'gm
alles kan met cetefeüMr velpom
Uitzichtloos vechten in Vietnam
Stalin terug in praalgraf
DE
VIERDE DAG
Mr. J. van Aartsen geïnstalleerd
VOOR
WIE
n
GEZELLIG
WIL
FRITUREN
Prioriteit van de woningbouw
moet erkend blijven
„Commissarisschap mooiste ambt in staatsbestel"
BLIK DOOR HET WERELD I VENSTER
MIDDELBURG, 8-7. In de ver-
gadering van Provinciale Staten van
Zeeland is mr. J. van Aartsen, oud-
minister van verkeer en waterstaat,
vanmorgen geïnstalleerd als commis
saris van de koningin in de provin
cie Zeeland, als opvolger van de en
kele maanden geleden overleden
jhr. mr. de Casembroot.
De waarnemend commissaris van
de koningin, mr. dr. A. J. J. M. Mes,
meende, dat vier eigenschapen in het
bijzonder een commissaris van de
koningin moeten sieren: wijsheid,
genegenheid, moed en rechtvaar
digheid, kwalitieten die dr. Cl. Prin
sen in zijn boek „De burgemeester"
ook voor de eerste burger van stad
of dorp noodzakelijk acht.
Het Statenlid C. Boender zei on
der meer: „Als te ongelegener ure
op hoog niveau zich uit overwegin
gen van vermeende efficiëntie of
vermeende rationalisatie een streven
zou ontwikkelen uw ambt en onze
zelfstandigheid te belagen, wees dan,
mijnheer de commissaris, ervan ver
zekerd, dat de Staten, gedachtig aan
het" Zeeuwse devies „Luctor et Emer-
go" hiertegenover op de meest ver
beten wijze stelling zullen nemen".
Mr. Van Aartsen verklaarde in
zijn dankwoord, dat hij het commis
sarisschap het prachtigste ambt in
het Nederlandse staatsbestel vond.
Provincie in beweging.
Hij wees erop, dat Zeeland thans
een provincie in beweging en ont
wikkeling is. Weldra zijn de Zeeuw
se eilanden geen eilanden meer. De
provincie komt als het ware open
te liggen naar het hart van Holland-
De Zeeuwen zijn dan niet meer on
der elkaar. Dat alles zal consequen
ties hebben. De Zeeuwen moeten
echter Zeeuwen blijven en ook de
agrarische bedrijvigheid moet be
houden blijven, aldus mr. Van Aart
sen die van Zeeuwse afkomst is.
De Britse mannequin Nina Dyer,
35, is woensdag in Parijs overleden
nadat zij een te grote hoeveelheid
slaaptabletten had 'ingenomen. Zij is
gehuwd geweest met baron Hemrïch
von Thyssen, een Duitse industrieel,
en met Sadroed'din Ohan, oom van
de tegenwoordige aga khan.
Ingezonden mededeling
'y<.
.atcMi.
ZONDER SPATTEN - ZONDER WAL*
De strijd om de macht in Rusland thans duidelijk zichtbaar
(Van een corresipondent).
BERLIJN. Berichten uit Rusland
wijzen er op, dat het gebalsemde li
chaam van Josef Wissarionowitsj
(bijgenaamd Stalin) na een jarenlan
ge verbanning (sinds 1956) naar een
onopvallend plekje in het Kremlin,
is teruggebracht naar het imposante
mausoleum waar de dictator aanvan
kelijk in 1953 naast het lichaam van
Lenin was bijgezet.
Zijn naam werd eerst met de hand
voor de mond en bij voorkeur in het
halfdonker, gefluisterd. Toch is hij
weer in de Russische geschiedenis
boeken teruggekeerd met als geboor
tedatum 21 december 1879, in Gori,
gouvernement Tiflis, van Georgische
nationaliteit, overleden in Moskou
op 5 maart 1953 te 21.50 uur. Dezer
dagen keerde plotseling zijn beelte
nis terug in het legermuseum van
Moskou en op het witte doek van de
Moskouse bioscopen. Op zijn sterf
dag in het volgend jaar, zal het ge
heel herstelde en van wit marmer
voorziene geboortehuis van deze rode
czaar in Gori met veel openbaar ver
toon weer als een soort van museum
en „bedevaartplaats" in gebruik ge
nomen worden, net als kort na zijn
dood.
Deze onvoorziene terugkeer van
Josef Stalin uit het Russische Wal
halla der partijdoden is onder meer
het gevolg van de strijd om de macht
die in de hoogste regionen tussen
staats- en partijgroten in het Krem
lin wordt gevoerd. Overduidelijk kan
gezegd worden dat de conservatieve,
orthodoxe rechtervleugel in de com
munistische partij mét behulp van
het leger de overhand heeft verkre
gen, ook in het Kremlin. Nu, op dit
moment, tien maanden na de val van
de Sow jet-hervormer Chroesjtsjef,
zijn zij druk bezig om de val van
diens opvolgers, Breznjew en Kosy-
gin ,voor te bereiden en uit te voe
ren.
De oude Stalinisten
Het valt niet te loochenen dat de
hafslachtige houding van de huidige
machthebbers zowel in de binnen
landse als in de buitenlandse aange
legenheden (met name door de strijd
in Vietnam en de Russisch-Chinese
moeilijkheden) de oude tegenstellin
gen tussen de zuiver marxistische en
de meer liberaal - voor overleg met
anderen - ingestelde leden der Sow-
jet-regering, hebben doen herleven.
Vooral de oppositie van de maar
schalken en generaals van het leger
is zéér in het oog lopend, hetgeen
onder meer duidelijk merkbaar was
tijdens de herdenkingsplechtigheid
ter herinnering aan de val van nazi-
Duitsland, die ieder jaar op de 8ste
mei feestelijk wordt herdacht.
Dit jaar hielden de maarschalken
Pawlenko erv Posdnjah, een perscon
ferentie, waarop zij de dode Stalin
verheerlijkten en uitdrukkelijk lie
ten blijken, in hem nog steeds de
„grote veldheer" te zien, die in feite
Hitiers „Derde rijk" vernietigde.
De maarschalken Konjew en Ba-
gramjan ging ennog een stapje ver
der door te verklaren, dat „de grote
Stalin" het voor Rusland dreigende
oorlogsgevaar reeds in het voorjaar
van 1941 had onderkend, daarvoor
waarschuwde en tenslotte het bevel
gaf, dat de Sou)jet-legers die in Si
berië en in de Kaukasus waren ge
legerd, naar de Oekraïne moesten
worden gedirigeerd.
Nieuwe oorlog
De luitenant-kolonel Biftiew wees
er in een artikel in het militaire blad
„Krasnaja Swesda" (de Rode Ster)
op dat binnen de korst mogelijke tijd
op vele plaatsen in de Sowjet-Unie
grote leger voorraden moesten wor
den aangelegd en dat een enorme
oorlogsindustrie in het leven diende
te worden geroepen. Bekend mag
worden verondersteld, dat de macht
hebbers Breznjew en Kosygin in na
volging van Chroesjtsjef van een zo
danige gang van zaken tot voor kort
niets moesten hebben en daarvan
felle tegenstanders zijn.
Tengevolge van deze actie der
Russische maarschalken en generaals
in oppositie, begonnen ook de ver
kapte stalinisten in de hogere par
tijleiding zich openlijk te roeren en
zo kon het gebeuren, dat Pawlow, de
leider van de communistische jeugd
organisatie (Komsomol) de regering
verzocht maatregelen te nemen te
gen die schrijvers en letterkundigen,
die in hun werk teveel westerse - li
bera le - tendenzen verwerkten. In
aansluiting daarop vorderde de par
tijsecretaris van de communistische
partij in Leningrad Tolstïkow de in
stelling van een „arbeidsdienst" voor
dergelijke letterkundigen, mét de op
merking dat ook die schrijvers dien
den te worden vervolgd die een te
veel aan anti-talinistische gevoelens
bleken te bezitten.
Om het geheel te completeren,
vorderde de minister van binnen
landse zaken, Tikoenow, ten spoedig
ste een van kracht worden van een
invoerverbod voor buitenlandse cow
boy- en gangsterfilms. In zijn arti
kel in de „Prawda" hekelde de mi
nister dit soort films en gaf hij er
voorbeelden van.
Toenemende invloed
Op de dag waarop nazi-Duitsland
viel, moest de secretaris-generaal
Breznjew een toespraak voor circa
zesduizend partijfunctionarissen hou
den. In deze rede betuigde spreker
openlijk zijn hulde aan Josef Stalin
voor al datgene wat'laatstgenoemde
- bij zijn leven - in de strijd en voor
de vernietiging van het nazidom had
verricht. Staande werden deze woor
den door de vergadering aangehoord
en minutenlang duurden de ovaties
en het applaus na het uitspreken van
deze woorden, van de daartoe kenne
lijk gedwongen partijleider.
Deze openlijke rehabilitering van
wijlen Stalin de verschrikkelijke, had
in de politiek van Chroesjtsjef en
ook in die van Breznjew en Kosygin
niet gepast en wijst op komende ver
anderingen in het regiem.
Ook is na het aftreden van Nikita
de invloed der geheime staatspolitie
(N.K.W.D.) versterkt. Dit was trou
wens al merkbaar tijdens de arres
tatie van de Amerikaanse hoogleraar
prof. dr. Barghoorn, in de herfst van
1963 in Moskou en bij het geheim
zinnig geval van gasvergiftiging -
dat eveneens in de omgeving van
Moskou plaatsvond - waarvan de
Duitse contra-spionagedeskundige
Schwirkmann de dupe werd, even
later gevolgd door de in het open
baar uitgesproken „verheerlijking"
van de bekende Russische geheime
agent in Tokio tijdens de tweede
wereldoorlog, Richard Sorge.
Ook de rol die de chef van de N.
K.W.D. Schelepin na de 14e oktober
1964 speelde, zijn politieke activitei
ten tydens zijn reis naar Egypte en
de daarmede verbonden anti-Isra
ëlische politiek, maakte een ieder
duidelijk, dat deze geheime politie
bij de val van Chroesjtsjef een lei
dende rol heeft gespeeld.
Wij vernachten dat zich binnen af
zienbare tijd in de hiervoor genoem
de kringen ernstige conflicten zullen
voordoen, gevolgd door een niet te
herstellen breuk, welke de val van
Breznjew en Kosygin zullen veroor
zaken en Rusland en China weer
dichter tot elkaar zullen brengen.
Wat Zuid-Vietnam nodig heeft -
aldus de nieuwe sterke man, premier
generaal Ky - is een stelletje Hitiers.
Waarmee hij dan voedsel geeft aan
een steeds klemmender vraag: wat
verdedigen de Amerikanen daar nu
eigenlijk?
De uitlating van Ky is niet zomaar
een stomme uitlating. Zijn politiek
programma ontvouwend aan een
Amerikaanse journalist verklaarde
hy o.m.: „Ik zal dit land regeren als
een militaire afdeling. Wanneer ik
zeg dat de prijs van de rijst omlaag
moet, dan wil ik die prijs ook zien
dalen. Ook als ik daarbij een stuk
of twintig mensen En daarbij
het gebaar van wat pistoolschoten.
De Amerikanen die dit soort per
halen moeten lezen, krijgen wel wat
moeite om oprecht overtuigd te zijn
dat hun zonen daar bij Sagon op de
bres staan voor de beginselen van
de democratie. Een opinie-onderzoek
van Gallup wijst uit, dat bijna veer
tig procent der Amerikanen er voor
OVERDENKING
BIDDEN EN ZINGEN
(Handelingen 16 25).
Paulus en Silas zijn op hun twee
de reis, in opdradht van hun Grote
Zender, de Koning van de Kerk die
de Banier der Waarheid niet alleen
in Azië maar ook in Europa wilde
doen oprichten, door de vijanden in
de gevangenis geworpen. Nadat ze
eerst veel vrudht op hun woordsbe
diening, door toepassing van de
Geest, hebben mogen ondervinden.
Zie de waarachtige bekering van
Lidia. Hierin wordt het door de
Heere zelf, testamentair vastgeleg
de woord bewaarheid: In de wereld
zult gij verdrukking hebben, maar
hebt goede moed. I'k heb de wereld
overwonnen. Allen die godzalig!ijk
willen leven en de zalving van Chris
tus deelachtig mogen zijn, zullen
vervolgd worden. Maar daarin zul
len zij ondervinden wat de Heere
zelf werke: In de grootste smarten
blijven onze harten in de Heere ge
rust. Dit mist iedere naambelijüer,
die het wezen van de zaak moet
missen.
En omtrent middernacht kwa
men de gevangenisbewaarders met
olie om de wonden die Paulus en
Silas waren toegebracht te verbin
den. Neen, mijn geliefde lezers, dat
staat er niet. De Heere zelf kwam,
daar Hij volmaakt weet wat de zij
nen nodig hebben. Het was toch
Gods Zaak, niet diie van Paulus en
Silas. Zij waren dienstknechten.
Maar de Heere voert Zijn raad' uit.
Hoe donker ooit Gods weg mag we
zen. Hij ziet isn gunst op die Hem
vrezen. De wateren komen wel tot
aan de 'lippen, maar.U zullen als
op Mazes' 'bee, al ging uw pad ook
door de zee, geen golven overstro
men. De H'eere is getrouw en naar
Zijn vast gestaafd' verbond zal Hij
die hoop Zijner ell'endigen niet "ver
geten. De dag is Uwe, ook de nacht,
vandaar mag Paulus aanheffen: Ik
zal Zijn 'lof zelfs in de nacht, zingen
daar i'k Hem verwacht.
En omtrent middernacht baden
dat is aanbidlden, God verheerlijken
in gebed' als het voornaamste stuk
der dankbaarheid. En dat in zulke
wegen, 'dat is 'alleen vrudht van Hem
Göds Zoon die -alles heeft volbracht
en nu mogen zij om Zijin Naams wil
smaadheid' lijden. In gemeenschap
met Hem, die verhoogd zit aan Va
ders rechterhand in de Hemel en de
7 sterren In Zijn rechterhand houdt
en tussen de 7 gouden kandelaren
wandelt, mogen zij bidden en zingen.
Ik 'lag en sliep gerust, van 's Heeren
trouw bewust. De poorten ider 'hel
zuilen de gemeente Gods niet over
weldigen. Wat een 'genade voorrecht
en on-uitsprekélijike zegen als de
kracht van Christus in onze zwak
heid' wordt volbracht. Om met Pau
lus te mogen -instemmen: Ik heb 'de
goede strijd 'gestreden.
Hier wordt het bewaarheid als
vrucht van id'e werking van Gods
Geest: Ik zal niet .sterven maar leven
en ik zal idle werken des Heeren ver
tellen. H'ier hangt Üe harp niet aan
de wilgen; men 'hoort de vrome tent
weergalmen van hulp en heil' ons
aangebracht. Het is een leven van op
en neer. Zij zingen bij 'beurten. Hier
aan gaat vooraf: Wat 'klaagt een le
vend mens, 'een ieder klage vanwege
de zanden.
Paulus en Silas mogen hier door
Gods genade uitroepen, ;in Christus:
Niets zal ons scheiden van de Liefde
vah Christus.Gelukkig de mens
die mag leren verstaan: Gun door
't 'geloof In Christus krachten, om
dit te doen uit dankbaarheid. Anders
is het voor 'het zuur gezicht van een
dienstmaagd Hem drie maal verloo
chenen. Wat 'is de mens! Maar op zo
één, zie Petrus, ziet 'de Heere met
een oog van ontferming, krachtens
verkiezende liefde, nog neer en be
wijst Zijn onuitsprekelijke genade.
De Heere is getrouw, voor een on
trouwe Kerk.
En 'de gevangenen hoorden naar
hen
Het werk 'des Heeren 'gaf in hun
harten nog uiterlijk beslag. Het din
gen van Pau'lus en Silas kreeg zijn
uitwerking. De medegevangenen, die
anders in de macht Sliepen of vloek
ten, waren nu stil en hoorden uit de
monden van deze twee 'gevangenen
(die mogen beleven de vrijheid der
Heerlijkheid der kinderen Gods), iets
wat ze nog nooit gehoord hadden.
De Heere doe ons door genade on
ze feestelijke gevangenschap ken
nen, opdat de uitroep geboren mag
worden: Ai, hoor naar hen, die in
gevangenis kwijnen. Opdat we gelijk
Paulus en Silas de geestelijke vrij
lating i'n Christus mogen leren ken
nen, eer het voor eeuwig te laat is.
De Heere wordt alleen verheerlijkt
in en door Zijn eigen welk, waarin
Hij Zijn eer beoogt - en het heil van
arme stervelingen.
N. J. K.
z\)n een eind te maken aan de mili
taire activiteiten; bijna een kwart
willen er niet verder bij betrokken
worden dan nu het geval is.
Slag „in de lucht"
Bij dit onbehagen komt dan nog
dat de militaire operaties verre van
succesvol zfjn. Een Vietkong-eenheid
zag kans de zwaar bewaakte basis
Danang binnen te dringen er er vrij
wat vliegtuigen te beschadigen of te
vernielen. Een enorm bombardement
vanaf Guam met vliegende forten
kostte verscheidene toestellen en een
macht geld, maar toen men in de be
laagde „zone D" ging kijken, viel er
geen Vietkong meer te bekennen.
Dezer dagen is die operatie herhaald
met al even weinig resultaat. Moge
lijk staan hier de beste reguliere
soldaten tegenover de beste ongere-
weinig zin; de guerilla's laten het
gelde troepen, maar dat heeft dan
niet op een normaal gevecht aanko
men, ze werken met plotselinge over
vallen en hinderlagen.
BV het nogal dubieuze doel komen
zo ook nog de onbevredigende resul
taten nu al, nu het moessontijd
vak maar net is begonnen waardoor
de transporten door de lucht steeds
erger gehinderd zullen worden.
Steeds erger
Onder die omstandigheden wordt
het voor president Johnson voortdu
rend moeilgker de Zuidvietnamese
oorlog aan bevolking en volksverte
genwoordiging te „verkopen". Uit
Noord-Vietnam wordt nu al gemeld
dat daar grote aanvoer van zware
wapens is waargenomen, waarschyn-
lijk een gevolg van de al lang ver
traagde hulp uit de Sowjet-Unie. Dat
roept er weer om dat de V.S. van
hun kant eveneens wat zwaarder
strijdmiddelen laten aanrukken:
weer een stapje omhoog op de lad
der om het beeld van de escalation
weer eens te gebruiken. En waar
houdt die ladder op?
Het lijdt geen twijfel dat wat de
Amerikanen voeren in wezen niet
een oorlog voor of over Vietnam is,
maar een tegen de expansiepolitiek
der Chinese communisten. En zoals
het nu gaat wordt het haast onont
koombaar dat de bombardementen
die nu al tot een honderd kolometer
van de Chinese grens zijn gekomen,
daar eens overheen gaan. Maar om
nu een totale oorlog tegen de Chine
zen te gaan voeren, dat is noch voor
Johnson noch voor de Amerikanen
een aantrekkelijke idee: opgeven is
dat evenmin.
De situatie wordt als maar uit-
zichtlozer.
Scheepvaartberichten
Calamaris, 7, van Seattle naar Ar-
muelles.
Goeree, 7, van Christobal naar Port
Everglades.
Esso Amsterdam, 7, van Augusta
naar Las Palmas.
Nederland heeft dezer dagen op
het bureau van de juridische afde
ling der Verenigde Naties te New
York de ratificatiedooumenten van
de internationale conventie inzake
het huwelijk gedeponeerd'.
BV gelegenheid van zyn veertigjarig jubileum by de Kon. Zeelandia N.V.
werd de heer Joh. van Beveren onderscheiden met de ere-medaille in zilver,
verbonden aan de Orde van Oranje Nassau. Het ere-metaal werd de jubi
laris op de borst gespeld door de loco-burgemeester de heer H. Koevoels.
(Poto: Co Berrevoets).
DEN HAAG, 8-7. Voor het oplos
sen van de woningnood en voor het
instandhouden van de sociale, eco
nomische en culturele ontwikkeling
in Nederland is het noodzakelijk, dat
in het investeringspatrcon de hoge
prioriteit van de bouwnijverheid en
vooral van de woningbouw erkend
blijft.
Dit zegt de directeur-generaal van
de volkshuisvesting en bouwnijver
heid in het dezer dagen verschenen
jaarverslag over 1964 van zijn dienst.
Tal van goederen, persoonlijke en
gemeenschappelijke ontwikkelingen,
recreatievormen en de vele wensen,
die een verhoogde welvaart met zich
brengt, verdringen veelal de behoef
te aan beter wonen of de kansen
deze te realiseren.
Er moet een algemene belangstel
ling worden gewekt voor het wonen
in een toekomst, waarin Nederland
nog vele miljoenen inwoners extra
te herbergen zal hebben. Dit laatste
is een vraagstuk van ruimtelijke or
dening en stedelijke structuur, van
woonwijzen en bouwmethoden, van
woonkwalteit en toekomstwaarde
van onze investeringen, waarvoor
noch de verantwoordelijke personen
en instanties, noch de vele geïnte
resseerden thans een oplossing kun
nen geven.
Dit is een zo verontrustende aan
gelegenheid, dat het opbouwen van
een visie op dit gebied tot de groot
ste opdrachten behoort, die aan onze
samenleving worden gesteld.
De produktiecijfers van de bouw
nijverheid in zijn geheel en van de
woninbouw in het bijzonder stem
men itot dankbaarheid. Een produk-
tieniveau, waarbij alle behoeften
spoedig gelenigd kunnen worden, is
echter nog niet bereikt en ook niet
verzekerd.
Voor de woningbouw zal een jaar-
produktie van 125.000 woningen no
dig zijn en voor de overige bouw een
pvoduktie-omvang, die vooralsnog
de jaarlijks opkomende behoefte
overtreft. De expansie gedurende
1964 doet echter verwachten, dat het
inhalen van de grote achterstand
eerlang mogelijk zal blijken.
Giro heeft miljoenste
rekeninghouder
DEN HAAG, 7-7. De postcheque-
en girodienst 'heeft zijn miljoenste
rekeninghouder. Het is mej. H. F.
Visser uit Wassenaar die door de
girodienst met het „gemakkelijke"
nummer 606500 'bedacht is. De dienst
kon 'haar niet het nummer 1.000.000
geven omdat dit bij het girokantoor
in Arnhem geregistreerd wordt. Be
halve 'het mooie ronde nummer had
de directeur van de postcheque- en
girodienst voor mej. Visser nog wat
andere 'geschenken. Zo kreeg ze als
eerste 'het nieuw in te voeren kas-
dhequeformul'ier, waar alleen zij
voor haar 'leven vrijdom van het
kaschequerechit verkrijgt. Cmdat ze
een verwoed postzegelverzamelaar
ster is 'bedacht de dienst mej. Visser
verdr met een uitgelezen collectie
postzegels.
BOUWVAK V AK ANTIE
IN 1966
DEN HAAG, 8-7. De Stichting
Centraal Orgaan voor de Bouwnij
verheid deelt mee, dat zij van plan
is de bcuwvakvakantie 1966 vast te
stellen voor de periode aanvangend,
op 18 juli 1966 en eindigend op 30
juli.
Ingezonden mededeling
ander en kwam 'te weten, wat het
costuum kostte. Bij zijn vertrek gaf
ze hem het restant in zijn handen.
„Dan is het tenminste helemaal een
geschenk", zei ze. Waardoor hij zo
in de war raakte, dat hij haar ge
zicht met beide handen beetpakte en
op iedere wang een. zoen gaf. „Dat
heb je wel verdient, Akke. Ze moes
ten eens weten, wat voor een schat
je eigenlijk 'bent, 'dan zouden, ze wel
adders over ja denken".
Na zijn vertrek streek ze met haar
vingers over de wangen en keek in
de spiegel, naar de rode kleur, die
ze nog steeds had. „Malle jongen",
mompelde ze.
Uit Amerika hoorde ze niets meer
en van der Spoel, waarvan ze wist,
dat hij zeker twee keer in de week
naar Bollega kwam, om te kijken
naar de vorderingen op het bouw
werk, zag ze evenmin. Zodat ze op
een avond naar Heerenveen reed:
Als altijd werd ze hartelijk wel
kom geheten, maar niemand sprak
over Jan. Akke zei zo terloops: „Ik
reed vanmiddag even langs het in
dustrieterrein. De bouw gaat vrij
snel, niet?"
Van der Spoel knikte. „Ja, dat valt
m,ee. Dank zij het gestadig mooie
weer. We rekenen op midden sep
tember".
„En 'hoe maakt Jan het?" liet ze
er plotseling op volgen.
„Best. Heb je nog geen bericht van
hem gehad?"
„Eén kaartje, met een kort krab
beltje. Hij iheeft het züker druk?"
„Ja, de jongen heeft een heel pro
gramma af te werken, zodat hem
Feuilleton door H. van Ommc
niet veel vrije tijd zal overblijven".
Daarna bracht mevrouw Van der
Spoel handig het gesprek op een
ander onderwerp en toen Akke om
half tien vertrok, kon ze zich niet
los maken van het idee, dat men iets
voor haar verzweeg. Doch toen nog
maals een maand voorbij gegaan
was, zonder dait ze van Jan een le
vensteken had vernomen, dacht ze:
Uit het oog, uit het hart.
Nadien ging ze nog een *>aar keren
naar Heerenveen, waar men altijd
vriendelijk en voorkomend voor
haar was, doch als er over Jan ge
sproken werd, waren het steevast
kort zinnen en werd gauw over wat
anders gepraat. Akke zei op een
avond: „Ik zie u nooit meer. meneer
van 'd'er Spoel. Wanneer komt u weer
eens koffie bij me drinken, als u in
Bollega bent?"
„Het is schandalig, Akke, maar
heusik heb zo weinig tijd. Doch
ik beloof je, zo gauw ik een kwar
tiertje heb, wip ik aan. Daar kun
je op rekenen",
Eén keer kwam de fabrikant in
derdaad, dronk haar koffie en keek
in vijf minuten vijf keer op zijn hor
loge, zodat Akke hem al gauw Hel
gaan.
„Ik kan geen hoogte meer van ze
krijgen", zei Akke tot zichzelf, na
dat hij vertrokken was.
Gelukkig kwam Jacob weer regel
matig één 'keer per week naar Bol
lega en dat waren prettige uren voor
Akke. Ze had nu altijd een of an
dere lekkernij in huis: een gebakje,
een taart, of ze maakte een slaatje.
Ze hadden genoeglijke uurtjes, zaten
in de tuinkamer, als het mooi weer
was, of in de gezellige keuken. Bij
het afscheid kusten ze elkaar op de
wang als goede familieleden.
Op een avond zei ze, toen het zijn
tijd was om te vertrekken: „Als je
wilt, mag je nog wel eeri uurtje blij
ven. Dan breng ik je met de wagen
thuis. Het is mooi weer en ik ben
de hele dag de deur niet uit ge
weest".
Tijdens de rit naar Leeuwarden,
vroeg Jacob eensklaps: „Hoor je nog
wel eens wat van Jan van der Spoel
Akke?"
„Hij is in Amerika, op een studie
reis", antwoordde ze met beheerste
stem. „Hoezo?"
„O, zo maar. Neem me niet kwa
lijk, maar ik dacht, dat je nogal dik
was met de familie? Jullie zijn ver
leden jaar immers samen met va
kantie geweest?"
„Ik kom nog wel eens in Heeren
veen. Zie bouwen een nieuwe fabriek
in Bollega".
Jacob knikte. „Ik heb er van ge
hoord".
Op de .terugreis dacht ze: Er is
iets met Jan aan de hand. Zou het
soms een mop zijn. die studiereis?
Maar ik heb toch zelf een kaart van
hem gehad uit New York. Het was
kennelijk zijn handschrift. Toch zit
er iets scheef. Van der Spoel en zijn
vrouw zijn ook niet meer zo als
vroeger. Wat is daarvan de bedoe
ling? En waarom vroeg Jacob er in
eens naar? Weet hij soms meer?
Houden ze allemaal wat voor me
verborgen? Doch ze kon op al deze
vragen geen antwoord geven.
De volgende dag bezocht ze Lena
in Leeuwarden, waar ze als altijd
opgetogen werd begroet. Doch ook
bier werd een gesprok over Jan zo
kort mogelijk gemaakt en stapte
Lena ineens op een ander onderwen)
over. Ook hier was de sfeer niet
meer zoals eerdei-. Toen Akke op een
gegeven ogenblik via de spiegel
Lena's blik zag, las ze er medelij
den in en toen kon ze er helemaal
geen touw meer aan vast knopen.
(Wordt vervolgd)
