nietigingskamp Sobibor aflegde. MARKTBERICHTEN Aardappelmurkt Em'meloord. De officiële noteringen luidden donderdag als volgt (in gxildens per 100 kg, teiersprijs af-boerderij): Consumptieaardappelen binnenland: Bintje 35 mm klei opw., in 2 malen, i 16,25-17,25; Bintje 40 mm klei opw in 2 maten, f 17,25-18,75. Consumptieaardappelen export: Bintje 35 mm klei opw., in 2 maten, 1' 16,25-17,75 (Europa export); Bintje 40 mm klei opw., in 2 maten, f 17,25. 18,75 (overzee export). Voeraardappelenf 2,00-4,50. Schouwen-Duivelctndse Sportspiegel Ontmoeting Dreischor en Renesse kan spannende strijd opleveren Zierikzee II gaat op bezoek bjj Kruiningen «Burgh II gaal te Ouwerkerk op bezoek by S.V.O.W.K., M.E.V.O, neemt het op tegen Wisscnkerkc Bruse Boys staat voor zware taak tegen lijstaanvoerder Wemeldingen Duivelend ontvangt Brouwers haven. DEN HAAG. Zonder hoofdelijke stemming is de Tweede Kamer don derdagmiddag akkoord gegaan met de voorstellen lot wijziging van de algemene burgerlijke pensioenwet. KERKNIEUWS Vergadering Herv. vrouwengroepen ZIERIKZEE, 11-11. Eén dezer dagen vergaderden de Hervormde vrouwengroepen op Schouwen-Dui veland in de Graanbeurs. De leiding was in handen van de ringpresiden- te, mevr. M. v. d. Sar-van Vliet. Blijkens verslag in het „Hervormd Kerkblad" werd de bijeenkomst ge opend met de liturgie en een korte overdenking n.a.v. 1 Sam. 1 24-28, waarin staat opgetekend de gebeds verhoring van Hanna, die een kind ontvangt, dat zij afstaat voor de dienst aan God. De presidente 'sprak een hartelijk welkom tot de talrijke aanwezigen o.w. de "vicè-presidente van de Provinciale Commissie, mevr. A. J. Willekens-Sikkes te Kortgene en de afgevaardigden van de ver schillende verenigingen. Het woord werd gevoerd door de heer G. H. Postma te Hoogvliet, met het onderwerp: „Het werk van de kinder- en zedenpolitie te Rotter dam". Na de middagpauze werden een voordrachten wedstrijd en een quiz gehouden. Na een slotwoord van de presidente werd gemeen- schappeijk' gezongen Gez. 288 1 en 4. VOETBAL K.N.V.B. AFD. ZEE LAND. In de Je klas B staat voor zondag de ontmoeting tussen Drei schor en Renesse op het programma. Voor de duinbewoners, die momen teel 2 punten achterstand hebben op leider Luctor, is het nog altijd een bijzonder lastige opgaaf geweest om de blauw-witten in eigen huis te kloppen, Ook nu verwachten wij weer een spannende strijd, waarbij de uitslag wel niet ver van een pun tenverdeling zal liggen. Zierikzee 11 gaat op bezoek bij Kruiningen waar in eigen omgeving met 4-3 van werd gewonnen. Om hun minder rooskleu rige positie een iets beter aanzien te geven zouden de Zierikzeer-reserves ook deze maal beslag óp de winst moeten leggen. De mogelijkheid is hiertoe zeker aanwezig, maar dan zullen de spelers zich hiervoor voor de volle honderd procent moeten in zetten. Luctor gaat met goede winst kansen op bezoek bij Cortgene. In de 2e klas C staat leider Renesse II voor geen gemakkelijke taak te Brou wershaven tegen Zonnemaire. De rood-gelen, die in hun thuiswedstrij den nog ongeslagen zijn, zijn ook de ze maal niet geheel kansloos om op minstens één puntje van de inzet be slag te leggen. Burgh II gaat te Ouwerkerk1 op bezoek bij SVOWK, waar wij Hen een goede kans géven revanche te nemen voor de 2-1 ne derlaag welke, zij in eigen omgeving kregen te inkasseren. Bij het treffen tussen Zierikzee III en Dreischor II slaan wij de kansen van de blauw- witten iets hoger aan dan die van de thuisclub. ZATERDAGVOETBAL. MEVO gaat het morgenmiddag, op het sportpark Bannink, opnemen tegen nummer twee van de ranglijst Wissenkerke. Als de oranje-witten ernstig van plan zijn óm zich in dè kopgroep te handhaven zullen zij 'in deze ont moeting met méér overtuiging en een grotere produktvviieit moeten speleJi als dit in hun laatste wedstrij den het geval is geweest. Bruse Boys staat voer een bijzonder zware taak bij het bezoek aan lijstaanvoerder Wemeldinge. Een eervolle nederlaag zal van de Boys al een goede pres tatie zijn. Zaamslag zal voor eigen publiek wel niet veel moeite hebben met hekkesluiter Nieuw dorp. Mid delburg geven wij de beste kansen bij het bezoek aan VCK, terwijl Spui zeker niet kansloos is tegen Kapelle. In de ontmoeting tussen Beren en Kloetinge slaan wij de papieren van Kloetinge iets hoger aan. 'In de 2e klas A gaat Dim;eland het op eigen grond opnemen tegen Brouwersha ven. Het terreinvoordeel zou in deze ontmoeting wel eens de doorslag kunnen geven. Oostkapelle is vrijwel zeker van de inzet tegen AFK. Se- rooskerke moet in staat zijn baas in eigen huis te blijven tegen Bevelan ders, terwijl 's Heer Hendrikskinde ren een goede kans maakt de aanval op haar leiderspositie door Veere af te slaan, nl de 3e klas A staan Bruse Boys II en ZSC voor een vrij gemak kelijke taak tegen res p. SKNWK II en MEVO III. De reserves van ME VO komen als favoriet binnen de lijnen tegen Bruse Boys 111, terwijl Burgh III zeker niet kansloos is bij het bezoek aan Brouwershaven II. JUNIOREN. In groep A 1 gaat Zierikzee A I het te VIissingen op nemen tegen Walcheren A I. De kans op een goed resultaat is hierbij voor de rood-zwarten zeker aanwezig. In groep A IV gaat Zierikzee A II pro beren de puntjes thuis te houden te gen Volharding '32 A 1. In groep B IX start Burgh B I als favoriet tegen WIK B I. In groep B X gaat Drei- schor B I aan het langste eind trek ken tegen Zierikzee B I. Winst zien wij voor Duiveland B I te Nieuwer- kerk legen SKNWK B 1. In de plaat selijke derby tussen Zierikzee B 1 en MEVO B 1 houden wij het op een zege voor de rood-zwarten. Ingezonden mededeling Mist, gladheid, duisternis. En soms alle drie tegelijk. Man achter 't stuur, denk aan melk. Melk houdt fit, spitst ogen en oren, verhoogt concentratie- en reactievermogen. Drink een glas extra, thuis of onderweg. Dat is verstandig, veBigen nog lekker óók* Vraag per briefkaart aan het Nederlands Zuivelbureau, postbus 4530Rysv/'\)k (Z.H.) het zelfklevende M-embleem (7x8 cm) voor de achterruit van uw auto. Dan steunt u de nuttige aktie Rijdt veilig met melk". DE GOUDEN HORDE Verticaal: 1. Engelse universiteits plaats; 2. bez. voornaamw.; 3. gegre pen; 4. soort wormpje; 5. reeds; 6. titel (afk.); 7. breedvoerig; 8. soort walvis; 9. zangnoot; 10. verdriet, na righeid; 12. Europeaan; 14. opper- vlaktemaat; 16. vogelziekte; 21. ge bogen been; 22. rivier in Oost-Euro pa; 25. stuk stof; 27. plakmiddel; 28. vogel; 29. rondhout; 30. uitbouw; 32. baganaal; 34. elk; 35. deel v. d. bij bel (afk.); 36. verlaagde toon; 39. groente; 40. spoedig; 45. deel van Amerika (afk.); 46. water in Fries land; 47. meisjesnaam; 49. godheid; 51. zangnoot; 52. voorzetsel; 54. be- reicüngsvoorschrift; 55. meisjesnaam; 56. steen; 58. entree; 60. gewapende ruiter; 62. rijgsnoer; 63, losse naad; 64. deel v. Amerika (afk.); 66. belet sel; 68. familielid; 69. Engelse titel; 73. uitroep; 75. eerwaarde heer (Lat. afk.); 76. getij; 78. deel van de dag (afk.). 1. Eens, op een ochtend in het begin van de dertiende eeuw, kwam de zon stralend op over een van de grote vlaktes in oost- Syrië. Niels bewoog op het glooiende heu vellandschap. Enkele vogels wiekten traag westwaarts, in de richting van een eeuwig blauwe Middellandse zee. Het was of de tijd stilstond. Maar in het oosten tekende zich plotse ling een rookpluim tegen de ochtendhemel af, alsof daar in de verte, achter de hori zon, eensklaps een brand ontstond, die ste den en dorpen in as legde. De rook wërcj dikker, vulde de hemel met een dreigend teken en even daarna verscheen een een zame ruiter op de top van de verste heu vel; een Mongoolse ruiter, gezeten op een klein, sterk steppenpaard. Een ogenblik overzag hij de vlakte. Toen zette hij zijn rijdier aan en reed de heuvel af. En terwijl hij voort reed dook een tweede op, een derde, toen tien, toen twin tig, toen honderden, duizenden.een on afzienbare ordeloze ruiterstoet, die als een vloedgolf de vlakte, overspoelde en staag haar weg zocht naar het westen Dat gebeurde op een ochtend in het be gin van de dertiende eeuw, toen Mon goolse horden onder, aanvoering van Cha- mag Chan plunderend en rovend optrok ken om de wereld te veroveren Maar in de kleine christenkolonie Agnot, die verder naar het westen aan de oever van de Middellandse zee lag le slapen, wist de avonturier Aram niet wat zich op die ochtend afspeelde. Hij had juist een han- delstocht naar de Mamelukken volbracht en wachtte nu, samen met zijn dienaar Agua, op een schip dat hem naar Italië terug kon brengen. En onderwijl naderde de Gouden Horde

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1965 | | pagina 5