„Beweging dertigste september" bleek een rode staatsgreep Veertig jaar grafische vakopleiding
Koningin en prins bezochten Aruba
Ongeregeldheden
Aden
m
Castro
en de Amerikanen
Prinses Beatrix en verloofde
bezochten Hitzacker
Europese landbouworganisaties ongerust
Twee doden
bij verkeersongeluk
SLUITING VAN OOSTERSCHELDEBRUG WERD EEN FEIT
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Maandag 4 oktober 1965
122slc jaargang Nr. 19864
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, postbus 1, tel. 01110-2255,
na 18.00 uur: lel. 01110-2118. Girorekening 137677.
Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938. Uitgave:
N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman, Zierikzee.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 5,85; per week
45 cent. Losse nummers 12 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs 16 cent
per mm; „Succesjes" (max. 4 regels) f 1,25 per stuk.
In dit nummer:
V.V.V. Bruinisse organiseerde „visdag'
De toestand in Indonesië
Opvallend jubileum
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
Macht van leger schijnt toegenomen
DJAKARTA, 3-10. Hoewel het nu
duidelijk is dat de nationalistische
en „conservatieve" vleugel van de
Indonesische strijdkrachten het heeft
gewonnen van de linkse stroming,
die vrijdag onder leiding van luite
nant-kolonel Oentong een greep
raar de macht deed, blijft de loc
stand in Indonesië verward.
Zondagochtend liet president Soe-
karno, van wie sinds vorige week
donderdag niets was gehoord, in een
radiorede weten, dat hij in goede
gezondheid verkeerde en nog steeds
aan het hoofd stond van „de staat,
de regering en de revolutie". De
president zei dat hjj de leiding van
het leger op zich had genomen en
hij riep de bevolking op, kalm en
waakzaam te blijven.
Na de rede die drie minuten duur
de, werd voor radio-Djakarta een
verklaring voorgelezen van generaal
Omar Dani, de opperbevelhebber
van de Indonesische luchtmacht. De
ze zei dat hij niets te maken had
gehad met de „beweging van de
30ste september" van overste Oen
tong. Nadat het leger, de marine en
de politie al vrijdag hun steun aan
Soekarno hadden betuigd, liet de
luchtmacht, bij monde van haar on
derbevelhebber generaal Andoko,
pas zaterdag weten dat zij aan de
kant stond van de gezagsgetrouwe
strijdkrachten. Van generaal Omar
Dani was eerder gezegd, dat hij pro-
communistisch zou zijn. Behalve de
onderdelen van de strijdkrachten
hebben ook talrijke politieke orga
nisaties hun aanhankelijkheid aan
Soekarno betuigd.
Onder deze betuigingen ontbreekt
tot dusver die van de communisti
sche partij. Naar in Djakarta ver
luidt zou de leider van deze bewe
ging, Aidit, zijn ondergedoken.
Op last van de militaire bevelheb
ber van Djakarta zijn alle linkse
bladen, waaronder bet communisti
sche blad „Harian Rakjat" en de
pro-Chinese „Warta Bhakti", verbo
den.
..Harian Rakjat" had in een hoofd
artikel zijn sympathie betuigd met
de actie van de opstandelingen, die
„revolutionair en vaderlandslievend"
werden genoemd. Het officiële pers
bureau Antara is gesloten, omdat
daar vele pro-communistische jour
nalisten zouden werken.
Z u i vcri ngsact ies
In een boodschap van de militaire
commandant van Djakarta werd de
„beweging van de 30ste september"
er van beschuldigd, dat zij wapens
uitdeelde aan burgers, opdat deze
zouden kunnen helpen, „bij verras
sing leden van het leger, de marine
en de politie te overmeesteren".
Hieraan werd toegevoegd dat mili
tairen van genoemde wapens in het
gehele land zuiveringsacties blijven
uitvoeren. Mensen die vuurwapens
in handen hadden gekregen, werd
opdracht gegeven deze wapens bin
nen drie dagen bij de autoriteiten in
Aandacht voor de
buitenlandse arbeiders
UTRECHT. 1-10. Hot bestuur van
de Protestants-Christelijke Arbei
ders-Internationale is van oordeel
dat het vraagstuk van de buiten
landse arbeiders langzamerhand een
Europese zaak is geworden. Dit
maakt ook in Europees vei'band con
tact nodig tussen kerk en vakbewe
ging. In de in Duisburg gehouden
bestuursvergadering is daarom be
sloten dat de P.C.A.I. contact zal op
nemen met een commissie uit de We
reldraad van Kerken, die zich spe
ciaal met deze onderwerpen bezig
houdt. De bedoeling is na te gaan
wat kerk en vakbeweging te zamen
kunnen doen aan verbetering van de
opvang van buitenlandse arbeiders
in ontvangende landen, hun huisves
ting, het recht van overkomst van
gezinnen etc.
te leveren, als zij niet met de dood
wilden worden gestraft. Ook werd
de bevolking verzocht, iedere burger
aan te geven die onwettig wapens
bezit.
Buitenlandse waarnemers in Dja
karta vrezen dat het wellicht in Mid
den-Java nog zal komen tot een tref
fen op grote schaal tussen gezags-
trcuwe troepen onder generaal Soe-
harto en gewapende communisten
van de beweging van Oentong.
Van deze luitenant-kolonel, over
wie sinds vrijdagmiddag niets meer
is vernomen, zeiden genoemde waar
nemers dat hij een goed militair is,
maar geen grote geest. Men nam aan
dat hij door de communistische par
tij is gebruikt bij een poging de ge
matigde elementen in het honderd
leden tellende kabinet uit te scha
kelen. De overste zou een week gele
den te Oengara in Midden-Java een
geheime bijeenkomst hebben geleid,
waarop hij met communistische ver
tegenwoordigers 'de bijzonderheden
van de staatsgreep zou hebben be
spreken. Het eerste doel van de be
weging zou zijn geweest, alle verzet
van de strijdkrachten te verlammen
door de leidende generaals uit te
schakelen.
De wending die de gebeurtenissen
hebben genomen, wijst er intussen
op dat de macht van het leger be
langrijk is toegenomen en die van
Soekarno ingeperkt. Slaagt de tegen
actie volkomen, dan hebben - zo
valt verder te concluderen - de com
munisten in Indonesië een gevoeli
ge klap gekregen.
ORANJESTAD, 2-10. „Magnifiek
werk. Heb je dat zelf gemaakt?"
„Ja, mijn vader heeft me geholpen".
Dit gesprek ging tussen koningin Ju
liana en een leerlinge van het Co-
legio Arubano, aan welk college (h.
b.s.) koningin Juliana en prins Bern-
hard zaterdagochtend een bezoek
hebben gebracht tijdens hun bezoek
aan Aruba.
Koningin en prins hadden eerst
een rondgang gemaakt, maar er kon
den slechts twee lokalen worden be
zocht, omdat de leerlingen van de
andtie-aUemaaL bij de ingang ston
den opgesteld. De koningin bracht
een bezoek aan het natuurkundelo-
kaal, waar de kinderen bezig waren
met het nemen van proeven. Vervol
gens werd het lokaal bezocht, dat is
ingericht voor handenarbeid. Aan
het einde van het bezoek kreeg de
koningin een model aangeboden van
de Koning Willem III-toren en toen
ontspon zich bovenstaand gesprek.
In vlotte vaart werd vervolgens'
koers gezet naar het waterdestilla-
tiebedrijf annex elektrische centrale
te Balashi. Uitvoering werd konin-
ADEN, 2-10. Meer dan 460 perso
nen zijn zaterdag in Aden gearres
teerd tijdens de staking van 24 uur,
die was afgekondigd uit protest te
gen de jongste opschorting van de
grondwet en het overnemen van het
bestuur door de Britse autoriteiten
van het protectoraat.
Tijdens anti-Britse ongeregeldhe
den die over de dag verspreid waren
werd een protestantse kerk in brand
gestoken, een krantegebouw aange
vallen en schade toegebracht aan
tenminste tweehonderd auto's. Vijf
honderd Britse militairen hielpen de
politie bij het bestrijden van de on
geregeldheden. Er werd slechts één
maal door een politieman geschoten.
Eén Arabier werd gewond.
Een oproep
OLDENBURG, 2-10. In Putlos,
een dorp bij Oldenburg (Ne-
dersaksen), meldde zich dezer
dagen een 75-jarige, die een
oproep had gekregen zich als
rekruut bij het leger te laten
inschrijven. De man had voor
het laatst in de eerste roereld-
oorlog gediend. Hij kreeg een
kop koffie en werd naar huis
gestuurd, want de oproep bleek
voor een jongere naamgenoot
in een andere plaats bestemd
te zijn.
F)E E.E.G.
BRUSSEL, 2-10. Dc landbouwor
ganisaties in de zes landen van de
Europese Economische Gemeenschap
hebben vrijdag hun ongerustheid
uitgesproken over het voortduren
van dc crisis in dc „zes", ontstaan
na dc Franse boycott van dc Euro
pese instellingen op 30 juni j.I.
In een communiqué, dat in Brussel
door het ..Algemeen Comité voor de
Agrarische Samenwerking der E.E.
G.-landen" werd uitgegeven wordt
gezegd, dal. de crisis niet alleen de
voortdurende ontwikkeling belem
mert van het gemeenschappelijke
gin Juliana voorgeilcht door direc
teur ir. J. Beck, die zojuist terugge
keerd was van een bezoek aan New
York, waar hij op uitnodiging van
de Verenigde Naties enige lezingen
had gehouden over watervoorzie
ning. Zoals bekend kampt men in
New York met gebrek aan drink
water.
Niet schuldig
HAYNEVILLE (ALABAMA), 2-10.
„Niet schuldig" was de uitspraak van
de geheel uit blanken samengestelde
jury in de zaak tegen de onder-she
riff van Hayneville, Thomas CqJe-
'mar..
Op 20 augustus schoot Coleman in
Hayneville, een plaats in de zuidelij
ke Amerikaanse staat Alabama, twee
ijveraars voor rasengelijkheid op
straat neer. Een van hen, een 27-ja-
rige student uit New Hampshire,
werd dodelijk getroffen. De ander,
een predikant uit Chicago, ligt "nog
in het ziekenhuis.
MIAMI, 4-10. Premier Fidel Cas
tro van Cuba heeft zondag voorge
steld, dat ongeacht welke Ameri
kaan zich vrijelijk naar Cuba mag
begeven, nadat president Johnson
'had verklaard, dat alle Cubanen die
dit wensen zidh in de V.S. kunnen
vestigen. (Zoals bekend, staat het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken slechts bij hoge uitzon
dering toe, idat Amerikaanse burgers
naar Cuba reizen).
In een radiorede 'heeft Castro de
V.S. uitgedaagd, vertegenwoordigers
van 'negerorganisaties in de V.S. toe
te staan, een bezoek aan Cuba te
brengen om met eigen ogen te zien
„hoe 'de rassendiscriminatie in ons
land is verdwenen".
Dit jaar wordt een misschien min
der opmerkelijk, maar toch zeer be
langrijk jubileum herdacht. De Vere
niging tot Bevordering van de Vak
opleiding in het Boekdrukkers-, Ras-
terdiepdruk- en Chemigrafisch Be
drijf herdenkt namelijk het feit dal
zij 40 jaar geleden werd opgericht.
Ter gelegenheid van dit jubileum
werdt van de gelegenheid gebruik
gemaakt om er op te wijzen dat de
typegrafie de eerste georganiseerde
bedrijfstak in Nederland was.
Immers, het was 1917 toen de gra
fische opleiding gereglementeerd
werd in de Collectieve Arbeidsover
eenkomst, terwijl in 1919, toen de
Nijverheidswet tot stand kwam, de
opleidingen onder subsidieverband
gebracht konden worden.
Samenwerking
Opvallend is dat in de gehele ge
schiedenis van de opleidingen steeds
een nauwe samenwerking bestond
tussen werkgevers en wei-knemers.
De Vereniging kent een Centrale
Opleidingscommissie en districtsop
leidingscommissies, die steeds pari
tair zijn samengesteld. Na de leer
lingenopleiding tot letterzetter of
boekdrukker, kunnen velerlei ver
volgopleidingen worden gevolgd.
Daar zijn bijv. machinezettcr. mono
type-toetsenbordbewerker, rotatie
drukker en leermeester.
Hoewel bij de dag- en nieuwsbla
den in steeds sneller tempo wordt
geautomatiseerd en gemechaniseerd
blijft in dit bijzondere vak een lang
durige overgang merkbaar tussen
ambachtelijk werken en industriali
satie. Ze winnen, om het zo eens uit
te drukken, geen van beiden, het
geen het vak (waar veel creativiteit
voor nodig is) voor velen aantrekke
lijk maakt.
Interessante arbeid
De laatste jaren deden zich nieuwe
ontwikkelingen voor, ontwikkelingen
die voldoende ruimte laten voor een
creatief bezig-zijn. Zo zijn er bijv.
kleurendruk, diepdruk, offset en het
werk aan het cliché, allemaal bij
zonder boeiende bezigheden, die
echter wel een brede vakkennis als
basis eisen. En voor die vakkennis
draagt de 40-jarige Vereniging zorg,
die haar jubileum niet feestelijk gaat
vieren, doch doormiddel van het ge
drukte wcord voorlichting wil geven
over de grafische industrie, een in
dustrie die nu en in de toekomst in
teressante arbeid waarborgt.
Gedood door vallende lift
DELFT, 2-10. In het centraal la
boratorium T.N.O. te Delft, is een
dodelijk ongeluk gebeurd, waarvan
de 38-jarige chef-monteur H. Witte-
veen het slachtoffer is geworden.
De heer Witteveen was bezig met
de reparatie van een lift toen deze
van ongeveer tweeeneenhalve meter
hoogte neerstortte. De man raakte
met hoofd en armen bekneld en
werd in zorgwekkende toestand
overgebracht naar het Gasthuis te
Delft. Kort na zijn' opname aldaar
is hij aan zijn verwondingen overle
den.
landbouwbeleid, maar ook een ern
stige verstoring van het evenwicht
dreigt te veroorzaken tussen de be
langen en streken in de E.E.G. Hier
door zou hetgeen reeds werd bereikt
in gevaar komen.
Het comité, aldus het communiqué
blijft voorstander van de volledige
realisatie van het verdrag van Rome
en het gemeenschappelijke land
bouwbeleid. De bij de organisatie
aangesloten nationale agrarische in
stellingen bij dc zes E.E.G.-regerin-
gen aandringen op een spoedige her
vatting van de onderhandelingen
tussen de „zes".
CELLE, 2-10. Kroonprinses Bea
trix cn haar verloofde Claus von
Amsberg, zijn zaterdagochtend met
een speciaal vliegtuig op het mili
taire, vliegveld Celle-Wietzenbrucli
(Neder-Saksen) aangekomen voor
eht weekeindebezoek aan de moeder
van Claus, Goesta von Amsberg, die
tchans in diens geboorteplaats Hitz
acker verblijft.
Het paar was te gast b\j de familie
op het landgoed Doetzingen en tij
dens het kort officieel bezoek aan
Hitzacker.
Ondanks een urenlange regen wa
ren bijna alle vierduizend bewoners
van Hitzacker op de been om prin
ses Beatrix en haar verloofde, die,
staande in een open auto, door het
stadje naar het raadhuis reden, te
zien en toe te juichen. Von Amsberg
hield een paraplu boven de prinses.
Het stadje was met Nederlandse en
Duitse vlaggen getooid.
Bij aankomst voor het stadhuis
speelde een jachthoornkoor van ja
gers he muziekstuk „Fürstengx*uss".
De auto moest zich vervolgens lang
zaam een weg banen door de jui
chende menigte. Het door schijnwer
pers beschenen raadhuis en het
kleine middeleeuwse plein leken op
een decor toen het paar uitstapte.
Prinses Beatrix droeg een donker
kostuum en een mutsje van nerts-
n In de Belgische badplaats Het
Zoute hebben franstalige Belgen
zondag opnieuw geprotesteerd tegen
de uitsluitend in het Nederlands ge
houden kerkdiensten.
bont; haar verloofde een lichte jas.
Bij het betreden van het raadhuis
stegen boven het plein honderd
oranjekleurige ballonnetjes omhoog.
De ontvangst binnen duurde 25 mi
nuten.
i Vriendschap betekent voor
vrouwen: alle geheimenissen
X met elkaar delen, voor mannen:
alles met elkaar delen, belial-
ve geheimenissen.
AMSTERDAM, 3-10. Zondagmid
dag omstreeks half vier is op de Zui-
derzeeweg in Amsterdam-noord een
ernstig verkeersongeluk gebeurd,
waarbij twee personen om het leven
zijn gekomen en enkele min of meer
ernstig werden gewond.
Ter hoogte van het Wijkergouw
stak een auto. bestuurd door de 71-
jarige heer J. Smit uit Amsterdam
komende uit een zijweg, de Zuider
zeeweg over. Op dat ogenblik kwam
een andere auto met een snelheid
van 110 km aanrijden. De bestuur
der van deze auto minderde nog
vaart, maar botste toch met een snel
heid van ongeveer 60 km op de wa
gen van de heer Smit. Deze werd op
slag gedood, evenals de 78-jarige bij
hem in de auto zittende mevrouw
H. P. Bethlem-Smit uit Amsterdam.
De 77-jarige mevrouw G. Beekhuis-
Smit liep ernstige verwondingen op
en werd in het Wilhelminagasthuis
opgenomen.
Droog weer
Verwachting tot dinsdagavond:
Droog en zonnig weer, maar in de
nacht en vroege ochtend hier en daar
mist; zwakke tot matige zuidooste
lijke wind; ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
5 okt. Zon op 6.47, onder 18.09.
Maan op 17.00, onder 0.25.
Volle maan: 10 okt. te 15.14.
HOOGWATERSTANDKIN
ZIERIKZEE:
5 okt. 11.29 v.m. n.m.
BROUWERSHAVEN:
5 okt. 11.25 v.m. 23.57 n.m.
Doodtij: 4 okt.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 4-10. Over een groot
deel van het Europese vasteland
strekt zich een krachtig gebied van
hoge luchtdruk uit. Het centrum er
van trekt door het westen van Rus
land in de richting van de Zwarte
zee. Op de oostelijke helft van de
oceaan beweegt zich daarentegen
een depressie naar het zuidoosten.
Ze koerst op de noordkust Van
Spanje af en doet in Frankrijk de
luchtdruk geleidelijk dalen. Als ge
volg daarvan overheersen boven
wesl-Europa zuidoostelijke wind.
die droge lucht aanvoeren. Hierin
komt weinig bewolking voor, zodat
het ook morgen droog en overwe
gend zonnig zal zijn. Een bij de de
pressie behorend front dringt heel
langzaam het westen van Frankrijk
binnen. Het is echter niet waar
schijnlijk dat de bewilking van dit
front morgen tot Nederland zal
doordringen.
Voor het te Rotterdam gehou
den examen ter verkrijging van het
diploma algemene assurantiekennis
B. uitgaande van de Stichting Vak
opleiding Assurantiebedrijf te Am
sterdam, slaagde de heer L. A. Ha-
gesteijn.
De Rhodesische premier, Ian
Smith, is zondagavond per vliegtuig
naar Londen vertrokken om daar te
spreken over de onafhankelijkheid
vaai R'hodesië.
Frans ontwikkelingsplan
PARIJS, 2-10. De Franse econo
mische en sociale raad heeft donder
dagavond met 116 stemmen voor en
1 tegen bij 68 onthoudingen het vijf
de nationale ontwikkelingsplan voor
de jaren 1966-'70 goedgekeurd. Ge
zegd werd echter dat het radicaal
zou moeten worden gewijzigd als de
ontwikkeling van de E.E.G. geduren
de een lange periode wordt onder
broken.
15 december officiële opening door koningin Juliana
ZIERIKZEE, 1-9. De sluiting van dc Oostcrscheldebrug is sinds vrijdag
middag 13.57 uur een feit. Toen werden namelijk, met behulp van twee
montagckatlen (op rails lopende kraanwagens), dc twee d-stukken, bestemd
om de laatste openingen in Europa's langste brug te vullen, aangebracht en
was de ruwbouw gereed.
Om 13.00 uur waren de beide stukken, rustend op drie aanccngelaste bak
ken, gearriveerd en kort daarop begon men met het bevestigen van de
takels. Dit gebeurde aan de op de d-stukken bevestigde stalen balken.
plaatsen van de stukken deed zich
nog een ongeval voor, dat echter
goed afliep. Eén der arbeiders wilde
overspringen op het zo juist ge
plaatste brugdeel en kwam daarbij
tussen de beide stukken te vallen.
De man wist zich vast te grijpen aan
enkele ijzeren pinnen, hetgeen hem
het leven redde.
„Hijsen maar"
Iets over half twee kwam het sein
„hijsen maar" en onder het geloei
van in de omgeving varende sleep-
schepen maakten de brugdelen zich
los van de bakken.
Intussen naderde, per schip van de
rederij Westerschouwen, het rr\u-
ziekkorps van Kats en al spoedig
vermengden muziekflarden zich met
het geloei van de scheepshoorns.
Om 13.57 was het zover: de twee
d-stukken zalen op hun plaats en
daarmee was de vaste verbinding
tussen Schouwen - Duiveland en
Noord-Beveland een feit. Bij het
Feestelijk
De sluiting van de Oosterschelde-
brug had een bijzonder feestelijk
verloop. De brug was met vlaggen
versierd en de sfeer werd nog ver
hoogd door de aanwezigheid van het
muziekkorps van Kats, dat via de
brug de terugreis aanvaardde.
Ook de arbeiders die aan de bouw
van de Oosterscheidebrug hebben
medegewerkt werden in de feest
vreugde betrokken. Vrijdagmiddag
mochten zij eerder naar huis dan ge
woonlijk, terwijl hun ook nog enkele
feestjes te wachten staan.
Dit houdt overigens niet in dat dc
afbouw van de brug geen voortgang
zal vinden. Over enkele dagen be
gint men met het \Tolstorten van dc
voegen cn dc verdere afwerking.
Inmiddels vernemen wtf dat H. M.
dc Koningin zich in beginsel bereid
heeft verklaard om het bouwwerk
15 december a.s. officieel te openen.
De Russische componist Arain
Ohatsjatoerian heeft zaterdagmid
dag in zijn 'hotel in Genève een hart
aanval gehad. Hij zou in die stad op
treden als lid van dc jury in ccn in
ternationaal muziekconcours,
