Soekarno vvil niet afrekenen met de communistische partij
De krantenstaking
in New York
Grote oliebrand
op Cyprus
Europese stabiliteit
te danken aan de NAVO
Meer auto voor uw geld
TAUNUS 20 M. f 8995,-
Enorme brand
in Den Haag
Voedselvoorziening voor wereldbevolking
Hulp aan de blinden in Kenya
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 8 oktulwr 1065
122ste jaargang Nr. 19867
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikxee, postbus 1, tel. 01110-2255,
na 18.00 uur: tel. 01110-2118. Girorekening 137677.
Redakteur: M. Bij de Vaale, lel. 01110-2938. Uilgave:
N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman, Zierikzee.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling I 5,85; per week
45 cent. Losse nummers 12 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs 16 cent
per mm; „Succesjes" (max. 4 regels) I 1,25 per stuk.
In dit nummer:
Rusten na 35 jaar werken „in de tabak"
Indonesische leger woedend
Kabinetszitting in Djakarta
DJAKARTA, 7-10 - (A.N.P.). - Het Indonesische leger, dat woedend is
over de afslachting van zes van zijn generaals (een zevende officier, een
luitenant, werd ook vermoord), schünt zich neer te leggen by de lastgeving
van president Soekarno om géén vergeldingsmaatregelen tegen de moorde
naars te nemen.
De mohammedaanse „Nahdatoel Oelama"-partij, de katholieke party en
nog twee kleine mohammedaanse partijen, hebben krachtig aangedrongen
op een verbod van de „Partei Kommunis Indonesia" (P.K.I.), waarvan alge
meen wordt aangenomen dat zij het is geweest, die in feite de door Oentoeng
c.s. uitgevoerde staatsgreep heeft beraamd. Doch het verluidt thans in Dja
karta dat de toestand zal blijven zoals die vóór de staatsgreep was.
Een bewijs, dat er geen tegen
maatregelen zullen worden genomen
tegen de Indonesische communis
tische partij en haar vele mantelor
ganisaties wordt gezien in de ver
klaring, die de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, dr. Soeban-
drio, woensdagmiddag jl. op de trap
pen van Soekamo's paleis in Bogor,
NEW YORK. 7-10. De bij de
„New York Times" werkzame leden
der New Ycrkse Persvereniging -
waarbij zowel journalisten als ad
ministratief personeel zijn aageslo-
ten -, die sinds 22 dagen in staking
zijn in verband met een geschil met
dl* directie van dit blad over auto
matisering der werkzaamheden, heb
ben aanbevelingen tot oplossing van
het geschil verworpen.
De aanbevelingen waren gedaan
door Theodore Kheel, de door de
burgemeester van New York aange
wezen bemiddelaar.
Er is niet meegedeeld wat de aan
bevelingen inhielden.
Kheel dacht niet dat de burge
meester nieuwe bemiddelingsvoor
stellen zou doen.
Als gevolg van de staking verschij
nen zes der acht New Yorkse dag
bladen niet. Aanvankelijk verscheen
er, bij het uitbreken der staking, nog
slechts een krant in New York, daar
zes andere, uit saamhorigheid met
de directie van de New York Times",
besloten de publikatie eveneens te
staken. Sindsdien is de „New York
Herald Tribune" van dit standpunt
teruggekomen, zodat er thans twee
New Yorkse dagbladen uitkomen.
NICOSIA, 7-10. Brandweerlieden
uil geheel Cyprus bestreden een ge
weldige brand die bij Larnaca, in het
zuiden van het eiland, was uitgebro
ken in brandstoftanks van de Shell.
Een woordvoerder van de maat
schappij verwachtte dat ten minste
vijf houders met 7000 ton brandstof,
ter waarde van twee miljoen gulden,
ve rloren moet worden geacht. Nog
14 Shell-tanks en vele van andere
maatschappijen worden door het
vuur bedreigd.
In een verklaring van de rege
ring van Cyprus werd gezegd dat
vier onbekende mannen twee wach
ten ontwapenden na een vuurge
vecht. Daarop deden zich twee ont
ploffingen voor, waardoor de brand
ontstond. Eén van de wachten werd
bij de schietpartij in een been ge
wond.
ten overstaan van een tweehonderd
Indonesische en buitenlandse jour
nalisten heeft afgelegd.
De president houdt steeds staande
dat „de geschiedenis van de 30ste
september" op „vriendschappelijke
wijze en" in het politieke vlak moet
worden opgelost". Hij heeft bij geen
enkele gelegenheid de linkse greep
naar de staatsmacht een „staats
greep" genoemd.
Soebandrio, die in zijn toespraak
tot de journalisten als Soekamo's
woordvoerder optrad, vergeleek het
geen vorige week vrijdag is geschied
met „gebeurtenissen in het verle
den".
Soebandrio zei ook dat de presi
dent had toegegeven, dat „de ge
beurtenissen van vrijdag 1 oktober
kunnen leiden tot verzwakking van
de Indonesische eenheid".
Soebandrio verklaarde verder dat
de president „begrijpt dat de bar
baarse moord op de generaals droef
heid heeft veroorzaakt en wraakge-
dachten heeft doen ontstaan".
Moordpartij in Djocja
Soebandrio zei echter niets over
de verschrikkelijke moordpartij, die
Oentoeng's aanhangers in Djokja
karta hebben aangericht; waar zij
de vrouw en acht kinderen van de
bevelhebber .van het 72ste regiment,
kolonel Karamso, op gruwelijke
wijze hebben vermoord, toen zij er
niet in geslaagd waren de kolonel
zelf in handen te krijgen. De stoffe
lijke overschotten werden in mootjes
gesneden aangetroffen.
Veiligheidstroepen heben maandag
jl. in kampong Doeri, dat deel uit
maakt van Djakarta, vijf vooraan
staande leden van de communisti
sche jeugdbeweging „Pemoeda Rak
jat" gearresteerd.
In een door het leger uitgegeven
bekendmaking wordt meegedeeld
dat communisten by hun arrestatie
in het bezit wei-den bevonden van
volledige bewijzen voor hun plannen
en stukken, waarin deze waren vast
gelegd.
Het leger heeft in de afgelopen
dagen grondige zuiveringsoperaties
uitgevoerd in kampongs in Djakarta
en in de omgeving van de hoofdstad,
waarvan bekend is dat zij een zeer
links gerichte bevolking hebben. Bij
deze acties werd de hand gelegd op
een groot aantal in China vervaar
digde handgranaten, geweren en am
munitie, die in het bezit werden ge
troffen van de meest fanatieke leden
van de communistische jeugdbewe
ging „Pemoeda Rakjat". Ook meis
jesleden van deze beweging bleken
over wapens te beschikken.
Aarzeling hij het leger
In het leger, dat door de gene-
rualsmoord van een deel van zijn
leiding is beroofd, heerst een bijzon
der aarzelende stemming, na Soe
kamo's twee radiotoespraken van
het afgelopen weekeinde.
Generaal-majoor Soeharto, die de
leiding heeft van de zuiveringsope
raties, heeft een wanhopige poging
gedaan om Soekarno ervan te over
tuigen dat nu de tijd is gekomen om
eens en voor al met de Indonesische
communistische party af te rekenen.
In zijn radiotoespraak heeft Soe
harto er de nadruk op gelegd dat de
verminkte lijken van de generaals
zijn aangetroffen op terrein van de
nabij Djakarta gelegen luchtbasis
Halim, waar links luchlmachtperso-
neel communistische jongelieden en
vrouwen een militaire opleiding gaf.
Zijn beroep bleek vergeefs.
Dit geldt ook voor de woensdag jl.
door de mohammedaanse Nahdatoel-
Oelaama-partij gestelde eis tot-ont-'fr
binding van de communistische par
tij. Verbomen wordt dat Soekarno
bijzonder boos is op de Nahdatoel
Oelama, omdat zij deze eis heeft ge
steld.
Pamfletten
Inmiddels zijn dinsdag jl. op mu
ren van gebouwen in geheel Dja
karta inderhaast geschreven pam
fletten aangeplakt, waarin de eis ge
steld wordt: „De P.K.I., de terroris
tische moordenaars van Lobang
Boeaja (het dorp, waarin een put de
zes zwaar verminkte lijken werden
aangetroffen) moet worden verbo
den".
Ingezonden mededeling
NEW YORK, 7-10. De Britse mi
nister van buitenlandse zaken, Ste
wart, heeft donderdag op een pers
conferentie in de V.N. verklaard,
dat de kwestie van een multilaterale
NAVO-atoomstrydinacht of een At
lantische atoomstrydmaeht, onder
nieuwe gezichtspunten met de nieuwe
Westduitse regering en de andere
NAVO-bondgenoten besproken dient
te worden.
De beslissende vraag hierbij is of
de M.L.F. of de A.N.F. de doelmatig
heid van de NAVO kan verhogen, of
dat één van deze beide plannen een
grotere hindernis gaat vormen voor
een overeenkomst met de Sow jet-
Unie inzake een verdrag tegen de
verspreiding van kermvapenbezit, zei
Stewart.
Mijn regering is nooit voorstander
geweest van een M.L.F., maar is voor
de A.N.F., die aan alle deelnemers
de mogelijkheid biedt een veto uit
te spreken tegen het gebruik van
atoomwapens.
Op een vraag over interne moei
lijkheden in de NAVO zei Stewart
dat de NAVO niet minder belang
rijk geworden is, al wordt er mis
schien tegenwoordig minder over ge
sproken. De toestand in Europa is
nu lang niet zo gespannen als onge
veer tien jaar geleden, en dat is voor
een belangrijk deel aan het bestaan
van de NAVO te danken, zei Stewart.
DEN HAAG, 7-10. Ongeveer veer
tig man personeel van de Haagse
brandweer heeft donderdagavond
tussen kwart over zeven en acht uur
onder leiding van commandant J.
van Houten een zware strijd moeten
leveren met een brand, die in een
opslagplaats aan de Waldorpstraat
woedde. Nadat zij met behulp van
acht stralen en drie waterkanonnen,
allen aangesloten op de waterleiding,
bijna twee uur lang iedere minuut
zo'n zeventigduizend liter in de
brandhaard hadden geworpen ,kon
uiteindelijk om acht uur het sein
„brand meester" worden gegeven.
Daarna kon een aanvang worden ge
maakt met de nablusing. De schade
bedraagt ongeveer f 1 miljoen.
President Soekarno (m.) gefotogra
feerd tijdens de kabinetszitting in
Djakarta, woensdag - de eerste maal
na de staatsgreep, dat de president
weer in het openbaar is verschenen.
Links zien we nog de eerste onder
premier Subandrio en geheel rechts
de tweede onder-premier dr. Leime-
na. Tiveede van rechts de marine
chef, vice-admiraal Martadhiata.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
•j» Zonder afgunst anderen suc-
cessen te zien behalen, toaar-
'X. naar men zelf streeft, is ware
grootheid.
Het probleem van «leze tijd
DEN HAAG, 7-10. Binnenkort zal
worden begonnen met de uitzending-
van mobiele teams naar Kenya om
de vele daar aan staar lijdende blin
den door een eenvoudige operatie,
waarvan cr 50 per dag kunnen wor-
Roosevelt overwoog A-bont op Duitsland te gooien
WASHINGTON, 7-10. In december
1944, toen de Duitsers hun verrassen
de Ardennenoffensief hadden ontke
tend, overwoog de toenmalige Ame
rikaanse president Roosevelt ernstig,
de eerste Amerikaanse atoombom op
Duitsland tc gooien. Deze onthulling
deed generaal b.d. Leslie Groves, die
t'estyds de leiding had van het
„Manahatten-prcject" dat de ver
vaardiging van de atoombom betrof,
donderdag tegenover verslaggevers.
De president vreesde volgens Gro
ves dat de slag in de Ardennen de
beëindiging van de oorlog in Europa
aanzienlijk zou bemoeilijken en uit
te de mening „dat wij hierdoor, mis
schien genoodzaakt zouden worden
de bom tegen Duitsland te gebrui
ken". Roosevelt voerde hier eind de
cember 1944 besprekingen over met
de minister van oorlog, Henry Stim-
son, en generaal Groves.
Groves verklaarde, dat hij had ge
wezen op de moeilijkheden van een
dergelijke operatie, maar Roosevelt
was bij zijn standpunt gebleven: als
de zaak aan het Europese front mis
liep zou het noodzakelijk worden de
plannen te herzien en de bom tegen
de nazi's te gebruiken. Een derge
lijk besluit had volgens Groves
eventueel wel uitgevoerd kunnen
worden maar hij had destijds diver
se bedenkingen geuit.
Gereed in augustus 1945
In de eerste plaats zou volgens de
oorspronkelijke plannen de bom pas
in augustus 1945 gereed zijn (naar
bekend werd deze op 6 augustus van
dal jaar op Hirosjima geworpen).
Verder bestond de mogelijkheid dat
de bom niet zou ontploffen. Hoewel
een speciaal mechanisme in het
moordende wapen de bom in dat ge
val zou vernietigen vreesde de gene
raal, dat de Duitsers er toch zeker
achter zouden komen wat men met
hen voorhad. Hij verwachte voorts
dat de bom in Duitsland wegens de
solidere bouw daar minder verwoes
tingen zou aanrichten dan in Japan.
De generaal legde er de nadruk op
dat Roosevelt „ten volle bereid was
de atoombom op Duitsland te laten
gooien". Het was, aldus Groves, dan
ook volslagen onjuist dat, zoals wel
beweerd is, de Verenigde Staten de
atoorhbom niet wilden werpen boven
een vijandelijke staat waarvan de
bevolking van het blanke ras was.
den uitgevoerd, weer het gezichts
vermogen tc hergeven.
De uitzending van deze teams
wordt voorbereid door de Prof. We-
ve-Stichting (genoemd naar de be
roemde oogarts en hoogleraar van
de rijksacademie in Utrecht) in sa
menwerking met de blindenbond
„St. Odilia" en „Blindenzorg", en ge
steund door het Kardinaal van Ros-
sum-Inslituut, gevestigd te Wasse
naar. Dit instituut, bij afkorting
„Karosi" genoemd, stelt zich ten doei
sociale en technische bijstand te ver
lenen aan de bevolking in de ont
wikkelingslanden. Deze praktische
hulp aan blinden, ter voorbereiding
waarvan dr. R. H. L. Sampion in
augustus een oriëntatiebezoek aan
Oost-Afrika bracht, heeft het voor
deel dat de geholpenen weer hun
landje zullen kunnen bewerken en
hun vee verzorgen.
Een -en ander staat te lezen in de
halfjaarlijkse verantwoording die
„Karosi" uitbracht aan zijn contri
buanten. Zij vermeldt verder de
steun, verleend aan het ziekenhuis
te Osi in Nigeria, aan een huishoud
school in Baroso in Brazilië, de uit
zending van leken, verpleegsters en
tc-chnici, de hulp aan missionarissen
op eenzame posten, de hulp met geld
en kleren aan vluchtelingen in en
buiten Afrikaanse vluchtelingen
kampen etc.
ROME, 7-10. In haar overzicht
van de wercldlandbouw in 1955 tot
1965 zegt de Voedsel- en Landbouw
organisatie (FAO) van de Ver. Na-
lies dat de snelle groei van de be
volking in de afgelopen tien jaar het
grootste deel van de indrukwekken
de verbeteringen by de voedselpro-
duktie in ontwikkelingslanden heeft
teniet gedaan. De toenemende om
vang van de uitvoer van landbouvv-
produkten uit de onderontwikkelde
landen heeft weinig te betekenen
omdat de prijzen dalen. Naar ver
wachting zal de wereldbevolking in
een zelf nog hoger tempo groeien
en volgens de FAO zyn de vooruit
zichten voor aan aanhoudende ver
betering van de prijzen van land-
boinvprodiikien niet bijzonder gun
stig.
Volgens voorlopige schattingen is
de vcedselproduktie per hoofd in
1&64-1S65 in de ontwikkelde landen
met veertien procent en in de ont
wikkelingslanden met slechts één
procent toegenomen in vergelijking
met het gemiddelde van de periode
1952-1953 tot en met 1956-1957. De
voornaamste factor is naar wordt
opgemerkt het toenemend aantal
menden dat moet worden gevoed;
meer mensen leven langer als ge
volg van de betere gezondheidsmaat
regelen en er worden meer baby's
geboren.
De kritische fase
In een voorwoord bij het over
zicht schrijft de directeur-generaal
van de FAO, de Indiër dr. Binay
Ranjan Sen, dat de kritische fase
die nu begint met het derde decen
nium na de oorlog, de fase is waar
in de malthusiaanse middelen on
verbiddelijk aan bod zullen komen,
tenzij de georganiseerde wil en toe
gewijde inspanning, die de FAO door
middel van haar verschillende maat
regelen tot stand heeft willen bren
gen, doeltreffend tot uitdrukking
kunnen komen. (Thomas Robert
WAT
mr
pf
Blf-T
Mal thus, een Brits filosoof die in
het begin van de negentiende eeuw
leefde, verbreidde de stelling dat de
bevolking de neiging heeft sneller
te groeien dan de middelen van be
staan en daarom wordt beperkt door
gebrek).
Voedselaanbod verviervoudigen
Dr. Sen schrijft dat het gezamen
lijke voedselaanbod van de onder
ontwikkelde landen blijkens studies
van de FAO in de volgende 35 jaar
moet worden verviervoudigd, wil de
sterk toegenomen bevoJking voldoen
de, zij het geenszins rijkelijk, te eten
hebben. De technische middelen om
die reusachtige taak uit Ie voeren
zijn er, maar het doel kan niet wor
den bereikt als de leidende perso
nen in de landen niet bereid zijn
een groot deel van de hulpbronnen
der wereld beschikbaar te stellen
om de dreigende crisis op te vangen.
In het overzicht wordt evenwel
ook opgemerkt dat het toch werke
lijk een grootst resultaat is dat het
mogelijk is gebleken deze bevol
kingsexplosie het hoofd te bieden
zonder dat er op grote schaal hon
gersnood is ontstaan.
Een begin
Terwijl wij op materieel gebied
weinig meer hebben gedaan dan on
ze posities behouden, mag het afge
lopen decennium tegen de achter
grond van de geschiedenis wel wor
den gezien als een begin, als een
tijd waarin de ontwikkelingslanden
- de erfenis van het verleden afsto
tend - bewust zijn begonnen met het
maken van plannen voor een rijkere
toekomst, waarin nieuwe denkbeel
den over internationale samenwer
king zich begonnen le ontwikkelen,
in het bijzonder ten opzichte van
hulpverlening en handel, en waarin
het denkbeeld vorm kreeg dat het
mensdom collectief verantwoordelijk
is voor het doen verdwijnen van
honger en ondervoeding, aldus het
overzicht van de FAO.
Di •oog weer
Verwachting tot zaterdagavond:
Droog weer met van het noordoosten
uit afnemende bewolking; zwakke
tot matige noordoostelijke wind; on
geveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
9 okt. Zon op 6.54, onder 18.00.
Maan op 18.06, onder 5.10.
10 okt. Zen op 6.56. onder 17.58.
Maan op 18.19, onder 6.23.
11 old. Zon op 6.57, onder 17.55;
Maan op 18.34, onder 7.38.
Volle maan: 10 old. te 15.14.
HOOGWATERSTANDEN
ZIERIKZEE:
9 old.
10 okt.
11 old.
2.47 v.m.
3.21 v.m.
3.5 v.m.
BROUWERSHAVEN:
9 okt.
10 okt.
11 old.
2.18 v.m.
2.50 v.m.
3.23 v.m.
14.54 n.m.
15.28 n.m.
16.02 n.m.
14.36 n.m.
15.07 n.m.
15.40 n.m.
Springtij: 12 okt.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT. 8-10. Het K.N.M.I. deelt
mede; De rol van het oude hoge-
dmkgebied boven Oosteuropa is nu
geheel overgenomen door een nieuw
bcgedrukgebicd. dat voor de west
kust van Noorwegen ligt met in zijn
kern een Iuchtdrukwaarde van 1031
millibaar. Over Finland trok een
diepe depressie naar midden Rusland
Tusen beide sj^temen in staat een
krachtige noordelijke luchtstroming,
waarmede polaire lucht over het
Oostzeegebied naar midden Europa
wordt gevoerd. Het koufront dat do-
ze koudere en drogere lucht begrenst
zal ook ons land passeren, «hoewel de
noordelijke luchtstroming bij ons
maar zwak blijft. In de drogere lucht
zullen morgen weer zonnige perio
den voorkomen, maar de temperatu
ren blijven aan de lage kant. Do
kans op mist is nu erg klein gewor
den.
