Ranger 9 leverde aantal zeer duidelijke maanfoto's af
Oorlogsbodems van V.S. naar de Pacific
De Joden in de
Sowjet-Unie
Uitermate kritieke periode tot jaar
Tien ton schol uitzetten in het Veerse Meer
De verjaring van
Nazi-misdaden
Russische vrijwilligers voor N.-Vietnam?
„Ruimtetweeling" deed heel aparte dingen met de „Gemini-3"
v
Rode Chinese vrijwilligers naar Vietnam
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Donderdag 25 maart 1965
121ste jaargang Nr. 19757
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, postbus 1, tel. 01110-2255,
na 18.00 uur: tel. 01110-2118. Girorekening 137677.
Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938. Uitgave:
N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochlman, Zierikzee.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 5,46; per week
42 cent. Losse nummers 12 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donder dag en vrijdag. - Advertentieprijs 16
cent per mm; „Succesjes" (max. 15 mm) f 1,25 per stuk.
In dit nummer: Expositie Open Eilandin Gravensteen
Na geslaagde ruimtevaart
PASADENA, 23-3. Miljoenen men
sen hebben gisteren ademloos geke
ken toen op hun televisiescherm het
(centrale deel van de maanschijf
schoksgewijze op hen toekwam. In
de Verenigde Staten was dat een
rechtstreekse uitzending van beelden
die naar de aarde werden geseind,
terwijl de fotosonde Ranger 6 fell-
loos op zyn tevoren genoemde doel
afraasde.
Op dat doel, de reusachtige wal-
vlakte Alphonsus, sloog de Ranger 9
te pletter. Die inslag was de gran
dioze afsluiting van een aanvanke
lijk veelgesmaad onderdeel van 'het
Amerikaanse ruimtevaar tprogram-
ma dat ten slotte met drie „welge
mikte schoten" meer dan zestiendui
zend close-ups van de oppervlakte
van de maan opleverde.
tweehonderd opnamen. Het was, wat
de veelheid van zichtbare details be
trof, een klimmende reeks. Het was
een schouwspel dat tevoren, in film
vertoningen van reeksen opnamen
van Ranger 7, nog maar zeer weini
gen hadden gezien.
Over een afstand van verscheide
ne honderdduizenden kilometers
zond een prachtig produkt van men
selijk vernuft, bij vorige gelegenhe
den om de vorm ervan een „gouden
Libel" genoemd, foto's van verbluf
fend goede 'kwaliteit naar de aarde.
De fotografie van deze „gouden
libel" van maar 360 kilo was verre
superieur aan de vage beelden van
een schimmige figuur in de wereld
ruimte, die enkele dagen eerder ove r
een afstand van slechts vijfhonderd
kilometer door de Wozchod 2 naai
de Sowjet-Unie waren gezonden.
Knappe besturing
De fotosonde zond de stroom van
ongeveer vijfduizend detailopnamen
van de maan uit in de laatste twin
tig minuten van de tocht. Enige uren
eerder was door razend knappe be
sturing op afstand de stand van de
fotosonde ten opzichte van de maan
nog gewijzigd, opdat de maan het
gunstig voor de zes lenzen van het
camerasysteem zou komen.
Tweehonderd opnamen
Deze televisiereportage van het
einde van de tocht van de Ranger 9
naar de maan bestond uit ongeveer
GENEVE, 24-3. Haim Cohen, de
Israëlische vertegenwoordiger in de
commissie der Verenigde Naties voor
de rechten van de mens heeft
woensdag in een bijeenkomst van de
commissie in Genève verklaard dat
schappen in de Sowjet-Unie mogen
Unie „sinds het verdwijnen van Sta-
lins bewind steeds slechter zijn ge
worden".
„Andere godsdienstige gemeen-
schapp cnin de Sowjet-Unie mogen
tot op zekere 'hoogte hun godsdienst
beoefenen en daarvoor propaganda
maken. Dodh 'de redhten, dlie dë
Joodse gemeenschap in Rusland zo
nu en dan in de loop der tijden zijn
verleend, worden thans voor het
grootste gedeelte 'geleidelijk aan en
stelselmatig weer 'in getrokken", al
dus Haim Cohen.
Hij vervolgde: „Er bevinden zich
thans nog slechts negentig synago
gen en evenveel rabbijnen in de
Sowjet-Unie, dat is één op elke vijf-
tienduizen Joodse gelovigen. Voorts
mogen de Russische Joden zich niet
op nationale wijze organiseren of
verbindingen onderhouden met Jo
den in 'het buitenlanid".
WASHINGTON. 24-3. Een Ameri
kaans smaldeel, dat is samengesteld
uit met kernwapens uitgeruste oor
logsbodems, zal uit de Atlantische
naar de Grote Oceaan worden over
gebracht. Het smaldeel bestaat uit
het 85.G00 ton metende vliegdekschip
„Enterprise", een met raketten uit
geruste kruiser en twee eveneens
over raketten beschikkende fregatten
De verplaatsingen beginnen in het
najaar. De „Enterprise" moet de reis
via Kaap Hoorn, de uiterste zuidpunt
van Zuid-Amerika, maken, omdat
dit vliegdekschip te groot is voor het
Panama-kanaal.
Het volgend jaar zullen de kruiser
„Long Beach" en het fregat „Trux-
ton", die eveneens met raketten zijn
uitgerust, uit de Atlantische naar de
Grote Oceaan worden overgebracht.
Newyorkse
taxi-chauffeurs staakten
NEW YORK, 24-3. Duizenden New-
Yorkse taxichauffeurs zijn woensdag
voorlopig voor één dag' in staking
gegaan om erkenning te verkrijgen
van hun onlangs gevormde vakbond.
Slechts 10 tot 25 pet. van alle taxi's
zou nog rijden. Volgens de politie
was geweld gebruikt tegen een aan
tal bestuurders die nog op d'e weg
zijn, oök waren voorruiten ingegooid
en banden doorgesneden. Zeker 12
personen werden gearresteerd.
Alle vorige pogingen om de 44.000
taxibestuurders van de stad in een
vakbond te verenigen waren mis
lukt, voornamelijk omdat een groot
deel van 'hen ook ander werk 'heeft.
Voetlselnood in (le wereld
rika daarentegen zijn de cijfers net
omgekeerd: in Europa steeg de
voedselproduktie met bijna 11 pro
cent en de bevolking met 4 procent.
In Noord-Amerika is de voedsel-
voortbrenging met 7,6 procent ge
stegen en de bevolkingsaanwas met
6,5 procent. Hieruit blijkt volgens
de directeur van de F.AO.. dat de
kloof tussen de geïndustrialiseerde
landen en de onderontwikkelde lan
den steeds breder wordt. Hier komt
nog bij, dat de kwaliteit van het
voedsel van de inwoners dezer lan
den zeer verschillend is. Het voed
sel van de bewoners der geïndus
trialiseerde landen is driemaal zo
voedzaam als dat van de bewoners
der niet voldoende ontwikkelde
landen.
In verband met het voorgaande
heeft Sen er op aangedrongen met
vereende krachten de landbouw-
produktie op te voeren en zo spoe
dig mogelijk door middel van socia
le maatregelen de bevolkingsgroei
te stabiliseren.
NEW YORK, 24-3. „De komende
vijfendertig jaar, tot aan het jaar
2.000, zullen een uitermate kritieke
periode zijn in de geschiedenis van
dc mens. Of wij nemen de nodige
maatregelen om de produktiviteit
te vergroten en de bevolkingsaan
was te regelen, of wij gaan dc ca
tastrofe tegemoet en valt de mens
heid opnieuw ten prooi aan de mal-
thusiaanse factoren voor een terug
gang: hongersnood, pest en oorlog",
aldus waarschuwt de directeur van
de F.A.O., de voedsel- en land
bouworganisatie van de V.N., B.R.
Sen, in een uiteenzetting voor de be
volkingscommissie van de F.A.O.
Volgens Sen is bijvoorbeeld in
Latijns Amerika de bevolking in de
laatste vijf jaren met 11 procent
toegenomenmaar de voedselpro-
duktie maar met 6 procent. In het
Verre Oosten was de bevolkingstoe
name in hetzelfde tijdvak 10 procent
en de voedselproduktie 8 procent.
Voor West-Europa en Noord-Ame-
DEN HAAG, 23-3. De visseryinspectie is van plan in ongeveer
drie weken tyd een half miljoen stuks kleine schol (tien ton) uit de
Oosterschelde naar het Veerse Meer te brengen. Het werk, waarbij
drie beroepsvissers z(Jn ingeschakeld, is maandag begonnen. Deze
eerste dag eindigde - zo deelde het ministerie van landbouw dinsdag
avond mede, „veelbelovend" met een vangst van bijna 600 kilogram.
De ontwikkeling van deze uitzetting van jonge schol zal door procf-
visscry cn door het merken van een groot aantal van deze visjes op
dc voet worden gevolgd. Slaagt dc opzet, dan is het dc bedoeling
regelmatig jonge schol uit te zetten.
Uit proefvisscrycn in de jaren 1902 t/m 1964 is gebleken, dat zich
in het sedert 1961 afgesloten Veerse Meer een goede scholstand heeft
ontwikkelfl. die van bijzondere betekenis voor zowel sport- als bc-
rocpsvisscry bleek te zijn.
Aangetoond werd, dat in de goed groeiende scholstand geen aan
vullingen met jonge vis, hetzij door intrek via sluizen, hclzy door
voortplanting, plaatshebben. Dc vis zal in verband met te verwachten
lange periode dal nog een hoog zoutgehalte gehandhaafd blijft, echter
nog vele jaren een belangrijke plaats in het Vccrsc Meer blijven in
nemen.
De mededeling over deze verplaat
singen werden gedaan door de Ame
rikaanse minister van landsverdedi
ging McNamara. Een woordvoerder
van zijn ministerie antwoordde ont
kennend op een vraag, of de aange
kondigde verplaatsingen verband
hielden met de toestand in Vietnam.
Hij zei echter wel, dat het voor de
hand lag, dat het overbrengen van
deze oorlogsbodems naar de Grote
Oceaan „de Amerikaanse slagkracht
in wateren in de omgeving van een
kritiek gebied zal versterken".
BONN, 24-3. De meerderheid van
de bondsdagfracti'e van de Westduit-
se Christen-Democratische Partij
heeft' zich woensdag 'bij een onder
linge stemming ervoor uitgesproken
het verjariogstijdstip van nazi-mis
daden vijf jaar op te schuiven.
De meeste fractieleden verklaar
den zich voor eer. voorstel van de
C.D.U.-afgevaardigde Max Güde, dat
het begin van d'e verjaringstermijn
wil verschuiven van 8 mei 1945 naar
31 december 1949, de datum waarop
west-Duitslamd beperkte soevereini
teit verkreeg.
Daarmee zou het nog gedurende 5
jaar mogelijk zijn misdadigers uit de
nazi-oerlode te vervolgen. Vervolgin
gen inzake misdaden welke in het
tijdvak 1933-1944 werden gepleegd
zouden volgens 'het plan-Güde alleen
ingesteld moeten worden wanneer
er sprake is van (niet nader gede
finieerde) zware misdadigers.
Ongeveer 150 havenarbeiders in
diienst van de K.N.S.M. te Parama
ribo hebben maandag het werk op
de steigers neergelegd.
MOSKOU, 24-3. Leonid Brcsjnev,
de leider van de Russische commu
nistische party, heeft zoals gemeld
tijdens de ontvangst in Moskou van
de Russische astronauten Beljajev
en Leonov verklaard, dat zich tal
van Russische vrijwilligers voor de
strijd in Vietnam hebben aange
meld.
De eerste aanwijzingen over deze
vrijwilligers kwamen van de kant
van de Noordvietnamese ambassa
deur in Moskou, Ngoeyen van Kinh,
die er drie weken geleden in een
toespraak voor de Russische televi
sie over sprak. Sindsdien was over
dit onderwerp echter niets meer ge
hoord.
Het betrokken x-aken van Russen
in de strijd in Vietnam zou kunnen
leiden tot een rechtstreekse botsing
tussen Russen en Amerikanen, doch
in diplomatieke kringen meent men,
dat de Sowjet-Unie een dergelijke
ontwikkeling graag zou willen
voorkomen. Aan de andere kant zou
de Sowjet-Unie wat het beloven
van steun aan Noord-Vietnam be
treft, ook niet willen achterblijven
bij China.
Een woordvoerder van de Noord-
vietnamese ambassade in Moskou
verklaarde dat men op de aanbie
dingen tot dusver niet is ingegaan.
PEKING, 25-3. In het communis-
tisCh-Chinese volksdagblad 'is don
derdag bekend gemaakt, dat China
bereid is. vrijwilligers naar Vietnam
te zenden om, zoals het in het blad
'heet, de „Amerikaanse agressors" te
bestrijden.
In een hoofdartikel schreef 'het
volksdagblad dat het Chinese volk
flink heeft 'gereageerd op de oproep
van het Zuidvietnamese bevrijdings-
front tot het zenden van buitenland
se troepen om tegen de Amerikanen
te veöhten.
Goede laiuling na driemaal wentelen 0111 de aarde
CAPE KENNEDY, 24-3. Amerika's
eerste „ruimtetweeling", de 38-jarige
Virgil Grissom en de 34-jarige John
Ycung, is dinsdagavond veilig en in
goede gezondheid uit een hefschroef-
vliegtuig op het vliegdekschip „In
trepid" overgestapt nadat de ruim
tevaarders met een snelheid van
25.000 km per uur driemaal om de
aarde hadden gedraaid in hun „Ge
mini-3", bygenaamd „Molly Brown"
naar een bekende muzikale komedip
op Broadway.
De mannen begonnen onmiddellijk
verslag uit te brengen van hun er
varingen. Ongeveer een uur tevoren
- om 20.18 uur Ned. tijd - waren zij
in hun cabine bij het eiland Grand
Turk (Bahama-eilanden) aan een
parachute in de Atlantische Oceaan
terecht gekomen, na een geslaagde
vlucht die vier uur en 54 minuten
had geduurd. De Titan-2 draagraket
had 'hen om 15.24 uur Ned. tijd de
lucht ingeschoten na een vertraging
van 24 minuten als gevolg van het
ontdekken van een lek in een brand
stofleiding.
De cabine kwam ongeveer honderd
km van de vastgestelde plaats in zee
Tijdens de vlucht deden zich slechts
zeer kleine moeilijkheden voor, zoals
'bij de werking van een secundair
elektronisch stelsel dat de kleine ra
ketmotoren bestuurt die de zijwaart
se schommelingen van de cabine
moeten beheersen. Ook waren er
kleine moeilijkheden toen een lek in
een der stuwraketten werd ontdekt.
Dit had echter alleen een kleine af
wijking in de hoogte van de cabine
tol gevolg.
Groot succes
Voor het overige werd de vlucht
een groot succes genoemd, voorna
melijk doordat de astronauten erin
slaagden hun ruimteschip omhoog,
omlaag en zijwaarts te sturen en de
hoek van de baan met de evenaar
enigszins te ver-anderen. De hand-
besturing werkte onverwacht goed
en men heeft hoop dat op grond van
deze resultaten een latere samen
komst van ruimtevoertuigen zal ge
lukken. De N.A.S.A., het bureau voor
lucht- en ruimtevaart, verklaarde
dat, naar zijn weten het de eerste
maal was dat een ruimteschip zelf
standig zijn koers had veranderd.
De handbesturing had tot gevolg
dat de cabine door de herhaalde
koersveranderingen ongeveer hon
derd kilometer van de vastgestelde
landingsplaats terecht kwam. De ge
leerden van de N.A.S.A. merkten
echter op, dat by volgende vluchten
de gewenste nauwkeurigheid kan
worden verkregen door betere af
stemming van besturing en de vooraf
vastgestelde landingskrommc.
Het tweede experiment - ophef
fing van de kortstondige onderbre
king van het radiocontact met de
aarde tijdens de terugkeer naar de
aarde - had slechts gedeeltelijk suc
ces. Het hitteschild van het ruimte
schip staat bij de terugkeer in de
dichtere luchtlagen als gevolg van
de wrijving bij de hoge snelheid aan
een temperatuur van 2.200 graden
Celsius bloot. Door ionisering van de
lucht bij deze temperatuur valt de
radioverbinding korte tijd uit. Young
spoot water in deze geïoniseerde
luchtlaag en dit had tot resultaat dat
Grissoms stem met- onderbrekingen
kon worden gehoord.
Grissom hield zich voornamelijk
met de vlucht, zelf bezig en Young
deed een aantal proeven, zoals bloot-
Aan boord van het Amerikaanse
vliegdekschip „Intrepid": Grissom
en Young verlaten de helicopter die
hen uit zee heeft opgepikt. Links
John Stonesifer, hoofd van de ber-
gingsploeg.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
A Misverstanden brengen vaak
y diepere scheidingen tusen de
mensen teweeg dan menings-
verschillen.
Y
Volgens 'het blaid zal China de
Vietnamese guerillastrijders steunen
met alles wat zij maar -nodig 'hebben,
met inbegrip van wapens en ander
oorlogsmaterïeel.
„Wij zijn tevens 'bereid onze troe
pen te zenden wanneer het Zuid-
Vietnamese vollk dat maar wenst,
om samen de Amerikaanse agres
sors te vernietigen", aldus 'het blad.
a Op een verkoping in Londen is
een door Rembrandt geschilderd
portret van zijn vrouw Saskia als
Minerva voor 1.250,000 gulden aan
de Amerikaan J. Weitzner verkocht.
stelling van bevruchte zee-egels en
■mensenbloed aan gewichtloosheid cn
straling.
De hoogte
De hoogte van de Gemini varieer
de van ongeveer tachtig tot 228 km.
De oorspronkelijke baan met een
laagste punt van -160 km en een
hoogste punt van 228 km werd tij
dens de vlucht veranderd in hoog
ten van respectievelijk 156 en 168
km. Functionarissen van de N.A.S.A.
noemden dit een „waarlijk histori
sche manoeuvre".
Gedurende vijf minuten na het te
rechtkomen in de Atlantische Oce
aan was er geen radiocontact met
Grissom en Young. De Gemini dob
berde toen op een enigszins onrusti
ge zee. Het ruimteschip werd door
een reddingsvliegtuig ontdekt en het
radiocontact werd weer opgenomen.
Per hcfschroefvliegtuig
In tegenstelling tot het plan, de
Gemini met de ruimtevaarders aan
boord van de „Intrepid" te hijsen,
hetgeen nog geruime tijd had ge
duurd, werd besloten de mannen met
een hefschroefvliegtuig naar het
vliegdekschip over te brengen. Gris
som had het luik van de cabine al
geopend en wuifde naar de beman
ning van de helikopter. Hij was
blijkbaar niet beducht voor een her
haling van zijn eerste ruimtevlucht
in 1961 toen zijn Mercury-kabine
zonk.
Grissom had om 19.57 uur Ned.
tijd de vier rerhraketten in werking
gesteld toen hij zich boven California
bevond en nadat hij de Gemini door
middel van stuwraketten op een
hoogte van ongeveer tachtig km. ge
bracht had.
Onvast weer
Verwachting tot vrijdagavond:
Half- tot zwaarbewolkt met tijdelijk
regen; matige tot krachtige, 'aan de
kust nu cn dan harde zuidwestelijke
wind; iets hogere temperaturen, voor
al in de nacht.
26 maart. Zon op 6.29, onder 19.03.
Maan op 4.08, onder 11.31.
.Laatste kwartier: 25 maart te 2.37.
HOOGWATERSTANDEN
ZIERIKZEE
26 maart 9.33 v.m. 22.13 n.m.
BROUWERSHAVEN
26 maart 9.21 v.m. 22.05 n.m.
Doodtij: 27 maart.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT. 25-3. Het K.N.M.I. deelt
mede: Langs de oostelijke rand van
oen krachtig, boven Groenland gele
gen 'hoge'drukgcbied is de laatste da
gen zeer koude uit de poolstreken
afkomstige luoht naar het zuiden
gestroomd. Dit heeft tot gevolg ge
had, dat de vorstgrens nu loopt van
het zuidelijke deel van de Oostzee
over Denemarken en het midden van
de Noordzee naar Schotland. Oceaan-
storingen, die een veel zuidelijker
gelegen 'koers volgen, brengen naar
onze omgeving lucht, die zijn oor
sprong in Canada heeft. Door de
lange weg over 'de Atlantische oce
aan is déze lucht weliswaar onder
weg" verwarmd, maar ze bereikt ens
toch met temporaturen die beneden
de normale voor deze tijd van het
jaar ligger.. Bovendien is de lucht
onstabiel, zodat plaatselijk buien
voorkomen. Een zeer actieve depres
sie zal morgen Schotland bereiken.
Deze zal in Nederland de zuidwes
telijke wind flink doen aanwakke
ren. Bovendien 'brengt 'het front van
de depressie, dat vermoedelijk in de
nacht en oohtend zal passeren, regen.
De temperatuur zal rets hoger wor
den dan vandaag.
Het Europese parlement lieeft
zich woensdag uitgesproken voor
regelmatige politieke cn militaire be
raadslagingen van de zes E.E.G.-
landen op topconferenties van
.xlaatshcofde» cn rcgenirgsleiders eu
bijeenkomst cn van ministers van
buitenlandse zaken en defensie.
