Al 17 jaar wrijving over Kasjmir
OVER 25 JAAR...
De wervelstorm
Shirley
Het proces-Sobibor
ZIERIK2EESCHE NIEUWSBODE Maandag 13 september 1963 Nr. 19852
Flitsen
Historische achtergronden
Men is niet over één nacht ijs gegaan
BLEK DOOK HET WERELD
Ingezonden mededeling
zult u zeggen: „Toen was ik nog niet grijs, maar wel wijs
genoeg om naar de N.M.B. te gaan. En van dat hartelijke
gesprek daar ben ik heel wat wijzer geworden." Zake
lijke en financiële problemen? Bespreek ze met de
N.M.B. Er is een oplossing!
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
Zierikzee: Lange Nobelstraat 8
Vrüwel alle publiciteitsmedia heb
ben zich de laatste jaren bezig ge
houden met de verschillende aspec
ten die er aan de fluoridering van
drinkwater verbonden zijn. Aan de
interessante historische achtergron
den van deze kwestie is daarbij
steeds zeer weinig aandacht besteed.
Die liggen al in de eerste decennia
van deze eeuw. zo lezen wy in een
belangwekkend overzicht inzake de
cariê's-profylaxe, geschreven door
prof_ dr. J. B. Visser in een der
laatste afleveringen van het Neder
land Tijdschrift vcor Geneeskunde.
Reeds in die tijd werden er in de
Verenigde Staten epidemiologische
onderzoekingen verricht die uitwe
zen dat er een correlatie bestaat tus
sen het fluoridegehalte van drink
water uit natuurlijke bronnen en be
paalde verschijnselen in de gebits-
elcmenten.
Dit verband komt tot uiting in een
minder plezierige omstandigheid, na
melijk het ontstaan van bruine vlek
ken („mottling") in het glazuur en
in een andere - zeer gunstige om
standigheid: het minder frekwent
optreden van cariës.
Twee maal florida
Uit voortgezette onderzoekingen
bleek, dat hier sprake was van twee
verschillende eigenschappen van
fluoride; het is de concentratie in
het drinkwater die bepalend is voor
de verschijnselen die deze stof ver
oorzaakt.
Bij een gehalte van ongeveer één
milligram per liter water bleek al
leen de heilzame werking te bestaan:
in streken waar het drinkwater deze
concentratie bezat, ibleek ongeveer
vijftig procent minder tandbederf
voor te komen dan in gebieden met
ktei/xtjes uifjffi
het bü\nen>lctJ\(i
DEN HAAG. De Nederlandse Fe
deratie van Voorzieningscentra voor
lichamelijk gehandicapten is in het
gewestelijk arbeidsbureau in Den
Haag geïnstalleerd als lid van de
Nederlandse Centrale Vereniging ter
Bevordering van de Revalidatie.
UTRECHT. Het college van Ge
deputeerde Staten van Utrecht heeft
het besluit van de Utrechtse gemeen
teraad van 15 mei 1964 om een kre
diet van 6,5 miljoen gulden beschik
baar te stellen voor de uitvoering
van de eerste fase van het aanleg
gen van een ringweg rond Utrecht,
goedgekeurd.
AMSTERDAM. Het tekort aan
studentenkamers bedraagt thans in
de hoofdstad circa 6000. Dit deelde
de voorzitter van de Algemene Stu
denten Vereniging Amsterdam, de
heer T. P. Treumann, vandaag mede
tijdens een persconferentie, waar in
formatie werd verstrekt over de ko
mende studentenkameractie.
ROTTERDAM. De 28-jarige Griek
se zeeman Dimitrios Papadamis is
op Katendrecht beroofd van een
portefeuille met f 3000,Nadat de
zeeman een cafe had verlaten werd
hij plotseling aangevallen door vier
mannen. Er volgde een hevige
vechtpartij tijdens welke één van de
vier de Griek diens portefeuille ont
nam.
ROTTERDAM. Uit de Konings
haven in Rotterdam heeft de rivier
politie het lijk van de 59-jarige
Duitse stuurman Hermann Sachs,
opvarende van het m.s. „Lorie Drei-
jer", opgehaald. Men neemt aan dat
de stuurman donderdagavond bij het
aan bcord gaan van zijn schip te wa
ter is geraakt en verdronken.
AMSTERDAM. In de Amster
damse haven is een omvangrijke
fraude met hout aan het licht ge
komen, waarbij onder anderen de
directeur van een controlebedrijf en
de procuratiehouder van een Am
sterdamse houtimportfirma zijn be
trokken. De Rijkspolitie te water
heeft tot dusver acht personen gear
resteerd.
UTRECHT. Een politieman heeft
een paar inbrekers betrapt die het
stationskantoor van Heemstede-
Aerdenhout waren binnengedrongen.
De dieven namen de benen en lie
ten een ware keurcollectie inbre
kerswerktuigen achter.
ROTTERDAM. De Rijks- en ge-
meenteloodsen van de Rotterdamse
haven zullen binnenkort de beschik
king krijgen over nieuwe portofoons
De Rotterdamse gemeenteraad ging
donderdag akkoord met een voor
stel van burgemeester en wethouders
om een krediet van f 736.000,te
voteren voor de aanschaffing van
vierhonderd van deze portofoons;
communicatiemiddelen, die de ver
binding tussen schip en wal in stand
moeten houden.
DEN HAAG. Tal van autori
teiten, vrienden van Indonesië en
belangstellenden hebben in de Kur-
zaal in Scheveningen de eerste Ba
tikmodeshow bijgewoond, die de pa-
nitya Pameran Batik organiseerde
met de bedoeling in West-Europa
belangstelling te wekken voor geba
tikte stoffen voor kleding voor de
westerse vrouw en man.
AMERSFOORT. Het bestuur van
de Nederlandse Christelijke Boeren-
en Tuindersbond (C.B.T.B.) heeft in
een uitgegeven communiqué het
Produktschap voor Vee en Vlees ge
prezen voor zijn „mobilisatieplan",
dat maatregelen opsomt om een plot
selinge sterke daling van de rund-
veeprijzen tegen te gaan.
TER APEL. In Barnflair-oost bij
Ter Apel is vrijdagmorgen om half
negen bij een botsing lussen een
vrachtauto en een personenauto de
bestuurder van de personenauto, de
6G-jarige heer B. Wimberg uit Wal-
chum-Siedlung (West-Duitsland) om
het leven gekomen.
een gehalte van minder dan een hal
ve milligram per liter.
Tevens kon worden vastgesteld,
dat de bruine vlekken in het glazuur
alleen optreden bij concentraties die
hoger zijn dan twee milligram per
liter. In streken waar dat het geval
is komt de ontsierende „mottling"
veelvuldig voor.
Bewys gevraagd
Deze bevindingen konden nog geen
grondslag vormen om een fluoricle-
ring van drinkwater voldoende te
motiveren in gebieden waar weinig
van deze stof in het leidingwater
aanwezig was en waar tevens veel
tandbederf bleek te bestaan.
Allereerst bleek het nog nodig te
bewijzen dat de gevonden correlatie
berustte op een oorzakelijk verband:
daartoe was ter aanvulling een ver
gelijkend experimenteel onderzoek
noodzakelijk; het werd in 1945 in de
Verenigde Staten en ook in Canada
verricht.
In enkele steden van deze landen
werd het fluoridegehalte van het
drinkwater tot omstreeks één milli
gram per liter verhoogd. Vergelijk
bare steden waar men deze maatre
gel niet nam, dienden als controle.
De gunstige gevolgen van de fluo
ridering traden al vrij spoedig aan
het licht en reeds in het jaar 1950
was men overtuigd, dat deze maatre
gel van grote betekenis zou kunnen
worden voor de cariëspreventie.
Maar de bywerking?
Tegelijkertijd was het nodig, dat
men zich zo goed mogelijk op de
hoogte stelde of een gehalte van één
milligram fluoride per liter drink
water werkelijk onschadelijk voor
de gezondheid is. Met opzet schrij
ven wij „zo goed mogelijk", omdat
in beginsel voor geen. enkele stof
het bewijs kan worden geleverd dat
ze absoluut onschadelijk is.
Nu verkeerde men in dit opzicht
in de Verenigde Staten in de wel bij
zonder gunstige omstandigheid, dat
aldaar in bepaalde gebieden reeds
miljoenen mensen sinds jaar en dag
drinkwater met een hoog fluoride
gehalte gebruikten, terwijl in andere
landstreken eveneens miljoenen
mensen gedurende vele jaren water
met een lage concentratie van deze
stof hadden gedronken.
Uitgebreide medische onderzoekin
gen op dit punt leverden echter geen
aanknopingspunten op waaruit zou
kunnen blijken dat een concentratie
van één milligram per liter enig na
deel voor de gezondheid zou kunnen
opleveren.
Zodoende is men er in de U.S.A.
reeds in de vijftiger jaren op grote
schaal toe overgegaan het drinkwa
ter kunstmatig te fluorideren in al
die gebieden die daarvoor in aan
merking kwamen.
Maar in ons land?
Prof. Visser weet ook te vertellen
waarom men elders in de wereld de
resultaten der Amerikaanse onder
zoekingen niet als basis heeft wil
len nemen voor het invoeren van
deze maatregel in het eigen land.
Ook in Nederland heeft men - te
recht - de resultaten van onderzoek
in eigen omgeving willen afwachten,
in verband met de eigen voedings-
gewoonten, het klimaat hier te lan
de en de bij ons gebruikelijke wa-
terconsump tie.
En zo komen we dan bij het be
kende vergelijkende experiment, dat
in 1952 door de Gezondheidsorgani
satie T.N.O. werd begonnen in de
stad Tiel, waarbij Culemborg als
controlestad fungeerde.
Ook de resultaten in de Betuwe -
op korte èn op lange termijn - zijn
zo gunstig, dat in verschillende de
len van Nederland het besluit is ge
nomen om tot kunstmatige fluoride
ring van het drinkwater over te
gaan. Dr. H. W. Scalongne.
Plattelandsvrouwen
naar Dublin
AMSTERDAM, 11-9. Op 13 sep-
tember zal een delegatie van zeven
hoofdbestuursleden van de Neder
landse Bond van Plattelandsvrouwen
van Schiphol naar Dublin vertrek
ken om daar het drie-jaarlijks con
gres bij te wonen van de „Associated
Country Women of the World" (A.C.
W.W.).
Dit 11e congres zal van 14 tot 25
september worden gehouden. Dit
jaar komt o.m. een presidentsverkie
zing aan de orde: de huidige presi
dente. mevrouw G. J. van Beekhoff-
van Selms, is aan de beurt om af te
treden.
De afbouw van woningen
en gebouwen op stelten?
DEN HAAG, 11-9. Zij die een be
langrijk aandeel hebben in de af
bouw van woningen en gebouwen,
zoals schilders, stukadoors, behan
gers en installateurs gaan in de toe
komst wellicht de zaak op stelten
zetten. Een Engels bedrijf heeft na
melijk dit in de laatste jaren in on
bruik geraakte kinderspeelgoed ge
perfectioneerd en geschikt gemaakt
voor hen die hun werk in hoger sfe
ren - in de nabijheid van plafonds
e.d. - moeten verrichten.
Het nieuwe gereedschap dat door
het Engelse bedrijf is ontwikkeld, is
voorzien van zodanige constructies
dat er normaal mee gelopen kan
worden zonder dat de gebruiker
vreemde handelingen moet uitvoeren
om zich voor omvallen te behoeden.
De stelten die verstelbaar zijn kun
nen de gebruiker een extra lengte tot
maximaal 70 centimeter geven. Vol
gens de vervaardiger kan het ge
bruik van het nieuwe gereedschap
een tijdsbesparing tot 25 procent op
leveren.
uit het buitenland
HONGKONG. Het persbureau
Nieuw-China heeft gemeld dat in
Lhasa door ongeveer 30.000 men
sen feest gevierd is ter gelegen
heid van het autonoom worden van
Tibet als Chinees gebied.
WILLEMSTAD (CURACAO). Tij
dens het aanstaande bezoek van ko
ningin Juliana en prins Bernhard
aan de Nederlandse Antillen, zal me
vrouw Jane Beaujon-Debrot, de zus
ter van gouverneur Debrot, funge
ren als gastvrouw. Dit omdat de
echtgenote van de gouverneur, me
vrouw E. Debrot-Reed, op dokters
advies, zich niet aan de vermoeie
nissen mag blocdstellen die het a.s.
bezcek onvermijdelijk met zich mee
brengt.
FEKING. Premier Tsjoe-En-Lai
van communistisch China heeft op
een receptie gezegd, dat India niet
aan „zo'n ernstig militair avontuur
(tegen Pakistan) begonnen zou zijn
zonder de toestemming en steun van
de Verenigde Staten.
MOSKOU. De hoofdredacteur van
het Russische blad Prawda heeft in
dit partijorgaan uit de doeken ge
daan, dat het Kremlin is afgestapt
van het gedurende veertig jaar ge
huldigde standpunt, dat de Russische
schrijvers hun romanfiguren dienen
uit te beelden als ideologisch toe
gewijde helden die smachten naar
stevige arbeid.
PEKING. De Chinese pers heeft
bevestigd dat de Pantsjen Lama zich
in Peking bevindt en dat hij nog
niet als „definitief verloren" voor
het regime woreït beschouwd. De
jeugdige religieuze leider komt voor
op een lijst van personen die een
bijeenkomst in Peking bijwoonde ter
gelegenheid van de uitroeping van
Tibet tot autonoom gebied.
DJAKARTA. De Indonesische
minister van buitenlandse zaken,
Soebandrio, heeft verklaard, dat de
Indonesische regering de schade zal
vergoeden die is aangericht tijdens
de anti-Indische betogingen in Dja
karta, waarbij de Indische ambassa
de het doelwit was van de woede
der betogers.
BRUSSEL. Begin 1967 hoopt men
te kunnen beginnen aan de aanleg
van een nieuwe autoweg Brussel-
Antwerpen ter vervanging van de
twee bestaande verbindingen, aldus
wordt vrijdag in Brussel vernomen.
De nieuwe weg zal een lengte krij
gen van 36,5 km en ongeveer drie
miljard Belgische frank kosten, 216
miljoen gulden.
BRUSSEL. De Belgische politie
heeft het signalement verspreid van
twee Nederlanders, die worden be
schuldigd van een serie inbraken.
Het zijn de 33-jarige Willy Verdur-
nen en zijn 26-jarige vriendin Jaco-
ba van Diggelen. Beiden worden zo
wel door de Belgische als de Neder
landse politie gezocht.
PARIJS. Woensdag is voor de
tweede maal het Franse experimen
tele jachtvliegtuig voor loodrecht
starten van het type Balzac veron
gelukt, waarbij, evenals op 13 ja
nuari 1964, de piloot om het leven
is gekomen, aldus is meegedeeld
door de Dassaultfabriek, die het toe
stel samen met Sud-Aviation heeft
vervaardigd.
De Oostduitse leider Walter Ul-
briöht zal aan Ihet 'hoofd van een be
langrijke delegatie een officieel be
zoek aan Moskou brengen.
TOKIO, 10-9 -Door de wervel
storm Shirley, de krachtigste die
Japan dit jaar heeft geteisterd, zijn
vrijdag twaalf mensen om het leven
gekomen en 67 gewond. Dertien per
sonen worden vermist. Een klein
Zuidkoreaans schip is gezonken Door
stromende regen kwamen 8.000 hui
zen in het water te staan. Meer dan
vijftig werden vernield.
De storm trok met een snelheid
van 275 km. per uur over het wes
ten van het land, een spoor van ver
nieling achterlatend.
Sinds 1948 bemoeien de Ver. Na
ties zich met de moeilijkheden tus
sen Pakistan en India over 't fel be
twiste Kasjmir. Toch heeft India in
1957 zonder toestemming een deel er
van geannexeerd alhoewel de mees
te bewoners van dat deel aansluiting
wensen bij Pakistan en zeker geen
inlijving willen bij India
Van het bestand, gesloten en ge
tekend in januari 1949, met als
voornaamste bepaling de instelling
van een zogenaamde demarcatielijn,
valt nu niets meer te rédden. India
dat steeds beweerd heeft voor de
vrede te zijn, waar ook ter wereld,
HAGEN, 11-9. In het proces-
Sobibor, dat deze week in de West-
duitse plaats Hagen is begonnen,
hebben vijf voormalige concentratie
kampfunctionarissen gezegd dat zij
destijds een „basis-opleiding" in eu
thanasie hebben gehad in een geheim
hoofdkawartier in Berlijn, „T-4" ge
naamd. Dit hoofdkwartier was op
gericht met het doel de Joden in
Polen uit te roeien, wat in het do
denkamp Sobibor gestalte kreeg.
Een der beklaagden, de nu 58-ja-
X'ige oud-SSer Alfred Ittner, zei zich
destijds voor de massamoord opge
geven te hebben omdat hij meer
geld wilde verdienen. Hij staat met
tien anderen terecht wegens moord
of medeplichtigheid aan moord op
250.000 Joden in Sobibor.
De oud-SSer Karl Frenzel, be
schuldigd van moord en het plegen
van wreedheden in Sobibor, zei wel
bij „T-4" in Berlijn te zijn opge
leid, maar niet aan het moorden te
hebben deelgenomen.
Beklaagde Erich Fuchs beweerde
de eed van geheimhouding, die hij
bij „T-4" had ondertekend, niet ge
heel begrepen te hebben.
VENSTER
met uitzondering voor Pakistan,
weigerde destijds in te gaan op het
verzoek van de U.N.O. om een volks
stemming onder de bewoners van
Kasjmir te (doen) hóuden, waarvan
overigens reeds van tevoren vast-
stond, dat deze voor India teleur
stellend zou uitvallen en het veel
omstreden gebied zonder meer aan
Pakistan moest toevallen. Voor het
overige ontzegde India de U.N.O. het
recht om zich met de kwestie te be
moeien, voorgevende dat het hier
een „binnenlandse aangelegenheid"
betrof.
Godsdiensttwist
Het geschil vindt zijn grond-oor
zaak niet in de politiek, doch in de
religie. De strijd gaat tussen de Hin
does (India) en de Mohammedanen
(Pakistan), en heeft al aan meer dan
honderdduizend mensen het leven
gekost. Dat de zaak thans is uitge
lopen op een ernstig gewapend tref
fen tussen beide partijen, valt in
hoofdzaak te wijten aan het onver
zoenlijk optreden van India, dat nog
niets anders heeft gepresteerd dan
Pakistan in alle opzichten de voet-
dwars te zetten.
Teneinde uit de thans zo gevaar
lijke situatie te geraken, gevaarlijk
ook voor het voortbestaan van de
wereldvrede, lijkt er slechts één op
lossing denkbaar: ogenblikkelijke
aansluiting van het omstreden doch
overwegend Mohammedaanse land
bij Pakistan. De gevangenissen be
vestigen de noodzaak daarvan over
duidelijk, daar deze vol zitten met
pro-Pakistaanse inwoners van Kasj
mir.
Het grote gevaar schuilt in de om
standigheid dat rood-China zich met
het conflict rondom Kasjmir is gaan
bemoeien, waar vooral de Ver. Sta
ten zich zorgen over maken. Als ge
volg daarvan zal de westelijke we
reld naar de zijde van India worden
gedrongen en daardoor komt het
voortbestaan van de wereldvrede
aan een zijden draadje te hangen.
Intussen hebben Amerika en Enge
land als eerste maatregel alle mili
taire hulp aan India en Pakistan
stop gezet.
Cyfers
Met zijn 440 miljoen inwoners
neemt India de tweede plaats in
op de wereld-ranglijst van landen
naar inwonertal gerekend, terwijl
Pakistan op die lijst de negende
plaats bezet houdt. Het vorstendom
Pakistan grenst echter aan China,
met meer dan 700 miljoen zielen.
Tussen de Pakistani en de Chine
zen werd een zekere mate van over-
eenstmming bereikt over het hand
haven en verdedigen van de demar
catielijn in Kasjmir. Hel Indiase op
treden tegen de sjeik Abdoellah, bij
genaamd „de leeuw van Kasjmir",
heeft de Pakistani verbitterd. Deze
Pakistaanse politicus ijverde ernstig
voor het onder Pakistaans gezag en
bestuur brengen van Kasjmir, tot
ergernis van India. De sjeik werd
daarop in opdracht van Pandit Ne-
hroe gearresteerd en ruim elf jaar -
zonder enige veroordeling - gevan
gen gehouden (1953-1964). Na in vrij
heid gesteld te zijn, hervatte de
„leeuw van Kasjmir" zijn pogingen
om de inwoners van Kasjmir los te
maken van India. Hij werd opnieuw
gearresteerd en zit tot op lieden nog
steeds achter slot en grendel.
Pakistan antwoordde hierop met
het in Kasjmir binnensmokkelen
van vuurwapenen en sluivschutters.
India, bevreesd dat het Kasjmir zou
verspelenbegon toen de militaire
actie. Engeland kan zich in het be
staande conflict niet mengen - heeft
er ook geen troepen voor - daar dt
minister-president van Pakistan
ilyoeb Khun, in oktober van dit
jaar, een officieel bezoek aan Enge
land gaat brengen en omdat èn In
dia èn Pakistan tot het z.g. gemene
best behoren.
Afgewacht dient te worden, welke
stappen door de Ver. Naties alsivog
(zullen) worden ondernomen om zo
doende de vrede tussen beide
partners te herstellen. Komt het, zo
als Pakistan wil, tot een volksstem
ming voor Kasjmir, dan wil dat zeg
gen dat dit een verliespost voor In
dia zal betekenen.
DE LEEUW VAN BASHRA
95. „Goedenmorgen, messires", zei de
avonturier hoffelijk, terwijl hij zijn paard
inhield. Maar de kleine man met het ï-eus-
achtige slagzwaard scheen niet van zins
zich door vriendelijkheid van zijn stuk te
laten brengen. Hij zette zijn borst op, sloeg
de hand aan zijn zwaard en informeerde
onder dreigend gesnuif waar de twee
vreemde niiters vandaan kwamen.
„Ik veis in opdracht van de koopman
Scorra uit Genua", sprak Aram omzichtig.
„Ik ben gekomen om messire Filippo
Rassi te bezoeken, die een handelsagent
van mijn opdrachtgever is. Vanwaar deze
argwaan tegen een eerlijk reiziger, mes
sire?"
„Er zijn tekenen van onraad gesigna
leerd, messire!' kraaide de kleine krijgs
held, zich als ccn bantamsc haan op zijn
teenspitsen richtend. „Herders hebben ons
bericht, dat zij de Leeuw van Bashi'a in
de omgeving hebben gezien. Wij vrezen,
dat de Mamelukken een aanval op onze
goede stad in de zin hebben. Maar wij zijn
gereed hen te ontvangen. De burgerwacht
staat paraat!"
„En ik neem aan, dat ik het genoegen
heb thans met de aanvoerder van uw be
roemde burgerwacht te spreken?" zei Aram
glimlachend.
„Welaan. Hier is een brief die Scorra mij
meegaf voor Fillipo Rassi. Ik hoop, dat dat
voldoende is om u te overtuigen dat ik
geen spion van de Mamelukken ben".
„Hm WelzekerJuist.Eh
Vanzelfsprekend", zei de kleine aanvoer
der voldaan, nadat hij de brief gelezen, be
roken er ccn keer op gebeten had. „Dat
schijnt in orde tc zijn. Go kunt passeren,
messires. Het huis van Rassi staat dicht bij
de haven en draagt een vergulde, driekan
tige lantaarn. Ge kunt het niet missen".
Hij trad terzijde en maakte een stram mi
litair saluut. Maakt u maar geen zorgen
over de Mamelukken, messires. De burger
wacht staat paraat. Ik sta hier met vijftig
dappere mannen op de wallen en wij zul
len iedere aanvaler met bebloede koppen
doen afdeinzen. Veel geluk!" En opnieuw
sloeg de dappere man zijn hand met zoveel
geweld aan het heft van zijn kolossaal
zwaard, dat zijn helm waggelde als een
bouwvallige toren in een orkaan
„Vijftig man!" zei Aram hoofdschuddend
terwijl zij verder reden. „En wallen die
totaal verwaarloosd zijn! Zij hebben geen
schijn van kans tegen dc Leeuw van
Bashi-a, Agua. Als wy Sanal niet vinden,
is deze stad verloren"
