onstrutfïï
1
DE
VIERDE DAG
Als't nodige voedsel ontbreekt
goed gekookt is
al half gewassen
De wisent gered
Tentoonstelling
„V-3" te Zwolle
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrjjdag 16 april 1965 Nr. 19770
Volgt naast lichamelijke achteruitgang
ook een algehele geestelijke ontreddering
Ingezonden mededeling
In de Verenigde Staten van Ame
rika heeft men een wetenschappelijk
onderzoek verricht naar de verande
ringen die in het geestelijk leven
kunnen optreden, wanneer er een
tijd honger wordt geleden.
Alsof de mensen in Nederland, die
de hongerwinter hebben meege
maakt, dat al niet precies zouden
kunnen vertellen. Maar ja, praatjes
vullen geen gaatjes: als men iets
echt zeker wil weten, moet men we
tenschappelijk te werk gaan.
De uitkomsten van dit onderzoek
bieden ons eigenlijk geen nieuws,
want de ouderen onder ons hadden
geen andere resultaten verwacht.
Men leest ze met gemengde gevoe
lens.
De bevindingen van de onderzoe
kers geven ons - na twintig jaren -
zoiets als de schok der herkenning.
Zoals de proefpersonen in het ex
periment reageerden, zo was ook
ons gedragspatroon in die periode
van ellende.
Treurige herinnering.
De resultaten van dit onderzoek
zijn opgenomen in een onlangs ver
schenen standaardwerk getiteld:
„De biologi van de honger". Hel ver
schijnen van deze publikalie werd
gevierd met het aanzitten aan een
feestelijke maaltijd van al de proef
personen
De gemeenschappelijk doorgestane
hongerperiode had, het leggen van
vriendschapsbanden blijkbaar bevor
derd ,al waren tijdens het experi-
Ingezonden mededeling
RED BAND ROOSENDAAL
„Het is voor jou geen gemakkelij
ke beslissing, dat besef ik ook wel.
Maar dat neemt niet weg: je vraagt
mijn raad. Onze vriend is gelukkig
geen vreemde meer voor je. Je ver
keert nu al enige maanden in dit
huis en je kent zo langzamerhand
zijn grillen, zijn humeur, kortom,
zijn hele toestand. Ik ken jou ook
zo'n beetje en ik weet, dat je hem
zeer toegewijd bent. Je doet voor
Tjitske niet onder, integendeel. Hij
is Tjitske al helemaal vergeten en
voor hem bestaat alleen maar Akke
Feenstra. Het is Akke voor en na,
als ik bij hem ben. Als je geen be
paalde bezwtaren hebt bijvoor
beeld religieuze, of zuiver menselij
ke dan zou ik antwoorden op je
vraag: Wat is er eigenlijk op tegen,
om zijn vrouw te worden? In feite
is het een soort marriage de raison,
een verstandshuwelijk. Liefde komt
hier niet aan te pas. Of nauwelijks.
Jullie kunnen uitstekend met elkaar
overweg. En als je op deze wijze zijn
laatste levensdagen zou kunnen op
vrolijken waarom zou je dit aanzoek
dan niet aannemen? Afgezien nog
van het feit, dat je een gefortuneer
de vrouw zult zijn en laten we
de nuchtere werkelijkheid precies
onder de ogen zien binnen afzien
bare tijd een goed gesiteerde we
duwe. Een jonge, knappe weduwe.
Dit huwelijk zou slechts een inter
mezzo zijn. Een bepaalde periode in
ment de maatschappelijke gedragin
gen van de deelnemers aan de proef
wel een beetje in hun nadeel ver
anderd.
We stappen dus maar heen over
het merkwaardige feit dat men in
de Verenigde Staten, vanouds het
land van de overvloed, zijn best eens
ging doen om het hongerlijden na te
bootsen, waarvan wij een winter
lang tegen onze wil het slachtoffer
zijn geweest en we gaan de resul
taten van de proefneming nader be
zien.
Eerst keurige mensen.
Deze intellectuele, goed opgevoede
mensen, die er in het normale leven
prettige manieren op na hielden,
werden onuitstaanbaar toen zij een
poosje op een zeer beperkt dieet ge
leefd hadden.
Er ontwikkelde zich een kinder
achtige achterdocht, ieder maakte
zich bezorgd dat zijn buurman aan
tafel iets van zijn kleine portie zou
wegnemen. Sommigen legden onder
het eten zelfs hun arm ter bescher
ming om hun bord heen. Al spoedig
werd het ook al een gewoonte de
borden na de maaltijd af te likken.
Er werden recepten voor bijzonder
lekkere gerechten uitgewisseld. Dik
wijls zaten deze mannen in kook
boeken te grasduinen om „droog te
smullen". Velen vatten het plan op
om na afloop van de proef van be
roep te veranderen.
Steeds verder berg af.
Er waren proefpersonen die be
sloten na het experiment voor kok
te gaan leren om dan zelf de heer
lijkste maaltijden klaar te kunnen
maken. Anderen speelden met de ge
dachte om een boerenbedrijf te gaan
beginnen om altijd vlees, melk, bo
ter en eieren bij de hand te hebben.
De kameraadschappelijke omgang
van het begin der proef verdween
geleidelijk aan. Men was prikkel
baar, verdroeg niets meer van zijn
lotgenoten en mopperde op alles en
iedereen.
Tot werkelijke opstootjes en ge
weldpleging kwam het niet, waar
schijnlijk waren de proefpersonen
daar te uitgeput voor. Er trad een
aanmerkelijke afstomping van de
morele hoedanigheid op. Tevens ont-
ivikkelde zich een grote onverschil
ligheid voor de verzorging van het
uiterlijk. Men liet het scheren na,
liep er slordig gekleed bij, lichtte
de hand met tanden borstelen en
met het kammen van het haar.
Slechts cén winstpunt.
Ook voor studie bestond bij de
poefpersonen geen spoor van belang
stelling meer. Enig gevoel voor hu
mor bleef ook al niet meer over.
Over de hele linie dus een beeld ven
Feuilleton door II. van Omme
je leven, waarin je status verandert.
Je zult mevrouw Schaarsma - de
Zwart worden en zijn gedurende zijn
leven. Daarna ben je weer geheel
vrij, met dit verschil, dat je dan
behoorlijk gefortuneerd zult zijn,
heel behoorlijk zelfs. Onze patiënt
is één der ï-ijkste mannen van de
stad. Als zijn wettige echtgenote zul
je slechts een betrekkelijk gering
bedrag aan successierechten moeten
betalen, terwijl in het andere geval,
als zijn broers en zusters erven, de
staat zo ongeveer twee-vijfde in de
wacht sleept. Afgezien nog van het
feit, dat het geld aan jou beter be
steed zal zijn."
Ze had aandachtig geluisterd en
drukte haar sigaret uit.
„Dus u raadt het me aan?"
De 'arts glimlachte. „Dat is een lin
ke vraag, Akke. Je zei, dat je moe
der vanmiddag een gesprek met hem
gehad heeft. Over wat hij van plan
was jou te vragen. Wat was het
oordeel van je moeder?"
„Ik heb haar nadien hierover nog
niet gesproken, want toen wist ik
dit nog niet. Maar volgens de nota
ris heeft ze gezegd: Hierin moet mijn
dochter zelf beslissen. Zegt ze ja,
dan zal ik haar mijn toestemming
niet onthouden. Zegt ze nee, dan ben
ik niet van plan er bij haar op aan
te dringen."
„Met andere woorden: ze laat je
vrij?"
psychische aftakeling en ontredde
ring.
Er ontstond echter wel een opval
lend en krachtig gevoel van solida
riteit met die medemensen overal
ter wereld, die eveneens door hon
ger worden gekweld. Dat is dus een
duidelijk winstpunt!
Maar dat is dan ook het enige.
Voor de rest blü'kt uit dit onderzoek
hoe een mens niet alleen lichamelijk
maar ook geestelijk achteruit kan
gaa,n ,als hem het nodige voedsel
ontbreekt.
dr. H. W.
SPORT
VOETBAL
Selioo 1 voetba I wedst r ij den
te Zierikzee
Op vrijdag 16 en zaterdag 17 april
a.s. worden in het sportpark „Ban-
nink" te Zierikzee weer de jaarlijkse
schoolvoetbalwedstrijden gespeeld.
Gespeeld wordt in 4 afdelingen.
In afdeling A zijn ingedeeld: in poule
A: O.L.S. Zierikzee I; O.L.S. Brou
wershaven en O.L.S. Haamstede. In
poule 2: Ohr. Lagere school I; O.L.S.
Zierikzee II en Beatrixschool, Zie
rikzee. In poule 3: R.K. Lagere
school, Zierikzee, Ohr. Lagere school
II, O.L, school III en O.L.S. Drei-
schor.
In afdeling B zijn ingedeeld: in
poule I: L.T.S. IV, L.T.S. VI en
Openb. U.L.O. II. In poule 2: L.T.S.
V, L.T.S. VII en Ohr. U.L.O. II. In
poule 3: L.T.S. VIII, Lyceum III en
Landbouwschool II.
In afdeling C zijn ingedeeld: in
poule 1: L.T.S. I, Lyceum II en
Landbouwschool I. In poule 2: L.T.S.
II, L.T.S. III en Ohr. U.L.O. I.
In afdeling D zijn ingedeeld: Ly
ceum I en Openb. U.L.O. I.
In de afdelingen A. B en C duren
de wedstrijden 2 15 minuten en in
de afdeling D 2 X 30 minuten. Be
gonnen wordt om 9 uur 's moxgens.
Bij gunstig weer kunnen aardige en
spannende wedstrijden worden ver
wacht, die zeker goede belangstel
ling zullen 'hebben.
KORFBAL S.D.K.B.
Programma zaterdag 17 april.
Ie klas: Burgh-Delta, 16 uur;
Burgh II-Thor, 16 uur; WIK-Zee-
moeuwen, 18 uur; ZSC-Br.haven, 18
uur.
Programma vrijdag 16 april.
2e klas A: Unitas-WIK II, 18.15
uur; DES-SKNWK II, 18.15 uur;
Brjhaven II-NOAD, 18.15 uur.
2e 'klas B: Zeemeeuwen II-Unitas
II, 18.15 uur; Velocitas-ZSC II, 18.15
uur.
Programma zaterdag 17 april.
DOSKO-Renesse, 18 uur.
Twee onderscheidingen van de
Amerikaanse grammofoonplatenin
dustrie zijn woensdag toegekend aan
de Britse zanggroep „The Beatles".
Zij kregen er een voor de beste pres
tatie door een zanggroep en een als
„de beste nieuwe artiesten van 1964".
,.Ja."
„Dat zou ik, geloof ik, ook doen.
Ik zou aangenomen, dat mijn
dochter in ongeveer dezelfde verhou
ding tegenover hem staat als jij
haar ook vrij laten. En ik zou zeker
mijn toestemming niet weigeren, als
ze met hem wil trouwen"
„Maar vindt u het dan wel reëel
tegenover de familie?"
Hij lachte. „Kind, dat zijn stuk
voor stuk aasgieren, die het maar
niet kunnen verdragen, dat hij nog
steeds leeft. Ik ken ze, Akke. op
misschien een enkele uitzondering
na, deugt er geen enkele."
Ze dacht opnieuw een poosje na
en schudde enkele malen mei haar
hoofd. „Ik weet het niet, maar
ergens is het volgens mij niet in de
haak. Ik kan niet zeggen waarom en
ik kan evenmin dit idee verklaren.
Maar iets in me zegt, dat ik het niet
moet deen."
De arts haalde zijn schouders op.
„Deze gedachtengang kan ik wel vol
gen. Je denkt mogelijk bij jezelf:
een oude man, die eigenlijk al we
ken stervende is als je met hem
in het huwelijk treedt, dan doe je
dat uitsluitend om het geld. Andere
motieven kunnen er niet zijn. Kijk
zo zal de wereld oordelen, de men
sen in ons stadje, als ze het een
maal te weten komen aangeno
men natuurlijk, dat je met hem
trouwt. Een tweede punt is dit: zijn
en jouw leeftijd, daar zitten zestig
jaren tussen. Hij kan je grootvader
zijn. Een huwelijk tussen jouw en
hem, dat druist in tegen de natuur
wetten. Ook een logische gedachten-
gang. Maar in het eerste geval zeg
ik: van de mensen moet je je niets
aantrekken en alleen doen, wat je
hart ingeeft. Als je ja zegt, dan zal
bij jou best het geld ook een motief
zijn. Dat is helemaal niet iets om je
over te schamen, want negen van
de tien mensen zullen dit een be
langrijk motief vinden".
AMSTERDAM, 14-4. De wisent, de
Europese bison, is van de onder
gang gered. Deze conclusie wordt
door Artisdeskundigen getrokken
uit cijfers, die kortgeleden door de
internationale vereniging tot in
standhouding van de wisent zijn be
kendgemaakt en die een beeld geven
van de huidige wisentenstand. In de
gehele wereld bevinden zich thans
800 exemplaren, hetgeen een enorm
aantal wordt genoemd als in aan
merking'wordt genomen dat er om
streeks 40 jaar geleden nauwelijks
50 over waren. Vooral na de tweede
wereldoorlog heeft deze fraaie run
dersoort zich in een snel tempo her
steld. Het grootste gedeelte der wi
senten, ongeveer 535, bevindt zich in
oost-Europa, namelijk in Polen en
Rusland. Voorts leven er wisenten
in Duitsland (91) en Zweden (49), o.
m. in parken in halfwilde staat.
Artis heeft twaalf exemplaren, een
van de grootste kudden wat de die
rentuinen betreft. Binnenkort zullen
twee Artis-wisenten naar Duitsland
verhuizen om een plaats te krijgen
in een nieuw in te richten wisenten
reservaat in het Neandertal
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dean Rusk,
heeft woensdag drie kwartier ge
sproken met prins Bomhard. Hij
heeft hem vervolgens een lunch aan
geboden op zijn departement.
LAND- EN TUINBOUW
Vergoeding niet-gebruikte
vakantiebonnen boekjaar '64-'65
Per 1 mei 1965 vangt een nieuw
boekjaar aan van het Vacantiefonds
voor de Landbouw. Dit betekent te
vens, dat met ingang van ideze da
tum door de werkgevers geen va
kantiebonnen van 'het 'boekjaar 1964-
1965 meer aan de in hun dienst zijn
de losse arbeiders mogen worden
verstrekt.
Werkgevers, die alsdan nog bon
nen van het boekjaar 1964-1965 (gel
dig Lm. 30 april 1965) in 'hun bezit
hebben, kunnen deze in de periode
van 1 mei tot en met 31 juli ter te
rugbetaling van de tegenwaarde
daarvan toezenden aan het Vacan-
liofonds voor de Landbouw, Buiten-
rustweg 3 te 's-Gravenhage.
ZWOLLE, 14-4. Minister van Staat
dr. W. Drees heeft in de Bethlehcm-
kerk te Zwolle de tentoonstelling
„V 3" (verdrukking, verzet, vryheid)
officieel geopend door het ontsteken
van de verlichting in het gebouw.
Tevoren was er in de Grote kerk
een bijeenkomst, waar het woord
werd gevoerd door de directeur van
het rijksinstituut voor oorlogsdocu
mentatie, dr. L! de Jong. De acteur
Hans Tiemeyer droeg verzetspoëzie
voor en verder werkten aan de
plechtigheid mee drie koren, een
harmonieorkest en twee organisten.
Onder de aanwezigen bevond zich
de Russische ambassadeur I. I. Toe-
ga rinof.
De expositie, waarvoor allerlei
materiaal wat aan de oorlogsjaren
herinnert bijeen is gebracht, is be
doeld voor de provincies Drenthe,
Overijssel en Gelderland. Het gaat
de organisators in de eerste plaats
om de jeugd, die de oorlog zelf niet
heeft meegemaakt. Zij verwachten
25.000 bezoekers.
De tentoonstelling is tot 12 mei
dagelijks geopend.
Een Sowjet-Russische diplomaat,
Vladimir Koeznetsof, is woensdag op
een treinreis in Engeland verdwe
nen. Hij zou oen tentoonstelling in
Stokc-On-Trcr.l in de Midlands bij
wonen, maar was niet verschenen.
Hij wordt sindsdien vermist.
Ingezonden mededeling
KAN KOOKWAS KOKEN
CONSTRUCTA NEDERLAND,
II'®'
Breng uw eigen wasgoed mee
voor een demonstratie bij
één van de Constructa Dealers.
MIDDENWEG 233, AMSTERDAM-O,. TEL. 020-947484'
WELTEVREDEN
Uw „CONSTRUCTA"-dealer: Appelmarkt - Tel. 2805 - Zierikzee
