Waarom rijdt deze auto
zo prettig?
Bed rijf sverzorgi ngsdienst
DUET
Zoals zij...
QTTPT? A Van Nelle's
ourxlü keurmelange
I/Vending in Vietnam
DE
VIERDEDAG
ZIERKZEESCHE NIEUWSBODE. Vrijdag 5 maart 1965 Nr. 19716
LAND- EN TUINBOUW
De voordelen van kolchose en vrije bedrijf
Nu het voorjaar in aantocht is,
zien vele landbouwers met zorg het
werk aankomen, dat straks wacht.
De hoge lonen hebben de mechani
satie 'bevorderd. De moeilijkheid is
eohter, dat men veelal nooit zó kan
mechaniseren, dat men zonder hulp
van buiten al ihet werk aan kan. In
dat geval zou men nl. zóveel moe
ten investeren, dat men het bedrijf
beter kon opheffen.
Hulp van buiten dus. Dat is in
vele gevallen de loonwerker, de
werktuigencoöperatie of burenhulp.
Het voordeel is, dat men geheel zelf
standig blijft. Zou mijn zijn zelf
standigheid willen opgeven, dan zou
men samen met een aantal collega's
het hele bedrijf kunnen regelen,
maar dat wenst niemand. Sinds kort
is er een tussenvorm die de aan
dacht verdient.
Hulp voor geval van nood
Wij kennen in Nederland als een
paar honderd bedrij fsverzorgings-
diensten. Vooral op veehouderijbe
drijven doen zij goed werk. Wordt de
boer ziek of gaat hij met vakantie,
dan komt de man van de verzor-
gingsdienst het noodzakelijke werk
doen: melken en 's winters ook uit
mesten en voeren, uiteraard tegen
betaling. Maar zo'n man is in elk
geval aanwezig en dat geeft enige
zekerheid.
Kan men ook verder gaan? Heeft
men ook wat voor het geval, dat men
het werk niet meer af kan? Sinds
kort wel, want in Baarderadeel nam
men de proef en met succes. De ge
dachte die er aan ten grondslag ligt,
is deze. Wanneer enige tientallen
landbouwers samenwerken, kunnen
zij hun mankracht en machines veel
beter benutten dan elk voor zich al
leen.
Men begon daarom met een inven
tarisatie van mensen en materiaal.
Toen ging men na, welk werk men
niet zelf kon doen. Vervolgens te
kende men op, hoeveel tijd men over
had om bij anderen te helpen, als
men zelf óók geholpen werd. Ten
slotte onderzocht men welke machi
nes en werktuigen men tegen ver
goeding aan de combinatie ter be
schikking wilde stellen.
Een voorbeeld
De heer Hoornstra, van de Friese
Mij. van Landbouw, gaf het volgen
de voorbeeld. Een veehouder van 60
jaar had een bedrijf van 12 ha. gras
land. Elk jaar liet hij door een loon
werker 2,5 ha. gras maaien. Dat
kostte slechts 60 en dat lijkt voor
delig, maar hij was dan zelf nog al
tijd een week bezig o-m het gras in
te kuilen. Een goede kuil werd dus
niet verkregen.
Nu maaide een lid van de combi
natie en in drie uur tijd werd het
gras aan de hoop gereden. Dat kost
te f 190. Een dure grap? Toch niet:
hij kon nu een week lang bij andere
leden van de combinatie helpen en
verdiende daarmee 144. Niet méér,
omdat ieder alleen tussen de melk
tijden werkte en slechts vijf dagen
per week.
Wie nu niet verder kijkt dan zijn
neus lang is, zal uitrekenen, dat de
man op eigen houtje f 60 kwijt was
en in de combinatie f 46. Die reke
ning is echter fout: nu had hij een
goede kuil en het gras kon een week
eerder aan de groei. Verder werkte
hij veel prettiger omdat hij nu niet
alles meer alleen behoefde te doen.
Uitbreiding van het werk
De proef, die begin vorig jaar in
Baarderadeel begon, omvatte echter
nog meer dan alleen het inkuilen.
Ook de hooioogst, het mestrijden,
het schonen van sloten en het grep-
pelen werden in combinatie ver
richt. Er waren achttien boeren uit
Mantgum, Jorwerd en Baard bij be
trokken.
In één jaar kan een bedrag van
ruim tienduizend gulden, dat voor
heen aan derden moest worden uit
betaald ,met de deelnemers worden
verrekend. Daar kwam natuurlijk,
net als in het voorbeeld van de man
met de 12 ha. gras, nog bij, dat ieder
nu veel meer zekerheid had dat het
werk op tijd zou gebeuren en dat
men veel prettiger werk had.
Dit laatste ligt bij enig nadenken
voor de hand. Als één man op zijn
eentje 2,5 ha. gras moet inkuilen zal
hij zijn rug 's avonds wel voelen,
ook al jaagt niemand hem op. Doet
hij het samen met anderen, dan kan
men de oude baas licht werk laten
doen en het zware werk voor de jon
gere krachten houden. En omdat
men slechts korte tijd bij een ander
moet gaan werken en niet het hele
jaar, speelt de gezelligheid ook wel
mee.
Kortom, hier is een samenwer
kingsvorm geschapen, die alle aan
dacht verdient. Zij heeft de (theo
retische) voordelen van de kolchose
en tegelijk die van het zelfstandige
bedrijf, zonder de nadelen.
Verdere mogelijkheden
In Friesland waren er al 37 be-
drijfsverzorgingsdiensten en dus
kreeg men te maken met het vraag
stuk, hoe men de aangestelde be
drijf sv er zorg er s het gehele jaar door
aan het werk moest houden. Uitbe
steden bij fabrieken en coöperaties
bleek niet voordelig en voor de be
trokkenen weinig aantrekkelijk te
zijn. Daarom stichtte men een over
koepelende organisatie, de „Bond
van Boeren- en Tuindershulp Koö-
perties". Via deze bond kon men
aanvullend werk vinden in het on
derhoud van machines en werktui
gen bij de leden.
Men wil nu de proef uitbreiden en
daarbij ook de landarbeiders, voor
zover aanwezig, inschakelen. Ook
deze krachten kunnen welilcht beter
benut worden, zodat er misschien af
en toe een vrije dag af kan enz.
Omdat maar heel weinig boeren
genegen zijn hun bedrijf volledig te
combineren met dat van een of meer
anderen, verdienen deze tussenop
lossingen alle aandacht. Ze laten
ieder in zijn waarde, het bij een an
der gaan werken wordt niet als een
vernedering gevoeld en de samen
werking kan van groot sociaal be
lang zijn. Zodra men de geldelijke
voordelen ziet, zal men ook bereid
zijn meningsverschillen in der minne
te beslechten.
Ingezonden mededeling
Gewoon omdat deze automobilist
zich meer fit voelt dan andere.
En zijn geheim schuilt in het
dashboardkastje Daar ligt altijd
een rol King. Heerlijk frisse
King pepermunt, het beste
dagelijkse middel ter opwekking
en verkwikking. Natuurzuivere
King hoort in uw wagen
als uw papieren.
De proef mag derhalve gelden als
een voorbeeld ter navolging en dat
zal temeer het geval zijn als de lo
nen omhoog gaan en de opbrengst-
prijzen van landbouwprodukten niet
of nauwelijks. Kort gezegd: men zal
er op een of andere wijze wel aan
moeten, als men zich staande ivil
houden op middelgrote en kleine
bedrijven.
Ingezonden mededeling
spaar plezierigmet
ÏWLONS
met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Bedankt voor ZelhemJ. H. J.
Hoffman, Kruiningen.
Ger. Kerken
Beroepen te Schagen: kand. H.
Leene, Amsterdam die dit beroep
heeft aangenomen; te Monster: P. C.
Koster, Roodeschool.
Ohr. Ger. Kerken
Tweetal te Katwijk aan Zee: J.
Brons, Bunschoten en J. Keuning,
Veenen'daal, waarvan eerstgenoem
de is beroepen.
Weekeinde
ARTSENDIENSTEN
ZIERIKZEE:
Dokter C. M. van Hoorn, tel. (01110)-
2080.
MIDDENSCHOUWEN:
Ddkter G. J. v. d. Waarden, Noord-
gouwe, tel. (01112)-480.
OOSTERLAND-BRUINISSE:
Dokter H. Speelman, Oosterland, tel.'
(01114)-280.
DIERENARTS
Dokter C. J. H. Sdheuerman, Zieri-
zee, tel. (01110)-2180.
OVERDENKING
TEGENSTRIJDIGHEDEN
„Klopt, en u zal opengedaan wor
den", zegt Jezus.
„Strijdt om in te gaan door de en
ge poort; want velen zullen trachten
in te gaan, maar het niet kunnen".
Dat zegt Jezus ook.
Het eerste spreekt het tweede te
gen. Er ligt een tegenstijdigheid in.
De deur, waarover hier sprake is,
is in beide gevallen dezelfde. Het
gaat over de toegang tot Gods ko
ninkrijk, Gods vergeving, het eeuwi
ge leven, dat Hij ons schenkt; de
deur naar Zijn vrede.
Is die deur wijd of eng? Staat die
deur wijd open, of slechts op een
heel klein kiertje?
Het 'hangt er maar vanaf, op wat
voor manier wij mensen daar pro
beren binnen te komen. De deur
staat wijd open, en iedereen kan er
door. Achter de deur staat Hij, die
ons nodigt: komt allen tot Mij, die
vermoeid en 'beladen zijt, en ik zal
u rust geven
Maar om erdoor te 'kunnen, mogen
wij niets meenemen van onszelf. Óm
erdoor te kunnen, moeten wij ons
zelf héél klein maken.
Wie denkt, dat hij erdoor kan, en
alles kan meenemen - alles, waar
hij zelf trots op is; alles, waar wij
zelf aan hangen, en waarvan wij
denken dat wij het niet missen kun
nen - d'ie komt voor een bittere te
genvaller te staan.
Wij kunnen niets meenemen. Geen
materiële schatten en rijkdommen,
maar ook geen geestelijlce. Onze
verdiensten, onze prestaties, ons ge
voel van eigenwaarde, dat wij daar
aan ontlenen - dat alles maakt ons
veel te breed en te dik om door die
enge poort te 'kunnen.
Wie daardoor wil, moet van dat
alles afstand doen, en niets méér
willen zijn dan een arm, naakt, en
schuldig mensenkind. Wie zo komt,
die vindt de poort breed genoeg.
Voor zulken staat hij wagenwijd
open.
En bedenk: het ingaan door d'ie
poort, dat is een zaak voor nü. Wij
komen niet pas daarvoor te staan,
als wij sterven. Wij staan er nü voor.
Wij moeten er nü doorheen, nü in
gaan - of buiten blijven.
Het is dus zaak om nu ook alles
prijs te geven, waar wij onszelf
groot en dik mee maken. Nu alles
los te laten, behalve datgene, wat
wij mochten ontvangen als een ge
schenk van Hem.
En dan zullen wij merken, dat dat
gene, wat Hij ons te geven heeft,
duizendmaal waardevoller is, dan
alles, waar wij zo aan hingen, en
waarvan wij meenden, dat wij het
niet missen konden - totdat Hij het
ons afnam.
Ingaan in ihet koninkrijk Gods 'is
als het kruipen door het oog van
een naald. Maar het kan, Als wij
maar niets willen zijn, dan wat Gods
genade van ons Wil maken. Als wij
maar afstand doen van alles, waar
mee wij onszelf opblazen om meer
telijken, dan wij in werkelijkheid
zijn.
R: F. A. v. L.
Ingezonden mededeling
het ontdekte door Van Nelle's koffietest: wie echt goe
de koffie wil drinken neemt Supra (mèt de 2 extra's)
le extra:
2e extra:
brandvers gemalen voor krachtige afschcnk
vacuum verpakt voor behoud van alle geur
In speciale openbare koffiekeurtests stemde gemiddeld
7van d.e huisvrouwen vóór Supra en tegen bonenkof/ie
Scheepvaartberichten
Soinelloyd.3-3 van.-Suez-.naar Napels.
Esso Rotterdam (t.), 4-3 van Suez
naar Rastanura.
Galo Plaza ,de V.N.-bemiddelaar
in de kwestie Cyprus, 'heeft aan se
cretaris-generaal Oe Thant van de
V.N. verslag.uitgebracht over zijn
pogingen om de impasse in deze
kwestie te doorbreken.
BLIK DOOR HET WERELD
Washington heeft een nieuw éle
ment in de Vietnamese strijd ge
bracht: de luchtaanval op de noor
delijke haven Quang Khe was geen
vergelding voor een met name ge
noemde Viet-Kong-acQie, waarvoor
Noord-Vietnam aansprakelijk werd
gesteld, maar een nagenoeg op zich
zelf staande operatie. Er is wel een
vage aanleiding genoemd - uit de
haven waren wapens verscheept naar
de rebellen en Zuid-Vietnam - maar
het is wel duidelijk dat de V.S. voor
namelijk beogen het bewind in Ha
noi te overtuigen dat het zelf de
schade thuis bezorgd krijgt als het
een oorlogje bij de buren inspireert
en leidt, zoals Washington uitgebreid
aan de Ver. Naties heeft bericht.
De Amerikaanse zevende vloot
heeft een bataljon mariniers aan land
gezet, Amerikaanse piloten bombar
deren Viet Kong-eenheden (voorheen
heetten ze slechts nietstrijdende „ad
viseurs") en er komen steeds meer
geruchten over grotere Amerikaan
se deelneming in de gevechten.
„Aanmaning"
Vermoedelijk voorziet Washington
hiervan niet dat het daarmee de
strijd in het nadeel van de commu
nisten kan beslechten. Maar wel
moet Ho Tsji Minh duidelijk - ge
maakt worden dat hij evenmin kan
hopen op deze manier de zege te be
halen: een aanmaning om werkelijk
maar liever met een gesprek te pro
beren van de oorlog af te komen
wat ook de V.S. in principe liever is.
Of men Ho Tsji Minh op die ma
nier tot onderhandelingsgezindheid
brengt is overigens de vraag. De po
ging van Moskou en Parijs om be
middeling op gang te brengen, heeft
bij de strijdende partijen weinig in
stemming geoogst. President Tito
van Joego-Slavië ivil dat de niet-ge-
bonden naties een initiatief nemen,
maar daarop is ook lauw gereageerd.
Secretaris-generaal Oe Thant van de
V.N. heeft georakeld dat hij nog wel
een weg zag om. de zaak in der min
ne te schikken, maar daar hoort men
ook al niet veel van.
Akke knikte. „Goed, ik neem het
aan, juffrouw. Morgenochtend om
acht uur ben ik er".
Terwijl Akke antwoordde, klonk
opeens een doordringend belgerinkel
Als door een veer kwam de huis
houdster overeind en keek naar de
deur. „Een ogenblik, wacht even, als
je wilt. Ik hoop gauw terug te zijn".
Opnieuw snerpte de bel en gelijk
verliet de vrouw het vertrek. Akke
zag haar snel een trap opgaan en in
de verte hoorde ze de stem van een
man; een scherpe, boze stem.
Een gek huis is het hier, vermoed
de Akke. Als er maar geen luchtje
aan zit. Misschien was ze toch nog
te happig geweest. Misschien had ze
beter eerst nog even met Mem kun
nen overleggen. Maar wat zou dat
voor zin hebben? Ze kende ternau
wernood een paar mensen in dit
stadje. Hun naaste buren en een en
kele leverancier, maar van hen had
den ze nog niet veel gehoord over
de mensen hier. Ze zeiden wel eens
dat de Friezen in het zuiden heel
anders waren dan in het noorden,
maar veel had Akke er niet van ge-
merkl. Het sitemmengeratel drong
gedempt door in de kamer. De man
nenstem overheerste en af en toe
hoorde ze de huishoudster er tussen
door. Maar wat ze precies zei, ver
stond ze niet.
De huishoudsterzou die me
neer een weduwnaar zijn? En waren
er kinderen? Als de stemmen even
zwegen, was het angstig stil in huis.
Zelfs de geluiden van het schaarse
verkeer in de straat drong nauwe
lijks door. Als het maar safe was.
Ze wilde wel, dat ze het vorige meis-
Feuilleton door H. van Ommc
je kende, dat hier gewerkt had, dan
zou ze inlichtingen kunnen vragen.
Nu ja, als het haar niet beviel, kon
ze altijd nog gaan. En misschien kon
ze wel bij iemand informeren.
Het duurde minuten en nog steeds
zat Akke alleen in het vertrek. Ze
keek eens rond naar de meubelen.
Allemaal ouderwets en oerdegelijk
.Meubelen uit het jaar nul. Ontzet
tend bewerkelijk natuurlijk. Kijk
maar eens naar dat grote ouderwet
se buffet met zijn gebeeldhouwde
poten. Om je een rotje te poetsen.
En natuurlijk vol met kleine stof
nesten. Als ib alle vertrekken zulke
meubelen stonden, kon ze wel voor
uit. Dan kwam. je in je eentje im
mers nooit klaar? Moet je eens zien,
wat een lap zeil. Had je alleen al een
halve dag nodig om te wrijven.
Na een kwartier kwam de vrouw
weer beneden, langzaam en met een
hoogrode kleur. „Neem me niet kwa
lijk, dat ik je moest laten wachten,
maarmeneer is ziek, zie je? En
ik moet hem met alles helpen. Soms
is hij wel eens een beetje ongeduldig.
Maar ik sta al dagen alleen voor al
les .Een mens heeft tenslotte maar
twee handen aan het lijf. Dat is wel
beroerd, maar er is niets aan te
doen".
Akke keek in het vermoeide ge
zicht van de oudere vrouw en het
medelijden golfde in haar op. Die
moest 's avonds doodop zijn. „Ik kom
u morgenochtend helpen, hoor. Om
acht uur ben ik er. U kunt op me
rekenen".
De huishoudster slaakte een diepe
zucht. „Kind, wat een geluk, wat
een uitkomst. En die vijftig gulden
krijg je hoor. Die breek ik wel los
bij hem, reken er maar op. Een mens
zou er wat van krijgen, al die dagen
alleen. Zeg, wil je thee? Ik moet
toch voor meneer klaar maken. Met
vijf minuten is het klaar".
„Als het teveel moeite is, juf
frouw"
„Noem me maar Tjitske, hoor. Zo
heet ik. We zullen het samen best
kunnen vinden, reken maar. Ga je
mee naar de keuken?"
Hoofdstuk 2
Vóór je een week hier bent
„Ik heb werk, mem", zei Akke,
toen ze de kleine woonkamer betrad.
Ze trok haar korte jasje uit, hing
het over een stoel en ging tegenover
haar moeder bij het raam zitten.
„Zo, toch? Op die advertentie? En
zijn het aardige mensen?" De oudere
vrouw keek het meisje over haar
bril aan. zonder met het breiwerk
op te houden.
,,'tls een groot huis, in de Voor
straat. Er zijn maar twee mensen:
meneer, die ziek is, en de huishoud
ster, Tjitske. Maar ik zal wel zowat
alles alleen moeten doen, want
Tjitske heeft haar handen vol aan
meneer. Ze moet hem bij alles hel
pen".
„Zo, is meneer ziek. En is er geen
mevrouw? En ook geen kinderen?"
Akke schudde haar hoofd, pakte
een doosje sigaretten en nam er een
uil. Ze knipte een aansteker aan en
blies een rookwolk, uit. „Helemaal
met z'n tweeën. Maar meneer zal ik
wel nooit zien. Die ligt boven, in zijn
kamer en die kamer houdt Tjitske
bij. De rest van het huis is voor mij.
En.o ja, met volle kost. Om acht
uur moet ik al beginnen tot een uur
of zeven 's avonds".
„Dal. binnen lange dagen, Akke.
En verdien je er wel genoeg? Het is
helemaal niet erg om te werken, als
het maar betaald wordt".
(Wordt vervolgd).
Enige weg
Peking onderkent - blijkens een
artikel in het Volksdagblad - dat de
Amerikanen met hun vertoon van
geweld voornamelijk een onderhan
delingspositie trachten op te bouwen
en is daar begrijpelijk niet enthousi
ast over. Dat dit echter in vrij nuch
tere termen werd geconstateerd, kan
er op duiden dat deze weg wellicht
ook door Peking als de enige wordt
gezien.
Meer hoop dat het Vietnamese con
flict aan de conferentietafel wordt
geneutraliseerd zou men echter kun
nen koesteren, wanneer niet in hel
zuiden zelf nu steeds meer bewegin-
gen en beweginkjes de kop opste
ken die propageren dat alle vreem
de troepen moeten ophoepelen opdat
de Vietnamezen zelf de zaak kun
nen uitpraten. Dat komt er in de
praktijk dus op neer dat een zonder
de Amerikanen machteloos gebleken
Zuid-Vietnam maar heeft le slikken
wat het noorden dicteert.
En dat blijft bij alle onderhande
lingen het netelige punt: zolang de
zwakte en verdeeldheid van Zuid-
Vietnam zo duidelijk blijkt, is het
voor iedereen moeilijk er een mee
tellende gesjirekspartner in te zien.
Een vonnis
Het proces tegen Erich Rajako-
witsch, voornaam medewerker van
Jodenvervolger Adolf Èichmann, is
geëindigd met een vonnis van twee
en een half jaar. Nu was dit bepaald
geen rechtszaak waarvoor de We
ners zeer warm liepen: men kan wel
zeggen dat het geding htm min of
meer was opgedrongen door nazi-ja
ger Simon Wiesenthal en onder druk
van de wereldopinie.
Zelfs al zou het overlijden van de
zeldzame beminde jnesident Adolf
Schcirf het proces niet op de achter
grond hebben gedrongen, dan nog
was de belangstelling ervoor gering
gebleven .Bovendien is de Oosten
rijkers niets liever dan zoveel moge
lijk de maar gedeeltelijk juiste visie
in leven te houden dat de Duitsers
de kivade pieren ivaren en de Oos
tenrijkers eigenlijk niet anders dan
lijders onder een bezetting. Alsof er
geen enthousiaste nazi-beiveging in
dit land was geweest.
En dan het vonnis. Het is enigs
zins verbluffend om te horen dat
iemand die schuldig wordt geacht
aan de dingen waarvan Rajako-
wilseh is beticht, bestraft wordt als
of hij een kruimeldief was geweest.
In dit licht is het iveer de vraag of
hel wel zoveel aanbeveling verdient
om i?i Duitsland de termijn van ver
jaring i?o?i oorlogsmisdaden maar
weer te verlengen opdat men door
kan gaan met dit soort rechtszaken.
Men kan ook het standpunt huldigen
dat het beter is met dergelijke pro
cessen liever op le houden, omdat
zulke vonnissen eigenlijk een be
spotting zijn van de slachtoffers die
de S.S. op zo grote schaal maakte.
